mm m mm-miimmmi m mmw
1 mmia
Meetstations melden gladheid op Goeree,
niet meer het washandje
MEDISCHE DIENSTEN
EIUtfffl^l-illEUWS
PIPJSF.ÜJK mmm
van vrijdag 9 februari 2007
t/m zondag 11 februari 2007
90 jaar geleden
Antirevolutionair
26 Januari tot
9 Februari 1917
IN HOC SIGNO VINCES
Orgaan
BURGERLIJKE STAND.
L WIEGEL
UITSLAG VERKOOPINGEN
a
es
S
5 I
a l l l J, I. i U
Publikatie van de Vereniging Streeianuseum, Kei1(straat, Sommelsdijl(.
E.Bl.
Ingenieus gladheidsmeldsysteem wijst wegbeheerders twee uur tevoren op noodzaak
om te gaan strooien, op dit eiland bij Ouddorp en Dirksland
Continu
Representatief
Milieubelasting
Verzamelen
Lokale gladheid
Dooimiddel
PAGINA 9
VraJDAG^Ö FÉBRÜAÏII 2007
WEEKEND-DIENSTEN ARTSEN
Van vrijdagmiddag vijf uur tot maandag
morgen acht uur heeft voor heel Goeree-
Overflakkee dienst de Centrale huisartsen
post Goeree-Overflakkee. Ziekenhuis in
Dirksland, tel. (0187)480447
TANDARTSEN
bpreekuur uitsluitend voor spoedgevallen op
zaterdag en zondag van 11.00 tot 11.30 uur Op
lU en 11 feburari Tandartsenpraktijk Ouddorp te
Ouddorp, tel. 681660. Voor spoedgevallen buiten
het spreekuur telefonisch contact opnemen
VERLOSKUNDIGE PRAKTIJK 'NATALIA'
Paviljoen Ziekenhuis, Stationsweg 22
n nn sP^eskuur volgens afspraak
9.00-12.00 uur tel. spreekuur Tel. (0187) 60 07 92
APOTHEKEN
Apotheek Menheerse
Voorstraat 16, Middelhamis, 48-36-66
Geopend op werkdagen:
8.30-12.30 en 13.00-17.30 uur
Apotheek St. Joris* St. Joris Doelstraat 34-36,
Sommelsdijk,Tel.48 72 77
Geopend werkdagen: 8.30-12.30 en 13.00-17.30 uur
Op zaterdag van 10.30-11.30 uur
APOTHEEK DIRKSLAND Voorstraat 25, Dirksland
Telefoon 6015 80
Geopend op werkdagen: 8.30-12.30 uur
en van 13.30-17.30 uur
Op zaterdag van 10,00-12.00 en 17.00-17.30 uur
Kringapotheek 'OUDDORP'
Boompjes 3-5, tel. 68 37-89
Werkdagen: 8.30-12.00 uur en van 13.00-17.30 uur
Op zaterdag van 12.00-13.00 uur
Buiten openingstijden van de apotliet<en kunt u voor
dringende spoedrecepten bel/en met tiet centrale
dienstnummer van de apott)el<.en Goeree-
Overllal<t<ee: 689957. U wordt dan doorverbonden
met de dienstdoende apottieel< met wie u een tijdstip
kunt afspreken om uw medicijnen te verkrijgen
De bereikbaarheidsdiensten zijn als volgt:
APOTHEEK ST. JORIS SOMMELSDIJK
Maandag t/m vrijdag 17.30-22.00 uur
(op feestdagen vanaf 8.30 uur)
KRINGAPOTHEEK OUDDORP
Maandag t/m vrijdag 22.00-8.30 uur
APOTHEEK DIRKSLAND
Zaterdag en zondag 8.30-22.00 uur
KRINGAPOTHEEK OUDDORP
Zaterdag en zondag 22.00-8.30 uur
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via de
antwoordapparaten bij: P R. J. M. Sctiilder Oude
Tonge, 64 24 41L. Tjebbes, Middelfiarnis, 48 29 66-
Dierenkliniek Goeree-Overflakkee, 48 28 97.
