Overdenking
Wereld Borstvoeding Week
Kruistocht
Haar LeMiMgrad
-^Sjkvenster
Oecumenische
gespreksgroep
uit de
Heilige Schrift
Schaakvereniging
'De Zwarte Pion'
EIIAttDBn-niEUWS
a
Ophalen oud papier
Goedereede
VERVOLGVERHAAL
HET
Blik op kerk ^^y
en samenleving CJ
wmanou misiukt het?
GEI/MgUIK l/OÜELUOER
HEKENPENNINCEN
HONDA.
Perfecte
veiligheid,,.
,ga voor een
Honda!
'Christenen en Christenen'
weer van start
Zuid-Afrikaanse Leisteen,
Tegels en dakbedekking
www.groennatuursteen.tk
Abraham geroepen en in
geloof gehoorzamend
Van 27 september tot 3 oktober:
1^a.i0a.-^r'il«>gie deel 1
JOH. G, VEENHOF
PAGINA 5
VRUDAG 1 OKTOBER 2004
- Een arrestatie
- Machtsvertoon?
- De leugen regeert
Wat ik nu ga doen is een hachelijke onderne
ming. Het is maandag en de finesses zijn me
nog niet eens bekend. Het kan dus allemaal
heel anders zijn. Toch waag ik het erop.
Mochten de feiten achteraf anders zijn, dan
moet u dit stukje maar als niet geschreven
beschouwen.
Zondagavond werd in Utrecht een heel gezin
ingerekend. Vader en moeder en een volwas
sen zoon. De politie kwam en zette de straat
af. Journalisten werden geweerd. Wie te
dichtbij kwam zou ook gearresteerd worden.
Bewoners van in de straat gelegen huizen
konden alleen onder begeleiding van de poli
tie naar hun woning gaan. De deur van de
betreffende woning werd geforceerd. In twee
auto's werden de arrestanten afgevoerd.
Voor de zekerheid werd de Mobiele Eenheid
achter de hand gehouden.
Er moet natuurlijk wel wat aan de hand zijn
wil de politie zo'n spectaculaire arrestatie
verrichten. Maar de autoriteiten wilden
alleen kwijt dat het hier om een misdrijf ging.
Voor de rest werden er geen mededelingen
g^'*^-
Uiteraard was dit niet naar de zin van de toe
gesnelde journalisten. Belust op nieuws wer
den buurtbewoners, onder wie familieleden
van de gearresteerde personen, geïnterviewd.
Tenslotte kregen we te horen dat de politie
buitensporig machtsvertoon had gebruikt.
Zelfs wist iemand al te vermelden dat betrok
kenen niets op hun geweten hadden. Het zou
gaan om de zoon die bij een bewakingsdienst
had gewerkt en niet over de nodige diploma' s
beschikte...
Dat laatste gelooft natuurlijk niemand. Daar
voor wordt niet een heel gezin in hechtenis
genomen, terwijl de politie haar werk doet
onder dekking van de Mobiele Eenheid...
Daar moet beslist meer aan de hand zijn
geweest. Dat zullen we later wel horen.
Meer weten we op dit ogenblik niet. Mis
schien wèl waimeer deze regels onder de
ogen van de lezers komen. Intussen heeft dit
verhaal nu al een moraal. We wisten dat al
veel langer, maar het bewijst eens te meer dat
we worden geregeerd door de media. Lang
voordat van hogerhand uitspraken zijn ge
daan, zelfs lang voordat we eigenlijk weten
wat er aan de hand was, hebben opinie
makers hun conclusies al getrokken.
Er is destijds nogal wat rumoer geweest toen
H.M. de Koningin zou hebben gezegd: 'De
leugen regeert', en daarbij had zij de media
op het oog. De Koningin had dat niet in het
openbaar mogen zeggen... En met die uit
spraak had zij de pers verdacht gemaakt.
Maar gelijk had zij wel! Dat wordt keer op
keer door de pers zelf geïllustreerd.
