Overdenking
iMdetalga
,™kvenster
uit de
Heilige Schrift
HET
Klassieke romantiek
in Toren Goedereede
Jolanda Zwoferink geeft
zomeravondconcert in
Catharijnekerk Brielle
Van GGZ naar arbeid,
best practices gebundeld
EIÜUnDBI-illEUWS
Martin Mans en Marien Stouten
concerten op twee orgels
Hoeveel te meer... (1)
Het derde orgelconcert in de serie
van negen zomeravondconcerten
in de Grote of St. Catharijnekerk
te Brielle wordt maandag 18 juli
gegeven door organiste Jolanda
Zwoferink. Trouwe bezoekers aan
de orgelconcertserie hebben haar
al eerder kunnen beluisteren in
de Catharijnekerk. In dit concert
kunt u luisteren naar werken van
relatief eigentijdse componisten als
Jeanne Demessieux, César Franck
en Arie J. Keijzer.
Hoe kom je als ex-psychiatrisch
patiënt aan een passende baan?
(Nieuwe) lokale partijen maken
zich op voor gemeenteraads
verkiezingen 2006
•3fa.iga-<rilogie - deel Z
PAGINA 5
VRIJDAG 15 JULI 2005
Blik op kerk ^N/
en samenleving Cj
- Mohammed B.
- Zwijgrecht
- Levenslang?
Terwijl ik dit schrijf staan de dagbladen vol,
en weten de andere media niets anders dan
over de zaak van Mohammed B, die terecht
staat als de vermoedelijke moordenaar van
Theo van Gogh. Voor een extra beveiligde
rechtbank staat deze verdachte terecht en
zowel buiten als binnen wordt het proces met
meer dan gewone belangsteUing gevolgd.
Ik weet natuurlijk óók wel dat deze man een
eerlijk proces moet hebben, en dat ook hij
recht heeft op verdediging. Maar als leek zou
je zeggen: waarom moet dat zo lang duren,
terwijl de verdachte er geen geheim van heeft
gemaakt dat hij de dader is, ja zelfs, er trots
op is dat hij deze daad heeft verricht... En
wat zijn er nog voor verzachtende omstan
digheden aan te voeren voor een moord die
met deze intentie is gepleegd?
Enfin, daarover hoeft de verdediger, de advo
caat Plasman zich ook het hoofd niet te bre
ken, want de verdachte heeft bij voorbaat te
kennen gegeven, geen verdediging op prijs te
stellen. Hij weigerde zelfs ter zitting te ver
schijnen, zijn aanwezigheid is onder dwang
van de rechtbank.
Verdachte beroept zich onverstoorbaar op
zijn 'zwijgrecht'. Elke verdachte heeft het
recht tijdens een proces zijn mond te hou
den. Dat zwijgrecht heeft Mohammed B al
toegepast tijdens het onderzoek van de Pieter
Baan-stichting. Zeven weken lang heeft hij
het gepresteerd, totaal niets te zeggen. Het
rapport loog er dan ook niet om: verdachte is
tijdens zijn verblijf aldaar voortdurend in de
gaten gehouden, en op grond daarvan is hij
volledig toerekeningsvatbaar verklaard.
Het is de familie Van Gogh, die voor een deel
ter zitting aanwezig is, een doom in het oog,
dat het de verdachte is toegestaan te zwijgen.
Van moeder Van Gogh is dat volkomen te
begrijpen.
Zij hield een emotioneel betoog dat verdach
te onbewogen aanhoorde. Van verdachte zelf
is het, vanuit zijn standpunt ook te begrijpen.
Hij is van mening dat hij Allah een dienst
heeft bewezen en diens oordeel weegt hem
veel zwaarder dan het eventuele oordeel van
de rechtbank.
