Vervolg
verhaal
RAAD
DAAD
Bijeenkomst over
'De betekenis van de
Heilige Doop'
Een zoekende Zaligmaker
Beroepings-
Dirigent Willem Meyboom viert jubileum
WERK
Ophalen oud papier Goedereede
EIÜMlDEn-niEUWS
.*a
EN
KOEKOEK
Hoogtepunt
Deweg
der kleine
mensen
PAC;iNA12
WOENSDAC; 4 AUGUSTUS 201(1
Deze vraag- en aniwoordrubriek staat geheel ten dienste van de
lezer die er kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op
velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws,
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis, met in de linkerbovenhoek
'Vragenrubriek' vermeld. De vragen ivorden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
VUILE BLIKKEN
Wij hebben een paar vuilhlikhen
van koper Ze zijn al oud. Maar er
zitten wat vlekken op, groenig van
kleur. Het is wat ingevreten, zo lijkt
het. Met koperpoets gaat het er niet
af. Mijn vraag is of ik die vlekken
er nog af kan krijgen of onziclü-
haar kan maken.
Antwoord: Eciit koper slaat
eerst groen uit door oxida
tie, maar als dat kopergroen
niet op tijd met de gebruike
lijke poetsniiddelen verwijderd
wordt, dan mengen zich stof en
ander vuil in die oxidatielaag
en wordt de oppervlakte zwart.
Dat kan met die plekken op uw
vuilblik ook wel het geval zijn.
Maak het blik eerst schoon met
heet sodawater van circa 900
Celsius, dus niet kokend heet.
Neem een oud borsteltje om
alles af te borstelen. De vlekken
zullen waarschijnlijk snel ver
wijderd zijn. Lukt dat niet, dan
moet u het metaal afspoelen
met een deciliter water waarin
twee theelepels zoutzuur zijn
gedaan. (Dat spat flink, dus
pas op met dat bijtend zuur
voor uw ogen, huid, kleding
en meubilair en verdun het
door dat zoutzuur voorzichtig
in water te druppelen en nooit
andersom!). Na de onderdom
peling in 't zuur snel naspoelen
met schoon water.
Waar is de koekoek gebleven? Vroe
ger hoorde ik de koekoek veel meer
dan tegenwoordig. Komt dit soms
omdat deze vogel zijn ei meestal in
het nest van een zane^iorrel Uirt?
Antwoord: De koekoek is een
rusteloze zwerver. Hij komt
schuw en nerveus over. Ieder
een kent zijn roep, maar slechts
weinigen zien hem in levende
lijve. Toch is het geen angst
die ten grondslag ligt aan die
schijnbare nervositeit. Het is
de voedselkeuze. De koekoek
voedt zich uitsluitend met
grote, harige rupsen en, waar
deze niet voorhanden zijn,
met sprinkhanen. Beide prooi
diersoorten komen dikwijls in
kleine gebieden in grote aan
tallen voor. De koekoek trekt
noodgedwongen van plek naar
plek, waarbij hij soms flinke
afstanden moet afleggen. Daar
waar hij zijn favoriete rupsen
vindt, zal hij een poosje blijven
om vervolgens een nieuw rup
sengebied te gaan zoeken. Dit
rusteloze roncldolen is er waar
schijnlijk de oorzaak van dat hij
zich er niet toe kan zetten een
eigen nest te bouwen en zelf
zorg te dragen voor het groot
brengen van zijn nageslacht.
ZEEPVLEKKEN
In mijn natuurstenen vloer zit
ten vlekken, veroorzaakt door
zeep(spetters). Weet u een middel
om ze eruit te krijeen
Antwoord: U schrijft niet hoe
uw vloer is afgewerkt en wat de
steensoort is. Wij raden u aan
om eerst navraag te doen bij
een vloerenbedrijf In het alge
meen kunt u de vlekken op de
volgende manier te lijf gaan:
probeer eerst met een neutrale
allesreiniger, of een .sopje met
babyshampoo. Werkt dit niet
probeer dan de roest te verwij
deren met citroenzum-, dat in
blokjes bij de drogist te koop
is. Werkt ook dit niet probeer
het dan eens voorzichtig met
verdund bleekwater, goed met
water naspoelen. Zo nodig
kunt u een minder verdunde
oplossing nemen. In het uiter
ste geval bent u aangewezen
op paardenmiddelen als het
gevaarlijke zoutzuur. Laat de
drogist eerst een verdunning
klaarmaken en experimenteer
daar niet zelf mee. Zulke zuren
kunnen het steen doen verkleu
ren, probeer het daarom eerst
uit op een onopvallend plekje.
