Geen nieuw
donorsysteem
e t J) i e
Bevolkingsonderzoek
baarmoederlialskanker
Eiaa)ndelijk nieuws
PREDIKBEURTEN
Kortingskaartjes
voor AutoRAI
Graven
Benefietconcert
voor LCH patiënten
Afsluiting project
Kamstjatka
EIUMIDEII-tllEUWS
EIIIII1DEI1-I1IEUW5
ANWB Tip van de week:
Bij Calvijn in de leer
Er zijn donoren nodig
W. H. Velema
Zondag 13 februari 2005
Waarom dit onderzoek?
Hoe verloopt dit onderzoek?
VRUDAG 11 FEBRUARI 2005
Geen verandering in het systeem
De Kamer heeft gesproken. Het donor
systeem wordt niet veranderd. Tot heden
kunnen organen alleen overgezet worden als
patiënten ol' hun nabestaanden toestemmen
in transplantatie.
Over deze regeling heb ik in het verleden
al eens geschreven. Er kwamen echter te
weinig organen voor transplantatie ter be
schikking.
Daarom is door Kamerleden voorgesteld
een ander systeem in te voeren. Dat wordt
genoemd het Actief Donor Registratiesys
teem (ADR). Deze regeling komt erop neer
dat mensen donor zijn, als ze drie keer niets
van zich laten horen. Men kan zich aan het
doneren van organen onttrekken door ken
baar te maken dat men er niet in toestemt dat
eigen organen (welke ook) worden getrans
planteerd.
Met deze nieuwe regeling verwacht men
meer organen beschikbaar te krijgen,
ofschoon dat in het buitenland niet het geval
is.
Niettemin heeft de Kamer dit voorstel
afgewezen. De oude regeling blijft van
kracht. Organen mogen bij het leven of na
het sterven alleen getransplanteerd worden
als de persoon in kwestie dan wel zijn nabe
staanden daarvoor toestemming hebben
gegeven. We blijven in Nederland er van uit
gaan dat er echt gedoneerd moet worden;
dus geen stilzwijgende toestemming met
daarop volgende toeëigening van iemands
organen door de samenleving.
Integendeel, van geval tot geval moet er
een ja gegeven worden van de zijde van de
donor, of diens nabestaanden. Het blijft gaan
om echte donaties. Dat wil zeggen: welbe
wust geschenk door het besluit om af te
staan.
Voor dit Nederlandse syteem heb ik de
jaren door, ook wel in 'Eilanden-Nieuws',
gepleit. Het is een misvatting dat de samen
leving eigenaar zou zijn van iemands orga
nen na diens dood. De persoon in kwestie of
zijn (haar) nabestaanden hebben het recht ja
i"ii'
of neen te zeggen op het verzoek van dona
tie.
Ik zal alle argumenten tegen het (nu afge
wezen) voorstel om stilzwijgend donor te
zijn, niet weer ophalen. In het verleden ben
ik daarop in details ingegaan.
Dat het systeem van echt vrijwillig done
ren gehandhaafd blijft acht ik van betekenis.
Ik wil er wel iets aan toevoegen. Juist met
het oog hierop stel ik dit onderwerp nog eens
aan de orde.
In de afgelopen weken heb ik foto's
gezien van patiënten die als zij geen long
transplantatie kunnen ondergaan, medisch
gesproken binnen enkele maanden zullen
sterven.
Die gesprekken en televisiebeelden heb
ben diepe indruk op mij gemaakt. Je zult als
zwaar longpatiënt maar zitten of liggen
wachten op donatie door een mens wiens
leven ten einde is gegaan.
Ik kan me voorstellen datje dan hoopt en
bidt dat er iemand zijn long(en) na overlij
den ter beschikking wil stellen. Menselijker
wijs gesproken betekent dat een verlenging
van het leven van deze patiënt.
Ik wil er op aandringen dat gezonde men
sen zich als donor melden en daarmee mede
mensen op een heel bijzondere manier van
dienst zijn!
Als de vraag klemt of wij dat mogen
doen, dus of wij mogen beschikken over
onze organen ten dienste van een medemens,
na ons sterven, zeg ik met volle overtuiging
ja. Bij ons sterven vergaat ons lichaam. Het
valt uiteen in wat in mijn jeugd genoemd
werd 'de groeve der vertering'.
