Meditatie
4You
Vervolg
verhaal
RAAD
DAAD
Beroepings-
EN U
WERK
EiuvnuEii-niEuws
8REDER0
Avond
Geestelijke
Vorming:
'Het eeuwige leven'
Dienst Vredes-
week 2008
Een bewogen en liefdevolle
vermaning van de Heere Jezus (2)
Ko-xTLxsch.
full copy-service
Rommelinarkt
verpleeghuis
De Samaritaan
Viswedstrijd
voor kinderen
PAGINA 5
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 2008
Blik (>p kerk i
en samenlming
- Het Woord bij een uitvaart
- De mens centraal?
Ongeveer twee weken geleden
schreef Prol. Dr. W.H. Velema
in deze krant een artikeltje over
hel Woord bij een uitvaait. Ik
heb dat niet intense belangstel
ling gelezen en wa,s het er hele
maal mee eens. Dat ik er toch
op terugkom, is hoogstens om
wat na te denken en misschien
aan te vullen.
Onze vaderen waren viuirbang
voor mensverheerlijking. Bij
Room.se uitvaarten stonden de
verdiensten van de overledene
nogal in het middelpunt. Wat
hij gedaan had voor olgegeven
had aan de kerk, enz. Vandaar
dal de oudste synoden in ons
land aandrongen op afschaffen
van de zgn. 'lijkpredicatiën'.
En waar dal moeilijk was, daar
mocht vooral niet teveel goeds
van de dode worden gezegd.
Zo kon het gebeuren dat grote
mannen stilzwijgend ter aarde
werden besteld. 'Met hel bad
water hel kind weggooien',
noemen ze dal...
Men zegt dat het aan die rigou
reusheid te danken is dal nog
altijd het leiden van begrafe
nissen niet tot de taak van een
predikant behoort. Hel zou
vreemd overkomen wanneer
een dominee gevraagd werd
een begrafenis te leiden, en hij
zou zeggen: 'Daar ben ik niet
voor ingehuurd'. Maar strikt
formeel heeft hij gelijk, want
een rouwdienst hoort niet tot
zijn takenpakket...
De.sondanks is de dominee
natuurlijk aanwezig bij rou
wende families en spreekt hij
een woord bij een uitvaart.
Vroeger gebeurde dal meestal
thuis, later in een gebouw of in
de kerk. De plaats doel er niet
veel toe, als hel Woord maar
centraal staat.
En als ik het nu eerlijk mag
zeggen, ik heb daar zo mijn
zorg over. Vroeger kon je van
het begin af het Woord laten
spreken, dat verwachtten de
omstanders ook. Vandaag zijn
er kinderen of kleinkinderen
die blijkbaar zitten te wachten
op een soort 'In memoriam'.
Soms geven ze zelf een schetsje
van het leven van vader of opa
en daarna moet die dominee
het maar bekijken.
Ik bedoel, ik alle voorzichdg-
heid: zijn we niet een beetje
terug bij af? Hel Woord is van
z'n centrale plaats verdrongen
en de gestorven mens staat in
het middelpunt. Hebben onze
vaderen toch niet een beetje
gelijk gehad met hun afkeer
van lijkpredicatiën?
Tenslotte een wal vrolijke noot
aan dit sombere verhaal. Het
moet jaren geleden zijn dat een
bedienaar der begrafenissen
rondom de geopende groeven
de dominee bedankte voor zijn
"troosteloze" woorden... Die
dominee was remonstrants,
dus misschien was de vergis
sing wel juist.
'Waarnemer
Deze vraag- en antwoordrubriek staal geheel ten dienste van de
lezer die er koslenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op
velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws,
Postbus 8, 3240 AA Middelhamis, mei in de linkerbovenhoek
'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door deskundigen
beanlxvoord. en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek ivorden gepubliceerd.
NICOTINEVINGERS
Hoe krijg ik (Ie }>rnine nicoline-
vlehken van mijn vingers'?
