1
Oude tijden herleven bij onderzoek naar ver
voorouders in Goedereede
Echtpaar Verolme-Mooijaart viert 60-jarig
huwelijksjubileum
HB
i
i
Part-time secretaresse/
balie-medewerkster
■RIHH ^l^^lHl mÊÊÊÊÊÊÊ
m.
^-1-^1 A V-"'
80e jaargang Nr. 7710 Vrijdag 16 mei 2008
Prijs losse nummers 0,80
Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag
Geschiedenis
Kinderen
De beurs
Hiaat
Rondgang
E,.
Knopsr^j
Voor paramedische praktijk te Middeitiarnis.
Graag CV e-mailen naar; SJblasko@hotmail.COm
1^
GOEDEREEDE - Burgemeester Ger van de Velde van
Goedereede mocht vorige week vrijdag een bijzondere
gast in het gemeentehuis welkom heten. Jef N. Ie Granse
uit Spahnharrenstatte uit het Duits Nederlands grens
gebied. In het kader van stamboomonderzoek was hij
in Goedereede om uit te zoeken wat zijn .voorfamiüe in
Goedereede ruim driehonderd jaar geleden had gedaan,
toen ze enkele maanden in het stadje moesten verblijven.
Tijdens het bezoek kwamen er interessante feiten uit de
geschiedenis 'boven water'.
Door: Adri van der Laan
Toen enige jaren geleden de leed, vroeg hij zich af "wat weet
vader van |cf Lc (iranse over- ik van mijn familie?" Hij ging
dus op zoek naar zijn voor
geslacht, waarvan naar later
bleek lijnen naar Zuid-.\frika
liepen. Voor zijn werk was Le
Granse veel in Zuid-Afrika en
in zijn vrije tijd kwam hij in
contact met de Martimis jor-
daun (Jordaan) in dat land,
die over zijn onderzoek een
boekje heelt geschreven. Het
bleek dat zowel de familie Jor
daan als de familie Le Granse
afstamden van Franse protes
tanten, die na veel omwegen
in Zuid-Afrika waren beland.
Uit het onderzoek bleek dat
de beide families in 1688 van-
Eén van de ogen in de nude stadsmuur van Goedemede, miamun misschien wel het VOC-schij) in 168H
lap; afgemeerd. -1''"'-''""
uit Goedereede met een VOC-
schip naar Zuid-.'Vfrika waren
getrokken.
Daarom was Le Granse naar
Goedereede getrokken in de
hoop of er nog sporen van zijn
voorgeslacht te vinden zouden
zijn. Het was de bedoeling dat
ook de heer Jordaan uit Zuid-
Afrika naar Goedereede zou
komen, maar hij moest vanwe
ge administratieve problemen
in Frankrijk blijven.
Burgemeester Ger van de Vel
de was bereid om het gezel
schap in het gemeentehuis te
ontvangen. Bij de ontmoeting
waren ook Mirna Bogert van
de VVV, Krijn Troost, die als
gids optreedt in Goedereede,
Jans Hoving van het Streek
archief en een oom van Le
Granse.
Jef N. Le Granse gaf het aan
wezige gezelschap een uitge
breid kijkje in de geschiede
nis van de families Jordaan
en Le Granse. Samen met
andere protestantse families
waren ze op de vlucht voor de
geloofsvervolgingen en daar
om weken ze, samen met de
Waldenzen uit naar de Alpen
en Noord-Italië. Toen het wat
rustiger werd - door het Edict
van Nantes - kwamen ze weer
terug naar Frankrijk en de
families vestigden zich in het
plaatsje Cabrières d'.AJgues in
de Provence.
Volgens Le Granse was de
familie Jordaan actief in de
wijnbouw in die streek, die
ze daardoor tot bloei hebben
gebracht. Deze rust duurt tot
onder het bewind van Lode-
jefN. le Granse overhandigt een boekje over de Franse plaats waar zijn voorouders lange tijd hebben geieoond.
ivijk IV. Deze koning wilde
maar één godsdienst in zijn
land en de inwoners moesten
tekenen dat zij Rooms Katho
liek waren. De families Jor
daan en Le Granse deden dit
niet en vluchten in 1685 naar
Geneve, waar een gerefor
meerde kerk was. Vervolgens
trQk men naar Frankfurt en
via de Rijn kwam men in Rot
terdam terecht om van daar
scheep te gaan richting Zuid-
Afrika, dat een pleisterplaats
was voor de VOC-schepen
richting 'Indië'.
MIDDELHARNIS-lWeede
Pinksterdag vierden Jan en
Maatje Verolme-Mooijaart,
te midden van hun kinde
ren, klein-, achterkleinkin
deren en verdere familie
hun zestigjarige huwe
lijksfeest. Dinsdag bracht
burgemeester De Vries-
Hommes van Middelhar-
nis hun de felicitatie van
het gemeentebestuur over.
