Welbedankt
Kerk
diensten
Lege
Het weer van volgende week...
Hoogzomerse taferelen tot
en met Koninginnedag
Knelpunten in
het wegennet
EIIAt1DEt1-l1IEUW5
Workshop Klimtoren bouwen
Morgen
Perkplanten-
markt
Damvereniging
Dirksland
'Waar is ons
kind?'
Inleveren
rommel
marktspullen
Ouddorp
EllAt1DB|.t1IEUW5
^tstuine^^
*lto6éi(tó
0900-8844
Getuigenoproep
Uw auto én caravan
PAGINA 2
VRIJDAG 27 APRIL 2007
Ethiek
Wat wordt ermee
bedoeld?
U zult vragen: voor wie
is deze titel, dat bedankje
bedoeld? Wie wilt u bedanken
en waarvoor?
In deze column wil ik met u
nadenken over het bedanken
in de omgang met elkaar.
Ik ben opgevoed in een tra
ditie waarin het niet gewoon
was mensen te bedanken. Dat
was om het met een heden
daagse uitdrukking te zeggen
'not done'.
Bij een jubileum of bij een
afscheid mocht er iets gezegd
worden over wat de persoon
voor wie we bijeengekomen
waren, had gedaan. En dan
toch heel sober, om niet te ver
vallen in verheerlijking van
mensen.
En soms ook rondom het
sterven van iemand uit de ker
kelijk gemeenschap. Dan werd
meer dan eens dank aan God
gebracht. Een dank die we de
overledene in zijn leven ont
houden hadden.
Veranderd
De laatste jaren - zeg zeven
jaar - ben ik daar wat anders
tegenaan gaan kijken. Ik heb
onze calvinistische, wellicht
moet ik ook zeggen onze puri
teinse traditie, op dit punt wat
kritischer leren bezien. Laat ik
het maar heel gewoon zeggen:
ik ben ertoe overgegaan om
mensen eens hartelijk te bedan
ken voor wat zij in kerkelijke,
maatschappelijk en familiaal
verband hadden gedaan. Niet
zo zeer voor mijzelf, als wel in
veel breder kring, waarin zij
belangeloos dienstbaar waren
geweest.
Het betrof vooral oudere
mensen, hoewel ik ook aan
jongeren mijn dank en waar
dering niet heb onthouden.
De lezer begrijpt dat ik het
vooral heb over mensen van
mijn generatie of van die daar
voor!
Het viel mij op dat mensen
zich bij zo'n waarderend woord
wat verlegen gedroegen.
Er mee verlegen
Ze wisten eigenlijk niet wat
ze er mee aan moesten. Ik zag
op veler gezicht een zekere
verlegenheid: Dat doen wij in
onze kring niet.
Ik voelde aan hun reactie
iets van; Als je mensen bedankt
met een waarderend woord,
doe je eigenlijk God te kort.
Breng daarom Hem de dank
en houd verder je mond.
Uiteraard heb ik die wat
verlegen en afwijzende reactie
op mij laten inwerken. Ik ben
zelf in die traditie opgegroeid
en heb daaraan tot over mijn
vijfenzestigste meegedaan.
Toch kijk ik er nu wat anders
tegenaan.
Als ik bij zo'n bedankje -
zonder de aanleiding van een
jubileum of bij een afscheid -
een afwerende, verlegen reac
tie opmerk, zeg ik erbij: Ja, ik
zeg het nu maar bij je leven. Als
het bij de begrafenis gezegd
zou worden, kunt u het niet
meer horen.
Meermalen heb ik gezien
dat er dan een zekere ontspan
ning op het enigszins gespan
nen gelaat kwam. In de geest
van: Ja, dat is ook zo!
Door de ei^aring van een
aantal jaren geleerd zeg ik nu:
Het doet een mens goed als hij
eens oprecht en hartelijk, en
tegelijk zonder overdrijven,
wordt bedankt. Dan blijkt dat
al de inspanning en soms zelfs
de opoffering niet onopge
merkt is gebleven.
