Uithuwelijking
Indrukwekkende herdenking
van gevallenen
Kerk
diensten
Beroepings-
Vrijdag en zaterdag
zonnig en vrij warm
Te Middelharnis is een
synagoge afgebroken
Het weer van volgende week.
EIIAIIDEtl-tllEUWS
JYERK
Lotgenoten
contact
Schildklier-
patiënten
Theo van
Teijlingen in
Ontmoetings-
kerk
Kerkdienst
Ger. Gem.
EIIAIIDEri-IIIEUWS
M""''
Ingezonden:
PAGINA 2
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 2009
Ethiek
■Na de vakantie niet meer
terug!
In de nieuwsberichten werd
melding ervan gemaakt dat
heel wat moslimjongeren in
ons land er tégen opzien met
hun ouders in de vakantietijd
naar het land van herkomst te
gaan, ook op familiebezoek,
hoe leuk op zichzelf ook,
omdat ze vrezen uitgehuwe
lijkt te worden. Jongeren, niet
alleen meisjes maar ook jon
gens, vanaf omstreeks 17 jaar
komen aan bij meldposten of
andere instanties, omdat ze
bang zijn niet meer terug te
keren in ons land. Een dubbel
aantal vergeleken met dezelfde
periode in het vorig jaar heeft
zich bij hulpdiensten gemeld.
Ouderlijke zorg
Nu zullen ouders zeker ook
bezorgd zijn over de toekomst
van hun kind, voordat het op
eigen bestemming komt. Ont
staat er vriendschap, verliefd
heid en zelfs liefde tussen hun
kind en een van het andere
geslacht, dan is een huwelijk
met hem of met haar lang niet
altijd naar de zin van de ouders.
En dan doen zich moeilijkhe
den voor. Soms liep een kind
zelfs van huis weg en zette het
toch de relatie door. Vaak zien
ouders beter dan hun kind dat
verliefd is, dat er zich proble
men gaan voordoen als de ver
houding in een huwelijk wordt
omgezet. Zeker is dat het geval
wanneer degene die van bui
ten inkomt niets met God en
Zijn gebod heeft, of in een
totaal andere religie, om zo te
zeggen, voor Christus verloren
is. Maar ook maatschappelijk
kunnen er grote zorgen zijn als
een kind zich aan een ander
binden wil, of uit het oogpunt
van gezondheid.
Een opgelegd huwelijk
Maar waarover ik nu schrijf
is van een heel andere orde.
Nog voordat een moslimjon
gen of -meisje ook maar een
relatie aangaat of krijgt, heb
ben de ouders vaak al beslist
met wie hij of zij trouwen moet.
Het kind wordt uitgehuwelijkt
aan een familiehd of bekende,
vaak door vader met instem
ming van moeder uitgekozen.
Menigmaal gebeurt dat in het
land van hun herkomst. En
vooral in landen als Marokko,
Turkije, Pakistan en Afghani
stan. Mogelijk willen de ouders
ook op die manier ervoor zor
gen dat hun kind de islam
getrouw blijft. Niet een jongen
of meisje maakt in vrijheid de
keuze voor een levenspartner
maar de ouders. Voor het kind
kan dat vreselijk zijn.
Een ongewenst huwelijk
Nu zijn er ook in ons land
uit het verleden wel voorbeel
den aan te wijzen dat ouders
een huwelijk van hun zoon
of dochter wilden of hebben
voorkomen. Zo kwam het in de
boerenstand wel voor dat een
boerendochter van de ouders
beslist niet met een arbeider
mocht trouwen, ook al was er
een oprechte liefde tussen bei
den ontstaan, en al wilden zij
samen God dienen.
Uit de kerkgeschiedenis is
bekend dat de bekende pre
diker Philpot niet mocht trou
wen met Anne Pennfather.
Haar ouders, die hem als gou
verneur in hun gezin hadden
aangesteld, vonden dat maar
niets; Philpot was hen te min
en te zwak van gezondheid.
