Het zwaard van de
wet AWGB
SportMenu helpt
schoolkinderen bewegen
en bezorgt sport
verenigingen nieuwe leden
Kerk
diensten
Lege
4You
Het weer van volgende week.
De kou is uit de lucht
EIIAnDEII-IIIEUWS
3D-materiaal
en workshop
Richteren
EIIAIlDeii.niELIWS
Clinics
Sociaal leven
Uw auto én caravan
V,
PAGINA 2
VRIJDAG 28 MAART 2008
Ethiek
De titel
Het klinkt erg strijdlustig.
Dat is ook de bedoeling. Men
moet dan wel bedenken wie
dat zwaard hanteert. Ik kom
hieronder daarop terug.
Toen de wet Algemene Wet
Gelijke Behandeling (afgekort
AWGB) in de jaren tachtig en
begin negentig werd bespro
ken en ingevoerd, heb ik aan
de discussie daarover deelge
nomen. Ik heb toen met dank
baarheid erop gewezen dat in
het toenmalige voorstel alle
rechten dezelfde impact had
den. Hiermee bedoel ik dat het
ene recht niet boven het andere
ging. Dus: dat er respect moest
zijn voor elk recht afzonderlijk.
Tegelijk heb ik erop gewezen
dat deze wet gemakkelijk tot
een groot gevaar zou kunnen
worden voor wat ik nu maar
noem: de vrijheid van het bele
ven van godsdienst, als name
lijk een van de rechten tot (wat
ik nu maar noem) norm of
maatstaf over de andere rech
ten verheven zou worden. Dan
was het evenwicht verstoord.
En daarmee was het met een
deel van de vrijheidsrechten
gedaan.
De mogelijkheid dat dit
zou gebeuren heb ik nu bijna
twintig jaar geleden in discus
sies en artikelen met nadruk
genoemd. Ik schaam me er niet
voor te zeggen dat ik toen met
dankbaarheid erop gewezen
heb, dat dit (nog) niet het geval
was. Niettemin voelde ik het als
mijn plicht hoorders en lezers
op deze mogelijke verschuiving
te wijzen. Gebruik hiervoor wat
mij betreft 'een eventueel toe
komstig scenario'.
Veranderingen
Het ziet er - helaas - naar
uit dat het toen gevreesde nu
werkelijkheid gaat worden.
De mogelijkheid die ik nog
vóór de invoering van de wet
opperde wordt nu - als God
het niet verhoedt - werkelijk
heid. Wat is namelijk het geval:
van veel kanten wordt ervoor
gepleit het gelijkheidsbeginsel
- of wel het nondiscrirainatie-
beginsel - tot norm te verhef
fen. Daaraan worden dan alle
grondrechten ondergeschikt
verklaard. U kunt ook zeggen:
zij zijn alleen van kracht als zij
niet in strijd zijn met het gelijk
heidsbeginsel.
Laat ik het duidelijk mogen
zeggen: dit gelijkheidsbeginsel
of wat emotioneler geformu
leerd: dit non-discriminatiebe-
ginsel is te vergelijken met het
eerste van Gods Tien geboden.
Doch dan als eerste gebod in
een geseculariseerde samenle
ving, waarin de mens de maat
stafvan alle wetten is.
Vérstrekkende gevolgen
Het zal duideujk zijn dat
een dergelijke verschuiving
voor het christen-zijn in het
publieke leven vérstrekkende
gevolgen heeft.
Dan worden alle publieke
handelingen, beslissingen
en posities gemeten aan de
norm van het humanistisch
geïnterpreteerde gelijkheids
beginsel.
Mocht het pleidooi voor
deze verschuiving in de waar
dering van de grondrechten
bij wet geregeld worden, dan
betekent dit dat allerlei beslis
singen in christelijke organi
saties gemeten, beoordeeld en
eventueel veroordeeld worden
op grond van het non-discri-
minatieartikel.
Dit is een verschuiving ver
geleken met de positie van
twintig jaar geleden. Niette
min was de mogelijkheid dat
dit zou gebeuren, te voorzien
en te vrezen.
