René De Clercq, pleitbezorger voor Vlaamse en Nederlandse Sinterklaasliedjes informatie diverse werlien in 2005 Nieuwe overeenkomsten voor exploitatie 'Grutterswei' Uitslag verloting W De Putter Gemeenteavond Chr. Geref. Kerk Vragers en dragers EIIAIIDBI-illEUWS Sinterklaasliedjes kregen andere betekenis tijdens de Eerste Wereldoorlog Outidorp M.F.G. 'Dorpstienden' 8 december 2004 19.00-20.00 u. PAGINA 11 VRIJDAG 3 DECEMBER 2004 Door dr. Pieter Vis, musicus Dit jaar herdacht België dat precies 90 jaar geleden de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) uitbrak. Bijna een mU- joen Belgen, waaronder vele Vlamin gen, vluchtten naar het neutraal gebleven buurland Nederland. Ook mijn schoonvader, de populaire letter kundige dr. René De Clercq (1877-1932) kwam met vrouw en drie kleine kinderen via Zeeuws-Vlaanderen en Roosendaal in Amsterdam terecht. Vele andere bekende Vlamingen zochten een goed heenkomen in het gastvrije broederland, waaronder de ster renkundige Marcel Minnaert, de schrijver Karel Van de Woestijne, musici zoals Joz De Klerk en Emiel Hullebroeck. Van de beeldende kunstenaars noemen wij de Jood se schilder Frits van den Berghe en de gebroeders De Smets. Door bemiddeling van zijn uitgever Van Dishoeck in Amster dam kreeg de dichter René De Clercq in Bussum een woning aangeboden. Daar leef de hij met zijn tweede vrouw (zuster van zijn eerste vrouw (1878-1909) en 5 kinderen. Er werden daarna nog twee kinderen geboren. De Clercq was tot aan zijn ontslag, dit van wege zijn sympathie voor een vrij Vlaande ren in België, werkzaam van 1915 tot 1916 als leraar aan de Belgische School in Amsterdam. Daar schreef hij al zijn eerste Sinterklaaslied. 'Aan de Belgische kinderen te Amsterdam'. Toch was dit liedje van een heel andere strekking dan de meeste vrolijke Sinterklaasliedjes vol verwachting als; 'Zie de maan schijnt door de bomen' of 'Sinter klaas kapoentje, gooi wat in mijn schoentje.' 'Ons kinderen van België trof d'oorlog al te zeer Wij hadden noch school noch boekje noch eigen huis noch hoekje noch kameraadjes meer. Na het beëindigen van deze 'Grote Oorlog' bleef De Clercq in Nederland, zijn gezin ging terug naar West-Vlaanderen. Als acti vist, zag hij België niet meer zitten en werd hij voorstander van een onafhankelijk Vlaanderen. Daarvoor werd hij door de Bel gische regering in 1920 ter dood veroor deeld. In 1929 werd hij op grond van de Amnestiewet gerehabiliteerd. Maar alsnog wenste hij niet terug te keren naar zijn Vaderland. Tijdens zijn vrijwillige balling schap in Nederland (Hij bezong: 'Neder land, mijn land geworden' als zijn tweede vaderland in zijn Verzenboek 'De Nood hoorn', 1915) werd hij een vooraanstaand aanhanger van de Groot-Nederlandse Gedachte en beslist niet te verwarren met het Nieuwe Duitse 'Reich' dat door Hitlers opkomst (het National Socialisme) in 1932 de kop opstak! Vanaf 192rwoonde de auto- didactische toondichter René De Clercq in Amsterdam met de bijna 30 jaar jongere pia niste Ria Vervoort. In deze periode (1920- '23) schreef hij wederom Sinterklaasliedjes maar nu voor het Sportparkblad 'De Ruyter' in Amsterdam-West. 1) Deze vrolijk getinte Sinterklaas met Zwarte Piet, tekening van Pieter Vis. 1980. Het gezin van de dichter in het bos van Bussum, tijdens de oorlogsjaren van 1914-1918. versjes, bijna volksliedachtig van toon, maar realistisch getint gaven een actuele kijk op de verwachting van naoorlogse kinderen op de aankomst van de grote Kindervriend. Jarenlang hebben menig Vlaamsgezind huisgezin in Nederland en België zijn Sin terklaasliedjes gezongen. Tot aan de Clercqs plotselinge dood