ZOflG EN WEUUN GROEP
Voor verpleging, verzorging en huishoudelijke hulo, ouder- en kindzorg
ïoedingsïoorlictiting en dieet-adwsermg, maatschappelijk werk. Gezonri-
held Service en uitleen van verpleeg- en hulpmiddelen-
berelkPaar via Zorglijn ZHE, lel. (018162 62 26
(alleen t«j spoedgevallen 24 uur per dagl,
Thuiszorgwinkel, J. Bliekstraat 4a, Soijkenisse: ma.-vr 9,00-17 00 uur
en za. 10.00-12.00 uur, tel, (018167 97 00
Lotgenotencontact, voor vrouwen die borstkanker of gynaecologische
kanker hebben Igetiadi en voor vrouwen die een miskraam of vroeg-
geboone hebben gehad: Bel de Zorglijn ZHE via (01811 62 62 26: u wordt
dan zo snel mogelijk teruggebeld door een lotgenote
ALARMERING Brandweer, Politie, Ambulance 1-1-2
THUISZORG EN MAATSCHAPPELIJK WERK
'Oe Dillenburg', Jul, v. Stolberglaan 19. Middelhamis
Tel Thuiszorg 488 080 Tel, Maatschappelijk werk 488 070
telefonische hulpdienst, tel, (0181162-59-52,
KRAAMZORG DE WAARDEN regio Hoeksche Waard
Bezoekadres: De Vriesstraat 2, 3261 PC Oud-Beijerland
Postadres: Postbus 1202, 3260 AE Oud-Beijerland,
Tel, (0186161 20 55 Fax (0186) 62 09 68
Email: k2hw@planet,ni V^ebsite: www,kraamzorg,org
Is dag en nacht bereikbaar onder telefoonnummer (0186| 612055, Kraam
zorg Oe Waarden geeft diverse vormen van zorg, variërend van enkele
uren tot 8 dagen, informatieoijeenkomsten over kraamzorg en bevalling
worden regelmatig gegeven in Oud-Beijerland, Inlichtingen en informatie
verkrijgbaar op weri<dagen via bovenstaand tel,nummer,
KRAAMZORG DE EILANDEN
Vliet 8, Hellevoelsluis Tel (0181) 391440 Fax (0181) 325898 Bevallings-
lijn (0181) 31000 (24 uur per dag bereikbaar)
wwwkraameilanönl info@kraameiland,nl
Al meer dan 50 jaar één van de grootste aanbieders in de regio. Kraam
zorg de Eilanden, de eerste ISO 9002/HKZ gecertificeerde kwaliteits-
kraamzorg-organjsatie van Nederland, staal bekend om garantie van zorg
en hoge kwaliteit,
ZORGSAAM
ZORGsaam biedt een aaneengesloten keten van zorg-vormen aan. Van
zorg in insifillingen (ziekenhuis, verpleeghuis en verzorgingshuizen) tot
thuiszorg. Het Van Weel Bethesda Ziekenhuis, 0187 607300
Afspraken voor polikliniek: 0187 602355 (8,00-16,30 uur)
Afspraken voor radiologie 0187 607499 (8,30-10 00 en 13,00-14.30 uur);
Afspraken ym latoatorium 0187 607177 (8,00-16,30 uur).
Voor spoedgevallen dient u altijd eerst de hulsarts of de huisartsenpost te
consulteren. Verpleeghuis Oe Samaritaan 0187 488200,
Bezoekuren Kliniek Dirksland
Seioek (s dagelijks welkom van 15,30 Jot 16,30 uur en ^an J8,00 tot
19,30 uur en op zondag tot 20,00 uur Uitzondering hierop is de IC/CCU;
hier gelden andere bezoektljden,
Kmöeraföelmg: ouders mogen hun kinderen de hele dag bezoeken.
Woensdagmiddag mogen broertjes, zusjes en vriendjes vanaf
14,00 uur op bezoek komen.
Op de wiegen- en couveusekamers is bezoek welkom van
12,00 tot 22,00 uur mits één van de ouders aanwezig is bij hel bezoek.
Kraarriafdeling/Gynaecologie: levens bezoekuur in de ochtend van U ,00
tot 12,00 uur De partner is de hele dag welkom.
tCC/CCU gedurende een proefperiode:
11,00-11,30 uur (uitsluitend in overleg met öe zorgcoördlnator)
15 00-15,30 uur en 19.00-19,30 uur
ZORGsaam biedt verder in elke gemeente de volgende diensten aan:
Wonen met zorg In een verzorgingshuls, thuiszorg,
tijdelijke opname, verpleging, dagverzorglng, dag-
befiandedng, maaitijdvoorziening, alarmering en servicediensten. Voor a((e
vragen over bovenstaande zaken kunt u terecht bij het ZORGsaamloket in
het zorgcentrum/verzorgingshuis in de eigen gemeente:
Ebbe en Vloed, gemeente Oosttlakkee: 0187 641844
Oe Goede Ree, gemeente Middelhamis: 0187 488300
Geldershof, gemeente Dirksland: 0187 602055
De Vlledberg, gemeente Goedereede: 0187 685500
Slichting Bejaardenwerk 'MIDDELHARNIS' Tel, 48-33-66
STICHTING WELZIJNSWERK 'OOSTFLAKKEE'. Tel. 64 13-44
SLACHTOFFERHULP NEDERLAND Bureau Goeree-Overflakkee
Politiebureau, Olympiaweg 40, 3245 DL Sommelsdijk
Tel, (0900) 01 01 (lokaal tarlel).
Spreekuur: dinsdag van 12,00 tot 13,00 uur
NED, M.S. VERENIGING afd. G-Overflakkee
K. M- Schlppers-Berghuis. 49 90 00
ALZHEIMER VERENIGING ZUIDH. EILANDEN
Heeft u vragen? Bel dan van maandag t/m vrijdag van 8,30 tot 17,00 uur
Locaal Ouderenwerit Middelhamis, telefoon 48 33 66.
