Jodenhaat?!
'Wie het Joodse volk aanraakt,
raakt zijn eigen oogappel aan'
Extra
kerkdiensten
Lege
Suijssenwaerde zet in op talrijke
watergerichte voorzieningen
Christelijk Samengesteld Man
nenkoor Zeeland zoekt zangers
Kerkdiensten zondag 20 februari
EIIAI1DEI1-I1IEUW5
Cursusavonden
stilte in
Emmaüskerk
Kruis en glorie
Workshop Gemeentezangbegelei-
ding in Lukaskapel Sommelsdijk
Inzameling
voor Uzon
EIÜVtlDEn-rilEUWS
Toenemend antisemitisme
Voorbeelden van de
omslag
Aanwezige oorzaken
Drs. W. Chr. Hovius
Ds. J. Koppelaar over Antisemitisme':
Ontstaan haat
Waarom die haat?
Arabieren
Diefin de nacht
Jong
SOMMELSDIJK - Op
zaterdag 26 februari orga
niseert de Vereniging van
Orgelvrienden Goeree-
Overflakkee een (vervolg)
workshop Gemeentezang-
begeleiding voor organis
ten en andere belangstel
lenden.
Nieuw plan moet impasse doorbreken
PA(;iNA 2
VRIJDAG 18 FEBRUARI 2011
thiek
Er is heel wat in ons land veran
derd in het denken en spreken
over Israel en de Joden sedert
de Tweede Wereldoorlog en
de eerste jaren daarna. Over
de gehele breedte van ons volk
leefde sterk de gedaehte en de
opvatting dat antisemitisme als
duivels moest worden gestem
peld en heel gauw in de prak
tijk kan uitlopen op vernieti
ging van het Joodse volk. Hal
had het nazidom wel laten zien.
Lange tijd werd in de naoor
logse jaren veel .sympathie
gekoesterd voor het Joodse
volk en velen gunden dal volk
een eigen staat, in 1048 uitge
roepen met veel steun vaiuiit
de westerse wereld. En Neder
land was xelen lot een \()or-
heeld in de steun voor de staal
Israel. M.iar er lijkt een omslag
In hel denken en handelen van
velen in ons xolk Ie hebben
|)laals gexonden.
W'ioorza.ikle hel niet opschud
ding en riinn)er toen de oud
\'\'D-leider en minister, de
heer F. Holkestein orthodoxe
joden de raad gaf maar uit
Nederland te emigreren naar
Israel? En in ons land zijn
\-ooral onder de paarse kabi
netten vt^el vreemdelingen ons
land binnen gekomen, zoals
Marokkanen en Turken - zon
der hen allen over een kam te
.scheren - die niets van Joden
moeten hebben. En de Islam
kent de tegenkanting tegen en
de afweer van Israel en ook het
Christendom. En al zegt men
in deze kringen dat men wel
anti-zionisme maar niet anti-
.semitisme steunt, toch is dat
niet recht. Welk volk mag geen
eigen staat(srecht) hebben?
Ik pleit in dit artikel er niet
voor om alles wat Israel wil en
doet kritiekloos te aanvaarden.
Het kan best zijn dat lezers de
Joden niet altijd zo sympathiek
vinden en hebben ze door ont
moetingen met hen ook wel
wat gelijk in. Zelf heb ik tijdens
vroegere reizen mensen in Jor
danië sympathieker gevonden
van Israëli's. Maar daar gaat
het uiteindelijk niet om.
Wie het fundamentele recht
van Joden op een eigen staat
betwist en ontzegt ligt bloot
voor antisemitisme.
Ongetwijfeld speelt in ons land
ook de toenemende ontkerke
lijking een heel negatieve rol,
hoezeer ook onze minster van
Binnenlandse Zaken, de heer
Donner, de woede van buiten
kerkelijke leden van Tweede
Kamerfracties zich op de hals
haalde met deze opmerking.
