Flakkeese cultuur
Hoe oud bin je eigeluk?
Schilder Hans Bazeu ^topt en draagt zijn
bedrijf over aan zoon Andres
mm 11 MMainffliiiiBiiiii m immmm miimm.
.m^
ImriliiJilidÉq'
EiiAriDEn-iiiEiJwa
Prijsuitreiking spaarmaand SNS Regio Bank
Nieuwjaarsduik 'Knap je een pand helemaal op, dan heb je van je werk
Ingezonden:
Groei 8c Bloei
snertwandeling
Op zun Oudurps èschreeve:
Goed calculeren
Mooiste werk
Hard sesjouwd
Oud papier
Ons Koor
90 jaar geleden
18 tot 31 december 1919
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
m ma mm T mm'm» wm.
aém-m.mmmm.m*i
-«
Publikatie van de Vereniging Streekmuseum, Kerkstraat, Sommelsdijk.
E.BI.
PAGINA 6
DINSDAG 29 DECEMBER 2009
OUDDORP - 'Kunnen
wij
DIRKSLAND - Van 26 oktober tot en met 27 november was het spaarmaand bij de SNS Regio Bank - van Loo
in Dirksland. Jonge spaarders die een Junior spaarrekening in de spaarmaand openden, kregen de eerste 5 euro
van de SNS Regio Bank en een KiKabeer cadeau. Tijdens de spaarmaand konden de kinderen ook een kleur
plaat inleveren en maakten daarmee kans op een Nintendo DSi. Er zijn heel veel kleurplaten ingeleverd. Het was
daarom een moeilijke keuze om uit deze vele inzendingen de mooiste kleurplaat te kiezen. Toch was er één kleur
plaat die opviel en dat was die van Monica van Brussel. Woensdagmiddag 16 december was het dan eindelijk
zover voor Monica om haar cadeau in ontvangst te komen nemen. Zij ontving uit de handen van SNS Regio
Bank medewerkster Marjalijn van Nimwegen de Nintendo DSi samen met een bos bloemen voor haar moeder. De
SNS Regio Bank heeft niet alleen rekeningen voor de jeugd maar ook aantrekkelijke rekeningen voor volwassen.
De spaarmaand is nog niet afgelopen of er loopt al weer een nieuwe actie bij de SNS Regio Bank. Bij het sparen
van 500,- afmeer ontvangt u naast een aantrekkelijke rente ook een kookboek met Oud Hollandsche recepten.
Mijn virtuele stukje 'nieuw
jaar' in de digitale uitgave
van o-o-go (http://www.oogo.
cultuurpleingo.nl/harry_goo-
sens_2.htm) aan het begin van
2009 viel niet bij iedere lezer in
goede aarde, en dat is jammer
want ik bedoelde het allemaal
goed natuurlijk. Dit jaar weet
ik bijna zeker dat iedere lezer
en iedereen die kennis neemt
van deze bijna-eindejaarsco-
lumn er vrolijk van zal wor
den en er mee zal instemmen.
Dat de Flakkeese cultuur niet
meer bestaat is het intrappen
van een open dein'. De eiland-
cultuur van het ongewone
alledaagse en het alledaagse
ongewone van het dagelijks
leven is voorgoed voorbij. Wat
blijft zijn de restanten van een
eeuwenoude manier van leven.
Om de herinnering hieraan
levend te houden moet er
een platform komen van bijv.
historici, journalisten, mole
naars, dichters, columnisten,
schilders, fotografen, archeolo
gen, musici enz. enz. enz. die
zo breed mogelijk de herin
nering aan het 'oude' Flakkee
levend houden. Mensen met
kennis, ervaring en deskundig
heid natuurlijk en die in staat
zijn het eigene te relativeren.
Er zijn genoeg overblijfselen
die de moeite van het bewaren
waard zijn, maar we moeten er
nu bij zijn. Over pakweg tien,
twintig jaar is er vrijwel niets
meer dat nog herinnert aan de
cultuur van toen. Dan moeten
we het doen met de groten
deels in privébezit verkerende
schilderijen van Hazenberg,
een enkel historisch gebouw en
de schaarse monumenten die
herinneren aan de Flakkeese
cultuur van destijds.
