Overdenking
Jaarrekening 2004 had positief saldo van
ruim een miljoen Euro voor Goedereede
iMdetaiga
uit de
Heilige Schrift
EIIIUnDEn-IIIEUWS
HET
.ÖJKVENSTER
/ImMnVE
IB
WWZ-Concert
in Middelharnis goed
voor 2500
ten bate van OZO
Hulp aan Noord-Korea
Koppelschottoernooi
2005
Angst om te stotteren
VERVOLGVERHAAL
I - Wat nu?
-^'t^,
)rem op ds brem
7E 20UT GEGETEN
GEVRAACi
Tussenwoning e'
kap wonini
in Steil
n 2 onder 1
et garage
ndam
EEN
Geloofsvertrouwen
Puntsgewijs
Scholen Stellendam
Bibliobus
•afaiga-^rilogie - deel 2,
PAGINA 5
VRIJDAG 3 JUNI 2005
Slik op kerk ^N>
■en samenleving Cj
1,.
tt - Geen keuze
- Referendum
|öit mijn jeugd herinner ik me het verhaal
wan een boer die een paard te koop aanbood.
IToen zich eindehjk een potentiële koper had
^gemeld, nam hij de man mee naar de stal.
Daar stonden twee paarden en de boer zei:
'Kijk, je hebt keuze uit twee, maar de bruine
moetje laten staan'.
Ik heb in jaren niet meer aan dat komische
verhaal gedacht, maar het kwam weer bij me
boven toen ik kennis nam van de verwoede
pogingen van het kabinet om de bevolking
aan te sporen tot een ja-stem bij het referen
dum van a.s. woensdag.
Ik had eerlijk gezegd niet zoveel zin om te
schrijven over een onderwerp dat al zó uit
gekauwd is, want wat voor nieuws kun je er
eigenlijk nog over te berde brengen? Trou
wens, dit verhaal komt als de beruchte mos
terd na de maaltijd. Wanneer het gedrukt
is, en gelezen wordt, is de uitslag al lang
bekend!
Van verschillende kanten is er al op gewe
zen, de politiek moest dichter bij de burgers
komen. Daartoe zou een referendum het
geëigende middel zijn. Nietwaar, de burgers
konden zich dan rechtstreeks uitspreken.
Maar laten nu diverse peilingen uitwijzen
dat die burgers straks bij het fel begeerde
referendum in meerderheid 'nee' gaan zeg
gen. .Dat laatste wil de regering tot elke prijs
voorkómen. Dus worden er pogingen in het
werk gesteld om alsnog een 'ja' te bereiken.
Zelfs ministers zijn de straat opgegaan om de
kiezers hun overtuiging vóór te houden! Op
die manier zouden eventuele nee-stemmers
misschien nog tot andere gedachten worden
gebracht! Conclusie: er is bij een referendum
wel een vrije keuze, als je maar 'ja' stemt!
Dat deed me denken aan het verhaaltje van
de boer, waarmee ik begon.
Zondag - ook dèt kan geen nieuws meer zijn
- hebben de Fransen massaal 'nee' gezegd.
Het is bijna zielig hoe de commentatoren zich
moeite geven het Franse negatieve antwoord
uit te leggen. De afwijzing van de grond
wet zou in wezen een afwijzing zijn van de
Franse binnenlandse politiek. En wiUen we
het premier Balkenende naar de zin maken,
dan zouden we nu als Nederlanders massaal
vóór moeten stemmen. We zouden daarmee
dat grote Frankrijk nog een lesje kuimen
leren. Maar velen die van plan waren vóór te
stemmen, schijnen nu thuis te willen blijven,
waardoor het aantal Nederlanders dat 'nee'
stemt, alleen maar groter wordt. Daarvoor
schijnt de regering erg bang te zijn.