Het echtpaar kan terugkij
ken op een huwelijksleven,
waar ze met recht, lief en
leed hebben gedeeld.
Door: Adri van der Laan
Sinds 1985 wonen ze in hun
woning aan het Marietjespad in
Middelharnis. Maar het over
grote deel van hun huwelijks
leven heeft zich afgespeeld op
de boerderij 'Zeldenrust' aan
de Groeneweg tussen Nieu-
we-Tonge en Somnielsdijk.
Hoewel de heer en mevrouw
Verolme een respectabele leef
tijd - de heer Verolme bijna 89
en mevrouw 83 jaar- hebben,
genieten ze beiden nog van een
goede gezondheid. Ze kunnen
terugkijken op een arbeid
zaam leven op de boerderij,
waar inmiddels hun dochter
en schoonzoon - en kleinzoon
- de scepter over zwaaien.
Mevrouw Verolme is afkom
stig uit Den Bommel en tijdens
een deel \'an de oorlogsjaren
was zij - vanwege de inunda
tie - geëvacueerd in Middel
harnis. En tijdens hun verblijf
ontmoette ze haar toekomstige
man, die 'toevallig' veel in de
buurt van het evacuatieadres
moest zijn. Ze herinnert zich
nog dat haar verloofde Jan
Verolme bij haar op bezoek
kwam met een auto die was
omgebouwd tot tractor. Dit
voertuig produceerde zoveel
geluid dat, als Jan vertiok na
K;i|JJ!':i! i
De heer en mevrouw Verolme werden gefeliciteerd door burgemeester De \'rtes van Middelharnis. Foto: Adri van der Laan
een bezoek aan zijn toekomsti
ge echtgenoot, heel de buurt
\'an het motorgeronk kon mee
genieten... "Ik gaf natuurlijk
ook wel wat extra gas".
Foto 's
Tijdens het bezoek van bur
gemeester De Vries wer
den de trouwfoto's uit 1948
tevoorschijn gehaald. Prach
tige plaatjes uit 'vervlogen
tijden' waarop onder andere
de huwelijksstoet in de Wil
helminastraat in Den Bominel
werd vertoond. Het was voor
mevrouw Verolme een hele
verandering toen ze, als tim
mermansdochter, als boerin
op de boerderij van haar man
terecht kwam. De boerde
rij was een gemengd bediijf.
Naast een kleine veestapel,
was er ook zorg voor het telen
van landbouwproducten op
de 45 ha grond en vooral bij
de landbouw lag zijn hart, zo
verzekert hij. De heer X'erolme
herinnert zich nog dat deze
hectares zich over 26 percelen
uitstrekten. Hij verzekert dat
dit na de ruilverkaveling wel
behoorlijk is verbeterd "maar
die kwam voor mij 50 jaar te
laat".
Het was niet allemaal voor
spoed wat het echtpaar heeft
meegemaakt. Ze waren nog
geen vijfjaar getrouwd, toen
in 1953 de Watersnoodramp
een enorme schade aan het
bedrijf aanrichtte. Per roei
boot moesten zij, met hun twee
kleine kinderen, in de nacht
de boerderij verlaten. Verolme
herinnert zich nog dat hij de
koeien nog los heeft kunnen
maken, maar dat de dieren de
ramp niet hebben overleefd.
Het echtpaar kon weer al vlug
terug naar hun boerderij,
waarvan vooral de schuur ern
stig beschadigd was. Maar het
was nog een heel karwei om
het woonhuis water- en mod-
dervrij te maken.
Het was natuurlijk op de
boerderij lang en hard wer
ken voor het echtpaar. Ver
olme legt uit dat hij de naam
'Zeldenrust' van de boerderij
nooit zo'n mooie naam heeft
gevonden, omdat die naam
voor zijn gevoel iets negatiefs
had "maar de naam is wel van
toepassing geweest".
Het echtpaar heeft drie kin
deren; een dochter woont met
haar man op de boerderij, de
andere dochter woont in Som-
melsdijk. En één zoon woont
in het Belgische Maaseik. Ver
der heeft men acht kleinkin
deren en tien achterkleinkin
deren. Een schaduw over hun
gezinsleven is het overlijden
van hun oudste zoon geweest,
die op 17-jarige leeftijd onder
verdrietige omstandigheden
overleed. Dit heeft natuurlijk
een grote indruk op de familie
gemaakt.
