Website geopend voor de
watersnoodslachtoffers
Ruim 25 jaar geneeskunde
van de dalende levenslijn
POLITIE
0900-8844
■(^innaard
Afscheid verpleeghuisarts Van der Wulp
KMIROSTRUIK
Subsidie aan detailhandel beste stimulans
voor consumptie biologische producten
Ansichtkaartenbeurs
in Zierikzee
MAKELAARDIJ
ERA gel ons:
chr. streekblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hollandse en zeeuwse eilanden
Duizenden scholieren verzocht herinneringen te
verzamelen bij overlevenden
Project bestrijkt het hele rampgebied
Taxatierapport nodig van
woning of bedrijfspand?
^\L\MÈ^
(0187)68 47 21
Eén vertrouwd adres
voor al uw rijplezier!
actief in beeld en geluid
11
www.opelnieuws.nl
Toeristisch Imago
Onderzoek in december
van start
(0187) 47 02 72
(0187) 88 45 45
1^
Ka reis
Autoschade
Inbraak woning
4"^ VisserScVisser
BARENDRECHT*TEL 0180-642 111
MIDDELHARNIS «TEL. 0187-617 300
GOUDA «TEL 0182-358 235
BARNEVELD* TEL. 0342-405 140
Vrijdag 22 oktober 2004
77e jaargang
nr. 7350
Begin deze week is liet grootsclieepse
project '1835+1' begonnen, dat moet
leiden tot een 'on-line monument'
voor de slachtoffers van de water
snoodramp in 1953. Duizenden kin
deren op de Zuid-Hollandse en
Zeeuwse eilanden en in West-Bra-
bant is via hun scholen verzocht om
bij hun ouders, grootouders of ande
re familieleden herinneringen aan
rampslachtoffers te verzamelen en
om die verhalen toe te voegen aan een
speciale website (www.deramp.nl).
Om zoveel mogelijk deelnemers te
trekken, volgt de komende dagen een
uitgebreide promotiecampagne.
door Gert van Engelen
Het project '1835+1' is een initiatief van
Koert Davidse en Roel Wouters. Davidse
bracht eervorig jaar de documentaire 'De
Ramp'uit, waarin vijf vrouwen en drie man
nen aangrijpend vertellen hoe zij ternauwer
nood de watersnood hebben overleefd.
Daarmee legde Davidse hun getuigenissen,
oftewel mondelinge geschiedenis vast. Min
stens zo belangrijk vindt Davidse het om de
persoonlijke herinneringen aan de slacht
offers van de ramp levend te houden, om hen
zo te kunnen eren.
Die doden, 1835 in totaal plus een pasgebo
ren, verdronken, maar niet geregistreerde
baby uit Capelle, zijn in de afgelopen decen
nia grotendeels anoniem gebleven, behalve
dan bij hun nabestaanden. Koert Davidse wil
deze overledenen 'een gezicht en een stem
geven', en zette daartoe samen met nieuwe
mediamaker Roel Wouters een project op, in
samenwerking met Omroep Zeeland. Het
project heet '1835+1' om uit te drukken dat
er ook mensen aan de gevolgen van de ramp
zijn overleden.
Langzaam krijgt dit project nu vorm. Op het
internet is een website geopend, die bestaat
uit 1836 donkerblauwe lijnen en namen.
Soms licht een lijn op. Dat betekent dat bij
een bepaalde naam al een verhaal is achter
gelaten, waarin een kennis of familielid her
inneringen ophaalt aan het slachtoffer. Tot
nog toe zijn 23 lijnen 'gevuld' met feiten of
anekdotes, in een enkel geval vergezeld van
een foto. Alle slachtoffers zijn per woon
plaats in alfabetische volgorde gerangschikt.
Van Goeree-Overflakkee hebben zich nog
geen nabestaanden op de site gemeld. Om
toch een voorbeeld te geven, citeren we wat
ene Corry Lems-Hendrikse (1942) heeft
geschreven ter nagedachtenis van Adriana
H. Hendrikse-Wandel uit Ouwerkerk, gebo
ren in 1900: 'Zij was de moeder van mijn
nichtje. Tante Joane genaamd. Ik ben er vaak
geweest om met mijn nichtje te spelen.