Uit de handdruk na zo'n
dankbetuiging kwam toch iets
van dank terug. Het had de
persoon in kwestie kennelijk
toch goed gedaan.
Nogmaals: dankwoorden
gesproken niet zo zeer bij
gelegenheden waar dat min
of meer verwacht worde. Ik
spreek in dit geval van 'obliga
te bedankjes'. De aanwezigen
verwachten dat er zulke woor
den worden gesproken.
Ook de partner erin
betrekken
Neen, een waarderend
woord op een moment dat
iemand dat niet verwacht en er
zeker niet op rekent.
Ik voeg eraan toe: vergeet
niet in zo'n bedankje de levens
partner te betrekken. Wat zou
een man kunnen doen als zijn
vrouw niet achter hem stond
en hem niet steunde. Dik
wijls heb ik bij een feestelijk
bedankje zitten wacht op wat
tegen de echtgenote gezegd
zou worden. Niet zelden ble
ven dankwoorden aan haar
adres achterwege!
We leven nu in een andere
tijd dan vijftig, zestig jaar gele
den. Ik wil er maar mee zeggen:
Ik heb het vooral over mannen
gehad. Tegenwoordig zijn de
rollen wel eens omgekeerd.
Dan is het op zijn plaats om de
vrouw die zich op een bepaald
terrein inspande, onder vier
(of meer) ogen eens hartelijk
te bedanken. Ik voeg daar nu
aan toe: vergeet dan (als ze
getrouwd is en haar man nog
leeft) haar levenspartner niet.
Christelijke
fijngevoeligheid
Voor sommigen van ons is
dat misschien even wennen.
Toch getuigt het van ch'ristelij-
ke fijngevoeligheid als wij een
vrouw op dezelfde hartelijke
manier bedanken, als ik dat
hierboven in de omgang met
mannen voorstelde.
Mijn ervaring is dat deze
manier van omgaan met elkaar
een glans aan het leven geeft.
W. H. \^LEMA
Er gebeurt veel negatiefs; we
klagen in deze tijd over veel dat
veranderd is. Misschien moet
ik in plaats van veranderd wel
zeggen: vervallen. Ik heb er in
deze rubriek meer dan eens
melding van gemaakt en zal
dat - zo God het geeft - blijven
doen, maar het goede mogen
we niet vergeten. En daarom
ook niet ongenoemd laten.
Tenslotte
Ter afsluiting nog een per
soonlijk woord.
Behorend tot de oudste
generatie, waarover ik hierbo
ven schreef, heb ik er nog altijd
wat moeite mee om publieke
lijk bedankt te worden. Hoe
vreemd het klinken mag, ik
voel me daar wat verlegen bij.
Zo werkt mijn opvoeding door
tot in mijn laatste levensjaren.
Daarom steek ik vaak mijn
vinger omhoog als men mij
bedankt. Wat ik mocht doen
- in welke vorm ook - komt
van Boven. Daarvoor zij God
de dank gebracht.
Deze persoonlijke beleving
verhindert mij niet om toch
voor het geschrevene uw wel
willende aandacht te vragen.
Misschien is het ook iets voor
u, als u bedankt wordt. De vin
ger omhoog naar Hem, Die u
de gelegenheid en de bereid
heid gaf te doen, waarvoor u
bedankt wordt.
Het weer blijft voorlopig uit de kunst en alle zomerregis-
ters lijken wel wagenwijd open te staan! Met een gemid
deld temperatuuroverschot van 5 graden, wordt april
2007 mei afstand warmste vierde maand ooit! Het oude record
wordt zelfs met twee volle graden verpulverd. Het begint
zowaar te wennen met al die warmterecords aan de lopen
de band. Leek het er vorige week nog even op dat er rond
het midden van deze week een paar broodnodige buien
zouden langskomen... Die 'regen voor het stof' werd al
snel geschrapt en dat geeft direct aan dat we deze maand
met een wel heel bijzonder en ronduit (hoog)zomers scena
rio zitten opgescheept.' Regen die en route is naar Neder
land verdampt letterlijk... Deze grasmaand - waarin het
reguliere aprilgroene gras op veel plaatsen a! bijna geel
oogt - wordt de droogste maand uit de weerhistorie, met op
de meeste plaatsen in Nederland geen druppel regen, en
dat al sinds 21 maart. De problemen voor de akkerbouw,
ook op de eilanden, worden steeds serieuzer met her en
der gortdroge akkers op de kleigronden. Op de meeste
plaatsen wordt volop beregend nu dat nog kan. Het lijkt
warempel alsof we twee maanden hebben overgeslagen en
we gewoon eind juni op de kalender hebben!
