Meditatie
Vervolg'
verhaal
RAAD
DAAD
Concert Bennewitz Kwartet
in raadzaal Oostflakkee
4Y0U
EIIAnDEtl-niEUWS
MUILE2eL/DIER
Rectificatie
Psalmzang-
avond
KAARSVET OP TAFEL
Ophalen
oud papier
Stellendam
Cursus Geestelijke
Vorming:
Wat hebben
onze oudvaders
ons nog
te zeggen?
Tussen hemel
en aarde
Schaatsen met
zaterdagavond-
jeugwerk
Een kernachtige preek
Zing jij graag?
Kaartverkoop gestart bij balie Burgerzaken
Jongerendienst
PAGINA 5
VRIJDAG 11 JANUARI 2008
Blik op kerk
en samenletiing
- Sociale toestanden
- Kerk en arbeiders
Oe Kersldagcii en de Jaar
wisseling zijn weer voorbij
en diverse malen hoorde ik
mensen /eggen: "Hel gewone
leven konil gelukkig weer op
gang". We zijn er lang/arner-
hand aan gewend geraakt dat
zo ongeveer alles plal ligt; flat
vrijwel iedereen vakantie ol
vrije dagen opneemt en dal er
van vóór Kerst tol na Nieuw
jaar bijna niet gewerkt wordt.
Dat is een luxe die V(K)1' vele
landen niet geldt. F.en luxe die
ook onze vooiouders niet ken
den...
Min ol meer toevallig las ik in
die Keisttijd iels over rie soci
ale toestanden in ons vader
land, en dat is toch niet veel
langer dan een eeuw geleden.
Erbarmelijk, zoals er toen met
mensenlevens werd omge
sprongen... Vrouwen waren
gedwongen om hele dagen te
werken; inannen brachten hun
karige weekloon vooreen groot
deel naar de kroeg, zochten
hun enige troost in de drank.
En kinderen werkten van 's
morgens vroeg tot 's avonds
laat, of groeide, omdat beide
ouders toch niet thuis waren,
op voor galg en rad. En hel
ergste van alles was: iedeieen
vond het eigenlijk gewoon...
■Jc. -Jf -Jf
Nou ja, iedereen... De directie
van een bepaald bedrij) had
besloten de werknemers beifie
Keisldagen en Oud en nieuw
d(jor te betalen, ook al hadden
ze die dagen niet gewerkt. Dat
was blijkbaar uitzondering.
Wat deden die arbeiders? Zij
plaatsten een advertentie in de
krant om de 'baas' voor dit roy
ale gebaar Ie bedanken. En ze
maakten van de gelegenheid
gebruik om hun broodheren
voor het komende jaar (iocis
rijke zegen toe te wensen...
liet is werkelijk geen wonder
dat mensen als Doiiiela Nieu-
wenhuis, die op zulke niisstan-
flen wees en zich hel lol van de
arbeiders aantrok, zoveel aan
hang kreeg. Waar hij optrad
daar had hij volle zalen en een
aandachtig gehoor. Zelfs werd
hij in sommige streken als een
sof)rt Messias vereerd. In de
schamele arbeiderswf)ningen
hing dikwijls zijn portret en de
bewoners van het huis zagen
hem als de beviijder uit de sla
vernij...
M--
(^p die manier gingen de mees
te arbeiders voor de kerken
verloren. Want in de kerk was
(K)k nogal wat aan de orde. In
de 19' eeuw waren het eerst de
Oroningers die weinig weer
klank vonden. Later kwamen
de Modernen voor wie de Ciro-
ningers lang niet ver genoeg
gingen. Maar hun opvattin
gen sloegen alleen aan bij de
liberale bovengroep. Maar het
zou de arbeiders allemaal een
zorg zijn. Zij hadden weinig ol
geen belang bij richtingen en
stromingen in de theologie.