We zijn uiteraard allen benieuwd naar de eis
die het O.M. zal stellen, en nog meer naar
de uitspraak van de rechter...Mohammed B
wordt beschuldigd van moord, van poging
tot moord, van opzetten tot haat, van bedrei
ging, van het lidmaatschap van een verboden
organisatie, en misschien nog wel meer Dat
alles zou levenslang kunnen opleveren. Het
is de vraag of de Islamietische gemeenschap
bij zo'n vonnis niet in verzet zal komen. De
moordenaar van Fortuyn kreeg achttien jaar
en komt te zijner tijd vrij. Zou het dan niet
als discriminatie worden uitgelegd wanneer
de moordenaar van Van Gogh levenslang
krijgt?
Ook nu spreek ik weer niet als jurist, maar als
leek. En ik vraag me in gemoede af wat deze
man de samenleving kost... Alleen al het
proces is duur. Maar een levenslange gevan
genisstraf voor een man die nog zo jong is.
Reken maar uit. Maar er is geen alternatief,
of het moest de doodstraf zijn, en dat laatste
klinkt in dit land als een vloek.
Waarnemer
Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die
er kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u
sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8, 3240 AA Middelharnis,
met in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden
door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzen
ding compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
VUEGSNDS MIEREN
Wat kun Je doen tegen een invasie van vlie
gende mieren die met honderden door de
luchtroosters van een stacaravan binnenko-
Antwoord: Vooral geen vrouwtjesmieren
lokken door suiker, jam, koekjes, frisdranken
en andere zoetigheden te morsen of open te
laten staan! Bewaar begeerlijke etenswaren
in goed gesloten bussen of potten en houd
uw caravan geregeld schoon, dan voorkomt u
ook bezoek van ander ongedierte. De gevleu
gelde mannetjes kunnen slechts eenmaal per
jaar bij gunstige temperatuur uitvliegen voor
hun bruidsvlucht. Ze mogen dan een afzon
derlijk opgevoede 'prinses' huwen en komen
dus allemaal op de schaarse huwbare mie
renmaagden af De bruiloft duurt maar kort.
Direct na afloop trekken de bruidegommen
zich terug om elders te sterven. De jonge
bruidjes gaan ergens als nieuwe koningin een
nest beginnen. Even de tanden op elkaar, de
ramen wijd open en de bruiloftsgasten zoe
ken zelf wel de dichtstbijzijnde uitgang.
AVOCADOkWEEK
Ik heb een avocadopit geplant en daar komt
nu een plantje uit omhoog. Hoe moet ik
dat verder verzorgen, zodat het zijscheuten
vormt?
Antwoord: Pitten van de avocado kunnen
lange tijd op water geteeld worden. Doet u
de plant in een pot, dan zal ze snel groeien
en het eerste jaar alleen de hoogte ingaan.
Aan het eind van het jaar kunt u zo'n nieu-
wehng verpotten en pas aan 't einde van het
hierop volgend jaar mag u dan de, top eruit
snoeien om zijtakjes te verkrijgen. Dat deze
kamerplant intussen een aanzienlijke hoogte
bereikt, moet u voor Hef nemen. Het is een
tropische vrucht, die van vochtige warmte
houdt. Ze eist voedzame grond, u moet haar
elk jaar verpotten en tijdens de groei elke
maand een (klein) beetje kamerplantenmest
geven. Pas op voor bladverbranding, die ach
ter vensterglas kan optreden.
WAT IS AFTERSHAVE?
Wat doet die zgn. aftershave eigenlijk aan de
huid, waardoor dat frisse gevoel na het sche
ren ontstaat? Kun je dat ook of een goedko
pere manier, met een minder kostbaar geur-
tje, bereiken?
Antwoord: U kunt desgewenst een nat was
handje gebruiken als u 'aftershave' te duur
vindt, maar dan moet u er nog zo'n 'manlijk'
geurtje bijhalen. U kunt ook kin en wangen
betten met alcohol, want dat is het geheim
van de verfrissende werking van bedoelde
flesjjCs. Water kookt bij normale druk pas bij
100 maar alcohol heeft een kookpunt dat
bij 79 graden ligt. Dankzij die alcohol in uw
'na-het-scheren' vindt er door de verneveling
sterkere verdamping plaats en daardoor koelt
uw huid sneller af. Vandaar dat frisse gevoel.
