Meditatie
Vervolg
verhaal
RAAD
DAAD
4You
Beroepings-
Ondernemers G-O
maken kans op titel
kaarten
Zuid-Hollands Landschap boekt
fraaie resultaten in regio Eilanden
EN U
WERK
Acht kampioens
titels voor
De Schotejil
Liturgie van Hemelvaart
De weg
der kleine
mensen
EIIAt1DEt1.|1IELWS
MET
Deelnemen
'Mooie resultaten, be
langrijke uitdagingen',
zo vat de Stichting Het
Zuid-Hollands Land
schap het jaar 2008 in
haar jaarverslag samen.
De provinciale natuur
beschermingsorganisa
tie, met een achterban
van 57.000 beschermers,
wist de natuurwaarden
in haar terreinen ver
der te verhogen en het
prachtige landschap
landgoed 't Reigersnest
te verwerven.
Verwerving
Educatie
PAGINA 5
VRIJDAG 22 MEI 2009
Deze vraag- en anlwoordrubriek staal geheel ten dienste van de
lezer die er kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op
velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws.
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis, met in de linkerbovenhoek
'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
TRAGE ORCHIDSS?
Mijn orchidee lieejt drie maan
den gebloeid, daarna heb ik hem
gesnoeid boven de derde knop.
Er zijn nu grote knoppen imiar
hel duurt erg lang voordal die
open gaan. Is het normaal dal
het zo lang duurt'? Hij slaat op
een lichte plaats voor hel raam en
wordt eenmaal per lueek gedom
peld. Kunstmest geef ik als ze niet
in de bloei staan.
Antwoord: U nocim helaas niet
de naam van uw orchidee, en
dat lerwijl er zulke fundanien-
leel velschillende soorten met
uileenl(>pei\de kweekvormen
bestaan! Wij nemen aan dal hel
hier gaat om een phalaenopsis,
deze kan Ivveemaal per jaar
bloeien en deze bloeiperiode
kan een paar maanden duren,
maar daarna zal de plant wel
een paar maanden zondei
bloem staan. De uitgebloeide
takken kuni u boven hel Iwee-
de oog alsnijden. Indien uw
phalaenopsis in goede conditie
verkeeri, niet in de zon staat,
op kamerlemperatuur blijll
en eens per maand een beetje
niesl krijgt, kan ze na vijl zes
maanden opnieuw bloeien.
(Jeel waler op de aarde, niel
in het harl van de plant. Het
beste is om hem uit de pot te
halen en alleen het worlelge-
deelte te dompelen en uit te
laten lekken.
KALE VUURDOORN
Mijn tinnrdooru is al vier jaar
oud en gaat wel hogerop, maar
vormt nog steeds geen bessen,
ondanks de extra mest. Wal is er
mis'?
Antwoord: geeft uw vuur-
doorn te veel voeding. Pas ais
hij uitgeput raakt, begint hij
te bloeien en rode bessen te
vormen om voor nageslacht
te zorgen. Bemest hem dus
niet meer. Mogelijk is de
tuingrond al (te) voedzaam
voor deze plant, want de
vuurdoorn heeft genoeg aan
schrale grond. Zon is bt^ang-
rijker. Breek de jonge uitlo
pers weg, zodat de struik zijn
sapstroom over alle takken
moet verdelen, U ziet dan
t.z.t. een gelijkmatiger verde
ling van bloemen en bessen.
Het duurt evenwel enkele
jaren voor er aan nieuwe twij
gen bessen verschijnen.
HES ALS WAPEN
Kunt u ons vertellen waarom er
een soort fles o] vaas in hel stads
wapen xian Vlissingen slaat afge
beeld'?
Antwoord: Dat is een zilveren
jacobakannetje, dat volgens
een legende de flessche van
St. Wiilebrord' is, waarvan
de naam Vlissingen zou zijn
afgeleid. Maar volgens de
oude Cronyck van Zeelandt
dankl Vlissmgen haar naam
aan het woorcf'vles' dat bij de
Noormannen op de getijver
anderingen van het zeewater
duidde. Met die Noorman
nen had Vlissingen meer te
maken.