Zouden wij dan niet een medemens
mogen dienen met organen die ten dode
opgeschreven zijn? Bij wijze van vergelij
king herinner ik aan bloedtransfusie, waarin
de gedachte van donatie een beslissende rol
speelt. Waarom wel bloed afstaan aan een
medemens en geen orgaan?
Denk u de nood van een medemens
in!
We moeten over de mogelijkheid van
donatie goed nadenken. Ik weet dat somm-
migen vrezen dat het sterven bespoedigd
wordt om het te doneren orgaan zo goed, zo
gaaf mogelijk in handen te krijgen.
Welnu, vanuit die vrees is het alleszins
gerechtvaardigd de beslissing aan nabe
staanden over te laten. Die kunnen in hun
toestemming tot donatie de situatie verdis
conteren waarin de stervende verkeert. Zij
kunnen als duidelijke voorwaarde stellen dat
het sterven niet bespoedigd wordt.
Het voorgaande betekent dat er met fami
lieleden die voor de beslissing komen te
staan, nog voor het sterven goed overleg
plaatsvindt. Zij moeten weten wat de patiënt
in kwestie gewild zou hebben.
Ik denk dat ik me niet vergis als ik zeg dat
er in tal van families over deze beslissing
niet tevoren wordt gesproken. Dan is er niet
over nagedacht. Plotseling staan achterblij
vende familieleden voorde vraag: transplan
teren of niet? Bij alle emoties rondom het
sterven is de reactie dan vaak; Neen, dat niet
ook nog.
Omdat ik zelf tegen het (nu gelukkig
afgewezen) systeem van ADR ben, voel ik
me gedrongen bij de lezers erop aan te drin
gen te overwegen, of zij niet donor zouden
willen zijn!
Mijn kritiek op het ADR-systeem mag
niet opgevat worden als kritiek op het done
ren als zodanig.
Integendeel, vanuit christelijke barmhar
tigheid wil ik daar voor pleiten. Er moeten
meer donoren zich melden in Nederland,
vanuit bewogenheid met medemensen.
Ieder die in twijfel verkeert raad ik aan,
zich in te denken hoe een familielid of
iemand uit de naaste omgeving er aan toe
zou zijn, als hij wacht op donatie terwijl er
geen donor beschikbaar is.
Als de nood zo dichtbij komt zal men
meer doordrongen zijn van de behoefte aan
een donor; mag ik ook zeggen: van de chris
telijke plicht om een medemens met orgaan
donatie te helpen!
Om juist dit laatste de lezers op het hart te
drukken heb ik het onderwerp nog eens aan
de orde gesteld.
Men zal begrijpen dat deze klemmende
oproep evenzeer kerkleden als niet-kerkJe-
den raakt. Hun motivatie zal misschien ver
schillend zijn, de gave is dezelfde.
Tweede Lijdenszondag
OUDDORP - Hersteld Herv. Kerk Dorps-
kerk: 9.30 uur onbekend en 18.30 uur
eerw. heer G. W. Nijhof, Urk. Ehen-
Haëzer: 9.30 uur eerw. heer G. W. Nij
hof, Urk en 18.30 uur ds. A. van Wijk,
Herkingen - Ger. Gem. 9.30 en 18.30
uur leesdienst - Prot. Kerk in Ned.
(Geref.) 10.00 uur ds. C. W. Hoek en
18.30 uur ds. C. G. Kant - Doopsgezin
de Gem. 9.30 en 18.30 uur ds. J. Smink.
GOEDEREEDE - Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 10.00 uur ds. H. van Gin-
kel. Goes en 18.30 uur ds. H. J. Catsburg,
Goes - Hersteld Herv. Kerk 9.00 en
10.45 uur ds. C. Gielen, Middelharnis en
17.00 en 18.45 uur ds. H. v. d. Ziel, Poe-
deroijen (ruilbeurt).
STELLENDAM - Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 9.30 uur ds. B. A. Belder,
Schelluinen en 17.00 uur ds. L. Wüllsch-
leger, Middelburg, bediening Heilige
Doop - Hersteld Herv. Kerk 11.15 uur
ds. A. van Wijk, Herkingen en 18.00 uur
kandidaat A. P. Muilwijk, Kesteren
Prot. Kerk in Ned. (Geref.) 10.00 uur
ds. C. G. Kant en 18.30 uur ds. C. W.
