1~
1
1
Zeesla voor het eerst verwijderd
van strandjes langs Grevelingen
Tram verbindende schakel tussen
mensen toen en nu
fi^
Zwemverbod Ooltgensplaat
na vondst giftige blauwalgen
80e jaargang Nr. 7630 Dinsdag 31 juli 2007
Christelijk streekblad op gerefortneerdej;z^2Jld^.^
Proef wordt nog niet uitgebreid tot Goereese locaties. We willen eerst weten of dit nut heeft'
Forse afmetingen
Prijskaartje
Tijdelijk
Eerste exemplaar fietsroutekaart is voor gedeputeerde Martin Huls
Oestersterfte
OOLTGENSPLAAT - De
provincie Zuid-Holland
heeft eind vorige week
een zwemverbod afgekon
digd voor het strandje van
Ooltgensplaat, bij de Stei-
gerdijk. Inspecties heb
ben uitgewezen dat zich
daar een "grote hoeveel
heid giftige blauwwieren"
bevindt. De provincie
Zeeland heeft voor de 56
zwemlocaties die onder
héér verantwoordelijk
heid vallen, waaronder
enkele bij de Grevelingen,
nog geen verbod in hoe
ven te stellen.
Olielagen
Slechte weer
De Waal Hoveniers
-^lAUTO:
Kom in AXXI
en ga naar AXXI!
Erf- en sierbestrating
Vroeger
Nu
Dramfietsroute
Professionaliseren
MiMriifeni;:
OUDDORP - Voor het eerst
heeft het natuur- en recrea
tieschap de Grevelingen zee
sla verwijderd van strandjes
langs het meer. De proef,
vooral bedoeld om (klagen
de) strandbezoekers tege
moet te komen, is tot nog toe
alleen uitgevoerd op strand
jes aan de Zeeuwse zijde
van de Grevelingen, bij Den
Osse, Scharendijke en Zon-
nemaire. Om verschillende
redenen laat het schap het
hier voorlopig bij.
Door Gert van Engelen
Een graafmachine voorz
ien van een maaikorf kwam
eerder deze week de strandjes
oprijden om de zeesla op
te ruimen. Hoewel er door
recreanten al jaren wordt
gemopperd over de pene
trante stank die rottende zee
sla veroorzaakt, was zo'n actie
niet eerder toegepast. "We
hebben een proef gedaan om
te zien of het enig nut heeft",
vertelt woordvoerster Trudy
Leerschoon. "Doel is om de
badgasten een beetje te hel
pen. Het is niet leuk om in dat
spul te moeten rondzwem
men."
Zeesla (ülva lacticaj, niet te
verwarren met zeegras, is een
groenwier dat begint te groei
en in april en in enkele maan
den forse afmetingen kan
bereiken, tot wel 1 vierkante
meter. Door zijn omvang kan
het makkelijk losraken. Ook
kunnen stukken afscheuren,
die losdrij vend verder groeien
Gedroogd kan zeesla worden
gebruikt in biogasinstallaties
om het afvalwater te reinigen.
In sommige kustregio's wordt
de plant zelfs gegeten: als sal
ade of gemalen en meegebak-
ken in net brood.
In de Grevelingen wordt zee
sla voornamelijk als buitenge
woon irritant ervaren, eend
rachtig door duikers, zwem
mers en recreanten. Alle
jachthavens en strandjes rond
liet meer hebben in zomer en
herfst maanden hevig last van
afstervende, aanspoelende
zeesla. Berucht is de Bocht van
St. Jacob bij de Grevelingen-
dam: wie bij westelijke wind
vanuit Zuid-Hollancf Zeeland
inrijdt, wordt de adem ben
omen door de indringende
stank die daar hangt.
Wethouders van omliggende
gemeenten uitten al jaren
hun ergernis over de stank
overlast van zeesla. In juni
2004 bijv<x)rbeeld voelden
toenmalige bestuurders van
Middelharnis en Dirksland
de psychologische druk op in
de Raad van Bestuur van het
schap. Maar omdat aan ingri
jpen "een fors prijskaartje
nangt", werden tot dusverre
geen stappen ondernomen.
Bovendien, oordeelde de
eertijdse directeur I. Lodders
serieus, "hoort stanK in zekere
zin een beetje bij het specifieke
karakter van cle noordelijke
Grevelingendam".
Deze week echter trad het
schap voor het eerst op kle
ine schaal op.Drie Zeeuwse
strandjes werden preventief
ontdaan van nog niet kwalijk
riekende zeesla. Voorlichter
Trudy Leerschoon laat het
Eilfmden-Niewu's desgevraagd
weten dat er "op dit moment"
geen plannen zijn om ook op
Goeree aan de slag te gaan.