TjL v;is(en \zl, al heel lang. 2e waren er op voorbereid, dachten 5e.
Haar (och, de dood sloeg gafen. Gafen die gevuld rrioefen vforden.
nie( herinneringen? He( liefde? 2e vulden de gafen op mef wat-
Jen. Me( geiwets over I?oetjeS en kalfjes. Hef ejijra hard werden
en eKtra veel nie( aan diegene denken. ttlVA veel niet aan de
dood denken. Haar watten blijven nief sitten. Na een tijdje val
len Je eruit, °f worden vies. Toen hielden Se open wonden over, in
hun ogen (e groof om nog te dichten. Leren leven met open wonden
kan niet- DuS verdoezelden 5e de gaten, probeerden er niet op te
letten. Lapjes erom heen, van alle dingen in hun leven waar 5e
\iz( Zogenaamd druk mee hadden. Niet aan dat denken. £n weer
leek \<^l alsof de gaten gedicht werden, alsof de wonden heelden.
£n weer was hef schijn. 2e wisten het wel, diep in hun hart, dat
zeepbel vSn Schijn doorgeprikt moest worden. Ooit. Niet nu, nee,
alsjeblieft niet nu. Z° ging het goed, er was lpc\i Zeker njefs aan
de hand? ?jjn, wat voor pijn? £n ondertussen werden de gaten
grofer, \it, gemis nog sterker, en moesten Ze Steeds meer hun
best doen orn nief aan diegene te denken, maar door te leven. Het
gaten kun je niet leren leven. Gaten groeien niet Zomaar dicht-
2e gingen er $an kapof. 2e verfelden \zt hun kinderen en klein
kinderen: als je huilt, Zeg waarom.' Als je iemand verliest, vul de
gaten met heranneringen.' Want zij hadden hef nooit geleerd- Aan
hef eind van hun leven kwamen de gafen weer tevoorschijn. Hef
de fofo jn hun handen Zeiden Ze: Ve hielden van je.' 2e wisfen
nief meer. Haar hef was goed. De gafen waren gedicht-
PROTESTANTSE KERK IN
NEDERI^ND
Beroepen te Ainemuiden, kan
didaat D. jongeneel te Oud-
Alblas; te Londen (Engeland;
Nederlandse gemeente), ds.
J. van Werkhoven-Romeijn te
Zeist, die dit beroep heeft aan
genomen; te Markelo, ds. E.E.
Nordt te Buitenpost; te Ooste
rend, ds. R. Praamsma te Har-
degarijp, die dit beroep heeft
aangenomen; te Zuiderkogge
(Drechterland), kandidaat
M.P.L. Camarasa te Amster
dam, die dit beroep heelt aan
genomen; te Zwaagwesteinde
(herv.), ds. 1. de Graaf te Ronse
(België), die dit beroep heeft
aangenomen; te Zwolle (jeru-
zalemkerk), ds. A. den Besten
te Nijkerk, die dit beroep heeft
aangenomen.
Aangenomen naar Beekber
gen, ds. A. Meiling te Akker-
woude-Murmerwoude; naar
Nieuwe Tonge i.c.m. Herkin
gen (herv.), kandidaat H.J.T.
Lubbers te Wekerom, die
bedankte voor Hagestein;
naar Zelhem, ds. N.M. Drop te
Donkerbroek; naar Schoonre-
woerd, kand. R.R. Eisinga te
Moordrecht.
Bedankt voor Baarn (Calvijn-
kerk) en voor Bodegraven
(hervormd wijkgemeente 2),
ds. H. Weslerhout te Harder
wijk.
Beroepbaar: kandidaat A. Vas
tenhout, /Vmerhof 22, 3371
SZ Hardinxveld-Gie,s,sendam.