Zoutzuur is een gemeen goed
je, wees er dus erg voorzichtig
mee. Neem een oude borstel
voor dit werkje en spoel de
behandelde plek goed na met
schoon water. Ten slotte geven
we hier nog een oud middel
tje dat goed bij marmer werkt,
mogelijk ook bij natuursteen.
Maak een papje van benzine en
krijt en leg dit in een dikke laag
op de vlek. Leg er een stukje
plastic op om het te snelle ver
dampen tegen te gaan. Als het
droog is de poeder wegwassen
en de plek opwrijven. Weder
om eerst uitproberen op een
onopvallend plekje. Succes!
WAARIN GOUVEN HORLOGE
Ik heb een gouden horloge, een
Ponliac van ca. 30 jaar oud. Wat
is die nu ongeveer waard?
Antwoord: Dit is nauwelijks
te zeggen. De waarde hangt
mede af van het goudgehalte
(het aantal karaats). Op Markt
plaats.nl staan gouden hor
loges te koop vaiaaf ongeveer
100,- De waarde kunt u het
beste laten taxeren bij een hor-
logewinkel.
GEVAARLIJK GAS
Is koolmonoxide te ruiken of krijgt
men er een vieze smaak van in de
mond?
Antwoord: Het verraderlijke
van koolmonoxide is dat je
het niet kunt zien of ruiken
en het de luchtwegen niet
irriteert. Hierdoor kan het de
rode bloedlichaampjes onge
merkt aantasten. De CO bindt
zich met de hemoglobine (Hb)
en de rode bloedlichaampjes
kunnen dan geen zuurstof
meer naar onze weefsels over
brengen. Men voelt dan eerst
hoofdpijn, ziet niet zo best
meer, wordt misselijk, gaat
braken en/of hijgen, of raakt
al eerder bewusteloos. Het
beste meetinstrumentje is dus
ons hoofd. Bovendien moeten
we ons verstand gebruiken en
nooit de afvoer afsluiten, als t. «- 1 i
zich nog ga.s,sen in de brandstof .71/1 /if'l/p
(kunnen) vormen. Een hoop lYX O LA/ 1/ 1/lA^ V C
gloeiende kolen heelt een hoge
warmtegraad en ze houdt die
ook terdege vast. Daarom is
een kolenkachel veel gevaarlij
ker, althans in dit opzicht, dan
een andere warmtebron. Het
vegen van schoorstenen is ten
minste één maal per jaar ver
plicht, mede ter voorkoming
van schoorsteenbrand, stookt
u dagelijks hout, dan is twee
maal per jaar aan te bevelen
'Haast u, en kom af wam Ik moet heden in uw huis blijven.
Lukas 19: 5b
HOE LANG VLIEGEN DE
VOKTERS?
Bestaan er werkelijk vliegende dok
ters in Australië? En wanneer werd
met die medische hulp door de lucht
begonnen?
Antwoord: Voor de eerste
wereldoorlog al, in 1912, orga
niseerde een priester John
Flynn (1880 1951) een team
missionarissen die in de dun
bevolkte gebieden van Australi
te paard en per kameel mensen
gingen helpen. In 1914 kregen
ze de beschikking over enkele
auto's. In 1928 werd de Areal
Medical Service opgericht die
met radioapparatuur genees
kundige adviezen en hulp
bood. 7ben er een vliegtuig
ter beschikking kwam en een
beter communicatienet met
plaatselijke zenders hulp van
de centrale post in Cloncurry
kon inroepen, kwam er steeds
meer werk voor 'vliegende
dokters' en de geestelijke en
sociale hulpverleners.
MEUBELS ONTWASSEN'
Hoe kan ik oude waslagen van
meubelen afpoetsen?
