Overdenking
'Jeduthun' presenteert vierde cd
Kruistocht
naar Leningrad
'^'^Mky>,?i
uit de
Heilige Schrift
Enthousiaste zangers gezocht
Vakantie Bijbel Club
Oude-Tonge
Een nieuwe
verrassende route
Verkoop vers gevulde
roombroodjes
Psalmen zingen
voor 'Ontmoeting'
EllfUnOBI-tllEtJWS
HET
rjKIJKVENSTER
VERVOLGVERHAAL
ECHTE OUOE HUTSPOT
4ilMiLPM0
ÜHOEHE OOOIEUS
Nieuws van de Wereldwinkel:
Vertellen wat God
gedaan heeft
Zuid-Afrikaanse Leisteen,
Tegels en dakbedekking
www.groennatuursteen.tk
•3^a.iga.-<rilogie deel 1
JOH. GVEENHOF
PAGINA 5
VRUDAG 15 OKTOBER 2004
Blik op kerk "^y
en samenleving cj
- Eric O.
- Blunders
- Vrijspraak?
We zijn allemaal een beetje benieuwd naar
de uitspraak die de rechter over ruim een
week zal doen in de zaak-Eric O. Aan wie de
krant leest hoeft niet uitgelegd te worden wie
wordt bedoeld. Eric O. is inmiddels een
bekende Nederlander geworden. Hij was
met de vredesmacht in Irak en stuitte daar
rondom de jaarwis.seling op een groep plun
derende Irakezen. Deze konden op dat
moment niet tot de orde worden geroepen
door de Nederlandse troepen, derhalve voel
de Eric O. zich als majoor verplicht waar
schuwingsschoten te lossen. Eén van die
schoten was op de grond gericht, maar ach
teraf had dat schot de dood van een Irakees
tot gevolg.
'i t-
Er is toen een hele deining over dat geval
geweest. Het Openbaar Ministerie heeft wel
enkele blunders begaan door de betreffende
Eric O. meteen terug te roepen en hem voor
lopig in hechtenis te nemen. De majoor heeft
enkele dagen, onder andere Oud en Nieuw, in
een cel doorgebracht. Dat was noodzakelijk,
verklaarde het O.M. daarna, om te onderzoe
ken of Eric O. strafrechtelijk moest worden
vervolgd.
Het publieke optreden van het O.M., met
name van de voorzitter, J. de Wijkersloot,
riep nogal wat vragen op. Hij stelde Eric O.
als een moordenaar aan de kaak. Velde dus
eigenlijk al een vonnis voordat de rechter
daarover uitspraak had gedaan... De verge
lijking werd gemaakt met relletjes op de
Dam, waarbij de M.E. immers ook niet
meteen met scherp schiet.
De publieke opinie keerde zich al vrij snel
tegen het O.M. Eric O. was als 'barbertje die
moet hangen'. Vervolgens kwam een uitvoe
rige discussie op gang over de zogenaamde
geweldsinstructie. Daarin staat vrij precies
beschreven waaraan militairen zich in een
dergelijk geval hebben te houden.
Mogen ze schieten of mogen ze dat niet? Het
is natuurlijk ondenkbaar dat militairen in
geval van nood eerst die geweldsinstructie
ter hand nemen om te kijken of het wel
geoorloofd is wat ze gaan doen... Daarvoor
is de situatie te hachelijk.
Als buitenstaander heb je de indruk dat Eric
O. op dat ogenblik niet anders kon doen dan
hij gedaan heeft. We zitten dan ook een beet
je te wachten op zijn vrijspraak. En we zou
den het allemaal betreuren als er toch een
straf werd opgelegd. Maar dan zouden we
dezelfde fout begaan als door het O.M. is
gemaakt. Deze instantie is waarschijnlijk te
voorbarig geweest, hem schuldig te verkla
ren. Dan moeten wij niet, terwijl de zaak nog
'onder de rechter' is, zijn onschuld willen
betogen. Waarnemer
-^^.