Op die manier blijft de Flak
keese 'cultuur' geen vaag ver
haal over gewoonten en gebrui
ken van vroeger, maar wordt
Flakkee weer een begrip. Een
eiland dat ergens voor staat.
Voor meer dan kap en keuvel,
meer dan taal en spraak. Het
Flakkee van robuuste eiland
bewoners die staan voor een
eiland vol alledaagse gewoon
heid, en een enclave die tege
lijk het gebruikelijke dagelijks
leven van boeren en vissers ver
overstijgt. Als hét monument
van die oude cultuur kies ik,
als 200 procent 'overlander',
de tram. Dit icoon van het
eilandelijk leven verdient een
monument dat staat. Geen
bontgekleurde 'treintjes', maar
een monumentaal lint onder
broken door karakteristieke
punten die 'de tram' voor
goed in het landschap veran
keren. Geen saaie infoborden,
maar beelden en sculpturen
die het verleden meesterlijk
verwoorden. Geen moderne
palmbomen, kachelpijpen en
menhirs, maar monumenten
die de geur en de smaak van
het alledaagse bestaan van toen
op originele wijze weergeven.
In de vitrinekasten van Stich
ting Podium komen bij voor
keur tenminste dertig procent
Flakkee-gerelateerde voorwer
pen, idem op Flakkee geori
ënteerde figuratieve kunst en
nog eens dertig procent histo
rische en andere zaken die een
direct verband met het eiland
hebben. Zo komen we, zij het
met kleine stapjes, maar dat
geeft niet, steeds dichter bij
het doel. Flakkee komt weer
op de kaart. Het eiland komt
eindelijk uit zijn isolement en
laat zien dat het te midden van
de omringende eenheidsworst
een unieke cultuur had. Stich-
u warm maken voor een
koude duik?' Met deze
kreet nodigt de Ouddorp-
se Reddingsbrigade u uit
om op 1 januari 2010 deel
te nemen aan de Nieuw-
jaarsduik.
De Reddingsbrigade verwach
ten meer mensen dan ooit
tevoren en de weersvoorspel
lingen geven aan dat het per
fect duikweer zal worden.
Traditioneel wordt exact 14:Ü0
uur het startschot gelost om de
deelnemers de duik te laten
ondernemen. Met een heuse
'après-ski' ter hoogte van de
reddingspost worden duikers
en toeschouwers weer opge
warmd.
Wilt u wachttijden bij het
inschrijven voorkomen?,
download dan alvast een
inschrijfformulier via www.
ouddorpsereddingsbrigade.nl
Kosten van deelname zijn 2,50
euro, hiervoor krijgt u uiter
aard een ijsmuts, erwtensoep
of warme chocolademelk.
Meer informatie is verkrijg
baar via: pr@ouddorpsered-
dingsbrigade.nl, of kijk op:
www.duikouddorp.hyves.nl
OUDDORP - Op zaterdag 16
januari 2010 organiseert Groei
Bloei weer haar traditionele
snertwandeling. De ontvangst
is om 10.00 uur bij Marijke
Seip (Hoeve Kortstaert), Oost-
dijkseweg 39 te Goedereede.
Na de koffie wordt er onder
leiding van Huib van Dam
een wandeling gemaakt door
de waterleidingduinen in de
Oostdijk.
Na afloop van de wandeling
is bij Marijke Seip erwten
soep met alles erop en eraan,
De kosten zijn 8.50 euro voor
Groei Bloei-leden en 12.50
euro voor niet-leden, ter plaat
se te voldoen.