Tel. 0f84-611618; kandidaat
M.C. van Giezen, Brugakker
56-43, 3704 MR Zeist. Tel. 030-
6995699; kandidaat E. van der
Wal, Van Randwijcklaan 175,
3815 MS Amersfoort. Tel. 033-
4793435; kandidaat P.J. van
Egmond, Oegstgeesterweg 10,
2231 AX Rijnsburg. Tel. 071-
4015558.
CHR. GEREE KERKEN
Beroepen te Rijnsburg, kand.
W.E. Klaver te Woudenberg.
GEREE KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Eindhoven, kan
didaat A. Rienks te Waalwijk.
Aangenomen naar Groningen-
Zuid, ds. W.L. de GraafY te
Middelstum.
NED. GEREE KERKEN
Bedankt voor Amsterdam-
C.'entruni, ds. M. de Jong te
Eindhoven; voor Voortliuizen/
Barneveld, ds. E.A.W. Mouissie
te Rotterdam-Overschie.
CHR. GEREE KERKEN
Beroepen te Meppel, ds. |.J.
Lof te Ensehede-Oost.
GEREE GEMEENTEN
Beroepen Ie Boskoop, ds. j.J.
Tanis te Kampen.
Aangenomen naar Urk, ds.
van Belzen te Veenendaal.
Bedankt voor Hilversum, ds.
A. Schreuder te Rijssen-Zuid;
voor Ridderkerk-.Slikkerveer,
ds. L. Terlouw Ie Barendrechl;
voor Apeldoorn, ds. P. Mulder
te Krimpen a.d. IJssel; voor
Hamilton (Canada) ds. C. Son-
nevelt te Lethbridge (Canada);
voor Krabbendijke en Opheus-
den, ds. A. Schot te Nimspeet;
voor Terwolde-De Vecht, ds.
B.j. van Boven te De Valk-We-
keroni.
Feest is
een reden voor
MIDDELARNIS - Zwemdub
De Schotejil uit Middelharnis
heeft in het weekend van 16
mei met sticces deelgenomen
aan de Kringkampioenschap
pen 2009 van de ZRO. fn het
P weekend werden maar liefst
acht kringtitels veroverd, fn
totaal werden door de 15 Scho-
tejillers maar liefst 19 ereplaat
sen gerealiseerd op de 50m
baan van Dordrecht,
(iouden medailles waren er
voor Sebastiaan Rosendaal
(1991), Mark Costeris (1992)
en Melanie van Gemert (1993).
Op de 50 en 1 OOm vrij werden
zowel Sebastiaan Rosendaal als
Mark Costeris Kringkanipioen
in hun categorie. Daarnaast
won Mark Costeris zowel de
50m als de lOOm rugslag en
was Sebastiaan Rosendaal het
snelst op de f OOm schoolslag
en de 200m wisselslag. Sebas
tiaan Rosendaal werd ook nog
2' op de lOOm riigslag en 3'' op
de 50m rugslag. Melanie van
Gemert was slechts heel even
aanwezig, maar wist toch de
50m schoolslag te winnen.
Verder zwom Esmee Koedoot
(1992) naar 4 bronzen medail
les op resp. de 400m vrij, 1 OOm
schoolslag, 50m vlinderslag
en lOOm vlinderslag. Danica
Koedoot (1993) werd 2' op de
400m vrij. Sanne Huijsmans
(1995) eindgde als 2'' op de
200m rugslag. Björn Vogelaar
(1996) debuteerde op deze
Kringkampioenschappen en
werd op een prima wijze 2'' op
de 1 OOm rugslag en 3'' op de
200m schoolslag.
Het allerlaatste programma
leverde de Schotejil nog een
3' plaats op toen de estafette
ploeg. Bestaande uit Sebasti
aan Rosendaal, Mark Costeris,
I^eander Noordijk en Niels
Albrechts de 4x1 OOm vrij in
een snelle 3.43.77 aflegden.