Als zij maar brood op de plank
hadden... En de kerk had him
vaak in de kou laten staan... Ze
kenden de kerk hoogstens als
bedélingsinstituul en dat had
den ze nu niet meer nodig. Zó
haakten de meesten al en dat
is één \an de oorzaken van de
onkerkelijkheid. Want wat je
eenmaal kwijtraakt, dal krijg je
niet zo gauw meer terug.
Waarnemer
Deze vraag- en anhuoordrulmek slaat geheet len dienste van de
lezer die er kostenloos gel/ruik van kan maken. Uw vragen oj)
velerlei gebied kunt u sturen aan: Redactie Kilanden-Nieuws,
Postbus H, 3240 AA Middelharnis, met in de linkerbovenhoek
'Vragenruhriek' vermeld. De vragen worden door deskundigen
beantwoord en zullen binnen enkele uiekcn na de inzending
romplect met antwoord in deze rubriek worden gepublireerd.
Volgens een huKriiian is liet heest
op een wikmiliekieti een viuilezel
en geen muildier. Miuikl d/il ni}g
verschil
Antwoord: Er is verschil. Is de
baslaard het kind van een ezel-
hengsl en een paajdenmerrie.
dan noemi men dat veulen een
nuhidier. Het is in de regel zo
groot als hel paard maar heelt
een iets andere kop met lange
oren, korlbehaarde staart, klei
nere hoeven, enz. Hel heeh de
veilige tred van de ezel en de
klacht en de moed van een
paard en kan dagelijks 4,5 km
afleggen. Het is vooral bruik
baar als tiekdier. De muilezel
daarentegen is bel veulen
van een paardhengst en een
ezelin, zodal het kleiner blijft
dan een muildier. De muilezel
kan beier worden gebiuiki als
lastdier. U vraagt ook hoe hel
veulen van een muildier en
een muilezel genoemd wordt.
Maar deze bastaarden zijn in
manlijke linie onvruchtbaar,
dus zij krijgen op hun beurt
geen muilveulens.
KAUWGOM NUTTIG?
Is het w/uir. dat je met kauwgom
onfrisse adem kunt liestrijdcn?
Antwoord: Op de verpakking
van diverse producten staan
allerlei fraaie leuzen en aanbe
velingen tol en met doklersat-
testen aan toe. De naakte waar
heid is dat je door het kauwen
op kauwgum de zgn. organi
sche reiniging van landen of
protheses verzorgt. Maar dat
doel hel bijlen in een rauwe
appel of wortel ook, zonder
suiker... Een onfrisse adem
voorkom je door de tanden
Ie ijoetsen na elke maaltijd en
door lussendoor even de mond
te spoelen.
WAAROM COLA?
Waar liomi eigenlijli zo'n lo/a-
drank uit ofxHindiian?
Antwoord: Die liisdranken
worden gemaakt met extract
van de colanoten. Dal zijn
vruchten van de Sterculiaceae
bomen uil tropisch Afrika,
waartoe ware woudreuzen
behoren. De zaden bevatten
enige alkaloïden, onder andere
1,7'/{ cafeïne, en zijn daardoor
bij inboorlingen erg in trek
omdat ze vermoeidheid en
honger doen vergeten. In kof
fiebonen komt gemiddeld 1,29f
caléïne voor. Vooral in Noord-
Amerika worden coladranken
veel gedronken wegens de
opwekkende werking, maar
men moet oppassen e? niet
teveel van Ie gebruiken.