reisde hij regelmatig naar Vlaanderen af en overnachtte hij onderweg bij zijn vrienden, de kunstenaarsfamilie Anton Pieck in Maartensdijk. Daar overleed hij ten gevolge van een acute maagbloeding op bijna 55-jarige leeftijd. René De Clercq, schreef nieuwe Sin terklaasliedjes Wie denkt dat Sinterklaas een allochtoon is, die zich tijdelijk alleen in Nederland vestigt en enkel hier de geesten van de componisten inspireert tot het maken van lofliederen, ver gist zich. Ook België, en voornamelijk Vlaanderen, kent de goede Sint, zoals blijkt uit de Sinterklaasliedjes, gemaakt door een Belg (een Vlaming) die ze overigens maakte als 'Allochtoon', als vluchteling in Neder land. Deze vluchteling is de bekende volks dichter Dr. René De Clercq (1877-1932), autodidactisch componist en een trouwe aanhanger van de Groot Nederlandse Gedachte). Het leek de schrijver een goede gedachte het verhaal af te sluiten met enkele door zijn schoonvader (genoemde dichter) gemaakte Sinterklaasliedjes. Ze beslaan 3 episodes uit zijn leven. Daarnaast geven de liedjes een aardig beeld van het kinderlijke verlangen naar de goede Sint en sluiten ze mooi aan bij de volksgebruiken van die tijd. Een kleine episode uit het dichtersleven van De Clercq, 1900-1914 Sinterklaas 1. Wees brave, broerke, brave. Ons kloefkes 1) staan gezet: Het ene bij de kave, 2) En 't ander onder 't bed. 't Zijn wortels in en raapkes, Wel zes of zeven gaapkes. Wees brave, ofweet-je niet Dat Sinte Klaas ons ziet? 2. Bid zoetekes, met zusje. De heiige tabbaardman. Heel koes gelijk een musje. Dat nog niet vliegen kan. En morgen, bij 't ontwaken, Uw schoonste kruiske maken! Wees brave, ofweet-je niet Dat Sinteklaas ons ziet? 3. Dan lopen, juichen, zoeken Uw marbels 3), band en top; De menten 4) en de koeken; Mijn langgelinte pop.' Een lachende René De Clercq, (Bijna een Sin- terklaaskop!) Van ieder mokje en tartje. Krijgt moederken haar partje. En zo vergeet-je niet Dat Sinte Klaas ons ziet. I) Klompjes 2) Kachel 3) Knikkers 4) Pepersnoepjes Dit vers verscheen in 'Liederen voor 't Volk', (blz.l 18- 119) Maldeghem, Victor Delille, 1903. Het gedicht werd later niet meer in andere heruitgege ven bundels opgenomen. Tweede episode uit De Clercqs dichtersleven, 1915-1920 Aan de Belgische kinderen te Amsterdam Ons kinderen van België trofd'oorlog al te zeer. Wij hadden noch school noch boekje Noch eigen huis noch hoekje Noch kameraadjes meer. 2x 2. Gij kinderen van Nederland Begaan met onze smart, Deed al wat kind'ren kunnen Door ons een plaatsje te gunnen In uw stad, uw school en uw hart. 2x 3. Thans diep en eeuwig dankbaar, vermogen we slechts helaas! En simpel Vlaams te zeggen Hoe wij onze wensen leggen Bij deze Sinterklaas. 2x 4. Blijft gij gespaard van oorlog Dit harde zware kruis Kome weldra dan de vrede Dan reist ge met ons mede ■■3^., ■■=4^'^ .Sj^ ^-^^ GEMEENTE GOEDEREEDE In ije periode vanaf medio maart tot na de zomervakantie van 2005 is het gemeentebestuur voornemens (asfalterings)werkzaamheden uit te laten voeren in en bij de woonkern Ouddorp. Verder wordt nog een aantal werkzaamheden aan de bevolking getoond. Het gemeentebestuur wil de bevolking over deze werken informeren en de gelegenheid geven van de plannen kennis te nemen, daarover vragen te stellen en opmerkingen kenbaar te maken. Op de volgende plaats en tijdstip wordt deze informatie verstrekt: Tijdens de bijeenkomst worden alle onderwerpen ter informatie getoond. Na de Inlooptijd worden de onderwerpen plenair behandeld. Over de data van de uitvoering van deze werken zullen betrokkenen en omwonenden nader worden geïnformeerd. Ten tijde van de werkzaamheden zullen waar nodig wegomleggingen worden aangegeven. In de streek- pers zuilen daarover mededelingen worden gedaan. naar België naar ons huis. 2X Dit vers schreef De Clercq toen hij werk zaam was als leraar aan de Belgische School voor vluchtelingkinderen aan de Ostadelaan te Amsterdam-West (1915-1918). Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij naar Neder land gevlucht. De dichter plaatste zijn aan klacht in het artikel 'Havere tegen Vlaande ren' (blz. 105) (Dietsche Stemmen. Tijd schrift voor Nederlandsche Belangen. Utrecht, Ie Jrg. nr. 2, december, 1915). Derde episode uit De Clercqs dich- tersjaren, 1920-1932 Sinterklaas in Holland (Allegretto Moderato) 1. Kinders hollen 't allen kant met verward getier; Sinterklaas is in het land. Morgen is hij hier! Rij maar, rij maar. Sinterklaas. Door het land van Rijn en Maas. Deel uw gaven, goede Sint, aan het Hollands kind. 2. Eer de Sint uit Spanje kwam, Sprak hij tot zijn knecht: 'Piet, wij gaan naar Amsterdam. Piet zegt: 'regelrecht. 3. Zeeuwse haver, Hollands hooi. Hebben wij voor 't paard. Sint wat staatje mijter mooi, En je witte baard! 4. Morgen, morgen is hij daar Rijdt van deur tot deur. Sintje, zie mijn schoen staat klaar. Stel mij niet teleur? 5. Voor gij weer naar Spanje trekt. Naar uw schoon paleis. Roepen wij al opgewekt: Sintje, goeie reis! Sinterklaas zal 't avond komen? (Allegretto) 1Sinterklaas zal 't avond komen. Sinterklaas de mijterman Sinterklaas n Recht uit Spanje komt hij an Heeft den koristen weg genomen. Rijdt al wat hij rijden kan, Refr.: Sinterklaas, Sinterklaas, Sinterklaas de mijterman. 2. Trouw bezoekt hij alle wijken. Sinterklaas, de mijterman. Denkt aan Grietje, denkt aan Jan Komt in ieder huisje kijken Houdt er stil met zijn gespan. Refr.: 3. Hoor, daar is hij met zijn wagen Sinterklaas, de mijterman. Wat niet op zijn wagen kan Dat zal Zwarte Piet wel dragen. Kindren, heet hem welkom dan. Refr.: 1) De Sinterklaasversjes die in handschrift bewaard zijn gebleven, schreef De Clercq circa 1921-'23 voor het Sportparkblad 'De Ruyter', officieel Orgaan van de Vereniging Sportpark De Ruyter (Bond van Amster damse Speeltuinen, Keizersgracht 232) in Arasterdam-West. Het was zijn oudste doch ter Elza Constantia Paulina De Clercq (1906-1989), die de liederen eind jaren zestig in eigen beheer uitgaf. De schrijver van dit artikel zong met twee kinderen - bei den waren toen 13 jaar oud - deze liederen voor een cd-opname. Uitgave van de Elza Vis-De Clercq Stichting, te Houten, 1994. 2) De hier gegeven verklaring is met toe stemming van de auteur ontleend aan 'Sint- Nicolaas' een verhandeling van mevr. F. Hardam-Van Omme te Zeist. 3) Over de herkomst en betekenis van het Sinterklaasfeest zijn uiteenlopende theo rieën gepubliceerd. Een merkwaardige bijdrage leverde dr. A.D. de Groot in zijn boek: 'Sint Nicolaas, patroon van de liefde', 1919. Het is een psy choanalytische studie over de Nicolaas- figuur en zijn verering in vroegere eeuwen, 1949. Auteur De Groot onderzocht naar de legenden van deze heilige en de elementen van ons Sinterklaasfeest en de symbolische seksuele betekenis daaraan toegekend. OUDDORP - Hieronder volgt de uitslag van de verloting van VV De Putter in Ouddorp: Ie prijs: 2202; 2e prijs: 1016; 3e prijs: 1865; 4e prijs: 2045; 5e prijs: 1583; 6e prijs: 1167; 7e prijs: 2327; 8e prijs: 1297. Het gewicht van het krentenbrood was 2480 gram en is gewonnen door de heer A. West- dijk uit Ouddorp. De boodschappeimiand is gewonnen door de heer S.D. Meuzelaar uit Hellevoetsluis. Prijzen kunnen worden afge haald bij mevrouw Westdijk-Bakelaar, Beatrixweg 