Enfin, we zullen wel zien hoe een en ander
afloopt. De zit nog maar een beetje hardop te
denken, maar als u deze regels onder ogen
krijgt, weten we al veel meer. Het is om aller
lei redenen te hopen dat we voorlopig niet
verder gaan op de ingeslagen weg, want aan
een soort van Verenigde Staten van Europa
hebben we geen behoefte.
Waarnemer
•^.•«•i
Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er
kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu
ren aan: Redactie Eilanden-Nieuvi's, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met
in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door
deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
^compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
/OLYMPISCHe eSDACHTSN
\Wat betekenen eigenlijk die vijf ringen in de
/vlag van de olympische spelen en waarom
ikoos men die kleuren?
/Antwoord: Het ontwerp van deZë vlag is
lyafkomstig van de zelfde baron Pierre de
Coubertin, die de moderne olympische spe-
len in 1896 tot leven bracht. Die vijf in elkaar
gehaakte ringen symboliseren de vijf wereld-
,'delen. De kleuren zijn niet ontleend aan de
wlaggen van bepaalde deelnemende naties,
/taaar deels aan de huidkleur van de volkeren,
l zoals Aziaten, Afrikaners en indianen, en vol
gens boze tongen dacht de baron bij Europa
l^aan zijn eigen blauwe bloed, want de kleuren
Vwerden (van de stok af gezien) blauw voor
/Europa, geel voor Azië, zwart voor Afrika,
Vgroen voor Australië en rood voor Amerika.
'Bij Australië kan aan de grasgroene steppen
f gedacht zijn. Maar wij kunnen het de baron
iniet meer vragen.
\WAAMM BOTERSRIEfJS?
/Al jaren venvonder ik mij er over, hoe men
\er toe kwam om een trouwboekje de bijnaam
'boterbriejjete geven.
I
^Antwoord: Die aanduiding ontstond in de
'"Eerste Wereldoorlog, want toen de boter op
\de bon ging, werden de bonkaarten daarvoor
^niitsluitend verstrekt aan mensen die konden
bewijzen dat ze officieel getrouwd waren.
^^aar ook belastingaanslagen werden vroe-
,'ger boterbriefjes genoemd, omdat officiële
Vstukken in botergele enveloppen werden ver-
^'zonden.
De bremstruiken onder de ramen moeten
worden ingekort, omdat we anders niet meer
naar buiten kunnen kijken, maar de tuinman
houdt vol datje brem niet mag snoeien. Hoe
rem je die brem dan a/.'
Antwoord: Een bremstruik verdraagt ingrij
pende snoei maar slecht. Niet dat ze dan te
hard gaat groeien en geen bloemen meer
vormt, maar ze kan er van dood gaan. Het is
namelijk een plant die nog heel dicht bij de
natuur staat, en die kent geen snoei. Alleen
de vraat van bepaalde dieren aan daarvoor
bestemde planten. De snoei is pas opgekomen
bij de kweek door mensen die verregaande
eisen gingen stellen aan vorm en groeiwijze
van sierstruiken en vruchtbomen. U mag van
uw brem alleen de langste takken wegnemen,
voor zover die werkelijk het uitzicht door de
ramen belemmeren en mits er genoeg ander
hout in elke struik overblijft.
Als ik soep maak van een pakje, is ze véél te
zout. Doe ik er water bij, dan wordt ze te dun.
Wat raadt u mij aan?
Antwoord: De meeste zakjes en pakjes
bevatten teveel zout. Dat is ongezond. Voeg
daarom een halve liter méér water toe, maar
doe er tevens extra macaroni, mie en/of
vermicelli bij, alvorens u de oplossing aan
de kook brengt. Het vlees dat u erin doet,
behoeft u ook niet te zouten.
WIJLEN AW0CA90
Ik had avocadopitten gezaaid, maar deze
planten hebben de winter niet overleefd.
Moet ik ze als kamerplanten opkweken?
Antwoord: U kunt avocadopitten beter in
een flink diepe pot zaaien, want deze plan-
0187-45
;384 1^ MAKELAARDIJ O.G.