Waarnemer
Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er
kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu
ren aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met
in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door
deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
Na enkele tientallen sollicitaties vraag ik mij
wanhopig af, waarom juist ik altijd word
afgewezen, want dat schrijven zij er nooit
bij! Is het niet verplicht een reden op te
geven
Antwoord: De meeste bedrijven ontvangen
tientallen, sommige honderden soUicitatie-
"brieven als er een vacature is. Daarom
gebruiken ze eensluidende voorgedrukte en
'•«.reeds gereedliggende, of in flinke aantallen
ïj;geprinte briefjes welke alleen maar van de
■J^^dressen der sollicitanten worden voorzien.
jjÏMaar als u de personeelschef opbelt en
vriendelijk vraagt, wat uw fout of uw tekort-
&Jcoming is, zal hij dat misschien wel vertel-
Slen en dan kunt u daarmee rekening houden
Kbij een volgende sollicitatie. U kunt uw
ondervrager tevoren al prettig(er) stemmen,
door na het evt. mondeling onderhoud gelijk
j^en bedankbriefje te sturen voor het prettige
tf leerzame gesprek. Durf in elk geval iets
rigineler te zijn dan de anderen!
^Hoe moet 't blancheren nu precies gebeu-
^ren? De één zegt: de groenten opzetten met
S koud water, en een ander: eerst water aan de
kook brengen. En waarvoor is dat eigenlijk
nodig bij het diepvriezen?
Antwoord: Het blancheren voor de diep
vries is noodzakelijk om de enzymenwer
king te stoppen, die het bederf versnelt. In
oude kookboeken staat te lezen dat men de
groenten met koud water kan opzetten, maar
intussen is ontdekt dat het beter is éérst een
pan met ruim water aan de kook te brengen
en dan beurtelings een portie groente met
een vergiet of stevige metalen zeef in dat
kokende water te dompelen. U mag dan geen
al te grote hoeveelheden nemen omdat het
water anders erg afkoelt, en als het niet
(meer) kookt, worden die enzymen onvol
doende afgeremd. Ca. 500 gram groenten in
5 liter water is een prima bruikbare maat. De
groente moet dan geheel onder staan. Leg
een deksel op de pan en pas als het water
weer kookt, begint de blancheertijd volgens
het recept. Af en toe omroeren. Na afloop de
groente zo snel mogelijk afkoelen, door ze in
(een teil of emmer) koud water te dompelen,
en daarna nog eens, zo lang als de blan
cheertijd duurde. Goed laten uitlekken, voor
u de waren gaat verpakken voor het diep
vriezen.
We voeren vaak oud brood aan de vogels,
maar nu hoorden we, dat beschimmeld
brood ook voor dieren wel kwaad kan. Is dat
waar?
Antwoord: Ja, de licht giftige schimmels
die op brood al spoedig kunnen ontstaan,
zijn ook ongezond voor de vogels. U mag ze
wel brood voeren, maar dat mag beslist niet
beschimmeld zijn.
Een gevonden muntje zou een rekenpenning
zijn. Maar wat was dat dan voor penning en
hoe rekende men daarmee?
Antwoord: Ze werden in kantoren, door
kooplieden onderweg en ook op scholen ge
bruikt om te rekenen. Men trok dan op een
houten tafel, of in het zand op de grond, vijf
evenwijdige lijnen: de onderste voor de een
heden, de tweede voor de tientallen, de der
de voor de honderdtallen, enz. Zo kon men
Tho Power of Dreams
tv
www.janvandijk.nl
Autobedrijf Jan van Dijk
Slagveld 19, 3231 AN BRIELLE
Telefoon 0181 - 41 37 77
Christen zijn heeft vele kanten en allerlei
uitingen. Ook zijn er nog al wat verschil
lende kerken. De een vindt dat hij naar die
kerk moet gaan, de ander voelt zich beter
thuis in een andere geloofsgemeenschap.
Toch zijn ze met elkaar allemaal christe
nen. Maar kennen ze elkaar eigenlijk wel?
Weten ze van elkaar hoe er over de bijbel
gedacht wordt? Hoe wordt er aan gekeken
tegen tal van maatschappelijke ontwikke
lingen? Het kan heel verrijkend zijn om een
ander te horen waarom hij/zij er zo over
denkt.
"Elkaar daarin niet bestrijden of overtui
gen, maar van elkaar horen, weten en
begrijpen hoe de ander denkt en voelt.
Respect voor een andere mening moet dan
natuurlijk voorop staan. Bent u Katholiek,
Hervormd, Gereformeerd, Remonstrants of
Evangelisch, of iets anders en wilt u uw
horizon verbreden, dan is dit misschien iets
voor u. Wie zin heeft in zo'n gedachtewis
seling, die zou aan de gesprekskring die
elke Ie woensdag van de maand wordt
gehouden, veel plezier kunnen beleven",
aldus de Oecumenische Werkgroep.