U kunt ook gewone eau de cologne nemen,
want die bevat ook alcohol en werkt dus pre
cies zo, maar wenst een 'heer'lijk geurtje,
omdat het - naar verluidt - een onweerstaan
bare werking op de dames zou hebben....
Maar zulke geurtjes zijn meestal verpakt in
In de Toren van Goedereede vindt zaterdag
23 juU 2005 om 20.00 uur een recital plaats
van liederen en piano-werken uit de klas
sieke Romantiek.
De mooie melodielijnen van Franz Peter
Schubert (Lichtental bij Wenen 1797-1828),
gecomponeerd op de dichtregels van o.a.
Goethe, Rellstab, Rückert en Heine, worden
ten gehore gebracht.
Franz Liszt (Raiding, Hongarije 1811-1886)
heeft pianobewerkingen van een aantal van
de Schubert-liederen geschreven. Dit geeft
de gelegenheid om de Uederen en de piano
bewerkingen in het programma naast elkaar
te plaatsen. Zo zullen Schubert's lied 'Der
Lindenbaum' en Liszt's bewerking ervan na
elkaar uitgevoerd worden.
Na de pauze staan Uederen uit o.a.het 'Ita-
lienisches Liederbuch' van Hugo Wolf (Win-
dischgratz, Oostenrijk 1860-1903) op het
programma. Op een facetachtige manier laat
hij, in deze vaak compacte liederen, de vele
nuances horen die men bewust binnen één
gevoel kan ervaren. Hij schreef daarbij geen
noot te veel.
Daarop volgen enkele van de integere Kla-
vierstücke van Johannes Brahms (Hamburg
1833-1897). Onder een verfijnd oppervlak is
een diepe gevoelswereld merkbaar. Brahms
heeft een meer klassieke stijl binnen de
Romantiek dan Wolf, die op een veel subjec
tievere wijze componeerde. Wolf was dan ook
weinig aangedaan door Brahms' muziek.
De avond wordt besloten met een lied van
Liszt, waarin hij de luisteraar een hartig
advies toespreekt.
De uitvoerenden zijn Pieter Tanis aan de
piano en Mariene Bons als alt-mezzo. Pieter
Tanis, die oorspronkelijk uit Ouddorp komt,
heeft in de jaren '90 al eerder concerten
gegeven in de Toren van Goedereede. Mar
iene Bons zingt vanaf 2001 in Amsterdam in
koorverband en als soUst in oratoria en mis
sen. Zij verzorgt recitals, waaronder een die
renliederen-reeks.
Het recital dat zaterdag 23 juli in de Toren
van Goedereede zal worden gegeven, bouwt
voort op een eerder door hen uitgevoerd pro
gramma.
ZIERIKZEE - Op zaterdag 6 augustus
aanstaande concerteren Martin Mans
en Marien Stouten op twee orgels in de
Nieuwe Kerk te Zierikzee. Tijdens dit
dubbelconcert brengen de musici een
programma met zeer veel afwisseling.
Zo spelen ze geestelijk en (licht)klassiek
repertoire op twee orgels, maar ook vier
handig orgelspel zal niet ontbreken.
Het prograrnma bestaat hoofdzakelijk uit wer
ken voor twee orgels. Er is een mix gemaakt
van bewerkingen van geestelijke liederen en
orgelwerken. Zo komen er werken van Han
del, Widor, Young en Zonnenberg aan bod,
maar ook staan er muziekstukken op het
progranuna die nog nooit zijn uitgevoerd in
Nederland, nieuwe muziek dus. Martin Mans
zal uiteraard enkele improvisaties ten gehore
brengen, en speciaal voor kinderen spelen de
organisten variaties over 'In Holland staat
een huis'. In de Nieuwe Kerk van Zierikzee,
met het prachtige Kam- en Van der Meulen
orgel, een Content concertorgel en een goede
akoestiek is het een prima locatie voor dit
vernieuwende orgelconcert.
Het concert vangt aan om 20.00 uur. De
deuren gaan om 19.15 uur open. De entree
bedraagt 5 per persoon en voor kinderen
beneden 12 jaar 3. Er is alleen kaartverkoop
aan de kerk, voor aanvang van het concert.
etherische olies en verwaaien snel. Drogis
ten en parfumeriezaken verkopen echter ook
goedkope parfums in de vorm van een eau de
toilette voor mannen.
