Nog eens vier waterbergingen
erbij op Goeree-Overflakkee
Zes jubilarissen bij
Excelsior
Herdenkingsconcert
'Rondom Buxtehude'
EIIAtlDEn-niEUWA
Natte zomer maakt opnieuw duidelijk dat Nederland zich met waterberging heter wapent tegen
overvloedig regenwater In totaal wordt zeventig hectare (150 voetbalvelden) ingericht
Faalkansen
Automatisch
Voetbalvelden
Vrijwillig
Huifkarren
Kleiner
Postduiven-
tentoonstelling
en forumavond
PV de Rode Duif
Bingo P.V.
'De Zwaluw'
Maandthema
Gezondheids-
wijzer: Diabetes
Sinterklaas
bingo
Damvereniging
'Dirksland'
PAGINA 6
VRIJDAG 9 NOVEMBER 2007
MIDDELHARNIS/DORDRECHT Het Waterschap
Hollandse Delta gaat op nog eens vier locaties op Goeree-
Overflakkee waterbergingen aanleggen. Zij onderhandelt
hiertoe met de betrokken agrariërs. Waarschijnlijk begin
nen de werkzaamheden later dit jaar. Eerder, in 2006, zijn
bij Goedereede en Middelharnis al twee grote projecten
afgerond, waardoor zo'n vijfentwintig hectare extra ber
gingscapaciteit is ontstaan. Maar er is voor de opslag van
regenwater na zware buien beduidend meer grond nodig;
dat is tijdens de natte zomermaanden opnieuw gebleken.
In totaal is met alle locaties zo'n zeventig hectare gemoeid,
die er straks met elkaar ervoor zorgen dat het water tijde
lijk verspreid kan worden.
Door Gert van Engelen
Het verruimen van de water
berging op het eiland vloeit
rechtstreeks voort uit de hevi
ge wateroverlast in het najaar
van 1998, toen akkers onder-
stroomden en de gewassen
aanzienlijke schade opliepen.
Volgens meteorologen krijgt
Nederland vaker te maken met
zulke uitschieters, als gevolg
van de klimaatverandering. Het
waterschap heeft na onderzoek
geconcludeerd dat her en der
op Cioeree-Overflakkee drin
gend opvanggebieden moeten
worden ingericht waarin over
vloedig regenwater tijdelijk kan
worden geborgen.
Wat zijn de zwakke plekken in
hef eilandelijke watersysteem
en wat houdt waterberging
eigenlijk in? Ing. Eric van der
Meij (1958), projectmanager
planvorming van het -Water
schap Hollandse Delta, geeft op
verzoek van hel Eüanden-Nieuws
uitleg over deze kwestie, die
ook van andere waterschappen
steeds meei' aandacht vraagt:
extreme neerslag in herfst en
winter, extreme droogte in de
zomer. Achter de dijken wordt
water al net zo bedreigend als
ei^voor.
Gigantisch
Hoosbuien heliben Cioeree-
Overflakkee wel vaker geteis-
terd, maar die van 1998 vor
men een voorlopig record. "In
korte tijd, 24 uur", zegt Van
der Meij, "viel er een giganti
sche berg regen uit de lucht."
Om precies te zijn: 130 mm.
De gevolgen van dit onmatige
weer waren schrikwekkend: de
gemalen konden de overvloed
niet aan. Lailderijen kwamen
blank te staan en raakten door
weekt. De gewassen verpieter
den, alles was soppig, drassig
en verdronk. Het eiland bood
een ondergelopen aanblik.
"Onze reactie was: wat is het
probleem?", vertelt Van der
Meij. "Was dit een reguliere bui
of was dit iets bijzonders? Hoe
zit ons watersysteem in elkaar,
ons netwerk van watergangen?
Is er genoeg waterberging? Je
krijgt dan onmiddellijk een dis
cussie over normen. Wanneer
mag iets onder water staan?
Wanneer is het overmacht,
wanneer zou je het nog moe
ten kunnen bolwerken?"
Maar zulke normen, zulke
waarden waarmee je iets kunt
toetsen, waren er niet. De
landelijke discussie over een
landelijke normt^ring was nog
gaande. Vooruitlopend daarop
heeft het voormalige Water
schap Goeree-Overflakkee
toen, "als een van de eerste",
het watersysteem doorgere
kend "met een norm die wij onszelf
oplegden". Het waterschap wil
de (loeree-Overflakkee beter
beschermen tegen waterover
last door zware regenval, want
dat die veiligheid niet afdoen
de was, was wel zichtbaar en
duidelijk. Maar waar zitten de
zwaktes?