Antwoord: Als die wrijfwas nog
zacht is, kunt u met oude lap
pen of keukenpapier al veel
wegvegen. Aangekoekte was en
vuil kunt u weghalen door het
hout af te nemen met een lap
die in terpentine gedrenkt is.
Pas op als u de oorspronkelijke
kleur bereikt, want terpentine
kan de evt. aanwezige laklaag,
vernis, verf of beits aantasten.
Een restantje was moet u voor
zichtig met een enkele druppel
op een schone doek weghalen.
HANDEN IN THAAR
Ik laat mijn haar al 3 O jaar door de
zelfde kapper permanenten, maar
de laatste maanden lukt er niks
meer. Hoe kan dat?
Antwoord: Uw kapper
gebruikt geen nieuwe mid
delen of andere methode, dus
vermoedelijk is uw lichamelijke
gesteldheid de oorzaak van het
'onwillig' geworden haar. Bij
het klimmen der jaren hou
den vele kapsels immers niet
meer zo goed als voorheen.
Ook bepaalde ziekten en som
mige medicijnen kunnen van
invloed zijn. Raadpleeg daar
om ook uw huisarts eens hier-
GEREFORMEERDE
GEMEENIEN IN NED.
Bedankt: voor Kruiningen, ds.
A. Geuze te Gouda.
Vorige week stonden we stil bij
de tollenaar Levi die door de
Heere Jezus met een kracht
dadige roepstem uit het tol
huis werd geroepen. Die twee
woorden 'Volg Mij' hebben zijn
leven radicaal veranderd. Levi
werd van een tollenaar een vol
geling van de Heere Jezus.
Misschien weet u ervan dat het
soms maar enkele woorden zijn
die naar binnen slaan en door
de werking van Gods Geest een
totale ommekeer te weeg bren
gen. Zulke woorden zijn onver
getelijk.
Vandaag gaat het opnieuw
over een tollenaar die cloor de
Heere Jezus geroepen wordt.
Zacheüs is niet zomaar een tol
lenaar, maar een overste der
tollenaren. Hij is gesteld over
andere tollenaren en daarom
in de ogen van zijn volksgeno
ten nog slechter dan gewone
tollenaren. Verder vermeldt
Gods Woord dat hij rijk was.
Het werk in dienst van de
Romeinen had hem heel wat
opgeleverd.
Deze man zocht Jezus te zien,
wie Hij was. Wat dreef Zache
üs tot Jezus? Was het enkel
nieuwsgierigheid? Veel over
Hem gehoord en nu wil hij
Hem ook wel efens zien. Dan
kwam hij goed terecht. Kwa
men er maar meer mensen uit
nieuwsgierigheid naar de kerk.
In de werkplaats van de Heili
ge Geest kunnen immers won
deren gebeuren. Wulfert Floor
schrijft ergens van een onker
kelijke man in Engeland, die
alleen naar de kerk ging om het
inooie zingen te horen. Maar
tijdens die ene kerkgang werd
hij door het Woord geraakt in
z'n hart en kon daarna op de
zondag niet meer thuis blijven.
Uit wat Zacheüs er voor over
heeft om Jezus te zien, blijkt wel
dat het veel meer dan nieuws
gierigheid was. Omdat hij klein
van persoon is, wordt het zicht
op Jezus belemmerd en van
wege zijn functie zet geen mens
een voet op zij. Deze overste
der tollenaren loopt dan voor
de schare uit en khmt in een
wilde vijgenboom. Vanwege de
korte stam en de laaghangende
takken was de boom geschikt
om in te klimmen en achter
de grote bladeren kon hij zich
voor de mensen verschuilen.
Nood maakt vindingrijk. Zijn
verlangen om Jezus te zien is zo
sterk dat hij zich niet bekom
mert om zijn waardigheid.
De reden dat Zacheüs Jezus
zocht te zien, wie Hij was, ligt
enkel en alleen in de zoekende
Zaligmaker. Het gaat in deze
bekende geschiedenis uitein
delijk niet over een zoekende
Zacheüs, maar over een zoe
kende Zaligmaker. EerZacheüs
Jezus zocht, zocht God Hem. Zo
is het altijd. Straks zal de Heere
Jezus ook zeggen dat de Zoons
des mensen gekomen is om te
zoeken en zalig te maken, dat
verloren was.
