Vervolg
verhaal
Gemeente Oostflakkee kan niet
blijven putten uit de spaarpot
met reserves
Schrift en gevoel
RAAÖ
De weg
der kleine
Oud papier
De Westhoek
Dienst voor
belang-
Stellenden
EiiAtiDEn-niEuwa
MET y.
-f «n£
OP DROOG BROOD
ZOALS HET KLOKJE AAN
DE ZAAN TIKT
KAUWGOM IN DE SANK
VERGEELDE AARDBEI
Financiën
Beroep op spaarpi
Bedrijventerrein
Onzekerheid
P.A. de Rover
PAGINA
X'RIIDAG 20 MEI 201
One vraag- en anlxvoordrubrwk staat geheel ten dienste van de
lezer die er kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op
velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws,
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis, met in de linkerbovenhoek
'Vragenrubriekversneld. De vragen xuorden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
rornpleet met nntwoord in deze rubriek worden gepublireerd.
Wij lirMen een volaulotnatisclie
hwodvmchine. Ie doet alle ingre
diënten in de losse kitm, die erbij
hoort, stelt hem in op twee uur en
veertig minuten, en je krijgt een
jirrirhlig brood (ds resultant. Ons
probleem is echter dat het brood zw
gdiiw droog IS. Wal is daar aan te
doen'? Bijv. broodverbeteraar toe
voegen? Waar is dal te koop?
Antwoord: U kunl ;uiii uw
(Itxf^ ietsje meer melk of water
toevoegen flaii u tot nog toe
(leed. liroodveibeteiaar is niet
Ie koop voor particulieren. U
kunt het IjkkkI eciiler enkele
(lagen langer goed houden in
een bioodtroniiiiel, ol door
het in te pakken in folie of eel-
lofiian.
Wilt u het langer als vers
brood bewaren, dan doet'u er
verstandig aan het gelijk in de
diepvrieskist oi -kast te doen.
Dan droogt het niel uit.
Onder de wijzerplaat van een
'/.iians klokje staal: 'Nu elck sijn
sin'. Wal bedoelt de maker duur-
mee? En wal betekenen de ajbeel-
dingen bovenaan?
Antwoord: De kenmerken \an
een echt antiek Zaans klokje
zijn: een Atlasfiguur als dia-
ger van de wereldbol en/of
drie viouwenfiguurtjes als de
symbolen voor Geloof', Hoop
en Liefde bovenop, dan op de
wijzerplaat of' daar pal onder
de tekst 'Nu elck 'syn sin',
pcervormige gewichten, en
de slinger in de vorm van een
ruiter. Voor de oorspronkelijke
betekenis van de Middelneder
landse tekst hebben wij de boe
ken geraadpleegd en navraag
gedaan bij reslaurateuis en het
Zaanse uui uerkmuseum. Deze
regel zou duiden op het pret
tige gevoel dat iedere bezitter
van zo.n klok het naar zijn zin
heeft. Later ging men zeggen:
'Zoals hel klokje thuis tikt, tikt
het nergens'
Kuilt u mij advies geven, hoe ik een
kauwgomvlek uil de wollen bekle
ding van een bankstel kan verwij
deren f
Antwoord: Kauwgom kan het
Ijeste in bevroren toestand wor
den weggebroken uit de wollen
bekleding. Daar u moeilijk de
bank in uw diepvriezer kunt
schuiven, zult u een plastic zak
met ijsblokjes moeten vullen
en er een tijdje op inoeien leg
gen. .AJs de kauwgomiestanten
flink afgekoeld zijn, kunt u ze
afbrokkelen. Trek niet te hard,
want dan haalt u draden uit het
kleed en ontstaan kale plekjes.
Herhaal zonodig de afkoeling.
Mochten er vlekken overblij
ven, dan kunt u die met een
beetje ether op een schone
doek weg wrijven.
