Schaede èmaekt? Dokke!
Bevolkingsonderzoek
baarmoederhalskanker
(5)
Op zun Oudurps èschreeve:
EIIAI1DB1-I1IEUWS
De kanonneerboten in actie
Volleybalvereniging
VIP'82 present tijdens
Nationale Sportweek
Damkampioenschap
Goeree-Overflakkee
2005
Uitslagen
Damclub
'Denk
en Zet'
Oude-Tongenaar schrijft
boek over tweede huis
in Frankrijk
Drugs in het gezin
^-,
De vijf kanonneerboten hadden in
het geheim de haven van Cherbourg
verlaten. Dat kon echter niet verbor
gen blijven. Het nieuws haalde al
gauw de voorpagina's van alle kran
ten. De ogen van heel de wereld
waren op deze vermetele onderne
ming gericht. Ondanks oponthoud en
dreigingen onderweg bereikten de
boten de veilige haven van Haifa.
Plotsklaps oorlog
De vloot lag gereed
De strijd barst los
Israël tegen Syrië
Israël tegen Egypte
vH
Uitslag van de 6e ronde:
Inhaalwedstrijden 5e ronde:
Uitslagen van
4 april 2005
Afdeling 1:
Afdeling 2:
Waarom dit onderzoek?
Hoe verloopt dit onderzoek?
PAGINA 9
VRIJDAG 8 APRIL 2005
De Ontsnapping
Als we nu ook nog willen weten hoe het
verder met die kanonneerboten gegaan is,
moeten we naar 5 oktober 1973, de dag
vóór Yom Kippoer. Grote Verzoendag is de
heiligste dag in Israël. Leviticus 16 leert
ons dat het de dag is waarop alleen de
Hogepriester werken mocht. Het was de
sabbat der sabbatten. Joden bereiden zich
dan voor op een vasten en op synagogebe-
zoek.
De dag vóór Yom Kippoer is één van de
dagen, waarop het leven in de Israëlische
dorpen en steden rond het middaguur tot
stilstand komt. Alle winkels en kantoren
gaan dan dicht. Spoedig daarna rijden er
ook geen bussen meer. De straten raken
leeg. Zelfs de radio- en tv-zenders zwijgen.
Maar onder de Egyptische strijdkrachten
was er op 5 oktober 1973 een enorme
bedrijvigheid. Ook de Syriërs waren bezig
hun troepen aan de grens te versterken.
Verontrustend was bovendien dat Russi
sche adviseurs met hun gezinnen plotseling
uit de beide landen verdwenen. Onmiddel
lijk werden in Israël alle verloven ingetrok
ken en het leger werd in de hoogste staat
van paraatheid gebracht.
En uitgerekend(!) op Israels belangrijkste
feestdag brak de hel aan het Egyptische en
Syrische front los. Egypte en Syrië vielen
het land aan met meer tanks en vliegtuigen
dan de Duitsers in 1942 tegen Rusland
gebruikten. Israël werd overrompeld. Het
had niet meer dan duizend soldaten en
zeventig tanks aan het front. Het leger en de
luchtmacht van Israël werden niet alleen
door het tijdstip van de oorlog verrast, maar
ook door de gevechtskracht en het moderne
wapentuig van hun Arabische tegenstan
ders. Israël was ervan uitgegaan dat Egypte
nog lang niet klaar was voor een oorlog.
Dienstplichtigen werden door koeriers uit
de synagogen gehaald en opgeroepen naar
een verzamelplaats te komen. De mobilisa
tie duurde 56 uur.
Ondertussen waren 1200 Egyptische com
mando' s met helikopters over de hele leng
te het Suezkanaal overgestoken en achter de
Israëlische linies geland. Israëlische leger
eenheden langs het kanaal waren al spoedig
in wanhopige gevechten gewikkeld. De
onneembaar geachte Bar-Lev-linie werd in
enkele uren opgerold. Zelfs de oliebronnen
in de Sinaï liepen gevaar.
Generaal Dayan zag het allemaal niet meer
zitten. Hij wilde terug naar ver achter het
front gelegen stellingen. Aan het noordelij
ke front ging het al niet beter. Op de Golan
waren de Syrische tanks doorgebroken en
kwamen tot op 5 kilometer voor de oude
grens van vóór de Zesdaagse Oorlog
(1967). En van de luchtmacht werden door
elektrisch geleide SAM-raketten diverse
Israëlische toestellen neergehaald. Het leger
en de luchtmacht van Israël waren door
deze aanval aan het wankelen gebracht.
