Overdenking Jaarrekening 2004 had positief saldo van ruim een miljoen Euro voor Goedereede iMdetaiga uit de Heilige Schrift EIIIUnDEn-IIIEUWS HET .ÖJKVENSTER /ImMnVE IB WWZ-Concert in Middelharnis goed voor 2500 ten bate van OZO Hulp aan Noord-Korea Koppelschottoernooi 2005 Angst om te stotteren VERVOLGVERHAAL I - Wat nu? -^'t^, )rem op ds brem 7E 20UT GEGETEN GEVRAACi Tussenwoning e' kap wonini in Steil n 2 onder 1 et garage ndam EEN Geloofsvertrouwen Puntsgewijs Scholen Stellendam Bibliobus •afaiga-^rilogie - deel 2, PAGINA 5 VRIJDAG 3 JUNI 2005 Slik op kerk ^N> ■en samenleving Cj 1,. tt - Geen keuze - Referendum |öit mijn jeugd herinner ik me het verhaal wan een boer die een paard te koop aanbood. IToen zich eindehjk een potentiële koper had ^gemeld, nam hij de man mee naar de stal. Daar stonden twee paarden en de boer zei: 'Kijk, je hebt keuze uit twee, maar de bruine moetje laten staan'. Ik heb in jaren niet meer aan dat komische verhaal gedacht, maar het kwam weer bij me boven toen ik kennis nam van de verwoede pogingen van het kabinet om de bevolking aan te sporen tot een ja-stem bij het referen dum van a.s. woensdag. Ik had eerlijk gezegd niet zoveel zin om te schrijven over een onderwerp dat al zó uit gekauwd is, want wat voor nieuws kun je er eigenlijk nog over te berde brengen? Trou wens, dit verhaal komt als de beruchte mos terd na de maaltijd. Wanneer het gedrukt is, en gelezen wordt, is de uitslag al lang bekend! Van verschillende kanten is er al op gewe zen, de politiek moest dichter bij de burgers komen. Daartoe zou een referendum het geëigende middel zijn. Nietwaar, de burgers konden zich dan rechtstreeks uitspreken. Maar laten nu diverse peilingen uitwijzen dat die burgers straks bij het fel begeerde referendum in meerderheid 'nee' gaan zeg gen. .Dat laatste wil de regering tot elke prijs voorkómen. Dus worden er pogingen in het werk gesteld om alsnog een 'ja' te bereiken. Zelfs ministers zijn de straat opgegaan om de kiezers hun overtuiging vóór te houden! Op die manier zouden eventuele nee-stemmers misschien nog tot andere gedachten worden gebracht! Conclusie: er is bij een referendum wel een vrije keuze, als je maar 'ja' stemt! Dat deed me denken aan het verhaaltje van de boer, waarmee ik begon. Zondag - ook dèt kan geen nieuws meer zijn - hebben de Fransen massaal 'nee' gezegd. Het is bijna zielig hoe de commentatoren zich moeite geven het Franse negatieve antwoord uit te leggen. De afwijzing van de grond wet zou in wezen een afwijzing zijn van de Franse binnenlandse politiek. En wiUen we het premier Balkenende naar de zin maken, dan zouden we nu als Nederlanders massaal vóór moeten stemmen. We zouden daarmee dat grote Frankrijk nog een lesje kuimen leren. Maar velen die van plan waren vóór te stemmen, schijnen nu thuis te willen blijven, waardoor het aantal Nederlanders dat 'nee' stemt, alleen maar groter wordt. Daarvoor schijnt de regering erg bang te zijn. Enfin, we zullen wel zien hoe een en ander afloopt. De zit nog maar een beetje hardop te denken, maar als u deze regels onder ogen krijgt, weten we al veel meer. Het is om aller lei redenen te hopen dat we voorlopig niet verder gaan op de ingeslagen weg, want aan een soort van Verenigde Staten van Europa hebben we geen behoefte. Waarnemer •^.