De mmiddels bijna normale 25 graden (en meer) staat ook
gepland voor de vrijdag en het weekeinde. Zeer opvallend
IS dat - net als rond het midden van de maand - de 'hot
spot' van de juliwarmte weer nagenoeg boven ons gebied
komt te liggen en het op de Hollandse terrassen beter toe
ven is dan op de meeste Spaanse buitenplaatsen; in die
regionen valt het weer al weken tegen. In Madrid regende
het woensdagmiddag bij 13 graden.
Dit weekeinde blijft het (zeer) fraai weer op Goeree-Over-
flakkee, maar de wind krimpt mogelijk iets naar noordoost
tot noord, zodat de vijfsterrentemperaturen plaatsmaken
voor vier sterren, maar dat zal nauwelijks merkbaar zijn.
Waarschijnlijk wordt het vrijdag en zaterdag- en zondag
middag op de westerstranden iets frisser, maar de zon blijft
overuren maken. Wellicht is er pas vanaf begin mei zicht
op wat serieuze regen (misschien 5 millimeter) in Neder
land, maar het is ook denkbaar dat de meeste neerslagim
pulsen tegen die tijd alweer van de prognosekaarten zijn
geschrapt.
Weerman Mare Putto
In deze rubriek kunnen lezers hun
zegje doen of reageren op hetgeen ze
in dit blad gelezen hebben. Inzendin
gen mogen geen grotere omvang heb
ben dan ca. 400 woorden. De redactie
behoudt zich het recht voor om
ingezonden tekst in te korten of niet
te plaatsen. Tevens draagt de redactie
geen verantwoordelijkheid voorde
inhoud van wat lezers schrijven.
Hierbij een reactie op het
artikel van Gert van Enge
len in de krant van vrijdag
20 april.
Het is goed om de aandacht te
vestigen op een groeiend pro
bleem zoals de berijdbaarheid
van onze wegen op het eiland.
De kop zegt dat het zeker
nog tot 2015 duurt voordat
er budget vrijgemaakt kan
worden om knelpunten op te
lossen. Je kunt met vrij gro
te zekerheid zeggen dat het
budget er dan ook niet komt
als je nu alle knelpunten in
heel Nederland al ziet. De
overheid is verantwoordelijk
voor deze taak.
Echter in 1964 is de Haring-
vlietbrug ook op initiatief van
de eilandbewoners gebouwd.
(Fluzi). Anders hadden er nu
ook nog geen files gestaan!
Het eiland heeft weinig werk
gelegenheid dus we zijn afhan
kelijk van deze wegen. Daar
naast wordt er nu steeds meer
gebruik gemaakt door verkeer
dat over het eiland heen rijdt
naar hun bestemming, Zee
land, Voorne-Putten en de
Maasvlakte, want daar staat het
ook vast. Wanneer de A4 van
Antwerpen naar Delft wordt
doorgetrokken, zal dit zeer
grote consequenties hebben
voor de wegen op ons eiland.
Het is zaak om zo min mogelijk
weerstanden in een weg te leg
gen om goede doorstroming te
bevorderen.
In het stuk tussen Oude-Tonge
en het Hellegatsplein zijn een
paar relatief eenvoudige maar
wel noodzakelijke oplossingen
te realiseren.
Om de doorstroming vanaf
de Haringvlietbrug te bevor
deren, moet het verkeer
door kunnen rijden. Maak
de bestaande afrit breder en
vloeiender zodat men geen
snelheid hoeft te verminde
ren. Het verkeer uit Brabant
dat invoegt, moet langer door
kunnen rijden en soepeler in
kunnen voegen. Dit is alleen
een kwestie van het asfalt ver
leggen!