De eerst volgende bijeenkomst is op
woensdag 6 oktober. Er wordt om 19.30
uur begonnen en de plaats van ontmoeting
is in het Koetshuis, van Gorcumstraat 22 in
Sommelsdijk. Om ongeveer 21.15 uur
wordt het gesprek beëindigd.
Het thema is dan: "Gaven en talenten". Er
wordt stilgestaan bij de vraag: "Hoe werkt
de kerk samen met de Heilige Geest a.d.
2004 in de gemeenten door mensen?"
Gaven en talenten zijn van God gegeven
aan de mensen van Zijn gemeente. Talenten
om muziek te maken, studie te geven over
het Woord, maar ook gaven die te maken
hebben met de werking van de Heilige
Geest door de mens heen. Gaven en talen
ten hebben te maken met beweging. Het
geeft de kerk kleur, het raakt mensen in hun
diverse kleuren, ook zwart, te zien op:
Tel. 0187 - 483983 06 - 25063232
optellen en aftrekken door het aantal pennin
gen op elke lijn te vermeerderen of te ver
minderen. Men had toen immers niet altijd
schrijfmateriaal bij de hand. Om het aantal
benodigde penningen binnen de perken te
houden, konden vijf (of 10, of méér) van die
metalen schijfjes op een zelfde lijn worden
vervangen door één penning tussen deze en
de volgende lijn.
"Door het geloof is Abraham,
geroepen zijnde, gehoorzaam
geweest, om uit te gaan naar de
plaats, die hij tot een erfdeel ont
vangen zou; en hij is uitgegaan,
niet wetende, waar hij komen
zou.{Hebreen 11:8)
God roept Abraham. Genesis 12:1-4: De
HEERE nu had tot Abraham gezegd: Ga uit
uw land en uit uw maagschap en uit uws
vaders huis, naar het land, dat Ik u wijzen
zal. En Ik zal u tot een groot volk maken en
u zegenen, en uw naam groot maken; en
wees een zegen. En Ik zal zegenen, die u
zegenen en vervloeken, die u vervloekt; en
in u zullen alle geslachten des aardrijks
gezegend worden. God roept hem uit de hei
denwereld. We lezen in Jozua 24:2; Over
gene zijde der rivier hebben uw vaders van
ouds gewoond, namelijk Terah, de vader
van Abram, en de vader van Nahor, en zij
hebben andere goden gediend. God roept en
Abraham gelooft. Gelooft dat dit de stem is
van de ware God en hij mag die afgoden los
laten. In het leven van Abraham komt zo
heel duidelijk uit wat het betekent te mogen
geloven en hoe God zelf hem vasthoudt bij
dat geloof. Zo noemt de apostel Paulus hem
de vader der gelovigen. Romeinen 4:16.
God roept en God geeft gelooft. Wondere
genade Gods. En dat wil God ook nu doen.
Daarom kan het ook nu. Daarom roept God
ook vandaag ons op om te geloven. Daarom
zegt de Heere dat we maar moeten blijven
kloppen en roepen en zoeken. Laten we ons
niet verschuilen achter ons geredeneer, dat
wij niet kunnen. Want wat wij niet kunnen
dat kan en dat wil God doen. En zegt de
Heere zelf ook niet dat Hij geen lust heeft in
de dood van ons zondaren, maar daarin dat
we ons bekeren en leven? Ezechiël 33:11
God roept Abraham en hij moet alles verla
ten en God zal hem een land wijzen dat zijn
erfdeel zal worden en van zijn nakomelin
gen. Op dat moment is hij al 75 jaar oud en
heeft hSj nog geen kinderen. Ook Sara, zijn
vrouw is op hoge leeftijd. Wat God belooft
zal hij zelf niet beleven. Zelf blijft hij, heel
zijn leven als vreemdeling in dat land
wonen. Zo mag Abraham de vader worden
van het volk Israël en de Heere gaat na
Noach met hem verder. Maar Abraham zal
niet enkel de vader van het volk Israël wor
den, in hem zullen alle geslachten van de
aarde gezegend worden. Genesis 12:3. Uit
hem zal de Christus worden geboren, de
beloofde Verlosser. En Abraham heeft Hem
in geloof mogen zien, van verre, en in dat
geloof mogen omhelzen. Jezus zegt van hem
dat Abraham zijn dag heeft gezien en is ver
blijd geweest. Johannes 8:56. Abraham
gelooft en zo trekt hij als vreemdeling door
het land, waarvan de Heere hem zegt dat zijn
zaad dit als een erfdeel zal ontvangen. Zo
mag ook nu Gods kerk leven in de wereld.