Hoek.
MELISSANT - Hersteld Herv. Kerk 10.00
en 18.00 uur ds. N. P. J. Kleiberg, Vee-
nendaal - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur
leesdienst - Prot. Kerk in Ned. (Geref.)
9.30 uur ds. .J. A. de Boer - Ger. Gem.
in Ned. 10.00 en 18.00 uur leesdienst.
DIRKSLAND - Prot. Kerk in Ned. (Her
vormd) 10.00 uur ds. A. Stijf, Zegveld
en 18.00 uur ds. G. van Meijeren - Ger.
cJir. streeliblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hollandse en Zeeuwse eilanden
is een uitgave van Uitgeversmaat
schappij Eilanden Nieuws BV
Versctiljning: dinsdag- en vrijdagavond
Tel. (0187)4710 20
Fax (0187)4857 36
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis
Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINISTRATIE:
tel.(0187)47 10 20
e-mail: AIgemeen@gebr-dewaaI.com
(onder vermelding van 'adv' of 'adm')
tarief per mm 0,29;
contracttarieven op aanvraag
slultingstermijn zakelijke advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
sluUlngstermljn overiydensberichten:
dinsdag en vrijdag 8.30 uur
voor foutief geplaatste advertenties als
gevolg van onduidelijke advertentie-
opdrachten of telefonisch opgegeven
advertenties kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Advertentie-acquisitie:
A. J. van der Velden,
06-50448359
REDACTIE:
hoofdredacteur: J. Villerius,
tel. (0187)47 10 22,
e-mail: J.Villerius@gebr-dewaal.com
Plaatsing van ingezonden berichten
kan zonder opgaaf van redenen
worden geweigerd.
ABONNEMENTEN:
Per kwartaal 9,50
Per halfjaar €18,50
Per jaar €36,00
Abonnementen zijn bij vooruitbetaling
en worden automatisch verlengd.
Opzeggingen schriftelijk
vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor
deze ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
postbank 167930
rabobank Middelharnis 342001108
Gem. 10.00 en 18.00 uur ds. P. Blok,
v.m. bediening Heilige Doop - Zieken
huis 14.30 uur de heer H. Scheermeijer.
HERKINGEN - Prot. Kerk in Ned. (Her
vormd) 10.00 uur kand. B. Jongeneel,
Alblasserdam en 18.00 uur kand. L. van
Rees, Nieuw-Lekkerland - Hersteld
Herv. Kerk 9.30 uur ds. A. van Wijk en
18.00 uur kand. B. D. Bouman, Som
melsdijk - Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
SOMMELSDUK - Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 10.00 uur ds. R. W. van
Mourik, bediening Heilige Doop en
18.00 uur ds. A. P. Voets - Lukaskapel
HDG 10.15 uur ds. L. de Wit en 15.30
uur Samenzangdienst - Prot. Kerk in
Ned. (Exodus) 10.00 uur ds. A. de Vos -
Rem. Ger. Gem. 10.00 uur de heer A.
Schrier - CAMA Gemeente 10.00 uur
de heer H. ten Voorde.
MIDDELHARNIS - Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 10.00 uur ds. A. P. Voets
en 18.00 uur ds. R. W. de Koeijer, Gies-
sendam-Nederhardinxveld - Hersteld
Herv. Kerk 9.30 uur ds. J. C. den Toom,
bediening Heilige Doop en 16.30 uur ds.
C. Gielen - Chr. Ger. Kerk 9.30 en
18.00 uur ds. P. den Butter - Ger. Gem.
9.30 en 18.00 uur leesdienst - Prot.
Kerk in Ned. (Geref.) 10.00 uur ds. L. J.
Lingen en 17.00 uur kand. P. v. d. Woel
- Ger. Kerk (Vrijgemaakt) 9.30 uur ds.
G. J. Bruijn en 14.30 uur ds. J. B. de Rij
ke.
NIEUWE TONGE - Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 9.30 uur ds. J. Geene, Kat
wijk en 18.00 uur ds. J. A. van den Berg,
Nieuw Lekkerland - Hersteld Herv.