Deze vraag- en antwoordrubriek .staat geheel ten dienste van de lezer die er
kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu
ren aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met
in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door
deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
Toen wij op 4 oktober in Leiden waren, kre
gen we daar heel andere hutspot voorge
schoteld dan wij het kennen, nl. met witte
Bonen en witte penen. Kent u dat Leidse
recept? En waarom dat anders is?
^ntwoord: Een aantal Leidenaren houdt
vast aan de oorspronkelijke ingrediënten die
de Spanjaarden gebruikten, want toen in
1574 Leiden werd ontzet en in de verlaten
Spaanse stellingen de pannen met hutspot
werden aangetroffen, bleek dat 16de-eeuwse
soldatengerecht te zijn bereid uit o.m. witte
bonen en pastinaak (witte wortel). Aardap
pelen konden er niet bij gebruikt zijn, omdat
die toentertijd in Europa nog geheel onbe
kend waren. De pastinaak is langzamerhand
in onbruik geraakt. Slechts in en om Leiden
zijn ze nog wel eens (nl. tegen 3 oktober)
Verkrijgbaar. Het recept luidt: 500 gram wit
ste bonen met 500 gram in dobbelsteentjes
gesneden mager spek 20 minuten laten
koken in het weekwater van de bonen.
Afzonderlijk 1,5 kg winterwortels en 500 g
pastinaken met 500 gram uien klein snijden
en met zout naar smaak zo'n drie kwartier la
ten koken. Dan alles goed door elkaar roeren
en op smaak brengen met wat peper.
We bewonen een oud pand waarin de blank
gelakte vloerdelen geleidelijk luider gaan
kraken als we daarover lopen. Is dat met een
olie of ander smeermiddel te verhelpen?
Antwoord: Dat kraken wordt veroorzaakt
door het krimpen en vaak ook door het krom
trekken van het hout. Smeermiddelen kunt u
hier niet gebruiken. De planken opnemen en
de vloeren geheel opnieuw leggen, stuit
veelal af op de moeilijkheid dat die oude
delen niet zo best op een andere manier in
elkaar kunnen worden gepast en/of toch
weer gauw gaan kraken. Er zit meestal niet
anders op, dan een nieuwe vloer te leggen, of
in elk geval de krakende delen eruit te halen
en door nieuwe te vervangen.
HOEVEEL K EEN LEPEII
In een oud kookboek vond ik allerlei gezellige
recepten, maar met de maten kan ik niet over
weg. Er staat bijv.: men neme een kopje van
dit en een eetlepel van dat, maar mijn kopjes
en lepels hebben heel uiteenlopende vormen.
Welke maten zijn er destijds bedoeld?
Antwoord: Onze hedendaagse serviezen
hebben inderdaad andere inhoudsmaten dan
vroeger en ook ons bestek versciiilt. Voor
een theelepel moet u lezen 3 cc (kubieke
cm), voor de eetlepel 15 cc en voor oma's
kopje 150 cc, ofwel 12 deciliter. Met die eet
lepel wordt trouwens een afgestreken eetle
pel bedoeld en dat betekende meestal voor
bloem 7 gram, voor basterdsuiker 8 g, voor
kristalsuiker 10 g, voor boter 12 g, voor
tafelzout 15 g en voor gelatinepoeder 8 g.
Een afgestreken theelepel bakpoeder bevatte
12 gram en met een kop erop 2 gram. Drie
ouderwetse eetlepels kunt u rekenen voor
ongeveer een halve deciliter, dus 6 eetlepels
voor 1 dl ofwel één tiende liter.
Waarom kleurt het geel van een hard
gekookt En kan zo'n verkleurd ei kwaad?
Antwoord: Die groenige verkleuring ont
staat als deeltjes zwavel en ijzer, die in elk ei
voorkomen, zich geconcentreerd op het
oppervlak van de dooier afzetten wanneer
een ei te lang of te heet wordt gekookt. De
hoeveelheid van alle voedzame stoffen blijft
echter precies gelijk, de smaak verandert
niet, dus u kunt zo'n ei gerust opeten.
De betere woninginrichting sinds 1920
Zandpad 36, Middelharnis, Tel. (0187) 48 27 84
Op dinsdag 19 en woensdag 20 oktober is er
weer Vakantie Bijbel Club in Oude-Tonge.