Maar de verdraagzaamheid
tegen religie neemt af bij de
moderne mens, die de leus
van de Franse Revolutie 'Geen
(,od en geen meester' graag
omarmt. Overigens hebben we
ook als christenen ons te scha
men over onze bejegening van
Israel, denk aan de kruistoch
ten in de middeleeuwen en
de vergelding van kwaad met
kwaad tegenover orthodoxe
Joden die de Messiasbelijden-
de Joden niet mogen, soms als
\erraders haten.
Niettemin blijft Israel het door
Clod uitverkoren volk, waar
voor we mogen bidden dat het
de Zaligmaker eert en belijdt,
en dat is door Hem aan het
einde der tijden ook beloofd.
Daardoor laten we ons gedrag
ook in ethisch opzicht bepalen,
toch?
SOMMELSDIJK - Ds. J.
Koppelaar sprak vrijdag
4 februari in de Rehobó-
thkerk te Sommelsdijk
voor SGP-jongeren Flak-
kee over het actuele thema
antisemitisme. Tijdens
zijn lezing ging hij vooral
in op de historie en de
toekomst van antisemi
tisme. 'Anti-Joodse gevoe
lens zijn in feite haat tegen
Jezus Christus'.
Door Freek Houweling
De predikant van de Her
steld hervormde gemeente te
Abbenbroek besprak tijdens
zijn lezing diverse teksten uit
de bijbel. Aan de hand daarvan
deed hij zijn - voor de meeste
bezoekers een nog onbekende -
visie op Israël en antisemitisme
uit de doeken. Deze bijbeltek
sten (voornamelijk uit Zacharia
en Openbaringen) gaan vooral
over Israël, maar door de ver-
vangingstheologie werd daar
lange tijd 'de Kerk' gelezen.
Volgens ds. Koppelaar heeft
het JoocLse volk het getuige
nis van Jezus Christus, in de
meeste gevallen tegen heug en
meng. Dat betekent niet dat ze
getuigen van Christus, maar
dat ze een getuige van Hem zijn
in de wereld. Rembrandt zag in
1648 de Joden die de pogroms
in Polen hadden overleefd, in
Amsterdarn aankomen. Hij
staarde ze aan, en zei: 'Nu kan
ik het gezicht van Jezus Chris
tus schilderen'. Eerder kon
hij dat gezicht niet schilderen.
Toen hij de gezichten van die
Joden zag die een nameloos
lijden op hun gezicht mee
droegen, herkende hij daarin
de lijdende knecht, zoals Israël
door Jesaja wordt genoemd.
En da^r is Jezus Christus als
lijdende Knecht heel nauw aan
verbonden.
"Bij een van mijn reizen naar
Israël werd me duidelijk wat
er met de Bijbeltekst over de
zielen onder het altaar die God
om wraak roepen (Openbarin
gen 6:9) bedoeld wordt. Het
gaat daar niet over de martela
ren die in de hemel zijn, maar
om Joden. 'De zielen onder
het altaar' is in het jodendom
een staande uitdrukking voor
'onder het altaar begraven
worden'. Daar bedoelt een
orthodoxe jood mee, dat hij in
Jeruzalem begraven wil wor
den. Ze hebben daar zelfs kapi
talen voor over. Het gaat hier
niet over christenen, want zij
zullen God niet om wraak bid
den. Joden wel, want zij leven
als het ware nog in het Oude
Testament.
Haat tegen Joden is er altijd al
geweest. Denk aan de haat van
Haman, de grote antisemiet
avant la lettre. Maar er zijn er
veel meer, bijvoorbeeld geme
ne jodenhatende Semitische
stammen zoals de nakomelin
gen van Edom en de Amele-
kieten. Vooral de volken die uit
Ezau of Edom voortgekomen
zijn hebben Israel in de loop
der eeuwen gehaat. Het begrip
'Semitische volken' (nakomelin
gen van Sem) is uitgevonden in
1781. De term antisemitisme -
inmiddels verengd tot alleen
Israël - bestond dus nog niet in
de tijd van de bijbel, maar de
zaak was al wel aanwezig.
