Fruitig accent in brood
zorgt voor feeststemming
pimpernel "'^S"""
jsêfMf^^^^ihm
W. P. WITTE
prettige feestdagen
en een heel
voorspoedig 9C I
nieuwjaar...
C. J. F. Breen
e Mersfda^en en
een gezond
en voorspoedig 2005
fa. J. Grinwis en Zn.
Pmttig^
Fa. J. van Wijk
EIIAtlDBI-raEtJWS
Gelukkig 2005
^a^-^iif^vtcC „0^f€n^
prettige Kerstdagen en een voorspoedig 2005
gezegende Kerstdagen
en een voorspoedig 2005
De Stichting
Koninklijl(e Fanfare
„Apollo"
Vruchtenbrood vooral vreugdebrood
Met de feestdagen in het verschiet,
kopen bakkers massaal vruchten,
noten en spijs in. Want of het nu gaat
om Kerstmis of om andere feestdagen,
er moet feestbrood worden gebakken.
Brood en feest vormen een traditionele
combinatie. Het deeg voor het brood
dat dan wordt gebakken, wordt gevuld
met vruchten, vaak versierd met noten
en bestrooid met suiker. Waar komt
het gebruik vandaan om deeg te vullen
met vruchten, noten of een een mengsel
daarvan? Een ode aan de vruchtbaar
heid? Het opmaken van een 'restje'
gedroogde druiven? Of gewoon uit lou
ter lekkere luxe? De lezingen erover
verschillen. Wel is bekend dat het ver
mengen van de oogst van bomen en
struiken met de opbrengst van de
graanakker oeroud is.
Brood of gebak?
Verschil tussen krent en rozijn
Andere landen en culturen
Rozijnenbroodtosti met banaan
RIVAL-GRINWIS v.o.f. Deuren Kastenbedrijf
voor het jaar 2005 heel veel geluk en voorspoed
Zuid Zijde Haven 7, Goedereede, tel. (0187) 49 99 30
Qeztgmdt kerstdagen
en
(^eCu/^ ^euzüjaar
toegewenst
Hoveniershedrijf B. Temmink
een fijne Kerst en een goed 200^ toe.
Hoveniersbedrijf B. Temmink
Directie en medewerkers wensen alle relaties, familie en vriencien
Woningbouwvereniging Beter Wonen
Goedereede |^-^^*^s^ ^^-^"^^>^ ^.-^
Bestuur, Raad van Commissarissen
en personeel wensen tiuurders en
leden goede feestdagen en een
voorspoedig 2005
Kapsaion De Spiegel
Prettige Kerstdagen
Gezegende Kerstdagen
een voorspoedig 2005
Breenstraat 21, GOEDEREEDE
Wij wensen u
prettige 'i^rstdagen
en een
Voorspoedig 9{k-uzüjaar
Landbouw-Loonbedrijf
wenst familie, vrienden en klanten
Zuid-Havendijk 2, 3252 LW Goedereede, telefoon (0187) 491229
Wij wensen iedereen
toe namens liet
hele CoopCompact team!
Doelvweg 2 - Goedereede lekker dichtbij!
De GRATIS I
CoopClubCard...
voor meer voordeel
en extreem hoge
kortingen!
De ciubCard voordelen
op een rijtje:
VISKOTTERTUIGAGE
GAS - WATER - WARMTE
wenst familie, vrienden en clientèle
te Goedereede
Prettige feestdagen
Voorspoedig nieuwjaar
PAGINA 6
WOENSDAG 22 DECEMBER 2004
Vooral bij feestelijke gelegenheden vond
men gewoon brood te gewoon en verrijkte
de bakker het deeg met krenten, rozijnen en
ander gedroogd fruit. Vaak wordt daar nog
een extra, mierzoete vulling van gemalen
amandelen - in feite ook 'vruchten' van de
notenboom - aan toegevoegd in de vorm van
een rol spijs. De krenten en rozijnen zorgen
dan juist voor het verfrissende accent van
wege de zuren die in de gedroogde druifjes
zijn opgeslagen.
Volgens Johan de Bruijn van het Nederlands
Centrum voor Volkscultuur heeft de toepas
sing van vruchten in brood te maken met de
conservering van fruit in vroeger tijden.
"Bijvoorbeeld in paasbrood werd fruit ver
werkt dat over was gebleven van de winter
voorraad. Dan waren de potten weer leeg."
Tot in de jaren zestig van de vorige eeuw
waren het indrogen en het versuikeren van
fruit een veel beproefde conserveringsrae-
thoden. Indroging was in vroeger eeuwen
zelfs de belangrijkste bewaarmethode van
fruit.
Het voegen van vruchten bij het deeg brengt
deze broden dichter bij gebak en cake. Sne
den vruchtenbrood worden dan ook vaak bij
een feestelijke koffietafel, als tussendoortje
öf 's middags tijdens de 'tea' geserveerd.