De Stichting WWZ-Concerten is het nieuwe
concertjaar 2005 begonnen met een prachtige
koor-en samenzangavond op zaterdag 21 mei
jl. in de Hervormde kerk te Middelharnis.
Nadat ds. Van Estrik de avond had geopend
met een inleidend woord over Handelingen
2 'En zij prezen God', verzorgden het jonge
renkoor 'Jigdaljahu' uit Barendrecht en het
mannenkoor 'Jeduthun' uit Amersfoort een
prachtig gevarieerd programma. De zang van
beide koren werd afgewisseld met samen
zang o.l.v. de organisten Marco den Toom
en Marcel van de Ketterij. De opbrengst
van deze avond zou ten goede komen aan
het werk van de stichting 'Onderlinge Zorg
Oekraïne'. Aangezien er voor dit WWZ-
Concert veel sponsors waren, kon naast de
collecte van 800 ook het entreegeld wor
den overgemaakt naar de OZO en kwam de
opbrengst uit op totaal 2500! De Stichting
WWZ steunt van harte het werk van de stich
ting OZO, zeker nadat in de winter van 2002
één van de bestuursleden met eigen ogen het
geweldige werk heeft gezien dat onder de
allerarmsten in de Oekraïne wordt verricht.
WWZ draagt dan ook met grote dankbaar
heid de opbrengst van dit concert over aan
de OZO en wil iedereen bedanken die op wat
voor manier dan ook heeft meegeholpen aan
het slagen van deze avond en het bijeenbren
gen van deze opbrengst. De overige concer
ten van dit jaar vinden plaats op 22 oktober
in Oud-Beijerland en op 17 december in Tho-
len. Voor meer informatie over het werk van
WWZ-Concerten kunt u kijken op website:
www.wwz-concerten.nl.
In Noord-Korea is een verschrikkelijke situ
atie aan het ontstaan. Het is het meest geslo
ten land ter wereld, dat al jaren een enorm
strenge dictatuur heeft. In deze politiestaat
dreigt momenteel een hongersnood te komen
die zijn weerga niet kent. Mogelijk zullen er
nog meer slachtoffers vallen dan de één mil
joen mensenlevens die de hongersnood van
tien jaar geleden kostte.
Stichting De Ondergrondse Kerk (SDOK)
roept daarom op om te helpen. Zij is ervan
overtuigd dat de beste hulp die geboden kan
worden om het land ook echt open te krijgen,
het brengen van de Bijbelse boodschap is.
De SDOK doet dit door middel van het opla
ten van met gas gevulde luchtballoimen met
eUc 200 bijbelteksten vanuit een vrij land zo
dicht mogelijk bij Noord-Korea. Zo ontstaat
tevens een vorm van contact met en bemoe
diging voor de inwoners van dit land met
de buitenwereld, daar zij begrijpen dat deze
luchtballonnen van over de grens moeten
komen. En Sis Noord-Korea open mag gaan,
ontstaan er betere mogelijkheden tot leniging
van de enorme hongersnood.
De SDOK roept daarom op om uw ver
antwoordelijkheid te verstaan in gebed en
gaven. Giften kunnen overgemaakt worden
op giro 249300 t.n.v. St. De Ondergrondse
Kerk te Gorinchem o.v.v. 'hongersnood
Noord -Korea'
Voor meer inlichtingen kan worden gebeld
naar SDOK-voorlichter de heer T.W. Kruit
hof, tel.: 0183-561186
ten vormen een lange penwortel en de vorige
hebben blijkbaar te hoog gestaan. Vóór half
mei mogen de potten niet naar buiten, met
het oog op mogelijke nachtvorst (denk aan
de ijsheiligen!), dus wacht warm weer af om
de overgang kleiner te maken. Eind septem
ber moet u de jonge avocado's weer biimen
halen.