Eens vreemdelingen en bijwoners, maar
door het geloof nu medeburgers der heiligen
en huisgenoten Gods, schrijft Paulus. Efeze
2:19. Nu vreemdelingen in de wereld. Daar
wijst hen ook de apostel Petrus op, om dat in
praktijk te brengen. Geliefden, ik vermaan u
als inwoners en vreemdelingen, dat ge u ont
houdt van de vleselijke begeerlijkheden,
welke krijg voeren tegen de ziel. En houdt
uw wandel eerlijk onder de heidenen, opdat,
in hetgeen zij kwalijk van u spreken, als van
kwaaddoeners, zij uit de goede werken, die
zij in u zien. God verheerlijken mogen in de
dag der bezoeking. 1 Petrus 2:11 en 12. Zo
trekt Abraham als vreemdeling door het land
Kanaan, dat de Heere hem heeft beloofd als
een erfdeel voor zijn nakomelingen. Een
land, bewoond door de Kanaanieten, heide
nen, die, als het er op aankomt, hen vijandig
zijn. De bekende theoloog uit Denemarken,
Kierkegaard, uit de 19 de eeuw. heeft het zo
gezegd: In geloof trok Abraham uit het land
der vaderen en werd een vreemdeling in het
land der belofte. Eén ding liet hij achter,
doch één ding nam hij mee. Zijn aards ver
stand liet hij achter en het geloof nam hij
mee; anders was hij niet uitgetrokken, maar
hij had gedacht; Dat is waanzin. Zo trekt
Abraham als vreemdeling door het land dat
hem is beloofd en woont hij in tenten. En dat
vereist dagelijks oefening. Hij moest 25 jaar
wachten voor Izak geboren werd. Is het een
wonder dat Abraham op het voorstel van zijn
vrouw inging, die meende dat wel Abraham
de belofte had ontvangen, maar dat zij daar
bij niet was genoemd. Zo stelde ze hem voor
om haar slavin als vrouw er bij te nemen. Zo
werd Ismaël geboren. Nee, Abraham, uit
Sara zal uw geslacht gebouwd worden. Is het
vreemd dat Abraham lacht, waar hij immers
al zowat honderd jaar oud is en Sara al 90
jaar. Voor het verstand niet voor te stellen, in
geloof te aanvaarden. Het wonder van Gods
bewarende hand wordt steeds duidelijker
zichtbaar in het leven van Abraham. Denk
aan zijn mensenvrees, als hij om de honger
naar Egypte trekt en dan zijn vrouw laat
beloven dat ze zich als zijn zuster zal voor
stellen. Anders zouden ze hem misschien
doden, en Sara als vrouw begeren. En straks
handelt hij nog een keer bij koning Abimé-
lech uit dezelfde angst. God bewaart. En is
dat niet het wonder tot vandaag toe. God
houdt Abraham vast, ook als Abraham God
dreigt los te laten uit mensenvrees. En steeds
gaat de Heere Zijn belofte bevestigen. Denk
ook aan die wondere avond, als de sterren
hemel schittert met miljoenen sterren. Ga
eens naar buiten Abraham en kijk eens
omhoog en tel de sterren eens. Als ge dat
tenminste kunt. Zo talrijk zal uw zaad wor
den. Genesis 15:5. Abraham gelooft en God
rekende het hem tot gerechtigheid. Maar
straks het huwelijk met Hagar. Hoe bescha
mend en tegelijk ook bemoedigend, ook
voor Gods kind vandaag. Hoe aansporend
om dagelijks in diepe afhankelijkheid van de
Heere, biddend bezig te zijn.
De betere woninginrichting sinds 1920
Zandpad 36, Middelharnis, Tel. (0187) 48 27 84
hart. Het spreekt van betrokkenheid en
inzet, van mensen en hun Schepper. Maar
het gaat veel verder, het is de directe ver
binding tussen de Hare God, Zijn Kerk en
de gelovigen. De talenten zijn het gereed
schap van de gelovigen om het gebouw van
de Kerk vorm en inhoud te geven.