Antwoord: Nicotine is een hel
dere vloeistof en geeft geen
vlekken. Wal u aan uw vingers
ziel na hel roken, is niels anclers
dan leer, die zich ook in uw
longen afzei. De leer is wel van
uw vingers te verwijderen als u
ze eersl insmeeri mei een klein
kliiilje boler. Dal .smell door di;
liefiaaiM.swarrMlt'. I.aaf het een
kwartierlje inirekken, zodat
de leer in het vel oplost. Was
daarna uv/ vingers in wasben
zine (niet roken bij dal werk en
niet bij waakvlam ermee!). De
lichte en verse vlekken krijgt
u dan wel weg. De oudere
zult u moeten behandelen met
xyleen. Dat is erg giftig, dus
oppas.sen ermee en goed de
handen wassen erna. En als u
weer gaal roken de sigaret met
de brandende kop naar boven
vasthouden, zodat de rook niet
meer langs uw vingers strijkt.
Dan vermijdt u teervlekken op
uw vingers.
WAAROM 'SflADiRIE'
Jaarlijks wordl er in mijn dorp
'een xiiinkebveek gehouden met
kraampjes op s/raat. Ik vraag me
aj', waarom ze dat braderie noe
men en niet als vroeger getvoon
ma rktdag oj' winkelactie.
Antwoord: Een nieuwe naam
trekt meer aandacht, maar dit
is een oud woord. Zowel in
België als in Erankrijk gebruik
ten de Vlamingen al 'brade-
rij' bij feestelijke gelegenhe
den, omdat er veel gebraden
vleesgerechten bij genuttigd
werden. De Krans sprekende
bezoekers gingen dat Vlaamse
gebeuren toen iriet een Franse
uilgang 'braderie' noeinen.
Het Eranse werkwoord 'bra-
der', dat verkopen tegen een
verminderde prijs ofwel versja
cheren betekent, speelde daar
bij een rol. Via Erankrijk is die
aanduiding 'braderie' naar het
noorden teruggekeerd, vooral
voor verkopingen langs de
openbare weg, waarbij naast
normale winkelgoederen ook
wel lujisvlijt, tweedehands
goederen en diverse dranken
en etenswaren te koop zijn.
Vergelijk de geschiedenis van
ons woord 'mannequin', dat
als hel Vlaamse 'manneken'
voor een paspop in Vlaande
ren werd gebruikt. Toen de
Parijse modeontwerpers leven
de pasdames gingen gebrui
ken, gaven zij die de verfranste
naam (manneken, op z'n Frans
geschreven).
GARNALEN ETEN
Als je garnalen koopt die in ons
land gekweekt zijn, wat eet je
dan: rauwe dieren compleet met
de ingeimnden, of gekookte die
tevoren helemaal schoongemaakt
zijn Wat haalt men er af bij het
pellen f
Antwoord: Garnalen wor
den niet in bakken of vij
vers gekweekt, maar levend
gevangen in wateren langs de
kust of in zeegaten. Vervolgens
worden ze gestoomd (dus niet
gekookt) en gepeld. Bij dat
pellen wordl slechts het uit
wendige geraamte verwijderd
en al het overige wordt gege
ten. Bij het gebruik eet je dus
de ingewanden mee. Het pel
len gebemt nu nog voorname
lijk met de hand, hetgeen de
verkoopprijzen de laatste jaren
flink deed stijgen. Er is wel een
pelmachine uitgevonden die
dit handwerk overbodig kan
maken en ook hygiënischer is,
maar de aanschaffingskosten
zijn voor veel garnalenvissers
en -verwerkers te hoog. Rauw
is een garnaal wel te eten, maar
ze zijn dan niet zo inals als na
hel stomen. Als ze op de vei
lingen de minimumprijs niet
halen en doorgedraaid worden,
wordl er veevoer of garnalen-
meel van gemaakt. Ze zijn zeer
voedzaam, dus voor hel vee is
het uitstekend voeder. En ver
der hebben de Hollandse gar
nalen volgens de liefliebbers
een veel betere smaak hebben
dan vele buitenlandse.