MIDDELHARNIS - KorflDalvereniging
Good Luck organiseert voor de vijfde maal
het jaarlijks terugkerende koppelschottoer
nooi - een soort van afsluiting van het korf
balseizoen, waarna alleen nog het bedrijven-
toemooi volgt.
Voor deze editie hebben zich nu al zo'n 33
personen opgegeven, wat tot nu toe een
record betekent. Op 7 meter tegenover elkaar
worden de palen opgesteld en wordt er een
'partijtje geschoten'.
De bedoeling is dat door loting aan elkaar
gekoppelde deehiemers gaan uitmaken welk
koppel de meeste onderlinge schotwedstrij
den gedijende 10 minuten wint. De koppe
ling heeft inmiddels plaats gevonden en het
belooft weer een spannende strijd te worden.
Het toernooi wordt op 2 avonden afgewerkt,
nameüjk op 7 en 9 juni a.s. De aanvang is
19.45 uur.
De deelnemers worden om 19.30 uur ver
wacht. Maar natuurlijk kuimen zij wel de
nodige steun gebruiken; dus iedereen is har
telijk welkom aan de Heuvelweg te Middel
harnis.
Ik heb U mijn wegen verteld, en
Gij hebt mij verhoord; leer mij Uw
inzettingen. {Psalm 119:26)
Wat is het fijn als je alles kunt vertellen aan
iemand die je vertrouwt. Wat heb je er soms
behoefte aan om je hart open te leggen bij
iemand die je begrijpt. Zo heeft de dichter
van deze psalm zijn hart uitgestort voor de
Heere: "Ik heb U mijn wegen verteld".
Dat is iets van het kostbare geheim van de
vreze des Heeren. Wat is dat bevrijdend! Niet
meer krampachtig proberen je beter voor te
doen dan je bent. Niet meer proberen iets te
verbergen voor Hem Die alle dingen weet.
Alles voor Hem open leggen. Die teleurstel
ling, die bitterheid, die egoïstische gevoe
lens, die ruzie, die vuile gedachten, dat zon
dige in je hart. Want alleen bij Hem Die de
zonde haat, is er vergeving. Vergeving, altijd
bij Hem geweest. Daarom wordt Hij echt en
recht kinderlijk gevreesd (zie psalin 130:2,
berijmd).
Dat betekent iedere dag opnieuw de wegen
van je leven aan Hem vertellen. Als je
levensweg voorspoedig is. Als je te maken
krijgt met ziekte, zorgen of verdriet. Als je
levenspad door donkere dalen gaat. Ook ds
je nadenkt over de weg die je in de komende
tijd moet bewandelen. Met Hem spreken
over je toekomstplannen. Want zonder Hem
kun je niets doen. En zonder Zijn goedkeu
ring diuf je niets meer te doen.
"Ik heb mijn wegen verteld". Niet meer:
"Ik ga mijn eigen weg, en de Heere moet het
maar goedkeuren, en Hij moet mij daarbij
maar helpen". Voortaan biddend: Leer
mij UW inzettingen". Net zoals de dichter
hier. Of zoals in een andere psalm: "Maak
mij UW wegen door Uw Woord en Geest
bekend...".
Wapenveld, ds. J.B. ten Hove v.d.m.
GOEDEREEDE - De jaarrekening
over 2004 had voor de gemeente Goede
reede een positief resultaat. De raads
leden werd donderdag voorgesteld om
een bedrag van maar liefst 1.027.000
euro een nadere bestemming te geven.
De gemeenteraad discussieerde deze
keer uitgebreid over de jaarrekening
omdat deze nog niet in de raadscom
missie was behandeld.
door Adri van der Laan
Dat Goedereede aan het eind van het jaar
een fiks bedrag overhoudt, is op zich geen
bijzonder fenomeen voor deze gemeente. In
het verleden konden de wethouders fmanciën
regelmatig met trots een jaarrekening presen
teren waaruit bleek dat er 'goed geboerd' was.