OPSTANDIGE CLIVIA
Ik heb een forse clivia, die loveel
wortels vormde dat hij telkiiis uil
de pot valt. Hoe houd ik die iu
loom
Antwoord: C'.livia's kunt u maar
hel beste na de bloei, e\entu-
eel na scheuren of na \erwij-
dering van de basisschcuten,
verpotlen. U kunt de plant
uillichlen en de wortels ook
op l.'ïcm lengte afsnijden en
dan slechts een deel \an de
In onze editie van jl. dins
dag stond in de aankondi
ging van de Psalmzangavond
met Pieler Heykoop in hel
kerkgebouw van de Gerefor
meerde Gemeente te Dirks-
land op zaterdag 26 januari
vermeld dat de opbrengst van
de avond bestemd is voor de
allo.ssing van het kerkgebouw,
maar dit laatste is niet juist. De
opbrengst (van de collecte) is
voor de jBC;G-actie "loekomsl
voor de kerk'. De avond zelf is
gratis toegankelijk. Aanvang
lO.'iOuur.
polgrond vernieuwen, maar
dat biedt slechts tijdelijk uit
komst. V zult haar op de duur
toch moeten verpotten, en
een grotere pot nemen. Dat is
beter dan te trachten de groei
te remmen door niet te mesten
en (te) weinig te gieten, zoals
11 in uw brief voorstelt. Alleen
in de winter mag u zuinig zijn
met water. Eind mei kunt u de
plant in de tuin zetten in zon of
iialfschaduw er half september
binnen halen.
Hoe krijg je kaarsvet van een
mahoniehouten salontafel f
Antwoord: U kunt hel hard
geworden kaarsvet wegbreken
met een stompe nagel die zo
plat mogelijk langs het gepo-
liloevde hout bewogen wordt,
zodat daar geen krassen op
kunnen komen. Als u niet ver
der kunt, of durft krabben,
kunt 11 de restanten mei warm
gemaakte .schone flanellen
cloeken wegwrijven. Die doe
ken mogen echter niet nat zijn
en kunnen het beste boven de
verwarming worden gewarmd.
.Als u voorzichtig te werk gaal,
beschadigt u de tafel niet, want
er wordt dan juist een restje vet
over het politoer uitgesmeerd
en dal kan geen kwaad.
De Financiële commissie van
het open Hervormd Jeugdwerk
te Stellendam hoopt morge".
zaterdag 12 januari, weer oud
papier op te halen. Hel op'^''"
len begint om 9.00 uur vanal
de Molenkade, Nieuweweg
en de Schoolstraat. Wilt u het
papier tijdig en goed gebun
deld langs de weg zetten.-'
MIDDELHARNIS - Op don
derdag 17 januari 2008 is er
weer een avond Cursus Gees
telijke Vorming in de Rehobó-
thkerk te Sommelsdijk. Dr. H
Korteweg uit Melissant houdt
een lezing voor cursisten en
belangstellenden over hel
(jiiderwerp 'Wat hebben onze
oudvaders ons nog te zég
gen?'. De aanvang is om 19.45
uur, de entree bedraagt 3
per avond. Alle cursisten en
andere belangstellenden zijn
hartelijk welkom.
MIDDELHARNIS - Meditatie,
Stille en Gebed: De christelijke
traditie heeft wat dal betreft
veel te bieden. Wat in kloosters
eeuvvenlang werd bewaard en
beoefend Ijlijkl niet passé te
zijn. De moderne zoekers naar
Ciod maar ook gelovigen-van-
huis-uit, zullen aan deze bron
van de christelijke traditie niet
voorbij kunnen gaan. Hel daagt
je uit om je erdoor te laten (om)
vormen. Dr. Kick Bras schreel
er een boek over: 'Tussen hemel
en aarde'. Ciedachlen daar
uit zullen worden gebruikt op
een viertal avonden waar korte
inleidingen gepaard gaan met
verwerkingen en vooral prak
tische oefeningen. Een prak
tische oefening in stilte, gebed
en meditatie cl lis. De commissie
Vorming en Toerusting van de
Emmauskerk nodigt belang
stellenden uit voor de volgende
avonden: maandag 14, 21, 28
januari en 4 februari 2008 in de
E^mmaiiskerk, Kon. [ulianalaan
te Middelharnis, van 20.00 tot
21.30 uur. De leiding is in han
den van Ds. Leen Jan Lingen.
Zie voor meer informatie ook
website www.emmauskerkmid-
delharnis.nl of mail naar IjU»
planel.nl.
