Bevolkingsonderzoek
baarmoederhalskanker
Bekeruitreiking Hengelaars
vereniging 'Steilendam'
Kruistocht
Haar LeMlMgrad
Ook de Herkingse schoolkinderen
vierden de Week van het Brood
Zeldzame Woestijnplevier vertoont
zich kort in Battenoord
Springdagen in de herfstvakantie
EIIAI1DB1-t1IEUW5
Ganzen op mijn land;
last en lust
VERVOLGVERHAAL
Nieuwe maatregelen om
milieudruk door gewas
bescherming te verminderen
Waarom dit onderzoek?
Hoe verloopt dit onderzoelc?
NIEUWE-TONGE - De Vlissingse
vogelaar Pim Wolf heeft bij het haven
tje van Battenoord de behoorlijk zeld
zame Anatolische Woestijnplevier
ontdekt en gefotografeerd. Deze vogel
is in Nederland tot nog toe slechts
twee keer eerder gesignaleerd. De
allereerste waarneming was toevalli
gerwijs óók op Goeree-Overflakkee,
bij Ouddorp. Deze plevier bleek zich
rond 20 juli 1977 dood te hebben
gevlogen tegen de vuurtoren. Het
tweede exemplaar zat in augustus
1985 bij het Noord-Hollandse Den
Oever.
Slapen
Vertrokken
Kerkdiensten Ger. Gemeenten
•3faiga-<rilogie deel 1
JOH. G,y EENHOF
PAGINA 5
DINSDAG 12 OKTOBER 3004
De prijswinnaars, voor zover woensdag aanwezig, mét hun kleurplaten
en mét mijnheer Van der Hoeven.
Zoals u wellicht hebt gemerkt, vooral als u
boodschappen deed, werd vorige week 'de
Week van het Brood' gevierd. Reclames en
speciale acties vestigden de aandacht op ons
vezelrijke voedsel, afkomstig van de koren
velden.
Maar in Herkingen hebben ook de school
kinderen geweten dat het 'de Week van het
Brood' was. De plaatselijke supermarkt,
Meermarkt Van der Hoeven, trakteerde
namelijk afgelopen woensdag tussen de
middag de Prins Johan Frisoschool op een
heuse broodmaaltijd, die vanzelf op school
werd genuttigd. Besmeerde boterhammen,
broodjes met beleg, krentenbollen met kaas,
eierkoeken, melk, al dit vette der aarde kre
gen de kinderen en leerkrachten gratis voor
geschoteld, "'t Gaat immers om de toekomst
van Herkingen...!", vond mijnheer Van der
Hoeven.
Bovendien had de super al eerder een kleur-
wedstrijd uitgeschreven voor de Herkingse
kinderen - met een kleurplaat die natuurlijk
met brood te maken had - en daarvan wer
den vóór de broodmaaltijd de prijzen uitge
reikt. Vanzelf hebben alle kinderen daar heel
goed hun best op gedaan, maar de volgende
namen kwamen toch als prijswinnaars uit de
bus: uit groep 1/2 Tessa Huizer en Harm van
der Veer, uit groep 3/4 Marianne Grinwis en
Aron van der Veer, uit groep 5/6 Robin van
Mourik en Sander van der Velde, en uit
groep 7/8 Miranda Bazen en Lieneke van der
Velde. En met z'n allen gingen ze op de foto,
behalve Tessa en Harm uit groep 1/2, want
die is 's woensdags altijd vrij.
UIKÊÊIÊ/KÊÊÊIÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊiiï'siiÊ
De trotse winnaars van de zoetwatercompetitie 2004, v.l.n.r.: J. de Groot, J Velthuis en J. Boshoven.
3. J, Boshoven (78,4 kg).
Door alle deelnemers werd deze competitie,
bestaande uit 18 wedstrijden, in totaal
Op zaterdag 2 oktober werd bij Hengelaars
vereniging 'Stellendam' de laatste wedstrijd
van de zoetwatercompetitie 2004 gehouden.
De uitslag van deze wedstrijd werd eerder in
deze krant vermeld. Na de voornoemde laat
ste wedstrijd kon de balans betreffende de
einduitslag van de competitieopgemaakt
worden. Het is bij deze - reeds tientallen
jaren bestaande - zoetwatercompetitie een
traditie dat aan de drie hoogst geëindigde
deelnemers ereprijzen worden uitgereikt in
de vorm van prachtige bekers. Deze werden
zaterdag 2 oktober uitgereikt. Met trots
namen de competitiewinnaars 2004 de
bekers in ontvangst. Dat waren:
l.J. Velthuis (146,4 kg);
2. J. de Groot (94,0 kg);
1256,3 kg vis gevangen.
