Nieuws
Overdenking
Vlacktm
deWtk
Oeral Kozakkenkoor in Brouwse Grote Kerk
Sjkvenster
uit de kerken
uit de
Heilige Schrift
EIIAmBI-tllEUWS
Vlinderexcursie naar
het Groote Gat
Tweede
Zomerzangdienst
VERVOLGVERHAAL
CHOLESTEROL
TAWS900Ü
SCHKIK VOOR ZWEZERIK
VERFVELLEN
Over een voorzichtige en
een dwaze bouwer
Kozakkenkoor
n^aiga-^rilogie - deel 3
JOH. G. VEENHOF
PAGINA 5
VRIJDAG 21 JULI 2006
Blik op kerk
en samenleving
- Rembrandtjaar
- De grootste schilder
- Allerlei theorieën
Het kan niemand ontgaan zijn dat dit jaar
wordt aangeduid als het Rembrandtjaar.
Het is vierhonderd jaar geleden dat de grote
schilder werd geboren. Om precies te zijn, op
15 juli 1606 aanschouwde Rembrandt Har-
mensz van Rijn in Leiden het levenslicht. Na
een leertijd o.a. bij Pieter La.stman, verhuisde
hij naar Amsterdam waar hij tot zijn dood in
1663 heeft gewoond. Bekend is hij geworden
door zijn vele schilderijen en etsen, het meest
door zijn hoofdwerk, 'De Nachtwacht', dat
hij schilderde in 1642.
Rembrandt heeft een kort, maar gelukkig
huwelijk gehad met Saskia van Uylenburgh,
die hem helaas door de dood is ontvallen.
Daarna werd zijn hui.shouding en de opvoe
ding van zijn zoon Titus ter hand genomen
door Geertge Dirks en daarna door Hendrikje
Stoffels. Met beide vrouwen heeft hij samen
geleefd zonder getrouwd te zijn.
In 1656 ging Rembrandt failliet, een gevolg
van het feit dat hij nu eenmaal niet met geld
kon omgaan. Daardoor is veel van wat hem
lief was ontnomen, maar het heeft hem
innerlijk toch niet geknakt. Later heeft men
van Rembrandt een soort tragische figuur
gemaakt, maar achteraf blijkt dat sterk gero
mantiseerd te zijn.
Wat wél waar is, is dat zijn kunstenaarschap
in zijn tijd niet op z'n waarde is geschat. Pas
in de 19° eeuw is daarvoor meer aandacht
gekomen.
Het is niet zo eenvoudig, daarvan een
samenvatting te geven. Hij bezat een groot
beeldend vermogen en een speelse fantasie.
Daarbij beheerste hij de techniek van het
schilderen als geen andere. Hij was bepaald
een veelzijdig en geniaal kunstenaar die de
realiteit in haar veelvormige aspecten kende
en liefhad, én kon uitbeelden. Zie slechts de
schitterende gewaden en de rijke pracht en
vooral de effecten. Uitzonderlijk is op vele
van zijn schilderijen de tegenstelling tussen
het licht en de duisternis. Figuren die op dat
doek belangrijk zijn staan of treden altijd in
het licht.
In binnen- en buitenland wordt Rembrandt
beschouwd als een meester, in ieder geval de
beroemdste van onze Nederlandse schilders.
Er bestond al een uitgebreide literatuur over
Rembrandt, maar in dit herdenkingsjaar is
daar nog het nodige bijgekomen! Merkwaar
dig dat het privé-leven weer eens aan de orde
wordt gesteld.
En daarop is natuurlijk het een en ander aan
te merken... Het eigenaardige is, dat in een
tijd als de onze, waarin ongehuwd samen
wonen heel normaal schijnt te zijn, er zoveel
ophef wordt gemaakt over de beroemde
schilder die dat kennelijk al praktiseerde in
de 17° eeuw!
Over het godsdienstige leven van Rembrandt
zijn ook allerlei tegenstrijdige opvattingen.
Lange tijd heeft men gedacht dat de schilder
weliswaar 'Gereformeerd' was, hoewel geen
lidmaat. Maar nu las ik hier en daar dat hij
sympathie zou hebben gehad voor allerlei
dissidente groepen, terwijl anderen hem weer
beschuldigen van remonstrantse en doperse
sympathieën... Het voert te vér om daar
nader op in te gaan, dus dat bewaar ik graag
voor een volgende keer.