CACAO-BLEKERIJ
Hoe kunnen ze van bruine cacao witte cho
colade maken?
Antwoord: Door meer cacaoboter dan anders
en bovendien melkpoeder toe te voegen aan
de gemalen cacaobonen als die met suiker
gemengd worden.
"Indien dan gij die boos zijt,
weet uw kinderen goede gaven
te geven, hoeveel te meer zal de
hemelse Vader de Heilige Geest
geven aan degenen die Hem
bidden?" (Lukas 11:13)
Deze woorden van de Heere Jezus staan in
een bepaald verband. De discipelen zijn tot
Hem gekomen met een vraag: "Heere Jezus,
leer ons bidden". Let eens op: ze kunnen het
dus niet. Ze beseffen hun biddeloosheid en
hun onmacht om een waar en zuiver gebed
te bidden. Ik kan me zo voorstellen dat ze
de Heere Jezus Zelf nogal eens hebben horen
bidden. En dan voelen ze aan en zeggen het
misschien ook tot elkaar: "Dit is echt en
waar bidden! Als we onze Meester tot Zijn
Vader horen spreken, dan beseffen we dat
wij helemaal niet kunnen bidden..." Met die
nood gaan ze naar de Heere Jezus toe. Wat
wonderiijk toch: met de belijdenis van hun
onniogelijkheid om een echt en waar gebed
te bidden, bidden ze, zonder dat ze het besef
fen, het allerbeste gebed. En ze brengen het
bij het allerbeste adres: "Heere, leer ons bid
den..." En dat gebed verhoort de Heere Jezus.
Hij geeft aan hen het volmaakte gebed. En
Hij vertelt er nog een gelijkenis bij ook: de
gelijkenis van de onbeschaamde vriend.
Het is de gelijkenis van de man die het aan
durft midden in de nacht zijn vriend uit bed
te bellen. Hoewel deze een gezin heeft en
nu waarschijnlijk ook de kinderen wakker
worden. "Vriend, leen mij drie broden...",
zo luidt zijn verzoek. Je moet maar durven.
"Wat zal hij antwoorden?", vraagt de Heere
Jezus. "Zal hij zeggen: 'Doe mij geen moeite
aan. De deur is nu gesloten. Mijn kinderen
zijn met mij in de slaapkamer Ik kan nu niet
opstaan om het u te geven... Morgen ben je
de eerste. Maar laat mij en laat ra'n gezin nu
alsjeblieft met rust...' Zal hij dat zeggen?" We
zouden het kunnen begrijpen.
Nee, zegt de Heere Jezus, dat zal hij niet zeg
gen. Hoewel hij misschien niet zou opstaan
en het hem geven omdat hij zijn vriend is,
nochtans terwille van zijn onbeschaamdheid
zal hij opstaan en hem geven, zelfs zoveel
als hij behoeft! Hij geeft ze, die drie broden!
Misschien niet omdat hij op dat ogenblik
zoveel vriendschap gevoelt. Daar komt hij zo
midden in de nacht niet aan toe. Eerder is hij
misschien wat wrevelig. Maar hoe dan ook -
hij staat op en hij geeft die broden, zoveel als
er nodig zijn. Waarom eigenlijk? De Heere
Jezus zegt: om zijner onbeschaamdheid
wil...". Vanwege zijn brutaliteit, om met zo'n
vraag te komen, op zo'n onbehoorlijk tijdstip.
Hij heeft gewoon de vrijmoedigheid niet om
te weigeren. Hij is gewoon overbluft. Zo'n
vrijpostigheid, daar kan hij niet tegen op.
U zegt: maar wat wil dit onderwijs van de
Heere Jezus dan eigenlijk zeggen? Wat
bedoelt Hij daar mee? Zo gaat het er toch bij
de Heere niet aan toe? Wat ligt daar dan voor
les in? De Heere laat Zich toch niet overha
len, als zou Hij een mens zijn die Zich over
troeven en overbluffen laat?! Hij laat Zich
toch niet dwingen? En zeker niet door brutale
vrijpostigheid?!