De oorzaak lag dan meestal in het feit dat het
rijk in nacalculaties de rijksbijdrage positief
bijsmurde. Hiermee kon in de begroting geen
rekening worden gehouden. De gemeente kon
zich dan ook permitteren om wat 'losser' om
te gaan bij het vaststellen van de begroting. In
deze tijd hoort men alom dat de overheid haar
bijdrage meestal in negatieve zin bijstelt. Maar
toch is het de gemeente Goedereede gelukt om
ook in deze moeilijke tijden 'winst' te boeken,
lil de aanbiedingsbrief bij de jaarrekening
geeft het college uitleg over het onverwacht
positieve resultaat. Het bUjkt dat er bij de
begroting voor 2004 veel strakker is begroot
omdat de bezuinigingen bij het rijk vroegtijdig
bekend waren en vrijwel alle werkzaarnheden
binnen het budget konden worden uitgevoerd.
Een andere oorzaak voor deze meevaller is dat
grote werken pas later dan verwacht zouden
worden uitgevoerd; en daar deze posten niet
langer kunnen 'mee schuiven' naar een vol
gend jaar, werden zij geboekt als 'niet uitge
geven'. In de volgende begrotingen is dan wel
weer een nieuw raadsbesluit nodig om het kre
diet te voteren. Verder wijst het college erop
dat er met een 'zeer terughoudend uitgaven
patroon' is gewerkt. Ook was er minder per
soneelscapaciteit door vacatures, dus konden
ook de personeelslasten naar beneden worden
bijgesteld.
De raad moest vorige week donderdag
besüssen waar de overgebleven gelden aan
moesten worden besteed. Het college stelde
natuurlijk voor het geld te besteden aan de
'doorgeschoven projecten', die toch uitge
voerd moeten worden. Een ander deel van het
geld wordt besteed aan kostenverhogingen
die optreden bij lopende projecten. Het leeu
wendeel, ongeveer de helft, wordt besteed
aan het vervroegd afschrijven, waardoor de
gemeente meer financiële ruimte krijgt. Maar
ook de reserves kunnen nog wel een injectie
gebruiken, want uit peUingen van het CBS
büjkt dat de 'reservepot' van Goedereede
beduidend lager is dan die van andere, ver
gelijkbare gemeenten.
De gemeenteraad diende goedkeuring te
geven aan de jaarrekening en daarom wer
den de verschillende onderdelen puntsgewijs
behandeld. Naast een groot aantal vragen ter
verduidelijking van de kant van de raadsle
den, waren er toch nog wel zaken waarover
de raad met elkaar en het college van gedach
ten wilden wisselen. Hieronder een bloemle
zing uit de opmerkingen van de raadsleden.
Naar aanleiding van het plan van het college
om in samenwerking met de woningbouw
vereniging te zorgen voor een betere ver
lichting van de achterpaden bij de woningen,
vroeg de heer P.C. Grinwis van de SGP hoe
het hiermee stond, want hij wist dat het plan
al jaren bekend is, maar nog steeds niet uitge
voerd. Wethouder Van Oosterom verzekerde
dat het plan op de rol staat en dat het college
inmiddels op dezelfde lijn zit als de Woning
bouwvereniging en dat uitvoering binnenkort
plaats zal vinden.
Een ander plan waar men in Goedereede al
jaren mee bezig is, is het GIS, het Geogra
fisch Informatiesysteem. Dit is een compu
terprogramma waarmee heel eenvoudig een
bepaalde locatie in de gemeente in beeld kan
worden gebracht, met alle bijzonderheden die
er bij horen. De heer J. Klepper van de SGP
vroeg hoe ver het hiermee staat. Wethou
der Bakelaar verklaarde dat er aan gewerkt
wordt, maar dat het veel geld zal kosten.