NIEUWE-rONGE - Het
Zaterdagavondjeugdwerk
\an de Hersteld Hervormde
Gemeente en de Gerefor
meerde Gemeente te Nieuwe-
Tonge gaat zaterdag 19 januari
schaatsen in Breda. Om 12.15
uur is het verzamelen bij bet
gebouw van de poslduivenvei-
eniging aan de Westdijk. Deel
name kost 4 p.p. Opgeven
kan l/m woensdag löjanuari
\'ia website www.zajw.nl.
'Des anderen daags zag Johannes Jezus tot Zich komen, en zeide:
Zie het Lam Gods. Dat de zonde der wereld wegneeml!' (Johannes 1:2y)
"at kan er mei weinig woor
den veel worden gezegd. Dat
geldt van bovenstaande preek,
gehouden door Johannes de
Doper. Kort en bondig wordt
aangegexen Wie Jeztis is en wat
Hij doet. 'Zie het Lam Gods...'
In deze woorden klinken ver
schillende oudte.stamenti.sche
gegevens door. De geschiede
nis van de uittocht toen het
bloed van een lam aan de
deurposten en de bovendor-
pels werd gestreken. Achter
het bloed was Israël veilig voor
de verderfengel. We kunnen
ook denken aan de olTerdiensl.
Dagelijks werden er in de tem
pel lammetjes geslacht en geof
ferd om de schuld van het volk
Ie verzoenen. Ireffend is ook
de Grote Verzoendag. Dan
vverd de zondebok de vvoestijn
in gestuurd, die als het ware
alle zonden van Israël mee- en
vvégdroeg. Stel u voor. In de
verte zagje dat dier verdwijnen
als een steeds kleiner worden
de stip. Daar gingen je zonden!
fiod deed ze weg! Tenslotte is
Johannes' prediking vooral een
echo van Jesaja 53, de profetie
xan de lijdende Knecht, Die als
een Lam Ier slachting is geleid
en onderlus,sen de zonden van
velen gedragen heeft. De tekst
is een brandpunt waarin ver
schillende lijnen uil hel Oude
léstament samenkomen!
0|)vallend is de breedte in
Johannes' geluigenis. Hij
spreekt xan 'de zonde der
wereld'. Let erop dat zonde in
hel enkelvoud staal. Hiermee
wordt al het menselijk falen
bedoeld. Het gaat om één groot
complex van schuld legeno\'er
God. Niet alleen de zonden die
wij mensen doen maar ook de
zonde die we zijn. Er is maar
liefst sprake \an de zonde \an
de wereld. Wat moet dat een
enorm zware last zijn. \'anuit
de krant wordt heel concreet
wal de wereld is. i\ls we lezen
van steekpartijen en agres
sie, van onverzoenlijkheid en
haat, van massaslachtingen en
verkrachtingen, van leugen en
bedrog. Mensen kunnen elkaar
de meest afschuwelijke dingen
aandoen. Misschien kunnen
we zo iets beter aanvoelen
wal Johannes zegt. Daarom
heeft Jezus zoveel angst door
gemaakt in Gethsemané, toen
Hem de toornbeker van God
werd aangereikt. Want de male
van Gods toorn wordt bepaald
door de male \an de zonde. De
Catechismus belijdt in Zondag
15 dal Christus in Zijn lijden
de toorn van God tegen 'de
zonde van het hele menselijke
geslacht gedragen heeft!' Dat
houdt in dat bel offer van de
Heere Jezus in principe groot
genoeg i.s om alle mensen zalig
te maken. Laten we niet te
klein denken van hel Lain.