•«•i Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu ren aan: Redactie Eilanden-Nieuvi's, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending ^compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd. /OLYMPISCHe eSDACHTSN \Wat betekenen eigenlijk die vijf ringen in de /vlag van de olympische spelen en waarom ikoos men die kleuren? /Antwoord: Het ontwerp van deZë vlag is lyafkomstig van de zelfde baron Pierre de Coubertin, die de moderne olympische spe- len in 1896 tot leven bracht. Die vijf in elkaar gehaakte ringen symboliseren de vijf wereld- ,'delen. De kleuren zijn niet ontleend aan de wlaggen van bepaalde deelnemende naties, /taaar deels aan de huidkleur van de volkeren, l zoals Aziaten, Afrikaners en indianen, en vol gens boze tongen dacht de baron bij Europa l^aan zijn eigen blauwe bloed, want de kleuren Vwerden (van de stok af gezien) blauw voor /Europa, geel voor Azië, zwart voor Afrika, Vgroen voor Australië en rood voor Amerika. 'Bij Australië kan aan de grasgroene steppen f gedacht zijn. Maar wij kunnen het de baron iniet meer vragen. \WAAMM BOTERSRIEfJS? /Al jaren venvonder ik mij er over, hoe men \er toe kwam om een trouwboekje de bijnaam 'boterbriejjete geven. I ^Antwoord: Die aanduiding ontstond in de '"Eerste Wereldoorlog, want toen de boter op \de bon ging, werden de bonkaarten daarvoor ^niitsluitend verstrekt aan mensen die konden bewijzen dat ze officieel getrouwd waren. ^^aar ook belastingaanslagen werden vroe- ,'ger boterbriefjes genoemd, omdat officiële Vstukken in botergele enveloppen werden ver- ^'zonden. De bremstruiken onder de ramen moeten worden ingekort, omdat we anders niet meer naar buiten kunnen kijken, maar de tuinman houdt vol datje brem niet mag snoeien. Hoe rem je die brem dan a/.' Antwoord: Een bremstruik verdraagt ingrij pende snoei maar slecht. Niet dat ze dan te hard gaat groeien en geen bloemen meer vormt, maar ze kan er van dood gaan. Het is namelijk een plant die nog heel dicht bij de natuur staat, en die kent geen snoei. Alleen de vraat van bepaalde dieren aan daarvoor bestemde planten. De snoei is pas opgekomen bij de kweek door mensen die verregaande eisen gingen stellen aan vorm en groeiwijze van sierstruiken en vruchtbomen. U mag van uw brem alleen de langste takken wegnemen, voor zover die werkelijk het uitzicht door de ramen belemmeren en mits er genoeg ander hout in elke struik overblijft. Als ik soep maak van een pakje, is ze véél te zout. Doe ik er water bij, dan wordt ze te dun. Wat raadt u mij aan? Antwoord: De meeste zakjes en pakjes bevatten teveel zout. Dat is ongezond. Voeg daarom een halve liter méér water toe, maar doe er tevens extra macaroni, mie en/of vermicelli bij, alvorens u de oplossing aan de kook brengt. Het vlees dat u erin doet, behoeft u ook niet te zouten. WIJLEN AW0CA90 Ik had avocadopitten gezaaid, maar deze planten hebben de winter niet overleefd. Moet ik ze als kamerplanten opkweken? Antwoord: U kunt avocadopitten beter in een flink diepe pot zaaien, want deze plan- 0187-45 ;384 1^ MAKELAARDIJ O.G. De Stichting WWZ-Concerten is het nieuwe concertjaar 2005 begonnen met een prachtige koor-en samenzangavond op zaterdag 21 mei jl. in de Hervormde kerk te Middelharnis. Nadat ds. Van Estrik de avond had geopend met een inleidend woord over Handelingen 2 'En zij prezen God', verzorgden het jonge renkoor 'Jigdaljahu' uit Barendrecht en het mannenkoor 'Jeduthun' uit Amersfoort een prachtig gevarieerd programma. De zang van beide koren werd afgewisseld met samen zang o.l.v. de organisten Marco den Toom en Marcel van de Ketterij. De opbrengst van deze avond zou ten goede komen aan het werk van de stichting 'Onderlinge Zorg Oekraïne'. Aangezien er voor dit WWZ- Concert veel sponsors waren, kon naast de collecte van 800 ook het entreegeld wor den overgemaakt naar de OZO en kwam de opbrengst uit op totaal 2500! De Stichting WWZ steunt van harte het werk van de stich ting OZO, zeker nadat in de winter van 2002 één van de bestuursleden met eigen ogen het geweldige werk heeft gezien dat onder de allerarmsten in de Oekraïne wordt verricht. WWZ draagt