Nadat het echtpaar zich in
Middelharnis had gevestigd
bleef de heer Verolme nog
actief. In het begin hielp hij
nog verschillende keren op de
boerderij van zijn schoonzoon,
maar ook nu nog helpt hij wel
eens handje bij bijvoorbeeld
het sorteren van de tulpen.
Daarnaast gaat hij nog wel
eens naar het Dienstencen
trum van Companen om een
partijtje te biljarten.
Om de band met zijn oude
beroep niet te verliezen bezoekt
hij nog steeds 'de beurs'. Die
vooral vroeger bij Hotel Spee
op het Marktveld in Sommels-
dijk druk bezocht werd. Ver
olme legt uit dat hij vanaf zijn
zeventiende deze beurs iedere
week heeft bezocht. Daar werd
gehandejd, afgerekend en de
laatste irieuwtjes op agrarisch
en ander gebied uitgewisseld.
Een aantal boeren houdt nog
steeds 'beurs' in De Staver en
Verolme probeert daar nog
regelmatig te komen. Ter gele
genheid van het huwelijksju
bileum ontving het echtpaar
dan ook een fruitmand van de
'beursniaten'...
Vanaf de tijd in Rotterdam is
er een hiaat in het stamboom-
onderzoek van Le Granse.
Men had ingescheept in een
VOC-schip, cle Berg China, dat
ongeveer drie maanden op de
rede van Goedereede had gele
gen om gunstige weersomstan
digheden af te wachten voor
het vertrek naar Zuid-Afrika.
Graag zou Jef Le Granse op de
hoogte komen waar de beide
families een onderkomen heb
ben gevonden in Goedereede
en de tijd voor de inscheping
in Rotterdam. Le Granse heeft
verschillende pogingen onder
nomen om meer over hun
verblijf voor het vertrek naar
Zuid-Afrika te vinden, maar hij
is hier nog niet in geslaagd. Uit
scheepsverslagen blijkt dal de
families vanaf december 1687
tot hun vertrek in 1688 in het
stadje zich hebben opgehou
den.
Jans Hoving van hel Streek
archief Goeree-OverOakkee
gaf' een uitieg over de situatie
in die lijd. Hij vertelde hoe
de schepen van de VOC rond
1688 veelal lange lijd moesten
wachten voor de reis naar .Afri
ka kon worden ondernomen.
Voor de schepen die van Rot
terdam kwamen was Goede
reede een uitstekende plaats
om de gunstige weersomstan
digheden af te wachten. Hij
merkte op dat de naam van hel
schip erg China niet bekend is
in de archieven. Wel is bekend
dat er een kapitein Berg is
geweest die met het schip de
China heeft gevaren.
De reis naar het zuiden duurde
in die tijd ongeveer vijf maan
den. Dit kwam ook voor een
deel omdat men vanuit Neder
land een omweg moest maken.
Vanwege de vijandelijke Fran
sen moest men rondom Enge-
lanfl, Schotland en Ierland
varen en van daaruit over de
Atlantische Oceaan richting
Zuid-Afrika.
Op de grote schepen waren
veel passagiers, die niet alle
maal een even riant onderko-
I-'oId: Aihi ivj» ili'r Ijtan
men hadden. "Een groot deel
maakte de reis in hangmatten",
aldus Jans Hoving. De Berg
China vertrok op 20 maart
1688 uit hel Goereese Gat en
arriveerde op 4 augustus in
Zuid-Afrika. Daar heeft de
familie jordaan een bijdrage
geleverd aan de ontwikkeling
van de wijnbouw in Zuid-Afri
ka. Le (ïranse was metselaar.
Met gids Krijn Troost werd
in de middaguren een rond
wandeling door Goedereede
gemaakt, zodat Le Granse
zich weer een beter beeld
heeft kunnen vormen over het
stadje waar zijn voorvaderen
enkele maanden hebben ver
toefd voor het vertrek voor de
grote reis.
Samen met Jordaan was Le
Granse ook in hel Franse
plaatsje Cabrières d'Aigues
geweest, waar zelfs een Le
Ciraniiehuis is, waarmee de
nagedachtenis aan de vlucfi-
telingen levend wordt gehou
den. De burgemeester van die
plaats had een persoonlijke
brief, voor de bingemeester
van Goedereede meegegeven,
die door Le Gran.se, samen
met een boekje over de streek
werd overhandigd.
Gebruikt wos nog
nooit 20 nieuw.
tbij -iw r>?-deoterff Üik olvnst op www.opelnifuwi.n!
h mm ^Uniuai m^eWfc
Knóps BV - Langeweg llï - 3245 KG -SomtnelMJijk -0167 4767i7
Atkcrdoai BV - Klo«tct*eg 2 - 4317 AL Nowdsogwe - 0111 401347
bietegilmiitleigu»