"Het is vooralsnog niet de
bedoeling om de proef uit te
bereiden tot het hele meer,
want dan praat je over heel
wat hectares."
Ze vervolgt dat het niet zozeer
een geldkwestie is, maar een
praktische en organisato
rische. De proef moet uitwi
jzen of het zin heeft om zeesla
weg te halen. "Zolang we niet
weten of het nut heeft, steken
we er niet te veel geld in."
Want het schap weet dat zee
sla "groeit als eh... zeesla" en
dat er bij sterke wind gewoon
weer nieuwe zeesla aanspoelt.
Leerschoon: "Het resultaat
is maar tijdelijk. Het lost niet
veel op om het te verwijderen.
Maar als we de recreanten er
een beetje mee tegemoet kun
nen komen, willen we het
graag eens proberen." Leer
schoon wijst erop dat ook
in de Oosterscheide en het
Veerse Meer zeesla overvloed
ig voorkomt, en daar evenmin
wordt weggehaald. "Ze vin
den daar ciat het bij de natuur
hoor en dat vinden wij ook.
Zeesla komt hier van oudsher
voor; we hebben het hier alti-
id gezien." Ook daarom vindt
iet schap het zinloos om de
Grevelingen steeds opnieuw
te vrijwaren van zeesla. "We
zien al jaren dat de zeesla
er weelclerig tiert, maar het
is ondoenlijk om alles in de
Grevelingen te lijf te gaan. Dat
zou te veel kosten. Bovendien
wordt het ook gegeten door
diverse vogels, zoals zwanen."
MIDDELHARNIS - Tij
dens een bijeenkomst in het
Diekhuus, vorige week don
derdagmiddag, werd het
Tramproject van de stich
ting Podium Goeree-Over-
flakkee gepresenteerd aan
gedeputeerde Martin Huls
van de provincie Zuid-Hol
land. Om een en ander offi
cieel te bekrachtigen, werd
aan hem het eerste exem
plaar overhandigd van de
kaart met fietsroutes die
langs de geplaatste trampa
nelen voeren, die over het
hele eiland verspreid langs
het traject staan waarover
vroeger het trammetje
reed, van Ouddurp tot De
Plaete.
Deze grmfmaclune vut maaikorf, die normaal wordt gebruikt om riet op te mimen, verscheen deze xueek op drie
strandjes langs de Grevelingen om daar preventief de zeesla te verwijderen. Fnio: Gmnnmm ZiM-Hollnml
Vorige zomer had dode zee
sla in de Grevelingen een nog
ander onbedoeld, maar gru
welijk gevolg: massale oester-
sterfte. De hittegolf die in juli
heerste, veroorzaakte boven
normale bloei van zeesla.
Nadat de plant was uitgegroe
id, zonken delen ervan naar
de bodem, waar de oesters
verstikten die op de banken
lagen te groeien. Het rotting
sproces vei-gde extra zuurstof,
wat alles verergeide. Oes
terkwekers lieten via de FZC
weten dat op sommige plek
ken bijna hun totale oester
voorraad (negentig procent)
was gestorven.
afgeraden, maar dat is tot nog
Door Gert van Engelen
Vrijwel elk jaar wordt Oolt
gensplaat getroffen door een
zwemverbod. Dit seizoen bleef
de maatregel lang uit, waar
schijnlijk doordat het barre
zomerweer de vorming van
blauwwier in het Volkerak
tegenhield. Maar enkele dagen
geleden was een zwemverbod
onvermijdelijk geworden. Er
dreven dikke lagen blauwwier.
Normaal gesproken wordt dan
vrijwel tegelijk zwemmen bij
de havenmond van Oude-Ton-
ge, in het Krammer-Volkerak,
toe niet gebeurd.
Zwemverboden worden afge
kondigd, zodra de waterkwa
liteit ondermaats is. Bij blauw
wier (oftewel blauwalg) is dat
het geval. Blauwwieren zijn,
net als roodwieren, eigenlijk
bacteriën die er uitzien als
wier. Blauwalgen komen alleen
in de zomerperiode voor, en
vormen een blauwgroene laag
die op olie lijkt. Als deze laag,
zo meldt de provincie op haar
website, dikker wordt en het
wier dichter op elkaar drijft,
sterven de blauwwieren at. Er
ontstaat dan een stinkende
brij.