WAARNEMER
Als ik niet meer dan 250 mg cholesterol per
dag naar binnen wil krijgen, wat moet ik
dan beslist laten staan? Noemt u eens wat
voedingsmiddelen met veel van deze stof.
Antwoord: In milligrammen per 100 gram
dan maar: eierdooier 1500; hom en rauwe
haring 700; kuit 600; kippenlever 500; var
kensnier 450; kalfslever 400; runder- en var
kenslever 300; garnalen en roomboter 250.
Maar wie eet er nu een ons eierdooiers per
dag op? Een kippenei weegt maar 50 tot 70
gram. In plaats van 't voorgenomen choles-
terolarme dieet kunt u ook elke dag een thee
lepel sojalecithine van 98% gebruiken, want
dat vermindert het cholesterolgehalte. Over
leg eens met uw huisarts wat in uw geval het
beste is.
Wij willen een gazon afzetten met een taxus
haag, maar vrienden raden het sterk af
omdat de kinderen er wel eens hun paarden
weiden. Zo 'n heg zou giftig zijn voor vee. Is
dat werkelijk waar?
Antwoord: Ja, alle taxussoorten zijn giftig en
het sterkst voor warmbloedige dieren. Paar
den sterven binnen enkele uren, als zij aan
de takjes van dergelijke bomen of struiken
knabbelen. Ook voor kippen zijn ze schade
lijk, maar die zijn wel wijzer en pikken er
zelden van.
Ik reis verschillende beurzen af maar als ik
recepten van geblancheerde. gepaneerde of
gebakken zwezerik ter sprake breng, lopen de
mensen hard weg. Waarom toch die weerzin?
Maakt onbekend zó onbemind?
Antwoord: In vele streken is de naam al
voldoende om het (in Frankrijk bijzonder
geliefde gerecht) de rug toe te keren. Want op
het platteland is zwezerik een aanduiding van
de uitgesneden en opgedroogde penis van
een gecastreerd mannetjesvarken. Dat deel
van het dier was altijd erg vet, maar minder
goed eetbaar en werd daarom gebruikt voor
het invetten van gereedschap, vooral zagen.
Enkele voedingsdeskundigen gaven deze
naam echter aan de halsklieren van het jonge
kalf, die in het tweede jaar verschrompelen,
maar het eerste jaar gebakken geblancheerd
of gepaneerd volgens de liefhebbers zo lek
ker zijn.
Hoe voorkom je laaie vellen in bussen verf?
Antwoord: Er zullen geen vellen in de verf
ontstaan, als u een aangebroken bus terdege
sluit en dan op z'n kop wegzet. Er kan dan
in de open ruimte boven de verf echt niets
verdampen. Overigens kunt u dgl. vellen met
een stokje of desnoods met een spijker van
de verf in een open bus afhalen en ze in de
terpentine leggen. Dan lost alles op wat nog
bruikbaar is en die gekleurde terpentine is
bruikbaar om de verf te verdunnen, of een
andere tint te geven. De restanten van de vel
letjes kunt u weggooien.
De betere woninginrichting sinds 1920
Zandpad 36, Middelharnis, Tel. (0187) 48 27 84
OOLTGENSPLAAT - Op zaterdag
29 juli organiseert Esther Linnartz in
samenwerking met Natuur en Land
schap Goeree-Overflakkee (NLGO) en
het Instituut voor Natuur-en Milieu
educatie (IVN) een vlinderwandeling.
De excursie begint met een diavoorstelling
van de verwachte soorten, daarna gaan de
deelnemers op de fiets naar het Groote Gat,
waar de wandeling plaatsvindt. Soorten die
gezien kunnen worden, zijn: atalanta's, kool
witjes, de kleine vos en blauwtjes. Bij de kre
ken zullen ook libellen te vinden zijn.
Deelnemers worden om 13.00 uur verwacht
in het Oude Raadhuis in Ooltgensplaat.