Door gemiddeld 25 man werd hiervoor in
totaal 90 uur gevist. Na de bekeruitreiking
volgde een gezellig samenzijn met een hap
je en een drankje, en werd er gezellig wat
nagepraat. Nu maar weer wachten tot 9 april
2005, want dan gaat de competitie zoetwater
2005 van start.
Voor meer informatie over Hengelaarsver
eniging 'Stellendam' kunt u kijken op web
site www.hvstellendam,nl. (Voor informatie
over HVS viswedstrijden kunt u contact
opnemen met R. Keijmel, tel. 06-10852209,
of e-mail rogierkeijmel@cs.com.)
Het toenemend aantal ganzen op akkers en
weilanden is voor veel agrariërs een last. Dat
het ook een lust kan zijn wordt duidelijk in de
brochure 'Ganzen op mijn land'. Met deze
brochure informeert het Faunafonds de agra
rische sector over de mogelijkheden voor ver
jaging en tegemoetkoming in schade in én
buiten de fourageergebieden. Daarnaast geeft
de brochure een overzicht van de meest voor
komende ganzen in Nederland en de schade
die zij kunnen aanrichten in gewassen.
Ganzen zijn het grootste deel van de dag
bezig met eten. Afhankelijk van de soort
graast een gans zeven tot twaalf uur per dag.
In deze tijd wordt een halve tot één kilo
voedsel naar binnen gewerkt. Dat betekent
schade aan de gewassen. Om dit te voorko
men moeten de ganzen buiten de foerageer-
gebieden worden verjaagd. In de brochure
vindt u een overzicht van verschillende ver-
jaagmethodes.
In elke provincie is een faunabeheereenheid
opgericht, waarbinnen afspraken worden
gemaakt over de coördinatie van de verja
ging. Hierin wordt vastgelegd hoe en wan
neer ganzen worden verjaagd, waarbij verja
ging door afschot een mogelijkheid is. Om te
weten welke afspraken worden gemaakt in
uw provincie, kunt u het beste contact opne
men met de faunabeheereenheid of de pro
vincie. De adressen vindt u in de brochure
van het Faunafonds.
Binnen de fourageergebieden is verjaging of
afschot van overwinterende ganzen en
smienten niet toegestaan. Voor de schade die
binnen de foerageergebieden door overwin
terende ganzen en smienten ontstaat kan de
grondgebruiker bij het Faunafonds een tege
moetkoming aanvragen. Daarnaast zal voor
grondgebruikers met ingang van medio 2005
de mogelijkheid worden geopend een subsi
die voor ganzenopvang aan te vragen via de
Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer.
Nadere inlichtingen: Faunafonds, tel. (078)
639 53 75. De brochure is te bestellen bij het
Faunafonds.
Minister Veerman van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit heeft het 'Besluit begin
selen geïntegreerde gewasbescherming'
gepubliceerd. Doel van het besluit is ervoor
zorgen dat telers van plantaardige producten
komen tot een zo milieuvriendelijk mogelij
ke gewasbeschermingspraktijk. Een groot
deel van de telers doet dat al, maar dit besluit
moet alle telers in beweging krijgen.
Het Besluit beginselen geïntegreerde gewas
bescherming wordt per 1 januari 2005 van
kracht. In het besluit zijn de volgende ver
plichtingen opgenomen:
- het opstellen van een gewasbescher-
mingsplan
- het bijhouden van een gewasbescher
mingslogboek.
Op een later moment worden bij ministerië
le regeling voorschriften voor maatregelen
toegevoegd. Over deze voorschriften vindt
nog overleg plaats met LTO Nederland.
De essentie van geïntegreerde gewasbe
scherming is: 'eerst alle andere teeltmaatre-
gelen grondig afwegen voordat gewasbe
schermingsmiddelen worden toegepast'Dat
draagt bij aan het minimaliseren van de
milieubelasting.
In het gewasbeschermingsplan moet de teler
aangeven welke strategie hij voor gewasbe
scherming zal volgen tijdens de gehele teelt-
cyclus (inclusief de eventuele behandeling
van uitgangsmateriaal of geoogste produc
ten). In het gewasbeschermingslogboek
moet de teler motiveren welke afwijkingen
ten opzichte van het gewasbeschermings
plan hebben plaatsgevonden.