En het ge.schiedde, nisjezus hen zegende, dat Hij van hen .scheidde,
en werd opgenomen in den hemel. En zij aanbaden Hem,
en keerden weer naar Jeruzalem met grote blijdschap. En zij waren allen lijd
in (!e)i tempel, lovende en dankende God. (Lukas 24: 51-53)
Aanbidding en lofprijzing. Het
is alsof we in een kerkdienst zit
ten. Het is liturgie. De liturgie
voor na Hemehaartsdag wordt
ons geleverd door Lukas. Aan
bidding en lofprijzing. Kunt u
deze liturgie meemaken nu u
Hemelvaartsdag gevierd hebt?
We lezen de eerste reactie \'an
de discipelen nadat Jezus is
opgenomen in de hemel. En
zij aanbaden Hem. Op dit
moment breekt het volle licFit
door Ze \'allen voor Hem
op de knieën. Het woord dat
gebruikt wordt is de knieval
voor een Oosterse Vorst.
In de Bijbel wordt het alleen
gebruikt voor het aanbidden
van God of afgoden. Knieval
in aanbidding voor Jezus. Hier
voor het eerst in Lukas dat
de discipelen Jezus deze eer
geven. Ze hebben de aaidse
Jezus niet zo aanbeden. Maar
nu Hij de verhoogde en ten
hemel gevaren Jezus is, nu val
len ze voor hem op de knieën
en geven Hem Koninklijke eer.
Nu hebben ze geen redenen tot
twijfelen meer aan de opstan
ding en majesteit van Jezus. Ze
beginnen Hem nu met groter
eerbied te eren dan vroeger
toen zij Zijn omgang genoten.
Daarom wordt Hemelvaart
de kroningsdag genoemd van
Jezus. Nu Zijn werk op aarde
is volbracht gaat Zijn werk in
de Hemel verder. En dat werk
is koninklijk werk. Heersen,
regeren en beschermen \'an
Zijn kerk. Hemelvaart zet de
kroon op het heilswerk dat Hij
op aarde volbracht heeft. Zijn
discipelen herkennen en erken
nen Zijn goddelijke eer. Want
dit knielen doe je alleen voor
de hoogste God. Aanbidden is
Hem de hoogste eer geven en
Hem als God erkennen.
Wij mogen ook deze gekrui
sigde en opgestane Jezus
erkennen als onze Konhig en
onze God. Wie brengen Hem
deze eer? Wie valt er voor deze
Vorst op de knieën? .•\ls ik kijk
naar de discipelen dan zijn
het mensen die Jezus hebben
leren kennen, maar I-Iem vaak
zo slecht begrepen. Ze hebben
Hem verlaten toen het erop aan
kwam. Ze hebben Hem \erloo-
chend. Ze hebben getwijfeld en
waren \'ol ongekiof. Maar door
Jezus Zelf, met name door Zijn
onderricht vanuit de schriften,
leerden ze deze Jezus kennen
als de ware Zoon \an God, de
Messias, de Verlosser.
Laten wij deze vorst aanbid
den in Zijn heerlijkheid. Kent
u, ken jij iets van die aanbid
ding? Hemelvaart wil het ons
leren. Aanbidden en knielen,
dat is zelf buigen en klein wor
den en opzien naar de Ander
Dat gaat tegen eigen vlees en
bloed in. Hem alle eer geven.
Je leven leven voor het aan
gezicht van deze hemelse
Koning. Hem Heer en Mees
ter laten zijn in alles. Zijn
geboden van harte willen vol
brengen. Als wij Plem hebben
leren kennen uit de schriften
in Zijn weg van lijden en ster
ven, in Zijn weg van opstan
ding en opneming dan vallen
we vol eerbied voor Hem neer.
Eens zal alle knie zich buigen
als Hij terugkomt op de wol
ken. Maar dan is het te laat om
Hem vol overgave te aanbid
den in Zijn borgwerk. Daarom
wil elke Hemelvaartsdag ons
doen buigen voor deze Vorst.
Elke prediking van geloof en
bekering wil ons tot echte aan
bidders maken. Dan doe je
mee met deze liturgie. En zij
aanbaden Hem.