Landelijke Telefonische Hulpdienst:
idag en nacht bereikbaar! (030) 65 67 511
TEL HULPDIENST VOOR DIABETEN (033) 472 50 83
VERTROUWENSTELEFOON NED, PATIËNTEN VER. 683149 482411
VER. REUMAPATIÉNIEN Goeree-OverSakkee e.o,
J, van Loon, Otanjelaan 35,3247 AM Dirt<sland, tel, (0187) 6516 61
NED. LEVERPATIËNTEN VER.
Regio-kontaktpersoor^: G Snauw-v, d. Krol 6318-21
NEDERLANDSE PATIËNTEN VERENIGING
Consultatiepunt voor medisch-ethische vragen
rondom het levenseinde: tel, (0318) 54 78 78
WERKGROEP V.B.O.K. OP GOEREE-OVERFUKKEE
Ongewenst 2wanger^ Bel vrxr hulp aan moeüer én kind
(0900) 202 10 88 (24 uur: Eur 0,05 per mm,)
Landelijk dienstencentrum VBOK te Amersfoort, tel, (033) 460 50 70
HULP EN INFORMATIE BIJ BORSTVOEDING
Bwstvoedingsorgamsatie LIL, tel 68 44 33
Voor klachten omtrent de behandeling in de Gezondheidszorg
en Maatschappelijke dienstverlening:
INFORMATIE- EN KLACHTENBUREAU GEZONDHEIDSZORG (IKG)
Tel- (0181) 626445 's ochtends (l>eh, woensdag) van 9 30 tol 12,00 uur
MOEDERS VOOR MOEDERS
Aanmelden vanaf overtyd' tot 11 e week
zwangerschap (deelname t/m 16e week), 0800-0228070 (gratis),
REGIONAAL INDICATIE ORGAAN
is van maandag tot en met vrijdag bereikbaar voor aanvragen voor thuis
zorg en verzorging- en verpleeghuis: tijdens spreekuur van 13,00-14,00
uur Of tijdens kantooruren via de zorgliin: tel, (01811 626226,
INFORMELE ZORG ZUID-HOLLAND ZUID
ivoortieen Vrijwillige Thulshulpcentrale)
Centraal adres: Kuipershaven 112, Postbus 780,3300 AT Dordrecht.
T (0900) 2020672 0.10 p/m), Fax (078) 6483776
wvw,(nformelezQraznz,n(, serv(ceount@meezhz,n(
Vrijwilligers bieden hulp aan thuiswonende mensen met een beperi^ing,
chronische aandoening of levensbedreigende ziekte, dementie, psychiatri
sche achtergrond, mensen in hun laatste levensfase, en hun naasten,
VRIJWILLIGE TERMINALE THUISZORG
(onderdeel van Informele Zorg Zuid-Holland Zuid)
Centraal adres: Kuipershaven 112, Postbus 780, 3300 AT Dordrecht
T (0900) 2020672 0,10 p/m), fax (078) 6483776,
www,informe(ezorozhz,nl, serviceounf@meezhz n(
Vrijwilligers bieden praktische hulp en ondersteuning aan mensen in hun
laatste levensfase, en hun naasten.
ROPARUN-HOSPICE CALANDO
Teinr, 0187-609147/Faxnr 0167-609148
VRIJWILLIGE THUISZORG CENTRALE CAUNDO
Tel, nr 0187-609147
REGIONAAL STEUNPUNT MANTELZORG Rijnmond-Zuid
(gefaciliteerd door (nforme(e Zorg Zuid-HoKand Zuid)
Centraal adres: Bllekstraat 4a, 3201 PL Spljkenlsse.
T (0181679682 (ma t/m vr 9,00-16,00 uur)
www.steunpunt-mantelzoro.nl
Biedt ondersteuning aan mensen die zorgen voor iemand uit de naaste
omgeving die hulpbehoevend is door een beperking, aandoening of
ouderdoms-verschljnselen,
MEE ZUID-HOLLAND ZUID
Kuipershaven 112, Postbus 780, 3300 AT Oortfrecht
Tel. 0900-2020672 0,10 p/m), Fax 078-6483776
www.mee-zuldhollandzuld.nl. servlceount@meezhz.nl
MEÈ is er voor iedereen met een beperking.
MEE adviseert, ondersteunt en wijst de weg,
HET STEUNPUNT
voor slachtoffers van seksueel geweld, 24 uur per dag gratis telefonisch
bereikbaar voor een vertrouwelijk gesprek en Informatie: 0800-2358774.
YPSILON: Vereniging van familieleden van mensen met schizofrenie
of een psycliose.
int: N, Bemouw, tel, (0181) 661978, Landelijke helpdesk: (010) 4045166
(op werkdagen) of Internet: www.ypsllonorg. E-mail: ypsilon@ypsilon,org,
Jeugdtiulpverlening Jeugdzorg ZHE
Hulpverlening aan kinderen/jongeren en/of ouders. Tel, (0181625022
(tijdens kantooruren) voor een'afspraak op het eiland,
ASTMAFONDS AFD, GOEREE-OVERFLAKKEE
Contactpersoon: mevr C S, van Wljk-Soth, tel, (0187) 684905
DIABETES INFORMATIE POST
Hans Pijl, Azaleastraat 39, 3251 CA Stellendam
Telefonisch spreekuur dagelijks van 08,00 tot 22,00 uur vla telefoonnum
mer (0187) 491830, Vla e-mail: ja,pijiehelnet,nl.
illS- il
SOMMELSDIJK. In het inscHtijviiigsregister
Jer Militie, licliting 1918 zijn alhier 30 pcr-
lüiieii ingeschreven.