Op die manier kan hij voor de volgende teelt
nog betere afwegingen maken bij het opstel
len van een gewasbeschermingsstrategie.
In samenwerking met de ondertekenaars van
het convenant gewasbescherming zal er nog
een voorlichtingsprogramma komen. Daarin
zal worden aangegeven hoe telers met het
plan en logboek kunnen omgaan.
In de maand september van dit jaar worden
vrouwen die zijn geboren in het jaar 1969 in
de Regio's Voome-Putten-Rozenburg, de
Hoeksche Waard en Goeree Overflakkee
opgeroepen voor het bevolkingsonderzoek
naar baarmoederhalskanker. Zij worden
opgeroepen door de GGD Zuidhollandse
eilanden of door hun eigen huisarts. Deelna
me aan dit onderzoek is gratis. Vrouwen in
de leeftijd van 30 tot en met 60 jaar ontvan
gen eens in de vijfjaar een uitnodiging voor
het onderzoek. Vervolgens kunnen zij bij de
huisarts een afspraak maken om een uit-
strijkje te laten maken. De huisarts is ervan
op de hoogte dat de vrouw is uitgenodigd
voor dit onderzoek. Als een vrouw niet door
haar eigen huisarts onderzocht wil worden,
kan zij een afspraak maken bij de Stichting
Trombosedienst en Artsenlaboratorium
(STAR) te Rotterdam. Het onderzoek wordt
daar door een speciaal opgeleide doktersas
sistente uitgevoerd. Het telefoonnummer
van deze stichting is 010 2890250. Is een
vrouw reeds onder behandeling bij een
gynaecoloog, dan kan het onderzoek ook
worden uitgevoerd door de gynaecoloog.
Als een vrouw niet wil of kan deelnemen aan
dit onderzoek, dan kan zij het antwoordfor
mulier terugsturen naar de GGD. Dit formu
lier is bijgevoegd bij de uitnodigingsbrief.
Hierop kan de reden van 'niet-deelname'
worden ingevuld.
Door middel van een eenvoudig onderzoek
kan een voorstadium van baarmoederhals
kanker worden ontdekt, zelfs voordat een
vrouw klachten heeft. Bij ontdekking in een
vroeg stadium is genezing bijna in alle
gevallen mogelijk. In de baarmoederhals
kunnen in de jaren veranderingen optreden,
die kunnen leiden tot baarmoederhalskan
ker. Door eens in de vijfjaar een onderzoek
te laten doen is het mogelijk deze verande
ring op tijd te ontdekken en kan baarmoe
derhalskanker worden voorkomen. Daarom
is sinds 1985 het bevolkingsonderzoek baar
moederhalskanker in,Nederland ingevoerd.
Na invoering van dit bevolkingsonderzoek is
het aantal vrouwen dat baarmoederhalskan
ker krijgt, verminderd naar ongeveer 750
vrouwen per jaar.
Bij de uitnodiging zit een laboratoriumkaart
en een folder met nadere informatie. Nadat
de vrouw de uitnodiging heeft ontvangen
maakte zij een afspraak met haar huisarts,
haar gynaecoloog of met STAR. Op de
a:^esproken datum neemt zij de laboratori-
utnkaart mee.
Voorafgaand aan het onderzoek stelt de arts
een aantal vragen die van belang kunnen zijn
voor het onderzoek. Als de vrouw op de
onderzoeksbank ligt, kijkt de arts naar de
baarmoedermond en neemt met een spateltje
wat slijm weg. Het uitstrijken duurt enkele
minuten en is meestal pijnloos. Het slijm
wordt op een glaasje gedaan en wordt ver
volgens samen met de laboratoriumkaart van
de vrouw naar het laboratorium opgestuurd.
De huisarts spreekt met de vrouw af hoe zij
de uitslag te weten komt. Soms moet het uit-
strijkje opnieuw worden gedaan omdat het
uitstrijkje technisch niet goed is gedaan. Ook
kan verder onderzoek nodig zijn omdat bij
voorbeeld een onschuldige ontsteking is ont
dekt. Een afwijkende uitslag hoeft niet auto
matisch baarmoederhalskanker te beteke
nen.