Tijdens de pluk van de aardbeien
werden de bladeren geel. Nu zou ik
wel eens willen weten wal hier de
oorzaak van was. Zou ik nog wal
stalmest moeten geven?
Antwoord: Bladvergeling bij
aardbeien kan verschillende
oorzaken hebben. Zijn de bla-
deien bedekt met spin.sel, dan
is er sprake van spint. Is dat
niet het geval, dan kan het
gaan om aantasting door een
virus. Die treedt vooral op bij
ongunstige bodemgesteldheid.
Het ene ras is er gevoeliger
voor dan het andeic. Het best
kunnen de vergeelde planten
worden gerooid en vernie
tigd ter voorkoming van ver-
dcie uitbreiding. Op de lege
plaats wat (verteerde!) stalmest
onderwerken. L kunt dan de
uitlopers van de omringende
gave planten over de leegte lei
den, zodat die weer volgroeit.
Indien u liever nieuwe planten
koopt, \raag dan Ijij uw han
delaar naar Gonfitura, Corefla
of Redgauntlet, die het minst
gevoelig zijn voor virussen.
OUDDORP - \'anaf maandag
23 mei t/m viijdag 27 mei staat
de papiercontainer w eer op het
parkeertenein voor de schoo-
lingang van OBS De West
hoek aan de Dorpstienden. L
kunt gedurende schooluren
uw oud papier in de contai
ner plaatsen. Graag het papier
zoveel mogelijk in dozen en/of
gebonden aan te leveren en zo
ver mogelijk naar acliteren te
stapelen. .Mocht u oud papier
hebben in de weken dat de
papiercontainer er niet staat,
dan kunt u dit in de schuur
naast de overdekte fietsenstal
ling zetten. Deze deur is tijdens
schooluren geopend. Ook hier
het verzoek het papier zoveel
mogelijk in dozen of in gebon
den hanteerbare pakketjes aan
te bieden zodat men het een
voudig kan verplaatsen.
OUDDORP - Op 22 mei
a.s. is er in de Gerefor
meerde Kerk te Oucfdorp
een dienst \oor belangstel
lenden. Deze dienst wordt
geleid door ds. J.F. Kievit.
Het thema van de dienst
is "Feest voor je ogen".
Aanvang van de dienst is
om 18.30 uur, toegang is
gratis. Tijdens deze dienst
zal praiseband Exalt een
aantal opwekkingsliede
ren zingen en begeleiden.
Het belooft een bijzonder
dienst te worden en ieder
een is natuurlijk van harte
welkom.
OOSTFLAKKEE - Even
als in de raad Middelhar
nis had ook de PvdA-frac
tie Oostflakkee een motie
voorbereid waarin grote
zorgen worden uitgespro
ken over gevolgen van het
Bestuursakkoord dat lan
delijk is gesloten. Hoewel
de fracties over de inhoud
positief reageerden, was
er wel nuancering over de
wijze waarop tot uitvoe
ring moest worden over
gegaan. Moest Oostflak
kee nu tijdens de komende
VNG-vergadering tegen
stemmen of was het beter
vanuit een zekere terug
houdendheid een helder
signaal af te geven.
Door Jaap Ruizeveid
Voorzitter lleijkoop vatte ile
gevoelens van de raad .samen
in hel \oorslel dat hel college
wordt gevraagd de zorgen in te
bi engen over de onzekerheden
ten aanzien van Werken naar
Vermogen. De bezuinigingen
die worden verwacht en de
laakoverheveling van rijk naar
gemeenten worden in feite
daarbij gelijk aangeduid.
In snel tempo werkte de raad
de agenda af. De Jaarrekening
20i() werd vastgesteld, waarbij
men een nadelig resultaat van
372.000 euro in de boeken ziet
staan. De fractie VLO uitte zor
gen over de algeiriene reserve
positie. Welbouder Van de Ree
begreep dit signaal. Hij gaf in
feite een schot voor, de boeg
met de opmerking dat voor
het jaar 2012, ondanks bezui
nigingen, een forse inspan
ning nodig zal zijn om tot een
sluitende begroting te kunnen
komen.