En hoe zat het met de vloot? Het ombou
wen van de onbewapende Cherbourgse
kanonneerboten tot raketboten had drie jaar
en negen maanden geduurd. Toen kon een
operationeel raketboten-flottielje worden
gevormd, Aan de boten waren nog twee in
Israël gebouwde boten toegevoegd. Die
waren groter en zwaarder bewapend dan de
twaalf. Ze hadden zeven raketten en vijftig
man aan boord.
De twee nieuwe boten en elf Cherbourgbo-
ten (één lag er in het dok) hielden de groot
ste oefening die ooit gehouden werd. Het
bleek een generale repetitie te zijn. De oefe-
Mosje Dayan.
ningen verliepen per
fect. Er bleef echter
één angstige vraag
over: hoe zou het
afweersysteem tegen
raketten, dat Israël
ontwikkeld had, wer
ken?
Tijdens de bespreking
van de gehouden oefe-1
ningen kwam onver
wachts het bevel van
admiraal Binny
Telem: "Ga terug naar de boten en maak ze
klaar voor een actie". En zo werd de stilte
van Yom Kippoer op de marinebasis in
Haifa doorbroken door allerlei activiteiten.
Lanceerinrichtingen werden in gereedheid
gebracht, raketten werden uit de opslag
plaatsen gehaald, munitiemagazijnen wer
den bevoorraad en brandstoftanks werden
gevuld. En terwijl overal in de synagogen
de gebeden opklonken, voer het eerste
schip weg om een positie voor de kust van
de Sinaï in te nemen.
De Skory-torpedojagers vormden al gerui
me tijd de ruggengraat van de Egyptische
vloot. Daaraan werden door Rusland twaalf
Osa-raketboten (met vier raketten) en twee
Komar-raketboten (met twee raketten) toe
gevoegd.
De Syrische vloot beschikte over drie Rus
sische Osa- en zes Komar-raketboten. De
Syrische raketten vormden een ernstige
bedreiging voor de olieraffinaderijen in
Haifa. De raketten - styx genaamd - had
den een afstandsbereik dat 2,5 maal zo
groot was dan de door Israël ontwikkelde
Gabriëlraket. De Egyptische kust lag onge
veer even ver van Haifa als de Syrische
kust, ongeveer 150 kilometer.
Twee Israëlische raketboten voeren op het
moment dat de sirenes de oorlog aankon
digden vanuit Haifa naar het Noorden, naar
Syrië. Later voegden zich daar nog twee
schepen aan toe. Barkai was de flottielje
commandant van de vier schepen. En nog
drie schepen gingen naar het zuiden om te
voorkomen dat Egyptische infiltraties van
uit zee in de Sinaï zouden plaatsvinden.
Luitenant-kapitein Hemt Tsemach, een bril
jant elektronicaofficier, was er na de onder
gang van de 'Eilat' in geslaagd een afweer
systeem tegen raketten te ontwikkelen. De
eerste slag tussen raketboten zou nu plaats
vinden. Daarbij zou blijken of de raketten,
die op Israëlische schepen werden afge
vuurd, konden worden afgeleid.
Op enige afstand van de kust voer een Syri
sche torpedoboot. Deze werd door de Israë
li's tot zinken gebracht. Kort daarna werd
een 560 ton metende Syrische mijnenveger
door raketten getroffen en door kanonvuur
in de grond geboord. Datzelfde lot onder
gingen na een felle strijd twee raketboten.
Een derde, die ontdekte wat er gebeurde,
ging er met een vaart vandoor, maar omdat
er geen haven in de buurt.was, liep hij in de
ondiepe kustwateren vast. De Israëlische
schepen naderden het gestrande schip tot op
één kilometer en bombardeerden het met
kanonnen, zodat het in vlammen opging.
Na anderhalf uur kon Barkai melden dat
alles voorbij was. Alle vijf Syrische vaar
tuigen die aan de strijd hadden deelgeno
men, waren vernietigd. Admiraal Binny
Telem beval hem naar huis terug te komen.
Het geavanceerde elektronische verdedi
gingssysteem én een weldoordachte
gevechtstactiek hadden ertoe bijgedragen
dat de Israëlische vloot zonder enig verlies
uit de strijd te voorschijn was gekomen,
ondanks dat het bereik van de sovjetraket
2,5 maal zo groot was dan die van de Israë-
hsche.