Alle kinderen van de basisschool zijn wel
kom in het kerkgebouw van de Nederlands
Hervormde Gemeente. Dinsdagochtend
wordt er een bijbelverhaal verteld en een
knutselwerkje gemaakt; dinsdagmiddag is er
een speciale gast, die poppenspeler is.
Woensdagochtend is er weer een bijbelver
haal en wordt er een groot spel gedaan,
waarna er gezamenlijk gegeten wordt. Om
14.00 uur is de Vakantie Bijbel Club dan
weer afgelopen. Op dinsdag en woensdag
ochtend rijden er om 9.30 uur en 9.45 uur
tractors met versierde karren langs de haltes
'De Bron' en 'Ebbe en Vloed'; hier kan
iedereen opstappen die naar de Vakantie
Bijbel Club wil komen. Dinsdagmiddag rijdt
deze om 13.15 uur. De organisatie hoopt op
een groot aantal kinderen, zodat er twee
gezellige dagen van kunnen worden
gemaakt.
GOEREE-
OVERFLAKKEE
MIDDELHARNIS - Zolang de gemeente
met wegwerkzaamheden bezig is (tot begin
november) kunnen klanten en belangstellen
den wel op de fiets en lopend hun weg naar
de winkel vinden, maar met de auto ligt dat
even anders. Hier volgt de toeristische route:
in Sommelsdijk de Kaai op (een mooi stukje
oud Sommelsdijk), dan de nieuwe wijk in,
de gele pijlen volgen. Deze leiden via de
dichters Jacob Cats, en dan rechtsaf Joost
van de Vondel, langs de allernieuwste wijk
van Sommelsdijk en de achterzijde van de
Winkeldiek naar het Spui. Een zéér aan te
bevelen route! Men ziet veel van oud én
nieuw Soirmielsdijk en komt dan zo bij de
Wereldwinkel, waar u voor al uw moeite een
lekker bakje Max Havelaar koffie krijgt. De
openingstijden zijn woensdag van 13.00 tot
17.00 uur, vrijdag van 14.00 tot 21.00 uur en
zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur.
NIEUWE-TONGE
Op zaterdag 30 oktober a.s. hoopt men een
verkoping te houden ten bate van de Her
steld Hervormde gemeente van Nieuwe-
Tonge. Er zullen Zwitserse Roombroodjes
en gevulde Croissants worden verkocht die
vers worden gevuld. De lekkernijen zullen
worden verkocht bij de fam. J. Bakker,
Generaal Snijdersstraat 38 te Nieuwe-Ton-
ge, 's morgens van 9.00-11.30 uur. U kunt
eventueel ook telefonisch een bestelling
doorgeven, bij de fam. J. Both, Koningin
Julianastraat 38 te Nieuwe-Tonge, tel.
(0187) 652072. Op tijd bestellen voorkomt
een teleurstelling...! Én; let op de aanko
mende folder in uw brievenbus
'Komt, hoort toe, o alleti gij, die
God vreest, en ik zal vertellen,
wat Hij aan mijn ziel gedaan
heeft.Psalm 66:16
Wanneer je ervaren hebt dat God genade en
goedertierenheid schenkt, wanneer je onder
vonden hebt hoe de Heere verlost en redt uit
alle nood, wanneer je de trouw en standvas
tige liefde van de Heere bevonden hebt, kun
je niet zwijgen. Dan moetje ervan getuigen:
'Komt, luistert toe, gij Godgezinden, gij die
de Heere van harte vreest, hoort wat Hij mij
deed ondervinden, wat Hij gedaan heeft aan
mijn geest.'
