Veel belangstelling voor historisch erfgoed
van de Tweede Wereldoorlog
Stichting W02G0 maakt balans van eerste jaar op
I .1 i I
EIIAt1D^,|1IEÜWS
Geslaagde bijeenkomsten
Monument Robert E.
Stover
Onderzoek en lezingen
Resultaat onderzoek
luchtoorlog
Unsure: zoektocht naar
vermiste toestellen en
bemanningsleden
De opmaak voor 2010:
65 jaar bevrijding
De stichting W02G0 bestaat aan het ein
de van dit jaar zo'n anderhalf jaar. Het
was een drukke en bevlogen startperiode.
"We hebben in die korte tijd ervaren dat
de belangstelling voor het bewaren van
dit specifieke, historische erfgoed geluk
kig sterk groeiende is. We maken ons ech
ter wel zorgen over het verlies van objec
ten en herinneringen", aldus het bestuur
van de stichting. Een terugblik naar afge
lopen jaar, maar vooral ook een kijkje
naar het herdenkingsjaar 2010, het jaar
waarin we 65 jaar vrijheid herdenken.
Informatiepanelen
Twee exposities in 2010
Activiteiten in Dirksland
en Herkingen
Dé klapper van 2010 bij
Ouddorp
Maar er zijn ook zorgen
PAGINA 14
DINSDAG 29 DECEMBER 2009
Themadag in Expo Haringvliet.
Foto: Stichting W02G0
In 2009 zijn er diverse geslaag
de bijeenkomsten geweest. De
eerste proeve was de expositie
en de lezingen over de lucht
oorlog in het Diekhuus op 14
maart 2009. Naast de exposi
tie van diverse objecten met
betrekkirtg tot de luchtoorlog
startte de stichting op deze
dag met de verkoop van haar
kalenders, posters en postkaar
ten, waar op twaalf aquarellen
evenzoveel voorvallen boven
Goeree-Overflakkee waren uit
gebeeld. Over belangstelling
was direct al weinig te klagen.
Feitelijk was de enige klacht
dat de zaal veel te klein was. De
aanwezigheid
van. de fami
lie Caldwell
uit de USA
zal ongetwij
feld hebben
bijgedragen
aan het aan
tal bezoekers.
Mevrouw
Adrian Cald
well hield
een boeiende
lezing over
de zoektocht
naar het toe
stel van haar
vader dat op
4 februari
1944 spoor
loos voor
de kust van
O u d d o r p
verdween
Het toestel en
zes bemanningsleden, waaron
der de vader vari Adrian, zijn
lot op heden nimmer terugge-
vonden.
Tegelijk met de studie naar
allerlei voorvallen, zowel in
de lucht als op land, was de
stichting druk bezig met een
volgend bijzonder project: de
bouw en onthulling van het
monument voor de Amerikaan
se piloot Robert E. Stoven Het
toestel van Stover werd twee
Jaar terug bij toeval gevonden
bij graafwerkzaamheden door
het waterschap Hollandse Del
ta. Na onderzoek en bergiijg
door de Koninklijke Lucht
macht bleek het om de Repu
blic P-47C Thunderbolt te gaan
die door Robert Stover op 30
Juü 1943 werd gevlogen. Hij
verloor die fatale dag zijn leven
toen hij zijn toestel moest verla
ten maar waarbij zijn parachu
te ach niet ontvouwde. Robert
Stover ligt begraven in België.
Op de plaats waar zijn toestel
neerkwam, heeft de stich
ting een passend monument
gep laatst
waarop een
propeüer-
blad van het
toestel sym
bolisch naar
boven wijsL
Op 2 mei
2009 werd de
officiële oiM-
huMing ver-
ridit d-CMsr de
Amerikaanse
militaire
aoadsé, de
Ronïiiklijlke
Lucbtmacht
era gietuigen
vara de craA.
De Blenhdm die op
de Grex)dingen. Op
Anton WdffTt
speeld op Goeree-Overflakkee.
Zowel de luchtoorlog als ook
de inundaties, de bunkers op
de kust en de Arbeitseinsatz in
het najaar van 1944 kwamen
aan de orde.
