Proef met getijcentrale in het
Grevelingenmeer
Nieuwe leesboeken
Als de maag
zuur maakt
het leven
Huis kopen of verkopen?
Vanaf 1 januari 2008
energielabel verplicht
lylarco Tanis uit
Ouddorp in tv-
programma
Renovatie hevel wordt gebruikt om onderwaterturbines te plaatsen
Energiebedrijf Delta mag mogelijk ook in Brouwerssluis getijstroom opwekken
EHAIinE|,.|1lElJWS
Grevelingendebat
Zuurstofloos
Veilig
Vernauwing
a
4« fji fjt ffi ffi tfi ffi ffi «i
ffs **4.
- K* K* K'
HOEKSCHE
WAARD
Oogsttijd
Nieuwe uitgaven van de
GBS
Tips:
PAGINA 10
MIDDELHARNIS - Het
Zeeuwse energiebedrijf
Delta gaat in 2009 in de
Grevelingendam een proef
doen met het opwekken van
getijdenenergie. Daartoe
worden in de hevel maxi
maal zes turbines aange
bracht, onderwatermolens
met een rotordoorsnede
van drie meter. Rijkswa
terstaat Zeeland onder
zoekt intussen of ook in de
doorlaatsluis van de Brou-
wersdam zo'n getijcentrale
geplaatst kan worden. Goe-
ree-Overflakkee krijgt op
deze manier als eerste regio
in Nederland te maken met
getijdenenergie.
VRIJDAG 14 DECEMBER 2007
Door Gert van Engelen
De getijdenmolens in de Ore-
velingendam hebben elk voor
zich een vermogen van 35 kilo
watt en kunnen ruim 100.000
kWh opwekken. Met zes tur
bines betekent dit een totaal
vermogen van 600.000 kWh.
"Dat is niet gigantisch", rela
tiveert Delta-voorlichter Jaap
Nelemans. Bij een gemiddeld
gebruik van 3500 kilowattuur
per jaar zouden hiermee zo'n
170 huishoudens van stroom
kunnen worden voorzien. De
getijdencentrale in de Brou-
wersdam daarentegen gaat
mogelijk tussen de zestig en
zeventig megawatt leveren.
Dat staat gelijk aan de jaar
lijkse stroombehoefte van zo'n
180.000 huishoudens.
De proet met getijdenenergie
in de Grevelingen is het gevolg
van een studie van het Natuur
en Recreatieschap De Greve
lingen naar de toekomst van
dit zoutwatermeer, het zoge
heten Grevelingendebat. Dit
vond plaats in oktober 2005 en
leidde in juni 2006 tot het rap
port 'Zicht op de Grevelingen'.
Ir. David Luteijn, algemeen
directeur van Delta NV in Mid
delburg, stelde bij die gelegen
heid voor om in de (Irevelin-
gen energie op te wekken uit
getijstromen, met behulp van
onderwatermolens.
Ook lanceerde hij het idee om
bij de Grevelingendam een
proef te doen met een con
tainer, waarin zoet en zout
water worden samengebracht,
lonengeleidende membranen
die tussen deze twee typen
water worden geplaatst, zor
gen voor 'blauwe energie'.
Deze kleinschalige praktijk
proef, waarover het Eüanden-
Nieuws eind 2005 al berichtte,
gaat er ook van komen, maar
duurt nog enkele jaren. Eerst
moeten goedkopere membra
nen worden ontwikkeld. De
productiemethode is anders
commercieel niet rendabel.
Getijdenenergie komt er snel
ler van. Rijkswaterstaat Zee
land gaat namelijk de hevel
in de Grevehngendam, ook
wel de Flakkeese spuisluis
genoemd, in 2009 weer in
gebruik stellen. En als toch
renovatiewerkzaamheden wor
den uitgevoerd, krijgt Delta
toestemming om tegelijkertijd
in de hevel de zes turbines aan
te brengen. Voor het eerst kan
in Nederland dan getijstroom
worden opgewekt, een unieke.
I' j I, iiverssluis. Rijkswaterstaat gaat onderzoeken of er een grotere doorlaatopening kan komemn de
Brouwersdam. üe bestaande sluis wordt daartoe vergroot of er komt een nieuwe sluis. De kans is groot dat er ook
in deze dam een serieuze getijcentrale komt. p„i„, cen van Engtkr.
alternatieve vorm van duur
zame energie.