Ze gaan terug met grote blijd
schap. In de Tempel zetten ze
de aanbidding voort door God
te loven en te danken. Hoe
kun je aanbidding en blijd
schap anders uiten dan met
lofzegging? Lofprijzing komt
op uit de aanbidding van de
levensvolst en de blijdschap
gewerkt door de Heilige Geest,
ffet gaat samen met dank voor
Zijn reddend handelen. Loven
is antwoorden op het handelen
\an God in Christus. Zo ook
hier bij de Hemelvaart. God
ontvangt de lof op zijn han
delen, namelijk het opneirien
van zijn eniggeboren Zoon in
de Hemel. Gods heilsdaden
roepen dankbare roem op.
Het woord voor loven is het
zelfde woord als zegenen. In
de tempel loven zij God. Zij
zegenen God. Jezus' volgelin
gen beantwoorden de hoge
priesterlijke zegen door deze
terug te geven. Waar Christus
zegent daar begint de gemeen
te te loven. Zegenend zagen ze
Hem gaan. Nu loven ze Hem
allen tijd in de tempel.
In de lofzegging van Jezus ein
digt het Evangelie. De lofprij
zing is de erkenning van Zijn
waarachtige Godheid. Het is
de vrucht van Zijn zegen. Wie
door de Heere gezegend is,
die aanbidt Hem ook; zijn hart
raakt vol van blijdschap. Hij
gaat God loven. In de kerk,
persoonlijk in het gebed, in
het hele leven. Liturgie %'oor
het leven.
Wat een verschil met mensen
die zijn zegenende handen
niet kennen in het geloof. Voor
wie de schriften nog niet zijn
opengegaan. Die de vrucht van
Hemelvaart nog niet in hun
leven hebben leren kennen. Dat
zijn mensen die zichzelf aan
bidden. Die aanvaarden niet
het koningschap van Jezus. Die
wil zelf God zijn en kan zich
zelf roemen. Zo iemand is geen
God lover maar God rover Ze
beroven God van Zijn eer. Wie
heeft hier geen last van? Zo is
ons gevallen mens zijn.
Waar zijn de ware aanbid
ders die aanbidden in geest en
waarheid? Waar is de echt lof
tot God?
Het is bij hen die de Christus
hebben leren kennen vtit de
schriften. Gewoon uit de bijbel,
zien wie Hij is voor mij persoon
lijk in de beloften van God. Bij
hen die de Geest verwachten,
die ons zo ontdekt aan onze
leegheid, triestheid van ons
bestaan buiten Jezus. Bij hen
die van godrovers Godlovers
zijn gemaakt. Die waarlijk niets
anders meer weten uit te spre
ken op Gods grote werken dan
Hem te roemen.
Is deze liturgie door u al inge
zet na Hemelvaartsdag? Het
is de blijde liturgie die we alle
dagen mogen blijven vieren in
het midden van de christelijke
gemeente.
Ds. D. Hoolwerf,
Stellendam
Gebr. de Waal bv
Drukkerij
Sommelsdijk
(0187)47 10 20
info@
drukkerijdewaal.nl
wvvw.drukkeriidewaaLnl
GOEREE-OVERFLAKKEE
- Op 5 november 2009
reikt Rabobank Goeree-
Overflakkee voor het eerst
de Rabobank MVO Award
uit. Ondernemers van Goe-
ree-Overflakkee die maat
schappelijk verantwoord
ondernemen doorgevoerd
hebben in hun bedrijfs
voering maken kans op
deze award. De Kamer van
Koophandel reikt dit jaar
voor het eerst de Onderne
mersprijs uit in dit gebied.
Ondernemers van Goeree-
Overflakkee maken dit jaar
ook kans om zich 'Onderne
mer van het jaar' te mogen
noemen. De Ondernemers
prijs wordt door de Kamer
van Koophandel ook al
jaren uitgereikt in Rotter
dam, Midden-Holland en
de Drechtsteden.