Een (foorlopend be
pel
iot
.'roep
op
onze spaarpot (reserves) kan
niet blijvend worden ingezet,
aldus de wethouder financiën.
De raad stelde een krediet
van 543.000 euro beschikbaar
uit de reserve kernenontwik
keling voor de herstructure
ring van het bedrijventerrein
Dorpsweg in Ooltgensplaat.
Met de goedkeuring van het
voorstel wordt ingestemd
met een actieve handhaving,
aankoop van 4500 m2 grond
\'oor aanleg van een vracht-
wagenparkeerterrein. Verder
voor hel opknappen van twee
zijwegen van de Dorpsweg en
de aanleg van een parkeerter
rein, dat tevens gebruikt kan
worden voor evenementen. Er
zal een projectorganisatie wor
den ingesteld voor de begelei
ding van het project. De poli
tieke fracties wilden een aantal
zekerheiden weten omtrent
de actiexe handhaving en hel
opruimen van de rommelige
situatie in een deel van het
betreffende geldled. Ook werd
aangedrongen op een actieve
inbreng van de ondernemers.
Ingestemd w-erd het imple
mentatietraject Brede Orga-
ni.satie voor Maatschappelijke
Ontwikkeling (Bomo). Het
is een stap vooruit in de vor
ming van eilandelijke brede
welzijnsorganisaties. De defini
tieve besluitvorming volgt dit
najaar.
Het verbeterplan Binnenhof/
Welaego geeft bij eike agende
ring aanleiditig tot kritische
beschouwingen. Ook nu weer
na het uitbrengen van de con
clusies en aanbevelingen in
een rapport dat als quick scan
is uitgevoerd door Iroko. Ten
aanzien van de tegenvallende
resultaten van Webego bv werd
in de raad de vraag gesteld of
het eiland niet te klein is voor
een dergelijke sociale werk
voorziening.
Zonden er contacten kunnen
worden gelegd met Westbra-
bant en of Zeeland? Onduide
lijkheid van de kant van het
rijk zal zeker tot 2012 duren
voordat er definitieve gegevens
komen omtrent de algemene
herstructurei ing van de sociale
werkvoorziening en de bezui
nigingen die daarbij worden
gehanteerd.
"Toen opende Hij hun verstand opdat zij de Schrijleii verslonden"
Lukas 24:45.
■'Hoe wij ook over Jezus' dis
cipelen \'óór Pasen mogen
oordelen, één ding is duide
lijk en boven alle verdenking
verhe\en, Jezus had het hart
\'an Zijn discipelen gexvon-
nen en hun genegenheden
ingenomen, reeds vóór Zijn
lijden en sterven. Zij had
den Jezus hartelijk lief. Daar
ontbrak het niet aan. Waar
het wel aan ontbrak, w'a.s
hun kennis van de weg, die
Jezus als de Messias moest
gaan. "Vooral hun gedach
ten over het Messiaanse rijk
waren gebrekkig en onvol
maakt. Zij betrokken dit
wel op de terugkeer tot cle
dienst des Heeien van het
volk Israël, maar vulden dit
verder te aards in. Israël zou
niet alleen terugkeren tot de
dienst des Heeien, maar tot
grote heerlijkheid worden
gebracht.
Dit was de oorzaak van hun
vertwijfeling en moedeloos
heid na de dood van Jezus
op Goede Vrijdag. Zij kon
den liet kruis van Golgotha
geen plaats geven in hun
gedachten over het Konink
rijk van God.
Zij leefden ook meer bij hun
gevoel, dan bij het Woord
des Heeren. Het gemis van
de aanwezigheid van hun
Heere en Meester had hen
van alle kracht en hoop
beloofd. Nu Hij er niet meer
was, was er van hun geloof
en moed niets meer over.