"Met- de doorrekening", ver
volgt Van der Meij, "wilden
we zien te achterhalen waar de
problemen na uitzonderlijke
neerslag ontstaan. We voedden
de computer met neerslaggege-
vens van wel tachtig jaar, inclu-
.sief die van 1998, en lieten 'm
per peilgebied de faalkansen
uitrekenen." De uitkomst was
glashelder: in enkele gebie
den, vooral gebieden die een
woon- én een landbouwfunctie
hebben, konden de watergan
gen de regenwateroverlast niet
opvangen.
"Wij beschikken over achttien
redelijk grote gemalen op het
eiland, die elk een eigen gebied
bemalen. Die gemalen hebben
een bepaalde capaciteit die
landelijk is afgesproken: per
etmaal moet een gemaal 14
mm water kunnen a^oeren. Bij
130 mm neerslag doe je er dus
tien dagen over. Dus houd je
die norm aan, dan zit het pro
bleem in het systeem achter het
gemaal. De watergangen daar -
de slootjes en de kreken - kun
nen de bui niet bolwerken."
De oorzaak kan tweeërlei zijn.
"Of de watergangen zijn te
smal, waardoor hun bergings
capaciteit te klein uitvalt. Of er
zit in het betrokken peilgebied
een helling die het regenwater
telkens naar het laagste punt
doet stromen, waardoor alle
water bij het gemaal belandt.
Op Goeree-Overflakkee bleken
beide manco's te spelen. De
capaciteit voor waterberging
was onvoldoende en het maai
veld liep inderdaad van hoog
naar laag. Het is bijna niet voor
te stellen dat het ogenschijnlijk
vlakke eiland helt, maar Van der
Meij verzekert: "Er zitten veel
gradaties in de hoogte van het
eiland. Geen meters, dat niet,
maar decimeters doen er ook
erg toe. De oplossing ligt voor
de hand: je voorkomt dat water
van hoog naar laag vloeit door
er stuwen tussen te zetten."
Dit eerste knelpunt in het water
systeem is inhiiddels verholpen.
Verspreid over het eiland zijn
vanaf het voorjaar in 2004 méér
stuwen geplaatst en bovendien
werden de handbediende stu
wen vervangen. Zeventig stu
wen zijn nu geautomatiseerd.
Zij reageren automatisch op
wijzigingen in de waterpeilen.
Bij een teveel of een tekort
aan water in de lager gelegen,
benedenstroomse gronden cor
rigeren de stuwen dit zelf, door
een klep omhoog of omlaag te
laten gaan.
De stuwen zijn uitgerust met
zonnepanelen en slimme tech
niek, die het mogelijk maakt
om ze via internet op afstand te
bedienen. Het Eilanden-Nieuws
heeft aan dit opmerkelijke ver
nuft begin vorig jaar een artikel
gewijd.
Dankzij deze installaties kan
het waterschap het water beter
beheersen. Maar bij deze maat
regel alleen kan het waterschap
het niet laten, verduidelijkt Van
der Meij: "Met stuwen kun je
't heel lang volhouden. Maar
Pal naast het natuurgebied Koudenhoek bij Goedereede is een vier hectare grote waterberging aangebracht in een
gebied dat de Plaspolder omvat, de Polder Oud Westerloo en de Polder Nieuw Westerloo. Er is een nieuwe geul
gegraven, zoals de foto laat zien, met geleidelijk oplopende oevertaluds. De vnigekomen grond ligt nog op een berg.
maar wordt later gebruikt om zwakke dijken te versterken.
als de hoeveelheid slootjes te
klein is, kun je geen water meer
opslaan. En dan heb je bij wéér
een zware regenbui altijd te
hoge peilen. Je moet het water
systeem dus ontlasten om een
bepaald, verantwoord peil te
kunnen garanderen. Daarom
hebben wij als waterschap
ervoor gekozen allebei te doen:
meer stuwen plaatsen én meer
waterberging aanleggen."
Het vergroten van
bergingscapaciteit
ree-Overflakkee is
omvangrijk project.
de
op
water-
Goe-
een nogal
Daarvoor
moeten immers gronden wor
den aangewezen en aangekocht,
met een totale omvang van zo'n
150 voetbalvelden. Dat is niet in
een handomdraai geregeld.