Kerk 9.30 uur ds. U. R. Bijl, Moord
recht, voorbereiding Heilig Avondmaal
en 18.00 uur ds. C. J. P. v. d. Bas, Wou
denberg - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur
leesdienst.
OUDE TONGE - Prot. Kerk in Ned. (Her
vormd) 10.00 uur ds. G. van Meijeren
en 18.00 uur ds. L. de Wit - Ger. Gem.
10.00 en 18.00 uur leesdienst - Beréa
Gemeente geen opgave.
STAD aan 't HARINGVLIET - Prot. Kerk
in Ned. (Hervormd) 10.00 uur ds. A.
Vos, Wijk en Aalburg en 18.00 uur ds. P.
Nagel, Vlaardingen - Prot. Kerk in
Ned. (Geref.) 10.00 uur ds. N. J. A. van
Exel en 18.00 uur ds. Th. de Kok - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst.
DEN BOMMEL - Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 10.00 en 18.00 uur ds. C.
Doorneweerd, v.m. bediening Heilig
Avondmaal en nam. dankzegging Heilig
Avondmaal - Prot. Kerk in Ned.
(Geref.) 10.00 uur ds. B. J. Oldenhuis en
18.00 uur ds. Koekoek.
OOLTGENSPLAAT Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 9.30 uur ds. G. C. Kunz,
Dordrecht en 18.00 uur dr. T. E. van
Spanje - Hersteld Herv. Kerk 9.30 uur
kand. B. D. Bouman, Sommelsdijk en
14.30 uur ds. H. van der Ziel, Poederoij-
en - Prot. Kerk in Ned. (Geref.) 9.30
uur de heer K. Baas en 18.00 uur ds. F. A.
Petter - Ger. Gem. 9.30 en 18.00 uur
leesdienst.
LANGSTRAAT - Prot. Kerk in Ned.
(Hervormd) 10.00 uur ds. L. D, Burger,
Waddinxveen.
wordt In de Amsterdam RAI wordt van 10
t/m 20 februari 2005 de AutoRAI gehouden,
de 'place to be' voor echte autoliefhebbers!
Als u geen zin heeft om in de rij bij de kassa
te wachten, kunt u alvast in de voorverkoop
uw ANWB-entreebewijs kopen. En u hoeft
niet alleen niet in de rij, u krijgt ook nog eens
1,50 korting op de toegangsprijs. Reden
genoeg dus om alvast uw entreebewijs te
kopen bij VVV/ANWB Middelharnis of
VVV/ANWB Hellevoetsluis. Voor meer
informatie kunt u bellen naar: 0187-484870
of0181-3123I8.
Helaas niet de graven van Egmond en
Hoorne. Dat was historisch gezien inte
ressant geweest. Nee, het was echt gra
ven in het domicilie van deze eilandbe
woner. Onverhoeds streek de groente
karavaan in het inmiddels bekende
dorpje neer om binnen de kortste tijd
de hele boel overhoop te halen. Een
week na aanvang van de werkzaamhe
den kreeg een aantal bewoners een
brief met summiere tekst en uitleg.
Inmiddels waren op onbestemde
afstand van elkaar gaten gegraven. Er
ontstonden manshoge molshopen en
daaruit staken zwarte buizen. Het leek
moderne kunst, maar het was techniek.
Graafkunde, zogezegd. De grote gaten
werden middels een van de Wester-
scheldetunnel afgekeken boortechniek
met elkaar verbonden. Het water uit de
reuzenputten werd met tankwagens
afgevoerd. Daarna werden buizen met
behoorlijke doorsnee in de gegraven
tunnelbuis gestopt. Beter gezegd:
getrokken. Daarna kwam er een kink in
de kabel. Of Uever gezegd: er kwam
geen kabel door de buis. Het trekken
van 230Volt-kabels voor huis-tuin-en-
keuken verliep van geen kant. Er was
inmiddels, i.v.m. de veiligheid,
gevraagd om een betere omheining van
de werkzaamheden, maar dat was vol
gens de deskundigen niet nodig. De
klus werd uiteraard dagelijks van alle
kanten bekeken, maar toen zette de
vorst én een uitzonderlijk slechte plan
ning de groenteboer uit Ridderkerk een
hak. De al eerder bepleite veiligheids
hekken werden onverwijld aangevoerd
en de sleuven werden bedekt met ijze
ren platen. Een aantal hekken werd
korte tijd later door oproerige omwo
nenden, die hun nabijgelegen parkeer
plaatsen tijdelijk waren kwijtgeraakt,
aan de kant gezet. Het praktische pro
test, ofwel burgerlijke ongehoorzaam
heid, hield niet lang stand. Voor de
jaarwisseling stonden de hekken, ver
ankerd en wel, weer stevig op hun
plaats.