Aanmelden voor deze wande
ling voor 9januari 2010 bij Cees
van de Graaf, telefoon 0187-
681027 b.g.g. 06-40112917 of
per e-mail discograaf@hetnet.
nl. Als u zich heeft aangemeld
gaan de organisatoren er van
uit dat u ook daadwerkelijk
komt.
ting Podium kan de motor en
initiator van deze nieuwe rich
ting worden, tenzij deze cul-
tuurclub wil voortgaan op de
oude en achterhaalde voet. Ik
kan mij het niet indenken. De
toekomst van de Flakkeese cul
tuur hgt in de vormgeving van
het verleden en dat zal ervoor
zorgen dat velen een warm
hart voor deze zaak krijgen. Ik
stel voor om begin volgend jaar
met een eilandelijke conferen
tie van start te gaan. Tijdelijk
een privé-initiatief. Ik zie uw
mails en andere steunbetuigin
gen met vertrouwen tegemoet.
Vive Flakkee.
Harry J. Goosera/Stad aan 't
Haringvliet
e-mail: stadshantoor@klihsafe.n\
Hoe oud bin je eigeluk? Dat
vroege ze ongerlestend an
mun, toe 'k in 't Brandweer
museum mit un rondleiding
bie un ouwe tillefooncentrale
stong."t Betrof zoo'n ouwer-
wessen mit al die losse draejen.
'k Weet nog dat die bie uus
op hut durp wêêr 'k groeot
ègroeid binne in gebruuk was!
Want mit de ramp van 1
februwaorie 1953 kon je alli-
eene mar vanof 't tillefoonkan-
toor belle, mit de noeodege
vurtraegieng. Mar 't lukte
dankzij de inspaning van Alie
in Titia van Kommer van Sors
Taenis, Jo van Piejt van Jobje
Westhóeve in Klaertje van Arja-
on de Meulennaer Brieen, die
toe 't tillefoonkantoor, deeje
bediene. Hoe of dat allemaele
in zun weark gieng hew 'k al us
ieerder oover èschreeve.
'k Zeage teegen de groep
die dat an men vroeg: Toe ik
op de weareld kwam an dun
Durpsweg no. A 587 - laeter
wier dat no.44 - in Oudurp,
was 't wel un hieel aoren tied
dan noe. Want ur was toe nog
gieen centralevurwaerming
in de hunzen, de meansen
maekten oak haest nog gieen
gebruuk van un wasmesiene in
un droager,in wat un vaetwas-
ser was hoa nog noeoit iemund
oover èdogd. Dur waere zelfs
nog huuzen wêêr toe nog
gieen ieens stroam was, in op
waeter in gas was gieen means
anèslote in dien tied. Un inke-
lieng hoa un tillefoon, mar wat
un GSM-metje was wist echt
gieen means. Mar wat wel han-
dug was dat wienkeliers bieje
an de deure kwamme om de
booschappen op te nemen in
tuus te brienge. Want groeote
supermarten bestonge ur toe
nog niejt. Wieer toe oak nog
noeoit iemund an èdocht hoa
datje oeojt nog us geld uut un
muur zou kunne haele, in dat
die ouwe vurtrouwde guldens
dan oak nog uus euro's zou-
we woore. In je mot dan niejt
dienke dat ze je lederen dag
twiee kieer naer schóóle gienge
brienge in wieer kwamme hae
le. Je gieng geweun mit de kin-
ders uut de buurte mee naer
schóóle. Dat was oak dun tied
dat je 's aevunds voor dat je
gieng slaepe ieerst nog un lepel
van die lekkere walgelukke vet
te levertraen kreeg; gelokkug
dat je durnae un snoopie van
je moewder kreeg, om van die
vurvelende smaeke of te kom
men. Wannieer 'k dat zoeo op
an 't schrieven binne, proof ik
hut nog! 's Zaeterdagsaevunds
gienge de jonjelui naer durp
want van un disco in de Kreek
hoa ze zelf hut vermoewden
niet. Wieer noe de Kreek stóót
was vroeger de Ouwe Schoole
in de café van Human Brieen.
In mien tied wier dieer s zae-
terdagsaevund deur Krien van
Keessie van Pouw Grinnewis
un speelfilm èdraojd, voor un
guide zat je un hieelen aevund
droag in waerm.