Zij dachten niet aan hetgeen
Jezus herhaaldelijk gezegd
had, namelijk dal Hij wel
zou gedood worden, maar
ten clerden dage wederom
zou opstaan. Het kruis over
viel hen niet onvoorbereid.
Jezus had er herhaaldelijk
over gesproken. Wanneer
Jezus hen op de Paasdag
verschijnt verwijt Hij hun
niet dat zij allen gevlucht
waren, maar wel dat zij niet
op Zijn woorden en de pro
fetieën aangaande de Mes
sias gelet hebben. Hij sprak
tol Emmaüsgangers: "O
onverstandigen en Iragen
\'an hart, om te geloven al
hetgeen cle profeten gespro
ken hebben".
Ofschoon Jezus in hun har
ten en genegenheden de
hoogste plaats innam, hun
verstand begreep Zijn diep
ste motieven en bedoelingen
niel. Wat dal betreft is Jezus
onbegrepen en eenzaam
Zijn weg gegaan. Er was bij
de discipelen meer warmte
van liefde dan licht van ver
staan. Er was een hemelse
warmte van liefde en gene
genheid tot Jezus in hun
harten, maar geen verslaan
wat de Schriften over de weg
\an cle Messias leerden. Zij
leefden meer bij hun gevoel
dan bij de woorden van de
Schrift.
Zo is hel met velen in het
Koninkrijk Gods. Zij zijn
door de Heilige Geest bereid
gemaakt Jezus te volgen.
Jezus met Zijn kruis is hen
dierbaarder geworden dan
de wereld met zijn kroon.
In hun schuldverslageuheid
zijn hun ogen geopend om
Ghrislus te zien ais de Zalig
maker, Die in de wereld is
gekomen om de zondaren
zalig te maken. De woor
den van Zijn mond zijn een
Ijalsem geworden voor hun
verwoncle zielen. Met Petrus
weten zij:"Gij hebt de woor
den van het eeuwige leven".
Jezus heeft hen met liefde
gevangen en aan Zich ver
bonden. Zij hebben kerk
diensten meegemaakt waar
in zij Zijn stem in de predi
king hoorden klinken en de
versmade Jezus voor hen de
Schoonste \an de mensen
kinderen werd.
Maar zodrA deze gevoelige
ervaringen voorbij zijn, is
ook hun hopen en geloven
voorbij. Wanneer zij dan
weer zien op hun zonde
schuld en de boosheid van
hun hart, verzinken zij in
vrees en moedeloosheicl en
roepen:
Ik vrees, dat ik nog alles mis
En dat mijn werk geen waar
heid is.
Maar Christus, Die hen
geroepen heeft met een heili
ge roeping, zal Zijn werk niet
verlaten. Door dezelfde wer
king van Zijn Geest waarmee
Hij hun liefde en genegen
heid heeft gewonnen, zal Hij
hen leren op Zijn woorden te
vertrouwen. Jezus verwarmt
niet alleen de genegenhe
den van Zijn volk. Hij ver
licht ook hun verstand. Hij
werkt niet allen liefde, maar
ook begrijpen en verstaan.
We lezen het in de ontmoe
ting met Zijn discipelen na
Pasen:"Toen opende Hij
hun verstand, opdat zij de
Schriften verstonden".
Jezirs heeft hen kennis en
iaegrijpen van de heilsweg
meegedeeld. Hij gaf hen een
bestendiger fundament om
op te staan clan hun gevoel
en gestalten. Jezus legde het
fundament van de Schrift
onder hun voeten. Wat is
clat een gezegende zaak!
Het is een opwas in genade
en geloof, clie bij velen zo
gemist wordt. Velen maken
hier immers grote vergis
singen. Niet het vuur van
onze gevoelens moet ons
regeren, maar het klaar ver
staan van de Schriften. Daar
door alleen wordt het geloof
gesterkt, ons oordeel gelou
terd, onzen liefde vermeer
derd, onze harten vertroost
en onze heiligmaking bevor
derd. Indien de discipelen
meer bij de Schrift dan bij
hun ge\oel hadden geleefd,
waren zij bewaard geworden
voor de grote zwaarmoedig
heid, die hen nu neerdrukte.