De buitenste schil
Verdedigers van deze ver
schuiving stellen christenen
gerust door te zeggen dat
door deze wettelijke maatregel
slechts de buitenste schil van
de godsdienstvrijheid wordt
geraakt. Het zal zo'n vaart niet
lopen.
Daartegen breng ik twee
bezwaren in: christenen die
nen mensen te zijn van één
stuk, van één beginsel, dat hun
hele leven, ook hun publieke
optreden bepaalt. Als aan hun
vrijheid op wat hun tegen
standers noemen een onder
geschikt punt te kort wordt
gedaan, voelen zij zich in het
beleven van hun christen-zijn
aangetast. Zeg: beknot.
Daar komt een tweede
punt bij: wie de afkeer van het
christelijk geloof, inclusief het
christen-zijn in onze samen
leving waarneemt, weet dat
daarin een intensieve voort
gang zit. Het blijft niet bij de
buitenste schil. Een parlement
dat de buitenste schil aanpakt,
zal er niet voor terugschrikken
ook een volgende schil van het
christen-zijn af te pellen, enzo
voort, enzovoort.
De lezer begrijpt dat ik dat
woord 'schil' in dit verband
verafschuw; alsof we bepaalde
gestalten van ons christen-zijn
kunnen uittrekken en naast
ons neerleggen.
W, H. ^^LEMA
Het gaat om het christen
zijn uit één stuk.
De aanval op de buitenste
schil is een signaal van wat ver
der zal komen.
Dynamiek van het kwaad
Dat is de innterlijke dyna-
fniek van het kwaad. Wie
de ontwikkelingen van onze
samenleving sinds de jaren
zestig heeft gevolgd, weet dat
er een bijna onstuitbare voort
gang is in het van kwaad tot
erger.
De voortgang is alleen te
stuiten als er een innerlijke
omkeer in ons volk plaats
vindt.
Dat we daarom bidden.
Tegelijk dienen we waakzaam
te zijn! Ik herinner nog eens
aan mijn column van enkele
weken geleden over Huizinga
als cultuurcriticus. Hij zag de
schaduwen van morgen - die
nu heden zijn geworden -
opdoemen, waar - om het in
mijn woorden te zeggen - de
mens met zijn humaniteit tot
norm verheven wordt.
Dat zien we nu gebeuren.
De humanistische interpretatie
van de AWGB is het zwaard dat
tegen christelijke organisaties
wordt opgeheven.
Tamelijk goed nieuws is er voor diegenen die eindelijk eens
wat milder weer behoeven de komende tijd. De venijnige
vlokkenveroorzakers hebben zich inmiddels afgemeld en
elke dag boekt de temperatuur nu een bescheiden winst.
Toch was het bijzonder, zo'n koude en sneeuwrijke Pasen
op de eilanden, met op sommige plaatsen 4 tot 5 centime
ter sneeuw (Tweede Paasdag, omgeving Goedereede) en
het leek warempel bijna even een kerstplaatje her en der.
Het lijkt erop de laatste jaren (met als schoolvoorbeeld de
'sneeuwtsunami' begin maart 2005) dat hoe zachter de
(hoofd)winter uitpakt, des te feller koning winter later in
het seizoen terugslaat. Het is deels ook wel te verklaren;
belangrijk gegeven daarbij is dat gedurende de hoogwin-
ter zachte westcirculaties nu eenmaal sterker ontwikkeld
zijn en er dientengevolge relatief minder kans is voor een
noordtype stroming.
Aanvankelijk zagen de prognosekaarten er zonder meer
florissant uit, met rond de maandwisseling temperatuur-
opbouw tot om en nabij de 20 graden, maar voorbije dins
dagochtend vroeg werd dit droomscenario alweer goed
deels teruggedraaid.