dan ook met grote dankbaar heid de opbrengst van dit concert over aan de OZO en wil iedereen bedanken die op wat voor manier dan ook heeft meegeholpen aan het slagen van deze avond en het bijeenbren gen van deze opbrengst. De overige concer ten van dit jaar vinden plaats op 22 oktober in Oud-Beijerland en op 17 december in Tho- len. Voor meer informatie over het werk van WWZ-Concerten kunt u kijken op website: www.wwz-concerten.nl. In Noord-Korea is een verschrikkelijke situ atie aan het ontstaan. Het is het meest geslo ten land ter wereld, dat al jaren een enorm strenge dictatuur heeft. In deze politiestaat dreigt momenteel een hongersnood te komen die zijn weerga niet kent. Mogelijk zullen er nog meer slachtoffers vallen dan de één mil joen mensenlevens die de hongersnood van tien jaar geleden kostte. Stichting De Ondergrondse Kerk (SDOK) roept daarom op om te helpen. Zij is ervan overtuigd dat de beste hulp die geboden kan worden om het land ook echt open te krijgen, het brengen van de Bijbelse boodschap is. De SDOK doet dit door middel van het opla ten van met gas gevulde luchtballoimen met eUc 200 bijbelteksten vanuit een vrij land zo dicht mogelijk bij Noord-Korea. Zo ontstaat tevens een vorm van contact met en bemoe diging voor de inwoners van dit land met de buitenwereld, daar zij begrijpen dat deze luchtballonnen van over de grens moeten komen. En Sis Noord-Korea open mag gaan, ontstaan er betere mogelijkheden tot leniging van de enorme hongersnood. De SDOK roept daarom op om uw ver antwoordelijkheid te verstaan in gebed en gaven. Giften kunnen overgemaakt worden op giro 249300 t.n.v. St. De Ondergrondse Kerk te Gorinchem o.v.v. 'hongersnood Noord -Korea' Voor meer inlichtingen kan worden gebeld naar SDOK-voorlichter de heer T.W. Kruit hof, tel.: 0183-561186 ten vormen een lange penwortel en de vorige hebben blijkbaar te hoog gestaan. Vóór half mei mogen de potten niet naar buiten, met het oog op mogelijke nachtvorst (denk aan de ijsheiligen!), dus wacht warm weer af om de overgang kleiner te maken. Eind septem ber moet u de jonge avocado's weer biimen halen. MIDDELHARNIS - KorflDalvereniging Good Luck organiseert voor de vijfde maal het jaarlijks terugkerende koppelschottoer nooi - een soort van afsluiting van het korf balseizoen, waarna alleen nog het bedrijven- toemooi volgt. Voor deze editie hebben zich nu al zo'n 33 personen opgegeven, wat tot nu toe een record betekent. Op 7 meter tegenover elkaar worden de palen opgesteld en wordt er een 'partijtje geschoten'. De bedoeling is dat door loting aan elkaar gekoppelde deehiemers gaan uitmaken welk koppel de meeste onderlinge schotwedstrij den gedijende 10 minuten wint. De koppe ling heeft inmiddels plaats gevonden en het belooft weer een spannende strijd te worden. Het toernooi wordt op 2 avonden afgewerkt, nameüjk op 7 en 9 juni a.s. De aanvang is 19.45 uur. De deelnemers worden om 19.30 uur ver wacht. Maar natuurlijk kuimen zij wel de nodige steun gebruiken; dus iedereen is har telijk welkom aan de Heuvelweg te Middel harnis. Ik heb U mijn wegen verteld, en Gij hebt mij verhoord; leer mij Uw inzettingen. {Psalm 119:26) Wat is het fijn als je alles kunt vertellen aan iemand die je vertrouwt. Wat heb je er soms behoefte aan om je hart open te leggen bij iemand die je begrijpt. Zo heeft de dichter van deze psalm zijn hart uitgestort voor de Heere: "Ik heb U mijn wegen verteld". Dat is iets van het kostbare geheim van de vreze des Heeren. Wat is dat bevrijdend! Niet meer krampachtig proberen je beter voor te doen dan je bent. Niet meer proberen iets te verbergen voor Hem Die alle dingen weet. Alles voor Hem open leggen. Die teleurstel ling, die bitterheid, die