De hevel is al sinds 1987 bui
ten gebruik. Hij heeft slechts
enkele jaren gefunctioneerd.
Aangelegd in 1983, werden de
zes betonnen kokers, die alle
3,2 meter hoog en breed zijn,
gebruikt om water uit de Gre
velingen naar de Krammer en
de Oosterschelde over te heve
len. Dat gebeurde tijdens de
aanleg van de Oosterschelde-
kering. Rijkswaterstaat vreesde
dat het water achterin de Oos
terschelde niet genoeg ververst
zou worden, en zoet zou wor
den. Via de hevel werd daarom
zout water naar het Zijpe, naar
de kom van de Oosterschelde
gespuid, met een vaart van
honderd kubieke meter per
seconde.
In 2009 en 2010 herstelt Rijks
waterstaat deze hevel in ere.
De kokers worden bouwkun
dig zo aangepast dat het water
in twee richtingen kan stro
men. Het Grevelingenmeer
krijgt weer doorspoeling; er
ontstaat enige dynamiek. Dat
is hard nodig, want delen van
de Grevelingen zijn zuurstof
arm of zuurstofloos, en de hel
derheid van het water neemt
zienderogen af. Doorstroming
voorkomt mogelijk ook dat de
afstervende, hevig stinkende
zeesla zich ophoopt bij de Gre
velingendam.
Delta mag de herinrichting
van de hevel aangrijpen om
zijn proef met getijdenener
gie te doen. Dat gebeurt in
samenwerking met Teamwork
Technology. Dit bedrijf, geves
tigd in het Noord-Hollandse
Zijdewind, heeft de Tocardo-
turbine ontworpen. Het bij
zondere daaraan is dat zij in
twee richtingen draait. Zij is
omkeerbaar en past zich aan
het tij aan. De turbines blij
ven daardoor onophoudelijk
draaien en leveren constant
energie aan, in tegenstelling
tot een turbine die niet mee
gaat met het tij. Inmiddels
heeft ook Nijhuis Pompen uit
Winterswijk zich geïnteres
seerd getoond in het plaatsen
van turbines.
De 'locardo-tinbines zijn al
eens getest in de spuislui-
zen van de Afsluitdijk bij Den
Oever. Ze bleken visvriende-
lijk: ze maakten geen slachtof
fers onder de vissen. Daarnaast
wees de proef uit dat ze veilig
zijn voor bodem en dijken.
Maar in de Afsluitdijk konden
de turbines slechts met tussen
pozen worden uitgeprobeerd;
er werd niet continu gespuid.
Dit kan straks in de hevel van
de Grevelingendam wel.
De bedoeling is dat er hooguit
zes turbines komen - volgens
Rijkswaterstaat vóór de kokers;
dat wil zeggen aan de Greve-
lingenzijde. Voorlichter Jaap
Nelemans (Delta) benadrukt
dat het gaat om "een praktijk
proef op kleine schaal", die
vooral is bedoeld om "er erva
ring mee op te doen". "Getij
denenergie wordt nog nergens
in Nederland toegepast. De
proef moet uitwijzen welk type
turbine het beste werkt; wat
de beste methode is voor deze
wijze van energiewinning."
Het technisch verfijnen van de
onderwatermolens gebeurt fei
telijk nu al, zegt Nelemans. "We
kunnen toch niet eerder dan in
2009 beginnen, dus je gebruikt
die tijd om van alles uit te zoe
ken. Bovendien kijkt Delta of
er nog andere turbinetypen
bestaan." Ook loopt er al een
studie naar de veiligheids- en
milieuaspecten van het opwek
ken van getijdenenergie in de
hevel. Uiteindelijk zullen alle
onderzoeksbevindingen aan
gewend worden bij de aanleg
van een grootschaliger centrale
in de Brouwersdam. Daarvan
kan volgens Nelemans, gere
kend vanaf de praktijkproef,
"over een jaar of vijf" sprake
zijn.