Voorafgaand aan de uitreiking
van de prestigieuze prijzen gaat
een uitgebreid jurytraject. Voor
de Ondernemersprijs worden
kandidaten beoordeeld op hun
ondernemerschap van A tot Z.
Om kans te kunnen maken op
de Rabobank MVO Award is
één van de criteria dat MVO
(maatschappelijk verantwoord
ondernemen) in alle aspecten
van de bedrijfsvoering is door
gevoerd. Uit alle inzendingen
wordt door de jury een drietal
genomineerden per prijs gese
lecteerd. Van alle zes genomi
neerden wordt een uitgebreide
promotionele video geinaakt
die geloond wordt tijdens de
prijsuitreiking in november.
Visser Visser Accountanis en
Belastingsadviseurs uit Mid
delharnis is als onafhankelijke
accountant betiokken bij hel
traject.
Ondernemers van Goeree-
Overllakkee die geïnteresseerd
zijn in deelname aan de Rabo
bank MVO Award of die kans
willen maken op de Onderne
mersprijs Goeiee-Overllakkee
van de Kamer van Koophandel
Rotterdam kunnen zich opge
ven via website www.kvk.nl/
goeree. Inschrijven kan tot en
met 15 jiuii 2009. Kent u een
ondernemer die kans maakt
op één of beide prijzen? Dan
kunt tl deze ook voordragen
via genoemde site.
Voor vragen over de Rabobank
MVO Award kimt ti contact
opnemen met MVO coördina
torjan Verhage van Rabobank
Goeree-Overtlakkee, tel. 0187
471480. Voor vragen over de
Ondernemersprijs Goeree-
Overflakkee van de Kamer van
Koophandel kunt u contact
opnemen met Jaap Schueler,
tel. OIO 4027757 of zie website
www.kvk.nl/goeree.
In de regio Eilanden blijkt
door een gericht beheer de
botanische rijkdom nog steeds
toe te nemen. In de inlaag in
de Preekhilpolder bij Oud-
dorp nemen de aantallen bre
de orchissen, echte koekoeks-
bkjem en grote ratelaar nog
steeds toe. In 2008 werd zelfs
voor het eerst in dit deel van
Goeree het zeldzame teer gui-
chelheil cjntdekt.
In de Westduinen maakten de
herfstschroeforchissen weer
een goed jaar door. Er wer
den maar liefst 3800 bloeiende
exemplaren geteld. De belang
rijkste groeiplekken van deze
orchideeën zijn tijdens het
bloeiseizoen en de zaadzetting
in de Westduinen afgerasterd.
Hel zaad van deze zeldzame
soort kon zich hierdoor onge
stoord verspreiden in het door
paai den en runderen begraas-
de duingebied.
In september 2008 werd door
medewerkers en vrijwilligers
van het Zuid-Hollancls Land
schap een omvangrijke mui-
zeninventarisatie uitgevoerd
in het moerassige deel van het
Groene Strand bij Oostvoorne.
Er werden 100 inloopvallen in
het rietruigte gebied geplaatst.
Bij deze zeer arbeidsintensieve
methode zijn uiteindelijk bos-,
dwergmuizen, spitsmuizen,
vijf rosse woelmuizen en één
Noordse woelmuis gevangen.
Deze laatste muis is een zoge
heten habitatrichtlijnsoort
waarvoor het Zuid-Hollands
Landschap een grote verant
woordelijkheid draagt.
Grondverwerving is voor het
Zuid-Hollands Landschap een
kernactiviteit. Alleen door het
aankopen van terreinen kan
natuur voor lange tijd wor
den veiliggesteld. In de regio
Eilanden werden de natuur
gebieden Holle Mare, Pitweije,
d'Onlanden en de Westduinen
uitgebreid. Daarnaast werd het
natuurdeel van Landgoed 't
Reigersnest verworven. En een
belangrijke aanwinst omdat
het landgoed aansluit op het
reeds door de stichting beheer
de landgoed Mildenbnrg. Het
beheer kan nu optimaal afge
stemd worden op de specifie
ke natuurdoelen die voor dit
beschermde natuurgebied zijn
vastgesteld.