Het jaar 2009 werd afgeslo
ten met een serie lezingen op
31 oktober jl. in Delta Expo te
Stellendam. De stichting had
geleerd van 14 maart en nu
een zaal gekozen "die wellicht
een beetje te groot zou zijn", zo
was de verwachdng. Niets bleek
minder waar, bijna 200 bezoe
kers meldden zich, waardoor
ook deze zaal goed gevuld was.
Paarden worden weggevoerd, Korteweegje Dirksland.
Foto uit collectie P. de Man
Geboeid werd geluisterd naar
de geschiedenis van de bevrij
ding van Zuid-West Nederland
en waarom Goeree-Overflak
kee juist niet bevrijd werd,
kundig verteld door lokaal
historicus Johan van Doorn.
Van Doorn heeft inmiddels
35 boeken op zijn naam staan.
Voor elke bezoeker was een
gratis boek beschikbaar. Een
tweede lezing betrof het voor
val van 18 september 1944,
toen tijdens operatie Market
Garden een Horsa zweeftoe-
stel, geladen met een jeep en
geschut, een noodlanding
moest maken bij Achthuizen.
Naast deze publieksactiviteiten
heeft de stichting diverse lezin
gen gehouden voor gevarieerd
publiek.
Vee! tijd is nodig voor het
napluizen en opzoeken van alle
feiten uit de luchtoorlog. Niet
alles is even zuiver vastgelegd,
gegevens zijn verloren geraakt
en inmiddels zijn uiteraard
veel herinneringen verloren
geraakt door het overlijden van
gs voor
dezie lont-
hjiilliiitg was
de sdcfeitirag
igemeed geko-
rneni met de
inrichting vara de derde ver
dieping in het Sti«elcmuseum
m Soimiraelsdijik. Hier was tot
l iMsvember jL een beknopt
overzicht te vinden van alle
aspecten die zich hebben a%e-
10 mei 1940 een noodlanding maakte Oj
defotoul.n.r.: StoffddeGeus, lomè^^nd.
Foto
de getuigen van toen. De stich
ting heeft een groeiend net
werk in binnen- en buiïienland
die beipen zoeken en dat levïert
soms speocaciilaiine vondsten.
"Konden we op 31 oktober
nog alleen een vage foto van
de piloot van het zweeftoestel
van 18 setptember 1944 laten
zien, inmiddels hebben we de
man in kwestie gevonden - in
goede gezondheid - en hem
precies op zijn 91e verjaardag
aan de telefoon gehad. Een
bijzonder geslaagde afslui
ting van een lange zoektocht".
Aan een ander teruggevonden
bemannigslid, de heer Ken
neth Jordan, die in het zuiden
van Engeland woont, is door
de stichting inmiddels een
bezoek gebracht. "Het was een
boeiend en op momenten ook
wel emotioneel bezoek. Jordan
kon zich alles nog goed herin
neren en kón
het met de
spreekwoor
delijke Engel
se humor
boeiend ver
tellen. Het
speciaal
voor hem
gemaakte
schilderij van
zijn destijds
neergestorte
Wellington
bommenwer
per werd met
grote dank
aanvaard
waarna een
landschap-
je aan de
muur direct
plaats moest
maken voor
dit schilderij.
Helaas komt het echter veel
vaker voor dat gezocht moet
worden naar de families van
destijds omgekomen beman
ningsleden. En bijzonder treu
rig is het feit dat veel van deze
omgekomen bemanningsleden
nimmer teruggevonden zijn".
Hiervoor start de stichting een
zoektocht die jaren kan gaan
duren.