Hoe kwam onze grote dichter
Bredero aan die lijfspreuk en
.signatuur "'t Kan verkeren?" Je
leest er vaak over, maar nergens
vind ik het waarom en waar van
daan.
Antwoord: Volgens onze lelter-
kimdige medewerker heeft hij
zowel zijn naam als de bedoel
de zinspreuk ontleend aan het
uithangbord van z'n vader.
Die was namelijk schoenlap
per in Amsterdam en had een
uithangbord bij zijn zaak opge
hangen, waarop graaf Hendrik
van Brederode was afgebeeld.
Hel advies van die 'grote Geus'
was lussen 1531 en 1561 'Peul-
élre'. Dal vertalen wij nu met
'misschien' uit het Frans, maar
in die lijd betekende het ook
wel "t kan wezen' en "t kan ver
keren'. K. ter Laan heeft daar
al eens op gewezen. Bredero
was dus niet zo origineel met
zijn signatuur.
CAPPUCCINO
Hoe maken ze in Italië toch die
heerlijke Kapoetsjino
Antwoord: Hel Italiaanse
woord is cappuccino en dat
betekent Kapucijner (monnik).
Naar de bruine kleur van zijn
pij is ook kofTie met melk daar
zo genoemd. U vindt die kolTie
waarschijnlijk zo lekker, omdat
ze extra sterk is en de bittere
smaak van die sterke koffie
wordt weggenomen door toe
voeging van slagroom en extra
suiker. Bovendien wordt de
koffie aan veel butTetlen bereid
op de manier van de 'espresso'
o.m. met stoom die door een
PROTEST.ih'TSE KERK IN
NEDERLAND
Beroepen te Eindhoven
(Johannesgemeenie), kandi
daat. K.M. Wuijsler te Utrecht,
die dit beroep heeft aangeno
men; te Krabbendam (geref),
ds. R Monsma te Middenmeer,
die dit beroep heeft aange
nomen; te Nijland, ds. J-RA-
Vlasblom te IJlst (herv.), die dit
beroep heeft aangenomen; te
Randwijk, kandidaat E. Kroon
te Veenendaal; te Rouveen
(herv.), ds. K.E. Schonewille
te 's-Gravenmoer; te Strijen
(herv. Wijk 1), ds. C. Door-
neweerd te Den Bommel; te
Waarder (herv.), ds. L. de Wit
te Oude Tonge.
HERSTELD HERV KERK
Beroepen te Sirjansland, ds.
C.M. Visser te Boven-Hardinx-
veld.
CHR. GEREE KERKEN
Aangenomen naar Bunscho
ten, ds. j.L. de Jong te Nieuw-
Vennep, die bedankte voor
Eemdijk; naar Doornspijk, ds.
B.L.C. Aarnoudse te Meer
kerk.
GEREE GEMEENTEN
Beroepen te Berkenvvoude, ds.
J.S. van der Nel te Houten; te
Scherpenisse, ds. E. Bakker Ie
Urk.
MIDDELHARNIS - Maandag
15 september is er weer een
avond geestelijke vorming. De
eerste in dit seizoen. Voor deze
avond is ds. M. van Campen
uil Zwanebroekrierschuur
uitgenodigd. Hij zal een
lezing houden met als thema:
Hel eeuwige leven. Iedereen
wordt hartelijk uitgenodigd
deze avond bij te wonen, die
gehouden wordl in vereni
gingsgebouw De Hoeksteen
aan de Ring te Middelharnis.
De avond duurt van 19.45 tot
21.45 uur. De kosten voor deze
avond zijn 3. Wie meer wil
weten, kan bellen naar dhr. A.
van Alphen, tel. 0187-482197.
