Overdenking
Kruistocfit
ftaar leniifgrad
uit de
Heilige Schrift
Alpha:
Wie is de grootste
Kunstenaar?
EIIAIIDBI-niEUWS
HET
.KIJKVENSTER
Urker Visserskoor
Crescendo' en Thools
mannenkoor in
WWZ-concert te Tholen
Damclub 'Denk en Zet'
Themabijeenkomst over de zin en onzin van voedings
supplementen en kunstmatig verrijkte voeding
BELEEF DE SHOWROOM VAN
IMABO ESSELINK
17
Blik op kerk ^^y
en samenleving CJ
Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er
kostenioos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu
ren aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met
in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door
deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
CatlttVnNKENTEKEN
Tl GMENE TOUHTEN
Kltltil PUCK
QUIKENOE UISiEN
Zuid-Afrikaanse Leisteen,
Tegels en dakbedekking
www.groennatuursteen.tk
UETSPETTERS
GMOT VEQiCML
Meer dan Mozes is hier - 2
Middelhamis-Sommelsdijk -
Uitslagen 13 september 2004
Binnenkort in Bibliotheek Middelharnis:
iEiSlSELINK
een kennismaking met liet
christelijk geloof voor mensen
van vandaag
•^taicfa-^rilogie deel 1
PAGINA 5
VRUDAG 17 SEPTEMBER 2004
- De Betuwelijn
- De kosten en de baat
- DePKN
De Betuwelijn... Iedereen zal onmiddellijk
weten wat ermee bedoeld wordt. Ieder die de
krant leest en naar de radio luistert kan ook
weten hoe er op dit ogenblik over gesteggeld
wordt. Daarom zal ik er niet veel nieuws over
naar voren brengen.
Er moest in ieder geval een treinverbinding
tot stand komen, grofweg gezegd, van het
Rotterdamse havengebied naar Duitsland.
Een treinverbinding met het oog op het goe
derenvervoer van de grootste haven ter
wereld naar het Roergebied. Dat besluit heeft
de regering enkele jaren geleden genomen en
inmiddels zijn de werkzaamheden in volle
gang.
Ik ben op dit gebied totaal niet deskundig,
geef dus mijn mening als buitenstaander.
Maar ik moet wel zeggen, wanneer ik af en
toe door de Betuwe rijd, dat mijn hart schreit
over een dergelijke aantasting van het land
schap. Ik laat dan nog rusten het oponthoud
doordat het verkeer herhaaldelijk over één
baan wordt geleid, dat hier en daar de snel
heid wordt beperkt, enzovoorts. Maar overal
zijn graafmachines aan het werk, overal zijn
bruggen en tunnels te zien. Het heeft er de
schijn van dat het hele landschap 'op de
schop' moet. En voortdurend zit je je af te
vragen waar dat voor nodig is en wat dat
allemaal gaat kosten.
Dat laatste wordt nu ook hardop gezegd.
Want in het begin mocht je daar helemaal
niet over praten. Natuurhjk zou het behoor
lijk wat geld kosten, maar onze vaderen wis
ten het al: "De kost gaat voor de baat uit". De
Betuwelijn zou zichzelf wel terugverdienen!
Nu is al minstens twee keer gebleken dat de
Betuwelijn veel en veel duurder zal worden
dan aanvaiücelijk was geraamd. Een reden te
meer om de verantwoordeHjke mensen van
voorheen te ondervragen. Zij die toen al
tegen waren, onder andere op grond van het
'prijskaartje' dat eraan hing, krijgen alsnog
gelijk. Maar het valt natuurlijk niet mee om
dat te erkennen. Het is dan ook zielig om te
zien hoe men zich in allerlei bochten wringt
om de zwarte piet niet toegespeeld te krijgen
Dan herinnert men zich niet meer woordeljik
hoe het gezegd is, of aan de woorden is meer
gewicht toegekend dan bedoeld was... En
dergelijke verontschuldigingen méér.
Maar ja, die Betuwelijn moest er komen -
van wie is niet helemaal duidelijk.En nu
de werkzaamheden al zo ver gevorderd zijn
is het óók wat om alsnog te stoppen. Dat zou
weggegooid geld betekenen. Dus... door
gaan, letterlijk koste wat het kost!