Dal betekent onderlussen
niet dat ieder mens beh(ju-
den wordt. De Schrift leert
hel ons anders. We kunnen
hel Koninkrijk der hemelen
alleen binnengaan langs de
smalle weg van xvedergeboone
en geloofsovergave. Juist rond
Jezus scheiden de wegen. Velen
wijzen Hem af en sturen hel
Lam door. 'Nee, we zijn niet
\an U gediend! Gaat U mijn
deur maar voorbij.' Weel u
waar bet voor ons allen op aan
komt? Of wij bij de wereld wil
len horen! Zo gaal Kohlbrugge
met de tekst om. Hij vraagt
in een preek over dit woord:
'Behoort u tot de wereld? Wilt
u zich met de wereld (jp één
hoop laten werpen? Dan heeft
dit Lam Gods ook uw zonde
gedragen.'Gelukkig als we ons
zelf niet boven de wereld ver
heffen. Dat kan! Je voelt jezelf
beter dan mensen die maar
raak leven. Of je ziet op een
ander neer. Op die collega die
zich uitleeft in hel weekend.
Maar dan mis je zelfkennis. En
wie zichzelf niet kent, kent ook
het Lam niet.
Johannes wijst Hem aan. Tref
fend dal in de tekst de tegen
woordige tijd wordt gebruikt.
Het Lam, Dal de zonde weg
neemt! Daar is Christus nog
steeds mee bezig. Want nog
altijd is Hij hel Lam. Ook na
Goede Vrijdag, nu Hij in de
hemel is verheerlijkt. De apos
tel Johannes heeft Hem aan
Gods rechterhand gezien als
'een Lam, slaande als geslacht'
(Openbaringen 5:6). lérwijl
we dit woord overdenken
komt het Lam voorbij. .Alleen
door Zijn bemiddeling komt
het in orde lussen God en
ons. Niet als wij het van onze
eigen oHértjes verwachten.
Daar gaal een streep door.
Alleen het Lam Gods! Heb
ben wij genoeg aan Hem? .Als
wij te\reden zijn met bet Lam.
heeft Kohlbrugge gezegd, dan
is God le\'reden met ons. Wat
bevrijdend. Voor ieder die het
opgeeh om zichzelf te willen
redden. Hebben wij onze zon
den al aan Hem meegegeven.
Noem ze maar concreet. Alles
wat er mis gegaan is in uw
leven. In het verleden. Bepaal
de dingen die als een loden last
op je hart drukken. Maar ook
de dagelijkse zonden waar we
steeds weer in vallen. Ook als
we de Heere vrezen. We kun
nen geen dag zonder hel Lam!
En hel heerlijke is dal het Lam
van (iod elke dag beschikbaar
is. Beleden zonden worden
door Hem overgenomen en
weggedragen! Die zie je niet
meer terug. We zingen het
immers in Psalm 103:
'Zo ver het west venvijderd is
van 't oosten
zo ver heeft Hij. om onze ziel
Ie Iroosleti.
vuv ons de schuld en zonden
weggedaan"
ds. M.B. van den Akker
Nieuwerkerk aan den IJssel
NIELWE-TONCiE - Dwars-
fluitgioep 'Amicus' geeft samen
mei pianist C^hristiaan Stouten
op 22 maart 2008 een con
cert in samenwerking met een
'groot samengesteld christelijk
kinderkoor'. De avond word
gehouden voor hel Depulaat-
schap Bijbelverspreiding. Voor
dit gelegenheidskinderkoor is
men nog op zoek naar kinderen
en jongeren in de leeftijd van 6
t/m 1 (i jaar die graag zingen en
het leuk vinden om een concert
te geven. Er wordt vier maal
geoefend in 'Ons Dorpshuis' te
Nieuwe Tonge. Voor deelname
wordt een eenmalige bijdrage
gevraagd van €2,50 p.p. Dit is
een eenmalig project. Opgeven
kan door te mailen naar sanien-
gesleldkinclerko(5r(a)holmail,
com ofte bellen naar Dianne (na
18.00 uur), tel. 0187-651270.
Verdere inlbrmatie krijg je na
aanmelding. Zie ook website
www.dwarsfluitgroepamicus.
opmijnsite.nl.