De Oecumenische Werkgroep
Goeree-Overflakkee nodigt ii
ook dit jaar uit voor een dienst
in het kader van de vredes-
week. Hel thema dit jaar is
'Kiezen voor vrede'. De dienst
wordt gehouden op woens
dag 17 september om 19.00
uur in het kerkgebouw van de
Evangelie Gemeente Flakkee,
Emmastraat 24-a te Oude-Ton-
ge. Iedereen is welkom.
vol bakje koffie wordl gebla
zen. U kunt het zelf wel nama
ken, door veel meer bonen (van
goede kwaliteit) te nemen dan
anders en koffie te zetten die
zo'n drie maal sterker is dan u
gewend beirl. LI krijgt dan wel
meer coffeïne, room en suiker
naar binnen, dus drink er niet
teveel van! Overigens krijgt u
geuriger koffie van verse bcinen
dan van de zakjes poeder die u
dagelijks gebruikt.
Gedmihl aan de vnniw van Lul! Lukas 17:32
Bedankt voor uw geduld,
lezers. Ik \roeg u \'oiige keer
irnmers of u, wal hel doorklin
ken van hel Evangelie in deze
meditatie betreft, even geduld
zou hebben. Welnu, onze tekst
IS toch echt een bewogen en
liefdevol Evangeliewoord van
de Heere Jezus hoori U zult
toch niet graag onze Zaligma
ker \'an het tegendeel durven
beschuldigen? Dacht u, dat het
niet enkel liefde was, toen Hij
zei: "(ledenkt aan de vrouw
van Lot!?" Is hel niet enkel
ontferming, als Hij probeert
om de schijnheilige te ontmas
keren? Zou het niet Zijn bedoe
ling zijn, dal dit woord ons uit-
drij\e naar Hem? Vreselijk was
hel ofjrdeel t)ver de vrouw van
Lot, vreselijk hel oordeel over
Sodom en Gomorra. Er is ech
ter nog een vreselijker oordeel.
De Heiland voorspelt een nog
zwaarder gericht, dat losbar
sten zal over allen, die geleefd
hebben onder de bediening
van het evangelie van vrije
genade, maar die zich van
Hem hebben afgewend. Hoor
maar eens wat Hij elders zegt:
"Voorwaar, voorwaar zeg Ik u:
hel zal de lande van Sodom en
Gomorra verdraaglijker zijn in
de dag des oordeels dan ulie
den!" Welk een waarschuwing
voor ons allen. "Zie niet om!
Gedenkt dan aan de vrouw
van Lol!" Hebben we 't wel
eens ingeleefd? Gods kinde
ren leven in, wal Lots vrcjuw
uideefde. Vandaar dat ze tel
kens weer schrikken voor dit
ernstige woord. Waarom? Wel,
omdat zij in zichzelf zulke hui
chelaars zijn. Ze zeggen: Er is
geen groter omkijker dan ik.
Ze kunnen Lots vrouw best
begrijpen, maar door ontdek
kend Licht des Geesles dragen
ze er een diep verdriet o\'er.
Gelooft 11 niet dat ze zeggen:
Het is geen wonder dat de
vrouw van Lot omzag; 'l is een
veel groter wonder dat ik het
niet meer kan!!
Met Paulus moeten ze telkens
weer belijden; "Ik weet, dat in
mij, dat is in mijn vlees, geen
goed woont. En 't goede dat
ik wil, dat doe ik niet, maar 't
kwade dal ik niet wil, dal doe
ik, ik ellendig mens. wie zal
mij verlossen \an hel lichaam
dezes doods?" Maar dan komt
het; "Ik dank God, door Jezus
Christus, onze Heere!" Ziet.
dat is hel, lezers. Voor zulken
is hel oordeel wal zij verdien
den \oltrokken aan een Ander!
Zij hebben de vlammen van
Sodom, de vlammen der hel
horen knetteren. Ja, die vlam
men der hel hebben hen op de
hielen gezeten, vanwege al die
zonde en al dat omkijken \;ui
binnen. In tegenstelling tot de
vrouw van Lol, die waarschijn
lijk heeft gedacht dal liet zo'n
vaart niet lopen zou, hebben
zij echt gedacht, dat ze door
de \lammen zouden verteerd
worden. Maar ziel, daar zijn
ze neergedaald op Hem, Die
op Ciolgolha in de vlammen
van Gods toorn onder ging,
en die voor allen, voor wie dat
vrome, weieldse, omkijkende
hart lot diepe siriarl is gewor
den, een oorzaak van eeuwige
vreugde is. (De trap en de maal
waarin dit alles beleefd wordt,
laten we \anzelf aan Ciod o\er!
