De opleiding tot mediscli
specialist Icritisch bekeken
e t tl t e fe^
IE
PREDIKBEURTEN
0900-8844
Flakkeese
canon
Belijden en leven
Damvereniging
ENEO'52
Acties K H R M
Paaszangavond in
Sommelsdijk
EIIIVtlDEtl-niEUWS
EIIAI1DI91.I1IEUW5
Een onderzoek
Acht opleidingen stopgezet
Oorzaken
'Gaat het ZO toe?'
'Bang voor de dokter'
Hoe is dit in kerkelijk verband?
Dr. W. H. Velema
Zondag 25 februari 2007
Station Ouddorp 2x er op uit
Snelheidscontroles
inleverdagen voor
goede-spulTen-markt
Ophalen oud papier
Moeders rol als onderwijzer
Verkoping kleding en gebak
Bingo in de Victoriahal
PAGINA 2
VRIJDAG 23 FEBRUARI 2007
In het Zaterdags Bijvoegsel van NRC
Handelsblad van 27 januari jl. wordt verslag
gedaan van een onderzoek naar de opleiding
tot medisch specialist.
Deze krant heeft inzage gekregen in zes
honderd brieven die de Medisch Specialisten
Registratie Commissie (MSRC) de afgelo
pen drie jaar naar alle opleidingsziekenhui
zen heeft gestuurd.
De krant heeft, zoals in het artikel staat,
geanonimiseerde kopieën daarvan in bezit
gekregen. In het artikel zijn dus - terecht
- geen namen van ziekenhuizen en daar wer
kende specialisten te vinden.
De feiten zijn des te schokkender. Intussen
heb ik ook in andere dagbladen een weergave
van dit artikel (getiteld 'Bang voor de dok
ter') gelezen. De lezer van deze column kan
dus van de feiten die ik nu vermeld op de
hoogte zijn. Toch schrijf ik erover omdat het
resultaat van het onderzoek voor mij schok
kend was.
Ik ga niet in op details van het verslag. Ik
vermeld alleen de hoofdzaken.
Sinds 2004 hebben ziekenhuizen acht
opleidingen moeten stopzetten. Andere zie
kenhuizen mochten alleen onder strikte voor
waarden en voor beperkte tijd een opleiding
voortzetten. Waarom worden opleidingen
ingetrokken; dus metterdaad stilgelegd?
Ik noem enkele oorzaken die in het artikel
naar voren worden gebracht.
Allereerst ruzie tussen specialisten.
Een voorbeeld daarvan, zo is uit andere
bron bekend, is de opleiding tot hartchirurg
in Nijmegen. Daar stierven meer operatie
patiënten dan in andere ziekenhuizen. De
afdeling is gesloten met consequenties voor
de daar fungerende specialisten; althans voor
een deel van hen.
Vervolgens wordt in bovengenoemd arti-
kei als oorzaak aangewezen te weinig bege
leiding van de onervaren artsen.
Daarnaast is er sprake van een intimide
rende sfeer, waarin arts-assistenten zich niet
veilig voelen. Als gevolg daarvan durven
dezen hun fouten niet op te biechten. Dit
verzwijgen zou het welzijn van patiënten in
gevaar kunnen brengen.
Het oordeel van bovengenoemde MSRC-
commissie is, dat het opleidingsklimaat niet
is gewaarborgd.
Ik vermeld er nog bij dat de opleiding tot
hartchirurg in het Radboud-ziekenhuis in
Nijmegen gesloten is op last van de Inspectie
voor de Gezondheidszorg. Dezelfde afde
ling in het UMC Utrecht is gesloten na een
kritische brief van bovengenoemde MSRC.
Tweeëneenhalf jaar nadien leidt het Utrecht
se ziekenhuis nog steeds geen hartchirurgen
op. Een aanvraag daartoe is wel ingediend.
Hoewel er in genoemd artikel nog meer
details vermeld worden, volsta ik met het
bovenstaande. Alleen voeg ik eraan toe dat de
specialist in opleiding in het ene ziekenhuis
te weinig en in een ander ziekenhuis te veel
moet doen in het kader van zijn opleiding.
Al deze gegevens laten bij mij en ik denk
bij velen een indruk na van ontsteltenis. Gaat
het zo toe bij de opleiding van specialisten?
Laat ik vooropstellen dat het gelukkig is
dat er een Medisch Specialisten Registratie
Coirmiissie is die ook toezicht houdt op de
opleidingen.