Er zijn zo'n 35 toestellen op
het eiland neergekomen, doch
ook zo'n 30 stuks in het water
rondom het eiland. Daarbij
zijn er nog tientallen vermiste
bemanningsleden. De stich
ting beschouwt het als één van
hun taken om zoveel mogelijk
hiervan terug te vinden. I^
hiermee kan de familie, soms
ver weg in Australië of Canada,
het proces afsluiten, aldus het
bestuur. In mei 2009 is de stich
ting óók nog in staat geweest
een project hiervoor te star
ten onder de naam 'Unsure',
afkorting voor Underwater
Survey, wat zoveel betekent dat
de stichting
met hiervoor
geschikte
apparatuur
onder water
naar de wrak
stukken gaat
zoeken. "Het
is geheel aan
een aantal
genereuze
sponsors
te danken
dat we de
apparatuur
on&ngs kon
den kopen.
Hiermee
gaan we in
2010 aan de
slag. We zijn
ze daarvoor
zeer dank
baar", aldus
de stichting.
De stichting kan dus tevTeden
terug kijken op een eerste vol-
de dikken in
Klaas de Jong,
uil adleclie C Ras
Het monument ter nagtdarhtenis aan piloot R.E.
Stover, op de plaats waar zijn vliegtuig neerstortte,
nabij Oude-Tonge. Foto: P. de Man
waardig bestaansjaar. "Maar
dat is zeker geen reden rustig
aan te gaan doen! We zijn al
volop bezig met de voorberei
ding voor de activiteiten, vaar»
volgend jaar", zo verzekert
het inmiddels 5 man teJIende
bestuur. "Volgend jaar is het
70 respectievelijk 65 jaar gele
den dat de Tweede Wereld
oorlog begon en eindigde. Dat
vraagt om speciale activiteiten
die we de komende maanden,
in nauwe samenwerking met
andere betrokken instanties,
willen uitwerken. Hoewel er
voor een aantal aspecten nog
een voorbehoud moet worden
gemaakt, kunnen we wel wat
nomen. Hierna is ook een
verzoek voor de zogenaamde
Leader subsidie (EU-subsidie)
goedgekeurd waarna het for
mele' verzoek onlangs is inge
diend bij de provincie Zuid-
Holland. Er is een zeer grote
kans dat dit project door kan
gaan. En dan hoeven wij als
stichting er alleen tijd in te
steken. Dat zou geweldig zijn
want de belangstelling van offi
ciële instanties maar vooral van
overlevenden en familie uit het
buitenland voor deelname aan
de opening van deze panelen is
bijzonder groot. Er zijn al Ame
rikanen die hun vlucht hebben
geboekt voor de opening op
zaken noemen. Met name een
en ander financieel rond krij
gen is in deze tijden van merk
bare financiële druk niet een
voudig".
De stichting is voornemens
in 2010 en 2011 een twaalf
tal grote informatiepanelen
te plaatsen. Elf stuks zullen
ter plaatse een voorval óver
de luchtoorlog vertellen, de
twaalfde komt aan de kust bij
Het Flaauwe Werk en geeft in
beknopte tekst met foto's en
kaarten de geschiedenis van
de Aldantikwal weer. "Er is in
het terrein weinig tastbaars
terug te vinden. Deze borden
nemen de bezoekers mee terug
in de tijd. We combineren dit
met fiets- en wandelroutes. De
kosten van dergelijke borden,
die weer- en molestproof moe
ten zijn, zijn dermate hoog dat
de stichting dit niet zelf kan
opbrengen. Gelukkig heeft het
ISGO via de gebiedsgerichte
aanpak op Goeree-Overflak
kee dit project van ons overge-
5 mei...". De planning is om
de eerste panelen in de mei
maand te onthullen. Hierover
zal de stichting nog nadere
data bekend maken.
In ieder geval worden er twee
exposities ingericht in de peri
ode mei-november. Zo blijft
de stichting ook in 2010 expo
seren in het Streekmuseum.
De bestaande expositie in het
Streekmuseum wordt aange
past en zal de terugkerende
bezoeker weer nieuwe zaken
tonen. Een tweede expositie
is in voorbereiding voor het
Raad- en Polderhuis in Oud-
dorp. Dit zal specifiek gaan
over de bunkers van de Atlanti-
kwal op de kust van Goeree en
wat daar allemaal bij behoorde.