De reformatoren Luther en
Calvijn en de, humanist Eras
mus hebben zich ook negatief
over Joden uitgelaten. Maar dat
was anti-judaisme, geen anti
semitisme. Met name Luther
heeft zich ongebreideld nega
tief uitgelaten over de nazaten
van Jakob. Hij zegt dingen die
absoluut niet door de beugel
kunnen. Maar dat moeten we
ook in zijn tijd zien. Ook Eras
mus was fel anti-judaistisch, je
zou verwachten dat hij tolerant
zou zijn, maar hij moest niets
hebben van het Jodendom en
vond het zelfs een bedreiging
voor de kerk.
Maar hoe komt het toch dat er
bijna altijd zo'n haat tegen de
Joden is? 'Wie mijn volk aan
raakt, raakt zijn oogappel aan'.
Hier ligt de verklaring waar
door het zolang geduurd heeft
tot de vervangingsleer ver
dween in de kerk. Je mag wel
zeggen 'dat wat Israël geldt,
zal in veel gevallen ook de kerk
gelden'. Maar de vervangings-
theologie was zo sterk, dat we
onze eigen oogappel aanraak
ten. Daardoor is het zicht op de
nationale bekering van Israël
in de toekomst verdwenen.
Ook de Arabische volken kun
nen niet normaal over Israël
denken. Ze zijn beneveld, zoals
ook staat in Zacharia 12:2 waar
gesproken wordt over de vol
ken rondom de 'drinkschaal
der zwijmeling'. Maar God zal
het voor het Joodse volk opne
men. Hij zal in Christus een
einde maken aan de haat van
Satan tegen het Kind Jezus.
Niet ieders oogappel is aange
raakt. Alle rechtzinnige chris
tenen J;ot de 3e eeuw geloof
den in een letterlijk 1000-jarig
vrederijk, wat niets te maken
heeft met het onbijbels chili
asme. Maar het Bijbels chili
asme keerde bij de puriteinen
in Engeland en Amerika weer
terug toen ze zicht kregen
op de bekering van Israël. In
Zacharia 14:4 wordt ons ver
teld dat de Heere Jezus in Isra
el zal neerkomen op aarde. Op
de Olijfberg, bij de zielen die
rusten onder het altaar. Dan
zullen de Joden Hem zien die
ze doorstoken hebben: 'Gijlie-
den zult mij weerzien en zult
zeggen: gezegend is Hij die
komt in de naam des Heeren'.
Het is een misverstand dat de
Heere Jezus elke dag terug kan
komen. Voor de wereld zal het
als een dief in de nacht zijn.
De wakende kerk zal weten (I
Thessalonicenzen 5) in welke
periode de Heere Jezus terug
keert. VooT hen komt hij niet
terug als een dief in de nacht.
Ze zullen als uit een mond roe
pen: Kom Heere Jezus. Als al
zijn kinderen in de wereld dat
zullen roepen, zal hij dat gebed
niet kunnen weerstaan".
In verband met het 5-jarig
bestaan van het Christelijk
Sapiengesteld Mannenkoor
Zeeland wordt een cd opgeno
men. Op de cd zal een gevari
eerd repertoire van psalmen,
gezangen en geestelijke lie
deren te beluisteren zijn. De
organisatie nodigt alle man
nen die graag zingen uit om
zich aan te melden voor het
gelegenheidsmannenkoor.
De opbrengst van de cd is
bestemd voor Stichting Kom
Over en Help en de kerk
bouw van de Gereformeerde
Gemeente van Waarde en
Kapelle. Het mannenkoor valt
onder de organisatie Omnis
Cantare en zingt traditiege
trouw alleen tijdens de kerst
periode.
Het koor zal het repertoire in
een achttal repetities instude
ren, onder leiding van de diri
gent Ron van Ommen en orga
nist Martin Weststrate.
De repetities worden gehou
den op zaterdag 19 maart, vrij
dag I april, zaterdag 9 april,
vrijdag 15 april, vrijdag 6 mei,
zaterdag 14 mei en zaterdag
21 mei. Het koor repeteert
op vrijdag in de Adullamkerk
te Waarde en op zaterdag in
de Marnixkerk te Vlissingen.