egoïstische gevoe lens, die ruzie, die vuile gedachten, dat zon dige in je hart. Want alleen bij Hem Die de zonde haat, is er vergeving. Vergeving, altijd bij Hem geweest. Daarom wordt Hij echt en recht kinderlijk gevreesd (zie psalin 130:2, berijmd). Dat betekent iedere dag opnieuw de wegen van je leven aan Hem vertellen. Als je levensweg voorspoedig is. Als je te maken krijgt met ziekte, zorgen of verdriet. Als je levenspad door donkere dalen gaat. Ook ds je nadenkt over de weg die je in de komende tijd moet bewandelen. Met Hem spreken over je toekomstplannen. Want zonder Hem kun je niets doen. En zonder Zijn goedkeu ring diuf je niets meer te doen. "Ik heb mijn wegen verteld". Niet meer: "Ik ga mijn eigen weg, en de Heere moet het maar goedkeuren, en Hij moet mij daarbij maar helpen". Voortaan biddend: Leer mij UW inzettingen". Net zoals de dichter hier. Of zoals in een andere psalm: "Maak mij UW wegen door Uw Woord en Geest bekend...". Wapenveld, ds. J.B. ten Hove v.d.m. GOEDEREEDE - De jaarrekening over 2004 had voor de gemeente Goede reede een positief resultaat. De raads leden werd donderdag voorgesteld om een bedrag van maar liefst 1.027.000 euro een nadere bestemming te geven. De gemeenteraad discussieerde deze keer uitgebreid over de jaarrekening omdat deze nog niet in de raadscom missie was behandeld. door Adri van der Laan Dat Goedereede aan het eind van het jaar een fiks bedrag overhoudt, is op zich geen bijzonder fenomeen voor deze gemeente. In het verleden konden de wethouders fmanciën regelmatig met trots een jaarrekening presen teren waaruit bleek dat er 'goed geboerd' was. De oorzaak lag dan meestal in het feit dat het rijk in nacalculaties de rijksbijdrage positief bijsmurde. Hiermee kon in de begroting geen rekening worden gehouden. De gemeente kon zich dan ook permitteren om wat 'losser' om te gaan bij het vaststellen van de begroting. In deze tijd hoort men alom dat de overheid haar bijdrage meestal in negatieve zin bijstelt. Maar toch is het de gemeente Goedereede gelukt om ook in deze moeilijke tijden 'winst' te boeken, lil de aanbiedingsbrief bij de jaarrekening geeft het college uitleg over het onverwacht positieve resultaat. Het bUjkt dat er bij de begroting voor 2004 veel strakker is begroot omdat de bezuinigingen bij het rijk vroegtijdig bekend waren en vrijwel alle werkzaarnheden binnen het budget konden worden uitgevoerd. Een andere oorzaak voor deze meevaller is dat grote werken pas later dan verwacht zouden worden uitgevoerd; en daar deze posten niet langer kunnen 'mee schuiven' naar een vol gend jaar, werden zij geboekt als 'niet uitge geven'. In de volgende begrotingen is dan wel weer een nieuw raadsbesluit nodig om het kre diet te voteren. Verder wijst het college erop dat er met een 'zeer terughoudend uitgaven patroon' is gewerkt. Ook was er minder per soneelscapaciteit door vacatures, dus konden ook de personeelslasten naar beneden worden bijgesteld. De raad moest vorige week donderdag besüssen waar de overgebleven gelden aan moesten worden besteed. Het college stelde natuurlijk voor het geld te besteden aan de 'doorgeschoven projecten', die toch uitge voerd moeten worden. Een ander deel van het geld wordt besteed aan kostenverhogingen die optreden bij lopende projecten. Het leeu wendeel, ongeveer de helft, wordt besteed aan het vervroegd afschrijven, waardoor de gemeente meer financiële ruimte krijgt. Maar ook de reserves kunnen nog wel een injectie gebruiken, want uit peUingen van het CBS büjkt dat de 'reservepot' van Goedereede beduidend lager is dan die van andere, ver gelijkbare gemeenten. De gemeenteraad diende goedkeuring te geven aan de jaarrekening en daarom wer den de verschillende