Stel u voor dat deze Commissie er niet
was of niet functioneerde; dan zouden al de
genoemde misstanden kunnen voortduren en
tot (nog) ernstiger gevolgen leiden.
Toch moet het te denken geven dat niet
slechts meningsverschillen tussen de specia
listen, maar gewoon ruzie (wat daarvan ook
de oorzaak mag zijn) zulke misstanden ver
oorzaken. Daarmee wordt schade toegebracht
aan de patiënt en aan de arts in opleiding.
Men zou toch van mensen op zulke ver
antwoordelijke posten mogen verwachten
dat ze anders te werk gaan, al was het alleen
maar om het weizijn van de patiënten en met
het oog op de vorming en toerusting van aan
komende specialisten. Welke erfenis krijgen
deze vrouwen en mannen mee voor het zelf
standig uitoefenen van hun specialisme?
Wie rustig nadenkt over deze feiten, moet
toch zeggen: Kunnen de opleiders niet beter
met elkaar omgaan ter wille van hun patiën
ten èn studenten?
Nu de zaken er zo blijken voor te staan
mogen we als samenleving dankbaar zijn - ik
herhaal het nog eens - dat er tenminste toe
zicht wordt uitgeoefend.
De vermelde resultaten zijn beschamend
oor die artsen, die in gebreke blijken te blij
ven bij de uitoefening van hun taak als oplei
der tot medisch specialist.
Het genoemde artikel heeft als kop 'Bang
voor de dokter'. Het zal duidelijk zijn dat
men dat opschrift op verschillende manieren
kan verstaan.
Graag wil ik hieraan toevoegen dat geluk
kig niet alle (opleidings)ziekenhuizen door
dit bericht getroffen worden. Het is mij
- woonachtig op de Veluwe - altijd weer
een genoegen als ik goede dingen lees (zoals
uitbreiding van specialismen) in het Van
Weel-Bethesda ziekenhuis in Dirksland. De
bewoners van Flakkee kunnen daarvoor niet
dankbaar genoeg zijn!
Ik wil aan deze conclusie een staartje ver
binden. Dan stel ik de vraag: Hoe is dit in
kerkelijk verband. Hoe is de samenwerking
tussen predikanten in eenzelfde gemeente of
in classisverband? Als theologische studen
ten - wat ik nu maar noem - stage lopen,
welke indrukken doen zij op? Welke voor
beelden krijgen ze mee?
Deze vraag raakt niet alleen de dominees,
maar heel de kerkenraad.
In de kerk kennen we geen commissie ver
gelijkbaar met bovengenoemde MSRC. Zou
het soms niet nodig zijn dat ook predikanten
en kerkenraden zich erop bezinnen hoe zij
hun werk doen?
Ik weet dat er kerkvisitaties gehouden
worden. Het lijkt me belangrijk dat die - met
Gods hulp - even effectief opgezet worden
als in het hierboven vermelde rapport. Tot
welzijn van de gemeente en de ambtsdra
gers!
OUDDORP - Hersteld Herv. Gem.
Dorpskerk: 9.30 uur leesdienst en 18.30
uur ds. J.J. Roodsant, Dirksland. Eben-
Haëzer: 9.30 uur ds. L. Groenenberg, Oud-
Beijerland en 18.30 uur leesdienst - Herv.
Gem. (PKN) Locatie mfg Dorpstienden:
9.45 uur ds. P.H. van Trigt, Ouderkerk
a/d IJssel (voorbereiding H. Avondmaal)
en 18.00 uur ds. A. Belder - Geref. Kerk
(PKN) 10.00 uur ds. C.W. Hoek en 18.30
uur ds. C.G. Kant - Ger. Gem. 9.30 en
18.30 uur leesdienst - Doopsgezinde
Gem. 9.30 uur de heer T. Stortenbeker en
18.30 uur ds. N. van der Leer.
GOEDEREEDE - Herv. Gem. (PKN) 10.00
uur ds. J. Willemsen (voorbereiding H.
Avondmaal) en 18.30 uur ds. T.W. van
Bennekom - Hersteld Herv. Gem. 9.00,
10.45 uur ds. A.J. Schalkoort, Lunteren en
17.00 en 18.45 uur ds. C. Oorschot, Stel-
lendam.