De kruising Schaapsweg kun
je volledig intact laten, maar
er is voldoende ruimte om een
viaduct op 10 meter afstand
naast de kruising te leggen,
waar het doorgaande verkeer
overheen gaat rijden. Als dat
klaar is, kun je dat ook aan de
ander kant doen. (Tip; op het
Vaanplein liggen nog een paar
ongebruikte viaducten.)
Ten tweede moet het stop
licht bij de benzinepomp
worden weggehaald; vlak
bij ligt er een viaduct dat
gebruikt kan worden. Als
hier 23500 auto's per-etmaal
voorbij rijden en de helft
moet stoppen en optrekken,
kost dit echt heel veel liters
aan extra brandstof en houdt
het onnodig op.
Ik hoop dat onze overheid dit
kleine signaal oppakt en uit
voert zonder jarenlange stu
dies.
Jan Vroege, Middelhamis
Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag
Uitgave: uitgeversmij. Eilanden Nieuws b.v.
Verschijning: dinsdag huis-aan-huis
vrijdag abonnementen uitgave
Tel. (0187) 471020. Fax (0187) 485736
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis. Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINSTRAnE
Tel. (0187)471020
E-mail:algemeen@gebr-dewaal.com
Tarief per mm 0,35. Contracttarieven op aanvraag
Sluitingstermijn zakelijke advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
Sluitingstermijn overlijdensberichten:
dinsdag en vrijdag 7.30 uur
Voor foutief geplaatste advertenties als gevolg van onduidelijke
advertentieopdrachten kan de uitgeverij niet aansprakelijk
worden gesteld.
Advertentie-acquisitie: A.J. van der Velden, 06-50448359
REDACTIE
hoofdredacteur: J. Villerius, tel. (0187) 471022
e-mail: j.villerius@gebr-dewaal .com
Plaatsing van ingezonden berichten kan zonder opgaaf
van redenen worden geweigerd.
ABONNEMENTEN:
Abonnementen (vrijdagedilie) zijn bij vooruitbetaling en worden
automatisch verlengd. Opzeggingen schriftelijk vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
Postbank 167930
Rabobank Middelharnis 342001108
Lid NNP
Van toepassing zijn de Regelen voor het Advertentiewezen (ROTA).
SOMMELSDIJK - Als men
in het voor- of najaar gaat
snoeien in de tuin, blijft er
meestal wel wat aan takken
over. Snoeihout of afgebro
ken takken lenen zich uit
stekend om een handige
klimtoren te bouwen.
Tijdens een workshop van
KMTP Groei en Bloei kan
men hiermee aan de slag. Er
wordt een klimtoren - of met
een mooi woord een 'obelisk' -
gemaakt. Dit wordt een object
voor in de tuin om klimplanten
te steunen. Het wordt lekker
buiten werken, want de work
shop wordt in de tuin gehou
den. Alleen bij ongunstig weer
wordterbinnen gewerkt. Graag
zelf een snoeischaartje meene
men. Deelname aan de work
shop kost 10 per persoon,
niet-leden betalen 12,50. Dit
bedrag dient bij opgave te wor
den overgemaakt op bankre
keningnummer 34.20.05.863
t.n.v. KMTP, o.v.v. Workshop
Klimtoren. De workshop
wordt gehouden zaterdagmid
dag 19 mei bij Lydia van Lint,
Prutweg 6 te Sommelsdijk en
begint om 13.00 uur. Opgeven
kan tot uiterüjk tot 12 mei bij
Lydia van Lint, tel. 486659.
«i Rotterdam-Rijnmond
Wijkteam Goeree-Overflakkee
MIDDELHARNIS - De poli
tie is op zoek naar mensen die
getuige zijn geweest van ver
nielingen die in de gemeente
Middelhamis zijn gepleegd.