Als u wilt, er is niets verplicht, kunt u daar
na het oecumenisch avondgebed bezoeken
dat begint om 21.30 uur in de Remonst
rantse Kerk. Christenen van verschillende
kerken houden met elkaar een avondgebed
met stilte, zingen en gebeden. Het avond
gebed duurt tot ongeveer 22.00 uvu". Zin
gekregen, maar nog vragen? Bel voor info:
642419 naar de Oecumenische Werkgroep
Goeree-Overflakkee.
Overzicht voor ronde 4 in de huishoudelijke
competitie, gespeeld op maandag 27 sep
tember jl.
Hermekes - Tieleman 1-0
Van den Ouden - Van der Staaij1-0
Boeter - De Haan 1/2-1/2
Bom - Van Prooijen 1-0
Minnaar - M. Lagendijk 1-0
Loosjes - Peeman 1-0
Van der Waal - Mulder0-1
Noordijk - Struik0-1
Verolme - Vis1-0,
Markwat - C. Smit 1/2-1/2
Van der Velde - H. Smit1-0
Sinds 1992 organiseert de World Allian
ce for Breastfeeding Action (WABA) de
Wereld Borstvoeding Week (WBW).
Het doel van Wereld Borstvoeding
Week is borstvoeding onder de aan
dacht van een breed publiek te brengen,
waarbij telkens een ander thema cen
traal staat. Wereld Borstvoeding Week
is een geschikte manier om ouders,
zorgverleners en het grote publiek te
laten weten hoe belangrijk borstvoe
ding is. De initiatiefnemer van de
Nederlandse Wereld Borstvoeding
Week is de SBO: de Samenwerkende
Borstvoeding Organisaties. Deze orga
nisaties hebben dit jaar gekozen voor
een nationaal thema: 'Moedermelk
waardevast, In het verleden behaalde
resultaten bieden wèl een garantie voor
de toekomst'.
Deze slogan wijst erop dat borstvoeding
geven een unieke investering is met prachti
ge resultaten voor de toekomst. Het biedt
immers de beste kansen op optimale groei,
ontwikkeling en gezondheid van het kind,
maar is ook waardevol voor de gezondheid
van de moeder en voor de samenleving als
geheel. Als meer baby's langer borstvoeding
krijgen, leidt dat tot een afname van ziekte
kosten zowel op de korte als op de lange ter
mijn. De Wereld Gezondheid Organisatie
(WHO) beveelt dan ook aan om kinderen de
eerste zes maanden alleen borstvoeding te
geven. Daarna hebben ze veihge en geschik
te bijvoeding nodig, terwijl de moedermelk
tot in het tweede jaar of zolang moeder en
kind willen, als belangrijke melkbron geldt.
Om aanstaande ouders vertrouwd te maken
met borstvoeding komt in de Wereld Borst
voeding Week voor de derde keer het maga
zine 'BV Borstvoeding' uit. Een fraai uitge
geven blad vol informatie over borstvoeding
voor aanstaande en jonge ouders, gemaakt
door het Voedingscentrum in samenwerking
met de Samenwerkende Borstvoeding Orga
nisaties.
Borstvoedingorganisatie LLL is een actieve
partner in de SBO. Zij richt zich met name
op het geven van hulp en informatie aan
(aanstaande) moeders, die borstvoeding
(willen) geven. Behalve een breed scala van
mogelijkheden om moeders te begeleiden bij
het geven van borstvoeding, ontwikkelen
vrijwilligsters van Borstvoedingorganisatie
LLL ook regionale en plaatselijke initiatie
ven.
Zo zal LLL-leidster Francisca Wagenaar ter
gelegenheid van Wereld Borstvoeding
Week op dinsdag 5 oktober een informatie
avond houden over dit onderwerp. Deze
avond begint om 20.00 uur en duurt tot
22.00 uur. De avond wordt gehouden aan het
adres Molenblok 24 Ouddorp. De entree,
incl. koffie of thee bedraagt 3,50 voor niet
donateurs en 2,50 voor donateurs van
Borstvoedingorganisatie LLL. ledere aan
wezige ontvangt tevens het nieuwste num
mer van het blad 'BV Borstvoeding".
Om zich voor deze avond aan te melden of
voor vragen over borstvoeding kunt u bellen
naar Francisca Wagenaar, tel.; 0187-
684433. Naast deze activiteit belegt zij
maandelijkse informatiebijeenkomsten, elke
eerste donderdag van de maand, speciaal
gericht op borstvoedende moeders en zwan
gere vrouwen.