STELLEND AM - Herv. Gem. (PKN) 10.00
uur kand. A.A. van den Berg, Gouda en
17.00 uur prof. dr. W. Verboom, Waddinx-
veen - Geref. Kerk (PKN) 10.00 uur ds.
C.G. Kant en 18.30 uur ds. C.W. Hoek
- Hersteld Herv. Gem. 10.00 uur ds. J.
Joppe, St. Maartensdijk en 19.00 uur ds.
Joh. Post, Putten.
MELISSANT - Hersteld Herv. Gem. 10.00
en 18.00 uur ds. P. Korteweg - Geref.
Kerk (PKN) 9.30 uur ds. W.G. Schaap
- Ger. Gem. 10.00 uur leesdienst en 14.30
uur ds. J. Schipper - Ger. Gem. in Ned.
10.00 en 18.00 uur leesdienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem. (PKN) 10.00
uur ds. G. van Meijeren en 18.00 uur ds.
W. Geuze, Woubrugge - Ger. Gem. 10.00
en 18.00 uur ds. J. Schipper - Ziekenhuis:
14.30 uur de heer A. ten Brinke.
chr. streeltblad op gerefonneerde grondslag
voor de zuid-liollandse en zeeuwse eilanden
is een uitgave van Uitgeversmaatschappij
Eilanden Nieuws BV
Verschijning; dinsdag- en vrijdagavond
Tel. (0187)471020
Fax (0187) 485736
Postbus 8, 3240 AA Mlddelharrüs
Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINISTRATIE:
tel.(0187)471020
e-mail: Algemeen@gebr-dewaal.com
(onder vermelding van 'adv" of 'adm')
tarief per mm 0,35;
contracttarieven op aanvraag
sluitingstermijn zakelijke advertenties;
maandag en donderdag 14.00 uur
sluitingstermijn overlijdensberichten:
dinsdag en vrijdag 8.30 urn-
voor foutief geplaatste advertenties als
gevolg van onduidelijke advertentie-
opdrachten of telefonisch opgegeven
advertenties kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Advertentie-acquisitie:
A. J. van der Velden,
06-50448359
REDACTIE;
hoofdredacteur: J. Vlllerius,
tel. (0187)471022,
e-mail: J.Villerius@gebr-dewaal.com
Plaatsing van Ingezonden berichten kan
zonder opgaaf van redenen
worden geweigerd.
ABONNEIMENTEN:
Per kwartaal 12,00
Per halfjaar €21,00
Per Jaar €40,00
Abonnementen zijn bij vooruitbetaling
en worden automatisch verlengd.
Opzeggingen schriftelijk
vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor deze
ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS;
postbank 167930
rabobank Middelharnis 342001108
HERKINGEN - Herv. Gem. (PKN) 10.00
uur ds. J. Maas (voorbereiding H. Avond
maal) en 18.00 uur ds. R.W. van Mourik
- Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur kand. M.
Diepeveen, Stellendam en 18.00 uur ds.
W.J. Tennissen, Melissant - Ger. Gem.
10.00 uur leesdienst en 14.30 uur ds. G.
van Manen.
SOMMELSDIJK-Herv.Gem.(PKN) 10.00
uur ds. R.W. van Mourik en 18.00 uur dr.
TE. van Spanje, Reeuwijk - Lukaskapel
HDG 10.30 uur ds. P Janse, Middelburg
- Exodus (PKN) 10.00 uur ds. RJ. van der
Gaag - Remonstrantse Gem. 10.00 uur
samenkomst - CAMA Gem. 10.00 uur de
heer L. Post - Hersteld Herv. Gem. 9.30
en 17.00 uur ds. A. Egas, Werkendam.
MIDDELHARNIS - Herv. Gem. (PKN)
10.00 uur ds. A. Goedvree, Amemuiden
en 18.00 uur ds. H. Harkema - Geref.
Kerk (PKN) 10.00 uur ds. L.J. Lingen en
17.00 uur da. A.E. Wassenaar - Ger. Gem.
9.30 en 18.00 uur leesdienst - Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 18.00 uur ds. B. de Romph
- Geref. Kerk (Vrijgemaakt) 9.30 uur ds.
D.J. van Diggele en 17.00 uur leesdienst.
NIEUWE TONGE - Herv. Gem. (PKN)
9.30 uur kand. J.A. de Kruijf, Oud-Alblas
en 18.00 uur ds. J. Maas - Hersteld Herv.
Gem. 9.30 en 18.00 uur ds. J.W. van
Estrik, Goedereede (bediening en dank
zegging H. Avondmaal) - Ger. Gem.