"Bijzonder aardig is ook dat we
dit combineren met de gedeel
telijke openstelling voor het
publiek van een thans totaal
overwoekert bunkercomplex
bij de Punt. Dit wordt gedaan
op basis van een voorstel van
de stichting als onderdeel van
Themadag in Diekhuus.
het project 'Zicht op de Gre-
velingen'. Ook gaan we een
aantal van de originele ver-
sperringspalen terugplaatsen
langs de kust, dit samen met
een informatiepaneel over de
Atlantikwal. We doen dit in
samenwerking met diverse
lokale partijen en particulier
betrokkenen, die we hierbij
zeer hartelijk dankzeggen voor
de goede samentrekking. Zon
der hun bijdrage zou dit alle
maal niet lukken".
Op 7 en 8 mei is Herkingen het
centrum voor de activiteiten
van de stich
ting. Rond
Herkingen
hebben zich
verschillende
voorvallen
in de lucht
oorlog afge
speeld. Op de
slikken daar
kwam al op
10 mei 1940
het eerste
.geaUieerd.e
toestel neer.
De tweekop
pige beman
ning, R.
Haine en M.
Kramer, heeft
dat overleefd
en is daags
daarna met een marinevaar
tuig van de Royal Navy terug
gekeerd naar Engeland, samen
met onze Koningin Wilhelmi-
na die daar ook aan boord was.
Onder andere over dit voor
val zal de stichting op 7 mei in
verenigingsgebouw 'Ons Huis'
een aantal lezingen houden.
De dag daarop zal het infor
matiepaneel onthuld worden.
Hiervoor verwachten we veel
belangstelling o.a. de familie
van de beide piloten, aldus
de stichting. Op vrijdagavond
14 mei 2010 is het plan om in
De Schakel een muziekavond
'Back to the Forties' te organi
seren, waar de klanken uit de
jaren 1940-1945 een muzikaal
eerbetoon vormen voor 65 jaar
vrijheid. "We zoeken overigens
nog dringend naar sponsors
voor deze avond....", aldus de
stichting.
"De klapper voor 2010 moet
echter plaatsvinden op 22 mei.
Op een evenemententerrein
nabij Ouddorp zal de stich
ting in nauwe samenwerking
met de gemeente Goedereede,
de VVV en diverse andere
betrokken instanties een voor
onze regio groots opgezette
themadag
organiseren
in het kader
van 65 jaar
vrijheid. Er
wordt inge
zet om op de
themadag
een totaal
overzicht te
tonen van
alle aspecten
die te maken
hebben met
(de herden
king van)
de Tweede
Wereldoor
log. Zo is er
plaats voor
een grote
delegatie van
militair his
torische voertuigen van Keep
Them Rolling en er zijn flypas-
ses van historische vliegtuigen.
Ter muzikale ondersteuning
zijn er optredens, waaronder
een Big Band, een Andrew Sis
ter act en de Pipes Drums.
Daarnaast worden re-enact-
ment groepen uitgenodigd.
De Nederlandse krijgsmacht
onderdelen zijn gevraagd voor
deelname aan deze dag. De
basisscholen op Goeree-Over
flakkee worden via een werk
opdracht betrokken bij deze
activiteiten. Dit belooft voor
de bewoners van de gemeente
Goedereede, maar ook eilande-
lijk en ver daarbuiten een zeer
bijzondere dag te worden!"
Dus ook voor 2010 zijn er
grootse plannen voor W02G0.
De stichting zal u als lezer zeker
op de hoogte houden. Zie daar
toe ook de steeds beter gevulde
website van de stichting op
Bunkers op het Ouddorpse strand.
Foto uil collectie mevr. C. Westhoeve en gemaakt door Gerrit en Lies van Eek
www.wo2go.nl. "We^ hebben
het er aardig druk mee, het
is veel werk voor een beperkt
aantal bestuursleden en vrij
willigers", aldus het bestuur.
"We kunnen extra hulp goed
gebruiken, vooral mensen die
teksten kunnen schrijven zijn
van grote waarde".
En het bestuur heeft ook zor
gen. Zorgen over de nog steeds
wat magere financiële basis.