Weertechnisch, dus qua voorspelbaarheid, is de periode
maart (en april) de moeilijkste fase van het jaar en zijn de
grilligheden van de atmosfeer doorgaans het grootst. Zo'n
twintig graden in de verwachting kan dan de volgende
dag ineens zijn 'omgebogen' naar een magere 8 graden
bijvoorbeeld.
Ondanks de voorzichtige teniperatuuropbouw die
momenteel al actueel is, houden we die wisselvalligheid
deze vrijdag en ook in het weekeinde. Op vrijdag regent
het met name in de middag weer bij een stevige vrij zui
delijke wind. De zaterdag pakt wat beter uit op Goeree
Overflakkee. Het is dan nagenoeg droog en met 12 graden
niet echt koud. Op zondag lijkt de regenkans alweer veel
groter, blijft die stevige wind doorstaan en kalft het kwik
weer iets af (11 graden).
Echt lente wordt het ook volgende week nog niet, hoewel
een hogedrukgebied later wel naar de Benelux uitbreidt
en bij ons waarschijnlijk voor een aantal droge(re) dagen
gaat zorgen. Noordelijke hogedrukgebieden op de weer
kaarten voor de lange termijn verraden echter dat de kou
de nog altijd op de loer blijft liggen en er hoeft niet veel te
gebeuren of een portie kou stroomt zo weer uit tot over de
Lage Landen. Wel lijkt een iets drogere trend aanstaande
te zijn vanaf eind komend week.
Weerman Mare Putto
Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag
Uitgave: uitgeversmij. Eiianden Nieuws b.v.
Verschijning: dinsdag huis-aan-huls
vrijdag abonnementen uitgave
Tei. (0187) 471020. Fax (0187) 485736
Postbus 8, 3240 AA Middeiharnis. Langeweg 13, Sommeisdijk
ADVERTENTIES EN ADMINSTRATIE
Tei. (0187)471020
E-maii: aigemeen@gebr-dewaal.com
Tarief per mm 0,36. Contracttarieven op aanvraag
Sluitingstermijn zakelijl^e advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
Sluitingstermijn overiijdensberichten: dinsdag en vrijdag 7.30 uur
Voor foutief gepiaatste advertenties ais gevolg van onduidelijke
advertentieopdrachten kan de uitgeverij niet aansprakelijk
worden gesteld.
Advertentle-verl^oop: Gert VerweiJ, tei. (06) 50448359
e-mali: g.verweij@gebr-dewaai.com
REDACTIE
hoofdredacteur: J.Viiierius, tel. (0187)471022
e-maii: j.vilierius@gebr-dewaai.oom
Plaatsing van ingezonden berichten kan zonder opgaaf
van redenen worden geweigerd.
ABONNEMENTEN:
Abonnementen (vrijdageditie) zijn bij vooruitbetaling en worden
automatisch verlengd. Opzeggingen schriftelijk vóör 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor Ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
Postbank 167930
Rabobank Goeree-Overfiakkee 3420.01.108
Lid NNP
Van toepassing zijn de Regelen voor het Advertentiewezen (ROTA).
DIRKSLAND - Vier basis
scholen in de gemeente
Dirksland en een aantal
sportverenigingen slaan
de handen ineen om de
schoolkinderen aan het
bewegen te krijgen. Dat
gebeurt via het program
ma SportMenu, dat nog
dit schooljaar van start
gaat, naar verwachting
half mei. Meer bewegen
voor kinderen is een pri
oriteit in het subsidie
beleid van de gemeente.
Volgens wethouder Wim
Bruggeman ligt er 10.000
euro klaar voor drie jaar
SportMenu.
Door Kees van Rixoort
De basisscholen die het pro
ject willen oppakken zijn De
Inktvis en Prins Maurits in
Dirksland en Roxenisse en De
Regenboog in Melissant. De
vijfde basisschool binnen de
gemeente. Prins Johan Friso
in Herkingen, doet (nog) niet
mee.
Elke basisschool heeft een
coördinator voor SportMenu,
terwijl voor de algehele coör
dinatie van het project nog
een oplossing moet worden
gevonden. Voorlopig neemt
Peter Keuker, directeur van
De Inktvis, deze taak op
zich. Hij had zijn medecoör
dinatoren en een hele serie
sportverenigingen uitgeno
digd om dinsdagavond naar
zijn schoolgebouw te komen.