10.00 en 18.00 uur ds. P Blok.
OUDE TONGE - Herv. Gem. (PKN) 10.00
uur ds. P. Molenaar, Dordrecht en 18.00
uur kand. J.C. Breugum, Delft - Ger.
Gem. lO.QO en 18.00 uur ds. G. van
Manen - Beréa Gem. 10.00 uur de heer
H. Scheermeijer:
STAD aan 't HARINGVLIET - Herv. Gem.
(PKN) 10.00 uur kand. L. Walhout en
18.00 uur ds. H.J. Catsburg - Geref. Kerk
(PKN) 10.00 uur ds. G.J. Smink en 18.00
uur ds. J.C. van Westenbrugge - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst.
DEN BOMMEL- Herv. Gem. (PKN) 10.00
uur ds. C. Doomeweerd en 18.00 uur ds.
Th.W.H. van der Heijden - Geref. Kerk
(PKN) 10.00 uur da. Flim en 18.00 uur
ds. Th. Kok.
OOLTGENSPLAAT - Herv. Gem. (PKN)
9.30 uur ds. P.H. van Harten, Ridderkerk
(voorbereiding H. Avondmaal) en 18.00
uur ds. A.W. van der Plas, Waddinxveen
- Geref. Kerk (PKN) 9.30 uur de heer
J. Anninga en 18.00 uur ds. L.J. Lingen
- Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur leesdienst
- Hersteld Herv. Gem. 9.30 uur ds J. van
Rossum, Voorburg en 15.00 uur ds. A.
Kot, Huizen.
LANGSTRAAT - Herv. Gem. (PKN)
10.00 uur ds. A. Belder (voorbereiding H.
Avondmaal).
OUDDORP - Maandag 19 februari om 9.20
uur werd de bemanning van de reddingboot
Maria Paula, de tijdelijke vervanger van de
Griend van Station Ouddorp, gealarmeerd
door het Kustwacht Centrum Den Helder
vooreen sportvisboot die was vastgelopen bij
de Ooster op de Noordzee. Ter plaatse geko
men werd de 7 meter lange sportvisboot, met
3 personen aan boord, losgetrokken. Hierna
werd het scheepje begeleid door de ondiepte
bij de vuurtoren, waarna de opvarenden hun
reis naar zee konden voortzetten om te gaan
vissen. De Maria Paula was rond 11.00 uur
weer terug op het station.
Dinsdag 20 februari om 20.25 uur werd de
bemanning van de Maria Paula opnieuw
gealarmeerd door het Kustwacht Centrum
Den Helder. Ditmaal ging het om een jacht
dat op de Grevelingen aan de grond was gelo
pen. Ter plaatse bleek dat het jacht tussen de
boeien SP 18 en SP 20 (Springersdiep) door
een navigatiefout was vastgelopen. Het jacht
- de 'Aqua Mare', van 12 meter lengte en
met 2 personen en een hond aan boord - werd
losgetrokken en er werd gekeken of het schip
geen schade had opgelopen. Toen dit niet het
geval bleek, kon het op eigen kracht zijn weg
vervolgen naar de haven van Ouddorp.
De activiteitencommissie van de Gerefor
meerde Gemeente te Middelharnis orga
niseert 7 april een Paaszangavond in de
Hervormde kerk te Sommelsdijk. Aan deze
avond werken drie koren uit Krabbendijke
mee, namelijk mannenkoor Jeduthun, jeugd-
koor Heman en kinderkoor jong Sursum
Corda. Ds. G. van Manen heeft deze avond
de leiding en hoopt een meditatie en de ope
ning en sluiting te verzorgen. De samenzang
zal op het orgel worden begeleid door Jan-
kees TroostDe zangavond is gratis toegan
kelijk, wel wordt er een collecte gehouden
voor de voorgenomen nieuw/verbouw van
de Gereformeerde Gemeente te Middelhar
nis. De avond begint om 19.00 uur, de kerk
deuren gaan open om 18.30 uur. Voor meer
informatie, eventuele groepsreserveringen of
rolstoelplaatsen kunt u contact opnemen met
Jos Troost, tel. (0187) 489773 of Leendert
Stam, tel. (0187)483033.