In de Brouwersdam bevindt
zich ook een doorlaatsluis, de
Brouwerssluis. Deze omvat
twee kokers met een totale
lengte van 195 meter. In het
middendeel zit over een lengte
van twintig meter een ver
nauwing met schuiven (van
zes meter breed en 4,5 meter
hoog). Aan weerszijden van de
vernauwing nemen breedte en
hoogte van de kokers geleidelijk
toe. Naast deze kokers bevindt
zich een vissluis, bestaande uit
één koker van 2 bij 2 meter, die
zich aan de zeezijde vertakt in
twee ronde kokers. Deze vis
sluis is sinds 1999 niet meer in
gebruik.
Rijkswaterstaat wil onderzoe
ken of de doorlaatcapaciteit
van de Brouwersdam (140
kubieke meter bij het inla
ten, 120 bij het spuien) kan
worden vergroot. Een gro
tere doorlaatopening zorgt
voor gedeeltelijk herstel van
het gedempt getij in de stil
staande, ecologisch vervuilde
Grevehngen, maar Rijkswa
terstaat wil ook achterhalen
wat de andere effecten op de
waterhuishouding zijn.
Een grotere capaciteit kan
bereikt worden door de sluis
zelf te" vergroten of door een
nieuwe aan te leggen. En als
er op deze locatie een heuse
getijcentrale komt, die tussen
de 60 en 70 megawatt opwekt,
hoeveel groter moet de oude
of nieuwe sluis dan worden?
Dat wordt de komende jaren
allemaal uitgezocht. Maar vast
staat al wel dat Rijkswaterstaat
en Delta er voor voelen om
hier te pionieren metgetij-
denstroom.
Eén probleem moet tegen die
tijd opgelost zijn: de kostprijs
van getijdenstroom. Volgens
Nelemans komt die nu onge
veer uit op 25 tot 30 eurocent
per kilowattuur, terwijl de prijs
voor conventionele elektriciteit
rond de vijf eurocent ligt.
"Het verschil is nog veel te
groot. Zo is het niet betaal
baar", erkent hij. "Voor de
proef in de Grevelingendam
maakt dat nog niet zoveel uit.
We zullen de subsidiemogelijk
heden voor duurzame ener
gieopwekking benutten en we
gaan belangstellende fabrikan
ten om een bijdrage vragen.
Op die manier kunnen we de
kosten van de proef drukken.
Maar tegen de tijd dat we een
getijcentrale in de Brouwers
dam beginnen, moeten we zor
gen voor een kostprijs die con
currerend is. Anders begint de
consument er niet eens aan."
•Sf
»it
Aan het einde van het jaar zit je wel
eens te denken, wat zou het fijn zijn,
als met de Kerst alle hokken leeg
zouden zijn, maar helaas dat zal ook
dit jaar wel niet gebeuren. In ieder
geval blijven we proberen om voor
«TinuTTM/- iedere hond of
SUCHUlNCj kat weer een
DIERENBELANG nieuwe baas te
vinden.
Carlo, een mooie
rood/witte kat,
ongeveer 5 jaar,
een vondeling.
Carlo moet nog
een beetje wen
nen.
Drakie een Perzische kat, grijs-wit, ruim 5
jaar Drakie ziet er nu niet uit, hij is name
lijk geschoren, dat was nodig, want hij
wordt liever niet gekamd. De kat is heel
lief voor mensen, is gewend aan een hond,
maar heeft liever geen soortgenoten bij
zich in huis. Drakie komt graag buiten als
het lekker weer is, aan regen heeft hij een
hekel.
Max is cypers/wit, een lieve kat van 3 jaar.
De kat vindt kinderen lief, kan bij andere
katten, maar is niet gewend aan een hond.
Max is niet gewend om naar buiten te
gaan.
Pibo en Dudek zijn samen gebracht. Pipo
is zwart/wit en Dudek helemaal zwart. De
katten zijn bijna 6 jaar. Zij zijn gewend aan
kinderen, kunnen ook bij andere katten,
maar zijn niet gewend aan een hond.
Wij zoeken voor
deze dieren een
plaatsje waar ze
samen kunnen
blijven.
Starke is een
cypers/witte kat
die eigenlijk in
ieder gezin past.
Hij is 3 jaar, komt
niet buiten, kan bij kinderen, bij soortge
noten en is gewend aan een hond.