We gaan elkaar geen wetten
\oorschrij\'en!) Nu zegt u mis
schien, ik ben bang dat ik ooit
nog eens zal achterhaald wor
den! Echt waar? Lots vrouw
niet hoor! Ze had omgekeken,
want ze had geen inzicht in
haar boze en verdorven hart.
Haar geloof was (hooguit een
vernist) buitenkan Igelooll De
Heere vraagt naar waarheid in
'l binnenste! Nu shiakl u mis
schien wel een hele grote zucht
en II zegt: Ach waarheid in 't
binnenste? In mijn binnenste
zii niets anders dan bedrog! En
dat kan ik wel begrijpen. Daar-
iiiii moet dan ook maar gedu-
I ivr uw gebed \\'ezen; "Zend uw
liclii en uw waarheid, dat die
niij leiden, dat zij mij brengen
tilt de berg uwer heiligheid en
lot Lw ivoningen!" Ziet, nani
dal mist de huichelaar. Die ziel
eit>en licht aan \üor de glans
\an de hemel. "Gedenkt aan
tic vrouw van Lot!" Hel is een
ei listige waarschuxving voor
■■tussenbeide mensen!" voor
mensen, die misschien wel
optrekken met het volk dat
Cod vreest. Die \room gewor
den zijn en de besmetting der
werekl zijn ontvloden. Die ook
wel enige aantrekkelijkheid
zien in de Heere Jezus. Maar
die niet de onrust kennen van
het gebod: "Zie niet achter
II om!". Nogmaals lezers, u
hebt toch nooit gehoord dal
de Heere Jezus heeft gezegd:
"Wie Sodom onuluchl! die zal
z;ilig worden!" Nee. wie in de
Heere Jezus gelooft, die zal
zalig worden! (Mark. 16:16)
Om 't met de geschiedenis te
zeggen: Wie naar Zoar vlucht,
die zal behouden worden! En
toch.... C) grote paradox, toch
worden zulke omkijkers zalig.
.\iel in de uitleving, maar wat
betreft de inleving! Dal doet
met verwondering uilroe
pen: "Waarom was 't op mij
gemunt, daar zovelen gaan
\'erloren!" Zalig daarom zij,
die door genade met Paahis
mogen belijden; "Niet dat ik
het airede gekregen heb of
airede volmaakt ben, maar ik
jaag daarnaar of ik hel ook
grijpen mocht, waartoe ik van
Christus Jezus ook gegrepen
ben. Broeders, ik acht niet, dat
ik zeil bel gegrepen heb. Maar
één ding doe ik. vergetende
hetgeen dat achter is, en strek
kende mij lot hetgeen \'oor
is, jaag ik naar het wit tot de
prijs der roeping Gods, die van
boven is in Christus Jezus!" Dal
is: Die dcxir de verdiensten van
Christus alleen ie verkrijgen is
en die daarom, en door Hem
ons gegeven wordl! (Kantt.)
Kijk lezers, dat is het wat de
Heere Jezus met deze liefde
volle en ernstige vermaning
bedoelt; \luchten naar en gelo
ven hl Mij, dat redt alleen van
de eeuwige dood en zal straks
door het oordeel heen behou
den worden! V>, waag het nooit
zonder Hem! Ik ben wel eens
o zo bang, dat \'eel zogenaam
de bekommering onder ons
\reemd is aan de ware bevin
ding! .Als men bij\'oorbeeld
de dominee hoort "dóen ze
vele dingen en ze horen hem
gaarne" soms (Mark. 6;20b),
maar... er is onder de predi
king van hel Evangelie geen
schreeuwen naar de Heere
Jezus! ï!n dal, terwijl de Heere
hel gebed van een 'slappe'
Lot om naar Zoar te mogen
vluchten, terstond verhoorde!