Van daaruit gaat de tocht op de fiets naar
het Groote Gat, waar de wandeling plaats
vindt. De excursie duurt tot ongeveer 16.00
uur. Voor deelname kunt u zich opgeven bij
Esther Linnartz, telefoon: (0187) 632239. Bij
grote belangstelling wordt dezelfde tocht op
5 augustus nog eens georganiseerd. Kosten
2,50 per persoon, inclusief koffie met gebak.
Deelnemers nemen hun eigen fiets mee.
GOEDEREEDE - Op woensdag 26 juli za)
de tweede Zomerzangdienst worden gehou
den in de Hervormde Kerk van Goedereede.
Voorafgaande aan deze zangdienst zal de
beiaard van Goedereede 'beslagen' worden
door Jan Bezuijen. Vanaf 18.45 uur zullen
de mooie melodieën vanaf de toren te horen
zijn. U kunt gerust een stoel uit de kerk pak
ken en onder aan de toren plaatsnemen. De
toren zelf zal niet toegankelijk zijn.
De zangdienst in de Hervormde Kerk, die om
19.30 uur begint, zal muzikaal vormgegeven
worden door Anton Weenink (orgel) en Ron
Braber (trompet). Naast samenzang en het
luisteren naar orgel en trompet hoopt Ds.
T.W. van Bennekom een meditatief moment
te houden over het thema: "Vrolijk zingen".
De toegang voor deze avond is vrij. Wij
hopen u onder de toren of in de kerk te
mogen ontmoeten en neem gerust een muzi
kale vriend(in) of buren mee. Na de dienst is
een ieder welkom in "De Ark" voor koffie,
thee of een andere verfrissing.
PROTESTANTSE KERK IN NEDERLAND
Beroepen: te Amsterdam (prot. gem. g.v.
VUMC), kandidaat mw. C. Sloots te Amster
dam, die dit beroep heeft aangenomen; te Bel
len (prot. gem. i.w.), ds. J. Moerman Szabó
te Zevenhuizen; te Haaksbergen Buurse,
kandidaat B.A.B. Wijnbergen te Apeldoorn,
die dit beroep heeft aangenomen; te 's-Gra-
venhage (Waalse Gem.), ds. A. van der Lin-
gen te Maarland (Gron.), die dit beroep heeft
aangenomen.
Aangenomen: naar Hollandscheveld (herv.),
ds. J.M. Peschar te Beerzerveld; naar Houten
(herv. wijkgem. Sion), ds. J Westland te Ber
gambacht; naar Maarssen (herv. wijkgem.
I), ds. P.G. Vellekoop te Bussum; naar Rot
terdam (wijkgem. Kralingen-West), ds. M.C.
van Pelt te Zwijndrecht.
Bedankt: voor Stolwijk (herv. wijkgem. 2),
ds. A.A. Floor te Elburg (herv.).
Beroepbaar: kandidaat J.H.W. Elhorst,
Esmoreitstraat 17-1, 1055 BZ Amsterdam;
kandidaat J.H. Visser, Tussenlanen 34, 2861
CE Bergambacht.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Aangenomen: naar Chilliwack (Canada,
Candian Reform. Church), ds. R. IJbema te
Voorburg.
CHR. GEREE KERKEN
Bedankt: voor Zeewolde, ds. H. Korving te
Leerdam.
GEREE GEMEENTEN
Beroepen: te Groningen, ds. J.S. van der Net
te Houten; te Rotterdam-Zuidwijk, ds. W.
Harinck te Woerden.
"Een iegelijk dan die deze Mijn
woorden hoort en dezelve doet,
dien zal Ik vergelijken bij een
voorzichtig man, die zijn huis op
een rotssteen gebouwd heeft"
Mattheiis 7: 24-27
De Heere Jezus noemt deze man in Zijn gelij
kenis "voor-zichtig". Hij is een man die zicht
heeft, een man die zi'et, die vooruit ziet. Dat
is de betekenis. Niet kort-zichtig, maar voor
zichtig, vooruit-zichtig. Een man die denkt
aan wat hem te wachten staat. En die daar
mee ook rekent. Die zijn handelen daarop
afstemt. Hij is een man die rekening houdt
met de werkelijkheid. Die zijn ogen er niet
voor sluit. Hoe is die werkelijkheid? Wel,
dat ooit de slagregens zullen komen en de
waterstromen en de winden. Daar moet zijn
huis op berekend zijn. En daarom zorgt hij
ervoor dat het een goed fundament heeft.