Van verschillende kanten is de vergelijking
gemaakt met de PKN. Er is vele malen
gewaarschuwd: een fusie zal funeste gevol
gen hebben. Maar over federatie mocht niet
meer worden gesproken, dat was een gepas
seerd station. Want de PKN moest er komen,
koste wat het kost.
Waarnemer
Aan kentekenplaten van auto 's kan men zien
van welk bouwjaar het voertuig is. Sinds eni
ge tijd hebben caravans ook een eigen num
merplaat. De nummering en belettering lijkt
een onlogische volgorde te hebben. Zo zie je
combinaties op de platen als 2 letters - 2 cij
fers - 2 cijfers, of 2 cijfers - 2 letters - 2 cij
fers, en zelfs 2 cijfers - 2 letters - 2 letters.
Mijn vraag is hoe die toekenning gedaan
wordt.
Antwoord: De volgorde van letters en cij
fers in een kentekennummer wordt side-
code genoemd. Deze side-code is inderdaad
afhankelijk van het jaar van kentekening.
Omdat aanhangwagens en opleggers in het
verleden geen kentekenbewijs kregen, maar
een registratiebewijs, werden er ook nooit
kentekenplaten bij gemaakt. De side-codes
werden echter wel gewoon doorgebruikt en
die nummers staan dus ook zo op de regis
tratiebewijzen. Vanaf 1 september 2003
moeten aanhangwagens en opleggers een
eigen kentekenregistratie en dus kenteken
bewijs en nummerplaat hebben. Hierbij
wordt het origineel afgegeven registratie
nummer omgezet in een kentekennummer.
De side-code blijft dus gelijk aan wat de aan
hangwagen al had, alleen is het nu een voer
tuiggebonden kentekenbewijs. Precies het
zelfde als met alle andere gekentekende
voertuigen in Nederland.
Met die buitenlandse tomaten krijg je weer
van die half, of bijna helemaal groene exem
plaren voor je geld. Hoe krijg je die mooi
rijp?
Antwoord: De tomaat is een besvrucht die
narijpt. Ze worden groen verzonden om hier
niet als moes te arriveren. U kunt zulke gave
groene vruchten gerust in een verwarmde
kamer leggen. Dat mag in een vensterbank
in het volle licht omdat ook direct zonlicht
gunstig werkt. Ze beginnen dan te kleuren en
worden tegelijkertijd vlezig(er). Als ze goed
zijn, wordt de schil dunner en de tomaat wat
sappiger. Zijn ze niet helemaal gaaf, dan
moet u ze eten als ze bijna rood zien, omdat
ze kunnen gaan rotten als u ze te lang
bewaart. U kunt zulke vlezige, nog niet sap
pige tomaten echter ook goed gebruiken
voor het maken van tomatensoep.
Ik dacht vroeger, dat mijn voornaam Puck
een afkorting was van Ukkepukkie of zoiets,
maar nu hoorde ik mijn naam gebruiken in
een toneelstuk van de grote Shakespeare.'
Wat is de Engelse betekenis?
Antwoord: Puck stamt uit een mysterieus
verleden en is ons overgeleverd als naam
van een heve kabouter. De kleine man heet
te misschien wel 'Pug', want de kleine
mopshond is overzee een 'pugdog'. Dat is
hier met pukhond vertaald, zodat onze voor
ouders pukkie en ukkepuk gingen zeggen,
ook tegen kleine kinderen. De Britten
gebruiken Puck als koosnaampje voor kleine
rakker, boefje, lekkere schelm. Bij ons was
Puck vroeger vaker roepnaam dan officiële
voornaam, maar tegenwoordig zijn er meer
mensen die werkelijk Puck heten. Ukkepuk
kie is bij Van Dale een verlengde vorm van
'uk', dat dreumes betekent.
Kunnen vissen eigenlijk ruiken?
De betere woninginrichting sinds 1920
Zandpad 36, Middelharnis, Tel. (0187) 48 27 84
Op maandag 20 september gaat de kaart
verkoop van start voor het tweejaarlijkse
WWZ-Concert op 9 oktober in de Grote
kerk te Tholen. Tijdens het concert zal
medewerking worden verleend door het
Urker Visserskoor 'Crescendo" o.l.v. L.