Bij de behandeling van de jaarrekening bleek
dat er nogal wat zaïken zijn die 'al jaren lopen'
Zo bracht bij het hoofdstuk onderwijs SGP-er
B.L. Noorthoek de situatie rondom de renova
tie van de scholen in Stellendam weer eens te
berde. Ook dit is volgens Noorthoek een zaak
die al jaren loopt. Onderwijswethouder Van
Oosterom beaamde dat dit "een heel moei
lijke kwestie is", maar hij verzekerde dat er
"progressie" in zit. De CNS Zomerland gaat
drie lokalen aanbouwen, maar ze krijgen geld
voor twee". En bij de christelijke basisschool
'Het Kompas' verlopen de ontwikkelingen
veel trager dan gewenst. Van Oosterom legde
uit dat dit 'een grondkwestie' is. Het büjkt
dat er discussie is over het eigendom van de
grond waar de school op staat. Het bestuur
gaat er vanuit dat de grond van hem zelf is en
dat, als er grond vrijkomt voor andere zaken
- hetzij woningbouw, hetzij parkeerplaatsen
- hij hiervan de revenuen heeft. Volgens de
weüiouder is 'Het Kompas' met deskundigen
van de Protestants Christelijke Besturenraad
bezig om de zaak te onderzoeken. Van Oos
terom vond dat deze deskundigen er wel erg
lang over doen "We zullen misschien Het
Kompas tot spoed moeten manen, zodat ze
laten zien hoe het er nu voor staat. Onze plan
nen zijn dat Het Kompas een grootscheepse
renovatie zal moeten krijgen". Noordhoek
verklaarde andere geluiden te horen van Het
Kompas. Het bestuur verwijt op haar beurt de
gemeente dat ze niet erg op schiet. Hij drong
aan om eens met het bestuur om de tafel te
gaan zitten. Van Oosterom beloofde er werk
van te maken.
Mevrouw Kickert van de PvdA en de heer Van
der Meer van de WD vroegen nadere infor
matie over hoe het staat met de voorziening
van de bibhobus in Goedereede. Van Oos
terom verklaarde dat er regelmatig gesprek
ken zijn met de Bibüotheek of er ruimte kan
komen bij de in aanbouw zijnde Service-
winkel in het gemeentehuis. Hieraan is ook
het verbhjf van de bibliobus in Goedereede
gekoppeld. Vervolgens werd door de raad uit
gebreid gediscussieerd over de Jaarrekening
en de besteding van het overschot. Vrijwel alle
fracties hadden vraagtekens bij het overschot
omdat dit voor een groot deel werd gevormd
doordat er verschillende projecten niet waren
uitgevoerd. Zij vroegen zich af of de raad hier
niet wat vroeger van op de hoogte kon worden
gesteld, zodat een en ander nog bijgesteld kon
worden. Verder vond de heer Feller van het
VGB dat in de Jaarrekening uitgebreid werd
ingegaan op dingen die niet zijn gebeurd. Hij
zag echter graag ook aandacht voor dingen die
wel zijn gebeurd, zoals het feit dat er in het
boekjaar wel drie burgemeester in Goederee
de zijn geweest. Hij zou vermelding hiervan
voor de geschiedsclüijving zéker op prijs heb
ben gesteld.
Bij de bestemming van het overschot gaf het
college aan dat het een bedrag van 25.000
wil besteden aan 'kunst' op de nieuwe roton
des in Ouddorp. SGP-er Grinwis waarschuw
de ervoor dat deze kunst wel vandalismebe-
stendig moet zijn. Voorzien van de nodige
opmerkingen werd de Jaarrekening ten slotte
toch goedgekeurd.
Komt u gemakkelijk uit uw woorden? Zo
ja, dan vindt u de angst om te gaan stotteren
wellicht moeilijk te begrijpen. Dit, omdat
spreken niet iets is waar de meesten van ons
zich zorgen over maken. Wanneer wij honger
hebben, gaan wij een restaurant binnen en
bestellen een maaltijd. Als wij een cadeautje
willen kopen, vragen wij de winkelbediende
om hulp. Als de telefoon gaat, nemen wij hem
zonder aarzelen aan. Maar voor personen die
stotteren, kunnen dergelijke alledaagse voor
vallen een complete nachtmerrie worden. Dit
onderwerp wordt op maandag 6 juni tussen
21.00 uur en 22.00 uur besproken in het pro
gramma 'Ontwaakt Radio' op Radio Flakkee.