Het moet op de rotssteen gebouwd zijn. Hij
is een voorzichtig, een verstandig man!, zegt
de Heere Jezus.
Er is ook een ander. Die noemt de Heere
Jezus "een dwaze man." Die is niet voor
zichtig. Maar die is kort-zichtig. Hij rekent
alleen met het resultaat op korte termijn. Hij
kiest voor comfort en gemak. Voor erkenning
en een goede naam, in het hier en nu. Hij
wil liever direct omhoog, in plaats van eerst
naar beneden. Hij houdt niet van dat graven
en wroeten en worstelen. Daarom neemt hij
genoegen met een laag zand als grondslag
voor zijn huis. Een watersnoodramp? Ach,
dat is al meer dan vijftig jaar geleden. En het
gebeurt maar één keer in de 500 jaar, zeg
gen ze. Nee, het zal wel meevallen. Maar de
Heere Jezus zegt: een dwaze man!
Het zal duidelijk zijn dat het de Heere Jezus
niet om de gelijkenis zelf gaat. Nee. Hij wil er
iets mee zeggen. Hij spreekt deze gelijkenis
uit aan het slot van Zijn Bergrede. Dat was
de eerste uitvoerige prediking xan de Heere
Jezus, nadat Hij Zijn werk begonnen was.
Daarin heeft Hij de weg der zaligheid gepre
dikt. En Zichzelf als de Zaligmaker van zon
daren. Wie zullen er zalig worden? Die Hij
zalig maakt: "zalig zijn de armen van geest,
zalig zijn die hongeren en dorsten naar de
gerechtigheid." Hoe zullen ze zalig worden?
Ook dat heeft de Heere Jezus gezegd in de
Bergrede: door de enge poort. "Want wijd is
de poort en breed is de weg die tot het ver
derf leidt. Maar de poort is eng en de weg is
nauw die tot het leven leidt." De Heere Jezus
wees daarbij tevens op het gebed; "Bidt en u
zal gegeven worden, zoekt en gij zult vinden,
klopt en u zal opengedaan worden.
Aan het slot van die lange Bergrede maakt de
Heere Jezus de toepassing, heel persoonlijk
op Zijn hoorders gericht. "Een ieder dan die
deze Mijn woorden hoort en ze ook doet, die
is als een voorzichtig man, die zijn huis op
een rotssteen gebouwd heeft. Maar wie Mijn
woorden hoort en ze niet doet, die is als de
dwaze man die zijn huis op het zand heeft
gebouwd."
We zagen: die verstandige man houdt reke
ning met de werkelijkheid. De Heere Jezus
bedoelt; met de werkelijkheid van de storm
van Gods oordeel. Want daarin zal het levens-
huis van ieder ooit terecht komen. Dan zal
blijken of het daartegen bestand is. En dat zal
het slechts dan zijn, als dat huis op een hecht
fundament is gebouwd.
Die voorzichtige man is iemand die weet wie
God is. Dat Hij een heilig God is. Dat Hij
een God is die mijn leven voor Zijn geduchte
rechterstoel zal brengen. Die mij beoordelen
zal, niet maar mijn maatstaven, maar naar
Zijn maatstaf van gerechtigheid en heilig
heid. Een voorzichtig mens is iemand die er
van weet: "Heere, als U mijn ongerechtigheid
gadeslaat, wie zal bestaan..." Een voorzich
tig mens is niet iemand die zegt: het zal mis
schien wel meevallen. Maar dat is iemand die
zegt; het zal niet meevallen!