Te.qcn C, S. is proces-Terbaal opge-
iiiskt wegens overtrtding van de visscherij-
^et.
- IJsvermaak. Uitslag wedstrijd schaatseii-
rllden op jl. Vrijdag. Aantal deelBetners 48.
Prijzen waren 10 paar schaatsen, ecnige por-
temonnaies en overige kleinigheden.
Uitslag wedstrijd op de prikslede op jl.
Woensdag. Aantal deelnemers 143.
It groep. Ie prijs j. Peekstok allen
2e P. V. d. Sluis (eenpaar
3e W Hoileman I schaat-
4e A. Vroegindeweij sen
2e groep Ie pr. Vogelaar i Een paar
2e pr. D. v. d. Vlugt schaat-
3e pr. C. Hanenberg sen.
4e pr. M. Buskop een priksl. compl.
3e sroep Ie pr. J. Troost Jbz. i Een paar
3e pr. 6. Vis Jz. schaat-
3e pr. J. Nelis I sen.
4e pr. J. Kasteleijn eeii priksl. compl,
De woningen van dhr. C. Korteweg
staande ten Z. van de Binnenweg zijn on
derhands aangekocht door de Heeren Mijs
en Koert alhier.
MIDDELHARNIS. Terwijl den heer L. Oous-
waard per schaatsen naar Stellendam zou
rijden had hij 't ongeluk te vallen en zijn
pols te breken.
- Bij den landbouwer M. G. B. zi/n eenige
kippen dood gebeten waarschijnlp door eei
°^'Door den heer J. v. d. Meide is he
woonhuis staande aan de stationsweg onder
hands gekocht van den heer P. de Mooi).
Gisteren had op de vliegers de aange
kondigde wedstrijd plaats van de levensraidde
len door een milden gever aan de IJsclut
voor dit doel geschonken.
Er waren 133 deelnemers.
De stoomboot „IVliddelharnis" heel
vanaf Woensdag, door het Ijs genoodiaak
den dienst gestaakt.
-• Vanaf heden Vrijdagmiddag 2 uur i
de Tramboot verplicht zijn route over Mie
delharnis op te geven en deze te nf men ov(
Stellendam.
DEN BOMMEL, in deze gemeente is doo
de vorst gebrek aan een en ander, wegen
het niet varen der boot en beurtschepen be
gint het aan veel te haperen, en is er gee
petroleum meer, en dat nu, nu het gaslich
begint te staken, of slecht brand.
Door B. en W. is aan P. J. Bruggema
alhier, vergunning verleend tot het oprichte
van een schiiderswerkplaats.
Herisnerd wordt dat op straffe derdii
tributiewet ter secretarie aangifte moet gt
schieden van de hoeveelheden aardappelei
bruine boonen,' bak- en braadvet, rijst e
gort die men op 3 Februari in voorraad hee
en niet bestemd is om voor eigen gezin t
gebruiken.
Op straffe der politieverordening mof
ten alle bewoners een bijt 1,5 Meter in
vierkant voor of achter hunne woningen het
ben met het oog op blusschen bij brand.
rtlEUWE TONüK. ten nooit voorgeKomen
indrukwekkende plechtigheid had heden in
deze gemeente plaats n.l.
In dato 2 September 1916 heeft iemand,
die voorloopig onbekend wenschte te blijven,"
aan de gemeente Nieuwe Tonge, een geschenk
aangeboden, bestaande in eene Lijkiioets met
tüebehüoren en eene som van duizend gulticn.
Dat een en ander is heden voormiddag
door I den gever van het geschenk aan den
Edel Achtb. Heer Burgemeester met de wet
houders en de leden van den Raad, in het
openbare afgedragen, in tegenw'ordigheid
eener groote schare ingezetenen.
Toen de Lijkwagen bij het gemeentehuis
was voorgereden en de aankondiging daar
van aan de vergadering van den Raad der
gemeenten was gedaan, begaven de Heeren
met den Burgemeester in ambtsgewatid zich
naar buiten, en trad de Burgemeester deii
gever van het geschenk, de Heer B. Verweij
alhier, tegemoet, waarop laatstgenoemde den
Burgemeester aansprak
DIRKSLAND. Donderdag morgen is de
arbeider H. L. bij het boomenrooien, onder
een vallende boom geraakt, met het nood
lottig gevolg de man zijn been brak, en
andere ernstige kneuzingen bekwam. Hij
werd per as naar zijn woning vervoerd.
-• Donderdag is hier metp.isrd enarslede
op het ijs gereden iets w.ii in geen jaren is
voorgevallen.