Voor un ijsco zoeo groeot as
un obliehoorn wier toe mar
un dubbeltje betaeld. Op hut
land wier ur nog veel mit de
hand èdae zoeoas aerpels
mit hut riekje uut doewe in
opraepe, juun plokke, suiker
peen mit hut spaetje lichte in
mit un hakmes de kruune dur
of hakke.'t Kooren wier al wel
mit un koorenmaoier èmaoid
in mit un dorsmesien èdorse.
Mar oak hier kwam toch nog
wel veel handweark bie te pas.
Trektors zag je haest nog niejt
want het mieeste landwerk
wier mit paerden uut èvoerd.
In november in december wier
ur eigeluk wel van huussie toe
deurtie un vaerke èslacht deur
de huusslachters zoeoas Kom
mer Bosland, Jaos van Jaop
van Arjaon Taenis, Piejt van
Klaos van Teun Taenis in Jan
van Hendrik Florestein. Dat
slachten brocht toch wel earg
veel weark mit zich mee, want
in plekke dat alius in de diep
vries vurdween, most 't vleis
ieerst èbraeje woore, in dan
gieng hut in de weckflessen
zoeodat de vleisvoorraet niejt
kon bedurve. Want je most ur
un hieele winter mit doewe.
Deur sommege meansen wiere
ur wel us fotoo's èmaekt zoeo
dat we uut dien tied toch nog
kunne zieje hoe ieen in aore
ur naer toe gien. Mar dat je
footoo's zouw kunne maeke
zonger rolletje (digitaol noeme
ze dat teegenwoordug) durfde
gieen means te bedienken.
Toch waere dur oak wel ienkele
meansen die in dien tied al un
auto hao mar die kon je op de
vingers van je haon telle, Zoeo
hier in dieer op durp hoa som
mege un radio, mar wat un tee-
leviezi of un dvd speler was wist
gieen means.
Dat zelfde gold nutuurluk oak
voor de kompjoeter. 'k Dienke
dat ur mar weinug van uus
vandaege an den dag dieer
gieen gebruuk van maeke,
want dur binne zoeo veel din
gen die je noe dieer naer ver-
wieze voor mieer informaotie
mot op www.enz. kieke. Dat
je dur haest niejt meer van
buuten kan,
Oja, dat zou'k haest nog vur-
geete: toe mocht je ooveral
ongestraft roake! Noe allieene
mar as je buute stóót. Zoeo
zieje mar hoe of in betrekkeluk
korten tied alles is verandert in
vooruut ègóó is.
Noe ja? Dieer kan je vurschil-
lend oover dienke. Toe ik dat
allemaele verteld hao an die
groep zeije ze: mar noe weete
we nog niejt hoe oudje bint. 'k
Hope DV jannewaorie 2010 65
jaer te wooren. Dus val ik dan
oak onger de pot van Vaodertje
Drees.
Hellevoewtsluus, november 2009
De groewten van Job van Klaos
van Job Padmos tf Gerda van
Koos van Gurp
En tevens gezegende Kerstdae-
gen in 'n gezoend in voorspoedug
Nieuwjaer,
Schilder Hans Bazen: "Ik laat een mooi bedrijf achter aan mijn zoon.
HERKINGEN - "Als ik
het allemaal over zou
moeten doen, zou ik weer
schilder worden", zegt
Hans Bazen. De Herking-
se schilder stopt ermee.
Per 1 januari 2010 draagt
hij zijn schildersbedrijf
over aan zijn zoon Andres.
"Ik heb altijd met plezier
mijn werk gedaan. Nee,
ik heb er nooit een hekel
aan gehad. Weetje wat het
mooiste is.'' Als je een oud,
smerig, vuil, verwaarloosd
pand helemaal netjes hebt
opgeknapt, zodat het er
weer piekfijn uitziet. Dan
heb je echt eer van je
werk."