De cd-opname vindt plaats op
zaterdag 28 mei in de Nieuwe
Kerk van Middelburg. Er zul
len twee presentatieavonden
worden gehouden in Wou
denberg (inclusief dagtrip) en
Waarde.
Voor meer informatie en opga
ve: www.omnis-cantare.nl of
telefoonnummer 0118-465117
of 0118-464123.
Christelijk streel<blad op gereformeerde grondslag
Uitgave: Uitgeversmij. Eilanden Nieuws b.v.
Verschijning: dinsdag huis-aan-huis
vrijdag abonnementen uitgave
Tel. (0187) 471020. Fax (0187) 485736
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis. Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINSTRATIE
Tel. (0187) 471020 Bezorgklachten: (06) 13981177
E-mail: info@eilandennieuws,nl
Tarief per mm 0,45. Contracttarieven op aanvraag
Sluitingstermijn zate/i/ke advertent/es;
maandag en donderdag 14.00 uur
Sluitingstermijn overlijdensbericliten: maandag 17.00 uur
en vrijdag 7.30 uur Voor foutief geplaatste advertenties als gevolg
van onduidelijke advertentieopdrachten kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Bladmanager: Gert Verweij, tel. (06) 50448359
Advertentie-verlioop: e-mail: gertven«elj@eilandennieuws.nl
REDACTIE
hoofdredacteur: J. Villerius, tel. (0187) 471022
e-mail: redactie@eilandennieuws.nl
Plaatsing v§an ingezonden berichten kan zonder opgaaf
van redenen worden geweigerd.
ABONNEMENTEN:
Abonnementen (vrijdageditie) zijn bij vooruitbetaling en worden
automatisch verlengd. Opzeggingen schriftelijk vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
Postbank 167930
Rabobank Goeree-Overflakkee 3420.01.108
Lid NNP
Van toepassing zijn de Regelen voor het Advertentiewezen (ROTA).
OUDDORP
Herv. Gem. 9.30 uur ds. C.
van der Worp en 18.00 uur
ds. D.J. Budding - Hersteld
Herv. Gem. Dorpstienden: 9.30
uur (bed. H.A.) en 18.30 uur
(dankzeg. H.A.) ds. D. Heems
kerk - Geref. Kerk 10.00 uur
ds. J.F. Kievit en 18.30 uur
nog niet bekend - Ger. Gem.
9.30 en 18.30 uur leesdienst -
Doopsgezinde Gem. 9.30 uur
(opdrachtdienst) en 18.30 uiu'
(welkom-dienst) ds. E.M. de
GOEDEREEDE
Herv. Gem. 10.00 uur ds. E.
de Mots en 18.30 uur ds. C.
van der Worp - Hersteld Herv.
Gem. 9.30 en 18.00 uur ds.
J.W van Estrik
STELLENDAM
Herv. Gem. 10.00 uur ds. J.W.
Scheurwater en 17.00 uur ds.
A.A. Floor - Hersteld Herv.
Gem. 10.00 uur kand. M. Die-
peveen en 18.00 uur ds. C.
Gielen - Geref. Kerk 10.00 uur
ds. H.P. de Goede en 18.30 uur
ds. J. van Westenbrugge
MELISSANT
Hersteld Herv. Gem. 10.00 en
16.00 uur ds. N. van der Want
- Geref. Kerk 9.30 uur ds. E.J.
Veldman - Ger. Gem. 10.00
en 18.00 uin' leesdienst - Ger.
Gem. in Ned. 10.00 en 18.00
uur leesdienst
DIRKSLAND
Herv. Gem. 10.00 uur ds. L.
den Breejen en 18.00 uur ds.
J. Broekman - Ger. Gem. 10.00
en 18.00 uur ds. J. Schipper -
Ziekenhuis 14.30 uur dhr. A.
Dubbeld
HERKINGEN
Herv. Gem. 10.00 uur ds. C.
Doorneweerd en 18.00 uur ds.
H.G. van der Ziel - Hersteld
Herv. Gem. 9.30 uur (voorber.
H.A.) ds. A. van Wijk en 18.00
uur kand. J. Kooij - Ger. Gem.