Helaas is het hele gezin verdronken. Ik weet
nog dat zij veel lekkerder kon koken dan
mijn moeder.'
Massaal
Dat er nog maar zo weinig herinneringen
zijn 'ingekleurd', heeft ermee te maken dat
de site nog vrij jong is en er haast geen rucht
baarheid aan is gegeven. Zij is nog nauwe
lijks operationeel. Maar binnenkort zullen
meerdere mensen de site ongetwijfeld gaan
bezoeken. Afgelopen dinsdag is naar 'een
kleine duizend' scholen voor basis- en
voortgezet onderwijs, gezamenlijk goed
voor duizenden scholieren, een brief verzon
den met het verzoek de website aan te vul
len. De website is, anders gezegd, 'klaar om
in gebruik genomen te worden'.
Deze mailing is verzorgd door 'Scoop', het
Zeeuwse instituut voor sociale en culturele
ontwikkeling in Middelburg. Willem Huij-
breghs, adviseur culturele ontwikkeling van
'Scoop', vertelt dat dezelfde scholen zijn
benaderd als in 2003 is gebeurd voor het
watersnoodscholenproject 'Delta2003'
Opnieuw is de doelgroep de tien- tot vijf
tienjarige scholieren, een generatie die
bovendien vertrouwd is met het internet.
Gehoopt wordt dat zij massaal herinneringen
aan watersnoodslachtoffers weten te verza
melen, door opa's en oma's, ooms of tantes
te interviewen. Huijbreghs denkt dat de
respons groot wordt, dat de scholieren zullen
slagen. Dat baseert hij op ervaringen die hij
opdeed bij het vorige project. "De kinderen
wisten toen, voor werkstukken of projecten,
netwerken aan te spreken die groter waren
dan die van de direct betrokkenen. Zij boor
den een enorme laag menseri aan."
Huijbreghs vermoedt dat juist het leeftijds
verschil het de kinderen veel makkelijker
maakte om verhalen over de ramp los te
weken. "Kinderen zijn ontvankelijk en open
en hebben geen ballast. Grootouders dragen
aan hun kleinkinderen eerder hun levensver
halen en herirmeringen over dan aan hun
eigen kinderen. Ouders staan anders in het
leven, waardoor het contact tussen ouders en
voorouders soms stroever verloopt."
Uitsterven
De verhalen die scholieren aan kennissen of
familieleden weten te ontfutselen, hoeven
niet persé over de rampnacht te gaan, bena
drukt Koert Davidse. "Het mag ook over hun
schooltijd gaan, hun werk of over het leven
in het dorp. Als ze maar een gezicht krijgen."
Huijbreghs vindt verhalen over de water
snoodslachtoffers bovenal van belang,
omdat zij anders dreigen "uit te sterven".
"Laten we hopen dat er van ieder slachtoffer
nog herinneringen bestaan."
Niet alleen scholen zijn benaderd. Er wordt
ook promotiemateriaal, in de vorm van affi
ches en toelichtende kaarten, gestuurd naar
bibliotheken en verzorgingstehuizen. Hoe
wel Omroep Zeeland via radio en tv inter
views over het project heeft gemaakt en uit
gezonden, ligt volgens Davidse en Huij
breghs het accent allerminst op Zeeland
alleen. Davidse; "Het hele voormalige ramp
gebied wordt bij het project betrokken, dus
Zuid-Holland-Zuid, Zeeland en West-Bra-
bant."
De website moet een 'on line monument'
worden dat de watersnoodslachtoffers een
gezicht geeft. Maar Davidse wil ze ook een
stem geven. Dat gebeurt in het Nationaal
Monument Watersnood 1953 in Ouwerkerk.