De GGD Zuidhollandse Eilanden coördi
neert het bevolkingsonderzoek. Adresgege
vens krijgt zij via de gemeentelijke basisad
ministratie. Gegevens kunnen worden uitge
wisseld met de informatiesystemen van de
huisartsen.
Op deze uitwisseling en registratie van gege
vens is de Wet Bescherming Persoonsgege
vens van toepassing. Als vrouwen Wer
bezwaar tegen willen maken of meer willen
weten kunnen zij de GGD bellen. Op werk
dagen van 9.00 tot 14.00 uur is een mede
werker van de GGD bereikbaar op telefoon
nummer: 0181 65 24 41.
Rechts vooraan slaat de zeldzame \\t>t'\liinpU\ ui.
zoals Pim Wolf die wist te fotograferen in Battenoord.
door Gert van Engelen
Pim Wolf (39), in het dagelijks leven vogel-
onderzoeker bij Delta Project Management,
heeft de vier foto's die hij in Battenoord
maakte, onmiddellijk geplaatst op de websi
te van de Dutch Birding Association (DBA),
de Nederlandse vogelaarsvereniging. De site
(www.dutchbirding.nl/pics/pictures) heeft
een galerij met foto's van zeldzame vogels.
Hoewel Woestijnplevieren eerder zijn gefo
tografeerd in Nederland - "en zelfs beter",
aldus Pim Wolf - wordt één van zijn foto's
nochtans binnenkort gepubliceerd in het tijd
schrift 'Dutch Birding' van de DBA. De
soort die hij zag, is namelijk opmerkelijk.
Wolf deed zijn ontdekking tijdens de maan
delijkse watervo geltelling op en rond het
Grevelingenmeer, op donderdag 16 septem
ber. Deze tellingen worden uitgevoerd, ver
telt hij, door een telteam aan boord van een
schip van Staatsbosbeheer en door een zoge
heten landploeg. De landploeg bestond uit
twee mensen: boswachter René van Loo en
Wolf. "Samen knus" rijdend in een auto van
Staatsbosbeheer, kwamen zij aan in Batte
noord. Ze beklommen de geasfalteerde dijk
en begonnen in de slikken met hun telwerk.
Op het westelijke strandje, rechts van de
haven, viel het oog van Wolf plotseling op
een slapende plevier, "waarvan ik niet direct
kon zien wat het was". Dat zette hem op
scherp, "want aangezien ik een redelijk ont
wikkeld oog heb voor de normale soorten
plevieren, betekent dat doorgaans dat het iets
bijzonders is". Nadat de vogel de kop uit de
veren had gehaald, bleek Wolfs voorgevoel
terecht: "Het was meteen duidelijk dat het
hetzij een Mongoolse, hetzij een Woestijn
plevier moest zijn." Door goed te kijken naar
zoveel mogelijk kenmerken, zoals grootte,
snavelvorm en flanktekening, kwamen Van
Loo en Wolf er vrij snel achter dat het een
Woestijnplevier (Charadius leschenautii)
moest zijn. Dit is op zich al redelijk bijzon
der, want deze Aziatische dwaalgast is in
Nederland tot dusverre pas slechts negen
keer waargenomen. Inmiddels is vastgesteld
dat het om een westelijke ondersoort van de
Woestijnplevier gaat, de Anatolische Woe
stijnplevier, ook wel columbinus geheten, en
dat maakt de ontdekking opwindender.
Want deze plevier heeft zich pas twee keer
eerder in Nederland vertoond.
Pim Wolf greep vanzelfsprekend gehaast
zijn camera en maakte vier foto's. De
columbinus staat rechts vooraan. De vogel
links op de foto is een Bontbekplevier, een
soort die overigens broedt in Battenoord. De
vogel op de achtergrond is een Zilverplevier.
Lang hebben Van Loo en Wolf niet kunnen
genieten van de Anatolische WoestijnpJe-
vier. "De vogel vertrok al vrij snel", zegt
Wolf. "Na twee uurtjes verdween hij uit
eigen beweging samen met een Bontbekple
vier in westelijke richting, en is daarna niet
meer gezien."
MIDDELHARNIS/SOMMELSDIJK - Mede
dankzij het grote succes van de afgelopen
jaren organiseert Gymvereniging MH-SD
op dinsdag 19, woensdag 20 en zaterdag 23
oktober weer springdagen in de Staver.