Tussen jl. zaterdagavond half
twaalf en zondagnacht twee
uur zijn in de Burgemeester
Mijslaan, het Marietjespad en
de Kastanjelaan verschillende
auto's ondergespoten met de
inhoud van een brandblus
ser, werden auto's bekrast,
spiegels van auto's getrapt en
de ruit van een woning inge
gooid. Bent u getuige geweest
van deze vernielingen of heeft
u hier anderszins informatie
over, neemt u dan contact op
met de politie via telefoonnum
mer 0900-8844 en vraag naar
het wijksecretariaat van wijk
team Goeree-Overflakkee van
district de Eilanden. Anoniem
melden kan via Meld Misdaad
Anoniem, tel. 0800-7000.
DIRKSLAND - Hoewel het
vooijaar flink droog inzet, zit
er nog meer dan voldoende
vocht in de grond om de tuin
op te vrolijken met nieuwe
planten. Om de tuinliefheb-
bers daarbij van dienst te zijn
organiseert de Activiteitencom
missie van de Gereformeerde
Gemeente te Dirksland ook
dit jaar weer een Perkplan-
tenmarkt, in samenwerking
met De Waal Hoveniers. Op
deze markt, die zaterdag 28
april gehouden wordt op het
parkeerterrein bij het kerkge
bouw aan de Mozartsingel, zijn
niet alleen perkplanten, vaste
planten en tuinaarde verkrijg
baar, maar ook goed advies.
De markt wordt gehouden van
9.00-12.00 uur De opbrengst
is voor de kerkbouw van de
Gereformeerde Gemeente te
Dirksland.
uitslag van de wedstrijd,
gespeeld op maandag 23 april.
Afdeling 1:
Joh. Wolfert -
H. Keuvelaar0-3
G. van Prooijen -
J. Knöps0-3
N. Wolfert -
M. van 't Geloof1 - 1
Afdeling 2:
W. Knöps - M. Poortvliet. 1 - I
A. Los - A. Jelier0-3
Zondag 29 april 2007
OUDDORP - Hersteld Herv.
Gem. Dorpskerk: 9.30 uin-
ds. H. Lassche en 18.30
uur leesdienst. Eben-Haëzer:
9.30 uur ds. J. Koppelaar,
Abbenbroek en 18.30 uur
ds. H. Lassche - Herv. Gem.
Locatie mfg Dorpstienden: 9.45
uur ds. G. C. de Jong, Slie-
drecht en 18.00 uur ds. E.
de Mots - Geref. Kerk 10.00
en 18.30 uur ds. A. A. van
der Spek - Oer. Gem .9.30
en 18.30 uur ds. R Blok
- Doopsgezinde Gem. 9.30
uur ds. D. van Beveren en
18.30 uur ds. J. van Otter-
loo.
GOEDEREEDE - Herv. Gem.
10.00 uur ds. E. de Mots
en 18.30 uur ds. C. Door-
neweerd - Hersteld Herv.
Gem. 9.00, 10.45 (bedie
ning Heiüge Doop), 17.00
en 18.45 uur ds. J. W. van
Estrik.
STELLEN DAM - Herv. Gem.
10.00 uur ds. G. van Meije-
ren en 17.00 uur ds. H.
Liefting, Delft - Geref.
Kerk 10.00 en 18.30 uur
leesdienst - Hersteld Herv.
Gem. 10.00 uur ds. J. L.
Schreuders, Aalst en 18.00
uur kand. R. v. d. Kamp,
Scherpenzeel.
MELISSANT - Hersteld Herv.
Gem.10.00 en 18.00 uur ds.
P Korteweg - Geref. Kerk
9.30 uur da. M. M. Kwante
- Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur ds. A. J. Gunst, v.m.
bediening Heilig Avond
maal en nam. bediening
Heilige Doop - Ger. Gem.
in Ned. 10.00 en 18.00 uur
leesdienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem.
10.00 uur ds. J. Ouwendijk,
alphen a/d Rijn en 18.00
uur ds. W. P van der Aa,
Numansdorp - Ger. Gem.
10.00 en 18.00 uur lees
dienst - Ziekenhuis: 14.30
uur de heer A. ten Brinke.
HERKINGEN - Herv. Gem.