^odra y- aan de>e column begint ^ul je <jel ontdekken dut je nief de
enige benf tnef een befg romrtie] op de vloer oru u (eqen fe >egqen.
£n da( je nie( de enige ben; die een raoeder lieeft die drie keef pef
vfeek rpoef Jeggen da( je je kamer op rwx-t ruimen. Bovendien merk
Je ook wel da( ]l] nief h^t enige kind (er wereld dat ^o'n kamer er op
na lioudf. Zo gaat lie( dan ook vaak als er vriendinnen komen:"Let
iiKt o-p de commzl sorry.'" "Geeft nief, dan moet je mijn kamer eens
^iien!" £ri io gaat lief gesprek dan even verder, Over moeders dje alle
troep dje ^e vinden op je bed gooien, over broertjes die ials jjj eenS
opgeruimd fiebt) gelijk alles overljoop gooien 'omdat de computer
op jouw kamer staat'. Oké, dat valt allemaal nog wel mee, maar als
we over de inhoud van je bureau beginnen kunnen we maar befer
geen illustraties gebruiken. Als je die trouwens iou kunnen nemen
ponder dat de lens van de camera barst. Haar ja, voor alle moeders
die dit lejen. als U wilt dat de kamer van uw iooii of docht'-t netjes
blijft moet U gewoon ieggen dat de inlioud van iet bureau daar
niet bij hoort- W'edden dat >e er gelijk aan beginnen?! I^ou ja (ot
iover dit rommelveriiaai tfet is trouwens een wonder dat ik mijn
toetsenbord nog k°n vinden.' Énne, als je moeder Ijef blijft liebben
over je kamer, .helpt lief misscliien als je >egt dat rommel tpch eerst
gemaakt moz( worden voor je lief weer mozt opruimen....'
Tainara
Op donderdag 31 janu
ari 2008 organiseert de
gemeente Oostflakkee in
samenwerking met de stich
ting Haren en Snaren een
concert van het Bennewitz
Kwartet in de raadzaal van
het gemeentehuis te Oude-
Tonge. Van 20.00 tot 22.00
uur laat het strijkkwartet
uit Praag werken horen
van Mozart, Leos Janacek
en Van Beethoven.
Het Bennewitz Kwartet werd
opgericht in 1998 door lopin-
strumenlalislen van de recente
lichting afgestudeerden van
de Praagse Muziekacademie.
Nadonaal en Internationaal
werden al vele prijzen behaald.
In 2003 ontving hel kwartet uit
banden van de Spaanse konin
gin de jaarlijkse prijs voor het
beste kamermuziekensemble in
Spanje. Tijdens de internatio
nale zomercursus in het Oos
tenrijkse Semmering won hel
kwartet de Alban Berg-prijs, de
Martinü-prijs en de prijs voor
het beste ensemble.
In 2004 ontving het de Prijs van
de Tsjechische Filharmonie: de
belangrijkste nationale ensem-
bleprijs, vergelijkbaar met de
Nederlandse Muziekprijs. In
2005 won het kwartel het pres
tigieuze concours van Osaka.
Tengevolge daai-van vond in
november 2006 het eerste toiii-
nce door Japan plaats, gevolgd
door een tweede in 2007.
0)5 donderdagavond 31 janu
ari treedt het kwailet op in de
raadzaal van het gemeentehuis
in Oude-Ibnge. De deuren
gaan om 19.30 uur open, hel
concert begint om 20.00 uur.
Na alloop is er gelegenheid
om onder hel genot van een
drankje na te praten.
Toegangskaarten a 15 zijn
te koop bij de balie van de
afdeling Burgerzaken in het
gemeentehuis te Oude-lbnge.
De opbrengst van de kaarten
wordt door hel kwartet onder
ander gebruikt voor aan.schaf
van iiieinve instrumenten.
Voor hel concert is een beperkt
aantal kaarten beschikbaar. En
op op. Meer informatie over
het Bennewitz Kwartel is te
vinden op website www.benne-
witzqnartel.com.