Wat is daarom nodig? Een fundament. Een
vaste grondslag. Zodat mijn leven zal blij
ven staan. Als het erop aan gaat komen! Een
voorzichtig mens zal net zo lang zoeken en
net zo lang graven en worstelen, totdat hij dat
Fundament gevonden heeft. De Rotssteen
Wiens werk volkomen is. Niemand minder
dan de Zoon van God, de Zaligmaker
En die dwaze man? Wat kenmerkt hem? Nee,
denk nu niet dat deze dwaze bouwer niet veel
voor zijn levenshuis over heeft. Ook hij spant
zich geweldig in. Hij heeft er veel voor over
Alleen - en dat is het verschil - hij heeft zich
zelf er niet voor over!Hij wil niet sterven aan
zichzelf. Hij wil zichzelf niet verliezen. Hij
wil niet aan de kaak gesteld worden als een
mens zonder fundament. Als iemand die een
Ander nodig heeft. Om op die Ander gegrond
te worden, moet ikzelf eerst ontdekt en ont
maskerd worden. En daar heb ik me zomaar
niet voor over Ik wil geen goddeloze zijn. Ik
wil geen verloren zondaar zijn. Ik wil zomaar
niet voor de heilige God verloren gaan.
Over wie hebben we het? Vergis u niet, het
gaat over u en over mij. Ons leven is of dat
van die wijze bouwer of dat van die dwaze
bouwer De Heere Jezus houdt ons in deze
gelijkenis een spiegel voor Het belang ervan
zal duidelijk zijn. Toen de storm kwam - die
zal komen! - dan blijft het ene huis staan.
Want wat door genade op de Rotssteen is
gebouwd, dat zal pas vallen als de Rotssteen
wankelt. Maar de Rotssteen wankelt niet!
Wat lezen we over het andere huis? De slag
regen is gevallen, de waterstromen zijn geko
men en de winden hebben gewaaid, ze zijn
tegen het huis aangeslagen en het is gevallen.
En zijn val was groot!
Wie meent te staan, zie toe dat hij niet val-
le...
J.M.J. Kieviet, Rotterdam
BROUWERSHAVEN - Het zomersei
zoen biedt een grote verscheidenheid
aan concerten in de Grote of Nicolaas-
kerk in Brouwershaven. Eén concert
springt er in het bijzonder uit en dat
is het concert op zaterdag 29 juli om
20.00 uur. Dit zal worden gegeven door
het Oeral Kozakkenkoor.
Dit koor, dat zijn thuishaven in Duitsland
heeft, is in 1924 in Parijs opgericht door
Andrej Scholuch. Het bestond toen uit Rus
sische emigranten die als gevolg van de revo
lutie van 1917 hun vaderland zijn ontvlucht
en zich over Europa en Amerika hebben ver
spreid. Van 1940 tot 1951 staakte het koor
zijn activiteiten omdat de leden zich overal
heen verspreidden als gevolg van de oorlog.
Maar het gelukte Andrej Scholuch dit koor
weer opnieuw op te richten met bestaande en
enkele nieuwe zangers. Eén van de bekend
ste zangers was Ivan Rebroff. Na nog enkele
onderbrekingen is het koor nu weer op het
toppunt van zijn kunnen en kan men van de
zang van hoofdzakelijk kerk- en volksmuziek
door deze 12 mannen genieten. Hun muziek
wordt gekenmerkt door een combinatie van
diepe melancholie en een bruisend tempera
ment.
Het koor dat bestaat uit emigranten uit Rus
land en de Oekraïne of afstammelingen daar
van en is een overblijfsel van het tsaristische
Rusland van de 19''° eeuw. Het koor richt zich
minder op de commerciële succesnummers
en houdt zich in hun sobere zwarte kledij
liever bezig met de traditionele en wat min
der bekende gezangen uit de orthodoxe kerk.
Wellicht daarom is het koor uniek te noe
men. In 1988 trad het koor op in Nederland
ter gelegenheid van de viering van het 1000-
jarig bestaan van de Russisch-orthodoxe
kerk. In 2004 maakte het koor een tournee
Het Oeral Kozakkenkoor wal in de Grote Kerk van Brouwershaven optreedt.
door Europa ter gelegenheid van het 80-jarig
bestaan.