En toch trekt de Heere Jezus hier deze ver
gelijking! De denk dat de statenvertalers het
begrepen hebben. Zij schrijven in hun kant
tekeningen bij dat woord 'onbeschaamdheid'
in vers 8: "Dat is: ter wille van zijn moeilijk
en ontijdig aanhouden, hetwelk wel soms
onaangenaam is bij de mensen, maar niet bij
God". En dan verwijzen ze naar een ander
woord van de Heere Jezus, namelijk waimeer
Hij er op wijst dat men altijd bidden moet
en niet vertragen". En ze noemen ook nog dat
woord van de apostel Paulus: "Bidt zonder
ophouden!" Dus zelfs met dat onbeschaam
de vragen van die nachtelijke vriend, wil de
Heere het bidden vergelijken. Het wordt zijn
hoorders en ook ons ten voorbeeld gesteld.
Dat is dus het bidden dat Hem aangenaam is.
Dat is het is bidden dat door Hem verhoord
wordt!
'Onbeschaamd.' De Heere Jezus bedoelt:
"waar je je niet voor schamen hoeft!" Vindt
u dat nu geen wonder?! Voor het vrijmoedige
bidden, voor het dringende bidden, voor het
onbeschroomd brengen van je noden en zor
gen bij de Heere, behoef je je niet te schamen.
De Heere zegt: "Stort voor Mij uit uw ganse
hart!" De denk ook aan dat bekende Psalm
versje: "Opent Uwe mond. Al wat u ont
breekt, schenk Ik, zo ge het smeekt, mild en
overvloedig."
Indien dan gij die boos zijt, indien dan u die
een zondaar bent, zegt de Heere Jezus, weet
goede gaven te geven, hoeveel te meer de
hemelse Vader... Een belofte voor mensen
in nood, die zo arm zijn en zo behoeftig dat
ze niet meer bij de Heere vandaan kunnen
bUjven. Al is het midden in de nacht! "Het
behoeftig volk in hunne noden, in hun ellende
en pijn, gans hulpeloos tot Hem gevloden, zal
Hij ten Redder zijn."
J.M.J. Kieviet
Jolanda Zwoferink werd in 1969 in het
Utrechtse Leersum geboren. Zij studeerde
aanvankehjk orgel bij haar vader, Lambert
Zwoferink. Daarna nam zij orgel- en muziek
theoretische lessen bij Jan van Gijn in de
Grote Kerk van Apeldoorn. Zij zette haar
studie voort aan het Rotterdams Conserva
torium en het Brabants Conservatorium bij
Arie J. Keijzer, Folkert Grondsma en Bram
Beekman. Voor orgel behaalde zij de diplo
ma's Docerend en Uitvoerend Musicus. Ook
is zij in het bezit van het diploma Kerkmu
ziek. Jolanda Zwoferink ontwikkelde zich
verder door masterclasses bij Charles de
Wolff (symfonische werken), Olivier Latry
en Hans-Ola Ericsson in de Notre-Dame te
Parijs en Naji Hakim in de St. Trinité aldaar.
Als (cantrix-) organiste binnen de Protestant
se Kerk in Nederland is Jolanda Zwoferink
verbonden aan de Prinsekerk te Rotterdam
en de IJsseldijkkerk te Krimpen aan den IJs-
sel. Als concerterend organiste is zij actief in
binnen- en buitenland, maar zij heeft ook een
uitgebreide werkkring als pedagoge.
Het orgelconcert op 18 juU begint om 20.15
uur en de toegangsprijs bedraagt vijf euro,
inclusief koffie of thee.
Voorafgaand aan het orgelconcert vindt er
om 19.00 uur een beiaardconcert plaats door
Jean-Pierre Hautekiet uit België. U kunt van
de klanken van de beiaard genieten op de
luisterplaats bij het Merulahuis, schuin ach
ter de Catharijnekerk. Alle informatie over
de zomerprogramma's vindt u op website
www.catharijnekerk.nl.