Daar wordt in één van de nog ongebruikte
caissons een computer geplaatst, "hopelijk
in 2006", zegt Davidse. De bezoeker die in
die ruimte een naam hardop noemt in een
microfoon, hoort vervolgens een acteur het
verhaal van het slachtoffer vertellen, zoals
dat is ingevoerd op de website. Davidse: "De
verzamelde herinneringen hebben dan een
plek gekregen in het museum."
Het kabinet wil dat in 2010 op 10%
van het land- en tuinbouwareaal bio
logisch wordt geproduceerd. De afzet
van biologische producten stijgt hier
voor echter nog onvoldoende. Een
kleiner prijsverschil tussen biologi
sche en gangbare producten zou de
consument wellicht over de streep
kunnen trekken. Het Ministerie van
LNV vroeg het LEI (onderdeel van
Wageningen UR) om een verkenning
van de economische effecten en
milieueffecten van een aantal mogelij
ke maatregelen in die richting. Het
LEI concludeert dat een subsidie aan
de detailhandel het meest effectief zou
zijn. Het vraagt zich echter tegelijk af
of bevordering van biologische land
bouw wel het beste aangrijpingspunt
is om de achterliggende milieudoel
stellingen te reaUseren.
Subsidiëring kan de biologische consumptie
aanzienlijk verhogen, mits die subsidie
terechtkomt bij de Nederlandse consument.
Dat laatste is niet vanzelfsprekend; verwer
kende industrie en detailhandel geven lang
niet elke verandering in de inkoopprijs door
aan de consument. Van de onderzochte sub-
sidiemaatregelen is een prijssubsidie via de
detailhandel het meest effectief en haalbaar.
Subsidies via de verwerkende industrie kun
nen de consumptie eveneens bevorderen,
maar zij hebben als nadeel dat ook buiten
landse bedrijven daarvan op grond van Brus
selse voorschriften kunnen profiteren. Een
differentiatie in BTW is minder effectief.
Het rapport van het LEI begint met een essay
over de vraag welke rol overheid en markt
hebben bij het stimuleren van biologische
consumptie. Landbouw gaat met maatschap
pelijke kosten en baten gepaard die niet in de
prijs van de producten tot uitdrukking
komen (zogenaamde externe effecten). Op
het gebied van milieu, biodiversiteit en die
renwelzijn zijn de effecten van biologische
landbouw gunstiger dan van gangbare land
bouw. Het bedrijfsleven (de markt) kan hier
op inspelen door de verkoop van biologische
producten te stimuleren door middel van
productdifferentiatie, koppelverkoop en
tweeledige tarieven. De overheid kan de
prijsverhouding tussen biologische en niet-
biologische producten verbeteren door
heffingen op niet-biologische producten of
subsidies op biologische producten, of door
het gebruik van het miUeu te koppelen aan
Makelaarskantoor Tamboer
beëdigd makelaar/taxateur, lid NVM
0187-4765.";?
Verzinken
Poedercoaten
r^ Spuiten
RVS produkten
Ufi
MAKELAARDIJ
Middelharnis B.V.
Voorde koop of verkoop van uw woning
Doetinchemsestraat 32-34, 3241 AA Middelharnis
Tel. (0187)482606
www.cormelissant.nl
ELISSANT
OBILITEITSCENTRUM
Nijverheidsweg 4, Dirksland
Autobedrijf Cor Melissant
0187-6015 98
Flakkee Caravans
0187-60 5191
Cor Melissant Tweewielers
0187-6017 06
COMRI
OllDDOI^ Wuhiraot 15 TeL (0117) it 1611 hm 6tl7U
Gisteren, donderdag 21 oktober is Jantien
van der Wende afgestudeerd aan de Univer
siteit van Tilburg faculteit der Economische
wetenschappen, departement organisatie en
Strategie. De studie is afgerond met een
onderzoek naar de werkelijke kosten van
diabetes in Midden-Brabant. Van harte gefe
liciteerd met het behaalde resultaat.