We zien ze bij hoogtijdagen in alle streken
van ons land op tafel verschijnen, de kren-
tenweggen, zoete broeders, krentenkaters en
rozijnenbroden.
En miniatuurversies als koffiebroodjes of
muffins? Mag je deze knipogen naar gebak
nog wel broodjes noemen? En wat te denken
van onze oliebol? Niet alleen in Nederland,
ook in andere landen is het toevoegen van
gedroogde appeltjes, abrikozen, cranberries,
dadels en vijgen een goed gebruik in vreug
devolle tijden. Altijd in gedroogde vorm,
anders zou het deeg te nat worden en niet
willen rijzen.
Wel moeten de vruchten eerst eventjes
geweld worden in water, anders krijg je een
te droog vruchtenbrood. Het weken luistert
nog nauw ook. Het mag niet te lang en niet
te warm, want dan worden de vruchtwandjes
slap. Het deeg krijgt dan vlekken en de sui
kers en zuren ontsnappen aan het vrachtje.
Suikers en zuren maken het deeg minder
soepel en elastisch. Bovendien bevat fruit
natuurlijke stoffen die het rijsproces rem
men. Vaklui zeggen dat 'de balans in de
receptuur' heel nauw luistert. Het deeg mag
niet te klef worden anders ontstaat er een
brood dat in je mond al snel weer een deeg
bal wordt. Een goed vruchtenbrood moet
veerkracht hebben. Het moet mooi glanzen
na het bakken en het mag, na afkoeling, met
poedersuiker worden bestrooid. Maar is hel
nu brood of gebak? Bij bakkers valt alles
waarin gist het rijsproces verzorgt, onder de
noemer brood.
Vruchtenbroden in het noorden verschillen
van die bezuiden de grote rivieren. In hel
noorden en het oosten bakken de bakkers ze
vaker met krenten en in het zuiden komen er
juist rozijnen aan te pas. Tussen krenten en
rozijnen bestaat een aanzienlijk verschil.
Krenten zijn gedroogde vruchtjes van de
wijnstok. Aan deze stokken van hel ras Rai
sin de Corinthe (druiven van Korinthc)
groeien kleine, wat stugge druifjes. Ons
woord krent is afgeleid van Korinthc. De
krent verschilt duidelijk van de rozijn. Zijn
smaak is droger en zuurder en de kleur gaal
naar zwart. Ze worden vooral verb()uw<l in
Griekenland en verder in Californië en Aus
tralië. Het suikergehalte is zestig procent, lir
bestaan ook krenten van de krcntenboinn.
Dit zijn kleine struikachtigc bomen waaraan
de krenten groeien. Deze krenlcnboMicii
komen veel voor in Drenthe waar de kunli-ii
na de oogst worden gedroogd en vi-rkochl.
Rozijnen zijn afkomstig van verschillende
druivensoorten uit Zuid-Europa, Turkije en
Caüfomië. De kleur varieert van liclil j'ccl
(van gedroogde witte druiven) lol diep
paarsblauw en bruin (voor de blauwe pillozc
druiven). Een heel bekende soori is de Siilla
narozijn die van de gelijknamige pil loze
druif wordt gemaakt. Ook rozijnen hebben
een hoog suikergehalte van meer dan zeslig
procent.
In Nederlands vruchtenbrood worden hoofd
zakelijk krenten en rozijnen verwerkt. Van
oorsprong werden ze hoofdzakelijk gebak
ken voor hoogtijdagen. Of het nu ging om
kermis of kraamvisite, een doop- of huwe
lijksfeest, het was vrijwel altijd het krenten
brood dal dan cadeau werd gedaan en werd
gegeten. Zo werd de langwerpige krcnlcn-
wegge geschonken aan de kraamvrouw om
hel haar mogelijk te maken de visite Ie Irak
leren. Krentenbrood vervulde vroeger de
functie die gebak tegenwoordig heeft. In
sommige streken van ons land bestaan deze
gebruiken nog steeds.
Inmiddels is vruchlenbrood al lang niet meer
voorbehouden aan feestelijke momenten.
Krenten- of rozijnenbrood kun je 'gewoon'
bij de meeste supermarkten en bij veel war
me bakkers vinden. En krentenbollen? Die
zijn dag in dag uil vers gebakken verkrijg
baar.
Op sommige mooie uilvindingen hebben
soms meerdere landen patent, maar dat wil
len we meestal niel weten. Laten we het er
op houden dal onze oude en nieuwe Europe
se buren vruchlenbrood misschien in dezelf
de periode hebben 'ontdekt'. Of herontdekt.
WanI niets reisi zo snel als recepten. Hoe
veel broden uit buurlanden hebben wij de
laalsle jaren niel omarmd?