10.00 uur kand. W. Ver
waard, Sliedrecht en 18.00
uur ds. J. Maas - Hersteld
Herv. Gem. 9.30 en 18.00
uur ds. A. van Wijk - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur
student B. Labee.
SOMMELSDIJK - Herv. Gem.
10.00 uur ds. M. E. v. d. Bin
nendijk, Capelle a/d IJssel
en 18.00 uur ds. R. W. van
Mourik - Lukaskapel HDG
10.30 uur ds. R. W. van
Mourik - Exodus 10.00 uur
ds. R. Steenstra - Remon
strantse Gem. 10.00 uur
samenkomst - CAMA Gem.
10.00 uur de heer K. van
Holten - Hersteld Herv.
Gem. 11.00 en 17.00 uur ds.
W. Pieters, Garderen.
MIDDELHARNIS - Herv.
Gem. 10.00 uur ds. H.
Harkema en 18.00 uur ds.
M. J. van der Poel, Strijen
- Geref. Kerk 10.00 uur
mevr. P. N. Littel-van Dom-
mele en 17.00 uur de heer
R. W. Baas - Ger. Gem. 9.30
en 18.00 uur ds. G. van
Manen - Chr. Geref. Kerk
9.30 en 18.00 uur ds.A. A.
Egas - Geref. Kerk (Vrij
gemaakt) 9.30 uur ds. D. J.
van Diggele en 17.00 uur
leesdienst.
NIEUWE TONGE - Herv.
Gem. 9.30 uur ds. J. Maas
en 18.00 uur ds. W. R
Emaus, IJsselstein - Her
steld Herv. Gem. 9.30 uur
ds. H. J. Boer, openbare
belijdenis en 18.00 uur ds.
P C. Hoek, Sint Annaland
- Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
OUDE TONGE - Herv. Gem.
10.00 uur ds. H. J. van den
H erik, Hoevelakenen 18.00
uur ds. W. van Gorsel, Berg
ambacht - Ger. Gem. 10.00
uur leesdienst en 15.00 uur
student B. Labee - Beréa
Gem. 10.00 uur de heer H.
Scheermeijer.
STAD a/h HARINGVLIET
- Herv. Gem. 10.00 uur ds.
J. Willemsen en 18.00 uur
ds. B. A. Belder, Schelluinen
- Geref. Kerk geen opgave
- Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
DEN BOMMEL - Herv. Gem.
10.00 uur ds. C. Doorne-
weerd en 18.00 uur ds. P
van Duijvenboden, Apel
doorn - Geref. Kerk 10.00
uur da. C. Flim en 18.00 uur
ds. W. A. Boer.
OOLTGENSPLAAT - Herv.
Gem. 9.30 uur ds. A. Belder,
bediening Heilige Doop en
18.00 uur ds. K. Groenen
dijk, Bruchem - Geref. Kerk
9.30 uur de heer Van Geest
en 18.00 uur ds. J. C. van
Westenbrugge - Ger. Gem.
9.30 en 18.00 uur leesdienst
- Hersteld Herv. Gem. 9.00
uur ds. W. Pieters, Garderen
en 15.30 uur ds. A. Egas,
Werkendam.
LANGSTRAAT - Herv. Gem.
10.00 uur ds. K. Groenen
dijk, Bruchem,
""Oude mensen moeten sterven.
Jonge mensen kunnen sterven.
Deu bekende uitdrukking geeft^
aan, dat we bij het woord 'sterven'
veelal denken aan een gebeurte
nis die plaatsvindt aan het einde
van een lang leven en niet aan het
begin. Dal maakl hel sterven van
een kind ook lot een eigensoortige
en onvergelijkelijke ervaring. Het
is een onvoorstelbaar groot verdriet
voor ouders, een ervaring die in
hun leven maar heel moeilijk plaats
gegeven kan worden" [11].
Dat zijn de beginregels van een
boek over een teer en moeilijk
onderwerp. De ütel zegt vol
doende: 'Waaris onskind?'Hetis
bedoeld als een pastoraal-theo
logische handreiking rond het
overlijden van jonge kinderen.