Uw wensen van nu
bepalen de Opel van morgen
Opel. AI 35 jaar de meest geliefde auto von Nederlond
www.opelnieuws.nl
In december zal een start worden gemaakt
met het Toeristisch Imago Onderzoek. Niet
alleen zal onderzocht gaan worden welke
doelgroepen er precies naar de Kop van
Goeree komen, ook zal onderzocht worden
waarom zij komen en welke voorzieningen
zij graag op de Kop van Goeree zouden zien.
Of wellicht worden er helemaal geen voor
zieningen gevraagd en is de consument
tevreden met de Kop van Goeree als toeristi
sche destinatie zoals deze nu is. Maar ook
zal gekeken worden naar de potentiële gast.
Waarom komt deze niet naar de Kop van
Goeree of waarom overweegt deze juist wel
om het gebied te bezoeken. Deze en nog veel
meer zaken zullen gecombineerd worden in
een grootschalig toeristisch onderzoek, waar
Veero het initiatief voor genomen heeft.
Momenteel is het onderzoek nog in voorbe
reiding. Indien u nog vragen heeft die
bepaalde data op kurmen leveren dan kunt u
deze nog tot I november doorgeven aan
Veero (0187-681678/ info@veero.info>.
gebruiksrechten. Biologische productie
vormt echter maar één van de aangrijpings
punten om iets te doen aan de externe
(miüeu-)effecten van de landbouw. De over
heid zou die effecten wellicht ook op een
minder dure manier kunnen opvangen dan
door een subsidiëring van de biologische
consumptie.
SOMMELSDIJK - "Het was een fijne
periode, ik heb een bevredigend
arbeidzaam leven gehad." Vorige
week donderdag, 14 oktober, nam dr.
Hans van der Wulp afscheid als hoofd
medische en paramedische dienst van
verpleeghuis De Samaritaan in Som-
melsdijk. Dat ging gepaard met een
symposium over het actuele onder
werp 'ketenzorg'. Eilanden Nieuws
blikt met Van der Wulp terug op meer
dan een kwart eeuw arbeid in De
Samaritaan èn op het symposium.
"Ik ben hier begonnen als medisch direc
teur", vertelt Hans van der Wulp in zijn
werkkamer op de eerste verdieping van het
verpleeghuis. Zijn afscheid, een paar dagen
eerder, betekende geen finale streep onder
het werk in De Samaritaan. Ter overbrug
ging naar de start van zijn opvolger is Van
der Wulp nog één dag in de week present.
"Als medisch directeur behoorde ik tot de
driehoofdige directie van het verpleeghuis.
Later is er een reorganisatie geweest; De
Samaritaan ging samen met verzorgingshuis
De Goede Ree en toen werd ik hoofd medi
sche dienst. In de praktijk veranderde er
niets. Ik hield dezelfde mensen onder me en
ook het werk bleef hetzelfde, alleen zat ik
iets anders in de organisatie." Van der Wulp
geeft aan dat hij geen enkele moeite had met
die verandering. "De combinatie dokter -
directeur was echt uit de tijd. Als directeur
moest je onderhand een echte manager zijn;
dat deed je er niet zomaar even bij. Trou
wens, als hoofd medische dienst had ik nog
genoeg te managen." De fusie met De Goe
de Ree had geen gevolgen voor het werk;
Hans van der Wulp kreeg er geen patiënten
bij, maar bleef "de dokter voor de mensen in
De Samaritaan, de mensen met een AWBZ-
indicatie."
Bewuste stap
Hij begon in 1977 in het verpleeghuis.Vóór
die tijd was hij acht jaar huisarts geweest - in
Sommelsdijk - en had hij er een paar jaar op
zitten in de Rotterdamse ziekenhuizen
Daniël den Hoed en Dijkzigt. Zijn overgang
van een huisartsenpraktijk naar de 'instel
lingswereld' presenteert Van der Wulp als
een bewuste stap. "In de eerste plaats van
wege mijn interesse in de chronische zorg.
Maar ook omdat het leven van een platte-
landsarts in die tijd toch wel heel enerverend
was. Je moest bij nacht en ontij beschikbaar
zijn."