Vanwaar de naam Kozakkenkoor? In de 15''°
eeuw sloten zich weerbare boeren in Rus
land aaneen om zich te verzetten tegen de
onderdrukking door de staat. Later kregen
zij rechten op bepaalde stukken land nabij
de staatsgrenzen en stelden de beste ruiters
van de Russische cavalerie beschikbaar In
de burgeroorlog leden zij verschrikkelijk in
de strijd tegen de bolsjewieken. Na de zege
van het Rode Leger vluchtten de Witrussen
en de kozakken via de Zwarte Zee naar Tur
kije. Zij hoopten in de 2''° wereldoorlog door
zich onder Duits bevel te plaatsen te kunnen
helpen Rusland te bevrijden van de commu
nisten en daarvoor werd een grote Kozakken-
divisie samengesteld. Na de oorlog brachten
de geallieerden hen naar Rusland waarbij
velen het leven lieten of naar Siberië werden
verbannen.
Tijdens het concert op 29 Juli in Brou
wershaven staat het koor onder leiding
van Alexandr Kovlegin en zal, zoals het
altijd al heeft gedaan, het cultuurgoed van
de Russisch-orthodoxe kerk en de volks-
wijzen uit het oude Rusland ten gehore
brengen.
De toegang voor dit bijzondere concert
bedraagt 16,-.
-91-
Het bleek dat de opening op een heel eenvoudige
manier gesloten kon worden. Een paar platte stenen,
meer dan manshoog, rolden op boomstammetjes
voor de opening, zodat het aan de buitenkant een
massief geheel leek. Slechts een erg opmerkzaam
mens zou achter die stenen een ruimte vermoeden.
Een lange gang bleek op de open ruimte uit te komen.
De mannen die hier de weg op hun duimpje kenden,
namen de van hars gemaakte fakkels op en liepen de
donkere gang in, voor de vluchtelingen uit. Na een
kwartier gelopen te hebben, kwamen ze opnieuw in
een kloof, waar een paar mannen hen opwachtten
en de paarden overnamen. Hier waren weer enkele
grotten waarin de Jakoeten paardenstallen hadden
en waar ook de paarden van de vluchtelingen werden
ondergebracht.
Een man, gekleed in rendierkleding, kwamen hen
tegemoet.
'Welkom vrienden! Jullie zullen het eenvoudige voor
lief moeten netnen. Maar je bent hier veilig.'
Er werden een paar onverstaanbare woorden als dank
gesproken. Ze waren allemaal door en door vermoeid
en wilden niets liever dan zich warmen en slapen.
'Ik ben Pjotr Profysky', stelde de onbekende zich voor.
'Als oudste van deze gemeenschap kunnen jullie met
mij alle problemen bespreken. Ik vertegenwoordig
hier het gezag, als je dat tenminste zo noemen wilt.'
De man lachte vriendelijk om te bewijzen dat hij met
dat gezag iets anders bedoelde dan de meeste vluch
telingen tot nog toe als gezag hadden ervaren.
Ze werden meegenomen naar de stolowaja, de
gemeenschapsruimte, waar de meeste mensen aan
wezig waren. Het was eveneens een grot, maar royaal
met pelzen en huiden als grondbedekking belegd. De
tafels waren laag, zodat men op de grond moest lig
gen om van de tafels gebruik te maken. In de hoek
van de grot brandde een groot vuur, waarvan de rook
via een spleet in de rotswand verdween.
Vriendelijk lachende gezichten staarden hen aan. Er
waren verschillende vrouwen die op een wenk van
Pjotr Profysky eten en drinken aandroegen.
'Tast toe, vrienden', noodde de oude Pjotr lachend.
Maar de vermoeidheid van de vluchtelingen was gro
ter dan hun honger, zodat ze weinig aten en bijna
niets zeiden.
De ontmoetingsceremonie duurde maar kort. Een
jonge vrouw kwam de nieuwgekomenen halen en
bracht hen naar hun tijdelijke verblijf. De twee echt
paren kregen elk een soori kamer, die eigenlijk uit een
nis bestond, door de natuur in de rotswand gemaakt.
Er was weer dezelfde tafel en een plaats om te sla
pen. De slaapplaats was een van huiden genaaide
zak waarin gedroogde varens zaten. Tegen de wand
waren een paar schappen gemaakt die als kast dienst
moesten doen, terwijl de ruimte met een elandhuid
moest worden afgesloten. Op een uitstekend stuk
steen brandde een olielampje, dat een schemerig licht
verspreidde.
'Na alles wat we hebben meegemaakt is dit een
paleisje', sprak Njoera en liet zich op het bed vallen.