Dit om uitleg te krijgen over
SportMenu, contacten te leg
gen en vervolgstappen af te
spreken. Een flink aantal ver
enigingen was op de uitnodi
ging van Keuker ingegaan.
Aanwezig waren bijvoorbeeld
vertegenwoordigers van drie
voetbalclubs, de tafeltennis
vereniging, twee gymnastiek
verenigingen, de twirlclub en
honk- en softbalvereniging
The Islanders. Daarnaast,
zo maakte Peter Keuker dui
delijk, hadden eerder onder
meer de zwemvereniging, de
tennisclub en de aikidovereni-
ging al aangegeven interesse
te hebben om mee te doen aan
SportMenu. Dus: niet alleen
verenigingen uit de gemeente
Dirksland, maar ook clubs met
een eilandelijk bereik, zoals
de in Oude-Tonge gevestigde
Islanders.
SportMenu komt niet zomaar
uit de lucht vallen. Vorig jaar
was er reeds een pilotproject op
De Inktvis. Kinderen van die
basisschool konden tijdens
de gymlessen en na school
tijd meedoen aan clinics van
zes verenigingen. De pilot, die
behalve in Dirksland ook in
Oegstgeest plaatsvond, kon
draaien op subsidie van de
provincie en met ondersteu
ning van Sportservice Zuid-
Holland. Volgens Peter Keu
ker was SportMenu een succes
op zijn school. Reden om met
vier basisscholen verder te
gaan, nu met financiële steun
van de gemeente Dirksland.
"Dertig procent van de kin
deren beweegt te weinig en is
te zwaar", gaf de gastheer het
belang van SportMenu aan.
"De gemeente vindt ook dat
er wat aan gedaan moet wor
den. Zes, zeven jaar geleden
was er daarom het program
ma 'Be cool, be smart, be active'.
Dat bestond uit diverse spor
tieve activiteiten en sportmid
dagen. De activiteiten werden
goed bezocht en de gemeente
trok er graag geld voor uit."
Het succes had echter een
schaduwzijde: het programma
leverde met meer sportende
schoolkinderen op. 'Daarom
draaien we het nu om en bren
gen we de sport naar de kin
deren in plaats van andersom.
Dat kan door verenigingen
uit te nodigen op school en
tijdens de gymles een clinic te
verzorgen." Dat is uiteraard
verplicht voor de kinderen.
Een clinic op een ander tijd
stip en op een andere locatie
is dat niet. Toch moet ook die
mogelijkheid open blijven,
aldus Keuker. Al is het alleen
maar om onnodig gesleep met
bijvoorbeeld tafeltennistafels
naar school te voorkomen.
"Het mes snijdt aan twee kan
ten", kregen de aanwezige
vertegenwoordigers te horen.
"Aan de ene kant gaan de
kinderen meer bewegen en
gezonder leven. Aan de ande
re kant krijgen de verenigin
gen leden erbij. Ik ben ervan
overtuigd dat het werkt. De
verenigingen krijgen er ook
meer naamsbekendheid door.
Nu zijn ze niet altijd bij ieder
een bekend." Volgens Keuker
en diverse andere aanwezigen
bieden sportverenigingen de
jeugd niet alleen beweging,
maar ook een sociaal leven.
"Je komt in een netwerk."
Anderen meldden dat les
sen van 'experts' ook indruk
maken op schoolkinderen.
Peter Keuker riep de vereni
gingen op zich aan te melden
voor SportMenu, waarna het
programma half mei van start
zou kunnen gaan. Per school
jaar zou het programma twee
keer moeten plaatsvinden. De
meeste verenigingen reageer
den positief op het initiatief en
kwamen ook met (aanvullen
de) ideeën. Enkele verenigin
gen, waaronder de gymver-
enigingen, meldden moeite te
hebben om voldoende leiding
op te hoesten.