STELLENDAM. Uitslag van de j.l. Donder
dag gehouden ringrijderij
j. Melissant, Ie prijs, een zilveren horloge,
iVl. V. Dam 2e prijs, W. Grootenboer 3e prijs,
Joh. Slis 4e prijs, P. v. foest 5e prijs, de 2e,
3e, 4e en 5e prijs besiaande uit sigaren. Er
waren 33 deelnemers.
Donderdag kwam een boom, die men
aan hel rooien was, terecht op het huis van
den heer J. v. Seters, waardoor het dak ern
stig werd beschadigd.
Tot bes;-"irslid vande veN:eiiiging van
bakkers op Ooeree en Overflakkee is benoemd
dé heer P. D. Hoileman, alhier.
OUDDORP.* De tuinier D. Voortman viel
Zaterdag van een ladder. Hij verwondde zich
ernstig en verloor 't' bewustzijn. Geneeskun
dige hulp was noodzakelijk.
Naar men ons mededeelde, had de ci-
choreifabriek ,de Eendracht" bij het invallen
van den vorst nog voor 14 dagen werk, en
bij „Ceres" nog wel zes weken. In de „Voor
uitgang" werken een 60-tal meisjes aan hel
drogen van uien, knolrapen enz.
Het voornemen is om dit jaar nog een
vijfde cichorei-drogerij te zetten. De oude
mcestoof „de Onverwacht" zal daarvoor wor
den afgebroken. De personen, die ver van
het dorp wonen kunnen daar dan gemakke
lijker komen.
De liefhebbeis van het schaatsenrijden
genieten volop. D.ig in, dag uit is er veel
bezoek. Alleen op den Zondag bleef deze ge
meente de goede gewoonte getrouw om op
dien dae de schaatsen niet aan te bindea
SOMMILSDIJK.
GiborenAbraham, z. v. H. Vogelaar ea
M. van Delft. Jan, z.y. K, L. Grootenboer en
Jac. Klejjn.
GverledenCornells Doornhein, J4 jaren,
z.v. I Doornhein en L. den Hollander, Bar
bara Vogel, 65 jaren.
OOLTGENSPLAAT.
GiborenArend, z. v. J. Kievit en J. B,
Raap, Pieternella d. v. W. van Kempen en
A. van Immerzeel, Janna d. v. J. Kosten eo
S. K. Poldermans, Johanna Petronella i. v,
D. Gootjes en J. M. P. Kerp, Elisabeth d. v
C. Koning en K. Fun, Maria, Johanna, Cor
nelia d. V. L. A. Jacobs en M. J. M. Jacobs,
Cornells z. v. A. Dullemond en A. ae Vos,
Lena d. v. W. M. de Vos en J. Overbeeke,
Slmon Leendert z. v. C. D. Birkhoff en J
Troost, -Jobje d. v. D. Ras en Golientje Hoi
leman, üerdina d. v. L. J. van Dis en M. C
d£ Buito-
Hedenmiddag behaagde het den
Heere van leven en dood plotseling
van mijne zijde weg te nemen mijn
geliefde Echtgenoot
in den ouderdom van 51 jaar en 9 maan
den.
Wed. L. WIEGEL-
GOEDEQEBUUR.
Melissant, 4 Febr. 1917. 12062
V)
o *-
■a
o n
o
•o
1 5J co
CÜ S X
ca
S -: II. I. I. I. 1. I. M
„■o
■a t«
c
c
g S
-o .2
Q a
-■Mdfinsot-oooi
Kennis maakt een groot man nederig, een
onbeduidend man opgeblazen.
MIDDELHARNIS - Ongebruikelijk
lang liet de winter dit jaar op zich wach
ten, maar eind januari was het gedaan
met het zachte weer. Een koufront
naderde; geleidelijk daalden de tempe
raturen. Winterse buiten dreven vanaf
de kust het land binnen, noordoosten
wind voerde koude lucht aan. Nog nooit
was het de eerste twintig dagen van
januari zo warm geweest, nu was alles
weer normaal, 's Nachts vroor het, over
dag hagelde het, ineens kon het gaan
sneeuwen. De omslag van de record-
warmte naar nachtvorst betekent dat de
wegen weer glad kunnen worden en dat
de strooiwagens weer moeten uitrukken.
Dat is op zich niet verbazingwekkend.
Wegbeheerders hechten groot belang
aan een veilig wegennet, en weggebrui
kers rekenen op de gladheidbestrijding.
Maar nagenoeg onbekend is het inge
nieuze gladheidmeldsysteem waarmee
Nederland, en vanzelfsprekend ook Goe
ree-Overflakkee, in de afgelopen jaren is
uitgerust. Hóe werkt het? En wannéér
werkt het? Het Eilanden-Nieuws over de
uitgekiende organisatie die schuilgaat
achter twee schijnbaar onbeduidende
weerhutjes, de ene langs de N215 bij
Dirksland, de andere langs de N57 bij
Ouddorp.