Voor mensen met een psychische
beperking is het vaak niet gemakkelijk
om werk te vinden. Ook is het moei
lijk om vanuit de sociale werkvoorzie
ning door te stromen naar een regu
liere baan. In Zuid-Holland zijn er ca.
50.000 mensen die zich in deze situatie
bevinden. De provincie Zuid-Holland
steekt professionals in de reïntegratie-
markt de helpende hand toe.
De provincie Zuid-Holland heeft onderzoek
gedaan naar de factoren die de toegang tot
de arbeidsmarkt van mensen met een psy
chische beperking bemoeilijken. De resulta
ten van dit onderzoek zijn gebundeld in een
boekje met de titel 'Zo gek nog niet'. Het
boekje bevat praktische ideeën en concrete,
bruikbare oplossingen om de doorstroom van
mensen met een verleden in de geestelijke
gezondheidszorg (GGZ) naar de arbeids
markt te bevorderen. Het boekje richt zich
tot de professionals die de taak hebben deze
mensen te helpen bij het vinden van betaald
werk.
Goede voorlichting aan werkgevers
Goede voorlichting aan werkgevers blijkt
van doorslaggevend belang te zijn. Werkge
vers kiezen - met name in periode waarin de
economie niet meewerkt - nu eenmaal vaak
voor risicoloze oplossingen. Onbekendheid
met de regelgeving rondom reïntegratie en
de onwetendheid over hoe om te gaan met
mensen met een psychische beperking weer
houden werkgevers ervan deze mensen in
dienst te nemen.
Om werkgevers goed te informeren zijn
twee soorten acties effectief gebleken: infor
matievoorziening tijdens werkgeversbijeen
komsten en een lobbyteam. Een lobbyteam
bestaat uit professionals en ervaringsdeskun
digen. In hun 'rugzak' zit uitleg over wet- en
regelgeving, gegevens van werkgevers die
ervaring hebben met het tewerkstellen van
mensen met een psychische beperking en tot
slot de gegevens van werkzoekenden, zodat
het ijzer gesmeed wordt als het heet is.
Het boekje 'Zo gek nog niet' is verkrijgbaar
bij het Bureau Zorg van de Provincie Zuid-
Holland, 070-4417783.
De Vereniging van Plaatselijke Politie
ke Groeperingen roept (nieuwe) lokale
partijen op zich bij die vereniging te
melden. De vereniging, belangenbe
hartiger voor lokale partijen in Neder
land, kan die groeperingen ondersteu
ning bieden bij de voorbereidingen op
de gemeenteraadsverkiezingen van
dinsdag 7 maart 2006.
Plaatselijke politieke groeperingen, ook
wel lokale partijen genoemd, maken al vele
decennia deel uit van het bestuur van gemeen
ten. Deze hebben zich in veel gevallen ont
wikkeld tot partijen met een brede visie op
samenleving en bestuur De verspreiding van
lokale partijen begon op het platteland en
kwam de afgelopen tien jaar ook in de gro
tere steden sterk op met stads- en leefbaar
partijen. Niet gedwongen in het keurslijf van
welke ideologie en landelijke partij ook, kij
ken zij vooral met een inwonersoog naar hun
eigen samenleving in dorps- of stadsverband
en kiezen een snelle, efficiënte en pragmati
sche invalshoek voor lokale problemen. Dat
ligt aan de basis van hun succes. De trend
voor wat betreft een goede zetelbezetting van
lokale partijen zette zich na 1994, waarin ze
als grote overwinnaar naar voren kwamen
voort in zowel 1998 als 2002. In dat laatste
jaar verdrongen de lokalen en leefbaren zelfs
het CDA als grootste partij op lokaal niveau.