In Gods Woord worden we met
alle klem opgeroepen om de
Heere te zoeken, terwijl Hij te
vinden is. Maar een ieder die
vanwege eigen rampzaligheid
de Zaligmaker gaat zoeken en
Hem uit genade inag vinden,
zal belijden met Johannes:
'Hierin is de liefde, niet dat wij
God liefgehad hebben, maar
dat Hij ons lief heeft gehad,
en Zijn Zoon gezonden heeft
tot een verzoening van onze
zonden.' Zijn opzoekende zon
daarsliefde maakt zondaren
werkelijk zoekende.
Bij de ontmoeting tussen Jezus
en Zacheüs is het treffend dat
volgens vers 5 Jezus Zacheüs
ziet zitten in de vijgenboom.
Uiteraard heeft Zacheüs de
Heere Jezus ook gezien, maar
het belangrijkste is in Gods
Woord opgetekend. Jezus ziet
hem en noemt hem bij zijn
naam: 'Zacheüs, haast u en
kom af' Lieflijk, krachtig en
dringend roept de Zaligmaker.
Er is haast bij. Haast u om uws
levens wil. Uitstel is levensge
vaarlijk.
De roepstem van de Zaligma
ker komt vanuit dit gedeelte
ook tot u, jou en mij: 'Haast
u en kom af.' Kom af uit uw
boom van hoogmoed en goede
werken, die u beklom. Kom af
van de hoogte van je eigenge
rechtigheid. Kom van die troon
af en verneder je aan Mijn voe
ten. Haast u, wendt u naar Mij
toe en wordt behouden, alle gij
einden der aarde. Ook als u na
ontvangen genade die nederig
plaats weer hebt verlaten en u
toch wel wat beter voelt dan
airderen: 'Haast u, en kom af.'
Dat roept Hij, Die daar staat
in de laagte. Zo diep heeft de
Zoon van God Zich willen ver
nederen. Ja, Zijn weg is nog
dieper gegaan als we denken
aan de weg van Zijn lijden en
sterven om zo de diepst geval
len zondaar te kunnen reefden.
De Heere Jezus geeft ook aan
waarom Zacheüs haastig uit de
boom moet komen: 'want Ik
moet heden in uw huis blijven.'
De Gast nodigt Zichzelf. Hij
wacht niet op een'uitnodiging
van Zacheüs. Zou deze tolle
naar ooit gedurfd hebben om
de Heere Jezus in zijn woning
uit te nodigen? Waardig is hij
dat in ieder geval niet. Maar
terwijl iedereen het betreden
van zo'n tollenaarswoniug
mijdt, zegt Hij: 'Ik moet heden
in uw huis blijven.' Niet Ik
wil, maar Ik moet. De Heere
Jezus vervult als Zaligmaker de
raad Gods. Het is een godde
lijk moeten. Wat een wonder,
dat Hij zo'n woning wil bin
nengaan, dat hij in zo'n zon-
daarshart wil wonen!
Als Hij heden in ons huis wil
komen, is er dan plaats? Kan
Hij onder ons dak verkeren? Is
Hij in alle vertrekken welkom?
Of moet er dan eerst een hele
boel opgeruiiTid worden?
Nu zegt de Heere Jezus tegen
Zacheüs niet: Ik moet heden in
uw huis zijn, maar blijven. Niet
voor een half uur, niet voor
een uur, maar voor altijd. Na
enige tijd zal de Heere Jezus
weer vertrekken, maar Hij laat
Zacheüs nooit meer los. Zijn
koiTist brengt een levenslange
verandering met zich mee.
Als de Heere in ons leven komt
door Woord en Geest, blijft dat
niet onopgemerkt. Dat wordt
zichtbaar in de vruchten. Dan
leeft er maar één begeert in het
hart: 'Heere, wat wilt Gij dat Ik
doen zal?' Ja, dan is het ook in
ons huis en leven te zien, dat
Hij het daar voor het zeggen
heeft gekregen.
Nog zoekt de Zaligmaker zon
daren en roept ernstig en wel
gemeend: 'Haast u, eir kom af;
want Ik moet heden in uw huis
blijven!' Geloof dan Zijn hell
en troostrijk woord!