Deze katten en nog 40 andere wachten op
u in De Dierenstee, Groene Kruisweg 14
Numansdorp. Tel. (0186) 655150. Onze'
website: www.dierenstee.nl
Openingstijden: maandag t/m zaterdag van
11.00 tot 16.00 uur.
Drakie
OUDDORP - Marco Tanis
(32) uit Ouddorp is van
avond, vrijdag 14 decem
ber, te zien in het NCRV-
programma De klimaat-
show. Hierin presenteren
vijf 'young professionals',
afkomstig uit bedrijfsle
ven en overheid, plannen
voor een veilig Nederland
in 2050. Dit om Nederland
voor te bereiden op kli
maatsveranderingen met
nattere zomers en hogere
waterstanden.
]^én van deze 'young profes
sionals' is Marco Tanis uit
Ouddorp, die in het dagelijks
leven werkzaam is bij Boskalis.
Hij houdt zich bezig met de
acquisitie van weg- en water
bouwkundige projecten. Daar
naast houdt hij zich bezig met
de ontwikkeling van projecten,
onderhoud en toekomstper
spectief aangaande de Neder
landse kust en het Markermeer
en het IJ meer
In gesprek met ex-staatsse
cretaris Melanie Schidtz-Van
Haegen daagde zij hem uit
om, gezien de druk op de
kust vanwege de klimaatver
andering, met een haalbaar
perspectief voor de kustont-
vvikkeling te komen. Enerzijds
komen vele goede initiatieven
en plannen niet van de grond
langs onze kust en ander
zijds realiseren wij in heel
de wereld landaanwinning
en kustverdediging. Wat zou
Marco's bedrijf met al deze
kennis voor Nederland kun
nen betekenen? Bouwen met
de natuur Bouwen met zand
in een zandig systeem, respect
voor de huidige waarden van
de kust. Kortom: nieuw veilig
land in zee, dat is het doel van
Marco en dat zal hij deze uit
zending pitchen.
De vijf 'young professionals'
pitchen hun ideeën aan een
jury van deskundigen: weer
man/presentator Erwin Kroll
(juryvoorzitter), trendwatcher
Adjiedj Bakas, Annemarie
Rakhorst (zakenvrouw van het
jaar 2000) en Salomon Kroo-
nenberg, hoogleraar toegepas
te geologie. De ideeën die deze
mannen en vrouwen presen
teren zijn vooruitstrevend en
ambitieus, maar bovenal rfeëel
en werkbaar. Variërend van
flexibele stedenbouw, extreme
recycling tot schone scheep
vaart.
Naast de strijd tussen deze vijf
'young professionals' zijn in
De klimaaishow diverse items te
zien, zoals testjes, kleine uit
vindingen, stand-up comedy
en muziek. De presentatie van
De klimaatshow is in handen van
Harm Edens en Mieke van der
Weij.
Met een prachtige aquarel van
een volle oogstmand van schil
deres Mattie de Bruine op de
cover presenteert Els Wesdijk-
van Wageningen haar tweede
dichtbundel, die de titel 'Oogst
tijd' meekreeg. Een jaar nadat
'Dichter bij huis' verscheen
als debuut van Els, stortte zij
opnieuw haar hart uit op het
papier Zij heeft ervaren dat
een geestelijk groeiproces haar
gedichten meer verdiepeing
verschaffen. De bundel werd
uitgegeven in eigen beheer en
bevat 52 pagina's gedichten
die weergeven wat zich in het
binnenste van de schrijfster
afspeelt. Al lezend ontmoeten
we een vrouw die het regel
matig moeilijk heeft, maar die
zich weet gedragen door God,
op Wie ze altijd kan terugval
len. Soms ontstond een gedicht
naar aanleiding van een speci
ale gebeurtenis, soms waren
het mijmeringen in de stilte.
De thema's van de gedichten
zullen voor velen herkenbaar
zijn. Wie zich voelt aangespro
ken kan het bundeltje met 52
pagina's voor 7 bekomen via
het emailadres johnwesdijk@
kpnplanet.nl.