Het nieuwe jaar begon hoopvol. Het
leek er even op dat de sleuf zou worden
dichtgegooid en bestraat. Maar schijnt
bedriegt. Er werd steeds verder het dorp
in gegraven en de toegezegde termijn
van vijftien werkdagen werd ruim
schoots overschreden. Sterker nog, de
medio december gegraven sleuven
moesten open blijven om de kabels voor
de rest van het dorp te kunnen trekken.
Over de begin december afgesproken
termijn van vijftien werkdagen werd
niet meer gesproken. Uiteindelijk werd
het wegdek begin februari gedicht. Dat
is, mild gerekend, zo'n vier werkweken
later dan toegezegd. Er kan maar één
les getrokken worden uit dit minidra
ma, de onthoofding van Hoorne en
Egmond is uiteraard van een heel ande
re orde. Alhoewel de gemeente M. haar
handen in onschuld waste, raad ik haar
voortaan haar bevoegdheden te gebrui
ken, zodat niet begin december met
dergelijke werkzaamheden wordt
begonnen. Als een blikje bier op straat
niet mag, moet ook de uitvoering van
een dergelijk werk vlak voor de winter
se feestdagen een HALT worden toege
roepen.
Zaterdagavond 19 februari wordt in de
Triomfatorkerk. Gebroken Meeldijk 150 te
Barendrecht een benefietconcert gehouden
voor patiënten met de zeldzame ziekte Lan-
gerhans Cel Histiocytose (LCH). Naast een
concert zal kinderarts/oncoloog van het Sop-
hiakinderziekenhuis dr. M.M. van Noesel
uitleg geven over deze slopende - en soms
dodelijke - ziekte. De opbrengst van de
openschaalcollecte is bestemd voor weten
schappelijk onderzoek, in de hoop dat een
medicijn tegen de ziekte kan worden gevon
den. De avond wordt georganiseerd door
Gonda Schipper, wiens zoon Marco aan
LCH lijdt.
Tijdens het concert zullen werken ten geho
re worden gebracht door diverse gerenom
meerde beroepsmusici. Bijzonder is dat ook
Marco zelf zal musiceren. Samen met Saskia
Pereira zal hij op de Waldhoorn werken van
J.S. Bach en G.F. Handel ten gehore bren
gen. Zijn zus Arrianne is harpiste en speelt
samen met organist Arjen Leistra. Gonda
zelf zingt op ontroerende wijze een aantal
aria's uit De Messiah van Handel en Stradel-
la. De avond zal verder worden gevuld door
een sextet onder begeleiding van Arjen Lei
stra. De bezoekers zullen kunnen genieten
van werken van Bach, Bruhns, Vivaldi, maar
ook van Mchedelov, Nadermann en Tho
mas.
De aanvang van het concert is 19.30 uur, de
zaal gaat open om 18.45 uur. De entree en
consumpties zijn gratis. De opbrengst van de
openschaalcollecte gaat, evenals van de een
malige acceptgiro's, naar de stichting LCH
voor verder wetenschappelijk onderzoek.
Meer info over de ziekte LCH vindt u op
website www.histio.nl.
Kamstjatka, een gebied ver weg in het kou
de Rusland, heeft al enkele jaren nauwe ban
den met Goedereede. Vijfjaar achter elkaar
heeft de diaconie van de Hervormde
Gemeente garant gestaan voor dit project
van Friedenstimme. Een aantal jaren heeft
de kerkelijke gemeente haar steentje letter
lijk bijgeciragen door het organiseren van
een rommelmarkt waarvan de opbrengst
voor dit project was.