De lingelseti en de Ieren hebben een rijke
Iradilie ii] hel bakken van vruchtenbroden
en broodjes zoals plum bread, barm brack -
(•(■11 Iers soort vruchtenbrood - en bara brith
rriel krenten. Bara is het oude Keltische
woord voor brood en brith betekent
gevlekt. Je komt deze vruchtenbroden
legen in Wales. De Amerikanen hebben de
vruchtenbroden uit Engeland en Ierland
weer overgenomen van de emigranten.
Soms worden de vruchtenbroden daar ge
roosterd en bestreken met gezouten boter.
De Duitsers hebben ook geweldige 'Stol
len' en andere lekkere, regionale krenten-
en rozijnenbroden. De Italianen hebben de
panettone. Het is gevuld met krenten, rozij
nen en fijngesneden gekonfijte sinaasap
pel- en citroenschil. Het brood is van oor
sprong een specialiteit uit Milaan. Met de
kerstdagen is panettone, feestelijk verpakt
in cellofaan en met linten eromheen, te
koop in menige Italiaanse en (nu ook)
Nederlandse delicatessenwinkel. De hoge,
cilindrische vorm is karakteristiek voor dit
brood, evenals de fijne, luchtige structuur.
Een panettone kan het beste, in plakken
gesneden als cake, worden gegeten.
De Nederlandse bakkers laten zich weer
inspireren door hun collega's in het buiten
land. Behalve de hartige Italiaanse broden
met olijven en (zongedroogde) tomaten -
immers ook vruchten - komen nu ook hun
zoete vruchtenbroden in beeld. Er zijn ook
bakkers die tutti frutti gebruiken. Dat is een
mengsel van gedroogd en wat gekonfijt
fruit, bestaande uit gedroogde appeltjes,
peertjes, pruimen, abrikozen en perziken.
Via Turkse en Marokkaanse bakkers zijn
we ook in aanraking gekomen met broodjes
en koekjes waarin dadels, vijgen en gema
len noten zijn verwerkt. In Den Haag ken
nen ze een lokale lekkernij, bestaande uit
een plat brood met in het midden een span
nende, kruidige, zoete vruchtenvulling,
genaamd de Haagse kakker. Heerlijk.
Alleen... panettone klinkt lekkerder.
Een lekker warm hapje voor extra energie:
neem voor 2 personen 2 sneetjes rozijnen
brood en besmeer ze met in totaal 1 eetlepel
verse roomkaas (light) en druppel dan over
elk sneetje 1 theelepel vloeibare honing.
Snijd 1/2 banaan in plakjes en verdeel de
plakjes over 1 sneetje. Leg het andere sneet
je er met de besmeerde kant naar beneden
op. Bak de tosti in een tostiapparaat mooi
bruin. Snijd de tosti schuin lioormidden.
Bereidingstijd: ca. 6 minuten.
tuinontwerpburo
hoveniersbedhjf bv
Gespecialiseerd in hout, l<unststofen aluminium.
binnendeuren
buitendeuren
draaikiep raamkozijnen
schuifpuien
garagedeuren
schuifdeurkasten
Selekt dealer Novoferm garagedeuren
Provlnclaleweg 10a, ln(dustrleterreln Westerloo, 3252 LR Goedereede
Tel. (0187) 49 28 00 Fax (0187) 49 26 22
Wij danken de vele clientèle die het afgelopen jaar ons het vertrouwen
hebben gegeven en wensen iedereen
Familie, vrienden en bekenden
Hongaarseplein 15, 3252 AR Goedereede
wenst iedereen
Nieuwstraat 17, 3252 BG Goedereede
Tel. (0187) 49 36 23
TOT OP DE MILLIMETER GOED IN:
KUNSTSTOF (kozijnen
deuren)
GLASCENTRALE
GEREEDSCHAPPEN
BOUWPRODUCTEN
""10'" Werkplaats Showroom
Provincialeweg 14
3252 LR Goedereede
Tel. (0187)49 26 48
Fax (0187) 49 26 53
Het bestuur
wenst u
en een
Natasja van Heest
Zuidzijde Haven 17, 3252 BZ Goedereede
Tel. (0187149 11 07
Familie, vrienden en bekenden
N.Z. Haven 1
3252 BH Goedereede
''S»
Extreem hoge kortingen op
speciaal voor CoopClubCard
houders geselecteerde artikelen.
Één keer per jaar gratis I
boodschappenpakket bij
minimale besteding.
Provincialeweg 10
3252 LR Goedereede
Tel. (0187) 49 22 24, b.g.g. 49 13 55
Fax (0187) 49 33 90
NEFIT
J> E A L E R.
wenst zijn medewerkers,
sponsors en de bevolking
van de gemeente Goedereede
en een
»^JtA&.>>t.k ■<-**-«