Toen hij arriveerde in De Samaritaan was
het verpleeghuis net nieuw. "Het draaide
misschien een halfjaar." Volgens Hans van
der Wulp is er sinds zijn entree het nodige
veranderd. In 27 jaar tijd heeft hij de 'zorg
zwaarte' zien toenemen. "Tegenwoordig ga
je naar een verpleeghuis als het echt niet
anders kan, tóen lag dat wel wat anders. De
zorg is duidelijk toegenomen. En er zijn veel
meer afspraken, richtlijnen en protocollen
gekomen. In die begintijd moest je het wiel
uitvinden, echt pionieren. Op zich was dat
leuk. Wat het vak van verpleeghuisarts
inhield, wist niemand. Niemand kon je ver
tellen wat je precies moest doen."
Van der Wulp pionierde door goed naar col
lega's te kijken en veel contacten te onder
houden. Zo droeg hij ook zijn steentje bij aan
De heer en mevrouw Van der Wulp, tijdens de afscheidsreceptie in 'De Samaritaan
{foto Persbïiro Flakkee
de ontwikkeling van het vak in nationale zin.
"In 1989 is het vak van verpleeghuisarts een
specialisatie geworden. Als bestuurder van
de vereniging van verpleeghuisartsen heb ik
daar aan mogen meewerken. Ook heb ik
onderzoek gedaan op dit gebied. Dat leidde
in 1986 tot mijn promotie. Het onderwerp
was de verwerking van ziekte en handicaps
bij verpleeghuispatiënten."
Volwaardige tak
"Nu heeft het vak inhoud en een eigen oplei
ding", vervolgt Van der Wulp. "Op dit
moment zijn er drie universitaire centra waar
het vak wordt onderwezen en volgend jaar
komt er een vierde hoogleraarspost bij, in
Maastricht. Toen de opleiding eind jaren
tachtig van start ging, gebeurde dat in vijf
tien verpleeghuizen. De Samaritaan was
daarbij. En nog steeds wordt hier opgeleid.
Alleen gebeurt het nu overal in Nederland,
in 160 tot 180 verpleeghuizen. Dat alles
betekent dat het vak een volwaardige tak is
geworden in de medische wereld."
Een volwaardige tak, die duidelijk anders is.
Die zich onderscheidt van andere takken aan
de medische boom. "Wat is er anders? Datje
jezelf heel vaak de vraag stelt wat je niet
doet in plaats van wel. Verpleeghuisartsen
houden zich bezig met de geneeskunde van
de dalende levenslijn. Een lijn waarin je nog
genoeg kwaliteit van leven kunt bieden. Of
dat gelukt is in al die jaren? Tja, dat is lastig
te beantwoorden. Je hebt er geen evaluatie
momenten voor. Maar er is in ieder geval
veel beleid ontwikkeld, bijvoorbeeld voor
medisch-ethische zaken, voor het verzorgen
van doorligwonden - decubitus - en voor het
behandelen van infecties. Dat zijn geen loca
le beleidslijnen, hoewel het medisch-ethi
sche beleid, onder meer door de signatuur,
redelijk huisgebonden is."
Van der Wulp - die in De Samaritaan de
zorg had voor circa negentig psycho-geria-
trische en circa zestig somatische patiënten -
noemt als belangrijke ontwikkelingen van de
laatste jaren, naast de toename van protocol
len en richtlijnen èn de erkenning van het
vak, ook de start van de dagbehandeling, de
opening van verpleeghuisunits in de eilande-
lijke verzorgingshuizen en de schakelunit in
het ziekenhuis te Dirksland. "De schakelunit
ging in de huidige omvang - elf plaatsen -
van start in september 2003. Vóór die tijd,
vanaf 1999, waren er vier bedden en was er
sprake van een zorgbeperking. Het idee ach
ter de schakelunit is dat je extra kwaliteit van
zorg biedt aan mensen die niet langer in het
ziekenhuis horen te liggen. Je geeft zorg die
is afgestemd op de aandoening." Volgens
Hans van der Wulp wordt er intensief
gebruik gemaakt van de schakelunit in het
Van Weel-Bethesda Ziekenhuis. "De elf
plaatsen zijn altijd gevuld."