De Stichting Koninklijke Fanfare Apollo te
Goedereede haalt morgen, zaterdag 2 okto
ber, weer oud papier op in Goedereede en in
Goedereede-Havenhoofd. Ook huishoude
lijk karton kan erbij worden gezet. Gelieve
het papier vóór 8.30 uur goed gebundeld
gereed te zetten.
*>s'
■76-
Gelukkig is het niet ernstig, maar wel zo dat ik zelf niet
kan schrijven. Waarschijnlijk weet u het al, het front
bij Oranienbaum, waar we hebben gelegen, is geval
len. Onze compagnie lag in de voorste linie en heeft
grote verliezen geleden.'
Bij het horen van de naam Oranienbaum slaat de schrik
Elsa om het hart. Dat is de plaats waar ook Franz heeft
gelegen. Verder schrijven is haar oimiogelijk als ze
hoort dat er zuUce grote verliezen geleden zijn. Zal ook
Franz.Verder durft ze niet te denken. Als hulpzoe
kend kijkt ze op naar de jongen in het bed, maar ook hij
is na deze eerst zirmen in gedachten verzonken.
Bij het zien van dit jonge gezicht, vergeet zij even haar
eigen verdriet. Vanonder het witte verband staren zijn
ogen in de ruimte. Alles wat hij heeft meegemaakt
komt weer bij hem boven; ontgoocheling, angst, ellen
de, honger en kou. En nu overheerst maar één ding, het
verlangen naar zijn moeder. Aan haar wil hij al zijn
verdriet vertellen. Daarbij realiseert hij zich niet dat
dat niet mogelijk is via een brief. Deze moet inmiers
door de censuur, en de legerleiding zal niet toestaan dat
de harde werkelijkheid aan het thuisfront bekend
wordt. Daaraan denkt hij niet, maar als in trance begint
hij weer te praten: 'En we dachten dat het zo'n vaart
niet zou lopen. Ze hadden ons gezegd dat de Russen
aan het eind van hun kunnen waren.wij dachten dat
we het toch maar goed getroffen hadden aan het Lenin-
gradfront. Oh moeder, het is één grote leugen! Alles
wat ze ons altijd hebben voorgehouden is bedroeg.
Oorlog is het meest verschrikkelijke wat de mens ooit
heeft uitgedacht.Er mag geen oorlog meer zijn.
Dit schreeuwt hij haast uit. Onbeheerst smkkend draait
hij zijn hoofd weg van Elsa. Onbeweeglijk heeft zij dit
aangehoord. Woorden heeft zij niet. Even later keert
Kurt zich om, en met een verlegen lachje zegt hij:
'Neem mij niet kwalijk zuster, ik liet me even gaan.'
'Ach joh, dat geeft niets, ik begrijp wel dat het je zo
aangrijpt. Maar weetje Kurt, verteh het mij eerst maar,
dan schrijf ik straks die brief wel. We moeten toch uit
kijken wat we schrijven.'
Enigszins gekalmeerd begint Kurt te vertellen; 'We
zaten in de voorste linie toen de aanval kwam. Onze
sergeant en een soldaat eerste klasse, oude rotten,
sleepten ons mee de stelling uit in de richting van de
Russen. Dat is ons geluk geweest, want toen de Russen
met hun beschieting begonnen, vielen de granaten op
onze steUing. Wij hebben het dankzij onze sergeant
kunnen overleven. Toen de tanks en de infanterie kwa
men, moeten we terug trekken en we hebben daarbij
verschrikkelijk moeten vechten. Ik had geluk vlak
naast de sergeant en de eerste klasser te liggen. Aan
hen dank ik het dat ik er doorgekomen ben. Onze hele
compagnie, met uitzondering van ons drieën, is geval
len.
Toen ik gewond raakte, hebben sergeant Fischer en de
eerste klasser Stiermaiui mij naar de verbandplaats
gesjouwd. Vooral onze sergeant, een man die in zijn
burgerleven bosbouwkundig ingenieur was. Dankzij
deze twee kameraden heb ik het er levend afgebracht.'
Weer krijgt de jongen het te kwaad. Hij beleeft de ver
schrikkingen van het slachtveld opnieuw. Zijn lichaam
begint te schokken en grote tranen rollen over z'n wan
gen. Hij kan zich niet meer beheersen en is bijna niet
tot bedaren te brengen.