OUDÜORP - In de Gerefor
meerde Kerk te Ouddorp zal
zondag 20 januari weer een
jongerendienst worden gehou
den. Hel thema is 'Home Sweet
Home': De verloren zoon is ein
delijk thuis gekomen, na een
lange reis. Hij was verdwaald
en ging langs vele wegen. Hij
zocbl, maar vond het niet. Mis
schien ben jij op zoek?De ver
loren zoon was welkom bij zijn
vader. Jij bent ook van harte
welkom. Eindelijk ihuis. Voor
ganger is ds. C.G. Kant. Mede
werking zal worden verleend
door Praiseband eXall. De
dienst begint om 18.30 uur.
- 5t^
Beginnen \au gedaan te veranderen
en vertonen een frisse groene kleur
van jong mals gras dat overmoedig
tussen de dode pollen opschiet. Hier
en daar beuren de eerste madelietjes
reeds hun roodonirancle. witblinken-
de plooimutsjes naar het koesterende
licht. In het voortuintje hebben de
verkleumde muurbloemen zich uitge
rekt en midden in hun hart al kleine
trosjes bloemknopjes gevormd, die,
naar het schijnt, binnenkort open
zullen barsten om de geelbruine en
bronsrode fluwelige bloemen naar
buiten te laten en de tuin Ie vullen
met hun \errukkelijke geur
Al die tekenen van hernieuwd leven
hebben Kees en Arjaan op het idee
gebracht hun hoekje in het voor
tuintje in orde ie brengen. Ze heb
ben een kist vol van de groenste
graszoden uitgestoken en daar een
cliinne groene lijn van gemaakt om
de grenzen van hun gebied heen.
En binneiiiii hebben ze verscheide
ne vette bosjes madelietjes geplant.
Fransje heeft hen daarbij flink gehol
pen, en dadelijk daarna is hij naar
moeder gerend oin te vragen of hij
ook een stukje land in het tuintje
mag'hebben. Maar aangezien het
hele tuintje al verdeeld is - zelfs de
grote jongens en Maria hebben een
eigen stukje - heeft moeder gezegd
dat hij wachten mcjet tol die thuis
zijn. Dan kan hij aan hen vragen of
hij een gedeelte van hun gebiedje
mag hebben.
Ook de boeren beginnen reeds aan
ploegen en eggen te denken en laten
hun vaste arbeiders en knechts alvast
de landbouwwerktuigen nazien en in
orde brengen. En vader is sterk van
plan om zaterdagmiddag een begin te
maken met het aanleggen van groen
tebedden in de achtertuin. Ook moet
hij, zodra hij de gelegenheid krijgt, de
kleinere van de twee aardappelhopen
openmaken (jm de poters voor de dag
te halen.
Ja, het gaat stellig voorjaar worden,
want op een avond komt Kees thuis
met twee stekelbaarsjes, die hij in
een zijslootje gevangen heeft waar
dat uitmondt in de grote duif aan de
overkant van de weg voor hun huis.
Fransje staal z.e met grote ogen te
bewonderen als ze met hun scherpe
bekjes driftig langs de ronding van
de bodem van het jampolje bijten
alsof ze een uilgang zoeken om te
ontkomen. Een der visjes heeft een
bleekrode kleur langs zijn kieuwen
en om het voorste gedeelte van zijn
buikje. Fransje denkt dat het gebloed
heeft, maar Kees legt uit dat dit een
roodborstje is, en (lat andere visje.
dat bijna helemaal zilverig wit is, een
kuitschieler
Fransje heeft ai staan piekeren hoe
hij 't beste zijn vraag kan inkleden
om Kees te bewegen hem een van die
leuke visjes - en dan bij voorkeur het
roodborstje - te geven. Maar daar hij
vermoedt dat zijn kansen toch wel
gering zullen zijn, raagt hij botweg:
Kees, kriege'k ièn zo'n visje va je? Het
is zoals hij gevreesd had. Kees zegt-.