Wanneer Jezus hun duister
nis en moedeloosheicl wil
verdrijven richt Hij Zich niet
op hun gevoelens, maar op
het verstaan van de Schrif
ten. Hij opende de Schrift
voor hen. Hij liet het licht
van de Schrift op Golgotha
vallen. Het is door mid
del van het Woord dat Hij
hen onderwees omtrent cle
noodzaak van Zijn kruis
dood en de heerlijkheid van
Zijn opstanding.
Maar Jezus deed meer dan de
Bijbel voor hen openen. Hij
opende ook hun verstand,
opdat zij de Schriften ver
stonden. Dit is niet gebeurd
omdat de Bijbel niet duide
lijk sprak over de weg, die de
Messias zou gaan. Jesaja had
duidelijk gezegd, dat Hij als
een Lam ter slachting zou
worden geleid. Het gebrek
was niet in de Schrift, maar
in hun verstand. De zonde
heeft ons verstand verduis
terd. En al hadden de dis
cipelen de verlichting van
Gods Geest ontvangen, hun
geloof en moedloosheid ver
duisterde dat nieuwe licht.
Maar Jezus verdreef deze
duisternis. Hij werkte in hen
een rechte bevatting van het
geen de Schriften omtrent
de Messias hadden gezegd.
De Schrift begon voor hen ie
leven. De Bijbel, werd voor
hen als een spiegel waarin
zij de weg van Jezus zagen
afgebeeld. Het licht ging op
over Ciolgotha. Wat zij eerst
niet verstonden, verston
den zij nu, namelijk dat de
Christus moest lijden en alzo
in Zijn heerlijkheid ingaan.
Golgotha kreeg de glans van
de liefde van Christus, Die
Zichzelf had gegeven tol een
verzoening voor de zonde.
Pasen werd het bewijs van de
erkenning en goedkeuring
van het werk van Christus
door God de Vader. Hij, Die
op Goede Vrijdag was over
geleverd om hun zonden,
zagen zij nu als opgewekt tol
hun recht vaardigmaking.
Er viel zon heerlijk licht op
cle persoon van Jezus, dat
hoe meer zij van Hem en
Zijn weg en liefde verston
den, hoe meer hun harten
begonnen te branden. Huvi
ge\oelens van toegenegen
heid, liefde en verwonde
ring vlamden hoop op. De
Schriften verwarmden hun
harten.
Dit is de juiste volgorde.
We klimmen niel via allerlei
gevoelens op tol het geloof,
maar via het verstaan van
de Schrilten, worden onze
gevoelens levendig en warm.
Hel geloof is een geen kou
de zaak. Niets verwarmt het
hart meer dan een gelovig
verslaan van de betekenis
van Golgotha. Maar gevoel
op zich is geen geloof. Geloof
is verbonden met de Schrif
ten. Wanneer Schrift en
verstand opengaan wordt
de koudheid, duisternis en
moedloosheid \erdreven en
beginnen de harten te bran
den. Het werkt de verwon
dering over Golgotha, waar
Jezus de vervloeking, die op
ons lag, op Zich heft geno
men.
Hoe nodig is hel om steeds
weer lot cle Schriften
gebracht te worden. Jezus
ging met Pasen met Zijn dis
cipelen terug naar de Schrift.
De Heilige Geest gaat daar
ook steeds naar terug om
bevreesden, verslagenen
en moedelozen te troosten.