Kramer en het Chr. Thools mannenkoor
'Rehoboth' o.l.v. K. van den Steenhoven.
Het orgel zal worden bespeeld door de
Thoolse orgaiust Bram Bout en de piano
door Harm Hoeve. Ook de bariton Piet
Baarsen zal enkele soli ten gehore brengen.
Het wordt de derde keer dat dit concert
wordt gehouden, de eerste keren kwamen
op deze concert maar liefst 1100 bezoekers
per avond af.
Aangezien er, met het oog op de veiligheid,
niet meer dan 800 mensen in de kerk
mogen, verwacht de organisatie dat dit con
cert snel uitverkocht zal zijn. Daarom raadt
zij iedereen aan om zo spoedig mogelijk
een toegangskaart te bemachtigen. Dat kan
vanaf maandag 20 september bij Boekhan
del Oostdijk te Tholen, Boekhandel Van
der Boom te Sommelsdijk en Boekhandel
Hoekman te Yerseke. Ook bij de Stichting
WWZ-Concerten kunnen kaarten worden
besteld, tel: 0187-603510 of webiste
www.wwz-concerten.nl.
Het concert in Tholen begint om 19.00 uur,
de kerk gaat om 18.15 uur open. De
opbrengst komt ten goede aan het werk van
de MAF-Zendingsviegers. Allen hartelijk
welkom.
diverse kleuren, ook zwart, te zien op:
Tel. 0187 - 483983 06 - 25063232
Antwoord: Jawel en heel goed ook. Ze
bezitten daarvoor een apart reukorgaan, dat
zich in een speciale groeve of kanaaltje
bevindt waar het water doorheen kan stro
men. De opperste laag van dat reukorgaan is
sterk geplooid en als het water van de boven
zijde van de kop naar de mondholte stroomt
(of op andere wijze deze plooien passeert),
kan zo'n vis uit de geur van die vloeistof zijn
conclusies trekken. Bepaalde vissen kunnen
ermee bepalen in welke richting naar (hun)
voedsel gezocht moet worden, waar zich vij
anden bevinden, waar zich ergens een moge
lijke partner ophoudt, waar de grenzen van
het jachtterrein liggen, enz. De Pacifische
zalm, die in de bovenloop van een rivier
geboren wordt, kan - dankzij het reukorgaan
- na een verblijf van zeven jaar in de Stille
Zuidzee, zonder moeite zijn geboorterivier
terugvinden, teneinde daar te gaan paren.
Hoe krijg ik vetspetters van het vlees braden
uit een plavuizen keukenvloer?
Antwoord: Omdat het gebruik van wasben
zine in de buurt van uw kookplaten, geiser
en gevelkachel met waakvlam veel te
gevaarlijk is, raden wij u aan in dit geval een
biologisch inweekmiddel te kiezen. Dat laat
u even inwerken, op de juiste plekjes. Daar
na kunt u de bespatte plavuizen afvegen met
een schone doek, die u even vochtig
gemaakt hebt.
Wat is het verschil tussen een fout, een ver
gissing, een stommiteit en een blunder?
Antwoord: De beleefdheid van de spreker.
En de Heere sprak tot Mozes aan
gezicht tot aangezicht, gelijk een
man met zijn vriend spreekt.
{Ex. 33:11a)
Lezer, verstaat u er wat van? Namelijk, van
wat we vorige week schreven? Of bent u het
al weer vergeten? Nee toch? Bent u uw zon
daar-zijn wel 's bewust geworden? En hebt
u, ziende op uzelf als een danser of danseres
rondom duizenden gouden kalveren van
wereld of godsdienst, wel eens gezien dat de
Heere uit uw leven vertrokken is? Of, na ont
vangen genade, dat de tent der samenkomst
opnieuw afgebroken werd? Want denk als
tublieft niet, dat een bekeerd mens in zich
zelf beter is dan een onbekeerd mens! Zalig
de mens, die verslagen de tent der samen
komst ziet afgebroken worden en alleen
maar kan zeggen: eigen schuld, want ik heb
niet anders verdiend!
Gods gezegende nabijheid voor eeuwig
kwijt! O, en als dan door het geloof de ogen
worden geopend voor die gezegende Midde
laar van het Nieuwe Testament, de Heere
Jezus Christus, Die niet is ingegaan in het
heiligdom dat met handen gemaakt is, het
welk is een tegenbeeld van het ware, maar in
de hemel zelf, om nu te verschijnen voor het
aangezicht Gods voor ons!