Het boek is geschreven door
ds. M.A. Kempeneers, christe
lijk gereformeerd predikant te
Elburg. Hij en zijn vrouw zijn,
wat we wel noemen, ervarings
deskundigen. Ze woonden nog
op Goeree-Overflakkee toen ze
het in 1993 moesten meemaken
dat hun 13-uren oude zoontje
Marijn kwam te overlijden. Bij
zijn geboorte wees niets daar
op. Maar een gevaarlijke bac
terie deed in enkele uren haar
dodelijke werk.
In het kader van zijn opleiding
aan de Theologische Universi
teit te Apeldoorn enkele jaren
later bestudeerde de heer
Kempeneers dit thema. Hij
probeerde het te doordenken
vanuit een exegetische, con
fessionele en pastorale invals
hoek. In zijn doctoraalscriptie
die hij eraan wijdde, betrok hij
mede de ervaringen van ande
ren die met het overlijden van
een jong kind te maken had
den gekregen. Dit pas versche
nen boek is een neerslag van
zijn bevindingen, aangereikt
vooral aan bedroefde ouders.
In zijn boekje wil de schrijver
met name ingaan op de gees
telijke vragen rond de eeuwige
bestemming van de jongge
storven kinderen. Daar wijst de
titel ook op: 'Waar is ons kind?'
Het verlies van je kleine kind
je is op zichzelf beschouwd al
verschrikkelijk. Veel kerkelijke
ouders kampen daarnaast nog
met de martelende onzeker
heid over de plaats waar hun
kind na het stei^en gekomen
is. Is het bij de Heere? Of is het
daar niet? Het was een kindje
van zondige ouders. Daarom
zelf ook zondig, hoe klein het
ook was. Wat betekent dat voor
zijn of haar zielenheil? Het is
deze vraag die in dit boekje
nadrukkelijke aandacht ont
vangt. Ds. Kempeneers doet
dat met een betrokken en tere
toon. In het kiezen van zijn
woorden komt hij, naar mijn
indruk, dicht bij de verdrietige
ouders.
Wat is het traject waarin hij de
antwoorden zoekt op de vraag
van zijn titel? Terecht trekt hij
allereerst enkele lijnen vanuit
de Heilige Schrift [h. I]. Dat
blijkt nog niet zo gemakkelijk
te zijn, want een overvloed aan
gegevens is er niet voorhanden.
Toch is er volgens hem wel een
eenduidige conclusie mogelijk
op grond van de Schriftgege-
vens. Vervolgens luistert hij
naar de belijdenis van de kerk,
met name naar de Dordtse
Leerregels [h. 2]. Ook deze
belijdenis heeft niet anders
willen doen dan te luisteren
naar het Woord van de Heere
Zelf In het volgende hoofd
stuk komen (zoals ze genoemd
worden) de 'oudvaders' aan
het woord, de pastorale schrij
vers uit vroeger eeuwen [h. 3].
Ook velen van hen, pastoraal
theologen als ze waren, heb
ben zich over dit onderwerp
uitgesproken. Daarna gaat hij
nader in op een specifiek ele
ment in de praktijk van deze
problematiek. Bij velen heerst
namelijk de gedachte dat de
Heere zekerheid wil geven
door middel van bijzondere
beloften, 'waarheden', recht
streeks gegeven aan de ouders
of aan anderen. Is dat de aan
gewezen weg? Hierover gaat
hoofdstuk 4.
In de hoofdstukken 5 tot en
met 8 komen enkele andere
pastorale onderwerpen aan de
orde: de voorbereiding van het
kind op zijn aanstaande ster
ven, de wijze van de begrafenis
en de verdere verwerking van
het verdriet en de rouw. Het
slothoofdstukje komt opnieuw
op de centrale vraag terug:
'Waar is ons kind?'
Welnu, wat is de lijn die ds.