Ook op het educatieve vlak
was het Zuid-Hollands Land
schap in 2008 volop actief. In
en rond het Bezoekerscen
trum Tenellaplas namen 2565
kinderen deel aan een aantal
educatieve middagen, dat in
nauwe samenwerking met de
kinderwerkgroep van het IVN
op Voorne gehouden werd.
Paddenstoelen zoeken, soep
maken, verven met materia
len uit de natuur, strandjut
ten en talloze andere leuke
thema's kwamen aan de orde.
Daarnaast zijn er drie braak-
balpluismiddagen georgani
seerd. Alle kinderacdviteiten
waren volgeboekt. In 2009
gaat het Zuid-Hollands Land
schap zich in het project 'alle
kinderen een natuurervaring'
nog meer richten op de jeugd.
Het volledige jaarverslag van
het Zuid-Hollands Landschap
is de downloaden van de web
site: www.zuidhollandsland-
schap.nl.
33
P.A.deRoïer
Sindsdien is Maria, zuster Mietje, in
wezen, niet in naam, het hoofd der
broederschap.
Zuster Mietje wil een strenge door
voering van het gemeenschapsideaal.
Zij wil zelfs dat de vrouwen gemeen
schappelijk bezit zijn, maar dit ging
velen toch te ver. Daardoor was er
al een scheuring in de broederschap
gekomen. Een gedeelte daarvan was
onder leiding van Schout Valk, die
zijn ganse bezit ingebracht had, naar
Mijdrecht gegaan.
Die Schout Valk was een dromer; hij
zat maar dag aan dag uit te kijken
naar de wederkomst des Heeren.
Maar zo ging men gebrek lijden en
dat mocht toch niet. Zuster Mietje is
een schrandere en eergierige vrouw,
die overal verstand van heeft, zelfs
van het bereiden van specerijen, zal
ven en pleisters.
Deze en nog meer zulke dingen horen
Willem en Annemie. Vooral Aiinemie
heeft het moeilijk in deze dagen, maar
Willem troost haar op zijn wijze.
"Wijf", zegt hij "er zijn twee dingen,
die ze niet krijgen. Dat zijn: de schuit
en jou. Die gemeenschap van vrou
wen is lijnrecht tegen Gods gebod
en die gemeenschap van goederen:
als de zaak springt, zouden we nog
armer zijn dan ooit. Maar we gaan
voor ze varen: we hebben vracht
en eten en de winst kunnen ze krij
gen."
Annemie glimlacht en 's avonds in de
kooi kan ze met Willems arm om haar
heen rustig inslapen.
Wat hen bij de broederschap opvalt,
is, dat men er ijverig de courant leest.
De kleine man kan geen krant lezen,
omdat die te duur is. De regering laat
de dagbladdrukkers een zware cijns
betalen, het dagbladzegel noemt men
dat. Dit gemis aan een dagblad deert
Willem en Annemie niet erg. Ze heb
ben immers toch geen invloed op het
politieke leven in het land. Ze hebben
immers geen stemrecht.
Ze gaan weer varen, Willem en Anne
mie. De wind zingt weer door het
want. Hij bolt zeil en fok en spant de
schoten strak. De kleine schuit Ver
trouwen steekt het wijde, woelige
water van de Zuiderzee over. Ze halen
turf en brengen die naar Zwijndrecht
of venten ze uit langs de rivieren. De
kleine kachel in het vooronder snort
weer, hout is er genoeg op en aan
de rivier en ze krijgen aardappelen,
spek, erwten en bonen. En ze danken
God vo(3r de verhoring van hun gebe
den.
De zwavelstokken, die vooral de vrou
wen en kinderen van de broeder
schap maken, gaan grif van de hand.