Dat reeds van verte te mogen zien met het
oog des geloofs, dat doet buigen in diepe
verwondering en aanbidding in de deur van
de eigen tent. Zijn er van die gebogenen
onder u lezers? Hoort dan: Meer dan Mozes
is hier! Want Mozes kon in die tent niets
anders meebrengen dan Gods belofte, Gods
Woord, d.w.z. de eed des verbonds die de
Heere aan Abraham gezworen had. En dat
was groot! Maar Die meerdere Mozes, die
Middelaar des Nieuwen Testaments, Jezus,
is in de hemelse tent ingegaan met het offer
van Zijn volkomen gerechtigheid!
De liefde Gods is ons immers in Christus ver
klaard? Op 't kruisaltaar heeft 's Vaders
Zoon toch vergeving aangebracht?
Gods Hogepriester is Zelf ook het Lam, tot
heil van Zijn volk geslacht! Ziet daarom,
méér dan Mozes is hier!
En daarom geldt het voor alle gebogenen dat
Hij nu volkomenlijk kan zaligmaken, dege
nen, die door Hem in het geloof tot God gaan,
alzo Hij altijd leeft om voor hen te bidden.
Zoals nu voor die gebogen Israëlieten die tent
op afstand weer door het geloof de tent der
samenkomst was, zo mag elk gebogene
onder ons het zeker weten: De Heere wil nog
bij ons wonen!
Zeker, een stroom van ongerechtigheden had
de overhand op mij; maar ons weerspanning
overtreden verzoent en zuivert Gij I
Lezer, kent u Hem, Die niet als een Vriend,
maar als de Zoon bij de Vader pleit, 'zoeken
de het beste voor Zijn volk en sprekende voor
de welstand van Zijn ganse zaad?' (Esther
10:3b). Of leeft u maar gewetenloos over
alles heen? Nee toch? Is er nog steeds een
grote scheiding tussen ons gewone leven en
onze godsdienst? Of, om bij onze geschiede
nis te blijven, tussen leger en tent? Nee toch?
Let dan eens op enkele dingen. In de eerste
plaats op het slot van vers 3 in ons tekst
hoofdstuk: 'Dat Ik u op deze weg niet verte
re!" In de tweede plaats op het slot van vers
4: '...Zo droegen zij leed en niemand van
hen deed zijn versiersel aan zich!' En in de
derde plaats op het grote wonder, dat zich
daar voltrekt in de hemelse tent, zoals Paulus
het uitdrukt: 'Die ook voor ons bidt!' Geve
de Heere, dat het niet eenmaal tegen één van
ons getuige, maar dat het aan ons allen ver
vuld moge worden:
"Doch riepen ze in d' ellenden
de Heere ootmoedig aan.
Hij deed hun angsten enden,
en hen 't gevaar ontgaan!
Hij zond Zijn krachtig woord.
Hij deed hen hij Zich schuilen,
bracht hun genezing voort,
en rukte ze uit hun kuilen!
(Psalm 107:10)
Ouddorp, ds. G. Meuleman
De nieuwe competitie is weer begonnen. Na
een voorbereidende competitie wordt een
indeling in drie groepen gemaakt. Voor de
aanvang van de eerste wedstrijd werd het
damlid de heer C. Polder gehuldigd omdat
hij 50 jaar lid van de vereniging is. Daarbij
kreeg hij een prachtig pennenset aangebo
den.
De uitslagen van de eerste ronde zijn:
J. van Hoorn - B. du Pree3-0
C. Spee - J.A. Dekker1- 1
A. van der Veer - J.A. Nipius3-0
M. Klink - R. Jacobs3-0
J. Lodder - W. Vroegindeweij0-3
H.H. Verolme - C. Polder3-0
Du Pree bood aanvankelijk behoorlijk tegen
stand, maar kon niet voorkomen dat Van
Hoorn met de winst ging strijken.
Dekker en Spee zijn spelers die aan elkaar
gewaagd zijn.In een wat betere stand voor
Dekker werd tijdens het middenspel tot
remise besloten.