Wat blijft er in alle strijd
over, clan te grijpen naar hel
Woord van God? Waar kan
een verloren zondaar, die
in zichzelf alleen schuld en
zonden ontdekt, anders op
hopen, dan op hel Woord
van Gods belofte? Gods
Geest drijft mensen naar
het Woorcl. Je ziet dat steeds
waar worden. Wie over zijn
ziel en verlorenheid veront
rust wordt, wordt naar de
Schriften gedreven. Zij knie
len neer met geen andere
pleitgrond, dan;'Heere, U
heb toch gezegd en er staat
toch geschreven'. Zo was hel
in begin van onze smeking
en zo blijft het. Het Woord
legt een vast fundament
onder het geloofsleven.
Een sterker fundament dan
onze wisselende gevoelens
en gestallen. Zo worden de
Schriften onze metgezel
len op reis naar de hemel
en onze sterkte en troost in
dagen van benauwdheid.
DS. C. HARINCK
136
Ilij kijkt in de hemel rond en ziel er "niemand, die
voor het rode vaandel van het volk iets heeft ver
richt". Wel ziet hij er "Een aantal lieden van een
zeer verdacht allooi: Abram Kuvper, Schaepman,
Kater, en zo nog een hele zooi." Hij vraagt dan
aan een engel, waar zijn vrienden zijn. En de engel
antwoordt: ,,Je bedoelt dat rooie stel, o, die zitten
sedert jaren al te zuchten in de hel." De engel laat
hem dan in de hel kijken en daar ziet hij zijn kame
raden: Nieuweiihuis, Fortuyn en Hermans. Hij
vraagt dan: "Moet je daar niet eeuwig branden?"
En van d' overzij antwoordt men hem: "'t Wordt
hier soms wel eens wal warmpjes, maar daar blijft
het dan ook bij. 't Is hier alles variatie, na de smart
komt ook de vreugd; protesteren tegen laagheid, is
ook in de hel een deugd."
Lijntje legt het rode blad vol afgrijzen neer. Er is
een smartelijke trek op haar gezicht. Haar ogen vul
len zich met tranen.
"Hoe kan iemand zoiets .schrijven", zegt ze. "Hij is
ernstig ziek op 't ogenblik. ."Us hij weer opknapt, zal
ik erover met hem praten. En dat zal clan wel de
laatste keer zijn, denk ik."
"Dat denk ik ook wel, zus", zegt Gartjan. "Intussen
blijf je voor hem bidden. Wie weel... God is almach
tig."'
Bart heeft longontsteking gekregen. Dagenlang
zweeft hij, ijlend, op de grens van leven en dood.
Maar zijn jonge lichaam (of is 't het veelvuldig gebed
voor hem?) overwint de ziekte. H'ij herstelt weer.
Dan, het is op een schone voorjaaisdag tegen het
einde van april zit Lijntje bij de bedstee. Moeder
Schaap laat haar met haar herstellende zoon alleen.
Bart steekt haar zijn sterk vermagerde hand toe.
Hij is zichtbaar blij, dat ze gekomen is. Lijntje wijst
op de eieren, de vruchten, het gebak, de fles port
wijn, die bij zijn bed staan en vraagt: "Wie heeft je
zo rijk bedacht. Bart?" Haar stem is ongewoon
ernstig.
"Dal hebben mijn partijgenoten gedaan", zegt hij
zacht en een lichte ijlos vliegt over zijn bleek gelaat,
'1 lijkt of hij er verlegen mee is.
"k Heb je gedicht gelezen over het Hiernamaals,
Bart. Ik vind het een gruwelijke godslastering."
'Je moet dat zo ernstig niet opvatten. Lijntje. In de
politiek zijn we nu eenmaal vaak veel scherper, clan
we willen zijn."
"'t Is niet alleen scherp, Bart. 't Is Godonterend, 't
Is een vreselijke zonde. Ik kan me niet indenken,
dat iemand, die toch een christelijke opvoeding
heeft genoten, zulk een godslastering durft neer
schrijven en laten drukken."
'Je weet. dat ik op de christelijke school gegaan heb.