De presentatie is in handen van Marjan van
Peperstraten. Dinsdag om 16.00 uur wordt
het programma herhaald.
.~St.-Sii~--
■60-
Het moet zo gebeuren, dat geen plenny daarvoor
verantwoordelijk gesteld kan worden; zoveel kame
raadschap bezit Karl wel, dat hij daarmee nauwkeu
rig rekening houdt.
Alle verdenking moet buiten de plennies vallen.
Ondanks water en brood waarbij menigeen bezwe
ken zou zijn, krijgt Karl een stralend humeur, dat
naargelang de dagen verstrijken steeds beter wordt.
Hij leeft alleen met de gedachte aan wraak, en dat
maakt zelfs zijn gevangenschap zoet.
Hij heeft z'n plan klaar en het is zo eenvoudig dat
nooit iemand in de verleiding zal komen de plen
nies te verdenken.
Karl grijnst breed bij de gedachte dat de commis
saris uit de weg geruimd zal worden.
Als hij na veertien dagen weer in het boskamp
terugkomt, ziet hij er weliswaar een stuk mager
der uit. Want water en brood gaat een mens niet
in z'n kouwe kleren zitten, maar zijn humeur is
gewoon als anders. Men kan aan Karl niets mer
ken. Alleen heeft hij honger, wat hij op niet mis
te verstane wijze de mannen aan het verstand
brengt.
'Hé Georgië, laat één van je kerels voor mij een
grote pot voer klaarmaken, vlug, anders heb je voor
het laatst de zon op zien gaan.'
Georgië grijnst breed.
'Kameraad plenny, blijf kalm; we zullen ervoor zor
gen.'
Die avond begint Karl een stuk boomtak uit te
boren. Hij doet het met veel liefde en knort er bij
van genoegen.
'Wat ben jij aan het doen?' vraagt Franz als die bij
hem de tent inloopt.
'Ik ben tegenwoordig creatief geworden en aan het
houtsnijden geslagen.'
Franz bekijkt het werkstuk aandachtig, maar kan er
met geen mogelijkheid iets uit opmaken.
'Waarvoor moet dat ding dienen? Jij zit niet voor de
lol een stuk hout uit te krabben.'
'Het wordt een fluit, waarmee ik begrafenismar-
sen kan spelen.' Karl grijnst en de blik van z'n ogen
straalt van moordzucht.
Franz merkt dat duidelijk, al kan hij het één niet
met het ander in verband brengen.
Als Georgië komt aanlopen, stopt Karl het werk
stuk vlug weg onder z'n veldbed en doet of er niets
aan de hand is, als de Rus het tentdoek openslaat
en binnentreedt.
Hoewel Karl en Georgië vrolijk zitten te praten,
merkt Franz dat er iets dreigends in de lucht hangt.
Hij kent Karl nu al zeven jaar, waarin hij samen met
hem is opgetrokken. Hij voelt intuïtief dat er iets
broeit. Maar wat? Karl voert iets in zijn schild.
Als Georgië weer vertrokken is, haalt Karl het werk
stuk onder het bed vandaan en begint er verder aan
te prutsen.
'Wat ben jij aan het uitbroeden? Ik weet niet wat het
is, maar denk aan de jongens, Karl.'
Karl grijnst.
Franz gaan de rillingen over z'n lijf.
Van het éne moment op het andere krijgt het gezicht
van Karl, van vriendelijk grijnzend, een moordlus
tige uitdrtikking.
Zijn gedachten zijn een ogenblik afwezig; hij ver
geet zijn kameraad, die hem huiverend aanstaart.