Anne werd ver weg gestuurd,
hoewel zij en Philpot elkaar
oprecht voor God liefhadden.
Ze zijn nooit getrouwd en Anne
is, getrouwd met een andere
man, heel jong gestorven. Wat
een tragiek is dat geweest.
En ooit heeft ds. Jac. van
Dijk geweigerd het huwelijk
van twee mensen kerkelijk te
bevestigen, want, zo zei hij 'het
waren twee brandkasten'. Niet
zozeer de liefde als wel het geld
speelde een beslissende rol.
Dat lag er duimendik boven
op.
Levensbedreigend
In het geval van de al
genoemde moslimjongeren,
die niet willen uitgehuwelijkt
worden, kunnen voor hen
levensbedreigende situaties
ontstaan. Weigert een moslim
jongen of-meisje met een door
de ouders, vaak de vader, uit
gezochte en aangewezen part
ner in het huwelijk te treden,
dan wordt hij of zij soms met
de dood bedreigd, of ernstig
mishandeld. Nog veel erger
is het als een uitgehuwelijkte
jongen of meisje gaat scheiden.
Dan is de eer van haar ouders
door hem of haar geschonden
en kan eerwraak worden toe
gepast door een gewelddadige
dood als straf het kind te laten
ondergaan. Onlangs vertelde
een uitgehuwelijkt moslim
meisje voor de media dat zij
het land waarin het huwelijk
haar was opgelegd is ontvlucht
en dat ze daar nooit meer naar
toe durft te gaan, ondanks dat
daar ook hartelijke familiele
den wonen. Ze is haar leven
Drs. W. Chr. Hovius
niet zeker. Want de eer van
haar vader is belangrijker dan
het geluk van haarzelf als eigen
kind. Ontzettend toch? In dat
opzicht is ze blij in Nederland
ie wonen, waar andere wetten
gelden.
Eigen keuze
Gelukkig is de eigen keuze
van een jongen of een meisje
voor een levenspartner in ons
land normaal. Wel mogen
ouders erop wijzen hoe belang
rijk het is om God in de keuze
van de partner te betrekken.
Het gedurig gebed voor hen
kan en mag toch niet ontbre
ken. Hoe schrijnend is het dat
zoveel jongeren weg groeien
van God en van Zijn Woord en
Zijn dienst. En zo veel huwe
lijken gaan in ons land stuk!
Cijfers wijzen uit dat één op de
drie huwelijksrelaties op een
scheiding dreigt uit te lopen.
Wij behoeven bepaald niet
trots op het vrije westen te zijn
in vergelijking met oosterse
landen, soms gestempeld door
de cultuur van de islam.
Is er iets mooiers dan een
huwelijk waarin de vreze Gods
wordt gekend en waarin man
en vrouw elkaar oprecht en
hartelijk (blijven) liefhebben?
GOEDEREEDE - Met een
korte indrukwekkende
plechtigheid en défilé bij
het gedenkteken op de
begraafjplaats in Ck>eder-
eede zijn woensdagmor
gen de gevallenen her
dacht die bij uitzending en
in oorlogshandelingen, in
de periode 1945-1962, in
het voormalig Nederlands-
Indië en Nieuw-Guinea
het leven verloren.
Door Jaap Ruizeveld
Bij gevechten kwamen des
tijds meer dan 6200 Neder
landse soldaten om, onder wie
drie inwoners uit de gemeente
Goedereede. Aan de door de
gemeente georganiseerde her
denking met kransleggingen
en bloemen eer, is medewer
king verleend door een ver
tegenwoordiging veteranen.
Koninklijke muziekvereniging
ApoUo, Oranjevereniging Goe
dereede, Scouting Jan Joosten,
leerlingen van de groepen 7
en 8 van de basisscholen Eben-
Haëzeren Buuten de Poorte, en
het Nederlandse Rode Kruis,
afdeling Goeree en omstre
ken. Nabestaanden, familiele
den alsmede belangstellenden
hadden zich nabij en rond het
gedenkteken verzameld.