Iedereen die hieraan mee wil doen, kan zich
nog aanmelden. Tijdens deze dagen kan er in
blokken van 2 uur onder begeleiding, veilig
gesprongen worden op minitrampoline, gro
te trampoline en de airtumblingbaan. Ook
kan men trapeze zwaaien. De deelnamekos
ten bedragen 3 per deelnemer. Voor kinde
ren die er een leuke dag van willen maken,
bestaat er de mogelijkheid om voor het dag-
progranuna te kiezen. Dit programma begint
's morgens om 9.00 of 10.00 uur en bestaat
uit zwemmen, bowlen, eten (friet met fri-
kandel of kroket) en drinken, springen en
klimmen in de klimwand. Het dagprogram
ma duurt tot 16.00 of 17.00 uur en kost 10
per persoon. Er zijn al 270 aanmeldingen
binnen en er zijn nog tientallen plaatsen vrij
voor deelnemers die zich nog willen aan
melden. Dit jaar zijn er ook weer veel leden
van andere verenigingen die meedoen. Het
leuke van deze dagen is dat, ongeacht welke
sport men beoefent, meegedaan kan worden
met verschillende activiteiten. Op de websi
te van MH-SD staat uitgebreide informatie
over de springdagen. Ook vind u hier de les
tijden, de hoogte van de contributie en de
evenementen die dit jaar nog georganiseerd
worden. Voor meer informatie kunt u kijken
op website www.mhsd.nl of bellen naar
0187-487513.
Aanmelden kan per e-mail: springda-
gen@mhsd.nl, telefonisch: 0187-487124, of
door het invullen van het inschrijfformulier
op de website.
STAD aan 't HARINGVLIET - Woens
dag 13 oktober, 19.30 uur, ds. M. J. van
Gelder.
79-
'Russen!'
'Laten we maken dat we ergens onder de grond
komen. Als ze eieren gaan leggen kun je daarvan
hoofdpijn krijgen.'
Ze staan op en haasten zich weg van de plaats waar
ze tegen de felle kou beschutting hadden gevonden.
Veel mogelijkheid om te schuilen is er echter niet.
Ze vinden een volgesneeuwde bomtrechter, waarin
ze zich laten zakken.
'Een grote zwijnerij', mompelt Karl.
Het klinkt als een zucht.
Dan zijn er de vliegtuigen. Russische bommenwer
pers, die oneindig hoog, buiten het bereik van het
luchtafweergeschut, overkomen.
'Ze houden het dicht' merkt Karl-Heinz verbaasd
op.
'Ja, waarom bombarderen ze ons niet?'
'Ik snap daar ook niets van.'
De vliegtuigen cirkelen hoog boven de ingesloten
Duitse troepen en na een minuut of vijf verdwijnen
ze weer naar het oosten.
'Kun jij dat nou begrijpen Franz?'
'Nee, helemaal niet.'
De oplossing laat niet zolang op zich wachten. Uit
de winterhemel vallen papiertjes naar beneden. Een
bericht voor de Duitse troepen, die door het rode
leger zijn ingesloten. Karl weet zo'n papier te pak
ken en gezamenlijk lezen ze wat er op staat.
'Ze zijn nogal edelmoedig', scherts Franz als ze het
bericht gelezen hebben.
'Ja, als we dit mogen geloven, is er voor ons volop
te eten en als het een beetje mee zit, kunnen we
spoedig naar huis terugkeren.'
'Geloof jij allemaal wat hier staat?'
'Het is te mooi om waar te zijn.'
Karl schraapt zijn keel: 'Weet je wat wij moeten
doen Franz?'
'Nou?'
'Als het donker is de plaat poetsen. We zullen nu
nog een kans hebben om door de Russen heen te
komen. Als we nog een paar dagen wachten is die
kans verkeken.'
'Dacht je dat we er doorheen kunnen komen?'
'Het lijkt me heel sterk als ons dat niet lukt.'
'En dan? Als we er door komen staan we over een
paar dagen weer vooraan om als schietschijf te die
nen. Ik weet werkelijk niet of we niet beter krijgs
gevangenen kunnen zijn.'
'Nu ja, denkt er maar over na. Ik ga in ieder geval.
Ik wil naar Duitsland.'
'Ja, maar je moet heel Polen door en het wemelt
overal van de SS en de veldgendarmerie. Hoe denk
jij ooit in Duitsland te komen? Volgens mij is het
een onmogelijk plan. Het zou wel lukken als we al
in Duitsland waren. Dan zou ik het ook durven
wagen. Maar nu, ik weet het niet.'