10.00 en 18.00 uur ds. E. Bak
ker
SOMMELSDIJK
Herv. Gem. 10.00 uur (bed,
H.D.) ds. G.C. Kunz en 18.00
uur ds. E. Versluis - Hersteld
Herv. Gem. 9.30 uur kand. W.
Nobel en 16.00 uur ds. J. Jop-
pe - Lukaskapel HDG 10.30
uur ds. J. dejong - Exodusge-
meente 10.00 uur (doopdienst)
ds. J.G. Amesz - Remonstrant
se Gem. 10.00 uur ds. E.L.
van Dunné-de Bijll Nachenius
- CAMA Gem. 10.00 uur dhr.
K. Tanis
MIDDELHARNIS
Herv. Gem. 10.00 uur ds. ER
Vergunst en 18.00 uur ds. W.
Westland - Geref Kerk 10.00
uur mevr. P. Kleinjan en 17.00
uur dhr. K. Baas - Ger. Gem.
9.30 en 18.00 uur leesdienst -
Chr. Geref Kerk 9.30 en 18.00
uur ds. M. Vlietstra - Geref
Kerk (Vrijgem.) 9.30 uur ds.
D.J. van Diggele en 17.00 uur
dienst - CGM De Rots, Diekhuus
10.00 uur dhr. E. de Water
NIEUWE-TONGE
Herv. Gem. 9.30 uur ds. J.R.
Volk en 18.00 uur ds. T.W. van
Bennekom - Hersteld Herv.
Gem. 9.30 en 18.00 uur ds. R
den Ouden - Ger. Gem. 10.00
en 18.00 uur leesdienst
OUDE-TONGE
Herv. Gem. 10.00 uur ds. L. de
Wit en 18.00 uur ds. PM. van
't Hof- Ger. Gem. 10.00 uur
leesdienst en 14.30 uur (voor
ber. H.A.) ds. E. Bakker - Evan
gelie Gemeente Flakkee 10.00
uur dhr. F. Hinoke
STAD a/h HARINGVLIET
Herv. Gem. 10.00 uur ds. D.
Hoolwerfen 18.00 uur ds. H.J.
Catsburg - Geref. Kerk 10.00
uur ds. W. Jeroense en 18.00
uur ds. A.S. Rienstra - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur lees
dienst
DEN BOMMEL
Herv. Gem. 10.00 uur kand.
A.L. Kornaat en 18.00 uur
ds. D. Hoolwerf - Geref. Kerk
10.00 uur ds. RC. Koster en
18.00 uur ds. WA. Boer
OOLTGENSPLAAT
Herv. Gem. 9.30 uur ds. H.G.
van der Ziel en 18.00 uur
kand. A. van Kralingen - Her
steld Herv. Gem. 1L30 uur ds.
P. Verhaaj- en 15.30 uur dr. R
Buitenlaar - Geref. Kerk 9.30
uur dhr. C. van Steeg en 18.00
uur ds. H.P. de Goede - Ger.
Gem. 9.30 en 18.00 uur lees
dienst
LANGSTRAAT
Herv. Gem. 10.00 uur ds. H.
Harkema
MELISSANT - Dinsdag 22
februari: Hersteld Herv. Gem.
19.30 uur, ds. N. van der Want
OUDDORP - Woensdag 23
februari: Hersteld Herv. Gem.
(in 'Eben-Haëzer'), 19.30 uur,
ds. IJ.R. Bijl
OUDE-TONGE - Woensdag
23 februari: Ger. Gem. 19.30
uur, ds. G.J. Baan
MIDDELHARNIS - De com
missie vorming en toerusting
van de Emmaüskerk te Mid
delharnis nodigt belangstel
lenden uit voor drie cursus
avonden rond stilte, meditatie
en gebed. Deze onderdelen
helpen bij het ordenen van het
(geloofs)leven. De christelijke
traditie heeft wat dat betreft
veel te bieden. Wat in kloosters
eeuwenlang werd bewaard en
beoefend blijkt niet passé te
zijn. Op de avonden wordt ook
de praktijk ervan beoefend.