Nipius zag kans bij Van der Veer een schijf
te winnen, maar laatstgenoemde liet dat niet
op zich zitten. AI gauw keerden de kansen en
Nipius moest het onderspit delven.
Jacobs moest in verweer tegen de hoger
geklasseerde Klink. Hoewel Jacobs soms
verrassend uit de hoek kan komen, moest hij
toch, na een zwakke zet, de vaan strijken.
Vroegindeweij had Lodder, een tegenstan
der die moeilijk te verslaan is, tegen zich.
Niettemin, Vroegindeweij was in vorm.
Hij slaagde erin.
Verolme maakte er tegen de jubilerende Pol
der een spannende partij van. Hij wist na een
combinatie in het middenspel een schrijf
vóór te komen, wat hem uiteindelijk de
winst opleverde.
Al met al een fijne eerste avond met span
nende partijen.
Gezondheid is belangrijk. Dat vindt ieder
een. Maar een gezonde levensstijl, waarin
bewegen en goede voeding hand in hand
gaan, houdt lang niet iedereen erop na: we
nemen de auto in plaats van de fiets, hebben
weinig tijd, dus snelle hap. Geen nood, want
er zijn tal van voedingssupplementen die de
ontstane tekorten moeiteloos aanvullen. Dat
zegt men. Maar is dit ook zo?
Een tendens waar je ook bijna niet omheen
kunt zijn kunstmatig verrijkte voedingspro
ducten: cholesterolverlagende margarine,
sinasappelsap met calcium, producten voor
een goede darmflora. Maar betaalt u niet
veel voor iets waarvan u niet weet of het wel
resultaat heeft?
Gelooft u dat een slecht eetpatroon geheel of
gedeeltelijk gecompenseerd kan worden
door voedingssupplementen en/of kunstma
tig verrijkte voeding? Of omgekeerd, dat bij
een gezond eetpatroon het gebruik van voe
dingssupplementen en/of kunstmatig ver
rijkte voeding nodig is?
Graag wil Gezondheid Service u meer
inzicht geven en daarom organiseert zij, in
samenwerking met bibliotheek Middelhar
nis, binnenkort een themabijeenkomst waar
in een diëtiste van de Zorg en Welzijn Groep
tekst en uitleg geeft over de zin en onzin van
deze producten.
De thema-avond vindt plaats in de biblio
theek te Middelharnis op donderdag 28
oktober a.s., van 19.30 tot 21.30 uur. Spreker
is diëtiste mevrouw Marijke Nieuwman. De
avond is gratis toegankelijk voor leden van
Gezondheid Service, niet-leden betalen
8,00 entree (waarvoor u een acceptgirokaart
krijgt toegestuurd).
Om organisatorische redenen is aanmelding
noodzakelijk. Dat kan tot 18 oktober a.s. bij
Gezondheid Service, bereikbaar op werkda
gen tussen 09.00 en 12.00 uur via telefoon
nummer 0181 -626226. Het totale pakket van
Gezondheid Service kunt u vinden op web
site www.zwg.nl.
De meeste mensen waarderen goede
kunst. Er worden hoge prijzen voor
betaald. Maar wat is kunst eigenlijk? En
wie is de grootste Kunstenaar? In het pro
gramma 'Ontwaakt Radio" op Radio Flak-
kee hoort u op maandag 20 september om
21.00 uur een interview met een kunst
schilder die ons zal leren anders naar onze
omgeving te kijken. De presentatie is in
handen van Marjan van Peperstraten.
Dinsdag om 16.00 uur wordt het program
ma herhaald.
Wilt u verzekerd zijn van ioo% tijd en
aandacht? Bel dan voor een afspraak
0187-475 440.
gevelstenen dakpannen tegels en
sanitair deuren en kozijnen sfeer
verwarming plafond- en wandpanelen
hout en plaatmateriaal sierbesirating
bouwmaterialen gereedschappen
RAlddeihamis - Industrieweg 35
Wat is de zin van het
leven? Wat gebeurt er
als we sterven? Wat
heeft Jezus met ons
leven vandaag te
maken? Hoe omgaan
met schuld? Als u met
één of meer van deze
vragen rondloopt, dan
is de Alpha-cursus
iets voor u.
De Alpha-cursus
wordt georganiseerd
door leden van de
hervormde gemeente in Dirksland (PKN).