Wanneer je zo spreekt van de weldaden
Gods, is er een vurig verlangen in je hart om
die bekend te maken, juist aan dat volk dat
de Heere vreest. En dat niet alleen om ande
ren op te wekken om ook God te loven, maar
opdat zij ook des te meer de Heere zouden
zoeken in hun noden. Dat zij er toe gebracht
zouden worden om zich ook toe te vertrou
wen aan die God en Heere, Die zulke won
deren doet. Die zo grote genade schenkt aan
een arme en verloren zondaar. Het zijn tere
zaken die de psalmist gaat vertellen. Ze
raken immers het geestelijk leven, de verbor
gen omgang met God. Ze raken de belijdenis
van je zonde en schuld waarmee je tot de
Heere gekomen bent. En ze handelen over je
smeken en roepen en vragen om genade. En
ze vertellen van de wondere liefde die de
Heere geschonken heeft, de uitredding waar
door je verlost bent uit de grote nood. Het
gaat hier over het wondere geheim van Gods
liefde in de Heere Jezus Christus voor een
arme zondaar. Het gaat hier over het weder-
baren het werk van de Heilige Geest, Die het
alles uit Christus neemt en het je schenkt. Het
is dan ook geen wonder, dat de psalmist juist
degenen die God vrezen oproept om te lui
steren: 'Komt, hoort toe...'
Mijn lezer, lezeres, mogen ook zulke tonen
over uw lippen komen? Mag u ook door
Gods genade, van Gods genade getuigen?
De wereld schept er behagen in om over de
daden van de mensen te spreken en daar
breed over uit te weiden. Daiffom zullen
Gods kinderen zich niet schamen om de
daden des Heeren te verkondigen en goed te
spreken van de Heere en van Zijn Zoon Jezus
Christus. Als de wereld zich niet schaamt om
over de daden van de mens te spreken, zal
dan Gods kind zich schamen voor Gods
daden? Dat kan, dat mag toch niet. Het zou
kunnen zijn dat een mens in nood erdoor uit
gedreven wordt om ook de Heere te gaan
zoeken. Maar we mogen daarbij niet verge
ten dat je de wonderen van Gods genade zo
nodig hebt. Het heil dat Christus verworven
heeft door Zijn lijden en sterven, moet toege
past worden aan je hart. Je moet leren drin
ken van het water des levens, je moet leren
eten van het brood des levens. Het werk van
de Heilige Geest, Die je bedient uit de korf
van Gods barmhartigheid, is onmisbaar. Hij
moet je honger geven en dorst. Hij moet je
leiden tot die Zaligmaker, zodat je ervaart dat
het waar is; 'O alle gij dorstigen, komt tot de
wateren, en gij die geen geld hebt, komt,
koopt en eet. ja komt, koopt zonder geld en
zonder prijs wijn en melk. Waarom weegt
gijlieden geld uit voor hetgeen geen brood is
en uw arbeid voor hetgeen niet verzadigen
kan? Hoort aandachtelijk naar Mij, en eet het
goede, en laat uw ziel in vettigheid verlusti
gen.'
Ja, dat zijn de wonderen die de Heere doet.
Die de werkelijkheid van deze dingen doet
ondervinden. Daardoor geeft Hij je zo'n
vreugde en zo'n blijdschap en zo'n vrede, dat
dit alle verstand te boven gaat.
In deze weg mag je gemeten van Zijn liefde
en zo versta je het: 'We hebben U lief omdat
Gij ons eerst hebt liefgehad.' En zou je dan
niet willen vertellen van deze heerlijke din
gen aan allen die de Heere vrezen? En zou je
daarvan niet willen getuigen tot allen die
maar luisteren willen, opdat je samen de
Heere zult loven voor de wonderen van Zijn
genade? Dan gaat het er niet meer om wie wij
zijn en wat wij gedaan hebben, dan valt alle
grootheid van de mens weg. Dan gaat het
alleen om wat de Heere gedaan heeft.
'Want Hij is zo getrouw als sterk.
Hij zal Zijn werk voor mij voleinden.
Op Hem kun je aan. Met de men.sen kom je
bedrogen uit. Met je zelf kom je ook bedr
ogen uit. Maar met de Heere nooit. Hij is de
God van waarheid en van trouw. Laten we
dan die God grootmaken en prijzen, laten we
Hem verheerlijken, laten we Hem loven.
Want die lof komt Hem toe en het Lam dat
geslacht is.
St.
W.L.S.