Rotterdam-Rijnmond
Wijkteam Goeree-Overflakkee
STELLEND AM/OOLTGENSPLAAT/MID-
DELHARNIS - Om de verkeersveiligheid
te vergroten en het aantal dodelijke verkeers
slachtoffers terug te dringen hield politieper
soneel van district De Eilanden vrijdagmid
dag en -avond op meerdere plekken een snel
heidscontrole. Op de Plaatweg te Stellendam
zijn drie automobilisten bekeurd. De hoogst
gemeten snelheid bedroeg hier 102 km/uur.
Op de Langeweg in Ooltgensplaat zijn even
eens drie bestuurders bekeurd. De hoogst
gemeten snelheid bedroeg 124 km/uur. En op
de Oudelandsedijk te Middelharnis bedroeg
de hoogst gemeten snelheid 98 km/uur; ook
hier waren drie overtreders.
DIRKSLAND - Tijdens de Jaarmarkt van
de Hervormde gemeente van Dirksland, die
gehouden wordt op Monumentendag zater
dag 8 september, zal weer een goede-spul-
len-markt worden gehouden. Hiervoor is de
organisatie nog op zoek naar goede spullen,
dingen die nog heel goed verkoopbaar zijn.
Maar ze moeten wel in kuubkisten passen.
U wordt gevraagd om thuis eens na te gaan
of u spullen hebt die u eigenlijk nooit meer
gebruikt en die voor de verbouwing van ver
enigingsgebouw Onder de Wiek te Dirksland
best nog wat kunnen opleveren. Ook wordt
oud serviesgoed gevraagd, dus wat kapot
mag, waarmee ook dit jaar een leuk spel voor
de jeugd georganiseerd zal worden.
Al deze spullen kunnen op de gebruikelijke
manier worden ingeleverd. De eerste inlever-
mogelijkheid is zaterdag 3 maart van 10.00-
12.00 uur aan de Spuikolk, achter garage
Wisse, tegenover Biesheuvel. De volgende
inleverdata zijn 31 maart, 28 april, 9 juni en
30 juni. Mocht u spullen hebben die u wilt
laten ophalen, neemt u dan contact op met
Lucas Mandemaker (603262) of met Henk
van Putten (601509).
In Herkingen wordt morgen, zaterdag 24
februari, het oud papier weer opgehaald voor
de Hervormde gemeente. Het ophalen begint
om 9.00 uur. Wilt u het papier (geen plas
tic en drankenkartons, e.d.) tijdig en goed
gebundeld aan de kant van de weg zetten?
Nadat de canon van de vaderlandse geschie
denis is gepresenteerd kan het 'Flakkeese
equivalent natuurlijk niet achterblijven.
Het is niet eenvoudig om van de dertien dor
pen en enkele gehuchten een aantal zaken op
te sommen die de moeite van het onthouden
waard zijn. De geschiedenis yan Flakkee
reikt niet verder dan de grenzen van het
eiland. Grote namen en bijzonda~e gebeur
tenissen zijn niet met het eiland verbonden,
met uitzondering van de ramp van 1953.
De natuurramp die zelfs de tijd markeert.
Er voor of er na. Er voor liggen vijf eeuwen
van polderen en droog houden. Het resul
taat: een eiland, door breed water geschei
den van d'overkant. En daar kwamen ze
allemaal vandaan, de pioniers en de baan
brekers. Wat bepaalt of iemand als Flak-
keeënaar door het leven mag gaan? Waar
ben je geboren en van wie ben je er een?'
Voor een niet gering deel komen ^bekende'
eilandbewoners van elders. Het geslacht Van
Aerssen is een mooi voorbeeld. Ooit gehoord
van Elise van Calcar? Zij maakte zich niet
alleen, sterk voor de 'bewaarschool', maar
was ook het eerste Nederlandse spiritistische
medium. Van de komende en gaande man is
meer bekend dan van de anonieme zwoegers
die zich hier ooit vestigden. De onbekende
harde werkers, van wie alken de voornaam
in de vage herinnering blijft. Typisch Flak
keese namen zijn er genoeg, maar wie haalt
de canon van Flakkee en welke gebeurtenis
sen zullen worden opgenomen in het eilan-
delijke overzicht? De eerste kerk, de oudste
fanfare of het eerste schilderij waarop Flak
kee duidelijk wordt afgebeeld. Hobbema dus,
met Hazenberg als goede tweede. Of komen
godsdienstige twisten hoog op de ranglijst?