Onder leiding van Gideon Raz waren er
ook raketboten naar het zuiden gevaren. Ze
lagen voor de kust van de Sinaï voor anker.
De bemanning had er geen idee van wat
zich op dat moment op de slagvelden in de
Sinaï en de Golan afspeelde. Ze had tot taak
te voorkomen dat de Egyptenaren een
poging zouden doen om achter de Israëli
sche linies te landen. Om 10 uur 's avonds
ontdekten de radars van de raketboten een
aantal rubberboten die vol met Egyptische
commando's op de kust afvoeren. Onmid
dellijk openden de Israëli's het vuur. De
boten draaiden om en vluchtten tussen de
riffen. Daarmee was een landing verijdeld.
Verder uit de kust kruisten nog vier andere
boten, met Eli Rahav als bevelvoerder. De
sfeer was erg gespannen. Als ze Port Said
dichter dan 45 km zouden naderen, kwa
men ze onder schootsbereik van de raket
ten. Het gebeuren met de 'Eilat' lag nog
vers in het geheugen. De expeditie naar het
noorden was nog maar nauwelijks achter de
rug en Barkai had nog maar net de gelegen
heid gekregen een evaluatiegesprek te voe
ren of de boten moesten al weer gereed
gemaakt worden voor een nieuwe actie. Er
was geen tijd te verliezen. En binnen twin
tig minuten waren de raketboten vanuit
Haifa al weer op weg naar het zuidwesten.
Zij voegden zich bij de schepen die voor
Port Said lagen. Twee Egyptische boten
kozen zee en vuurden raketten af. Die mis
ten hun doel, één slechts op 100 meter.
Daarna zochten ze weer een veilig heenko
men in de beschutte haven.
Ondertussen naderden vanuit de haven van
Alexandrië vier Osa's. Het was midder
nacht, de derde nacht van de strijd. De
Israëli's gingen er met hun ingeschakelde
elektronische beveiligingssysteem in top
snelheid op af De Osa's wachtten tot de
vijand op afstand gekomen was (de styx
konden 45 kilometer halen). De spanning
bij de Israëli's liep hoog op, ook de angst
om binnen schootsbereik van de styx te
komen. De Egyptenaren losten het eerste
schot op een afstand van 48 kilometer.
Meerdere schoten volgden. De schepen
benaderden elkaar tot op 30 kilometer,
maar elke raket miste doel. Toen keerden
de Osa's om. De Israëli's zetten de achter
volging in. Ze liepen
langzaam op de
Egyptische schepen
in. Barkai eiste dat
de raketten niet zou
den worden afge
vuurd zolang de
boten niet binnen
schootsbereik - 20
kilometer - waren.
Pas toen ze de sche
pen tot op zeventien
kilometer genaderd
waren, vielen de eer
ste schoten. Daarbij werden twee Egypti
sche raketboten tot zinken gebracht. Een
derde werd getroffen, maar zonk niet. Het
vierde was vluchtend buiten schootsbereik
gekomen. Een Israëlische boot die de ach
tervolging had ingezet, dreigde het contact
met de andere schepen te verliezen. De
commandant werd teruggeroepen. De aan
val werd afgebroken uit vrees voor de kust-
batterijen en aanvallen vanuit de lucht.
De vijfde avond van de strijd werd Barkai
met zeven boten opnieuw naar het noorden
gestuurd. Hij zou proberen nog andere
raketboten uit de belangrijkste Syrische
havenplaats Latakia te lokken en te treffen.
Ook wilde hij een poging doen de olieop-
slagtanks daar in brand te schieten. Dat was
niet ongevaarlijk. De schepen stelden zich
aan een spervuur van kustbatterijen bloot.
De olietanks werden niet getroffen. Wel
gelukte een soortgelijke poging bij het zui
delijker gelegen Banias.
Omdat de Syriërs ieder gevecht op zee
meden, had Barkai geen zichtbaar resultaat
behaald. Hij was daardoor gefrustreerd.
Wel had hij bereikt dat de Syriërs hun plan
nen om de Israëlische kust- en scheepvaart
lijnen aan te vallen, op hadden gegeven.
De vier boten die naar het zuiden gestuurd
waren, hebben bij herhaling weten te voor
komen dat Egyptische versterkingen aan
wal gingen om de in de Sinaï aanwezige
1200 commando's te versterken.
Nasser.