Inleidend zegt Van der Meij:
"Overtollig regenwater kun je
niet zomaar vasthouden. Want
dan veroorzaak je overal in het
gebied overlast. Je moet dat
water kunnen opslaan zonder
dat daardoor problemen ont
staan. Daartoe moet je ruimte
maken, waarin je water tijdelijk
kunt opslaan. Want dat is het
uitgangspunt geworden sinds
1998: de trits vasthouden-ber-
gen-afvoeren. In eerste instan
tie wordt overtollig water zo
lang mogelijk eerst opgevangen
in het eigen gebied om het pas
in tweede instantie af te voe
ren."
Tijdelijk opvangen doe je door
extra bergingsruimte te maken.
Van der Meij gebruikt nadruk
kelijk het woord "ruimte" en
niet "bergingswater", om met
een maar een misverstand uit
de weg te helpen. "Iedereen
denkt bij waterberging aan het
graven van nieuw, open water.
Dat noemen we natte waterber
ging: een sloot of een plas gra
ven. Maar je hoeft niet per se
open water te hebben om toch
water te kunnen bergen. Water
kun je ook bergen op laag land,
door het maaiveld te verlagen.
Je graaft grond fors af en dan
heb je droge waterberging."
Vele tientallen hectares zijn
nodig, heeft het waterschap
berekend, verspreid over het
hele eiland. Van der Meij: "Het
verschilt per bemalingsgebied.
Het ene gebied is groter en kan
meer bergen, het andere heeft
een structuur met weinig sloot
jes." Maar voor alle locaties geldt
dat er grond moet worden ver
worven. "Dat gebeurt op vrij
willige basis. De grondeigena
ren zijn voor 89% landbouwers
Wolken wordfn weerspiegeld in de grote plas die langs de Watergatseweg bij Nieuwe-Tonge is gegraven.
Hel betreffende gebied k twintig hectare groot en werd eind vorig jaar in gebruik gesteld. De vrijgekomen grond is
hier gebruikt om aangrenzende landbouwpercelen op te hogen en te egaliseren. Het project Watergat-Vogelnest
is de grootste walerberging op het eiland. Foto: Gert van Engelen
en die moeten genegen zijn om
hun grond af te staan."
Nog niet alle grond is aange
kocht. "Dat heeft te maken met
de vrijwilligheid. Wij geven
voorlichting aan (vertegen
woordigers van) de landbou
wers. Naarmate we meer infor
meren, merken we, ontstaat er
meer begrip voor wat we nog
nodig hebben. Het gaat stap
voor stap vooruit. Ik heb er een
positief gevoel over. Tot nog toe
gaat het goed."
De twee grootste van de in
totaal zeven waterbergingspro-
jecten zijn al voltooid: bij Goe
dereede en bij Middelharnis.
Vorig voorjaar kwam in het
bemalingsgebied Witte Brug
het project gereed dat de Pias
polder omvatte, de Polder Oud
Westerloo en de Polder Nieuw
Westerloo. Deze, berging ligt pal
naast 'hét natuurgebiedKrti-
denhoek. Op een kleine vier
hectaie is hier ruimte gescha
pen voor de opslag van over
vloedig regenwater.
Flauwer
Van der Meij licht toe dat zowel
droge als natte waterbergings-
maatregelen zijn getroffen.
De natte waterberging bestaat
eruit dat naast de hoofdwater
gang een brede geul is gegra
ven. Daarnaast zijn oeverzones
aangelegd. Hiermee bedoelt hij
dat de sloten zijn verbreed en
flauwer aflopende oevers heb
ben gekregen in plaats van de
gebruikelijke steile taluds. De
droge berging houdt in dat er
landbouwgrond is afgegraven.
De vrijgekomen grond ligt
tijdelijk op de berg in de Plas
polder. Stukje bij beetje zal het
waterschap deze grond gebrui
ken voor het versterken van de
zwakke dijken op het eiland.
Zodra de berg is verdwenen,
komt er ter plekke nóg een
waterberging van zo'n zestig
are (6000 m'^).
De drie polders hebben nog
een andere functie gekregen:
met elkaar vormen ze een eco
logische verbindingszone. Deze
strook, die planten en dieren de
kans geeft over te steken, is weer
een versterkend onderdeel van
de provinciale, ecologische
hoofdstructuur, de ketting van
aaneengeregen natuurgebie
den.