Door Kees van Rixoort
Bazen begon op zijn vijftien
de met schilderen. Op een
paar maanden na - in febru
ari wordt hij 63 - heeft hij 48
jaar de kwast gehanteerd. Zijn
eigen bedrijf startte hij der
tig jaar geleden. Vóór die tijd
werkte hij voor tal van schil
dersbedrijven. Bazen: "Ik heb
heel wat bazen gehad. Als ik
wat meer kon verdienen, ging
ik naar een ander. Ik werkte
ook voor bazen in bijvoorbeeld
Zierikzee, Oud-Beijerland en
Dordrecht. Het begin, na twee
jaar ambachtschool in Middel-
harnis, was hier op het dorp.
Daarna kwam ik in dienst bij
Grevenstuk in Dirksland."
Zijn eerste klant - midden
in de winter, toen hij begon
met zijn eigen bedrijf - was
iemand die het hele huis van
binnen liet opschilderen. Een
mooie start van een succesvolle
onderneming. "Ik heb nooit
zonder werk gezeten", kijkt
Hans Bazen met tevredenheid
terug. "De eerste jaren heb ik
alleen gewerkt. Later kwam er
iemand bij. Dat is nu een jaar
of tien geleden. Weer wat later
kwam mijn zoon mee schilde
ren. Het is hard gegaan, de
laatste jaren. Nu werken we
met veertien man. Hoe dat is
gekomen, die groei? Andres,
mijn zoon, is goed in calcule
ren. Verder hebben we goede
contacten opgebouwd met aan
nemers en woningbouwvereni
gingen."
Het Herkingse schildersbedrijf
werkt niet alleen voor aanne
mers, maar ook veel voor par
ticulieren. "Zeventig procent is
onderhoud, denk ik, en dertig
procent nieuwbouw. We zitten
in heel zuidwest Nederland,
in een straal van zo'n honderd
kilometer rond Herkingen.
Dat is maar goed ook, want
voor veertien schilders is er
op Flakkee niet genoeg werk
te vinden. We hebben pas nog
vijf maanden in Hoek van Hol
land geschilderd: een grote
accommodatie voor het loods
wezen. Prachtig werk. Maar we
zitten ook in Brabant en Zee
land." In Herkingen zelf houdt
Bazen het schilderwerk bij van
bijvoorbeeld de kerken en de
theetuin, naast de eigendom
men van een vaste kring par
ticulieren.
De schildersbranche ziet er
anno 2010 heel anders uit, in
vergelijking tot 48 jaar gele
den. "Van loodwit en zinkwit
naar watergedragen lakken",
schetst Hans Bazen de ontwik
keling op verfgebied. Van de
watergedragen soorten is hij
minder gecharmeerd, al is de
kwaliteit de laatste jaren wel
toegenomen. "Ik zweer bij syn
thetische verf. Daar kun je het
mooiste werk mee maken. Het
blijft langer goed en de glans
is mooier", zegt de Herkingse
schilder Aan de moderne soor
ten verf is hij nog steeds niet
echt gewend.
Het klimmen is ook veranderd.
Lange ladders zijn tegenwoor
dig uit den boze. Schilderen op
hoogte doe je anno 2009 op
een steiger of vanuit een hoog
werker. "Veel veiliger", beaamt
Hans Bazen. "Bovendien is
het plezieriger dan steeds op
en neer op een ladder. Toen
ik nog bij Grevenstuk werk-
'te, schilderden we het pand
van de notaris in Dirksland.
Dat was behoorlijk hoog. We
gebruikten een 40-sporter. Die
is 9,5 meter hoog. Daar zetten
we dan nog een stuk van twee
keer 12 sporten op. Je klom zo
naar boven. Nou, dat zou ik nu
niet meer doen."
De vraag wat zijn mooiste klus
sen waren, kan Hans Bazen
eigenlijk niet beantwoorden.