Ds. J. Joppe, Sint Maartensdijk
MIDDELHARNIS - De 7e
juni was het 25 jaar gele
den dat Willem Meyboom,
als opvolger van de legen
darische Gerrit Zoon,
mannenkoor Ons Koor als
dirigent kwam versterken.
Daarnaast was Willem
Meyboom dit jaar ook 25
jaar als dirigent verbon
den aan het vrouwenkoor
Toonkunst.
Deze feiten zijn herdacht op
de gezamenlijke feestavond
van de beide koren op 2 juli
2010. Op deze avond werd
Willem toegesproken door de
voorzitters van de beide koren.
Hierbij werd duidelijk dat Wil
lem voor de ontwikkeling van
beide koren een belangrijke rol
heeft gespeeld. Genoemd wer
den de zangersdagen, festivals,
cd-opnames en concertreizen
welke onder zijn muzikale lei
ding werden gemaakt met als
afsluiting de jubileumconcert
reis die dit jaar, gezamenlijk
met een aantal leden van het
dameskoor, werd gemaakt.
Een hoogtepunt gedurende
deze 25 jaar was de deelname
aan het KNZV concours in
Zutphen (2003). Hierbij werd
de 2 e prijs in de halve finale
bereikt met daarbij een eer
volle vermelding. Namens elk
koor werd Willem de speld
voor 25 jaar trouwe dienst met
de daarbij behorende oorkon-
NIEUWE-TONGE - Het
regiobestuur van de Gere
formeerde Bond organi
seert een thema-avond
op woensdag 25 augustus
in Hervormde Centrum
Elim, Zuiddijk 19 in Nieu-
we-Tonge.
Om 19.30 uur zal de avond
geopend worden door de voor
zitter van de regionale afdeling,
ds. E. de Mots uit Goedereede.
Prof dr. W. Verboom zal deze
avond een referaat houden,
met als titel, 'De betekenis van
de Heiige Doop'.
In onze tijd is de doop volop
in discussie. In het bijzonder
de kinderdoop. Wal zegt de
Schrift hierover? Wat de belij
denis? Wat is de zegen en wat
het appel van het gedoopt zijn?
Hoe leren we uit de doop te
leven? Deze en andere indrin
gende vragen komen aan de
orde. "Hopelijk kunnen we
elkaar hierin tot een hand en
een voet zijn", aldus het regio
bestuur.
In de koffiepauze is er een
boekentafel aanwezig en na
de pauze is er uitgebreid gele
genheid om vragen te stellen.
Deze avond staat de deur vanaf
19.00 uur open en wordt u ont
vangen met koffie of thee. De
bijeenkomst wordt beëindigd
om 21.45 uur.
"Alle gemeenteleden en ove
rige belangstellenden van Goe-
ree Overflakkee zijn van harte
welkom op deze avond. Vooral
jongeren wordt gevraagd te
komen. Het gaat ook jullie aan.
Vraagt u, als lid, ook anderen
om met u mee te gaan! De toe
gang is vrij. Wel wordt er een
collecte gehouden ter bestrij
ding van de kosten".
Dirigent Willem Meyboom werd in hei zonnetje
des overhandigd/opgespeld.
Ook werd namens de beide
koren een gezamenlijk cadeau
overhandigd waarbij Willen
nogmaals werd bedankt voor
de wijze waarop hij gedurende
25 jaar leiding heeft gegeven
aan de beide koren. Na het
bedankwoord van Willem is
er onder het genot van eten
en drinken nog uitgebreid
gesproken over het wel en wee
van de beide koren.
De Stichting Koninklijke Fan
fare ApoUo te Goedereede
haalt a.s. zaterdag weer oud
papier en huishoudelijk kar
ton op in Goedereede en Goe
dereede Havenhoofd. Gelieve
het papier vóór 8.30 uur goed
gebundeld gereed te zetten.
95-
P.A.iieRimr
"Wat verstaat gij onder positief Christe
lijk onderwijs?" interrumpeert Ds Van
Manen op vriendelijke toon. "Daaron
der versta ik onderwijs, dat geheel door
trokken is van de Geest Gods." "Dat is
een rekbaar begrip, meester Tromp.