SPIJKENISSE - Samen zingen in de Dorps-
kerk. Dat gebeurt uiteraard elke zondag in
dat eeuwenoude kerkgebouw, de Dorpskerk,
maar nu ook op zaterdag 23 oktober 2004.
Dan zal een zangavond worden gehouden
waarbij van de bezoekers een actieve deelna
me wordt verwacht. Het thema is: 'de nacht
in de Psalmen". Gedurende de avond zullen
met elkaar diverse psalmen worden gezon
gen die allemaal iets te maken hebben met
'de nacht'. Ds. Van Ek van de Christelijke
Gereformeerde Kerk 'de Ark' te Spijkenisse
zal bij de te zingen psalmen inleidingen ver
zorgen. De avond begint om 19.30 uur; de
kerk gaat open om 19.00 uur. Audio Inside
uit Dordrecht maakt tevens een live geluids
opname; als de kwaliteit daarvan voldoende
is, zal er een CD van worden samengesteld.
De dorpskerk werd gebouwd rond 1300. Ze
is het belangrijkste historische monument en
het enige middeleeuwse gebouw in Spijke-
nis.se. Het orgel in de kerk dateert van 1880.
Het is gebouwd door de fa. Batz-Witte en
werd na restauratie vanuit de Wetering-
schanskerk te Amsterdam in 1970 overge
plaatst naar Spijkenisse. Dit orgel zal deze
avond worden bespeeld door de gebroeders
Bernard en Henk Tebrugge. Beiden zijn
afkomstig uit Spijkenisse en hebben ruime
ervaring.als kerkorganist. Henk werd in
1981 kerkorganist in de Chr. Ger. Kerk 'de
Ark' te Spijkenisse en begeleidt ook al meer
dan 10 jaar de diensten in de Hervormde
Gemeente te Goedereede. Bernard Tebrugge
is sinds 1997 organist in de Chr. Ger. Kerk te
Spijkenisse en speelt daar tijdens de weke
lijkse gemeentelijke samenkomsten op het
unieke Van der Pol-orgel.
De avond is vrij toegankelijk. Wel wordt er
een collecte gehouden waarvan de
opbrengst, na aftrek van de onkosten,
bestemd is voor de stichting 'Ontmoeting'.
Deze stichting zet zich in voor de opvang
van verslaafden en ontheemden, ook in deze
regio. Het publiek voor de Psalmzangavond
wordt gezocht over de gehele breedte van de
christelijke gezindte uit de regio.
diverse kleuren, ook zwart, te zien op:
Tel. 0187 - 483983 06 - 25063232
Voorzitter A. Numan van 'Jeduthunreikte de eerste cd uit aan dirigent J. Wisse.
Christelijk Gemengd koor 'Jeduthun' te
Middelharnis presenteerde vorige week haar
vierde cd. Deze geluidsdrager, die de naam
'Ons danklied klinkt' kreeg, werd opgeno
men in de Nieuwe Kerk te Zierikzee.
Het koor 'Jeduthun' werd opgericht op 6
februari 1985. De naam 'Jeduthun' betekent:
Gods Naam loven en eren. De eerste vijfjaar
stond het koor onder leiding van Ab Vroeg-
indeweij. In november 1989 werd hij opge
volgd door Mar van der Veer, die er tot juni
2001 de dirigeerstok heeft gehanteerd. De
derde, en huidige, dirigent is Jan Wisse. Hij
komt uit Aagtekerke, maar is altijd weer blij
om donderdagsavonds op Goeree-Overflak-
kee te zijn om 'Jeduthun" te dirigeren. De
100 leden van het koor worden op het orgel
begeleid door de vaste organist Bart Jaap de
Bakker. Het koor heeft zeven bestuursleden,
waarvan Arie Numan de voorzitter is. Al
drie keer eerder presenteerde 'Jeduthun" een
cd. Zo kwam in 1991 de cd 'De aarde spreekt
van wonderen", in 1994 gevolgd door 'Uw
licht, o stad Jeruzalem", en in 2000 kwam de
cd 'Bij Uw altaren" uit.