(wordt vervolgd)
OOLTGENSPL.AAT - Van 25 maart tot 3
april werd de Nationale Sportweek gehou
den. De verschillende verenigingen tn Oolt-
gensplaat stelden samen een programma op,
aan de hand waarvan iedereen keimis kon
maken met één of meerdere sporten.
Zo was het vrijdag 1 april was het de dag van
de volleybal, 's Middags van 13.00-15.00
uur konden de leerlingen van de basisscho
len kennis maken met volleybal. De basis
scholen c.b.s. De Hoeksteen en o.b.s. De
Regenboog OBS hadden hun lesrooster zo
aangepast dat de leerlingen uit de groepen 7
en 8 een uur lang konden volleyballen. Van
de volleybalvereniging waren vier leden -
Ton, Danielle, Corina en Marleen - aanwe
zig om de kinderen te 'trainen'. Als eerste
werden de basistechnieken, zoals serveren
en boven- en onderhands spelen aangeleerd.
Hierna werd er een wedstrijdje gespeeld.
Alle kinderen deden enthousiast mee en er
werd al heel goed gevolleybald.
Vanaf 16.00 uur konden de kinderen in de
leeftijd van 12 tot 16 jaar komen volleybal
len en 's avonds kon iedereen vanaf 16 jaar
kennismaken met de volleybalvereniging.
De vereniging vond het leuk om aan deze
dag mee te werken en hoopt dat een derge
lijke activiteit volgend jaar weer georgani
seerd wordt. Iedereen vanaf 16 jaar kan
altijd vrijblijvend mee volleyballen, vrij-
dagsavonds vanaf 20.00 uur.
Voor foto's van het volleyballen tijdens de
Nationale Sportweek of voor meer informa
tie kunt u kijken op de website van Volley
balvereniging VIP'82: www.vip82.nl.
H. Verolme -1. Mackloet 1-1
P. Leroy - W. van Schie 0-2
J.A. Dekker - Jac. Wolfert1-1
C. Polder - A. van Huizen2-0
B. Visbeen - C. Tanis 2-0
M. Goedegebuur - A.P.C, de Mik0-2
J. van Koppen - H.M. Floresteijn 1 - 1
R. Jacobs - Joh. Wolfert 2-0
A. de Mik - J. JordaanI - 1
D. Wolfert - B. du Pree2-0
W. van Schie - J.A. Dekker1-1
A. van Huizen - B. Visbeen 0-2
J.A. Dekker - Joh. Wolfert 1-1
P. L-eroy - J.A. Dekker.2 - O
Van Schie zag kans Leroy onderuit te halen.
Polder leverde een prestatie door Van Hui
zen de loef af te steken. En Jacobs was ook
weer eens in vorm. Nog één wedstrijd. En
het is beslist. Mackloet gaat nog steeds aan
de kop, met één punt voorsprong op Van
Schie en Visbeen. Ook H.H. Verolme, Pol
der en Dekker zijn nog niet kansloos. De
volgende speelavond is op woensdag 6 april.
V MIDDELHARNIS/
^y. SOMMELSDIJK
A. van der Veer - A. Verolme .3-0
1. Mackloet - H.H. Verolme0-3
Van der Veer, die weer helemaal in de run
ning is, speelde een degelijke partij tegen
A.Verolme. Het ging lang gelijk op, maar in
het eindspel koos Verolme een zwakke
voortzetting. Hij dacht een doorbraak naar
dam te forceren. Dat klopte ook wel, maar
daarmee bood hij Van der Veer de gelegen
heid twee dammen te halen. Het was toen
voor Van der Veer niet moeilijk meer om de
volle buit binnen te halen. Mackloet speelt
op twee fronten voor de titel, voor de club en
voor het Rakkeese kampioenschap. Op H.H.
Verolme rustte de sportieve plicht om het
Mackloet zo lastig mogelijk te maken. Daar
leek het in het begin helemaal niet op. Door
een fout van Verolme kwam Mackloet al
heel snel een stuk voor. Maar Mackloet wist
daar niet goed mee om te gaan. Zijn stelling
werd steeds problematischer. Verolme zag
kans zijn achterstand ongedaan te maken.
Enkele zetten daarna deed Mackloet ook nog
de slechtste zet die hij maar doen kon. Dat
gaf hem de genadeslag.