Kerkelijke meningsverschillen hebben helaas
oude papieren. De canon is er een van bloed,
zweet, tranen en water. Vooral het laatste
lijkt hoge ogen te gooien, de strijd tegen het
water en de visserij zijn onlosmakelijk met
Flakkee verbonden. Welke personen komen
uiteindelijk in de wachtrij? Mijn genomi
neerden in willekeurige volgorde: Rudolf
van Reest, Jan Knape, Eliza Razenberg,
dominee Jacobus Craandijk en burgemees
ter Comelis van Mens. Een mooie rijtje, al
zeg ik het zelf. Veel negentiende eeup en
uiteraard met een Stadse bestuurder. Wie
volgt met een rijtje bijzondere gebeurtenis
sen en/of personen? Het kan per flessenpost
natuurlijk, maar ook gewone post en zelfs
e-mail leent zich uitstekend voor uw bij-
Een schrijver zei eens dat moeders de belang
rijkste beschermers van de gezondheid, de
opleiding, het intellect, de persoonlijkheid,
het karakter en de emotionele stabiliteit van
het jonge kind zijn. Ook is zij de onderwijzer
van haar kinderen omdat zij over het alge
meen meer tijd doorbrengt met haar kinde
ren dan de man. Voor welke problemen staan
moeders gedurende de eerste drie levensja
ren van hun kind en hoe lossen zij die op?
Dit onderwerp wordt op mandag 26 febru
ari tussen 21.00 en 22.00 uur besproken in
het programma 'Ontwaakt Radio' op Radio
Flakkee. De presentatie is in handen van
Yvonne Caka. Dinsdag om 16.00 uur is de
herhaling.
In de zogenaamde belijdenisgeschriften
heeft de kerk van de Reformatie de leer der
zaligheid onder woorden gebracht. Ze heeft
eerbiedig en aandachtig geluisterd naar de
boodschap van de heilige Schrift en ze heeft
deze boodschap samengevat en ordelijk ver
woord. De belijdenisgeschriften zijn vooral
ontstaan in het geding om de waarheid en om
het verstaan van de waarheid. In de confron
tatie met de dwaalleer zijn "de dingen die
volkomen zekerheid hebben" in menselijke
woorden gevat.
Eén van de bedoelingen van de belijdenisge
schriften is dat deze leer wordt overgedragen.
Met name de Heidelbergse Catechismus is
met dat hoge doel geschreven: 'Catechismus
of onderwijzing in de christelijke leer die in
de Nederlandse gereformeerde kerken en
scholen geleerd wordt.Die taak hebben de
ouders. Ze hebben zich daartoe heel speciaal
verplicht bij de belofte die ze bij de doop van
hun kinderen hebben afgelegd. Die taak is er
ook voor de scholen. En zeker de scholen die
zich 'christelijk' of 'reformatorisch' noemen,
zullen deze verplichting hoog moeten heb
ben.
Om de onderwijsgevenden (maar ook alle
andere opvoeders) hierin bij te staan, is het
boek 'Belijden en leven' ontstaan. Het is
geschreven door drs. P. Canmieraat, docent
godsdienst aan hogeschool De Driestar te
Gouda, daarin begeleid door andere leden
van de vakgroep godsdienst van deze hoge
school. Het boek sluit aan op de vierdelige
serie 'Leren en levendie in de jaren negentig
van de vorige eeuw verscheen, die samen een
Handboek voor bijbelonderwijs vormt.
Het uitgangspunt van dit boek is dus dat op
de school de geloofsleer van de kerk aan de
kinderen wordt doogpgeven. Dat zal ook
in overeenstemming zijn met de grondslag
van de desbetreffende school: de Bijbel als
het gezaghebbende Woord van God en de
gereformeerde belijdenis. Voor degenen die
onderwijs geven, is het een heel verantwoor
delijke maar niet zo gemakkelijke taak om
de kinderen op bevattelijke wijze de leer
eigen te maken. In het Woord vooraf wordt
de behoefte verwoord van "een boek waarin
de oecumenische en de door de diverse ker
ken in Nederland aanvaarde gereformeerde
belijdenisgeschriften in hun geheel overzich
telijk behandeld worden. Een boek dat kan
dienen als leerboek dat gebruikt kan worden
bij de voorbereiding van de bijbelles en dat
ook als naslagwerk kan functioneren. Daarin
is nu voorzien."