Doortrokken van de Geest Gods. Onze
hele westerse cultuur is doortrokken van
de Geest Gods. Als in onze samenleving
iemand steelt en dus zondigt tegen de
Geest Gods, dan komt hij in de gevange
nis.
Gartjan voelt, dat zo zijn verzoek niet
aan bod komt. Hij is niet gekomen om
met Ds Van Manen te debatteren. Een
weinig geprikkeld zegt hij: "Inderdaad,
dominee, en dat is goed. Maar als iemand
Jezus Christus loochent als de Zoon van
God, dan blijft hij vrij rondlopen." Ds
Van Manen schiet in een lach. "Mees
ter Tromp", zegt hij, "als u dat wilt, dan
moet u groot-inquisiteur worden."
Even is er zelfverwijt in Ciartjan. Hij heeft
zich laten gaan. Zijn impulsieve natuin-
heeft hem parten gespeeld. Hoe moet
hij weer op gang komen? Ds Van Manen
helpt hem. "Meester Tromp", zegt hij,
"ik heb u zo-even geïnterrumpeerd. Dat
was maar om positie te bepalen. Gaat u
door." "De wetsvoordracht-Kappeyne",
herneemt Gartjan, "vormt een ernstige
bedreiging voor ons positief Christe
lijk onderwijs. Als dit wetsvoorstel wet
wordt, en dat is welhaast zeker, dan is de
kans groot, dat de Christelijke scholen
te gronde gaan. Zij zullen onmogelijk de
concurrentie tegen de openbare school
kunnen volhouden. De openbare school
toch wordt uit de openbare middelen
betaald. De schpol met de Bijbel wordt
geheel in stand gehouden op kosten van
de ouders. Hoewel dit al onrecht is, dat
zij, die Christelijk onderwijs voor hun
kinderen begeren, aldus trachtende hun
doopbelofte na te komen, eerst moeten
betalen om de neutrale school in stand
te houden en dan bovendien hun eigen
school moeten bekostigen, hoewel'dii
reeds onrecht is, stelt het wetsontwerp-
Kappeyne zulke hoge eisen aan de
schoolgebouwen en het aantal onderwij
zers in de school, dat de scholen met de
Bijbel op de duur daaraan niet kunnen
voldoen. Zal dus dit wetsontwerp aange
nomen worden, dan zijn onze Christe
lijke scholen gedoemd te verdwijnen. En
dan zal ons volk van positief Christelijk
onderwijs verstoken zijn."
Tot zover heeft Ds Van Manen Gartjan
rustig aangehoord. In zijn ogen is een
tinteling van geamuseerdheid. Laat die
jonge, afgescheiden meester maar es
praten. Hij weet er alles van. Hij leest het
Handelsblad en is dus op de hoogte. .AJs
Gartjan even zwijgt, als om de uitw^er-
kmg zijner woorden te verkennen, zegt
hij: "Gij zegt, dat ons volk, gij bedoelt
de kinderen van ons volk, van positief
Christelijk onderwijs verstoken zullen
zijn, meester Tromp. Maar is dat zo? Op
een der openbare scholen alhier worden
wel degelijk de Bijbelse verhalen verteld
Er wordt ook begonnen en geëindigd
met gebed. Wat wilt gij nu nog meei
"Maar op die school wordt terstond het
gebed gestaakt en het vertellen der Bij
belse geschiedenissen, als maar één vader
van een leerling dit wenst, of als er een
Jood tot onderwijzer benoemd wordt of
een Roomse bijvoorbeeld." "Wij moeten
verdraagzaam zijn jegens ieder, meester
Tromp." "Behalve jegens hen, die Gods
Woord een ereplaats willen geven in de
school, zegt minister Kappeyne. Heeft
hij ons niet vergeleken bij de vlieg, die
de zalf des apothekers stinken doet? En
heeft hij niet gezegd, dat die vlieg dan
doodgedrukt moet worden? Is hij het
niet, die in dit verband gezegd heeft, dat
de minderheid dan maar onderdrukt
nioet worden, want dat die geen recht
van bestaan heeft in onze maatschappij?