In Koudenhoek hebben nieuwe
gegraven kreken ook glooiende
oevers gekregen, waardoor dit
natuurreservaat eveneens bij
draagt aan een betere water
berging voor de gemeente Goe
dereede: het kaïr nu het eigen
overtollige water tijdelijk vast
houden.
Het tweede grote project heette
'Watergat-Vogelnest', en ligt
tussen de Oostmoersedijk, cle
Watergatseweg en het Stam
perswegje in bemalingsgebied
De Haas van Dorsser, op enige
afstand van Middelharnis. Dit
project oogstte in oktober vorig
jaar enige publiciteit doordat
de oplevering werd gevierd met
het hijsen van vlaggen en een
rit in huifkarren. In het gebied,
20 hectare land metend, is een
grote plas gemaakt. De grond
die daarbij vrijkwam, is herge
bruikt om het naasüiggende
landbouwperceel op te hogen
en landbouwkundig te verbe
teren.
F'eitelijk is er een bergings
gebied met een natuurlijke
ogende inrichting ontstaan,
dat volgens Van der Meij "een
coinbinatie biedt van droge
Foto: Gen van Engelen
en natte waterberging: land,
nat weiland en moeras". Er
zijn watertjes, weggetjes en
bruggetjes om de recreanten
te plezieren. Voor vissers zijn
er vier vissteigers, waarvan er
één geschikt is voor rolstoelge
bruikers. Wandelaars kunnen
er over een wandelpad en een
laarzenpad lopen, ruiters kun
nen er draven over een ruiter
pad dat nog wordt aangesloten
op een ander ruiterpad.
In stilte is eind vorig jaar
begonnen bij de kronkelige
Zuidkreek, tussen Middelhar
nis en Nieuwe-Tonge, ook wel
de Zandkreek genoemd. Hier
wordt een waterberging van
zo'n vier hectare aangelegd.
\'an der Meij: "De kreek wordt
verbreed en in rechte lijnen
getrokken, ten behoeve van de
landbouw." Maar daar blijft het
niet bij. In het gebied, dat rond
de Kruis- of Vroonweg en de
Potterweg ligt, krijgen ook
planten, dieren en recreanten
meer ruimte.
Nu nog is het "droevig gesteld"
met de waterplanten en -dieren
in en rond de Zuidkreek. Water
planten komen er nauwelijks
voor, zelfs riet niet. Maar door
de aanleg van natuurvriende
lijke oevers ontstaat er een heus
watermilieu. Riet kan er groei
en, lisdodde, gele lis en zwa
nebloem kunnen er een plaats
veroveren en ook amfibieën als
kikkers en padden krijgen er
een leefomgeving.
Voor ruiters wordt er langs het
gebied een ruiterpad aange
legd. Dit ontlast de smalle berm
van de Geerweg, die beschadigd
is geraakt door ruiters, maar
straks heel blijft. Het nieuwe rui
terpad gaat later deel uitmaken
van een langere ruiterroute in
de richting van de aangrenzen
de kreek De Vliegers. Wande
laars kunnen banjeren over de
paden die op de oevers komen,
voor hengelaars worden bij de
Potterweg twee visstoepen aan
gebracht. Het waterschap ver
zekert de vissers dat er op den
duur blankvoorn, rietvoorn,
winde, karper en schubkarper
zullen voorkomen»
Op stapel staan nog vier ande
re, kleinere projecten. Deze
worden vermoedelijk in de
loop van dit jaar uitgevoerd.
Van der Meij kan daar niet te
veel op veruit lopen, omdat
de onderhandelingen over de
grond nog niet in allé gevallen
zijn afgerond. Maar de locaties
zijn al wel bekend.
In Polder Dirksland moet zo'n
vier hectare nieuwe water
berging worden aangebracht.
Tegelijkertijd zal er een lecre-
atief fietspad komen. Elders in
dezelfde polder is er "behoef
te aan een nóg groter areaal
waterberging", van zo'n zes
hectare. Dit wordt een oeverzo
neproject.
In de buurt van Oude-Tonge,
bij het gemaal De Haas van
Dorsser, is het noodzakelijk
twee hectare te bestemmen tot
waterberging, ook in de vorm
van oeverzones. Ten slotte zul
len er in polders rond Goede
reede enkele losse projectjes
worden verwezenlijkt, van in
totaal drie hectare, óók weer
met de bedoeling Cioeree-Over-
llakkee bestendig te maken voor
onstuimige regenval.