M. Klink - J.A. Nipius 3-0
J. Jordaan - W. Vroegindeweij0-3
R. Jacobs -1. Koese 0-3
Klink moest het in zijn laatste wedstrijd
opnemen tegen Nipius. Het krachtsverschil
is wel heek sterk in het voordeel van Klink.
Het duurde dan ook niet lang of hij haalde de
winst binnen. Het wil Jordaan maar niet luk
ken om tot betere resultaten te komen. Ook
vanavond niet. Vroegindeweij speelde een
prima partij. Hij maakte dapper gebruik van
de ruimte die Jordaan hem bood. In het mid-
denspel maakte hij een mooie combinatie
naar dam, die voor Jordaan het einde bete
kende. Jacobs moest het opnemen tegen
Koese. Dat was een zware opgaaf. Koese die
al zijn partijen gewonnen heeft, gaf geen
krimp. Jacobs wilde Koese in een prachtige
val laten lopen, maar vergat daarbij zijn
eigen stelling gesloten te houden. Dat was
koren op de molen van Koese. Deze bouw
de zijn voorsprong tot wel drie stukken uit.
Ook al wist Jacobs niet van opgeven, hij
moest uiteindelijk toch capituleren.
Wannéér we vroeger ongerweege naer
schoole waere, kon hut wellus beure dat ur
un tol of un voewtbal bie dun ieen of dun
oaren deur un ruute gieng. Vriewel noeojt
kwam dêêr dan un peliiesi an te pas, want dat
wier ongermekaore wel èreegeld. lederieen
wist wel wie of dat je was, dus gieng de
benaedieelde dan wel eeven naer je vaoder
toe. Zoeodat die dan ieen van de Oudurpse
vearevers (Piejt van Sors Taenis, Keessie
van Sors Taenis, Brammetje van Leen
Akkershoek, Wim van Jaopie Ras, Cor van
Jaop van Koppen in (mun ome) Dimmen van
Krien Speé) dur un nieuwe ruute in kon lae-
te zette. Wannéér de schaede deur meerdere
veroorzaekt was, wiere de kosten dan oak
mit de oare ouwelui saeme betaeld.
Wat ur dan 's aevunds in de huuskaemers
ofspeelende bie de desbetreffende brokkepi-
looten wil je eigeluk niejt weete, want dêêr
kwam je dan zoeo mar niejt makkeluk van of
(mar dêêr hew 'k hut ongerlestend al oover
èhaod). In iedergeval wier wel je spaerpot
leegèmaekt. Zoeo lieerende je wel wat un
ruute kostende in datje niejt zoeomar un aor
schaede mocht toebrienge. Hut motto was:
'wie niejt hoeore wil, mot dan mar voele'. Ik
dienke toch dat we toe ieerlukker waere dan
noe in dat we lieerende un aor niejt mit de
schaede op te zaedelen. Noe is hut dichte
moeluk in ondoendeluk om schaede te ver-
haelen; in hut góót oak veelal om groeotere
bedraegen. Mar ja.as je noeojt èlieerd bint
wat un doeodgeweune ruute kost, hei je dur
oak glad gêên benul van wat hut kost as je un
bank uut dun trein of bus sloopt. Gêên means
die zun eige realiseert dat dien trein van de
Nederlandse Spoorwegen of dun bus van
Connexxion is in dat uuteindeluk alle schae
de deur bereekend woord in de pries van de
kaertjes. In noe magge we allemaele wel
loape koeren dat alius mit de komst van de
euro zoeoveel dierder èwoore is, mar we
vergeete dan dat we mit zun allen an die niejt
verhaelbaere schaede op dun daeder mee
motte betaele.
In wat dienk je dan van de tillefooncellen in
de bushokjes, oftewel de abri's, mit an driej
kanten glas? Minstens twiee kêêr per maend
ligge dur wel un paer ruuten uut, mieestal
doewe ze dat in hut weckende. Wannéér de
jongelui uut de disco in uut de kroegen kom
men, wille ze nog even 'leuk' weeze. Tjon-
gejonge wat un gevoel voor humor!
Hut oopenbaer vervoer is per jaer zoo'n
slordege twintug miljoewn euro kwiet an
vandalisme, wêêrvan de helft opgöót an hut
weighaelen van graffiti.