En dan nu dus de nieuwste cd 'Ons danklied
klinkt', waarop sommige liederen begeleid
worden door een koper-kwintet van 'Semp-
re Crescendo'. De cd is voor 15,50 ver
krijgbaarbij de koorleden van 'Jeduthun' en
bij Boekhandel Van der Boom te Sommels
dijk.
Sinds enkele weken is het Christelijk Gemengd Koor 'Advendo' te Nieuwe-Tonge weer
bezig met repeteren. Het koor staat onder de deskundige leiding van Jaap de Geus en
zingt psalmen en geestelijke liederen. ledere dinsdagavond van 20.00 tot 22.00 uur wordt
er in een goede onderUnge sfeer gezongen in Hervormd Centrum 'Elim" aan de Zuiddijk
in Nieuwe Tonge. U - zowel mannen als vrouwen - bent van harte welkom om eens naar
deze repetitieavonden te komen. ledere enthousiaste zanger(es) - van Ouddorp tot aan
Ooltgensplaat - is welkom! Het koor wil graag kennismaken met nieuwe leden. Heeft u
vragen? Belt u dan naar één van de bestuursleden: mevrouw N. Bolle (0187-652560) of
mevrouw M. Numan (0187-652274).
-r.
)1
'h
O
3-
-80-
Het uur u is ingesteld op precies O uur, dan zullen
de stoottroepen zich door de Russische omsinge
ling moeten slaan.
De plaats waar de Russen liggen is nog minstens
tien kilometer verwijderd van de positie waar de
stoottroepen zich bevinden. Daarom gaan ze met
het invallen van de duisternis op weg om hun uit-
valsstellingen te bezetten. Ze marcheren door
kniehoge sneeuw, wat voor de vermoeide troepen
een grote opgaaf is.
Het is een heterogeen samenraapsel van militai
ren dat de spits gaat afbijten. Er zijn mannen van
de luchtmacht, artillerie, verbinding, chauffeurs,
koks, schrijvers en vele, vele anderen, waarvan er
menigeen nog nooit gevochten heeft.
Bijna hebben ze hun uitgangsstelling bereikt als
er bevel komt om halt te houden. De reden daar
toe is volkomen onduidelijk. Een uitbraak bete
kent terug naar huis, wat overigens nog het enige
motief is om te vechten.
Dat de oorlog verloren is, daaraan twijfelt geen
soldaat meer aan het Russische front. Naar Duits
land is het enige nog dat hen tot vechten moti
veert. En nu moeten ze weer wachten. De kans om
thuis te komen wordt daarmee alleen maar ver
kleind.
De oorzaak is het bevel dat van het Führer-
hoofdkwartier is gekomen: Stand houden; u zult
door de lucht bevoorraad worden en sterke tank-
eenheden zijn op weg om u te bevrijden. Er
wordt door de Duitse soldaat geen meter grond
prijs gegeven!
Als het uur O is aangebroken, ligt een leger wer
keloos te wachten, terwijl op amper een kilome
ter afstand de Russen de ring rond dit ingesloten
leger steeds strakker begint aan te halen.
De stemming, die al niet best was, zakt en het
moreel, dat even was opgevijzeld, daalt ook
zienderogen.
'We moesten ons gevangen laten nemen. Nu zul
len ze ons allemaal overhoop schieten", zegt een
soldaat die zich met een stel maten bij een hout-
vuurtje zit te warmen.
'Ze laten ons hier allemaal omkomen', voegt een
ander daar aan toe.
'Niets anders dan smeerlapperij, deze hele ellen
dige oorlog. De grote mannen zitten goed ver
zorgd en dik gegeten thuis en wij kunnen voor
hen in het zand bijten. Het is de grootste waan
zin om hier nog langer mee door te gaan.'
In erbarmelijke omstandigheden brengen ze de
nacht door. Op een paar schermutselingen na
is het rustig. De Russen wachten af wat de
Duitsers zullen doen; ze gaan geen krachten
verspillen als het niet nodig is. Als de Duitsers
lang opgesloten zitten, geven ze zich vanzelf
wel over. Ze weten dat en hebben geen haast.