De anderen soldaten die naast hem liggen doen of ze
van het voorval niets merken, maar hun verstarde
gezichten spreken boekdelen. De jongen vertolkt met
woorden en tranen wat allen in zich opgekropt hebben.
'Zuster, het is verschrikkelijk geweest. Als ik dit ooit
overleef zal het mij nooit meer loslaten. Wat aan de
fronten gebeurt, is het verschrikkelijkste wat men zich
kan voorstellen.'
Elsa zit naast hem; het hoofd gebogen en tranen drup
pelen op de brief die nog grotendeels onbeschreven is.
Hanna Fleischmann steekt haar hoofd om de hoek van
de deur. Ze schrikt als ze haar vriendin huilend aan het
bed van een soldaat ziet zitten.
'Elsa, wat heb je?'
De soldaat schokt in zijn huilkrampen, zelfs zo dat het
wrakke bed heen en weer schudt
'Franz leeft, Hanna.hij leeft!
Een ogenblik staat Hanna haar vertwijfeld aan te kij
ken. Haar eerste gedachten zijn, dat Elsa's zenuwen
het begeven hebben.
'Franz leeft?'
'Ja, Franz leeft. Hij heeft deze jongen gewond uit het
front gehaald en naar een verbandplaats gebracht.'
'Kent hij Franz dan?'
'Ja, Franz was zijn peletonscommandant.'
Kurt, die zich geheel heeft laten gaan, vangt deze
woorden half en half op. Plotseling dringt het tot hem
door wat er aan de hand is en meteen verstart zijn hou
ding. Zijn gezicht krijgt weer dat masker dat allen hier
in de zaal dragen.
'Neemt u me niet kwalijk zuster, ik wist, ik uh.wist
niet dat sergeant Fischer uw man is. Dan bent u Elsa.
Sergeant Fischer sprak weleens over u en de hond die
Waidmann heet.'
Elsa glimlacht met tranen op haar wangen. Ze neemt
het hoofd van de jongen in haar handen en drukt een
zoen op zijn voorhoofd. Kurt laat het gewillig toe en de
soldaten blijken op dat moment van het voorval niets
op te merken. Hun starre blikken staren ledig in de
ruimte.
'Ik heb begrepen dat het heel erg was Kurt. Je hoeft mij
niet te vertellen wat er gebeurd, maar als je mij wilt
vertellen hoe het met Franz is gegaan, zou je mij daar
mee een groot plezier doen.'
De jongen glimlacht verlegen. 'Zuster, toen ze mij naar
de verbandplaats gebracht hadden, moesten ze weer
naar het front. Ik ben spoedig op transport gesteld,
zodat ik u alleen maar kan zeggen dat sergeant Fischer,
toen hij mij achterliet in goede gezondheid verkeerde.
Ik geloof wel dat deze oude rotten zich er door zullen
slaan.'
Hij lacht veelbetekenend; 'Die oude garde kurmen ze
niets meer wijsmaken, die redden zich wel.'
Nadien heeft Elsa nog vele malen een diepgaand
gesprek met de jongen. Ze komt er achter dat hij
doodsbang is om weer naar het front te gaan.
Dan op een keer als Kurt de eerste passen buiten zijn
bed heeft gezet en hij zover is gekomen, dat aan hem
meer dan normale aandacht wordt geschonken, komt
het hoge woord eruit: 'Zuster', hij spreekt heel zacht
zodat geen mens hem kan verstaan, 'ik ben bijna weer
zover genezen, dat ze mij weer voor het front geschikt
zullen verklaren. Maar ik ga niet meer terug. Ik kan het
niet meer. Als ik dood moet dan maar hier. Ik kan die
verschrikking geen tweede keer meemaken. Als ik er
lichamelijk goed zou afkomen, ben ik levenslang gees
telijk geknakt. Er kan gebeuren wat wil. maar naar het
front ga ik niet meer!'
Elsa kijkt hem geschrokken aan.
'Beste jongen, weetje wel watje daar zegt, en besef je
wel wat het betekent als ze je zullen pakken?'
'Ik weet het zuster, ze zullen mij standrechtelijk fusil
leren.'
Elsa ziet een gezicht dat wanhoop en ellende uitstraalt.
De angst om naar het front te gaan is zo groot, dat hij
zelfs het risico verbonden aan desertie in overweging
neemt. (wordt vervolgd)