Met het noemen van de
namen, Johannes Westdijk uit
Ouddorp, Matthijs Grooten-
boer en Gerrit van Soest uit
Stellendam kreeg de herden
king een extra accent. "Hun
namen staan op het gedenk
teken. Door jaarlijks deze bij
enkomst te organiseren wil de
Burgemeester Van de Velde en wethouder Feller leggen een krans bij hel gedenkteken.
gemeente Goedereede deze
gevallenen hun plaatsje in
de gemeenschap teruggeven.
Voor nabestaanden en fami
lieleden is het een mogelijk
heid.om deze plaats te blijven
bezoeken. Voor altijd kunnen
wij hier gedenken dat zij hun
leven gaven en ver van huis in
den vreemde hun laatste rust
plaats vonden". Woorden van
burgemeester Ger van de \'el-
de die de herdenking ook iets
breder trok en verwees naar
Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag
Uitgave: uitgeversmij. Eilanden Nieuws b.v.
Verschijning: dinsdag huis-aan-huis
vrijdag abonnementen uitgave
Tel. (0187) 471020. Fax (0187) 485736
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis. Langeweg 13, Sommelsdijk
wvra/.eilandennieuws.nl
ADVERTENTIES EN ADMINSTRATIE
Tel. (0187)471020
E-mail: info@eilandennieuws.nl
Tarief per mm 0,42. Contracttarieven op aanvraag
Sluitingstermijn zal<eiijl<e advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
Siuitingstermijn overlijdensberichten: maandag 17.00 uur
en vrijdag 7.30 uur. Voor foutief geplaatste advertenties als gevolg
van onduidelijke advertentieopdrachten kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Bladmanager: Gert Verwelj, tel. (06) 50448359
Advertentie-verkoop: e-mail: gertverweij@eilandennieuws.nl
REDACTIE
fioofdredacteur: J. Vlllerius, tel. (0187) 471022
e-mail: redactie@ei)andennieuws.nl
Plaatsing van ingezonden berichten kan zonder opgaaf
van redenen worden geweigerd.
ABONNEMENTEN:
Jaarabonnement 33,-. Abonnementen (vrijdageditie) zijn bij
vooruitbetaling en worden automatisch verlengd. Opzeggingen
schriftelijk vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
Postbank 167930
Rabobank Goeree-Overflakkee 3420.01.108
Lid NNP
Van toepassing zijn de Regelen voor het Advertentiewezen (ROTA).
de militairen die ook thans in
Afghanistan en elders moei
lijke missies vervullen. Uit
zendingen waar, zoals recent
opnieuw het geval, slachtof
fers vallen. De burgemeester
wees op het schrille contrast
van mogelijkheden die er
nu zijn om gewonden, en bij
overlijden de nabestaanden,
te kunnen begeleiden en er
op een gepaste wijze aandacht
aan te besteden. Dat was des
tijds totaal anders.
Uit contacten met veteranen en
nabestaanden was haar geble
ken hoe eenzaam en getrau
matiseerd men zich toen voel
de. 'Jaren van miskenning na
afschuwelijke omstandigheden
in oorlogsgebied. Gelukkig
kwam daar eind jaren 80 ver
foto.- Wim van Vossen Fotografie
andering in. Er werden monu
menten opgericht, zoals ook in
Goedereede". Met waardering
sprak Van de Velde over de
aanwezigheid van zo velen bij
de herdenking, en zij richtte
zich speciaal tot de scholieren
van de basisscholen en de scou
ting. "Voor juUie is dit ook een
belangrijk moment. Jullie zul
len het vaandel overnemen en
deze moeilijke passage in onze
vaderlandse geschiedenis een
plaats moeten geven. Het mag
en kan niet vergeten worden".
Met het blazen van de Last
Post, het spelen van het Wil
helmus en de kransleggingen
was het défilé het sluitstuk van
de bijeenkomst. Alle leerlingen
legden een rode roos bij het
gedenkteken.
PROTESTANTSE KERK IN
NEDERLAND
Beroepen te Alphen a/d Rijn
(geref wijk Centrum), ds. RL.