Geduld is een wijsheid die de Russen van eeu
wen her al als bondgenoot hebben gehad.
De volgende morgen zullen vliegtuigen de inge
sloten troepen komen bevoorraden. De mannen
die dringend om alles verlegen zitten, kijken met
spanning uit naar de Heinkels en Junkers die hun
het zo nodige materiaal en voedsel zullen bren
gen.
En inderdaad, al heel vroeg komen de vliegtui
gen. Maar het zijn er slechts weinig waarvan er
nog, voor ze te bestemder plaatse zijn, door de
Russen een aantal wordt neergeschoten. Wat
men verwacht had, blijkt juist te zijn. De ravi
taillering door de Luftwaffe is bij lange na niet
voldoende om het ingesloten leger van het
hoogst nodige te voorzien.
Weer wordt een bericht naar Berlijn gestuurd,
waarin de toestand van de troepen uiteen wordt
gezet. Men vraagt wanhopig om te mogen uit
breken. Nu is er nog een kleine kans dat dit zal
lukken.
'Stand houden; er zijn sterke pantsertroepen
naar u onderweg", luidt het antwoord.
De bevelhebbers van het ingesloten leger weten
dat hiermee hun doodvonnis is getekend.
De toestand wordt onhoudbaar. De voorraden
raken op en het leger dat zich op een slechts met
spaarzaam struikgewas en bomen begroeide
vlakte bevindt, raakt uitgeput. Elke morgen lig
gen er honderden manschappen bevroren. Medi
sche hulp kan bijna niet gegeven worden, daar
slechts een klein aantal artsen aanwezig is, die
bovendien over niets anders beschikken dan wat
hoofdpijnpoeders en hun blote handen.
'Als hier geen wonder gebeurt wordt het hier een
gigantisch kerkhof", zucht één van de generaals
gelaten.
'Generaal', een Gruppenführer van de SS is
opgestaan en loopt met de handen op z'n rug
door de hut, 'ik geloof dat men in Berlijn de wer
kelijkheid zoals die hier is, niet ziet. Ik ben
ervan overtuigd dat we moeten uitbreken en
trachten aansluiting te zoeken met de troepen die
verder naar het westen liggen. Laten we ons wel
haasten, want ieder uur telt nu het nog kan.'
De generaal kijkt hem wanhopig aan. 'Er is ons
beloofd dat er pantsertroepen zouden komen, om
ons te ontzetten.'
De SS-Gruppenfiihrer maakt een breed gebaar
met z"n arm: 'Die zullen ons nooit meer berei
ken. Nogmaals zeg ik u: wij moeten gaan en zo
spoedig mogelijk.'
De generaal schudt mistroostig zijn hoofd:
'Weet u wat dat kan betekenen als we zonder
toestemming van het OKW uitbreken?'
'Ja!'
'En u durft de consequenties daarvan te nemen?'
'Wij mogen nu niet aan onszelf denken. We heb
ben ook de verantwoording voor een paar dui
zend manschappen die buiten bevriezen en voor
wier leven u en ik verantwoordelijk zijn. Nog
maals, ik voel mij verplicht de jongens, die meer
hebben gedaan dan van hen verwacht kon wor
den, hier vandaan te halen. Overigens is het de
vraag wat ons te wachten slaat als we krijgsge
vangen gemaakt zullen worden. Ik zou u dus
sterk in overweging willen geven: laten we uit
breken nu er nog een kleine kans aanwezig is.'
De generaal durft de verantwoordelijkheid niet
te nemen.
Die avond wordt in Berlijn het volgende bericht
ontvangen: 'Toestand onhoudbaar. Geen ravitail
lering. Geen munitie meer. De tanks die ons zou
den bevrijden, kunnen ons niet meer bereiken of
zijn reeds vernietigd. Wij wensen geen krijgsge
vangenschap en zullen uitbreken.' Ondertekend:
Reinhold Pflügl, SS-Gruppenführer.
Die avond zal er een herhaling plaatsvinden van
wat enkele dagen geleden werd afgelast.
(wordt vervolgd)