Over Indianen en kolonisten
Van de hand van Mw. A. Voge
laar-van Amersfoort verscheen
opnieuw een deeltje in de serie
Vertellingen bij de Kerkge
schiedenis. Ditmaal gaan de
verhalen oer de geschiedenis
van de kerk in Amerika in de
17e en 18e eeuw. We lezen
hoe de indianen in aanraking
kwamen met de Bijbel, en over
het werk van de voor ons wel
bekende mannen als Brainerd,
Edwards, Whitefield en ande
ren. Door deze verhalen komt
ook dit stuk van de geschiede
nis van onze kerk dichterbij en
gaat hopelijk bij veel kinde
ren het oog open voor Gods
trouwe zorg voor de groei
en instandhouding van Zijn
eigen werk, door de eeuwen
heen. Een prachtige aanvul
ling op de voorgaande zeven
deeltjes. De altijd mooie illu
straties van Rino Visser passen
heel mooi bij de verhalen. Het
boek telt 128 pagina's, is gebon
den en kost €l 1,90. EAN 978
9033119972, NUR 224.
Gedragen door trouwe
handen
Een boekje voor jongelui dat
gebeurtenissen uit het verle
den van de kerk behandelt,
is het boekje 'Gedragen door
trouwe handen'. De verhalen
in het boekje, voor het grootste
BOEKEN EN MUZIEK
VAN DER BOOM
Éi, VoorsTOi 41 - 3245 BG SammeM.jl.
Tcn01»7)48 26 14-F.. (018714845 20
deel geschreven door Barnold
Trubant, verschenen eerder
in Standvastig, het kwartaal
tijdschrift van de (gerefor
meerde Bijbel Stichtmg. Adri
Burghout maakte bij elk ver
haal een illustratie. Namen als
David Livingstone en Ange
lus Meruia gaan weer leven
en ook de andere verhalen,
die bewijzen hoe God voor de
voortgang van Zijn eigen werk
zorgt, maken iets duidelijk van
de strijd die door de eeuwen
heen is gevoerd om het Woord
uit te roeien. In dit boekje
geen illustraties, maar alleen
een omslagillustratie van Adri
Burghout. Het boekje is gebon
den en telt 77 pagina's, EAN
9789072186461, prijs €5,25.
Op vrienden moet je zuinig
Geesje Vogelaar-van Mourik
heeft voor de Gereformeerde
Bijbel Stichting nog steeds stof
om door te schrijven over Jef,
een ernstige jongen voor zijn
leeftijd, die bevriend is met
Marcel, een 'vrolijke Frans' uit
een niet-christelijk gezin. Die
twee kunnen het ondanks hun
verschillende achtergronden
heel goed met elkaar vinden.
Zo bezoeken ze regelmatig
oude mensen en maken ze ook
samen muziek. Jef, die soms
erg volwassen uitspraken doet
voor een kind, heeft het in dit
achtste deeltje zwaar met zijn
vriend. Voor wie een indruk wil
hebben van Jefs gedrag: Mar
cel heeft problemen en loopt
weg. Als jef hem vindt, zegt
Marcel dat hij maar wou dat
hij dood was. Jef waarschuwt
Marcel dat het dan wel eeu
wigheid voor hem is. Geluk
kig ergert Marcel zich niet aan
het 'gepreek' van zijn vriend,'
al noemt hij hem af en toe wel
dominee. Wie de voorgaande
zeven deeltjes al heeft, zal dit
vervolg er zeker bij willen heb
ben. De illustraties zijn van
Jaap Kramer Het boekje heeft
86 bladzijden en is gebonden,
EAN 9789072186454, prijs
€5,25.
Je telt toch mee, Rieno
Nelleke Wander schreef een
boekje voor de GBS met a/s
titel 'Je telt toch mee, Rieno', en
dat vertelt op voorhand al veel
over de inhoud. Je verwacht
een verhaal over een jongen
die er graag bij zou horen,
maar om een bepaalde reden
uit de groep wordt verwijderd,
wegloopt, en na een zoektocht
weer boven water komt. Zo
gaat het verhaal ook. Alexan
der en Rieno - die van een
andere school op de christelij
ke Calvijnschool is gekomen -
zijn wel vrienden, maar dat wil
niet zeggen dat Rieno alles aan
Alexander vertelt van wat er
in hem omgaat. Dit maakt dat
Alexander soms niet helemaal
weet wat hij aan Rieno heeft.
Hij doet doms zo geheimzin
nig. Rieno past er wel voor op
om op deze school te vertellen
dat zijn vader in de gevangenis
zit. Alleen de meester weet het.