Smilde te Katwijk aan Zee; te
Bruchem-Kerkwijk/Delwijnen,
ds. J.C. Schuurman te Boven-
Hardinxveld; te Ter Apel (herv.
Kloosterkerk), kandidaat J.S.
Dondorp te Amsterdam, die
dit beroep heeft aangenomen;
te Tytsjerk (prot. gem.), ds. J.
Abbink te Buitenpost, die dit
beroep heeft aangenomen.
Aangenomen naar Amers
foort (Adventkerk), ds. D.EC.
Looijen te Amersfoort (pre
dikant-directeur IZB); naar
Amsterdam (Noorderkerk), ds.
P.J. Visser te Den Haag; naar
Gramsbergen, ds. G. Rohaan
en ds. G.G. Rohaan-van de
Kamp te Herveld/Slijk-Ewijk.
HERSTELD HERV KERK
Beroepen te Boven-Hardinx-
veld, ds. C.M. Buijs te Wijk bij
Heusden.
Beroepbaar: kandidaat J.P.
Stoel, Spijkse Kweldijk 128,
4211 CW Spijk. Tel. 0183-
562352.
CHR. GEREE KERKEN
Beroepbaar: kandidaat W. de
Bruin, Heemskerklaan 169,
8072 AD Nunspeet. Tel. 0341-
264827. E-mail: karinwim®
hetnet.nl.
GEREE GEMEENTEN
Beroepen te Borssele, ds. J.
Schipper te Dirksland; te Bos
koop en te Terneuzen, ds. B.
van der Heiden te Alblasser-
dam; te Ede, ds. E Mulder te
Krimpen aan den IJssel; te
Groningen, ds. G.J. Baan te
Kapelle-Biezelinge; te Oostka-
pelle, ds. J.J. van Eckeveld te
Zeist; te Vlaardingen, ds. G.
Clements te Gouda.
Op woensdag 23 septem
ber oi^aniseert de werk
groep Zuid Holland van
de Schildklierstichting
Nederland een lotgenoten
contact voor scbildklierpa-
tiënten in zaal 3 van recre
atiecentrum De Staver te
Sommelsdijk.
Aanvang 10.00 uur. Toegang is
gratis.
Voor aanmelden of meer infor
matie kunt u bellen naar Coby
Otte, tel. OIO 5016248, of naar
Gerda Hoppener, tel. 0186
6I0I38.
MELISSANT - Zondag
20 september begint het
clubseizoen weer van de
Ontmoetigskerk te Melis
sant. Het clubseizoen
begint altijd met een spe
ciale startdienst. Dit jaar
is Theo van Teijlingen uit
Goes bereid gevonden om
deze dienst vorm te geven.
Iedereen is hartelijk wel
kom. De dienst begint om
9.30 uur. Na de dienst is
er gelegenheid om koffie
te drinken in het ontmoe
tingsgebouw achter de
kerk aan de Nieuwe weg
te Melissant. Aansluitend
wordt u nog uitgenodigd
voor een lunch, die wordt
verzorgd door de jongeren
van de Ontmoetingskerk.
Zondag 20 september 2009
OUDDORP - Hersteld Herv.
Gem. Dorpskerk: 9.30 uur
kand. J. R Stoel, Spijk en
18.30 uur kand. W. Schin-
kelshoek. Krimpen aan de
Lek. Eben-Haezer: 9.30 uur
leesdienst en 18.30 uur
kand. J. R Stoel, Spijk -
Herv. Gem. 9.45 uur kand.
B. van Leeuwen, Scherpen-
zeel en 18.00 uur ds. J. C.
Breugem, Goudswaard -
Geref. Kerk 10.00 uur ds.
W van der Kooij en 18.30
uur ds. C. G. Kant - Ger.
Gem. 9.30 en 18.30 uur
ds. P. Blok - Doopsgezinde
Gem. 9.30 en 18.30 uur ds.
J. Smink.
GOEDEREEDE - Herv. Gem.