Lijntje. Daar beweerde mijn schoolkameraadje,
dat ik een heiden was. die niet aan God geloofde,
omdat onze Hervormde dominee modern was. Ik
heb heel positief-kinderlijk aan (iod geloofd. Maar
van Ds Van Manen, bij wie ik ter catechisatie ging,
heb ik geleerd, dat we niet aan alle Bijbelverhalen,
noch aan de Drie-eenheid, noch aan de lichame
lijke opstanding van Jezus, of aan andere wonder
verhalen konden geloven. Hij geloofde er ook niel
aair Hij leerde, dal de Bijbel slechts een stichtelijk
verhaal en niet letterlijk Gods Woord was. Het para-
clijsverhaal was slechts een sprookje en Jezus was
slechts een uitnemend mens geweest en niet Gods
Zoon. Als dit alles waar was, waar bleef dan het
bewijs, dat er een God is. Die alles geschapen en
onder Zijn hoede heeft? Was bidden dan niet onzin
en bijvooibeeld psalm 42, waarin gezegd wordt,
dat de ziel naar God verlangt, een ijdele waan? Wal
was dan die God van de moderne dominees? Als
die niet bestond, wat was dan alles, wat er in de
wereld, in de sterrenhemel en na onze dood zou
zijn? Ik heb hierover zo gemijmerd. Lijntje, dat ik
er bijna gek van werd... Ik kieeg een boekje in han
den: De Nieuwe Richting, van Ds Matthes van Ber
gambacht. Maar ook dat kon me niet bevredigen.
Ik las het geheel door met pijnlijke aandacht, maar
ik vond niets. Geen bewijs, alles vaag en leeg. Wel
stond er: ,,Zo bevestigt het nadenken cle uitspra
ken van het godsdienstig gemoed; daar is een God,
een levende, persoonlijke God." En voorts, ,,dat
het instinct van de mens dat geloof meebrengt en
zich ontwikkelt." Maar wat had ik daaraan? Hadden
dan al die mensen, die niet meer geloofden, geen
gezond instinct? Ik bleef twijfelen... Totdat het soci
alisme kwam, als een nieuwe heilsleer zonder God.
Doniela Nieuwenhuis was een gewezen dominee en
geloofde niet meer. Multatuli schreef zijn "Gebed
van de Onwetende": O, God, er is geen God.
Heel de socialistische literatuur is doordrenkt van
ongeloof De dominees preken tevredenheid nietje
lot, ze leggen de oorlog en de pest uit als godsoor
delen, zij bestrijden en besmeuren het socialisme
met leugens en verdachtmakingen. Kijk, zo in het
felst van de strijd is het gedicht Het Hiernamaals
geschteven."
Bart zwijgt. Het lange spreken vermoeit hem blijk
baar nog. "Dit alles is geen verontschuldiging voor
je goddeloos gedicht, Bart. Hel is ingegeven door
de duivel."
'Je moet dit gedicht begrijpen. Lijntje. Het geldt het
geijkte geloof der officiële Christenheid, in welks
naam in de historie zovele gruwelen zijn bedreven.
Denk maar aan de martelaarstijd in ons land."
,,Ik zou er die martelaarslijd niet bijhalen, Bart.
Juist die martelaars gingen de brandstapel op in
het onwrikbaar geloof, dat de ganse Bijbel Gods
Woord is en dat Jezus Christus, Gods eniggeboren
Zoon, voor al hun zonden had genoeg gedaan aan
hot kruis. Ms zij aan sprookjes geloofden, zouden
zij hun geloof niet met hun l^loed hebben bezegeld.