De cursus wordt dit najaar gegeven en
bestaat uit 10 avonden en 1 weekend. Deze
cursus wordt al een aantal jaren met enthou
siasme verzorgd en goed bezocht. De avon
den beginnen rond half zeven met een geza
menlijke maaltijd, hierna volgt een inleiding
over het onderwerp en gesprekken hierover.
U bent van harte welkom.
De eerste cursusavond is op dinsdag 5 okto
ber. Voor informatie en aanmelding kunt u
contact opnemen met Jannie Tanis, tel.:
669218 of met Leen Teriouw, tel.: 602967.
■72-
'Ik ga nog even m'n eigen werk doen", zegt Gerda
veelbetekenend en loopt het washok uit naar de wc's
die daar tegenover aan de andere kant van de gang zijn
gelegen. Nieuwsgierig haalt ze het blaadje onder haar
kleren vandaan en begint te lezen.
Onverbloemd staan er de gegevens in over de oorlogs
handelingen. Wat ze leest doet haar begrijpen dat de
oorlog voor Duitsland een hopeloze zaak is geworden.
Overal worden de Duitse legers met zware verliezen
teruggeslagen. Het wordt haar duidelijk dat wat hier
heet: volgens plan teruggetrokken, in werkelijkheid
verpletterende nederlagen zijn geweest.
Ze verschiet vari kleur als ze leest: Op veertien en vijf
tien januari hebben de Sowjets zware aanvallen uitge
voerd aan het Leningradfront. Ondanks zware tegen
stand konden de Duitse Unies op vele plaatsen worden
doorbroken.
Ze denkt aan Elsa die hiervan nog niets weet. Van
Franz heeft ze al lange tijd niets meer gehoord, zodat,
als ze te weten komt dat bij Leningrad de strijd in alle
hevigheid is ontbrand, ze geen ogenblik rust meer zal
hebben.
Een ogenblik staart ze met nietszeggende ogen naar de
wrakke deur die haar privévertrek afsluit. Ze overlegt
met zichzelf of ze dit aan haar vriendinnen mag vertel
len. Dan vallen haar ogen weer op het blaadje.
De feiten die ze leest, Uegen er niet om: Twintigdui
zend man gesneuveld. Duizenden tanks vernietigd.
Eveneens duizenden kanonnen, gevechtswagens en
andere voertuigen vernietigd. Allemaal nuchtere fei
ten, maar met een achtergrond van wanhoop, bloed en
tranen.
De Duitsers zijn op de vlucht voor de rode vloedgolf,
die niet meer te stuiten is. Dit stemt haar tot nadenken.
Het wordt tijd dat ze hier wegkomen. De Russen staan
binnenkort voor de deur en daarvan schijnt hier nie
mand iets te weten. Wat er ook gebeurt: Het wordt de
hoogste tijd dat ze hier de plaat poetsen; dat staat voor
haar als een paal boven water.
Daarom, hoe erg het ook is. ze zal haar vriendiimen
deelgenoot maken van de harde werkelijkheid.
Ze moeten hier weg en wel zo spoedig mogelijk.
Een ontmoeting met de Russen is het laatste wat men
kan wensen. De rode soldaten, die met wraakgevoe
lens naar Duitsland oprukken, zullen hen als eerste
aantreffen en dat zij hier gedwongen werken, zullen
die overwinnaars niet begrijpen. Die zullen hun reke
ning vereffenen voor wat de mensen in Rusland is aan
gedaan. Terug op haar kamer gaat ze gewoon bij haar
vriendinnen zitten. Daar nog een aantal vrouwen bij
hen is, doen ze alsof er niets aan de hand is. Maar in
werkelijkheid popelen ze van nieuwsgierigheid om te
weten wat Gerda heeft gelezen.
Na een poosje wordt er geroepen dat er gegeten kan
worden. Ze begeven zich naar de eetzaal waar ze het
avondmaal opgediend krijgen. Ook nu is er geen gele
genheid om te praten. Die zal pas komen als iedereen
naar de kantine is om koffie te drinken.
Later op de avond, als de kamer verlaten is, kruipen ze
dicht bij elkaar achter de kachel. Gerda vertelt wat ze
heeft gelezen. Zoals te verwachten was, trekt Elsa het
zich erg aan als ze hoort dat aan het Leningradfront zo
fel gevochten wordt.