Het zal duidelijk zijn dat deze uitgaaf een
echt studieboek is. Ontstaan door grondige
bestudering van achtergronden en inhoud
van de belijdenis en op zijn beurt ook weer
bedoeld om intensief bestudeerd te worden.
Er zijn als het ware in de goudmijn van de
belijdenis alleriei gangen gegraven en goud
aders blootgelegd. Maar nu is het de bedoe
ling dat de opvoeders en onderwijsgevenden
zelf als ware mijnwerkers in die gangen afda
len en aan het graven gaan. Met de uiteinde
lijke intentie om zoveel schatten aan te boren
en op te delven dat ze voldoende edel metaal
aan de grond brengen dat het in kleine brok
jes kan worden uitgedeeld aan de kinderen en
de jongelui. Alleen als het zo gebeurt, kan dit
boek ten nutte gemaakt worden, dunkt me.
Besproken worden de drie belijdenissen van
de vroege kerk en vervolgens de zogenaamde
drie Formulieren van enigheid, te weten de
Heidelbergse Catechismus, de Nederlandse
Geloofsbelijdenis en de Dordtse Leerte
gels. Het zou overigens heel instructief zijn
geweest als een register van trefwoorden was
opgenomen. Ook een index van dwarsver
banden tussen de drie belijdenisgeschriften
had dienstbaar kunnen zijn.
Het is er de schrijver van dit boek veel aan
gelegen, zo blijkt op elke bladzijde, om aan
te tonen dat de belijdenis recht doet aan het
spreken van de heilige Schrift. De Schriftge-
gevens zijn integraal in de tekst opgenomen.
In de brede kantlijn wordt verwezen naar
allerlei ondersteunende Schriftplaatsen.
Elk belijdenisartikel of zondagsafdeling
wordt op de zelfde wijze behandeld. Begon
nen wordt met een samenvatting. Daarna
volgt de uitleg waarin woorden, zegswijzen
of zinsneden worden verklaard in de geest
van de opstellers. Vervolgens wordt de his
torische context toegelicht. Daarbij wordt,
indien van toepassing, aangegeven tegenover
welke dwaling het geloofsartikel is opgesteld.
Op de Schriftgegevens wees ik al. Natuurlijk
worden gedeelten uit de Bijbel genoemd die
bij het desbetreffende onderdeel gelezen kun
nen worden. Veel aandacht wordt gegeven
aan de overdracht. Beschreven wordt hoe het
geloofsartikel het best aan de kinderen kan
worden doorgegeven. Tenslotte zijn enkele
vragen ter bespreking en/of toetsing van de
kennis opgenomen.
Met de samenstelling en uitgaaf van dit boek
is een goed initiatief genomen. Als motto van
dit boek had Psalm 78 kunnen dienen: "Want
de Heere heeft een getuigenis opgericht in
Jakob en een wet gesteld in Israël, die Hij
onze vaderen geboden heeft, dat zij ze hun
kinderen zouden bekend maken, opdat het
navolgende geslacht die weten zou..."
Tot slot geef ik een stukje uit dit boek als
voorbeeld weer. Ik neem iets van pagina 11,
namelijk waar geschreven is over de nood
zaak van het hebben van een belijdenis.
"De kerk kan niet zonder een geloofsbe
lijdenis:
- ze is een korte samenvatting van de
hoofdinhoud van de Bijbel
- ze is uitdrukking van het geloof van de
gemeente
- ze is een publiek getuigenis van de kerk
tegenover de wereld
- ze is een onderscheidingsteken van de
ware leer tegenover dwaalleer
- ze voorkomt het inlezen van zogenaam
de tegenstrijdigheden in de Schrift
- ze legt het verband tussen de verschil
lende geloofsstukken
- ze dient de eenheid en de opbouw van de
kerk door de eenheid van het geloof
- ze spreekt op evenwichtige wijze en
voorkomt eenzijdigheid
- ze voorkomt dat de kerk een prooi wordt
van willekeur en eigen mening
- ze is een hulpmiddel om een tekst in
het geheel van de bijbelse boodschap te
begrijpen
- ze is nodig om het ware geloof te kunnen
onderwijzen aan het nageslacht.
N.a.v.: Belijden en leven. Leerboek bij
de belijdenisgeschriften. Uitgeve
rij Groen, Heerenveen. Gebonden.
ISBN 90-5829-658-X. 648 pag. Prijs
37,50.
J.M.J. Kieviet
MELISSANT - Uitslagen van de wedstrij
den gespeeld op maandag 19 februari.