Ik ae der zelf nog mae twiè. Ik mö der
ièst nog vee mier vangen, en a'k er
dan genoeg ae, dan krieg jie der ok
een paer
Uit de toon waarop Kees dit zegt,
iTiaakt Fransje op dat "genoeg" in
dit geval wil zeggen zoveel, lot Kees
z'n jampotje (de voormalige pot van
zijn koenkelpol) meer lijkt op een fles
ingemaakte haring dan op een minia
tuur aquariunipje. Daaroin roept hij
ongeduldig: Mae dal duur nog zb
laank! Dan gae'k er mergen zelf ièn
vangen!
Moeder, die juist niet de lege water
ketel in het achterhuis komt, hoort
Fransje's uitroep. Ze ziet de twee jon
gens naar het jampolje in de venster
bank van het halfronde raampje staan
kijken en begrijpt meteen wat Frans
je's uitroep inhoudt. Verschrikt zegt
ze: Mae dat za daerom gin waer wezen!
jie bin nog vee te kleine om schotevis
jes te vangen. Kü je begriepen aje's in
't waeter vaalt en verdrienkt, wal dan?
Dan aeine gin Fransje nif'!
Fransje geeft geen antwoord. Even
ziet hij zich op de bodein van het
koude water in de diepe sloot lig
gen, en onwillekeurig rilt hij bij die
gedachte. Maar hij kan in elk geval
eens gaan kijken of hij geen visjes ziet
zwemmen! En als er inderdaad eens
een vlak aan zijn kant was, dan kon
hij altijd nog zien...
Zodra Fransje de volgende morgen
builen komt, schiet hij driftig zijn
klompen aan en gaat meteen naar
de konijnehokken achter de groente
tuin. Daar heeft hij destijds zijn potje
van de afgedankte koenkelpot neer-
gegooid, ontdat hij er toen verder
geen bestemming meer voor had. Hij
moet even zoeken, tot hij het gedeel
telijk boven de mest onder het hok
uil ziet steken. Tussen duim en vinger
trekt hij het tevoorschijn. Hij griezelt
van het vieze bruine vocht dat er aan
kleeft en het gedeeltelijk gevuld heeft.
Voorzichtig schraapt hij het potje over
de grond lol het meeste vuil er af is.
Maar ook dan nog houdt hij het met
een kromme arm ver van zich af.
Zijn geweten klaagt hem wel aan,
maar hij tracht het te sussen door het
te beloven dat hij voorlopig alleen
maar gaal kijken of hij geen schote
visjes kan zien zwemmen. En dade
lijk daarop geeft hij zichzelf de raad
het potje dan eerst ook maar alvast te
wassen. Dat kan hij niet in het ach
terhuis doen, want dal potje is veel te
vies. En het is ook het beste om uit de
buurt van moeder te blijven.
Hij houdt zijn ogen strak op de ach
terdeur gericht. Jammer genoeg gaat
die net open. Moeder gaat een emmer
water ieeggieten bij de vangpit. Vlug,
het potje! Fransje heeft geen andere
keus dan het vliegensvlug onder zijn
bloes te stoppen. Kalm loopt hij op
haar toe.
Ah, Poete! roept hij lief.
Dag Fransje. VVat bi je an't doen?
Niks. Ik bin zomae an 't spelen.
Moeder ziet de bult voor zijn buik, en
ook zijn onnatuurlijk gedrag. Meteen
begrijpt ze wal hij in zijn schild voert.
Even voelt ze de neiging in zich opko
men hem geducht de les te lezen,
maar dan bedenkt ze zich. Als ze
hem nu ondervraagt, kan hij er zich
nog uit liegen, en dat zou haar pijn
doen, en bovendien de kracht van
haar woorden verzwakken. Neen, ze
zal hem een poosje laten begaan, en
zien wat hij werkelijk van plan is. Dus
zegt ze alleen: Zü je een brave jongen
wezen?
(wordt vervolgd)