Bij het afsterven produceren
blauwwieren giftige stoffen,
die schadelijk kunnen zijn voor
mensen en dieren. Die vei-gif-
tigingen komen alleen via de
mond tot stand. Mensen mogen
het ernstig verontreinigde
oppervlaktewater daarom
nooit inslikken. Gebeurt dit per
ongeluk toch, en bij kleine kin
deren is dat snel mogelijk, dan
kunnen de slachtoffers binnen
twaalf uur last krijgen \an een
reeks van gezondheidsklach
ten: hoofdprijs, maagkramp,
misselijkheid, braken, koorts,
diarree, oorpijn, oogirritaties,
een loopneus, gezwollen lip
pen en een jeukende huid.
Alle overige locaties rond Goe-
ree-Overflakkeezijn nog steeds
gezond en zwemwaardig. Noch
de provincie Zuid-Holland
noch de provincie Zeeland
heeft hier een zwemverbod
uitgevaardigd. Zeeland is tot
dusverre zelfs compleet gevrij
waard gebleven van blauwalg,
vertelt een woordvoerder van
de zwemwatertelefoon (0118-
63 19 67). "Nog nergens is een
zwemverbod nodig gebleken;
de waterkwaliteit is nog steeds
voldoende."
Aanvankelijk leken de blauwal
gen vroeg op te rukken. Eind
juni werden al in verontrus
tende hoeveelheden groene
drijflagen geconstateerd in het
Zoommeer en het Krammer-
Volkerak. "Maar die concen
traties waren heel laag en ze
waren ook snel weer verdwe
nen. Dat komt voornamelijk
door het slechte weer. Zolang
de temperaturen laag blijven,
valt het nogal mee."
De provincie Zeeland houdt
verschillende locaties vlak
bij Goeree-Overflakkee in de
gaten, zoals die bij de Greve
lingendam, de Plaat van Oude-
Tonge, de Krammersluis en
plekken in het Grevelingen-
meer zelf. Tussen 15 april en
15 september meet zij de kwa
liteit van het zwemwater op de
56 locaties, door het minimaal
eens per 14 dagen te onderzoe
ken op bacteriën, helderheid
en de aanwezigheid van blauw
wieren. Hetzelfde gaat op voor
de provincie Zuid-Holland.
Nieuwe-Tonge
Tel. 0187-65 24 84
www.dewaalhoveniers.nl
Waterforen 25 Dirksland
Rechtspraktijk Middelharnis
Mrs.SpuijSVerplanke
Juristen en Mediators
Tel. (0187) 48 86 85 amail: info@n'mh.nl
Fax (0187) 48 41 14 website: www.rpmhnl
Firma J. J. van Gurp
Oudedijk 14, Ooltgensplaat
(0187)631350/
(06) 55552023
www.ert-sierbestrating.nl
.^^^^^"O.
wwwbctkeiitromkeinelQaut
Zandpad it Mijdellwrois - Telefaon (0187) 48 34 37
Door Hans Villerius
Het Tramproject is een project
voor de eilandelijke basisscho
len, een onderdeel van een
eilandbreed sociaal-cultureel
pioject waarin de tram centraal
staat. Tijdens de presentatie in
het Diekhuus legden cultureel
werker Jan Trompper en wet
houder Gornelis Visser van
de gemeente Goedereede uit
hoe zowel \roeger als nu de
tram een verbindende schakel
\ornit.
Toen op 30 april 1909 de
RTM tramlijnen Middelhar-
nis-Haven richting Ouddorp
en Ooltgensplaat werden
geopend, had. dit grote sociaal-
economische gevolgen voor
Goeree-Overflakkee. Door de
komst van de tram ontstond
er meer werkgelegenheid en
bedrijvigheid en kwam er meer
handel. Ook de mobiliteit van
de eilandbewoners werd gro
ter, zowel op het eiland als naar
daarbuiten via de veerboot. Zo
vormde de tram in de eilande
lijke historie de verbindende
schakel tussen mensen onder
ling.
Tijdens de Watersnoodramp
\an 1953 zijn veel rails weg
gespoeld, en bij het herleggen
ervan bleken veel bielzen slecht
te zijn. Een algehele renovatie
van het tramtraject bleek te
kostbaar. Bovendien werden
in die tijd ook de Deltawerken
aangelegd, waarmee dé vaste
oeververbindingen een feit
werden. De RTM hief daarom
in 1956 op het eiland de tram
op en bracht er busverbindin
gen voor in de plaats, waarmee
de tram als verbindende scha
kel van het eiland verdween.
De herinnering eraan zou ech
ter blijven. De ouderen praten
er nog steeds over en voor de
Met de overhandiging van de fietsroutekaart was de presentatie het Trampmject een feit. Vl.n.r gedeputeerde Huls
t^- f..i.,, U17//..
xoethoiuler Visser en Adrie Stolk.
jongere generatie zou het een
aardige insteek kunnen zijn om
rond hel onderwerp 'de tram
terug in het landschap' in geza
menlijkheid bezig te zijn. En zo
gebe.iirde.