(Gen. 19:17-22) Echt lezer,
neem de bewogen en liefde
volle vermaning van de Heere
Jezus ter harte en haast u tot
Hem! En bidt en belijdt met
mond en hart met zeker dich
ter:
Liefde, boven alle liefde,
vreugde Gods, daal in ons neer;
want ons hart. boe 't U ook griefde,
vind/ slec/i/s msl in V, ii Lieer'!
Jezus. g7o»/ i>i )iu'dedngeu.
kom Gij in ons bevend hart!
Red o/i.s'. door ge)ul beu'ogen,
Uil de billerbeid der smart!
Ouddorp, ds. G. Meuleman
ledereen heeft vjel eenS een koWiek of cabarefie-f aan )ie( weri;
Miiai. En jedereen Jioop; nawurJjjk dat als je een mop ver/e]; dat
de raensen er DIB gaan lachen. Toch ben je nie( a](ijd korm-sch als
je een mop veffelf die rpensen leur, vinden. Of hef raozt na(uuf-
Ijjk een Jielï Saaie mop iiyi, die je ^o huk v/ee; /'e brengen da,* de
menSen er (och oiB gaan lachen. Komisch iijn j.s meer dan mensen
mef grappige (eks(en aan he( lachen (e krijgen, natuurlijk he( IS
de fcedoeijng dat de mensen lach^^n maar ni^t op die manier, 'tjet
is de bedoelingen van komieken om mensen mef grappige (ek-
sfen, geiichfsuifdrukkingen en sfemwisselingen (e lafen lachen.
l^afuurJijk be(ekenf hei! nie,; dat de («ksfen doodserjeus moeden :jjjn,
maar >e mioi(tn een clou hebben die pas opval( als hij leuk gebracht
word- DeJe column sal nief ïo leuk iijn voor veel mensen die denken
daf ïe bijna een professionele komiek ïijn, wani* h°mkh iijn is
mef alleen (alenf hebben, maar ook veel oefenen en de kneepje."? van
he( vak leren kennen. Tot jover, en eh, wanneer je komisch *^jl SJJn,
blijven proberen.'
Gebr. de Waal BV Drukkerij
Langeweg 13
3245 KE .Sommelsdijk
Poslbus 27
.1 I e e m e e n tfli g e b r
3240 .'VA Middelharnis
Tel: (0187) 47 10 20
F;K;(niS7)4S.S7 36
d e w a a 1 c o in
vwvw.drukkerijdewaal.nl
SOMMELSDIJK - De voorbe-
leidiiigen zijn in volle gang:
op zaterdag 27 september
2008 staan van 9.00-1(5.00 uur
de deuren van het verpleeg
huis te Sommelsdijk weer wijd
open voor de traditionele rom
melmarkt, die jaarlijks eind
september en eind maart in
Verpleeghuis De Samaritaan
wordt gehouden.
Alles is weer georganiseerd en
er is \'(ior elk wat wils. Naast
de 'rommer brengt de boe
kenmarkt ook veel moois en
er \v()rdt mooie tweedehands
kleding aangeboden, ook voor
een hige prijs. De stand met de
mooie kaarten zal ook nu weer
niet ontbreken. En ook de
tiuilldames uil Ouddorp zijn er
weer. In hun kraam, in de hal
van het verpleeghuis, vindt u
sloffen om te c|uilten, dit tegen
een lage prijs. Tussendoor is
er gelegenheid voor een kopje
koffie met wat lekkers of een
kopje .soep. De opbrengst van
de rommelmarkt komt vol
ledig ten goede aan de bewo
ners van De Samaritaan. De
aclivileiten die de welzijnszorg
organiseert worden bekostigd
uit de opljrengst van de rom-
nieliiiarkten. Dit jaar is ook de
SOMMELSDIJK - Woensdag
middag 17 september is er
een \isivedstiijd alleen voorkin
deren (van 4 t/m 12 jaar), geor
ganiseerd door Wijkvereniging
de Zwaluw te Sommelsdijk. L)e
vislocalie is de kreek achter üe
Slaver. De inschrijving is om
13.30 uur, waarna van 14.00
tot 15.30 uur de viswedstrijd
gehouden wordt. Deelname
kost 1 per kind, incl. lootje,
limonade en een snoepje. Bij
veel regen gaal hel niet door,
zie telelekstpagina 505.
aankleding van de recreatiezaal
één van de doelen. Een groot
gedeelte van de bewoners en
hun familie maakt dagelijks
gebruik van deze ruimte. De
kopers op de rommelmarkt
steunen dus een goed doel.