Door Gert van Engelen
Vroeger werd met aandoenlijke eenvoud vast
gesteld of er gestrooid moest gaan worden op
de wegen, vertelt Ard Drooger, medewerker
van het Wegendistrict Rijnmond van Rijks
waterstaat Dienst Zuid-Holland. "Zodra zich
winters weer aankondigde, hingen de kan-
tonniers van Rijkswaterstaat, de wegwerkers
dus, een nat washandje aan lijn. Als dat stijf
van de vorst werd, ging men strooien."
Zo gaat het niet meer, al is het nog niet eens
zo lang geleden dat bevroren washandjes
een strooialarm veroorzaakten. Pas in de
jaren negentig werden zij in de ban gedaan
en gaandeweg vervangen door een techno
logisch uiterst siim systeem,'het GMS. Dit
gladheidmeldsysteem is ontwikkeld door de
Dienst Weg- en Waterbouwkunde (DWW)
- de adviesdienst voor techniek en milieu in
Delft van Rijkswaterstaat - en bestaat intus
sen uit zo"n driehonderd meetstations, die
zijn gekoppeld aan een centrale netwerkcom
puter, (server).
Vefepreid over het land zijn deze weerhut
ten, herkenbaar aan hun witte, ronde vorm,
van lieverlee langs de kant van de weg aan
gebracht. Op Goeree-Overflakkee staan twee
van zulke meteostations, de '0371bij Oud-
dorp-Haven en de '0376' bij de watertoren
van Dirksland. Het GMS is uitgegroeid tot
het belangrijkste wapen tegen gladheid op
de Nederlandse wegen. Het systeem steh
de wegbeheerders vooral in staat om vooraf
aankomende gladheid te constateren, zodat
zij p/ev^Mfie/'kunnen strooien.
Gladheid wordt op deze wijze zoveel moge
lijk voorkomen en dat kan levensreddend
zijn. In vergelijking daarmee was dat was
handje een primitief hulpmiddel.
De witte weerhutten zijn het zichtbare deel
van het gladheidsmeldsysteem. In deze stati
ons worden op anderhalve meter hoogte con-
timi de luchttemperatuur, de relatieve lucht
vochtigheid en de neerslag gemeten; in een
enkele regio daarnaast de windrichting (zoals
bij Ouddorp) en windsnelheid. Onzichtbaar
zijn de sensoren die vlakbij, in het wegdek,
de toestand van dat wegdek meten, eveneens
continu.
Sommige sensoren, twee millimeter onder
het oppervlak aangebracht, registreren de
temperatuur van het wegdek. Andere sen
soren meten de conditie van het wegdek:
droog, nat of zout. Deze zogenaamde geleid-
baarheidssensoren geven bijvoorbeeld aan of
zich op het asfalt nog (voldoende) restzout
van een eerdere strooiactie bevindt. Dit voor
komt overbodig strooien. Ten slotte zijn er
nog sensoren die aan de onderkant van het
wegdek zijn geplaatst. Deze meten de tempe
ratuur in de ondergrond. Deze sensoren heb
ben een dubbele functie. Met de gegevens die
zij voortbrengen, kan worden bepaald hoe
warm of juist hoe koud het onder het wegdek
is. Die metingen zijn belangrijk, omdat de
hoeveelheid warmte van grote invloed is op
de snelheid waarmee de temperatuur van het
asfalt kan dalen. Een warmtereservoir kan er
aan het begin van de wintermaanden voor
zorgen dat de wegdektemperatuur boven nul
blijft, terwijl de luchttemperatuur al tot onder
het vriespunt is gezakt. (En aan het eind van
een koude periode is dit juist omgekeerd.)
De tweede functie van de temperatuursenso-
ren is dat zij, in combinatie met actuele weer
gegevens, via een computermodel gebruikt
worden voor wegdekverwacbtingen, op
zowel de korte als lange termijn. Deze ver
wachtingen zijn door de gebruikers van het
GMS via internet op te roepen.
Het gladheidmeldsysteem heeft inmiddels
een landelijke dekking. Alle rijkswegen en
vrijwel alle provinciale wegen worden ermee
bestreken: gemeenten leggen nog eigen
GMS-raeetpunten aan. "Een representatief
gedeelte" van het wegennet is inmiddels
voorzien van sensoren, zo heet het. Maar wie
heeft die keuze gemaakt?
In documentatie van de Dienst Weg- en Water
bouwkunde wordt gemeld dat aan de keuze
van locaties "veel aandacht" is besteed. In
het wegennet is immers een grote verschei
denheid aan gladheidgevoelige plekken.
Bruggen, toe- en afritten en viaducten zijn
aan begin en eind van het winterseizoen vat
baarder voor gladheid, hetzelfde geldt voor
flP^^S^^^^H^y
Dit is het meetstation langs de N215 hij Dirksland. met zichtbaar de watertoren op de achtergrond.
In het wegdek liggen de verschillende sensoren, die de temperatuur aan de boven- en onderkant van
het asfalt bewaken. De locatie van het Dirk.slandse station is net als de Ouddorpse gekozen, omdat
hier het wegdek volgens kcmtonniers het snelst bevriest. (Foto: Gert van Engelen j
wegen die in de luwte van bossen liggen, in
de schaduw of in waterrijke gebieden.