.Mie eilandelijke waterbergings-
gebieden hebben in ongewone
droogte trouwens een neven
doel: dan dienen ze als water
voorraad.
STAD a/h HARINGVLIE T-PV
de Rode Duif organiseert op 16
en 17 november a.s. haar jaar
lijkse tentoonstelling in gebouw
't Trefpunt. Vrijdagavond tus
sen 19.00 en 20.00 uur kunnen
de duiven voor 4 klassen (oude
doflér, oude duivin, jonge dof
fer en jonge duivin) worden
ingezet. Zaterdagmorgen wor
den deze door een keurmees
ter van de Eerste Nederland
se Groep van Kemmeesters
voor postduiven gekeiud en 's
avonds vindt hiervoor de prijs
uitreiking plaats.
In verband met het 60-jarig
bestaan van PVde Rode Duif
(1947-2007) is een bonnenver
koop voor eieren of jonge dui
ven van goed spelende liefheb
bers in Nederland gehouden.
Van de opbrengst gaat 15%
naar Stichting Promotie Post-
duivensport Nederland (PPN)
en 35% naar het Konipgin Wil-
helmina Fonds (KWÏVkanker-
bestrijding). Vrijdagavond 16
november a.s. zal de opbrengst
hiervan aan afgevaardigden van
PPN en KWT" worden overhan
digd. Aansluitend hieraan is er
een forumavond. In het forum
zitten 4 grote duivenliefheb-
bers, namelijk J.C:. Polder, Ko
van Dommelen, A.P. Overwater
en Jan van der Made.
Alle aanwezigen kunnen aan
deze 4 toplieflrebbers vragen
stellen over de duivensport.
Vragen kunnen gaan over
kweekmethodenspelsystemen
medische begeleiding, voorbe
reiding wedstrijden, enz.
Zaterdagavond is 't Trefpunt
vanaf 18.45 uur voor iedereen
toegankelijk. De duiven kun
nen worden bezichtigd. Ook
kan de leeftijd van een 6-tal
duiven worden geraden. De
winnaar hiervan ontvangt een
vleesschotel. Ook zal het Rad
van Avontuur die avond draai
en, waarmee ook prijzen zijn te
winnen (o.a. boterletters, vlees-
.schotels, e.d.).
Bestuur en leden van P.V de
Rode Duif heten u allen van
harte welkom op 16 en 17
november a.s.
OOLTGENSPIvViT - Op vrij
dag 16 november a.s. is er weer
een bingo bij P.V. 'De Zwaluw',
in het clubgebouw aan Dorps
weg 2 te Ooltgensplaat. De
deuren gaan om 19.15 uur
open, de avond begint om
20.00 uur.
DIRKSIAND - Op de feest
avond van jl. vrijdag 2 bij het
Gemengd koor Excelsior te
Dirksland zijn zes jubilarissen
in de bloemetjes gezet. Het
zijn (op de foto v.l.n.r.:) Rien
Knöps (65 jr.), Krijnie Gamp-
hens (25 jr.), Berry Koote (25
jr.),Toos Neels (25 jr.), Ria v/d
Vlugt (25 jr.) en Ina Zoon (25
jr.). Ze ontvingen een cadeau
en een oorkonde.
En het feest duurde tot in de
late uurtjes.
Nederland telt momenteel
850.000 mensen met diabetes.
Altijd dorst, vaak plassen en
voortdurend moe, kan wijzen
op het hebben van diabetes.
Het lichaam is dan niet meer
in staat om zelfstandig suikers,
oftewel glucose, uit voeding te
verwerken. Dat komt omdat
er te weinig of geen insuline
wordt aangemaakt.
Er zijn twee typen van dia
betes: insuline-afhankelijke-
diabetes, bij deze vorm pro
duceert de alvleesklier geen
insuline meer, en niet-insuline-
afliankelijke-diabetes, ook wel
ouderdomsdiabetes genoemd.
Bij deze vorm maakt de alvlees
klier te weinig insuline aan. De
tweede type diabetes is geluk
kig in een groot aantal gevallen
te voorkomen of uit te stellen
door gezond te leven: verstan
dig eten, matig met alcohol,
niet roken, gewicht onder con
trole houden, voldoende bewe
gen.