We zouwe us op motte telle wat iedere bur
ger per jaer mee betaelt an schaede deur dit
soort sloopweark. In dan niejt allieene bie de
ooverheid, mar oak schaede die toe èbrocht
woord an particulieren. Supermarten oover
hut gehieele land verlieze per jaer zoo'n
driejmiljoewn euro an hut kwietraeken in
sloope van dur wienkelwaegentjes. Vergeet
niejt dat die driej miljoewn euro's echt in de
priezen van de koffie, suuker, koekkies,
krintebollen in buttere deurbereekend
woore. In hut RD las 'k dat rond in mit de
jaerwisselieng van 2004 naer 2005 dur zoo'n
1132 brievebussen èsneuveld waere deurdat
vandalen vierweark in de brievebussen toet
ontploffing èbrogt hao. Hierdeur was de
TPG allieene alwêêr zoo'n 800.000 euro
kwiet an schaede. Dus tel uut je winst!
In un Connexxionbus ongerweege naer
Dortdrecht wier de sjofeur deur un stelletje
ongereegeld, oftewel vandalen, flink lastug
èvalle, hie wier èslooge in bespooge, de ban
ken wiere mit un mes bewearkt in dur zelfs
uut èsloopt, in de leege bierflessen vlooge
deur dun bus an schearven. Toch hao de sjof
eur nog hut lef om mit zun mobieltje de
pehesi te bellen die dun bus levers onger
weege opving in naer hut peliesiburo bege
leide. Dêêr wiere de belhaemels deur de
peliesi uut dun bus èplokt in wier persesver-
bael teegen heurli opèmaekt.
In noe mar hoope dat deeze gasten de schae
de motte vergoewde, inplekke van un werk
straf te kriegen. Hut gemis van un flienk
antal euro's weegt zwaerder voor die gasten
dan zesundertug uurtjes in un plantsoen
schoffele, in de Connexxion hoeft de passa
giers die dur eige wel netjes gedraege niejt
exstra te laete betaelen voor de schaede.
Hellevoewtsluus maert 2005,
De groewten van Job Gerda Padmos
Velen dromen er van, weinigen doen het:
een tweede huis kopen in Frankrijk, waar
het uitstekend toeven is. Koert Wijnands
deed het wel en hij stak er heel wat tijd in,
samen met zijn vrouw Rita, om het op te
knappen. Wat ze niet allemaal voor verrass
ingen aantroffen, zowel in het huis als in de
tuin valt met geen pen te beschrijven. Toch
doet Wijnands een poging in zijn boek
'Earendil'. Lezers beleven het allemaal met
hem mee. Al die keren dat hij de 585 kilo
meter (of vijf uur rijden) van zijn woon
plaats Oude-Tonge aflegde, naar het huis dat
hij liefkozend Earendil heeft genoemd, naar
de Avondster van de Elfen uit Tolkiens "In
de ban van de ring". Menigeen kan zich
door hem laten inspireren, het kost wat tijd,
maar dan heb je wel een prachtig huis.
Koerts boek begint op de dag dat zij het huis
kopen. Over van alles is er in het verslag
geschreven. Maar het is niet alleen een dro
ge opsomming van de werkzaamheden; het
boek wordt vooral boeiend en interessant
vanwege de vele zijsprongen. Als Koert iets
zag of opmerkte, zocht hij daar later thuis
Ook op Goeree-Overflakkee zijn veel jonge
ren drugs gaan gebruiken. De ouders zijn de
eerste verdedigingslinie in de strijd tegen
drugs. Toch beseffen ouders het gevaar vaak
pas als het te laat is. Hoe kunnen zij hun kin
deren beschermen en wat te doen als je kind
voor de verleiding gezwicht is? In een afle
vering van het programma 'Ontwaakt
Radio' op Radio Flakkee wordt dit onder
werp op maandag 11 april tussen 21.00 en
22.00 uur besproken. U hoort daarin o.a. een
interview met een vader en een onderwijzer.
De presentatie is in handen van Yvonne
Caka. Dinsdag om 16.00 uur wordt het pro
gramma herhaald.
iets over op en kwam hij op het onderwerp
terug. De illustraties maken het geheel af.
Earendil wordt uitgegeven door Mijn Eigen
Boek in Groningen. Mijn Eigen Boek werkt
met bestellingen via internet en levert recht
streeks aan de besteller. Mijn Eigen Boek
kan boeken vervaardigen in oplagen van
minimaal 1 exemplaar. Dat biedt de moge
lijkheid om elk boek van een persoonlijk
voorwoord te voorzien. ISBN: 9059740696,
Verkoopprijs: 24,50 (excl verzend- en ver-
pakkingskosten).