Vanwege de verkopingen in
de schuur op donderdag zal er
dit jaar géén veiling plaatsvin
den. Voor wie geïnteresseerd
is in curiosa en antiek, zal een
vrijblijvend bezoek aan de
schuur op hel terrein van De
Samaritaan, wellicht de moeite
waard zijn. De schuur is iedere
donderdagavond geopend van
18.30 tol 20.30 uur.
119-
Verder komt hij nietwant het is opeens
of de hemel neergedaald is en hem in
de nietigheid en verbrokenheid van
zijn hart omvangt. Neen, hij twijfelt
er geen sekonde aan of deze woor
den wel van God komen. In de eerste
plaats omdat hij maar al te duidelijk
de ontroering herkent die hem altijd
vervult als God tot hem spreekt. En
in de tweede plaats omdat hij in geen
jaren die psalniverzen meer gehoord
of gezongen heeft. Hij betwijfelt of
hij die wel ooit uit zijn hoofd gekend
heeft toen hij als jongeman nog naar
de Hervormde kerk ging.
Zijn trouw rust zelfs op 't late nage
slacht... Bedoelen die woorden dat
zijn Fransje dus...? En weer smelt
hij weg in een vloed van tranen. En
opnieuw stort hij in stamelende woor
den en gebroken zinnen zijn hart uit
voor de Heere. O God, als dat waar
is, als hij dat geloven mag, dan was,
dan is Fransje een Koningskind. En
wilt U hem dan - neen dan ziilt U
hem ook een koninklijke begrafenis
geven, zoals Gij dat aan al Uw volk
doet!
Een koninklijke begrafenis - wat
bedoelt vader daar mee? Niets anders
dan dat vele mensen, ongevraagd,
hun belangstelling zullen lonen, en
dat deze en gene van Gods volk zal
komen en zo mogelijk iets zal meede
len dat een duidelijke bevestiging zal
zijn van wat hij thans ervaart.
Maar dan wordt hij opeens weer her
innerd aan die andere last, waaron
der hij de laatste dagen ook gebukt
gegaan is. Hij wil beslist niet dat de
kerk de ziekenluiisrekening zal beta
len. En ook niet voor de kist. Hij heeft
reeds besloten dat ze hun varken zid-
len verkopen, evenals al de aardappels
die ze te veel hebben. De opbrengst
daarvan, samen met het \erborgen
spaarpotje voor het nieuwe varkens-
hok, is voor het ziekenhuis bestemd.
En al moet hij dan nog maanden en
zelfs jaren zwoegen om het tekcirt aan
te vullen, dat zal dan zijn liefdesoffer
zijn voor zijn lam. Maar de begrafe
nis kost ook geld, en een koninklijke
begrafenis zal koninklijk geld kosten
- en dat hebben ze niet. Thans valt die
gedachte echter niet als een nieuwe
last op zijn schouders. Integendeel,
zijn geloofsoog ziet nog steeds de
eeuwigheidsgloed \'aii de geopende
hemel rondom zich. En hij besluit zijn
haspelend gebed met de eenvoudige
woorden: Daar zult U dan ook voor
zorgen, lieve Heere!
Het is tijd om naar huis te gaan. Van
middag zal hij terugkomen om zijn
werk voort te zetten. Hij trekt zijn
jas aan en steekt het weiland over
naar de dreef die langs de boerde
rij loopt. Een koninklijke begrafenis
- daar hoort ook het luiden van de
klok bij. Vanmiddag moet een van de
kinderen met de boodschap naar de
koster van de grote kerk. De boerin
staat hem op hetzelfde plekje op te
wachten waar ze hem van de zomer
samen met Fransje heeft opgewacht.