10.00 en 18.30 uur ds. E.
de Mots, v.m. opening win-
terwerk - Hersteld Herv.
Gem. 9.30 uur ds. H. Ver
heul, Woudenbergen 18.00
uur ds. C. Gielen, Poortvliet.
STELLENDAM - Herv. Gem.
10.00 en 17.00 uur ds. D.
Hoolwerf, v.m. bediening
Heilig Avondmaal en nam.
dankzegging Heilig Avond
maal - Hersteld Herv. Gem.
10.00 en 18.00 uur ds. W. M.
van der Linden, v.m. bedie
ning Heilig Avondmaal en
nam. dankzegging Heilig
Avondmaal - Geref. Kerk
10.00 uur ds. C. G. Kant en
18.30 uur ds. J. Schep.
MELISSANT - Hersteld Herv.
Gem. 10.00 en 18.00 uur
ds. A. de Groot, Springford
(Canada) - Geref. Kerk 9.30
uur de heer T van Teijlin
gen - Ger. Gem. 10.00 en
18.00 uur student R. A. M.
Visser - Ger. Gem. in Ned.
10.00 en 18.00 uur lees
dienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem.
10.00 uur ds. G. van Meije-
ren, startzondag en 18.00
uur kand. G. Lugthart -
Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst - Ziekenhuis:
14.30 uur de heer G. H. van
Gils.
HERKINGEN - Herv. Gem.
10.00 uur ds. E. F. Vergunst,
Ridderkerk, bediening Hei
lig Avondmaal en 18.00 uur
ds. H. J. Stoutjesdijk, Dor
drecht, dankzegging Hei
lig Avondmaal - Hersteld
Herv. Gem. 9.30 uur drs.
J. B. Boesaard, Katwijk aan
Zee en 18.00 uur ds. A. van
Wijk - Ger. Gem. 10.00 uur
leesdienst en 14.30 uur stu
dent R. A. M. Visser.
SOMMELSDIJK - Herv. Gem.
10.00 uur ds. H. Penning,
Langerak en 18.00 uur ds.
L. Kruijmer, Veenendaal -
Lukaskapel HDG 10.30 uur
ds. O. J. V. d. Ploeg, Capelle
a/d IJssel - Hersteld Herv.
Gem. 9.30 en 17.00 uur ds.
L. M. Jongejan, v.m. bedie
ning Heilig Avondmaal en
nam. nabetrachting Hei
lig Avondmaal - Exodus
10.00 uur ds. T. Verduijn
- Remonstrantse Gem.
10.00 uur ds. L. van Asselt
- CAMA Gem. 10.00 uur de
heer L. Post.
MIDDELHARNIS - Herv.
Gem. 10.00 uur kand. A.
van Kralingen, Ridderkerk
en 18.00 uur kand. L. Wal-
hout, Kapelle - Geref. Kerk
9.30 uur ds. L. J. Lingen
en 17.00 uur ds. R. J. van
Amstel - Ger. Gem. 9.30 en
18.00 uur leesdienst - Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 18.00
uur ds. A. A. Egas - Geref.
Kerk (Vrijgemaakt) '9.30
uur (H.A.) en 17.00 uur ds.
D. J. van Diggele.
NIEUWE TONGE - Herv.
Gem. 9.30 uur ds. T C.
Guijt, Hardinxveld-Giessen-
dam en 18.00 uur ds. G. C.
de Jong, Moordrecht - Her
steld Herv. Gem. 9.30 uur
onbekend en 18.00 uur ds.
H. Verheul, Woudenberg -
Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
OUDE TONGE - Herv. Gem.
10.00 uur ds. J. R. Volk, Den
Haag en 18.00 uur ds. P M.
van 't Hof, opening winter-
werk - Ger. Gem. 10.00 en
18.00 uur leesdienst - Evan
gelie Gem. Flakkee 10.00
uur de heer P. Hinoke.
STAD a/h HARINGVLIET -
Herv. Gem. 10.00 uur ds.