onderdelen puntsgewijs behandeld. Naast een groot aantal vragen ter verduidelijking van de kant van de raadsle den, waren er toch nog wel zaken waarover de raad met elkaar en het college van gedach ten wilden wisselen. Hieronder een bloemle zing uit de opmerkingen van de raadsleden. Naar aanleiding van het plan van het college om in samenwerking met de woningbouw vereniging te zorgen voor een betere ver lichting van de achterpaden bij de woningen, vroeg de heer P.C. Grinwis van de SGP hoe het hiermee stond, want hij wist dat het plan al jaren bekend is, maar nog steeds niet uitge voerd. Wethouder Van Oosterom verzekerde dat het plan op de rol staat en dat het college inmiddels op dezelfde lijn zit als de Woning bouwvereniging en dat uitvoering binnenkort plaats zal vinden. Een ander plan waar men in Goedereede al jaren mee bezig is, is het GIS, het Geogra fisch Informatiesysteem. Dit is een compu terprogramma waarmee heel eenvoudig een bepaalde locatie in de gemeente in beeld kan worden gebracht, met alle bijzonderheden die er bij horen. De heer J. Klepper van de SGP vroeg hoe ver het hiermee staat. Wethou der Bakelaar verklaarde dat er aan gewerkt wordt, maar dat het veel geld zal kosten. Bij de behandeling van de jaarrekening bleek dat er nogal wat zaïken zijn die 'al jaren lopen' Zo bracht bij het hoofdstuk onderwijs SGP-er B.L. Noorthoek de situatie rondom de renova tie van de scholen in Stellendam weer eens te berde. Ook dit is volgens Noorthoek een zaak die al jaren loopt. Onderwijswethouder Van Oosterom beaamde dat dit "een heel moei lijke kwestie is", maar hij verzekerde dat er "progressie" in zit. De CNS Zomerland gaat drie lokalen aanbouwen, maar ze krijgen geld voor twee". En bij de christelijke basisschool 'Het Kompas' verlopen de ontwikkelingen veel trager dan gewenst. Van Oosterom legde uit dat dit 'een grondkwestie' is. Het büjkt dat er discussie is over het eigendom van de grond waar de school op staat. Het bestuur gaat er vanuit dat de grond van hem zelf is en dat, als er grond vrijkomt voor andere zaken - hetzij woningbouw, hetzij parkeerplaatsen - hij hiervan de revenuen heeft. Volgens de weüiouder is 'Het Kompas' met deskundigen van de Protestants Christelijke Besturenraad bezig om de zaak te onderzoeken. Van Oos terom vond dat deze deskundigen er wel erg lang over doen "We zullen misschien Het Kompas tot spoed moeten manen, zodat ze laten zien hoe het er nu voor staat. Onze plan nen zijn dat Het Kompas een grootscheepse renovatie zal moeten krijgen". Noordhoek verklaarde andere geluiden te horen van Het Kompas. Het bestuur verwijt op haar beurt de gemeente dat ze niet erg op schiet. Hij drong aan om eens met het bestuur om de tafel te gaan zitten. Van Oosterom beloofde er werk van te maken. Mevrouw Kickert van de PvdA en de heer Van der Meer van de WD vroegen nadere infor matie over hoe het staat met de voorziening van de bibhobus in Goedereede. Van Oos terom verklaarde dat er regelmatig gesprek ken zijn met de Bibüotheek of er ruimte kan komen bij de in aanbouw zijnde Service- winkel in het gemeentehuis. Hieraan is ook het verbhjf van de bibliobus in Goedereede gekoppeld. Vervolgens werd door de raad uit gebreid gediscussieerd over de Jaarrekening en de besteding van het overschot. Vrijwel alle fracties hadden vraagtekens bij het overschot omdat dit voor een groot deel werd gevormd doordat er verschillende projecten niet waren uitgevoerd. Zij vroegen zich af of de raad hier niet wat vroeger van op de hoogte kon worden gesteld, zodat een en ander nog bijgesteld kon worden. Verder vond de heer Feller van het VGB dat in de Jaarrekening uitgebreid werd ingegaan op dingen die niet zijn gebeurd. Hij zag