Het stuk hout gaat onbewust van de éne hand in de
andere over, alsof Karl het gewicht ervan schat.
Dan glimlacht hij weer.
'Karl, haal nou geen domme streken uit. Je bent in
Rusland, jongen.'
'Dat weet ik maar al te goed.'
Het komt er kort aangebonden uit.
Intussen bewerkt het mes haast automatisch het
hout. Karl weet blijkbaar precies wat hij wil. Zo nu
en dan draait hij het om en bekijkt het dan aan
dachtig.
Blijkbaar vervuh het werk hem met grote blijd
schap, want zo nu en dan lichten zijn ogen kinderlijk
verrukt op.
Hij peutert er een nauwkeurig rond gat in. Als hij
het controleert door er met één oog dichtgeknepen
door te loeren, rilt Franz.
Z'n gedachten gaan terug, naar lang geleden, naar
het front, waar ze naast elkaar achter een machine
geweer lagen en Karl onophoudelijk het wapen liet
ratelen als de Russen op hen afstormden.
Wat hij hier ziet is weer diezelfde blik waarmee hij
zijn tegenstanders neerschoot. Meedogenloos, hard
en zonder pardon.
'Zeg Karl, wat ben je aan het uitbroeden? Denk
eraan, het is moord. Als jij een moord begaat, zal ik
vergeten dat je mijn vriend bent.'
'Vergeet dan niet eerst voor je eigen zaligheid te
bidden, jongen.'
Karl glimlacht, maar zijn ogen staan daarbij hard
als staal.
'Dat wordt een geluiddemper, waar in vredesnaam
heb jij dat ding voor nodig?'
Het antwoord daarop komt nooit, al heeft Franz
wel een vermoede, maar dat is zo ongerijmd, dat hij
de gedachte eraan van zich afschuift.
Na zijn gevangenneming heeft Karl weer gewoon
zijn taak als uitvoerder van de bosploeg op zich
genomen. Over het geval met de commissaris
spreekt men niet meer. Zelfs de naam van de kerel
wekt al angst bij Russen en plennies.
Al zijn de omstandigheden heel wat verbeterd
sedert hun gevangenneming, toch worden ze nog
altijd met harde hand aangepakt. Nu de nieuwe
commissaris is gekomen, zucht het kamp onder de
tirannie van deze sadist.
De gevangenbarakken kunnen de mensen niet meer
bergen, zodat nieuwe cellen worden bijgebouwd.
Dagelijks worden Duitsers en Russen in de cellen
gesmeten. Het optreden van de commissaris is zelfs
in de ogen van de officieren te barbaars. Ze ver
afschuwen de kerel en in stilte wordt hij door een
ieder verwenst.
Karl-Heinz komt twee keer per week in het kamp
om voorraden in te slaan en rapport uit te brengen
bij Franz en kapitein Bernerian. Nauwlettend houdt
hij daarbij de commissaris in de gaten, tenminste
als daar de kans voor bestaat. Terloops brengt hij
het gesprek dan op de man, die hem zo vernederd
heeft. Dat heeft in het kamp z'n weerslag gevonden:
Karl is in de ogen van velen een soort martelaar
geworden. En zowel onder de Russen als Duitsers
zijn er slachtoffers van de commissaris, wat hen tot
een soort broeders maakt. Allen zijn immers de ver
trapte, vernederde slachtoffers van die kerel.
De commissaris, die een schrikbewind uitoefent
in kamp 22-12 is niet vergeten, dat Russen eens
geprobeerd hebben de vrouwelijke ingenieur te ver
krachten. Hij heeft een terreuractie gehouden, om
de mannen aan het verstand te brengen, dat zoiets
ongehoord en een Rus onwaardig is.
Of het geholpen hééft, weet hij niet. In elk geval is
hij zo wijs om zich na het invallen van de duisternis
niet meer buiten zijn verblijf te wagen.
(wordt vervolgd)