Wethouder Bruggeman, dins
dagavond ook present, meldde
dat de gemeente nog 10.000
euro in kas heeft om SportMe
nu te subsidiëren. Het gaat om
geld dat eerder bestemd was
voor het project Buurtsport,
dat voortijdig werd beëindigd
omdat het de verwachtingen
niet kon waarmaken. Brug
geman riep de tijdelijke coör
dinator op met een begroting
te komen en die in te dienen
bij de gemeenteraad. "Als er
een goed plan ligt, gaat het
door", blikte de wethouder
vooruit op de besluitvorming.
Hij plaatste het project - meer
bewegen en sociale contacten -
in het kader van de Wet Maat
schappelijke Ondersteuning
(WMÓ), die qua uitvoering in
handen is van de gemeente.
"Laten we zo gauw mogelijk
starten en proberen de clinics
in te roosteren", klonk het
aan het eind van de geani
meerde bijeenkomst in De
Inktvis. Nog wat afstemming,
coördinatie en planning en de
schoolkinderen in Dirksland
en Melissant kunnen in bewe
ging komen.
Elke eerste dinsdag van de
maand bent u tussen 10.00
en 16.00 uut hartelijk wel
kom in 'De Staver'.
In vertrouwde handen
Zondag 30 maart 2008
OUDDORP - Hersteld Herv.
Gem. Dorpskerk: 9.30 uur
ds. H. Lassche en 18.30
uur kand. M. van Reenen,
Veenendaal. Eben-Haëzer:
9.30 uur kand. M. van Ree
nen en 18.30 uur ds. H.
Lassche - Herv. Gem. 9.45
uur kand. G. A. van Ginkel,
Maartensdijk en 18.00 uur
kand. E C. H. Kleinbloe-
sem. Goudswaard - Geref.
Kerk geen opgave - Ger.
Gem. 9.30 en 18.30 uur
leesdienst - Doopsgezinde
Gem. 9.30 uur ds. D. van
Beveren en 18.30 uur ds.
H. van Ham.
GOEDEREEDE - Herv. Gem.
10.00 uur de heer T. R. Riet
veld, Papendrecht en 17.00
uur kand. J. T. Maas, Papen
drecht - Hersteld Herv.
Gem. 9.30 uur ds. J.W. van
Estrik, voorbereiding Heilig
Avondmaal en 18.00 uur ds.
C. Oorschot, Stellendam.
STELLENDAM - Herv. Gem.
10.00 uur kand. K. M.
Teeuw, Papendrecht en
17.00 uur kand. J. T. Maas,
Papendrecht - Hersteld
Herv. Gem. 10.00 uur ds. K.
ten Klooster, Ridderkerk en
18.00 uur ds. W.M. van der
Linden - Geref. Kerk 10.00
uur de heer A. Bijl en 18.30
uur ds. L. C. van der Eijk.
MELISSANT - Hersteld Herv.
Gem. 10.00 en 18.00 uur ds.
J. G. Blom, Nieuw-Leusen -
- Geref. Kerk 9.30 uur ds. E
van Hall - Ger. Gem. 10.00
en 18.00 uur leesdienst -
Ger. Gem. in Ned. 10.00 en
18.00 uur leesdienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem.
10.00 uur ds. H. G. de
Graaff, Rotterdam en 18.00
uur ds. G. van Meijeren -
Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur ds. J. Schipper - Zie
kenhuis: 14.30 uur de heer
J. de Bruijne.
HERKINGEN - Herv. Gem.
10.00 uur ds. H. G. van der
Ziel en 18.00 uur kand. A.
Teeuw, Papendrecht - Her
steld Herv. Gem. 9.30 uur
ds. C. Oorschot, Stellen-
dam en 18.00 uur ds. K. ten
Klooster, Ridderkerk - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur ds.
E Blok.
SOMMELSDIIK - Herv. Gem.