Om de meest geschikte plaatsen te kunnen
opsporen én bepalen, is gebruik gemaakt van
de jarenlange ervaring van de wegbeheerders,
zoals de kantonniers. Deze mensen weten
"vaak feilloos" de weggedeelten aan te wijzen
waar de eerste gladheid optreedt. Zo is het ook
gegaan op Goeree-Overflakkee, vertelt Ard
Drooger, woonachtig in Goedereede.
"Kantonniers van Rijkswaterstaat en provin
cie zeiden dat op het eiland twee plekken zijn
waar het heel snel glad wordt. Dat is op de
N215 bij Dirksland en onderaan de dijk bij
de haven van Ouddorp. Daar zijn dan ook de
meetstations geplaatst."
Maar voor de plaatsbepaling is niet alleen
teruggevallen op de kennis van doorgewin
terde kantonniers. meldt de DWW in een
brochure. 'Vaak zijn hun ervaringen samen
gevoegd met de resultaten van een infrarood-
meting, een methode waarmee makkelijk de
koudste plekken in het wegennet kunnen
worden vastgesteld.
De meting heeft steevast plaats op koude,
heldere, windstille winternachten. Want dan
zijn "de onderlinge verschillen in de wegdek-
temperatuur het grootst". Vanuit een rijdend
voertuig wordt met behulp van infrarood-
camera's om de vijf meter de temperatuur
gemeten. Zo worden de verschillen in kaart
gebracht, zo ontstaat er een temperatuurpro
fiel. 'Thermal mapping' heet deze methode,
die uiteindelijk heeft geleid tot de driehon
derd huidige voorkeurlocaties voor het glad
heidmeetnet.
Het GMS is in Nederland niet alleen geïn
troduceerd om de verkeersveiligheid te ver
groten. Ook kostenbesparing speelde een
voorname rol, plus het verlangen om minder
(onnodig) .strooizout te gebruiken. Als er tij
dig en preventief wordt gestrooid, ontstaat er
immers geen gladheid op grote schaal. Als
rekening wordt gehouden met wegdekver
wachtingen en de aanwezigheid van restzout,
kan overbodig strooien worden vermeden.
Kosten worden zo bespaard en de milieube
lasting door wegenzout valt lager uit.
Maar wat is het juiste moment om de strooi
wagens erop uit te sturen? Wie bewaakt en
inteipreteert alle informatie die het systeem
doorlopend levert? Wie geeft het startsein?
Ard Drooger legt uit dat Nederland ver
schillende vvegbeheerders kent: Rijkswater
staat, de provincies, de waterschappen en de
afzonderlijke gemeenten. Al deze instanties
beschikken over zogenoemde wintercoördi
natoren. Dat zijn de personen die de beslis-
.singen nemen over de gladheidbestrijding.
(Dit woord wordt nog steeds gebezigd, maar
is welbeschouwd achterhaald. Wegbeheer
ders bestrijden de gladheid niet zozeer, het
voorkomen van gladheid is voor hen het
belangrijkst geworden.)
Kortweg komt het erop neer dat het GMS
de wintercoördinator waarschuwt, zodra de
weersomstandigheden van dien aard zijn dat
'binnen afzienbare tijd' gladheid kan ont
staan. Dat is doorgaans ruim twee uur van
tevoren, en het kost circa één uur om een
strooiactie in gang te zetten. Het alarmeren
gebeurt via een seinafoon, SMS of voicemail.
De coördinator raadpleegt daarna met zijn
laptop de meetgegevens van "zijn" wegen,
ziet in één oogopslag hoe de toestand van de
weg is, interpreteert, en beslist, om al of niet
te gaan strooien.
In de praktijk doen zich diverse soorten glad
heid voor. Het GMS kan ze alle onderschei
den. Als een nat wegdek bevriest, signaleert
het systeem dit en geeft hel. atliankelijk van
de snelheid waarmee de wegdektemperatuur
daalt, tijdig een waarschuwing. Hetzelfde
gebeurt bij condensatiegladheid: er is zoveel
vocht in de lucht, dat dit gaat condenseren
op de weg. Als het wegdek dan al onder het
vriespunt is, slaat dit vocht neer in de vorm
van ijskristallen en wordt het glad. Het GMS
stuurt al een waarschuwing ui"t zodra de weg
wit wordt: meestal duurt het nog enige tijd
voordat het daadwerkelijk glad wordt.
Bij sneeuw en ijzel, oorzaak \an heel wat
glijpartijen, is ook sprake van een toevoer
van vocht op een koud wegdek. Het systeem
registreert dit pas op het moment dat de neer
slag op de weg valt. Om toch op tijd te kun
nen reageren, maakt de wintercoördinator
gebruik van gegevens van de neersiagradar.
Ook die worden in het GMS gepresenteerd.
Gevoegd bij de waarschuwingen van meteo
rologen, en de weerberichten o\ er naderende
neerslag kan hij inschatten óf de neerslag zijn
regio zal bereiken en wanneer, en zo alert
maatregelen nemen.