12, 3252 BB Ouddorp. Op dinsdag 7 dec. 2004 wordt er in de zaal achter de Chr. Geref. Kerk, Hoflaan 41, Middelhamis een gemeenteavond gehou den. Op deze avond wil Dr. A. Baars, oud predikant van Middelhamis en nu hoogle raar aan de Theologische Universiteit, iets vertellen over zijn studie en promotie tot doctor in de theologie en het schrijven van zijn dissertatie. Aanvang 19.30 uur. Belang stellenden hartelijk welkom. OUDE-TONGE - In de 'Grutterswei' hebben burgemeester Van Pelt van de gemeente Oostflakkee en de heer Veer namens Optisport afgelopen dinsdag middag een nieuwe huur- en exploitatie overeenkomst ondertekend voor dit multifunctionele gebouw. Optisport Oostflakkee B.V. is al jaren de exploitant van de Grutterswei. In het verleden is daarvoor een tweetal overeenkomsten aangegaan met de gemeente Oostflakkee voor de huur en exploitatie van het cen trum. In de loop van de jaren hebben veel veranderingen plaatsgevonden op het gebied van veiligheid, juridische aan sprakelijkheid en het gebruik van de Grutterswei. De bestaande huur- en exploitatieovereenkomsten dateren van 1994 en zijn aangegaan voor een periode van 5 jaar. Zij zijn na deze periode tel kens met 5 jaar verlengd zonder dat de voorwaarden werden aangepast. Deze overeenkomsten zijn inmiddels sterk verouderd en daarom zijn de partijen met elkaar om de tafel gaan zitten om tot nieuwe overeenkomsten te komen. Het bleek in de praktijk niet altijd duidelijk wie voor welke onderdelen verantwoor delijk was en wie de kosten moest beta len. Ook vormden de bestaande afspra ken een belemmering voor een goede en efficiënte exploitatie van het centrum. Om een nieuwe start te kunnen maken heeft de gemeente Oostflakkee de huidige over eenkomsten met Optisport Oostflakkee B.V. opgezegd zodat per 1 juli 2004 de huur- en exploitatieovereenkomsten zouden worden ontbonden. Tijdens de onderhandelingen met het bestuur van Optisport Oostflakkee B.V. bleek al snel dat 1 juli 2004 niet haal baar was, ondanks het feit dat partijen in een vroeg stadium met elkaar in overleg waren getreden. Beide partijen hadden op dat moment echter wel de intentie er samen uit te komen en om die reden is toen besloten bestaande overeenkomsten in stand te hou den tot 1 januari 2005. Belangrijke punten voor de nieuwe overeen komst waren het in stand houden van de voorzieningen, de hoogte van de gemeente lijke bijdrage, de hoogte van de huurprijzen voor de verenigingen en het gebruik van de sporthal door de scholen. Voor deze belan gen heeft de gemeente voorwaarden bedon gen in de nieuwe overeenkomst. Nu over alle punten goede afspraken zijn gemaakt, konden de overeenkomsten worden onderte kend. Dat gebeurde dus dinsdag jl., een offi cieel moment waarbij ook de wethouders Van der Valk en De Vries aanwezig waren omdat zij bestuurlijk verantwoordelijk zijn voor het behaalde resultaat. De overeenkomst wordt aangegaan voor een periode van 10 jaar waarbij na 5 jaar de over eenkomst zal worden geëvalueerd. Met name de duidelijke splitsing in onderhoud is in het contract bijzonder te noemen. Partijen zijn dan ook van mening dat er een duidelij ke overeenkomst ligt waarbij tevens de juri dische verhouding goed is geregeld. Wethouder Van der Valk sprak dinsdagmid dag over een "moderne overeenkomst", waarbij het gaat om privatisering van de bin nenkant van de Grutterswei. Binnen de kaders van de overeenkomst en met inacht neming van de belangen van de plaatselijke verenigingen, kan Optisport de exploitatie nu geheel naar eigen inzicht uitvoeren. "Net zoals een woningbouwvereniging een woning verhuurt en de huurder inpandig zelf