Veel lokale partijen weten heel goed wat
succesvol campagnevoeren is en willen die
kemus en kunde delen met elkaar en met
starters op de lokale verkiezingsmarkt. Op
17 september organiseert de VPPG daartoe
een minicongres en verkiezingscampagne-
markt in Zevenaar. Geïnteresseerde nieuwe
en bestaande lokale partijen kunnen zich
daarvoor tot 1 september a.s. aanmelden bij:
- Theo van Swol (voorzitter), e-mail:
tjpvanswol@wanadoo.nl, tel.: 055-
5218441;
- Jasmijn Miete (secretaris), e-mail:
jasmijnmiete@hotmail.com, tel.: 0299-
436971;
De kosten voor deelname bedragen 7,50
per persoon. Leden van de VPPG kunnen
gratis deelnemen. Na aanmelding volgt nade
re informatie.
Wie meer informatie over de VPPG wil, kan
kijken op website www.vppg.nl
-72-
Waar de verdwenen Eugen Muller is gebleven en
wie hem daarbij hebben geholpen', zegt het meisje
geheel overstuur tegen Franz, als die hun werkka
mer binnenkomt.
'Wie heeft dat smerige plan bedacht?' vraagt Franz
haar.
'Ik geloof dat het brein van luitenant Igorowitsj
hierachter steekt. Overigens, Boetiloff zit er wel
mee, want hij wordt voor de gang van zaken aan
sprakelijk gesteld.'
'De man komt uit onze barak en ik weet zeker dat
hij van geen van ons hulp heeft gehad bij zijn ver
dwijning. Ik betwijfel nog steeds of hij wel gevlucht
is. Want het is (zolang de Russen zeggen) zon
der hulp ondoenlijk om te ontsnappen en als dat
gebeurd zou zijn, moest ik er beslist iets van weten.
De man had bijna geen contact met anderen. Hij
is hier pas later gekomen en we weten ook heel
weinig van hem. Nooit heeft hij, tot wie dan ook,
enige toenadering gezocht, zodat ik blijf beweren
dat hij niet gevlucht kan zijn. Ik zal eens met de
commissaris gaan praten, want dit is geen manier
van handelen. Niet wij, maar de Russen zijn ver
antwoordelijk als er iemand ontvlucht en om daar
tweehonderd kerels voor te laten bloeden is laag
hartig.'
'Je kunt je er beter niet mee bemoeien', schrikt
Valeria bij zijn voornemen om met de commissaris
te gaan praten.
'Natuurlijk, doe ik dat. Niet wij mogen daarvan de
dupe worden, maar zij die ervoor verantwoordelijk
zijn en dat zijn uiteraard jullie, die met het toezicht
van het kamp belast zijn.'
Terwijl Franz en Valeria staan te praten, gaat de
deur open en treedt kapitein Stephan Bernerian
binnen.
'Zo, u bent weer terug zie ik.'
'Ja, kapitein.'
'En wat zijn de perspectieven van het onderzoek? U
weet dat men in Moskou verlangend naar berichten
uitziet, want de kameraden hebben hoge verwach
tingen van kamp 22-12, en dat schept verplichtin
gen', glimlacht de kapitein.
'We doen wat we kunnen en uit het onderzoek van
deze dag zullen zeker goede dingen voortvloeien. Ik
moet de rapporten nog uitwerken; wat ik vanavond
nog zal doen. Morgen krijgt u dan een overzicht
met een voorlopige planning erbij.'
'Prachtig, Rusland zal dat weten te waarderen.'
De kapitein lacht geheimzinnig.
Franz kijkt de man van terzijde aan en zegt: 'Ik heb
zo het vermoeden dat deze waardering door mij
anders opgevat kon worden, dan u waarschijnlijk
bedoelt kapitein. Zoals ik terioops heb vernomen,
hebben jullie, Russen, als dank wel het één en ander
in petto voor wat we hier gedaan hebben.'
Bernerian glimlacht geheimzinnig.
Valeria heeft zonder een woord te zeggen de discus
sie gevolgd en evenals Franz, voelt ze intuïtief dat er
iets is waarvan zij nog niet op de hoogte zijn. Maar
ze is zo verstandig daarover te zwijgen en doet alsof
ze niets in de gaten heeft.
'Er is mij ter ore gekomen dat er vanmiddag twee
honderd mannen in de wachtbunker zijn opgeslo
ten. De reden daarvan zou zijn dat er verondersteld
wordt, dat de vluchteling, of beter gezegd: de ver
miste, door ons geholpen zou zijn.'