echter graag ook aandacht voor dingen die wel zijn gebeurd, zoals het feit dat er in het boekjaar wel drie burgemeester in Goederee de zijn geweest. Hij zou vermelding hiervan voor de geschiedsclüijving zéker op prijs heb ben gesteld. Bij de bestemming van het overschot gaf het college aan dat het een bedrag van 25.000 wil besteden aan 'kunst' op de nieuwe roton des in Ouddorp. SGP-er Grinwis waarschuw de ervoor dat deze kunst wel vandalismebe- stendig moet zijn. Voorzien van de nodige opmerkingen werd de Jaarrekening ten slotte toch goedgekeurd. Komt u gemakkelijk uit uw woorden? Zo ja, dan vindt u de angst om te gaan stotteren wellicht moeilijk te begrijpen. Dit, omdat spreken niet iets is waar de meesten van ons zich zorgen over maken. Wanneer wij honger hebben, gaan wij een restaurant binnen en bestellen een maaltijd. Als wij een cadeautje willen kopen, vragen wij de winkelbediende om hulp. Als de telefoon gaat, nemen wij hem zonder aarzelen aan. Maar voor personen die stotteren, kunnen dergelijke alledaagse voor vallen een complete nachtmerrie worden. Dit onderwerp wordt op maandag 6 juni tussen 21.00 uur en 22.00 uur besproken in het pro gramma 'Ontwaakt Radio' op Radio Flakkee. De presentatie is in handen van Marjan van Peperstraten. Dinsdag om 16.00 uur wordt het programma herhaald. .~St.-Sii~-- ■60- Het moet zo gebeuren, dat geen plenny daarvoor verantwoordelijk gesteld kan worden; zoveel kame raadschap bezit Karl wel, dat hij daarmee nauwkeu rig rekening houdt. Alle verdenking moet buiten de plennies vallen. Ondanks water en brood waarbij menigeen bezwe ken zou zijn, krijgt Karl een stralend humeur, dat naargelang de dagen verstrijken steeds beter wordt. Hij leeft alleen met de gedachte aan wraak, en dat maakt zelfs zijn gevangenschap zoet. Hij heeft z'n plan klaar en het is zo eenvoudig dat nooit iemand in de verleiding zal komen de plen nies te verdenken. Karl grijnst breed bij de gedachte dat de commis saris uit de weg geruimd zal worden. Als hij na veertien dagen weer in het boskamp terugkomt, ziet hij er weliswaar een stuk mager der uit. Want water en brood gaat een mens niet in z'n kouwe kleren zitten, maar zijn humeur is gewoon als anders. Men kan aan Karl niets mer ken. Alleen heeft hij honger, wat hij op niet mis te verstane wijze de mannen aan het verstand brengt. 'Hé Georgië, laat één van je kerels voor mij een grote pot voer klaarmaken, vlug, anders heb je voor het laatst de zon op zien gaan.' Georgië grijnst breed. 'Kameraad plenny, blijf kalm; we zullen ervoor zor gen.' Die avond begint Karl een stuk boomtak uit te boren. Hij doet het met veel liefde en knort er bij van genoegen. 'Wat ben jij aan het doen?' vraagt Franz als die bij hem de tent inloopt. 'Ik ben tegenwoordig creatief geworden en aan het houtsnijden geslagen.' Franz bekijkt het werkstuk aandachtig, maar kan er met geen mogelijkheid iets uit opmaken. 'Waarvoor moet dat ding dienen? Jij zit niet voor de lol een stuk hout uit te krabben.' 'Het wordt een fluit, waarmee ik begrafenismar- sen kan spelen.' Karl grijnst en de blik van z'n ogen straalt van moordzucht. Franz merkt dat duidelijk, al kan hij het één niet met het ander in verband brengen. Als Georgië komt aanlopen, stopt Karl het werk stuk vlug weg onder z'n veldbed en doet of er niets aan de hand is, als de Rus het tentdoek openslaat en binnentreedt. Hoewel Karl en Georgië vrolijk zitten te praten, merkt Franz dat er iets dreigends in de lucht hangt. Hij kent Karl nu al zeven jaar, waarin hij samen met hem is opgetrokken. Hij voelt intuïtief dat er iets broeit. Maar wat? Karl voert iets in zijn schild. Als Georgië weer vertrokken is, haalt Karl het werk stuk onder het bed vandaan en begint er verder aan te prutsen. 