Gelukkig blijft die aardig tegen
hem. (3p een dag lekt zijn
geheim toch uit. Op school is
het niet meer te houden. Rieno
neemt de benen en is daarna
zoek. Het vervolg van het boek
vertelt hoe Rieno weer wordt
gevonden, en hoe zijn positie
in de vriendengroep verbetert.
Ook voor zijn vader gloort er
weer hoop. Hoewel er veel
moeilijke dingen in het ver
haal spelen, komt alles toch
goed. Eind goed, al goed, zo
hoort dat, ook in een kinder
boek van de GBS. De illustra
ties in het boekje zijn van Jaap
Kramer, het werkje telt 106
pagina's en kost 6,25. EAN
9789072186478.
Het blijvende Woord
Een prachtige kleurenuitgave
van De Gereformeerde Bij
belstichting is het boek Het
Blijvende Woord. Dit jaar ver
scheen deel drie van een serie
die wat ons betreft nog niet ten
einde hoeft te lopen. Het boek,
groot formaat, overvloedig
aan kleurenfoto's, behandelt
opnieuw vijftig levens van oud-
vaders en de kerken waar zij
hebben gediend. Deze levens
schetsen werden op papier
gezet door diverse heren,
waarvan wij namen noemen als
L.M.E Scholten, H. Uil, E van
Holten, J. de Koning. Mr H.A.
Krijgsman, Dr. J. Exalto, Dr
W.J. op 't Hof, Ds. C. Hogchem
en Ds. A. van Heteren. De
schetsen van de oudvaders vor
men het hoofdbestanddeel van
de hoofdstukken; de beschrij
ving van het kerkgebouw dat
betrekking heeft op het werk
van betreffende voorganger
wordt in een fraai blauw kader
toegevoegd. Zo komt de lezer
zowel van bekende als min
der bekende personen meer
te weten; ook de vele Oud-
Nederlandse bedehuizen ber
gen veel wetenswaardigheden
in zich. Achterin het boek zijn
twee registers opgenomen. In
het eerste vinden we de namen
van alle personen die voorko
men in de drie delen van Het
Blijvende Woord. De tweede
lijst bevat de plaatsnamen
waar de kerken staan die in de
drie delen worden beschreven.
Zo is de serie ook heel goed
te gebruiken als naslagwerk.
Een prachtig boek dat zeker
de moeite van het aanschaffen
waardis! EAN9789072186508,
prijs 29,50.
BOEKEN
VROEGINDEWEIJ
Brandend maagzuur is een
brandend gevoel achter het
borstbeen en soms ook in
de keel, dat ontstaat wan
neer de (zure) maaginhoud
naar bovenkomt, in de
slokdarm. Soms is het ook
te proeven. Dit terugstro
men wordt ook wel 'reflux'
genoemd.
De maag is een tijdelijke opslag
plaats van voedsel. Maagzuur
komt uit de maagwand en
is nodig voor het afljreken
van voedsel. De maag wordt
tegen het zuur beschermd
door een speciaal laagje, maar
de slokdarm niet. De slok
darm kan dan ook bescha
digen als er vaak maagzuur
naar boven komt. Er ontstaat
dan een 'brandend' gevoel.
De overgang van de slokdarm
naar de maag is een kringspier
die werkt als een klepje. Voed
sel dat gepasseerd is, kan niet
meer terug. De maaginhoud
komt naar boven komen als de
kringspier niet goed werkt of
als de druk in de buik te hoog
is. De zuurproductie wordt
extra gestimuleerd door koffie,
frisdrank, bier en alcohol. Dit
kunnen dus veroorzakers van
te veel maagzuur zijn.
Drukverhoging in de maag
kan worden veroorzaakt door
overgewicht, het dragen van
strakke kleding, gebukte hou
ding, zwangerschap, haastig
eten, koolzuur of het eten van
een zware maaltijd. De wer
king van de kringspier kan
negarief worden beïnvloed
door te gaan liggen na het
eten, roken, alcohol, koffie,
chocola, sinaasappelsap, het
eten van een zware of pikante
maaltijd en het gebruik van
bepaalde geneesmiddelen.