'Dat is juist.'
'Ik heb daar grote bezwaren tegen, temeer daar
ik bijna zeker weet, dat er van ons niemand is, die
aan een eventuele vlucht geholpen kan hebben.'
'We hebben met de bezwaren van een plenny niets
te maken; het enige wat jullie hebben te doen, is
naar ons luisteren en verder te zwijgen. Is dat dui
delijk?'
Franz, die door deze plotselinge ommekeer totaal
verbluft is weet niet beter te doen dan: 'Zeker, kapi
tein', te zeggen.
Bernerian gaat voor hem staan en zegt: 'U zou er
verstandig aan doen uit te zoeken, wie er schuldig
is. U hebt invloed op de plennies en laat nu maar
eens zien wat dat waard is. Het gaat tenslotte om
tweehonderd mannen tegen één en dat is toch het
overwegen wel waard.'
Zonder nog een woord te zeggen draait te kapitein
zich om en verlaat het gebouw, zonder zich nog om
de twee ingenieurs te bekommeren.
'Wat is er met hem aan de hand?' vraagt Franz, als
Bernerian hen heeft verlaten. 'Hij is helemaal ver
anderd; het leek er al bijna op alsof we dikke vrien
den zouden worden en nu dit. Het lijkt warempel
wel of ik een totaal vreemde voor hem ben, snap jij
daar iets van?'
Ze neemt zijn handen in de hare en glimlacht: 'Iets
begrijp ik er wel van. Ze zitten in dit geval met hun
handen in het haar. Die kerel moet te voorschijn
komen; anders zuUen ze zelf daar de kwade gevol
gen van dragen. Zolang die Muller niet gevonden
wordt, hetzij dood of levend, moet hij ergens zijn.
En daarbij bestaat dan altijd een kleine mogelijk
heid dat hij ergens in Rusland alsnog wordt gepakt.
Als dat gebeurt - en daar zijn ze bang voor - dan is,
voor zowel de commissaris als allen die een bestuur
lijke functie hier in het kamp hebben, de ramp niet
te overzien. Dan zullen de commissarissen van het
Politbureau en van het district komen, waarbij voor
de grote mannen bij voorbaat al vaststaat, dat ze
een enkele reis naar een strafkamp zullen krijgen.
En daarvoor heeft een ieder een heilig respect, daar
er maar heel weinig mensen zijn die hun belevenis
sen daar kunnen navertellen. Vandaar dat ze alles in
het werk stellen om die kerel weer boven water te
halen en geen middel daartoe zullen ze onbeproefd
laten.'
'Dat is dan prachtig, maar nogmaals, ik weet ner
gens van. Ik ben ervan overtuigd dat Muller verra
den wordt als er tenminste iemand van ons op de
hoogte is van een eventuele vlucht.'
'Aan de andere kant is het zo, dat de namen van
hen die uit krijgsgevangenschap ontslagen worden,
bekend zijn. En daar er beslist een groot gedeelte
van de opgesloten mannen daarbij hoort, kunnen
ze het niet maken om daar het één of ander mee
uit te halen. Ook deze mensen, die op de lijsten van
het bureau voor krijgsgevangenen staan, moeten
verantwoord zijn. Men zet nu eenmaal geen namen
op papier die er niet zijn en wat beschreven staat,
moet men verantwoorden. Vandaar dat, indien
deze mannen zijn aangewezen voor transport naar
Duitsland, dat ook zal gebeuren; daar kan niemand
iets aan veranderen, ook niet al zou het halve kamp
hier weten te ontvluchten.'
Franz kijkt haar dankbaar aan en legt zijn hand op
haar schouder.
'Dank je, Valeria, dank je.'
'Van mij weet je niets, hoor', lacht ze.
'Nee, ik weet niks, maar zal toch de jongens moed
inspreken.'
Als er weer een dag is verstreken, heeft men van
Eugen Muller nog geen spoor kunnen ontdekken.
{wordt vervolgd)