'Wat ben jij aan het uitbroeden? Ik weet niet wat het is, maar denk aan de jongens, Karl.' Karl grijnst. Franz gaan de rillingen over z'n lijf. Van het éne moment op het andere krijgt het gezicht van Karl, van vriendelijk grijnzend, een moordlus tige uitdrtikking. Zijn gedachten zijn een ogenblik afwezig; hij ver geet zijn kameraad, die hem huiverend aanstaart. Het stuk hout gaat onbewust van de éne hand in de andere over, alsof Karl het gewicht ervan schat. Dan glimlacht hij weer. 'Karl, haal nou geen domme streken uit. Je bent in Rusland, jongen.' 'Dat weet ik maar al te goed.' Het komt er kort aangebonden uit. Intussen bewerkt het mes haast automatisch het hout. Karl weet blijkbaar precies wat hij wil. Zo nu en dan draait hij het om en bekijkt het dan aan dachtig. Blijkbaar vervuh het werk hem met grote blijd schap, want zo nu en dan lichten zijn ogen kinderlijk verrukt op. Hij peutert er een nauwkeurig rond gat in. Als hij het controleert door er met één oog dichtgeknepen door te loeren, rilt Franz. Z'n gedachten gaan terug, naar lang geleden, naar het front, waar ze naast elkaar achter een machine geweer lagen en Karl onophoudelijk het wapen liet ratelen als de Russen op hen afstormden. Wat hij hier ziet is weer diezelfde blik waarmee hij zijn tegenstanders neerschoot. Meedogenloos, hard en zonder pardon. 'Zeg Karl, wat ben je aan het uitbroeden? Denk eraan, het is moord. Als jij een moord begaat, zal ik vergeten dat je mijn vriend bent.' 'Vergeet dan niet eerst voor je eigen zaligheid te bidden, jongen.' Karl glimlacht, maar zijn ogen staan daarbij hard als staal. 'Dat wordt een geluiddemper, waar in vredesnaam heb jij dat ding voor nodig?' Het antwoord daarop komt nooit, al heeft Franz wel een vermoede, maar dat is zo ongerijmd, dat hij de gedachte eraan van zich afschuift. Na zijn gevangenneming heeft Karl weer gewoon zijn taak als uitvoerder van de bosploeg op zich genomen. Over het geval met de commissaris spreekt men niet meer. Zelfs de naam van de kerel wekt al angst bij Russen en plennies. Al zijn de omstandigheden heel wat verbeterd sedert hun gevangenneming, toch worden ze nog altijd met harde hand aangepakt. Nu de nieuwe commissaris is gekomen, zucht het kamp onder de tirannie van deze sadist. De gevangenbarakken kunnen de mensen niet meer bergen, zodat nieuwe cellen worden bijgebouwd. Dagelijks worden Duitsers en Russen in de cellen gesmeten. Het optreden van de commissaris is zelfs in de ogen van de officieren te barbaars. Ze ver afschuwen de kerel en in stilte wordt hij door een ieder verwenst. Karl-Heinz komt twee keer per week in het kamp om voorraden in te slaan en rapport uit te brengen bij Franz en kapitein Bernerian. Nauwlettend houdt hij daarbij de commissaris in de gaten, tenminste als daar de kans voor bestaat. Terloops brengt hij het gesprek dan op de man, die hem zo vernederd heeft. Dat heeft in het kamp z'n weerslag gevonden: Karl is in de ogen van velen een soort martelaar geworden. En zowel onder de Russen als Duitsers zijn er slachtoffers van de commissaris, wat hen tot een soort broeders maakt. Allen zijn immers de ver trapte, vernederde slachtoffers van die kerel. De commissaris, die een schrikbewind uitoefent in kamp 22-12 is niet vergeten, dat Russen eens geprobeerd hebben de vrouwelijke ingenieur te ver krachten. Hij heeft een terreuractie gehouden, om de mannen aan het verstand te brengen, dat zoiets ongehoord en een Rus onwaardig is. Of het geholpen hééft, weet hij niet. In elk geval is hij zo wijs om zich na het invallen van de duisternis niet meer buiten zijn verblijf te wagen. (wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 2005 | | pagina 5