Op Goeree-Overflakkee, dat valt onder het
Wegendistrict Rijnmond van Rijkswaterstaat
Dienst Zuid-Holland, is de werkwijze een tik
keltje anders dan elders. "De weerstations",
licht Drooger toe, "geven in de koude winter
maanden via semafoons voortdurend meldin
gen af van dreigende gladheid. Die meldin
gen worden in deze regio opgevangen door
het weerbureau WeerOnline. Dat verzamelt
ze en combineert ze met de weersverwach
ting. In serieuze gevallen geeft WeerOnline
hierna een waarschuwing door aan de win
tercoördinator."
Ard Drooger is er zo een en hij vervolgt dan
ook over zichzelf: "Na zo'n waarschuwing
neem ik de verantwoordelijkheid over. Ik ga
achter de pc zitten en controleer de weersta
tions. De gegevens van die stations kan ik
thuis inlezen. (Alle gegevens van alle meet
stations worden via het draadloze GPRS-net-
werk - mobiele telefonie - verzonden naar
de centrale database. De wintercoördinator
die daarop inlogt, kan die gegevens in detail
bekijken: per meethut, per regio, landelijk, in
tabellen of in grafieken.) En dan beslis ik of
er wordt uitgerukt." Dit "filteren" van mel
dingen via WeerOnline is ingesteld, vertelt
Drooger, omdat de betrokken mensen onmo
gelijk 24 uur per dag, zeven dagen per week
vingertrommelend paraat kunnen zijn. "Je
moet ook eens kunnen slapen en gewoon je
werk kunnen doen,"
Als eenmaal tot strooien (of sneeuwschui-
ven) is besloten, gaan tegelijk ook alle andere
wegbeheerders op pad, verzekert Drooger.
"Van oudsher maakte iedere wegbeheerder
zélf uit wanneer hij uitrukte. Dat kan nog
steeds. Maar enkele jaren geleden hebben we
de afspraak gemaakt dat als Rijkswaterstaat
Rijnmond gaat strooien, de andere wegbe
heerders automatisch meegaan."
Gladheid is verraderlijk, omdat hij heel plot
seling en zeer plaatselijk kan optreden. Toch
slagen de wintercoördinatoren erin om zelfs
bij lokale gladheid op tijd in actie te komen.
Die precisie danken zij aan met name de
wegdekverwachtingen die het gladheidmeld
systeem kan geven, tot nota bene voor de
afzonderlijke delen van een weg. Maar er is
meer.
De wegendistricten van Rijkswaterstaat ont
vangen van de weerbureaus waarmee zij
samenwerken, tijdens de wintermaanden
nauwkeurige regionale weerberichten. Daar
naast zijn er de neerslagbeelden, afkomstig
van de buienradar. Deze zijn al even onmis
baar. Hoogst professioneel steekt het GMS
dus in elkaar, al geeft DWW toe dat daardoor
van de wintercoördinator inmiddels "enig
inzicht wordt vereist in meteorologische pro
cessen". Alle gegevens, plus de mogelijk
heid om meteorologen in de weerkamers van
de weerbureaus 24 uur per dag telefonisch
om advies te vragen, zorgen ervoor dat de
wegbeheerders "een zorgvuldige beslissing"
kunnen nemen. Desondanks komt het voor
dat er is gestrooid, terwijl dat achteraf gezien
het helemaal niet glad is geworden: het weer
is verraderlijk veranderlijk. Zoiets is onver
mijdelijk en ook niet erg, vindt DWW. "Vei
ligheid voor alles."
Strooien gebeurt volgens de natzout-methode,
sluit Drooger af "Wegenzout is zout ver
mengd met water." Om preciezer te zijn: elke
vierkante meter strooisel bestaat uit 14 gram
dooimiddel: 10 gram zout en 4 gram calci-
umchloride. Het zout kleeft er beter door aan
de weg en kan zo rustig inwerken op sneeuw
en ijs. Het effect van strooien is het grootst
als er veel auto's op de snelweg rijden, weten
de wintercoördinatoren. Strooiwagens rijden
daarom eerst over de rechter rijstrook. Bij
ZOAB (Zeer Open AsfaltBeton, oftewel fluis-
terasfalt) speelt mee dat het verkeer het zout
uit het asfalt zuigt, waardoor het actief blijft.
Het strooizout voor Goeree-Overflakkee
komt uit verschillende depots. Die van Rijks
waterstaat en de provincie staan in Hellevoet-
sluis en Numansdorp, die van het waterschap
'Hollandse Delta' in Oude-Tonge en Goeder
eede. De vier eilandelijke gemeenten hebben
eigen opslagplaatsen.
Wie denkt dat in de decemberweken de
strooiwagens niet de weg zijn opgegaan, ver
gist zich, In zo'n beetje ieders herinnering
heeft het toen niet gevroren, want het was
toch ver in januari zo behaaglijk zacht? Ard
Drooger schudt het hoofd; het geheugen is
niet altijd betrouwbaar, "Op 18 december en
27 december hebben we op Goeree-Over
flakkee al flink moeten strooien..,"