In de maanden april en mei van dit jaar
worden vrouwen die zijn geboren in het
jaar 1955 in de Regio's Voorne-Putten-
Rozenburg, de Hoeksche Waard en Goeree
Overflakkee opgeroepen voor het bevol
kingsonderzoek naar baarmoederhalskan
ker. Zij worden opgeroepen door de GGD
Zuidhollandse eilanden of door hun eigen
huisarts. Deelname aan dit onderzoek is
gratis. Vrouwen in de leeftijd van 30 tot en
met 60 jaar ontvangen eens in de vijfjaar
een uitnodiging voor het onderzoek. Ver
volgens kunnen zij bij de huisarts een
afspraak maken om een uitstrijkje te laten
maken. De huisarts is ervan op de hoogte
dat de vrouw is uitgenodigd voor dit onder
zoek. Als een vrouw niet door haar eigen
huisarts onderzocht wil worden, kan zij een
afspraak maken bij de Stichting Trombose-
dienst en Artsenlaboratorium (STAR) te
Rotterdam. Het onderzoek wordt daar door
een speciaal opgeleide doktersassistente
uitgevoerd. Het telefoonnummer van deze
stichting is 010 2890250. Is een vrouw
reeds onder behandeling bij een gynaeco
loog, dan kan het onderzoek ook worden
uitgevoerd door de gynaecoloog.
Als een vrouw niet wil of kan deelnemen aan
dit onderzoek, dan kan zij het antwoordfor
mulier terugsturen naar de GGD. Dit formu
lier is bijgevoegd bij de uitnodigingsbrief.
Hierop kan de reden van 'niet-deelname'
worden ingevuld.
Door middel van een eenvoudig onderzoek
kan een voorstadium van baarmoederhals
kanker worden ontdekt, zelfs voordat een
vrouw klachten heeft. Bij ontdekking in een
vroeg stadium is genezing bijna in alle
gevallen mogelijk. In de baarmoederhals
kunnen in de jaren veranderingen optreden,
die kunnen leiden tot baarmoederhalskan
ker. Door eens in de vijfjaar een onderzoek
te laten doen is het mogelijk deze verande
ring op tijd te ontdekken en kan baarmoe
derhalskanker worden voorkomen. Daarom
is sinds 1985 het bevolkingsonderzoek baar
moederhalskanker in Nederland ingevoerd.
Na invoering van dit bevolkingsonderzoek is
het aantal vrouwen dat baarmoederhalskan
ker krijgt, venninderd naar ongeveer 750
vrouwen per jaar.
Bij de uitnodiging zit een laboratoriumkaart
en een folder met nadere informatie. Nadat
de vrouw de uitnodiging heeft ontvangen
maakte zij een afspraak met haar huisarts,
haar gynaecoloog of met STAR. Op de
afgesproken datum neemt zij de laboratori
umkaart mee.
Voorafgaand aan het onderzoek stelt de arts
een aantal vragen die van belang kunnen zijn
voor het onderzoek. Als de vrouw op de
onderzoeksbank ligt, kijkt de arts naar de
baarmoedermond en neemt met een spateltje
wat slijm weg. Het uitstrijken duurt enkele
minuten en is meestal pijnloos. Het slijm
wordt op een glaasje gedaan en wordt ver
volgens samen met de laboratoriumkaart van
de vrouw naar het laboratorium opgestuurd.
De huisarts spreekt met de vrouw af hoe zij
de uitslag te weten komt. Soms moet het uit
strijkje opnieuw worden gedaan omdat het
uitstrijkje technisch niet goed is gedaan. Ook
kan verder onderzoek nodig zijn omdat bij
voorbeeld een onschuldige ontsteking is ont
dekt. Een afwijkende uitslag hoeft niet auto
matisch baarmoederhalskanker te betekenen.
De GGD Zuidhollandse Eilanden coördi
neert het bevolkingsonderzoek. Adresgege
vens krijgt zij via de gemeentelijke basisad
ministratie. Gegevens kunnen worden uitge
wisseld met de informatiesystemen van de
huisartsen.
Op deze uitwisseling en registratie van gege
vens is de Wet Bescherming Persoonsgege
vens van toepassing. Als vrouwen hier
bezwaar tegen willen maken of meer willen
weten kutmen zij de GGD bellen. Op werk
dagen van 9.00 tot 14.00 uur is een mede
werker van de GGD bereikbaar op telefoon
nummer: 0181 65 24 41.