Voor mensen die meer wil
len weten over diabetes, heeft
de (Jezondheidswijzer van de
CiGD Zuicihollandse Eilanden
een informatiepakket samen
gesteld. In het maandpakket
staat informatie over diabe
tes in het algemeen en over
bloedglucose en een hyper en
een hypo. Het gratis informa
tiepakket is op te halen bij alle
bibliotheken op de Zuid-Hol
landse Eilanden of kan tijdens
OUDE-TONGE - Op woens
dag 21 november a.s. organi
seert de plaatselijke commissie
te Oude Tonge van de Stichting
Welzijnswerk Oostflakkee een
sinterklaas bingomiddag voor
alle 55 plussers van Oude-Ton
ge. De middag wordt gehou
den in het Infocentrum, Bern-
hardstraat 27 te Oude-Tonge.
De middag begint om 14.00
iiur. Deelname kost 4 p.p.
Aanmelden kan bij de SWO,
tel. 641344.
Uitslagen van maandag 5
november jl.
Afd. 1:
H. Keuvelaar-
M. van 't Geloof3-0
Joh. Wolfert - J. Knöps3-0
M. Poortvliet - W. StolkI-I
A. Jelier - G. van Prooyen 3-0
kantoortijden telefonisch aan
gevraagd worden bij de GGD,
tel. (0181) 652 404, of opge
haald worden bij één van de
vestigingen van de GGD; voor
deze regio is dat Sportlaan 5
te Middelharnis, geopend op
maandag en vrijdag van 9.00
tot 12.00 uur en op woensdag
van 13.30 tot 16.30 uur.
DIRKSIjVND - Morgen, zater
dag 10 november, geven het
Vocaal Ensemble Magnificat
o.l.v. Rinus Veihage, het Blok
fluit Ensemble Tibiarum Gan-
tus, blokfluitiste Elly Bakker
en organist Wim Diepenhorst
een concert in de Hervormde
kerk te Dirksland. Dit ter nage
dachtenis aan de 300'' sterfdag
van Dietrich Buxtehude (1637-
1707). Het concert begint om
20.00 uur. De toegangsprijs
bedraagt 8 voor volwasse
nen en 5 voor scholieren
€5. Voor kinderen van de
basisschool en blokfluitleerlin-
gen van Muziekschool Cioeree-
Overflakkee geldt een speciaal
tarief van 3 p.p. Toegangs-
kaarten zijn verkrijgbaar aan
de ingang van de kerk.
Op diverse manieren wordt en
werd Buxtehude in 2007 her
dacht. Nadat bovengenoemiii
musici zeer succesvol meege
werkt hadden aan het Zeeuwse
Buxtehude-festival, was het een
voor de hand liggende gedach
te om deze muziek nog een
keer op Goeree-Overflakkee
uit te voeren! Als programma
is gekozen het thema Rondom
Buxtehude; een programma
dat hem in zijn omgeving te
beluisteren zet.
Het concert begint met de canta
te 'Hilf deinem Volk, Herr Jesu
Ghrist' van Vincent Lübeck,
een tijdgenoot van Buxtehude.
Van de generaüe na Buxtehude
is muziek gekozen van compo
nisten die direct met hem te
maken hebben gehad. Van J.S.
Bach klinkt (voor vijfstemmig
koor) het beroemde motet Jesu,
meine Freude' en uit het oeu
vre van Ci.F. Handel is gekozen
de zeer feestelijke Sonate
nr.3 in G, die gespeeld zal wor
den door Elly Bakker (blokfluit)
en Wim Diepenhorst (kistorgel).
Wim Diepenhorst zal niet alleen
alles zal begeleiden op het kist-
orgel, maar ook op het grote
orgel van de kerk de Giaconna
in c van Buxtehude zal spelen.
Tenslotte zullen centraal in het
concert en als-afsluiting van het
geheel twee hoofdwerken van
Buxtehude gespeeld en gezon
gen worden. Het betreft de
bekende cantate 'Nicht soil uns
scheiden von der Liebe Got-
tes' en de grote en complexe
koraalcantate 'Herzlich lieb hab
ich dich, o Herr'. Deze compo
sitie is geschreven voor vijfstem
mig koor en vijfstemmig orkest
met als uitgangspunt de diverse
strophes van het lied 'Herzlich
lieb!'