Karl-Heinz kijkt hem niet begrijpend aan: 'Franz,
jongen, we zullen niet veel kansen meer krijgen,
houd daar rekening mee.'
Ze lopen doelloos rond; ze horen nergens meer bij.
Overal zijn soldaten die zich de zin van het gebeu
ren afvragen. Velen zijn zelfs hun wapens kwijt en
eten is er niet meer.
Een kapitein die hen ziet roept dat ze moeten
komen: 'Waar ligt jullie onderdeel en wat heb je hier
te zoeken?"
Franz en Karl nemen zo iets als de houding aan en
Franz als hoogste in rang antwoordt: 'Kapitein, wij
zijn het bataljon voor speciale diensten, vierde com
pagnie, tweede peloton. Of zo u wilt: samengestelde
pantsergrenadiers en later infanterie belast met het
verlenen van rugdekking aan de troepen die volgens
plan werden teruggetrokken.'
De kapitein fronst verbaasd zijn wenkbrauwen:
'Waar is jullie onderdeel nu?'
'Dat staat voor u kapitein.'
De kapitein slikt een paar keer, nu pas dringt de
betekenis van de woorden van Franz tot hem door.
'Dus jullie zijn de enigen?'
'Ja kapitein.'
'Jullie gaan je ginds bij die tanks melden.' Hij wijst
naar een ruig besneeuwd stuk struikgewas waartus
sen de stalen monsters verborgen zijn. 'Daar zullen
ze jullie opnieuw indelen.'
'Tot uw orders kapitein.'
Na nog een paar woorden gewisseld te hebben,
begeven ze zich naar de aangegeven plaats. Er
staan tussen het hout verscholen een paar hutten.
Waarschijnlijk van Russische pelsjagers die hier
in normale tijden huisden. Hierin zitten enige offi
cieren over kaarten gebogen en bespreken de situ
atie.
Ze melden zich bij een luitenant die hun enige vra
gen stelt. Er ontbreekt zelfs papier om aantekenin
gen te maken. Na een paar minuten weten ze hun
nieuwe bestemming. Er worden nieuwe troepen
geformeerd. Zij zullen dienst doen bij de stoottroe
pen.
'Dat lijkt tenminste nog eens ergens op', schampert
Karl-Heinz, 'na altijd de achterhoede gedekt te heb
ben, mogen we nu eens een keer voorop om de spits
af te bijten.'
'Ja, het is een hele vooruitgang. Wij voorop naar
huis; je ziet maar weer, de juiste man op de juiste
plaats.'
Ze moeten in de buurt blijven. Steeds meer soldaten
die hun onderdeel kwijt zijn, worden bij de nieuwe
stoottroepen ingelijfd.
'Als het zo blijft doorgaan, krijgen we waarachtig
nog een paar regimenten bij elkaar.' Karl lacht
wrang.
'Ik geloof toch, dat ze alles op alles zullen zetten om
een doorbraak te forceren', is Franz van mening.
'Best mogelijk, je kunt wel begrijpen dat stand hou
den tot de laatste man zinloos is, al begrijpen die idi
oten in het vaderland daar geen moer van.'
Op de een of andere manier zijn er een paar keuken
wagens opgescharreld. De koks hebben zelfs soep
gekookt van paardevlees met bonen. Hiervan kun
nen de stoottroepen een paar scheppen komen halen.
Na het eten wordt appèl gehouden, waarna een kolo
nel de nieuwe troep toespreekt. Wat hij vertelt, is
precies wat de mannen verwacht hadden: Vannacht
zal er een poging om uit uit te breken worden onder
nomen.
Het plan is koortsachtig voorbereid en zal om enige
kans van slagen te hebben, spoedig moeten worden
uitgevoerd, eer de Russen de ring rond de ingesloten
Duitsers helemaal ondoordringbaar hebben ge
maakt.
De soldaten worden ingedeeld; wapens en munitie
uitgereikt. De aanval zal worden uitgevoerd door de
stoottroepen. De tanks blijven achter om bij de snel
le doorbraak de achterhoede te dekken. De door
braak moet zo onopvallend mogelijk gebeuren en in
een zeer snelle aanval. Binnen de kortst mogelijke
tijd moet er een bres worden geslagen, waardoor het
ingesloten leger kan uitbreken. De eerste stoot kan
het best met de blanke bajonet gebeuren, daar de
overrompeling dan het meest succesvol zal zijn.
(wordt vervolgd)