10.00 uur ds. C. J. V. d. Plas,
Zwijndrecht en 18.00 uur
ds. R. W. van Mourik - Luk-
askapel HDG 10.30 uur
ds. T. W. van Bennekom en
15.30uurds. Th. W. H, van
der Heijden, zangdienst, Het
Jongeland I Het Jeugdland -
Hersteld Herv. Gem. 9.30
en 17.00 uur ds. L. M. Jon-
gejan - Exodus 10.00 uur
mevr. A. Nijman - Remon
strantse Gem. 10.00 uur
samenkomst - CAMA Gem.
10.00 uur de heer L. Post.
MIDDELHARNIS - Herv.
Gem. 10.00 uur ds. H. Har-
kema en 18.00 uur ds. W C.
Meeuse, Bilthoven - Geref.
Kerk 10.00 uur ds. L. J. Lin-
gen en 17.00 uur ds. C. G.
Kant - Ger. Gem. 9.30 en
18.00 uur leesdienst - Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 18.00
uur ds. B. L. C. Aarnoudse
- Geref. Kerk (Vrijgemaakt)
9.30 uur ds. E J. Trimp en
17.00 uur leesdienst.
NIEUWE TONGE - Herv.
Gem. 9.30 uur ds. J. Maas
en 18.00 uur ds. J. A. van
den Berg, Nieuw-Lekker-
land - Hersteld Herv. Gem.
9.30 en 18.00 uur kand. R.
van de Kamp, Scherpenzeel
- Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
OUDE TONGE - Herv. Gem.
10.00 uur ds. E J. Teeuw,
Fapendrecht en 18.00 uur
ds. L. de Wit - Ger. Gem.
10.00 uur leesdienst en
15.30 uur ds. L. Blok -
Beréa Gem. 10.00 uur de
heer H. Scheermeijer.
STAD a/h HARINGVLIET -
Herv. Gem. 10.00 uur ds. A.
Belder en 18.00 uur ds. C.
Doorneweerd - Geref. Kerk
10.00 uur ds. C. G. Kant en
18.00 uur ds. A. W Estié -
Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
DEN BOMMEL - Herv. Gem.
10.00 uur ds. C. Doorne
weerd en 18.00 uur ds. T.
W. van Bennekom - Geref.
Kerk 10.00 uur ds. L, van
Dalfsen en 18.00 uur ds. L.
J. Lingen.
OOLTGENSPLAAT - Herv.
Gem. 9.30 uur ds. W. Ver
boom, Bleskensgraaf en
18.00 uur kand. E M. van
't Hof, Sint Annaland -
Hersteld Herv. Gem. 9.15
uur ds. L. Groenenberg,
Schoonrewoerd en 16.00
uur ds. H. van der Ziel, Poe-
deroijen - Geref. Kerk 9.30
uur de heer Knoester en
18.00 uur ds. Sonneveld -
Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur
leesdienst.
LANGSTRAAT - Herv. Gem.
kand. M. K. de Wilde, Rid
derkerk.
"Er was geen koning in die tijd.
En toch was er een Koning. God
in de hemel. En de Koning, die
God beloofd had, was onderweg.
Toen nog verscholen in de schoot
van liet volk. Maar wachtend op
de volheid des tijds. Toen kwam
Hij. In bepaalde opzichten was Hij
vooraf geschaduwd in het optreden
van de verschillende richters, die
ook 'verlossers' genoemd worden.
Maar als Hij er eenmaal is, laat
Hij zien wat echte verlossing is. Zo
wil Hij de hoogste Richter zijn. En
de Koning, die wel leiding geeft.
Volmaakt.
Met deze woorden besluit het
boek dat de even eenvoudige
als duidelijke titel heeft: Rich
teren. Een verwijzing natuurlijk
naar het gelijknamige bijbel
boek. Over het boek Richte
ren hield ds. E den Butter, op
Flakkee welbekend, in 2007
een serie radiolezingen. De
bijbelstudies, eenendertig in
getal, vonden plaats in het
programma 'De Bijbel Open'
van de Evangelische Omroep.