Samen met de regionale kun
stenaars zijn van 24 van de 32
basisscholen op het eiland de
kinderen aan de slag gegaan
met het beschilderen van pane
len in de vorm van tramwa
gons. De panelen-vervaardigd
en schilderklaar gemaakt door
leerlingen van het Albeda col
lege in het kader van het AKA-
project - zijn ongeveer 2,50
meter lang en 1,20 meter hoog.
In totaal werden 122 wagonpa
nelen beschilderd, die vervol
gens een plaats kregen langs
het vroegere tramtraject over
het eiland. De plaatsing werd
- onder bezielende leiding van
de heer JRe) ntjes - verzoi-gd
door de vrijwilligers en de jon
geren van het AKA-project. En
zo zijn dus diverse geledingen
uit de eilandelijke samenleving
van nu enthousiast en geza
menlijk bezig geweest om de
tram als het waie weer terug te
brengen op het eiland. Althans,
als zichtbare herinnering in het
Flakkeese landschap. Want de
échte tram van vroeger was
al eerder, in 1989, weer teriig
en is in levende lijve te zien in
het RTM-museum op De Punt
nabij Ouddorp en rijdend over
de Brouwersdani. Maar niet
temin: de (herinnering aan
de) tram fungeert zo opnieuw
als verbindende schakel op het
eiland, nu op sociaal/cultureel-
historisch vlak.
En er komen verscheidene posi-
T
tieve reacties uit het land, zowel
van kinderen die zich verbaasd
afvragen: 'Heeft hier vroeger
dan een tram gereden...?', als
van volwassenen die aangeven
de trampanelen - geplaatst op
22 verschillende locaties op het
eiland - te ervaren als "een ver
rassende verschijning als je ze
tegenkomt".
Een goede manier om die kleu
rig beschilderde 'trammetjes'
op het eiland tegen te komen,
is natuurlijk op de fiets. En om
daarin tegemoet te komen, zijn
in het kader van het Fietsrou
tenetwerk Goeree-Overflak
kee drie routes uitgestippeld
en op papier gezet - één van
38 km., één van 48 km. en één
van 55 km. lang - die langs de
geplaatste trampanelen voe
ren. En het eerste exemplaar
van deze 'tramfietsroutekaart'
overhandigde Adrie Stolk don
derdagmiddag namens stich
ting Podium aan wethouder
Cornells Visser, die vervolgens
verzocht werd deze weer Ie
overhandigen aan gedepu
teerde Martin Huls. Dit "als
symbool van erkenning die
de stichting Podium als eilan
delijke organisatie geniet bin
nen het project Cultuurbereik
Provincie Zuid-Hoiland", aldus
Stolk, "een project dat haar
fondsen krijgt toebedeeld van
uit de provincie Zuid-Holland,
aangevuld Aoor alle vier de
eilandelijke gemeenten".
Gedeputeerde Huls verklaarde
onder de indruk te zijn van de
^ele trampanelen, waarvan hij
er eerder die dag een aantal
Folii: Hum Hifi hts
bezocht had. En na ontvangst
van de eerste tramfietskaart gaf
hij aan dat dit nóg een verbin
dende schakel tussen mensen
onderling betekent, "want nu
verbindt de tram - zij het mid
dels de fiets - opnieuw mensen
aan elkaar".
Po reis
Overigens gaf wethouder Vis
ser deze middag nog aan dat
"Goeree-Overflakkee véle
parels heeft op het gebied van
cultuurhistorie, maar veel van
die parels liggen min of meer
wat onder de oppervlakte ver
borgen". Het is echter de stich
ting Podium, zo gaf hij aan, die
deze parels in de samenleving
weet bloot te leggen. "En daar
mogen we blij mee en trots op
zijn!", zo complimenteerde hij
de stichting.
En het was Adrie Stolk die deze
middag van de gelegenheid én
van de aanwezigheid van zowel
gemeentelijke als provinciale
bestuurders gebruik maakte om
te pleiten voor beschikbaarstel
ling van meer middelen, die de
stichting Podium in staat zullen
stellen zich verder te profes
sionaliseren. "Want willen we
doorgaan met onze en uw dro
men van en vóór deze streek",
zo gaf hij aan, "dan is het
noodzakelijk dat ons vrijwillige
bestuur naar een semi-professi-
onele organisatie kan groeien.
Graag spreken we af dat we in
het belang van de streek, na de
vakantie met eilandelijke en
provinciale bestmnders hier
verder over spreken."
De trampanelen langs de fietswuies: een verrassende verschijning:^ t;,,*
foto: l\'rsburu Flakkee