'Ik heb er lang over nagedacht of ik het je vertellen
zou', zegt Gerda op vriendelijke toon, 'maar nu we
weten dat de Russen zo snel oprukken, moeten we
maatregelen nemen. Hoe onplezierig voor jou de
omstandigheden ook zijn, er is niemand die Franz kan
helpen. Wij moeten zorgen dat we hier vandaan komen
voor het te laat is.'
De anderen zijn het met haar eens. Elsa laat alles gela
ten over zich heen gaan.
'Ik ben van mening dat we er tussenuit moeten knijpen,
zodra zich daartoe de gelegenheid voordoet', fluistert
Gerda.
Het leger is aan het terugtrekken over de vlakte.
Aan de rand daarvan zijn hevige gevechten los
gebarsten.
De twee partijen kunnen elkaar haast niet zien, zodat er
op zeer korte afstand wordt gevochten. Een enkele
keer is het de Russen gelukt om binnen de Duitse linie
te komen en dan ontstaat er een gevecht van man tegen
man, waarbij men elkaar met pionierschoppen en bajo
netten te lijf gaat.
De Russen, die begrijpen dat het Duitse leger over de
vlakte terugtrekt, willen met geweld doorbreken, om
hier hun vijand beslissend te kunnen verslaan. Maar
ondanks zeer hardnekkige aanvallen komen ze er niet
door.
Het wordt avond.
De achterhoede krijgt bevel om zich van de vijand los
te maken en eveneens terug te trekken. De auto's die
het restant moeten wegbrengen, slaan met draaiende
motoren te wachten. Voorzichtig wordt het schieten
gestaakt en verdwijnen de Duitsers in het duister, naar
de voertuigen.
Franz, Franck en Karl-Heinz zijn een van de laatsten
die weggaan. Als ze het gevecht afbreken, zitten de
Russen niet meer dan twintig meter bij hen vandaan.
'Als we hier weggaan, pompen ze ons allemaal een
gaatje in het hoofd', zegt Karl-Heinz, die weer een sal
vo de sneeuwwereld injaagt, waar hij meende schim
men van Russische soldaten te ontdekken.
'Wat wil je dan, hier blijven soms?' bijt Franz hem toe.
'Kameraad, we zijn samen hier gekomen en als het aan
mij ligt gaan we samen weer naar huis. Gaan jullie nu
maar naar de auto, dan houd ik nog even de Russen aan
de praat.'
'Goed, maar dadelijk achter ons aankomen.'
'Afgesproken.'
Franz wenkt de groep die naast hem ligt dat ze weg
moeten. De jongens komen overeind en haasten zich
naar de wachtende auto's. Nauwelijks een halve
minuut later staan Franz en Franck op om te gaan. Ze
pakken de spullen bij elkaar en zetten het op een hol
len. Terwijl ze in de sneeuwjacht verdwijnen, horen ze
achter zich Karl hevig vuren.
'Verdraaid, waar staan die auto's? Ik hoor ze nergens
meer', hijgt Franck.
'Zeur niet kerel, doorlopen", gebiedt Franz.
Het blijkt dat de meeste voertuigen al weg zijn. De
auto, die hen zou moeten vervoeren is eveneens ver
trokken. Ze blijven staan en luisteren.
'Daarginds hoor ik wat. Kom, er naar toe.'
Ze hollen weer en even later doemt het silhouet van
een vrachtwagen voor hen op.
'Zijn jullie de laatsten?' vraagt de chauffeur.
'Nee, er komen nog een paar man.'
De chauffeur vloekt hardgrondig. 'Waar blijven die
sufferds toch. Als ik hier nog even met die ouwe kar
blijf staan, zijn de Russen er. Dan kunnen we wel dag
zeggen tegen moeder, want dan zien we het goede
mens nooit meer.' Een paar krachttermen volgen.
'Houd je maar rustig kerel. Dacht je dat die jongens
daar voor hun plezier zitten?'
De chauffeur stapt in de kabine en trapt driftig op het
gaspedaal. De twee vrienden zijn inmiddels in de auto
gestapt en wachten in spanning op Karl-Heinz.
(wordt vervolgd)