Enkele weken geleden zijn alle
uitgesproken teksten, voorzien
van gespreksvragen, in het al
aangeduide boek verschenen.
Eerder kwam in dezelfde serie,
eveneens van de hand van ds.
Den Butter, een serie bijbelstu
dies over Jozua uit. Fijn dat nu
dit boek daaraan toegevoegd
is. Immers, elke toegewijde
bijbellezer weet dat Jozua en
Richteren bij elkaar horen. Er is
een opeenvolging in geschied
schrijving. Waar het eerste
bijbelboek eindigt, begint het
tweede. Jozua' beschrijft voor
al de intocht van het volk Israël
in het beloofde land. De Heere
had aan het volk "het land dat
van melk en honing is vloeien
de" beloofd. Hij heeft die toe
zegging ook trouw vervuld. De
vraag is: is nu het volk, nu het
zich eenmaal gevestigd heeft,
ook trouw aan haar Heere?
Het antwoord op die vraag is
in het boek Richteren te lezen.
Helaas moet het antwoord ont
kennend luiden. Israël verlaat
de Heere en dient de afgoden.
"Als daartegenover dan steeds
weer blijkt dat de Heere tot
hulp van Zijn ontrouwe volk
gereed blijft staan en dat Hij
niet verandert, dan is des te
duidelijker dat het heil alleen
van God komt. Daarom kan aan
het eind van dit boek toch ook
weer gezegd worden: alleen
God komt de eer toe!" [9]. Ds.
Den Butter heeft zijn boek dan
ook de ondertitel meegegeven:
Trouw tegenover ontrouw.
Als de tijd van het boek Rich
teren ergens door getypeerd
wordt, dan door de woorden
die we enkele keren lezen:
"In die dagen was er geen koning
in Israël. Een iegelijk deed wat
recht was in zijn ogen." Jozua,
de opvolger van Mozes, was
gestorven. Maar een nieuwe
opvolger kwam er niet. De
Heere bedoelde, aldus ds.
Den Butter, aan het volk een
bestuursvorm te geven waarin
Hij Zelf de Koning zou zijn.
Op geen enkele wijze moest
er een scheiding tussen 'kerk'
en 'staat' zijn. Helaas, het volk
was onwillig om de Heere, hun
God, van harte en consequent
te dienen. Ze waren weerspan
nig. Zo doende werd de theo
cratie onmogelijk. "Daarin zit
de tragiek van het boek Rich
teren. Het volk is ontrouw. Het
volk, dat zo rijk gezegend is,
verlaat de Heere. De Heere
krijgt niet waar Hij recht op
heeft. De Heere wordt verdriet
aangedaan" [13].
Maar om het volk niet geheel
over te geven aan de dwaas
heid van hun eigen hart, gaf de
Heere keer op keer 'sjofetiem',
rechters, leiders, in de Staten
vertaling genoemd: richteren.
Ze hadden tot taak om recht te
spreken, maar meer nog dan
dat: om het aangevallen en
verdrukte volk van de vijand te
bevrijden. Namens de Heere,
de God van het verbond.
In eenentwintig hoofdstukken
vertelt de Bijbel de lotgevallen
van het volk in deze roerige
tijd, die zich waarschijnlijk uit
strekt over wel drie eeuwen.
Het is de periode van de dood
van Jozua tot aan het aantre
den van koning Saul. Het laat
ste deel van deze tijdsspanne
moeten we overigens al weer
in het eerste boek van Samuel
lezen.
Dominee Den Butter is een
goede gids door dit heftige
bijbelboek Richteren heen.
Nauwkeurig onderzoekt hij de
overgeleverde tekst en vertelt
het gebeurde in heldere woor
den na. In overeenstemming
met de taal van Richteren zelf
is de navertelde geschiede
nis hier en daar met spanning
geladen. Ik denk bijvoorbeeld
aan de manier waarop het slot
van Richteren 4 wordt weerge
geven: de geschiedenis van Jaël
die de Kanaanitische legeraan
voerder Sisera ter dood brengt.