De Diaconie van de Hervormde Kerk heeft
in 1999 besloten om een langlopend project
met een maximale duur van vijfjaar te steu
nen. Hierbij is gekozen voor een project van
Friedenstimme. Het project bestaat uit het
stichten van een Christelijke gemeente (niet
geregistreerde Baptisten) in het GOS (dit is
het Gemenebest van Onafhankelijke Staten,
voorheen de Sovjet-Unie) en dan met name
in Kamstjatka. De eerste jaren was vooral
het doel om een evangelist uit te zenden,
zodat er contacten gelegd zouden kunnen
worden met de plaatselijke bevolking. Daar
na was vooral het doel om enkele praktische
zaken te verwezenlijken zoals een huis, auto,
een rupsvoertuig ('Niwa'), onderhoud
gebouwen en dergelijke. Het geld is door
middel van een grootse rommelmarkt bij
elkaar gebracht.
Deze rommelmarkt is op het eiland wel
bekend, gezien de massa's mensen die daar
elk jaar weer op aflcomen. Deze rommel
markt wordt al jaar en dag georganiseerd op
de zaterdag voor Pinksteren. Het organise
rende comité heeft zich verschillende jaren
met man/vrouw en macht ingezet om veel
geld op te halen voor dit project. Nu de vijf
jaren voorbij zijn zal er een afsluiting van
het project plaatsvinden in verenigingsge
bouw 'de Ark', Kerkpad te Goedereede. De
Diaconie nodigt u van harte uit om de
Powerpoint-presentatie van Friedensstimme
te komen zien, en om elkaar te ontmoeten als
betrokkenen en Friedenstimme. Tevens zal
er een boekentafel zijn. Aanvang 20.00 uur;
vanaf 19.30 uur is er ontvangst met koffie.
De Stichting "In de Rechte Straat' is de
instelling die al vele tientallen jaren een plei
dooi voert voor het getuigend gesprek met
Rome, met de rooms-katholieke kerk dus.
Ze geeft maandelijks een gelijknamig blad
uit. Gedurende de laatste jaren schreef prof.
dr. W. van 't Spijker hierin een serie van
vijfentwintig artikelen. Hij behandelde daar
in de inhoud van de Institutie, het hoofdwerk
van de reformator Johannes Calvijn. Met de
aandacht die aan dat boek werd gegeven,
ging de Stichting 'In de rechte Straat' terug
naar de oorsprong van het gesprek met
Rome. Calvijn schreef zijn Institutie immers
in het midden van de 16e eeuw, de tijd toen
de kerk van de Reformatie in haar eerste
jeugd was. Vooral dit boek, zijn hoofdwerk,
stelt de thema's aan de orde die toen van
belang waren en dat nu nog onverminderd
zijn. De Reformatie beleed dat God zonda
ren aanneemt, ze rechtvaardigt door Zijn
genade alleen, uit het geloof en door het
werk van Christus, de Middelaar. Deze
belijdenis is nog even actueel. Vandaar dat
het goed is dat er opnieuw aandacht is
gevraagd voor Calvijn en zijn boek.
Prof. Van 't Spijker doceerde vele jaren
kerkgeschiedenis en kerkrecht aan de Theo
logische Universiteit te Apeldoorn. Hij is
een groot kenner van de geschiedenis van de
Reformatie. En niet alleen daarvan... De
genoemde artikelen werden onlangs in boek
vorm gebundeld. Het is een aantrekkelijke
uitgaaf geworden, aangevuld met illustrades
en een literatuuroverzicht. De vijfentwintig
hoofdstukken worden voorafgegaan door
een uitvoerige inleiding waarin het leven
van de reformator wordt geschetst en een
overzicht van zijn werk wordt gegeven. Cal
vijn schreef zijn leerboek min of meer naar
de volgorde van de Apostolische Geloofsbe
lijdenis. Dus eerst wordt ingegaan op de
belijdenis aangaande God de Vader, Hij die
de Schepper is, de God die in Zijn voorzie
nigheid alle dingen bestuurt en regeert.
Daarna komt Christus ter sprake, Gods enig
geboren Zoon, de Middelaar tussen God en
mensen. In dat licht is er ook aandacht voor
de mens als zondaar, die Gods Wet heeft
overtreden. Het derde grote stuk betreft het
werk van God de Heilige Geest. Daarbij
komen aspecten aan de orde als het geloof,
de bekering, de rechtvaardiging, de verkie
zing, het gebed. Het vierde deel van de Insti
tutie geeft aandacht aan de 'hulpmiddelen',
namelijk de kerk, de sacramenten, maar ook
de overheid.