De Doele in Sommelsdijk? Toi
letgebouwen op de eilandjes
in de Grevelingen? Of toch
het loodsgebouw in Hoek van
Holland? "Ach, alle klussen zijn
mooi. Over het algemeen heb
je veel eer van je werk. Of er
wel eens iets is misgegaan? Ja,
mooi verhaal. Hier in Herkin
gen hebben we veel Duitsers
op het vakantiepark. Aardige
mensen, maar ik versta ze niet
zo goed. En zij verstaan geen
Flakkees. Een Duitser vroeg of
ik zijn huis wilde verven. Het
was zo'n bruin houten huis,
gevernist of gebeitst. Ik heb
het helemaal wit geschilderd,
maar dat bleek achteraf niet
de bedoeling. Het had eigen
lijk opnieuw gevernist moeten
worden. Maar ach, ze vonden
het toch wel mooi. Ik heb het
nog verschillende keren voor
ze mogen schilderen."
De schilder legt zijn kwast neer
"De gelegenheid doet zich voor
en die pak ik aan. Ik laat een
mooi bedrijf achter. Ik heb
er hard voor gesjouwd, hele
dagen, zomer en winter. Nu is
het mooi geweest. Al ben ik niet
van plan om helemaal niks te
gaan doen. Af en toe zal ik nog
wel eens een klein klusje doen.
Je moet bezig blijven, dat is het
beste voor een mens."
SOMMELSDIJK - Zaterdag
2 januari haalt Mannenkoor
Ons Koor in heel Sommelsdijk
(m.u.v. de Westplaat) het oud
papier weer op. De mannen
beginnen om 9 uur en hopen
de klus tegen het middaguur
geklaard te hebben. Gelieve
het papier en karton goed
verpakt, tijdig en op een goed
zichtbare plaats langs te weg te
zetten. Buiten de ophaaldagen
om kunt u uw oud papier ook
kwijt in de containers van 'Ons
Koor' aan de Molenweg te
Middelharnis. Zie voor meer
informatie website www.man-
nenkoorons-koor.nl.
iUÜ- Ki
Ite Kimaiv -^tt fkim ca vc^flili!MH>
Un- rmn wnm iWuj^s mta mrwim^rtmKmmüi
iM U- ril -SK êmm ■üiii p^fi
.ifi 1-1^ m^ «iptt Mdd -pa il»
't'ti i,k,< rra tlrixUdtJi V
Mat rttlit tfai limi
ft%j m. -m VAn m.mT.~m:
'Ji** T««4. I iH.«n
tmmm nmtmÉmmh mmm.
^l°liÉnllU1l «lArAI hui mmn0Mk.
bB ik m inum hsB-tni i^l,
>^r% Aaï iM ffé ^Ki gn 1
i««> «fflMi mvukf HÉiéH |^At«.
I a Mkitfa
-'. iwr''i-"f i »i-"r'ii:iSaMim«.»UL..
3api. i pa. me
j *i»iïTBJUl|l
jAmm^ T'iaim.i \im.m*f.
Hiiiiiw^,»fliurgwM^^M-, --T-. --
mtMMt
"VI m .VvSfli^BRBCÉ VH lil-
\U..r:K
«i
I
ffh— liliiM ■'M qirWliig
Am wÊj^v ninritjn%
tam mmBli Ki mmt. k
m lilUR«l,
^twwrMiA.piHui fik
Aa 94« Hpai hmmk. Wmwtm; ra
wauuwi 'm •ï-.'taKJ i - mA-mjL
IJwMIJHB
I FWJRT
Mtemilte t«lil.«4ii£lr auc
iA. hl Mm. TIF VnjirH
'.»M'iüipt<t, r Pb»U MS t f
■^«,»Mi4.L»i»«,,l.«g^-...^.1.
HIBri. I lis. I««. P 't
WmÊ aa "f l-*ij|ir"Hr« Ka S'CS.
Ènmhm Op»-
%Ml mm 1 Hr^ml^m. •'•«P-
&i
n iva rawa|KiiiP| ^Ni
'jgBiiMiiii [urn ÈM
ai afa t^mSm* .m
na Wanrafaa* mt~—
9SÊ-
i«.MIUE«iJMrr
■amimii iif|i|ii|
^^jTLvaibai s lam tKyi'-,
'wuaariMlaBili
UtaMsai
tatcnijpR
ai Ik talnAi raa HSQ aiaaill
iliadr 9%» IwaftVj^ nvaéaa ra
■■■i