Ook bij een breuk in het mid-
denrif, waarbij een deel van
de maag boven het middenrif
uitkomt, kan de kringspier
zijn werk niet goed doen. Het
inslikken van veel lucht (bij
voorbeeld door te snel eten
of door het drinken van kool
zuur houdende dranken) kan
ophoeren veroorzaken.
Er zijn wat eenvoudige maat
regelen om brandend maag
zuur te verminderen of te
voorkomen. Hieronder enkele
tips van Kring-apotheek Oud
dorp:
Eet kleine maaltijden op
regelmatige tijden en probeer
rechtop te zitten bij het eten.
Eet minimaal drie uur voor
het slapengaan. Zorg voor
goede en gevarieerde voeding.
Vermijd voedsel dat klachten
geeft, eet minder gekruid, vet
of gefrituurd voedsel en eet
meer fruit, groente en vezelrijk
voedsel.
Vermijd strakke en/of knellen
de kleding. Probeer af te val
len in geval van overgewicht.
Ga meer bewegen. Stop met
roken. Buk niet, maar ga door
de knieën als u iets wilt oppak
ken, en vermijd het tillen van
zware dingen.
Wanneer de klachten ontstaan
kort na het starten met een
bepaald medicijn, dan is de
kans groot dat het medicijn de
klachten veroorzaakt. Kijk in
de bijsluiter of dit het geval kan
zijn. Vraag bij uw apotheek om
advies.
Geneesmiddelen
Wie toch last krijgt of last
houdt van brandend maag
zuur kan verschillende mid
delen zonder recept gebruiken
om de klachten te verminde
ren. Gebruik deze middelen
Vanaf 1 januari 2008 is het
verplicht om bij verhuur of
verkoop van een woning een
energielabel te verstrekken
aan de koper/huurder. Het
energielabel is al bekend
van de apparatuur in huis:
de wasmachine, droger en
koelkast hebben al zo'n
label. Het energielabel van
woningen wordt officieel
'energieprestatiecertifi
caat' genoemd. Dit geeft
aan hoe energiezuinig een
woning is.
Bij een erkende adviseur
op
website www.vrom.nl
staat een lijst van erkende
adviseurs - kan het energie
label aangevraagd worden.
Hij onderzoekt daartoe de
woning onder meer naar ver
warming, verhchting en venti
latie. Na het onderzoek geeft
hij een energielabel af dat tien
jaar geldig is. Als het gaat om
een nieuwbouwwoning of een
appartement is het niet altijd
nodig om een energielabel aan
te vragen.
echter niet langer dan twee
weken achter elkaar Komen
de klachten daarna terug,
ga dan naar de huisarts.
Er zijn middelen die het maag
zuur binden. Deze middelen
mogen ook worden gebruikt
tijdens zwangerschap en bij
borstvoeding. Ze werken enke
le uren. Er zijn ook middelen
die de productie van maagzuur
verminderen.
Als men na 1 januari a.s. een
koopovereenkomst bij de nota
ris laat opstellen, zal deze - in
overleg met koper/verkoper
- vastleggen dat de verkoper
aan de koper het energielabel
moet verstrekken en wat de
sancties zijn als de verkoper
dit nalaat. Het verstrekken van
het energielabel dient uiterlijk
te gebeuren bij de formele
overdracht van de woning via
de notariële akte van levering.
De notaris zal erop toezien
dat het energielabel daadwer
kelijk wordt verstrekt. Als de
koopovereenkomast niet door
de notaris is opgemaakt, kan
de notaris geen invloed meer
uitoefenen op de inhoud van
de koopovereenkomst.
Mogelijk is de verplichting
met betrekking tot het cer
tificaat dan niet of juridisch
onvolledig geregeld.
Niet alleen vanwege het ener
gielabel is het verstandig de
koopovereenkomst door de
notaris te laten opstellen.
Hij zal zowel de koper als de
verkoper adviseren over de
wederzijdse rechten en plich
ten.
Wie als koper op tijd naar de
notaris stapt, kan een goed
afgewogen advies verwachten
en horen waar hij aUemaal bij
de koop of verkoop van een
huis op moet letten.
Wilt 11 meer weten over dit
onderwerp of over andere
notariële zaken, dan kunt u
contact opnemen met Ter
Braak Schuring Benschop
Netwerk Notarissen, tel.
(0187)476111.
Ook vindt u alle informatie op
www.notarissenmiddelharnis.