Als hij dichterbij komt, wenkt ze hem
naar haar toe te komen. Ze heeft een
zakje eieren in haar haitd, dat ze
hem woordeloos toereikt. Terwijl ze
met één hand haastig enkele tranen
uit haar ogen veegt, wroet ze met de
andere onder haar schort. Nog steeds
zonder iets te kunnen zeggen stopt
ze een opgevouwen bankbiljet in zijn
jaszak. Dan keert ze zich vlug om en
sloft haastig naar de achterdeur
Beduusd staat vader haar na te kijken.
Gelukkig heeft hij de tegenwoordig
heid van geest om nog gauw^ dankje
wel te roepen.
Halverwege de dreef diept hij hel
bankbiljet uit zijn zak op en kijkt ver
holen wat het is. Zijn hart bonst in zijn
keel als hij ziet dat hij vijfentwindg
gulden in zijn hand houdt.
Juist als hij de bakkerswinkel pas
seert, komt Van Houtentje naar bui
ten, met een paar broden onder zijn
arm. Zodra hij vader ziet, roept hij:
Heu, Marien! Wach es even! Bij vader
gekomen, staat hij onhandig naar
woorden van deelneming te zoeken.
Maar halverwege barst hij in tranen
uit. Hij heeft hel al huilencl over xioe-
keii en waarschuwen, maar omdat die
geschiedenis angstvallig voor vader
verborgen gehouden was, begrijpt
deze niets van wat het manrielje staat
te haspelen. Tenslotte zegt \an Hou
ten: Ier dat mö'k je geven, terwijl hij
eveneens een bankbiljet in vaders
hand drukt. Hel is verfromnield en
vuil, maar met één blik ziet lader dat
hel rien gulden is. Hij bedankt hel
mannetje en vervolgt, diep bewogen,
zijn weg.
Het is inderdaad een koninklijke
begrafenis geworden en dat voor zo'n
klein jonksje. Dat wil niet zeggen dat
het geen droevige en hartverscheu
rende aangelegenheid was. Maar het
was ook glorieus.
Nimmer zijn er zoveel mensen over
de vloer geweest als op die dag. En
op het kerkhof leek het nel "f liet
halve dorp was komen kijken. Zelfs
de schoolguusl uil de klassen van
.\rjaan en Kees en VVantje waren er.
onder toezicht van l;un meesters en
juffrouw, heengekomen. En behalve
dominee Kok, die de begrafenis leid
de, waren ook de predikanten en som
mige ouderlingen van de Henormde
en Gerefoi meerde kerk onder A^ '"c-
schoLiwers. Waar(jm waren die geko
men? Misschien om eens te horen
hoe een dominee van die groep zoiets
deed, en dus uit nieuwsgierigheid.
Misschien ook omdat God hun ver
telde er heen te gaan, omdat een van
Zijn lammeren begraven werd.
Onder ademloze stilte heeft die gro
te schare geluisterd naar het korte
woord dal dominee Kok sprak naar
aanleiding van 2 Samuel 12:22-23;
Als het kind nog leefde, heb ik gevast
en geweend... Maar nu is het dood,
waarom zou ik nu vasten?Ik zal wel
lol hem gaan, maar hij zal tot mij niet
wederkomen.
In de kerkelijke kidng van Fransje's
ouders is het niet de gewoonte om
de doden te verheerlijken, noch om
hen "zo maar de hemel in te praten".
Ook dominee Kok, die overigens veel
evangelischer is dan de meeste van
zijn ambtgenoten, zei niet ronduit dat
Fransje nu in de hemel was. Trouwens,
dat zou op de meeste aanwezigen, die
niet van zijn kerk waren, een vreem
de indruk gemaakt hebben, daar die
dat als vanzelfsprekend beschouwen.
Maar zijn verklaring van het tekstver
band en van het geloof van de man
naar t;ods hart, liet aan duidelijkheid
niets té wensen over en maakte een
diepe indruk op de schare.
(wordt veroolgd)