"We merken duidelijk de
gevolgen van de huidige reces
sie. Een recente oproep aan
bedrijven voor een bescheiden
bijdrage leverde helaas weinig
respons op. We begrijpen dat
best, het zijn magere tijden.
Uiteraard zijn we de bedrijven
die wel een toezegging hebben
gedaan, erg dankbaar. Hier
door kunnen we een aantal
activiteiten opstarten. Extra
steun is echter zeer welkom".
De grootste zorgen zijn echter
gebaseerd op het eerste jaar
ervaring en betreffen het ver
lies van historische gegevens.
"Wij hebben inmiddels zo vaak
gehoord dat er, soms maar kort
geleden, hele waardevolle en
unieke objecten uit de periode
1940-1945 weggegooid zijn,
vaak omdat de eigenaar zich
niet bewust was van de unieke
De vuurtoren van Ouddorp, op het allerlaatste moment van de om
de bezetter opgeblazen.
Foto uit collectie mevr. C. Westhoeve en gemaakt door Gerrit en Lies van Eek.
waarde. Het was roestige oude
troep, dus weg ermee. En dat
gaat soms ver, tot wel hele
onderdelen van vliegtuigen,
voertuigen, originele papie
ren, gebruiksvoorwerpen, enz.
Foto: W02GO.
Dat is zó jammer want wij wil
len dat juist voor ons eiland
bewaren. Nu is er ook landelijk
gelukkig een zekere opleving
van het historische besef van
ons erfgoed. Dat is een gun
stige wending. Mogelijk helpt
de grotere aandacht om de
bewoners bewust te maken van
welke bijzondere objecten en
verhalen er nog op ons eiland
zijn. Maar er is ook schaduw
zijde van deze aandacht. Er
komen steeds meer groepen
en stichtingen. Sommige met
een serieuze inslag maar er zijn
er ook niet even secuur met
het erfgoed zullen omgaan. Er
dreigt ook veel versnippering
en verlies van objecten naar
elders omdat
de bewoners
door ver
schillende
stichtingen
- óók van
buiten ons
eiland - wor
den bena
derd. Men
sen spreken
ons daarop
aan: 'Wie
rooel ik nu
eigenlijk bel
len als ik wat
wil vertel
len'?"
Het ant
woord voor
Goeree-
Overflakkee
is wat de stichting W02G0
betreft eenvoudig; "de specifie
ke zaken over de periode 1940-
1945 worden door de stichting
W02G0 behartigd. Dat geldt
zowel voor objecten als alle
menselijke verhalen". Daarom
doet de stichting bij deze een
dringende oproep aan de loka
le eilandelijke bevolking om de
eilandelijke geschiedenis van
1940-1945in de vorm van ver
halen en/of objecten of welke
gegevens dan ook, aan de stich
ting aan te bieden. Dat kan ook
met een bruikleenverklaring.
"Zodat het in ieder geval voor
óns eiland behouden blijft!"
Tot slot wil het bestuur van de
stichting W02G0 iedereeii die
op welke wijze ook heeft bijge
dragen gan de vliegende start
van de stichting en haar acti
viteiten, bijzonder bedanken!
"We hopen in dit tempo en met
deze bijdrage verder te kunnen
en we hopen velen terug te
zien op de activiteiten in 2010.
Daartoe wensen we iedereen
een goede jaarwisseling toe en
een gelukkig 2010".
De stichting zal iedereen via de
website op de hoogte houden
van de ontwikkelingen. Echter
lang niet iedereen heeft toe
gang tot internet. In samenwer
king met het Eilanden-Nieuws
is daarover
overeenge
komen dat
de stichting
regelmatig
de nieuwsfei
ten en ande
re interes
sante zaken
in deze krant
kan plaat
sen. Hiermee
hoopt het
Eilande n-
Nieuws en
de stichting
W O 2 G O
een groter
publiek te
bereiken.
"Daarnaast
bestaan er
nog tal van
vragen waar de stichting tij
dens haar onderzoek tegenaan
loopt, deze hopen we ook via
de krant antwoorden te krij
gen".