Daarbij komen ook zaken als
ademhaling en lichaamshou
ding aan de orde. Op de eer
ste avonden komt het ken
merkende van de Protestantse
'Woordtraditie' aan de orde:
woordmeditatie. Op de tweede
avond het typerende van de
Rooms-katholieke 'Beeldtra
ditie': beeldmeditatie. Tijdens
de laatste avond wordt stilge
staan het 'gebed van het hart',
belangrijk in de Oosters-ortho-
doxe traditie. In de broeder
schap van Taizé is ook stilte en
gebed een belangrijk onder
deel van de vieringen. Welkom
op maandag 28 februari en 7
en 14 maart in de Emmaüs
kerk, Koningin Julianalaan 64
te Middelharnis. De avonden
duren van 20.00 uur tot 21.30
uur. Ds. Leen Jan Lingen heeft
de leiding. Meer informatie
vindt u op de website www.
emmauskerkmiddelharnis.nl.
U kunt ook mailen naar: ljl@
planet.nl.
Auxerre is maar een kleine
stad. Gelegen tegen een heuvel
aan de linkeroever van de Yon-
ne in het Franse departement
Bourgogne. Het sfeervolle
stadscentrum wordt gevormd
door een onregelmatige zes
hoek, omringd door een gor
del van ISe-eeuwse boulevards
(de middeleeuwse stadswallen)
die met hun straatjes opklim
men vanaf de rivierkade. Heel
bijzonder zijn de kerken. Met
name de majestueuze Eglise
St.-Etienne, de kathedraal
die al uit 13e eeuw stamt. Uit
diezelfde eeuw stammen de
medaillonvormige glas-in-
loodramen in de kooromgang
van de kerk. Nog steeds zijn
ze te zien. In een kleurenpa
let van helrood, diepblauw en
mosgroen zijn allerlei bijbelse
taferelen afgebeeld. Indruk
wekkend in hun eenvoud. Eén
ervan is die van een ruiter op
een wit paard. Hij die op het
paard zit, heeft een boog in de
hand. Tegelijkertijd wordt hem
een kroon gegeven. En zo trekt
hij uit: overwinnend en om te
overwinnen.
baring (6: 2). Het trof me dat
het pas verschenen boek van
ds. W. Visscher op de omslag
een verwijzing in silhouet heeft
naar diezelfde Ruiter. Hij spant
de boog en schiet... Zo verga
dert Hij Zijn kerk.
Van dominee Visscher, predi
kant van de Gereformeerde
C;emeente van Amersfoort,
verscheen een bundeltje met
negen preken over het boek
Openbaring. Er is een keuze
gemaakt uit de hoofdstukken
4 tot en met 8. Het is een niet
zo gemakkelijke opgaaf om de
boodschap van dit laatste bij-
DRS. ;.C. DEN OUDEN
GELOVIG
KRUISDRAGEN
De beschouwer die zijn bijbel
kent, wordt getroffen door
deze oude maar zeer spreken
de afbeelding. Een heenwijzing
naar Christus, de Ruiter op het
witte paard. Over Hem wordt
geschreven in het boek Open-
belboek uit te leggen en in de
prediking aan het hart van de
gemeente te leggen. Iemand
als de reformator Calvijn heeft
zich er nooit aan gewaagd...
Het boek van de geschiedenis
en van Gods leiding van deze
wereld is met zeven zegels
gesloten. Slechts Een is waar
dig bevonden om de zegels te
verbreken. De Leeuw die uit
de stam van Juda is. Hij maakt
bekend dat God regeert. Dwars
door alle oordelen heen.
Het boek Openbaring is dan
ook een troostboek voor Gods
kerk. Dat is de sleutel die ds.
Visscher in deze overdenkin
gen hanteert. Tegelijkertijd
moeten de vijanden weten dat
zij zullen vergaan. Dit mooie
boekje is het lezen waard.