J. A. H. Jongkind, Brand-
wijk en 17.00 uur ds. H. J.
Catsburg, opening winter-
werk - Geref. Kerk 10.00
uur ds. B. J. Oldenhuis en
18.00 uur ds. A. S. Rienstra
- Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
DEN BOMMEL - Herv. Gem.
10.00 uur ds. T. W. van Ben-
nekom, bevestigingsdignst
ds. Van Vreeswijk en 14.30
uur ds. B. J. van Vreeswijk,
intrededienst -Geref. Kerk
10.00 uur de heer J. Annin-
ga en 18.00 uur ds. J. H.
Becker.
OOLTGENSPLAAT - Herv.
Gem. 9.30 uur ds. H. G. van
der Ziel en 18.00 uur ds.
Juist tijdens Prinsjesdag (symbolisch?) was er sprake van
een tijdelijke weersversTechtering. Een zogenaamde kou-
dedruppel hogerop in de atmosfeer gaf tijdelijk wat lichte
regen af op Goeree-Oyerflakkee.
Inmiddels heeft het septembernazomertje zich alweer
netjes herpakt. Opvallend blijft dat gebieden met hoge
luchtdruk boven Scandinavië present lijven. Die hogere
barometerstanden aldaar geven ons voorlopig een aflan
dige wind. De lucht waait immers met de wijzers van de
klok mee om het hogedrukgebied heen. We leerden het
vroeger al eens op school.
Die noordoostpassaat, begin deze week een ferme wind
kracht 5, blijft voorlopig nog even doorwaaien, maar
neemt wel geleidelijk af Meestal staat er een windkracht 4
boven open gebieden, dus we houden niet veel meer dan
een 'matige koelte', zoals ze dat in België zeggen, over.
Deze vrijdag en met name zaterdag gaan de temperatu
ren alweer omhoog en het zou best weer eens een keertje
ruim 23 graden kunnen worden op de eilanden zaterdag
middag. Vooral op vrijdag en zaterdag belooft de zon heel
goed uit de verf te komen.
De wind neemt geleidelijk wat af uit het oosten en al met al
gaan we een prima eerste deel van het weekeinde beleven.
Op zondag is er weliswaar een buienkans(je). Vanuit het
zuiden neemt de regenmogelijkheid wat toe, maar mocht
het tot wat neerslag komen zal het niet bijster veel zijn. Het
is zondag wel wat koeler bij een aanlandige wind.
Dé nachten worden uiteraard langer en dat gaan we ook
aan de minima zien die telkens wat lager gaan uitkomen,
zeker als het helder en bijna windstil wordt. Het zou in de
vroege ochtend best een keer 9 graden kunnen worden in
de buitengebieden.
Op de iets langere termijn is nog steeds geen zicht op
een resolute omslag van het weerbeeld. De allerlaagste
luchtdrukgebieden komen uit richting IJsland, terwijl de
Benelux meestentijds onder de invloedssfeer van hoge-
drukgebieden blijft verkeren. September houdt het keu
rige niveau dus nog even vast, zoals we eigenlijk ook de
afgelopen jaren zagen.
Medio deze week gaven de weermodeluitkomsten juist voor
de finale septemberdagen een flinke depressiedreiging aan
metregen van betekenis. De allerlaatste gegevens wijzen ech
ter toch weer op het aanhouden van het hoge drukregime.
Volgende week is bekend hoe het zich zal hebben ontwikkeld.
Weerman Mare Putto
Vrijdagavond 11 septem
ber 2009 werd aan de
haven van Middelharnis
een monument onthuld.
Met daarop een gedicht
van dichter Ed. Hoornik:
Te Middelharnis is een
kind verdronken. Hoor
nik schreef dit gedicht
naar aanleiding van een
artikel in het Algemeen
Handelsblad de dato 18
juli 1938.