"Gods executeur", zo wordt ze
hier genoemd. Of aan de met
emotie geladen weergave van
de ontmoeting van Jefta en zijn
dochter, verhaald in Richteren
11Deze laatste geschiedenis
bergt nog een moeilijkheid in
zich. Wat is er tenslotte met
Jefta's dochter gebeurd, nu
haar vader haar aan de Heere
heeft toegewijd? Heeft hij haar
daadwerkelijk geofferd? Ds.
Den Butter geeft zijn gedach
ten weer, die hij overigens
zoekt te staven met andere bij
belse gegevens. Zijn keus is wat
mij betreft overtuigend.
Deze bijbelstudies bevatten
tal van aanzetten tot verdere
overdenking. De lijn naar de
actualiteit wordt keer op keer
getrokken. De gespreksvragen
geven goede mogelijkheid om
in meditatie en/of gesprek de
lessen van dit boek Richteren
tot persoonlijk nut te maken.
"Zo ontvangen we ook dit boek
als heilig en canoniek; als een
onderdeel van Gods geïnspi
reerde en daarom onfeilbare
Woord, dat nuttig is, alle eeu
wen door, tot onderwijs. Met
dien verstande dat dit boek met
name in de kanon is terecht
gekomen met de bedoeling
om ons te waarschuwen. Zon
de blijft niet ongestraft. Gods
oordeel sluimert niet. Terwijl
tegelijk ook door dit hele boek
heen de stem klinkt die zegt,
dat de Heere in de toorn aan
Zijn ontfermingen gedenkt"
[15].
N.a.v.: Ds. F den Butter, Rich
teren. Trouw tegenover
ontrouw. Uitgeverij Buij-
ten &f Schipperheijn,
Amsterdam. Paperback.
ISBN 90-5881-219-3.
197pag. Prijs €13,90.
J.M.J. Kieviet
ik ben afgelopen waterdag naar een jDijeenkorast gevfeesf. ye( (Jiema
tftas: Topnju^iefe! Duivels?!' v/e iijn mef een grofe groep van de jv
daarljeen gewees;. Wa(as daf een indrukwekkende avond. £r uas
een esJ-dj, Koos de Jong, en die verborgde de avond. We liebben veel
clipjes geiien «aarin we ^agen Ijoe popniusiek on(s(aan is en W
vreselijk hef nu is W'e iagen filnipjes van bekende iangers/^ange-
ressen. Gelukkig s(oad de vermaling er ook bij- tfoewej we Jiiervan
schrokken, was h^-t goed om (z ^ien en (e horen wat er allemaal om
ons afspeel;. Je jag duizenden mensen die Madonna nasclireeuw-
den da( >e naar de hel wilden. Ook sag je de rappers £minem. 2ij
vertelde je even hoe je je vrouw moest vermoorden en haar meteen
op kon ruimen. Koos de Jong vertelde hierbij dat een man dit echt
nagedaan heeft, gewoon puur omdat hij het ^oveel gehoord had. W'e
waren aan het einde allemaal helemaal ontdaan. Toen gingen we
«ngen:
£eas *f&s ik eea vreemdeling voor God en xaijn isr(;
IJf gevoelde geen Sciuld en ik kende geen smart-
ik vroeg niet:„Hijn iiele door ^iet gij üw lo(?
ijoe iült gij rechtvaardig verschijnen voor God?
£n \t{ laatste couplet was:
jSTü reis ik getroost onder het heiligend kruis,
ï^&sr het erfgoed déiar hoven, in het Vaderlijk ifuis,
Hijn Jeius geleidt mij door de aardse voesfijn,
'Gestorven voor mijl'ial mijn wanemang iijn.'
Toen schoot er door me heen dat we allemaal wel kunnen denken
dat dit vreselijke mensen waren. Ba misschien voelden wij ons ook
wel wat beter. Haar als we nog steeds een vreemdeling iijn voor God
dan sijn we van binnen net io jwart! Kunnen we dat laatste couplet
rai.t ons hele hart Singen...?