'Je bent moedig geweest, Njoera, maar hoe zal het
verder veriopen? In jouw situatie is het niet meer
doenlijk verder te gaan. Hel kind zal toch spoedig
geboren worden?'
'Ja, Karl, het kan nu gauw geboren worden."
Kari-Heinz beende met stijve passen door het hol en
wist in deze situatie geen raad meer Indien ze tijdens
hun vlucht zouden worden verrast met de geboorte
van het kind, zou dat een reddeloze zaak worden.
Njoera begreep wat er in hem omging en trachtte hetn
te troosten. 'Tot nog toe heeft alles ons meegezeten.
Kari, de rest komt ook best in orde.'
'Ik hoop het', weifelde haar man.
De winter was in alle hevigheid begonnen. In de
diepe kloof waar ze zaten merkten ze daar weinig
van. Overal was het behaaglijk warm en voedsel
voor mens en dier en ook brandhout was er in ruiine
mate aanwezig. Ze hoefden zich wat dat betrof, geen
zorgen te maken. Maar de dagen waren eentonig en
elke dag in het schemerdonker te moeten leven, is
een zware opgave. Ze waren erachter gekomen dat
deze plaats waar ze zich bevonden het verzamel
punt was van een aantal pelshandelaars die tot dui
zend werst over de Lena trokken om er van de jagers
hun pelzen Ie kopen. Op dit punt kwam men samen
om huiden af te leveren die later via allerlei sluip
wegen doorverkocht werden, tot zelfs in Japan toe.
Reeds lang vóór de oktoberrevolutie hadden deze
mensen handel gedreven; en toen het door de staat
verboden werd, zetten zij deze handel gewoon door
op dezelfde voel als reeds hun voorvaderen hadden
gedaan.
Dat meer dan de helft van de opbrengst naar de staat
moest, was iets dat deze mensen niet zagen zitten;
vandaar dat ze gewoon hun gang gingen en er -^d
voor zorgden, uit handen te blijven van hen die zulk
een handel wilden beletten.
Het zou enkele maanden duren, voordat verder rei
zen mogelijk zou zijn. Eerst moest het weer stabiel
worden, zodat ze per slede verder konden.
Een maand was voorbijgegaan. Een maand waarin
ze weer helemaal op krachten waren gekomen. Met
uitzondering van Njoera. die het einde van haar
zwangerschap voelde naderen. Het was op een nacht
dat ze badend in het zweet Karl wakker maakte met
het verzoek om Valeria te gaan roepen, daar ze dacht
dat de geboorte nu zou plaatshebben.
Geschrokken sprong Kari op en rende naar het ver
blijf van zijn vriend Franz, Fischer en zijn vrouw Vale
ria lagen te slapen. Zonder zich ergens om te bekom
meren sloeg Kari de huid opzij die het vertrek afsloot
en stoof naar binnen. Franz en Valeria lagen dicht
tegen elkaar als een pas getrouwd paartje te slapen.
Kari echter kon dat niets schelen en stapte op het bed
af om Valeria wakker te schudden.
'Hé! Wakker worden, het is zover', riep hij luid en
schudde Valeria vrij onzacht heen en weer
Franz vloog overeind en wist een ogenblik niet wat
er gaande was. Nog vreemder vond hij het dat Kari
midden in hun bed stond en Valeria ruw heen en weer
schudde.
'Kerel, ben je stapel geworden!'
'Kop dicht', snauwde Kari en ging door om Valeria
uit het bed te porren.
Die was allang wakker, maar kon zich onder het ruwe
geschud van Kari haast niet verroeren.
'Houd op, kerel; je doet, alsof de hele zaak in brand
staat.'
'Meekomen; het is zover!'
'Wat is er aan de...?'
'Kom mee!'
Kari beurde Valeria het bed uit en zette haar toen op
de grond.
'Is het jouw in je bovenkamer geslagen', siste Valeria
die deze behandeling heel slecht kon waarderen.
'Het kind komt', brulde Kari zenuwachtig.
'Wat!'
'Ja, Njoera heeft het gezegd.'
'Ik kom eraan.'
'Opschieten!'
{wordt vervolgd)