Toen bekend werd dat het
overieden kind Adri Krijgs
man was, hebben diverse
notabelen van onze gemeente
zich ingezet om dit gedicht in
Middelharnis aan de haven
geplaatst te krijgen. Ter plek
ke maakten belangstelleriden
kennis met een stukje eigen
geschiedenis van onze enige
socialistische wethouder Bert
Kleingeld en niet te vergeten
de eigen dichtsels van onze
enige echte eilandelijke poëet
Rien Vroegindeweij. Zo kreeg
de persoonlijke tragedie van
de familie Krijgsman op 09/11
een extra dimensie. Ook voor
een ieder zichtbaar dat onze
gemeente in het rijke bezit
is van bestuurders met een
antenne voor menselijk leed en
een hart dat wagenwijd open
staat voor cultuur.
Ik moest tijdens de herden
king rond het monument
onwillekeurig denken aan dat
andere historische monument:
de plaquette op de gevel van
de voormalige synagoge op
de Dijk die op 27 april 1995
door rabbijn Soetendorp werd
onthuld. De synagoge bestond
in 1892 vijftig jaar. In 1942
STAD a/h HARINGVLIET
Dinsdag 22 september,
19.30 uur, ds. G.J.N. Moens.
H. van Ginkel, Goes - Her
steld Herv. Gem. 9.30 uur
de heer L. Stuurman, Rot
terdam en 15.30 uur ds. H.
Lassche, Ouddorp - Geref.
Kerk 10.00 uur de heer K.
Baas en 18.00 uur ds. J. F.
Ezinga - Ger. Gem. 9.30 en
18.00 uur leesdienst.
LANGSTRAAT - Herv. Gem.
10.00 uur ds. A. Belder.
honderd jaar. Het jaar dat de
eerste Flakkeese joden werden
weggevoerd naar de vernieti
gingskampen. Na de oorlog
deed dit historische gebeds
huis een tijd dienst als café en
discotheek. En nog weer later
als kledingwinkel. Ik moest
bij de nu zichtbare persoon
lijke tragedie van de familie
Krijgsman dus onwillekeurig
denken aan de onvoorstelbare
tragedie achter die zwartmar-
meren plaquette op de dijk:
de tragedie van de joodse
bevolking van Middelharnis.
Mijn gedachten gingen terug
naar het onvergetelijke inter
view dat Kees van Rixoort
in Eilanden Nieuws had met
mevrouw Buytendijk-Verburg:
"...Wat blijft - ook na al die
jaren - is de herinnering aan
de Joden van Middelharnis en
hun noodlottige geschiedenis.
Mevrouw Buytendijk-Verburg,
op haar hoge leeftijd gezegend
met een uitzonderlijk geheu
gen, draagt die geschiede
nis met zich mee. Net als het
beeld van het Jodenkerkhof'
met de in oorlogsjaren aan
gebrachte tekst 'Hier mogen
ze blijven'..." Echter niet de
synagoge, dat kleine kerkje,
niet veel groter dan een huis
kamer, met witte muren die
definitief uit het straatbeeld
is verdwenen. "Een schande,"
besloot mevrouw Buytendijk-
Verburg. Een schande is wel
wat erg mild uitgedrukt. Een
pikzwarte bladzijde in de
geschiedenis van de gemeente
Middelharnis, zou ik zeggen.
Het doet me daarom goed
dat onze huidige bestuurders
zich het lot van de kleine Adri
Krijgsman ruim zeventig jaar
na dato nog immer aantrek
ken. Dat past in het beeld van
de 'nieuwe' bestuurders die
zich vandaag de dag bezig
houden met het bepalen van
beeldbepalende panden, met
het aan banden leggen van
de overvloedige belettering
des middenstands, met het
uit historisch besef opwerpen
van aardewallen tegen panden
van bewoners die dat niet wil
len. Met deze nieuwe lichting
bestuurders zou het enige
pand dat stond voor de nood
lottige geschiedenis van de
joden van Middelharnis er nog
staan. En zou dus niet tegelij
kertijd met ons historisch besef
met de grond zijn gelijkge
maakt...
Frans Evers
Lauwerijnstraat 19
3244 XK Nieuwe-Tonge