bepaalt welke stoffering en inrichting, e.d., hij daarin aanbrengt en hij z'n eigen huis houden runt", zo legde Van der Valk verge lijkenderwijs uit. Tot voor kort had de gemeente in dit alles nog een aardige vinger in de pap, maar met de nieuwe overeen komst doet ze nu een stap terug. "Wel blijft de gemeente eigenaar van het centrum en stelt ze de nodige voorwaarden om het voor zieningenniveau in stand te houden en opdat gebruikmaking daarvan voor de gehele samenleving gewaarborgd blijft", aldus bur gemeester Van Pelt toe. De titel heeft niets te maken met de uitdrukking 'kinderen die vragen, worden overgeslagen' of 'wie draagt de zwaarste lasten'? IJsdragers en zakkendragers zijn bekend, maar over hen gaat het ook niet. Met vragers worden in de eerste plaats die ouders bedoeld die nadrukkelijk vragen naar christelijk onderwijs. De traditionele vragers beschouwen de onder linge sainenhang van christelijke normen en waarden als wezenlijk voor het christelijk onderwijs. Schoolbesturen en het onderwijzend personeel en zij die het bijzonder onderwijs van harte steunen zijn de dragers. Alhoewel er uiteraard meer vragers zijn dan dragers en de dragers steeds minder met de vragers samenvallen, blijft de vraag naar confessioneel onderwijs al decennialang onveranderd. Secularisatie en ontkerkelijking hebben hoegenaamd geen invloed op de schoolkeus. Integendeel, veel ouders vinden de normen en waarden zoals die van oudsher met het bij zonder ondervkijs zijn verbonden nog altijd belangrijk. Deze ouders behoren wel tot de vragers, maar kunnen moeilijk gerekend worden tot de dragers. Het karakter van christelijk onderwijs staat in theorie garant voor een normen- en waardepatroon waaraan veel waarde wordt gehecht. Tegelijk is het waar dat voor een groeiend aantal ouders de band met de kerk is losgelaten. Soms wordt de schoolkeuze bepaald door traditionele over wegingen of zijn het grootouders die een voorkeur voor de christelijke school hebben. Dit is de zwakke schakel die christelijke scholen bedreigd. De ontkerkelijking schrijdt voort. Hierdoor wordt een steeds kleiner wordende groep ouders die het klassieke patroon wèl van bin nenuit draagft geconfronteerd met ouders voor wie de overdracht van specifieke waarden en normen meer pragmatisch dan principieel is. De uitdrukking: wie vxaagt die draagt doet steeds minder opgeld. Duidelijk is dat de verhouding tussen klassieke en nieuwe vragers en de van oud sher principiële dragers niet optimaal is. Dat gegeven zet de toekomstige verhouding onder druk. Maar als de vragers en de dragers genoegen nemen met een modus vivendi kan dit compromis tot in lengte vanjaren blijven bestaan. Anno 2004 wordt dit compromis meer en, meer op de proef gesteld door de komst van nieuwe religieuze en etnische minder heden. Er bieden zich nadrukkelijk nieuwe vragers aan, die net als de bestaande 'nieuwe' vragers feitelijk geen binding hebben met de iden titeit van de school. Zo geredeneerd zijn zwarte en islamitische scholen vooral bedreigend voor het bijzonder onderwijs. Moeten christelijke scholen, al dan niet gedwongen, een bepaald deel van de leerlingen populatie, afkomstig uit minderheden, toelaten? Is er voldoende draagvlak en zijn de dragers sterk genoeg om de nieuwe vragers te op te vangen? En wat heet opvangen in deze? Worden in de toekomst leerlin gen toegelaten vanuit de overtuiging dat de school daardoor niet inboet aan karakter of wordt er gekozen voor het instandhouden van een strikt toelatingsbeleid om daarmee de eigen identiteit te behouden?

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 2004 | | pagina 11