Is dat verdraagzaamheid, dominee?" "Ik
denk, dat minister Kappeyne zich toen
even heeft laten gaan, meester Tromp."
"Een man, die zulk een verantwoorde
lijke positie bekleedt, behoort zich niet
zo onverdraagzaam te laten gaan, domi
nee. Ds Kuyper heeft hem toen terecht
gewezen." "Ds Kuyper", herhaalt Ds Van
Manen, en er is kennelijk minachting in
i\m stem. "Een onverdraagzaam, een
zijdig man, een drijver. Als hij minister
was, maar hij wordt het nooit, meester
Tromp, dan kregen we de toestand van
Geneve terug, dat zuchtte onder de
tvrannie van Calvijn, die voorschreef
hoeveel dienstboden er in een gezin
mochten zijn, hoeveel ringen iemand
mocht dragen, hoeveel bezoek een
kraamvrouw mocht ontvangen en hoe
ze gekleed moest zijn. Kortom, dan kre
gen we calvinistische inquisitie. Dan was
het met de vrijheid in ons goede vader
land gedaan." Ds Van Manen is scher
per geworden in zijn spreken en Gart
jan loopt rood aan. "U zult niet in twijfel
trekken, dominee, hoeveel goeds Calvijn
in Geneve gedaan heeft en hoeveel het
Westerse Christendom aan hem te dan
ken heeft. De inwoners van Geneve wer
den door Ds Farel verscheurende wol
ven genoemd en Calvijn heeft er lamme
ren van gemaakt." "Een verscheurende
wolf, die het zei en de lammeren hebben
Calvijn weggejaagd", schampert Ds Van
Manen. "Ik begrijp niet, hoe een dienaar
van Christus zo over de Hervormers van
Geneve kan spreken", zegt Gartjan met
een lichte trilling in zijn stem.
Even vlamt toorn op in de ogen van
Ds Van Manen. Die starre orthodoxie!
Hij beheerst zich echter en antwoordt:
"Gij spreekt naar dat u geleerd is, jonge
man, ik volg de zuivere rede, mijn kri
tisch verstand." "Een rede, die troebel
is als slootwater bij de snoekenjacht en
een verstand, dat verduisterd is door de
zonde. Gods eeuwig onfeilbaar Woord
is de beste wegwijzer, dominee." "Mees
ter Tromp, gij kwaamt hier om over het
volkspetitionnement te spreken, heb ik
het goed geraden?" "Precies, dominee,
we moeten een plaatselijk comité vor
men, om zoveel mogelijk handtekenin
gen te verzamelen." "Uw beroep op mij
zal tevergeefs zijn, meester Tromp. En
wel om de volgende redenen: Ik vind.
dat men het jonge kind niet met gods
dienst moet lastig vallen. Het begrijpt
van de Bijbelverhalen niets. Wat begrij
pen wij, volwassenen, er eigenlijk van?
Voorts vind ik, dat de openbare school
de nationale eenheid en verdraagzaam
heid bevordert. Als we de verschillende
secten in ons land maar scholen lieten
stichten, die gelijke rechten hadden als
de openbare school, dan was er geen
einde aan de scheuring en splitsing en
dan kwam onze nationale eenheid zeer
in gevaar. Bovendien was de verdraag
zaamheid ten enenmale zoek, want de
verschillende scholen en schooltjes leef
den permanent op voet van oorlog met
elkaar. Tenslotte: als we dit alles lieten
betijen, wat zou dat niet aan de schatkist
kosten? Meester Tromp, de scheuring en
splitsing op kerkelijk terrein is al droe
vig genoeg en zeker niet naar de wil van
Jezus, de volmaakte mens. Die scheuring
en splitsing is de vloek van het Calvinis
me. Rome kent dit niet en het Luthera
nisme ook niet. Als nu die splitsing ook
doorzet in de school, dan beleven we
het, dat in een dorp als het onze weldra
drie, vier verschillende sekteschooltjes
naast elkaar gesticht worden, die allen
een bloedloos bestaan lijden en waarin
de kinderen van het ene schooltje tegen
die van het andere opgezet worden.
Waar blijft dan de eenheid en de ver
draagzaamheid? En waar moet het Ireen
met die arme kinderzieltjes?"
Wordt vervolgd