't Loopt tegen de winter. En ook de
turf vindt willige kopers. Ze verkopen
de pakjes chocola met de grote A er
op en de winst dragen ze getrouw aan
de broederschap af. Wel worden ze in
de dorpen en steden nageroepen en
voor nieuwlichters gescholden, maar
dat verdragen ze.
.Als ze een keer te (Jrayestein aanleg
gen, om te vragen, hoe het met \aders
en moeders gaat, menen die hen ern
stig te moeten waarschuwen voor die
nieuwlichterij. Weten ze niet, dat daar
ontucht heetst?
"Met die ontucht loopt het zo'n vaart
niet", zegt Willem "en wij varen." Hij
kon zelfs een en ander \'oor vaders en
moeders achterlaten, ter ondersteu
ning. Als die soms mee willen naar
Zwijndrecht? Daar zullen ze niets te
kort komen.
Maar daar denken de ouwelui niet
over. Wat docht Willem wel. 't Hele
dorp zou er schande van spreken.
Hoewel het leven voor de oudjes wel
moeilijk geworden is, nu de diaconie
haar ondersteuning belangrijk ver
minderd heeft. De arm van Agines
van der Plas reikt ver.
Met Ome Job lieeft Willem \\e\ een
harde noot te kraken. Die nieuwlich
ters zijn dwaalgeesten en satanskin
deren. Ze storen zich aan geen enkel
gebod,
't Zijn rustige, vreedzame mensen".
zegt Willem, "en wij geloven ook wel,
dat ze niet in alles zuiver zijn, maar
wij hebben er weinig mee te maken.
Ze laten ons rustig varen."
"Wee degenen, die naar Egypte
afgaan om hulp en op die gebroken
rietstaf steunen", dreigt Job Verhey.
Waar Willem het zwijgen maar toe
doet. Tenslotte heeft hij zijn gezin
te onderhouden en de schuit moet
varen. Een schuit, die niet vaart, is
net als een maschien, dat niet loopt.
Dat verroest.
Als de Vertrouwen ergens in Noord-
Holland ingevroien ligt in 't begin
\an december, komt er bij de broe
derschap te Zwijndrecht een diender
met een dagvaarding voor Willem
Tromp. Een diender met een dag
vaarding is niets ongewoons voor de
broederschap.
"Geef maar hier, man", zegt zuster
Mietje tegen de diender.
"Niks daarvan", zegt deze, "ik moet
heiT) de dagvaarding zelf o\erhandi-
gen."
"Dan zul je lang moeten zoeken."
"\\'aar is die Tromp dan?"
"Dat weet ik niet. Hij is twee weken
geleden met een vracht vuurma-
kers naar 't noorden gegaan en zal
turf mee teriigbiengen. Hij zal daar
ergens ingevroren zijn."
De diender loopt over de werf keert
dan terug, ziet Mietje scherp aan en
vraagt: "Dus je weet niet waar hij is?"
"Man, heb je ons ooit op een leugen
betrapt? Jullie zijn leugendienaars,
wij niet."
"Matig je toon, vrouw", zegt de dien
der, "of ik neem jou direct mee."
"Wij vrezen niet om voor de waarheid
te lijden. De waarheid zal toch eens
zegevieren. Geef maar gerust hier die
dagvaarding, zodra broeder Tromp
thuis komt, zal ik hem 't ding over
handigen."
"Nou, hier heb je hem. En geluk er
mee. Hij gaat toch de gevangenis in."
"Wat heeft-ie dan gedaan?"
"De sterke arm belet in de uitoefening
van haar plicht."
"Ik weet het, diender. Wee het land,
dat zijn burgers vervolgt, die hun
godsdienst willen uitoefenen naar eer
en geweten. Het zal Tyrus en Sidon
verdraaglijker zijn in de dag des oor
deels dan deze rechters."
"Nou, nou", bromt de agent, "affijn,
ik heb mijn plicht gedaan. Hier is de
dagvaarding."
"Een kwade plicht, man. Vrees God
en houd Zijn geboden. En doe wat
betamelijk is voor alle mensen."
(wordt vemolgd)