Zolang Christus niet is terug
gekomen om te oordelen over
levenden en doden heeft de
kerk van God haar plaats op
deze aarde. Gods kinderen
zijn te typerenals kruisdra
gers. Over lijden en kruis-
dragen schreef drs. J.C. den
Ouden, hersteld hervormd
predikarjt te Opheusden, een
boek. Hij onderzocht de visie
van de puriteinen ten aanzien
van het kruisdragen. De puri-
tein.se predikers leefden iii
het 17e-eeuwse Engeland. Zij
beoogden zuiverheid ('pure')
van cle kerk in leer en leven.
Een aantal van hen behoorde
lot de Cluirch 'of England. ,\nde-
ren waren dissenter. De diep
ste drijfveer van de puriteinse
beweging werd gevormd door
een grote bewogenheid met
de zaligheid van zondaren. De
eerste spits was gericht op de
bekering van het persoonlijke
hart - maar zo ook van gezin,
kerk en samenleving. Veel aan
dacht hadden de puriteinse
predikers voor de vroomheid
in het dagelijks leven, de praxis
pielatis. Daar behoorden kruis
dragen en lijden ook toe.
Dominee Den Ouden onder
zocht op dit thema een vijf
tal geschriften van puriteinse
.schrijvers, onder andere Tho
mas Brooks en John Flavel.
Ook de Schotse Thomas Bos
ton betrok hij erbij. Bekend is
dat Boston veel van het kruis
dragen heeft moeten ervaren.
Hij schreef er ook een boek
over: Tlie Crook in llie Lot. Hel
kromme in het levenslot. Aan
het slot van zijn boek geeft ds.
Den Ouden aan dat hij onder
de indruk is gekomen van de
betrokken en geestelijke wijze
waarop de puriteinen o\er
het dragen van het kruis heb
ben geschreven. Een van de
opvallendste "kenmerken van
de puriteinse vroomheid is de
aanbidding, dat is: het stil zijn
en het zich vernederen voor de
Heere. Ik citeer: "De aanbidding
heeft bij de puriteinen een tweele
dig doel, namelijk God de lof geven
die Hem toekomt. En vermlgens
brengt de aanbidding de gelovige
tot de gemeenschap met God. Hier
bij ontxmngt hij een voorsmaak van
de hemel en zijn hoogste genot. Dat
is de grootste troost die een christen
ontvangen kan. Zo beantiuoordt
de mens, ook onder een kruis, aan
zijn voornaamste en hoogste doel,
namelijk God verheerlijken en zich
eeuwig in Hem te verheugen."
N.a.v.: Ds. W. Visscher, De zeven
zegelen. Overdenkingen over de
Openbaringen. Uitgeverij De
Banier te Apeldoorn. Hard cover
155 pag. ISBN 978-90-336-
0690-8. Prijs 15,90.
Drs. J.C. den Ouden, Gelovig
kruisdragen. De visie van de puri
teinen op kruisdragen. Uitge-oerij
Den Hertog Ie Houten. Pajierhack.
128 pag. ISBN 978-90-531-
2303-0. Prijs €15,90.
J.MJ. KIEVIET
De bijeenkomst vindt plaats in
de Lukaskapel van verpleeg
huis De Samaritaan te Middel
harnis en staat onder leiding
van organist Chiel-Jan van
Hofwegen. De middag heeft
als doel de begeleiding van de
gemeentezang te bevorderen.
Een aantal organisten, dat zich
vooraf heeft opgegeven, zal
een boetepsalm met voorspel
ten gehore brengen. De aan
wezigen zingen met elkaar de
gespeelde psalm mee. Na het
zingen zal Van Hofwegen con
structief commentaar geven
op de manier waarop de tekst
van de psahn in het voorspel
en de begeleiding werd ver
werkt. Deze adviezen zijn niet
alleen bestemd voor de orga
nist, maar voor alle aanwezi
gen. Aan deelname van deze
middag zijn geen kosten ver
bonden. De workshop zal rond
14.00 uur beginnen. Adres:
Verpleeghuis "De Samari
taan", Koningin Julianaweg 59
te Sommelsdijk. Voor eventu
ele nadere inlichüngen kunt u
mailen naar dwolfert@solcon.
OUDE-TONGE - De werk
groep Uzon van de Hervorm
de Gemeente (PKN) te Oude-
Tonge houdt op zaterdag 19
februari een kledinginzame-
ling van goederen voor de zus
tergemeente in Uzon.