Kempeneers in Schrift en belij
denis heeft ontdekt? Mogen
de bedroefde ouders worden
getroost en hoe mag dat? Laat
ik allereerst zeggen dat de
schrijver er niet omheen gaat
dat ook onze jonge kinderen
"kinderen des toorns" zijn die
in Gods Rijk zomaar niet kun
nen komen. Ze zijn onheiligen,
geboren uit onheiligen. Toch
concludeert hij, op grond van
de Schriftgegevens: "al zijn ze
strafwaardig vanwege de erfzonde,
het verbond mag voor de jong
gestorven verbondskinderen als
genoegzaam voor hun zaliglmd
geacht worden" [35]. Deze con
clusie stemt overeen met wat
zowel in de belijdenis van de
kerk als door de meeste oude
schrijvers verstaan is als wat
de Heere ons dienaangaande
heeft geopenbaard. Ik neem
hier over de woorden van een
geschrift uit het begin van de
17"^ eeuw, enigszins herschre
ven: "Voor Gods uitverkoren kin
deren zijn te houden, niet alleen de
volwassenen die in Christus gelo
ven, maar ook de kinderen van het
verbond, zolang zij in hun daden
het tegendeel niet bewijzen. Daarom
hebben gelovige ouders, wanneer
hun kinderen in hun kindsheid
komen te sterven, geen oorzaak om
aan de zaligheid van hun kinderen
te twijfelen" [43]. Vergelijk hier
mee Dordtse Leerregels I, 17.
Dit is de lijn die ook ds. Kem
peneers in zijn boekje trekt.
Hij geeft hoog op van de vast
heid van Gods verbond en van
de welgemeendheid van Gods
beloften. Daarbij bedoelt hij
niet een of andere optimisti
sche beschouwing te presen
teren, als wel bijbelse troost te
bieden in rouw en verdriet. De
kinderen der gemeente delen
in de beloften van vergeving
en zaligheid die de Heere aan
Zijn kerk toezegt, vei-zegeld'in
het sacrament van de Heilige
Doop. Daarbij is het niet bepa
lend of het kindje zelf ook al
daadwerkelijk gedoopt is. Ook
niet of het al kenmerken van
zijn of haar verkiezing tot de
zaligheid heeft getoond. "De
belofte alleen moet voor de godzali
ge ouders genoeg zijn om te geloven
dat hun jonggestorven kinderen
behouden zijn. Niet wat de mensen
ervan zeggen. En ze hoeven hel ook
niet te zoeken in bijzondere leke
nen. Maar de toezegging alleen.
Gods genadeverbond alleen" [50].
We behoeven niet uit te sluiten
dat de Heilige Geest bijzon
dere beloften gebruiken kan.
Maar de 'gewone' weg, de weg
van het geloof in de beloften
van Zijn Woord, is een vaster
en troostrijker weg.
Ik kan in deze bespreking niet
ingaan op andere aspecten die
in dit tere boekje verder aan de
orde komen. Ik beveel het van
harte ter lezing aan. Tot slot
nog een woord van een 'oude
schrijver', de Schotse hoogle
raar Thomas Halyburton. Na
het sterven van een 11 maan
den oud dochtertje schrijft hij
dat hij geen bijzondere belofte
voor haar had. Maar, aldus
Halyburton, "ik mocht zien op
de omvangrijke belofte van het
verbond, die er voor ons en onze
kinderen is" [70].
N.a.v.: Waar is ons kind? Een
pastoraal-theologische
verhandeling rond het
overlijden van jonge
kinderen. Uitgeverij De
Groot Goudriaan, Kam
pen. Paperback, ISBN
90-6140-924-1, 137
pag., prijs 13,90.
J.M.J. Kieviet
in vertrouwde handen
Wie heeft er nog rommel
marktspullen in te leveren?
Dat kan op dinsdag 1 mei van
18.45- 20.30 uur bij de fam.
Van koppen. Duinkerker
weg 6/a te Ouddorp. (Alleen
geen grote spullen zoals ban
ken, kasten en stoelen.) Als u
spullen heeft, maar deze niet
kunt brengen, belt u dan naar
684462 en het wordt bij u
opgehaald. De rommelmarkt
zal op 18 mei worden gehou
den op parkeerplaats Dorp
stienden. De opbrengst is
voor de Hervormde gemeente
(PKN) van Ouddorp.