Ketenzorg
Van der Wulp, die in februari 63 jaar wordt,
gaat met pre-pensioen. Om zijn afscheid -
dat dus nog geen definitief afscheid is - te
markeren, werd vorige week donderdag een
symposium gehouden over het onderwerp
ketenzorg. Verschillende bekende sprekers
gingen in op het 'schotloos' maken van de
zorg in verzorgingshuizen, verpleeghuizen
en ziekenhuizen. "Een actueel onderwerp",
blikt de scheidende verpleeghuisarts terug.
"Mijn samenvatting van het symposium is
dat er nog veel te doen is om ketenzorg echt
goed van de grond te tillen. Je hebt goede
projecten, goede afspraken en goede regels
nodig. Eén van de succesvolle projecten op
het gebied van ketenzorg is de schakelunit in
het ziekenhuis. Dat loopt erg goed, al zijn we
ook daar nog niet helemaal klaar met het
opstellen van de afspraken en regels."
Nog zit het hoofd medische en paramedische
dienst achter het bureau van zijn werkkamer.
Nog enkele weken. Maar het is niet te vroeg
om te constateren dat de jaren hier bevredi
gend zijn verlopen. "Het mooie van mijn
vak", besluit Hans van der Wulp, "is dat je
voor mensen waarvoor eigenlijk niet veel
belangstelling is, iets kunt betekenen. En als
je goed kijkt, blijkt dat veel meer te zijn dan
je zou verwachten."
Op zaterdag 30 oktober organiseert de
Nederlandse Vereniging van Prentbriefkaar-
tenverzamelaars een ansichtkaartenbeurs in
Zierikzee in Multi Functioneel Centrum, De
Huyberstraat 35. De openingstijden zijn van
10.00 tot 14.30 uur. Voor leden is de beurs
open vanaf 9.30 uur.
Voor hondderdduizenden oude ansichtkaar
ten, waaronder stads- en dorpsgezichten,
buurtschappen van voor 1900 tot 1960,
waarvan die van voor 1906 met de hand
ingekleurd zijn kan men bij de standhouders
terecht.
Natuurlijk betreffen het niet alleen de
Nederlandse, maar natuurlijk ook buiten-
Uindse ansichtkaarten.
Verder zijn er zo'n zevenhonderd verschil
lende onderwerpen.
De bezoekers kunnen de door hen zelf mee-
2 beëdigde/gecertificeerde
makelaars/taxateurs
NVM
of
gebrachte ansichtkaarten gratis laten taxe
ren.
Informatie over deze of één van de andere
zesentwintig beurzen die de vereniging in
heel Nederland organiseert, kan men verkrij
gen op tel.nr.: 06-12277769 of kijken op;
www.ansichtkaartenbeurzermvvp.nl
Langeweg 38, 3244 BH Nieuwe Jonge
Tel. (0187)6513 96
www.karels.com
Ook voor Caravan schadeherstel en onderhoud
CARAVAN- EN CAMPERSERVICE
BJROGAR/mEBWHIJF
Maak tijdig een afspraak.
Voor meer informatie zie onze website:
www.caravanschadeherstel.nl
■'t Rotterdam-Rijnmond
district De Eilanden
Basiseenheid Goeree-Overflakkee
MIDDELHARNIS - Dinsdag werd op
klaarlichte dag, tussen half twee en half
zeven, ingebroken in een woning aan de
West-Havendijk. Met behulp van een breek
ijzer werd de deur geforceerd, waarna het
gehele huis werd doorzocht. Er werden
onder andere horloges, sieraden, een tele
foon, een camera en diverse bankpasjes
meegenomen. Door het wijkteam werd een
buurtonderzoek ingesteld. Dit bleef echter
zonder resultaat.
REGISTER ACCOUNTANTS