Calvijn heeft zijn hele leven aan de Institutie
gewerkt. In 1536 verscheen hel als een klein
boek, een soort catechismus. Maar toen het
in 1559 in zijn definitieve versie op de markt
kwam, was het uitgegroeid tot een stan
daardwerk in vier 'boeken'.
"Vrijwel de gehele hoofdsom van onze wijs
heid, voorzover deze voor ware en volko
men wijsheid dient gehouden te worden,
bestaat in twee delen: de kennis van God en
de kennis van onszelf. Maar omdat deze
twee met vele banden onderling verbonden
zijn, is hel niet gemakkelijk om te onder
scheiden welk van de twee aan de ander
voorafgaat en uit zichzelf voortbrengt." Zo
begint Calvijn zijn bock. Die eerste zin laat
al zien waar het Calvijn om te doen is: om
het oefenen van de ware wijsheid, dat is: de
kennis van God. Echter, zo zegt hij, kennis
van God zal er niet zijn, tenzij dat we zelf
kennis bezitten. Maar anderzijds: hoe zal ik
mezelf kennen zonder God te kennen'.' In dit
verband - en op veel andere plaatsen -
noemt hij ook de noodzaak van de ware
vroomheid. Wat bedoelt hij daarmee?
"Vroomheid noem ik de mei liefde verbon
den eerbied voor God, die de kennis van Zijn
weldaden tot stand brengt."
Prof. Van 't Spijker laat het overtuigend
zien: Calvijn wenste met zijn Institutie niet
anders dan uitleg van de Heilige Schrift. Hij
wilde heenleiden naar de Schriften zelf.
Daar ging het hem om. Voor hem is de
Bijbel het Woord van God, waarvan de
inhoud belrekking heeft op het eeuwige heil,
namelijk op de vergeving van de zonden en
de heiliging van heel het leven.
Calvijn is in zijn Institutie ook eerlijk in de
tekening wie de mens is: een mens onder de
zonde, "die herinnerd moet worden aan de
ellendige staat van zijn afzichtelijke schan
de." Hij zoekt eveneens naar Bijbelse woor
den om te zeggen Wie de Heere is. Een God
die om Christus' wil goddelozen rechtvaar
digt. "Deze rechtvaardiging behelst twee
dingen", zo vat Van 't Spijker samen, "Gods
eer moet ongeschonden blijven. Dat motief
staat voorop." Maar ook dit: dat het
geweien voor God tot rust wordt gebracht,
wanneer het rust in de welwillendheid, de
genadige gezindheid van God."
Veel meer andere thema's komen in dit
prachtige boek aan de orde: de eenheid van
oud en nieuw verbond, Gods genadige ver
kiezing, Gods toorn en Zijn liefde, de gewis-
heid van Zijn beloften, etc. Wilt u weten hoe
de leer van de Reformatie luidt? Wilt u het
als in een notendop onder ogen hebben?
Lees en herlees dan dit boek.
Laat ik tot slot iets weergeven van wat mij
trof toen ik las hoe Calvijn schrijft over het
bidden, "leder die zichzelf gereedmaakt om
te bidden, dient zichzelf vanwege zijn zon
den te mishagen en de persoon en de gezind
heid van een bedelaar aan te nemen. En dit
kan zonder boetvaardigheid niet gebeuren."
Iemand die tot God nadert, zegt Calvijn,
dient niet alleen een diepe indruk te hebben
van de majesteit van God. Hij moet ook zijn
eigen gebrek kennen en dat ook naar waar
heid gevoelen. Het is alsof we hier onze
eigen Heidelbergse Catechismus horen;
"Dat wij onze nood en ellendigheid recht en
grondig kennen, opdat wij ons voor het aan
gezicht van Zijn Majesteit verootmoedi
gen."
N.a.v.:Profdr. W. van 't Spijker, Bij Calvijn
in de leer. Een handleiding bij de Institu
tie. Uitgeverij Den Hertog te Houten.
Gebonden. Géillustreerd. ISBN 90-331-
833-5. 213pag. Prij.s 1H,90.