Wie geeft zijn leven voor een sprookje? Wat heb je
aan een man als Domela Nieuwenhuis? .^s hij een
waarachtig gelovige geweest was, dan zou hij domi
nee gebleven zijn. Dan had hij een geloof, waarvoor
hij desnoods zou willen sterven. Nu is hij een laffe
overloper, een man zonder karakter, iemand, die
leeft van de laffe schimp en spot. Ik zal je eens wat
zeggen. Ban. Mijn vader en moeder hadden ook
een geloof, niet een geloof aan sprookjes, maar hun
geloof was het zekere weten, datjezus Christus hun
Heiland was. Die op Golgotha als Gods Zoon voor
hen stieif. En in dat geloof hebben ze ontzettend
veel ontberingen geleden, honger en smaad en ver
guizing. En in dat geloof hebben zij overwonnen."
"Ik ben het lang niet in alles met Domela Nieuwen
huis eens. Lijntje. Hij is mij te anarchistisch. Maar
dat hij een karakterloze is, moet ik tegenspreken.
Hij is voor zijn geloof de gevangenis ingegaan en
ik vind het juist van karakter getuigen, dat hij het
doniineeschap eraan gegeven heeft. .Als dominee
had hij het gemakkelijk: een goed traktement, een
mooi huis, een rustig bestaan. Hij heeft de moeite
en de strijd gekozen. Dat kan ik niet karakterloos
noemen
"Hij heeft er het dominee-zijn niet aan gegeven. Hij
is nooit dominee geweest. Hij had nooit moeten toe
laten, dat men hem met de naam van Gods dienaar
aansprak. Dal was een leugen. Hij is nooit Gods
dienaar geweest. Wie eenmaal waarachtig Gods
dienaar wordt, kan niet anders meer".
"Het is niet voor het eerst, dat we hierover spreken.
Lijntje. Je weet dal juist de dominees en de pastoors
onze felste tegenstanders zijn".
"Dat is jullie eigen schuld, Bart. Jij hebt met je
gedicht je eigen vonnis geveld. Dit is geen fiere
strijd. Dit is misselijke, laag-bij-de-grondse en
goedkope spot. Wat voor edels zit daar nog in? Dit
gedicht heeft mij gegriefd tot in het diepst van mijn
ziel".
"Dat is omzeilend jammer. Lijntje, want ik houd
echt van je".
"Daar begrijp ik niets van, Bart. Als je echt van
iemand houdt, dan grief je haar niet. Maar zal ik je
eens wat vertellen? Jullie verwarren de godsdienst
en de politiek. In je vechtwoede vecht je tegen alles,
zelfs tegen God. Maar je mag één ding van mij aan
nemen: Wie tegen God vecht, wordt door God ver
teerd". Bart kijkt haar aan met grote ogen. Er is een
pijnlijke trek op zijn gezicht.
Na een korte pauze zegt hij: ,,lk geloof niet, dat ik
tegen God vecht. Diep in menig mens, ook in mij,
zit een gevoel van alliaiikelijkheid van een zorgend
en beschermend Schepper. In uren van zorgen en
leed, van twijfel en teleurstelling, die ook ik ruim
schoots heb, moet ik dikwijls weer denken aan het
psalmvers, dat ik vioeger in de kerk zong: "O, mijn
ziel, wal buigt ge u neder, waartoe zijl ge in mij ont
rust? Voed het oud vertrouwen weder Terwijl ik in
uren van voorspoed moet denken aan het gezang,
dat eindigt: De Heer heeft nimmer mij vergeten,
vergeet, mijn ziel, den Heer ook niet."
"Daar begrijp ik ook niets van, Bart. Na een gedicht,
waarin je zo gruwelijk spot met God, kun je deze
psalm en dit gezang wel weglaten".
"Ik spotte niet met de God uit deze liederen. Lijn
tje"-
"Dat deed je wel, Bart. Nu word je ook laf, net als
Domela Nieuwenhuis. Dit is de laatste keer, dal ik
bij fe geweest ben, tenzij.... je dit vreselijke gedicht
herroept."
Bart valt terug in het kussen.
"Lijntje", kreunt hij, "dit is de grootste teleurstel
ling die ik ooit heb ondervonden." Zijn ogpn vullen
zich met tranen.
(Wordt vervolgd)