De inzameling is van 10.00 tot
12.00 uur aan de Capelleweg
(bij het AVK-terrein) te Oude-
Tonge. Ook staat er een col
lectebus voor een (vrijwillige)
bijdrage in de transportkosten.
OOSTFLAKKEE - In een
raadsbrief schets het college
van burgemeester en wethou
ders van Oostflakkee enerzijds
de zorgelijke situatie rond de
verkoop van vakantiehuizen
in Waterrijck Suijssenwaerde
(ook de ontwikkeling van nieu
we huizen is gestopt), ander
zijds de investeringen van een
verkooporganisatie om via een
nieuwe aanpak dit project met
watergerichte voorzieningen
toch sterk op de toeristisch-
recreatieve kaart te kunnen
zetten. Inzet is nodig omdat
gebleken is dat projectont
wikkelaars, beleggers en par
ticuliere investeerders hun
financiering bij de banken niet
rond krijgen.
Door Jaap Ruizeveld
"Sinds het begin van het pro
ject Suijssenwaerde in 2002 is
de maatschappelijke vraag met
betrekking tot beleving van
vakanties en vakantiewoningen
veranderd", schrijft het col
lege. "De markt is getransfor
meerd van een aanbod gerela
teerde naar een kopersmarkt.
De huidige consument ver
wacht meer luxe, comfort en
kwaliteit en wil bovendien ver
maakt worden. Watertoerisme
staat in ons land nog steeds vol
op in de belangstelling. Dat is
positief, maar gelijktijdig moet
gekeken worden naar concur
rentie in de directe omgeving:
het toeristische Zeeland. Bij
recreanten blijkt vooral de
directe nabijheid van mooie
stranden te scoren. Met 42
jachthavens en 11.000 ligplaat
sen is elk seizoen in Zeeland
goed bezet. Surfers en zeilers
zijn niet meer uit de Zeeuwse
binnenwateren weg te denken.
Ook is er belangstelling voor
kano- en roeisport, sportvis-
serij, duiksport en vormen als
bijvoorbeeld waterskiën. Suijs
senwaerde zou hier", zo stelt
het college Oostflakkee in een
raadsbrief, "meer dan nu toe,
ook op in moeten spelen".
In verband met het achterblij
ven van de geplande verkoop
van woningen in dit projectge
bied is vorig jaar besloten om
een contract aan te gaan met
een grote verkooporganisatie
c.q. nieuwe investeerders. De
verkooporganisatie wil voor
1 miljoen euro risicodragend
investeren in de opzet van een
markering en verkoopappa
raat om Suijssenwaerde veel
meer watergericht te presen
teren. De organisatie ziet de
verkoop van het project niet
zozeer vanuit de woningen.
maar meer vanuit de verkoop
van aanlegplaatsen gefacili-
teerd door trendy watersport
voorzieningen. Het huidige
ontw'erp van Suijssenwaerde
is dan ook opnieuw tegen het
licht gehouden. De teleurstel
lende verkoopresultaten bewij
zen dat het zinloos is om "meer
van hetzelfde" te realiseren als
deze insteek niet verkoopt. Met
het internationale waterarchi
tectenbureau Waterstudio.nl
in Delft is het oude plan Suijs
senwaerde bekeken. Op basis
van geconstateerde knelpun
ten in het huidige ontwerpplan
is een nieuwe variant gemaakt
op het nog te realiseren deelp-
langebied. Meer gericht op de
watersportliefhebbers.
Het plan voorziet in drijf in
woningen, woningen met boot-
huizen. Havenwoningen zoals
Port Grimaud, aanlegplaatsen
en een paviljoen voor horeca
restaurant. In dit paviljoen zou
eventueel een baken kunnen
worden gerealiseerd waarmee
Oude-Tonge ook beter bereik
baar wordt vanaf het Volkerak.
De nieuwe variairt voldoet niet
geheel aan het bestemmings
plan. Zodra deze variant vol
ledig is uitgewerkt zullen bur
gemeester en wethouders zich
hierover nader beraden.