J.M.J. Kieviet
In de maand januari van dit jaar worden
vrouwen die zijn geboren in het jaar 1945 in
de Regio's Voorne-Putten-Rozenburg, de
Hoeksche Waard en Goeree Overflakkee
opgeroepen voor het bevolkingsonderzoek
naar baarmoederhalskanker. Zij worden
opgeroepen door de GGD Zuidhollandse
eilanden of door hun eigen huisarts. Deel
name aan dit onderzoek is gratis. Vrouwen
in de leeftijd van 30 tot en met 60 jaar ont
vangen eens in de vijfjaar een uitnodiging
voor het onderzoek. Vervolgens kunnen zij
bij de huisarts een afspraak maken om een
uitstrijkje te laten maken. De huisarts is
ervan op de hoogte dat de vrouw is uitge
nodigd voor dit onderzoek. Als een vrouw
niet door haar eigen huisarts onderzocht wil
worden, kan zij een afspraak maken bij de
Stichting Troinbosedienst en Artsenlabora
torium (STAR) te Rotterdam. Het onder
zoek wordt daar door een speciaal opgelei
de doktersassistente uitgevoerd. Het tele
foonnummer van deze stichting is 010
2890250. Is een vrouw reeds onder behan
deling bij een gynaecoloog, dan kan het
onderzoek ook worden uitgevoerd door de
gynaecoloog.
Als een vrouw niet wil of kan deelnemen aan
dit onderzoek, dan kan zij het antwoordfor
mulier terugsturen naar de GGD. Dit formu
lier is bijgevoegd bij de uitnodigingsbrief.
Hierop kan de reden van 'niet-deelname'
worden ingevuld.
Door middel van een eenvoudig onderzoek
kan een voorstadium van baarmoederhals
kanker worden ontdekt, zelfs voordat een
vrouw klachten heeft. Bij ontdekking in een
vroeg stadium is genezing bijna in alle
gevallen mogelijk. In de baarmoederhals
kunnen in de jaren veranderingen optreden,
die kunnen leiden tot baarmoederhalskan
ker. Door eens in de vijfjaar een onderzoek
te laten doen is het mogelijk deze verande
ring op tijd te ontdekken en kan baarmoe
derhalskanker worden voorkomen. Daarom
is sinds 1985 het bevolkingsonderzoek baar
moederhalskanker in Nederland ingevoerd.
Na invoering van dit bevolkingsonderzoek is
het aantal vrouwen dat baarmoederhalskan
ker krijgt, verminderd naar ongeveer 750
vrouwen per jaar.
Bij de uitnodiging zit een laboratoriumkaart
en een folder met nadere informatie. Nadat
de vrouw de uitnodiging heeft ontvangen
maakte zij een afspraak met haar huisarts,
haar gynaecoloog of met STAR. Op de
afgesproken datum neemt zij de laboratori
umkaart mee.
Voorafgaand aan het onderzoek stelt de arts
een aantal vragen die van belang kunnen zijn
voor het onderzoek. Als de vrouw op de
onderzoeksbank ligt, kijkt de arts naar de
baarmoedermond en neemt met een spateltje
wat slijm weg. Het uitstrijken duurt enkele
minuten en is meestal pijnloos. Het slijm
wordt op een glaasje gedaan en wordt ver
volgens samen met de laboratoriumkaart van
de vrouw naar het laboratorium opgestuurd.
De huisarts spreekt met de vrouw af hoe zij
de uitslag te weten komt. Soms moet het uit
strijkje opnieuw worden gedaan omdat het
uitstrijkje technisch niet goed is gedaan. Ook
kan verder onderzoek nodig zijn omdat bij
voorbeeld een onschuldige ontsteking is ont
dekt. Een afwijkende uitslag hoeft niet auto-
matisch baarmoederhalskanker te betekenen.
De GGD Zuidhollandse Eilanden coördi
neert het bevolkingsonderzoek. Adresgege
vens krijgt zij via de gemeentelijke basisad
ministratie, (jegevens kunnen worden uitge
wisseld met de informatiesystemen van de
huisartsen.
Op deze uitwisseling en registratie van gege
vens is de Wet Bescherming Persoonsgege
vens van toepassing. Als vrouwen hier
bezwaar tegen willen maken of meer willen
weten kunnen zij de GGD bellen. Op werk
dagen van 9.00 tot 14.00 uur is een mede
werker van de GGD bereikbaar op telefoon
nummer: 018165 24 41.