Afdeling 1:
J. Looij - W. Doorduin 3-0
A. het Jonk - C. Visbeen 1 - 1
B. Visbeen - H. Visbeen 3 - O
Afdeling 2:
A. Visbeen - C. Mijnders 1 - 1
T. Goedegebuur - P Kom 3 - O
In afdeling 1 ging W. Doorduin volop voor
de winst tegen J. Looij; met de gedachte naar
een eventueel kampioenschap in het vooruit
zicht werd het een boeiende pot. Doorduin
drong sterk aan over de korte vleugels met
twee voorposten. Looij verdedigde uitste
kend en speelde de sterkste wedstrijd van dit
seizoen. Het spel kreeg een zeer open karak
ter en na een mooie afruil kwam Looij ster
ker te staan. Na een uitgekiende lokzet werd
de verrassing compleet en Looij ging met de
winst naar huis. Hierdoor staat Doorduin nu
op de 2e plaats.
De partij van A. het Jonk en C. Visbeen ging
in snel tempo van start. Door van beide kan
ten een halve hekstelling op het bord te pro
duceren, werd het een uitermate spannende
wedstrijd. Voor een voortzetting gekozen
door de hekstelling te verbreken kwamen de
stukken ver uit elkaar te staan. Het was daar
na uitkijken geblazen. Door diverse open zet
ten was het voor beide spelers moeilijk om
voordeel te behalen. Bij een stand van 6 om
6 werd tot remise besloten.
In de partij van H. Visbeen tegen B. Vis
been leek het bij de openingszetten wel op
sneldammen. Voortvarend gingen de eerste
stenen van het bord. Dit tempo ging snel
omlaag in het middenspel. Een moeilijke
onoverzichtelijke pot met veel denkwerk. De
langste partij van deze avond ging in veel tijd
en rekenwerk naar de eindfase. Het leek op
remise uit te lopen, maar H. Visbeen nam in
de 47e zet een verkeerde beslissing door een
schijf naar het midden te spelen in plaats van
naar de vleugel. B. Visbeen zette zodoende
alle stukken vast bij een stand van 9 om 9 en
ging er met de winst vandoor.
MELISSANT - De activiteitencommis
sie van de Hersteld Hervormde gemeente
te Melissant hoopt woensdag 28 februari
a.s. weer een verkoping te houden. 'Cle-
mentijn' zal aanwezig zijn met zomerkle
ding voor dames, jongens en meisjes, en er
is een rek met afgeprijsde artikelen. Verder
zijn er voorjaarsplantjes en allerlei soorten
fruit, speelgoed, babykleding, erwtensoep én
een gebakstunt: 10 tompoucen voor 5 en
alle taarten voor 5 per stuk. De verkoping
wordt van 19.00-21.30 uur gehouden in Her
vormd verenigingsgebouw 'De Poort', Voor
straat 14 te Melissant. Iedereen is hartelijk
welkom.
DIRKSLAND - De Stichting Verenigd In l
Kracht houdt donderdag 1 maart een bingo-
avond in de Vicoriahal, Philipshoofjesweg 57
te Dirksland. Er zullen acht rondes en twee
supertondes worden gespeeld. De avond
begint om 20.00 uur, de deuren gaan open
om 19.30 uur. Iedereen is hartelijk welkom.
In afdeling 2 werd de strijd aangebroken door
C. Mijnders en A. Visbeen. Wat kan dammen
toch boeiend zijn! Veel tijd werd in de ope
ning gestoken, positiespel over de vleugels
werd opgezocht en gevonden door A. Vis
been. Het was oppassen geblazen voor zijn
tegenstander. In het middenspel ruilde Mijn
ders enkele keren achter elkaar af en de partij
kreeg een zeer open karakter. Bij een stand
van 6 om 6 forceerden beiden een doorbraak.
De tempo's werden nauwkeurig uitgerekend
en het werd remise.
In de ontmoeting tussen T. Goedegebuur en
P. Kom werd volop gestreden. Kom kon een
stuk voor komen, wat hij gretig aanpakte.
Maar door een foute voortzetting kwam hij
een stuk achter. Door daarna een stuk los te
zetten sloeg Goedegebuur toe en kwam ten
slotte drie stukken voor. Kom probeerde nog
van alles maar Goedegebuur liet zich niet ver
rassen en behaalde de volle winst. De vorm
van vorig seizoen is duidelijk weer terug.
