'Mare, ik kan niet om je heen' Kruistocht Maar Leningrad Negen jaar celstraf geëist na moordaanslag op Ouddorper Chemokamer Van Weel-Bethesdaziekenhuis biedt patiënten voortaan huiselijke warmte Verkoopster straatkrant wekt irritatie EIIAIIDei-niEUWS Oud papier Melissant Leuke tijdsbesteding? aooi^ de A/e/iiste?'' VERVOLGVERHAAL Groei De Advocaat-Generaal bij het Ge rechtshof in Den Haag heeft afgelo pen vrijdag in hoger beroep tegen de Brabander Martin J. negen jaar cel straf geëist wegens poging tot moord met voorbedachte rade. Hij schoot op 21 maart 2002 aan de Oude Nieuwlandseweg in Ouddorp van korte afstand zijn ex-zwager een kogel door het hoofd. Drie andere kogels misten doel. Klachtwaardig Correspondentie Zoektocht Vertellen én pellen Ruimte geven Drukkerij Gebr. De Waal •3?a.iga.-<rilogi« deel i JORG. VEEN HOF PAGINA 5 DINSDAG 29 JUNI 2004 DIRKSLAND - 't Was met blijd schap en trots dat directeur Medische zaleen en oncoloog dr. P.C. van der Velden van het Van Weel-Bethesda ziekenhuis daar vorige week vrijdag iets nieuws mocht openen. Inmiddels al wel enige tijd in gebruik maar vrij dag ofïiciee] geopend, is het zieken huis thans een huiselijk ingerichte chemokamer rijk. Een ruimte waarin patiënten chemotherapie ontvangen en er daarvoor dikwijls lange tijd aanwezig moeten zijn. Huiselijk De chemokamer zelf was er al wel, maar speciaal hiervoor hebben de Serviceclubs op Goeree-Overflakkee en de kring van eilan- delijke christelijke zangverenigingen geld bijeengebracht, waarvoor een huiselijk ogende inrichting kon worden aangeschaft. Comfortabele speciale fauteuils, afgestemd op de specifieke behoeften per patiënt en zeer flexibel verstelbaar - zowel ten behoe ve van de patiënt als voor de dienstdoende verpleegkundige, een fraaie tafelpartij met stoeltjes, een mooi keukenblok en gezellige lampjes en gordijnen geven de voorheen beduidend sterieler ogende ruimte nu een huiselijke uitstraling - voor patiënten, veelal lijdend aan de ziekte kanker, een weldaad. Ze waren ook zelf nauw betrokken bij de nieuwe inrichting. Zo hebben ze onder meer zelf de fauteuils mogen uitproberen en beoordelen, en de kleurstellingen in de kamer uitgekozen. En zoals gezegd, toen dr. Van der Velden, vrijdag de chemokamer officieel opende, bekende hij "apetrots" te zijn, niet alleen op de nieuwe aanwinst, maar ook op het zie kenhuis in z'n geheel. Immers, het Van Weel-Bethesdaziekenhuis groeit. Ten opzichte van de eerste helft van het vorige jaar is het aantal patiënten reeds met tien procent toegenomen. En het aantal specialis ten is inmiddels uitgebreid van 41 naar 52. In de groei van het ziekenhuis neemt ook de Oncologie - kankergeneeskunde - een belangrijke plaats in, aldus Van der Velden. "Onze chemotherapie staat op zo'n niveau dat 'ie gewaardeerd wordt, zowel door patiënten als door huisartsen. En om aan die groeiende zorgvraag te kunnen voldoen, wil len we ook déze afdeling efficiënter maken." Daarbij hoort dus ook de herinrichting van de chemokamer. Dankbaar Vanuit het eigen budget had het ziekenhuis dit echter niet kunnen bekostigen. Daarom verwoordde Van der Velden vrijdagmiddag, zowel namens het ziekenhuis als de patiën ten, grote dankbaarheid richting service clubs en zangverenigingen. "Het geeft opnieuw aan dat ons ziekenhuis geen geïso leerde plaats inneemt, maar lééft onder de bevolking." Het was de verpleegkundig specialist onco logie Jolijn Kamphuis die het lint door mocht knippen in de toegang naar de che mokamer, waar - onder het genot van een hapje en een drankje - dit toch wat feestelij ke feit werd afgesloten. Wonderwel overleefde Bram Bom, het slachtoffer, de moordaanslag. In eerste instantie werd Martin J. vorig jaar door de rechtbank in Rotterdam tot een celstraf van vier jaar veroordeeld. De officier van justitie en de schutter gingen in hoger beroep. De Amsterdamse strafadvocaat mr. Bart Nooit- gedagt, probeerde met bluf en verdachtma kingen de getuigenverklaringen van het slachtoffer en zijn buurvrouw, die het signa lement van Martin J. die avond had herkend, onderuit te halen. Hij ging daarbij, naar het oordeel van het Hof en de Advocaat-Gene raal mr. Wittop Koning, regelmatig over de schreef. Zonder pardon gebruikte mr. Nooitgedagt, wijzend naar het slachtoffer, woorden als psychopaat en pathologische leugenaar. Toen mr. Nooitgedagt uit de van Bom gesto len medische gegevens ging citeren en het slachtoffer confronteerde met een dramati sche gebeurtenis uit zijn leven, greep de voorzitter van het Gerechtshof, mr. Von Brucken Fock, in. "Dit is ziekmakend en klachtwaardig", zo liet de woedende rechter Nooitgedagt weten. "Ik heb dit in mijn der tigjarige loopbaan als rechter niet eerder meegemaakt." Ook de Advocaat-Generaal toonde zich geschokt door de opmerkingen van mr. Nooitgedagt, waarop de zitting voor enige tijd werd geschorst. Martin J. had steeds volgehouden dat hij op de dag van de moordaanslag vanwege zijn zwakke gezondheid in Hongarije was. "Ik heb toen een partij schaak gespeeld met mijn buur man", probeerde J. de rechter te laten gelo ven. "Maar deze buurman weet van niets en uit de grensgegevens blijkt dat u een dag voor de moordaanslag de Hongaars-Oosten- rijkse grens bent gepasseerd, en daags na de moordaanslag bent u Hongarije weer ingere den" hield de rechter Martin J. voor. Ook DIRKSLAND - Frequente bezoekers van de ClOOO in Dirksland kennen haar wel. Ze staat vlak voor de ingang, knikt iedereen vriendelijk toe en zegt - nadat de boodschappentassen zijn volgeladen - ook weer gedag. De welwillende klant heeft (een deel van) zijn wisselgeld bij haar achtergelaten en loopt huiswaarts met een tweetalige straatkrant onder z'n arm. Niet iedereen stelt haar aanwezigheid op prijs. Raadslid J. Toes (ChristenUnie) is de laatste tijd verschillende keren benaderd door dorpsgenoten die zich ergeren aan de verkoopster. "Ze is gedropt vanuit België - de straatkrant is ook deels in het Nederlands en deels in het Vlaams - en ze appelleert sterk op de gevoelens van de passerende burgers. Mag dat? Kan hiertegen worden opgetreden?" Toes benadrukte op zich geen moeite te hebben met een verkoopster van straatkranten. "Ik vind zoiets stads in een dorp juist wel aardig, maar misschien kan ze wat verderop gaan staan". Burgeester Stoop antwoordde het raadslid dat het niet verboden is om kranten te verko pen in de openbare ruimte. Daar komt nog bij, aldus de burgervader, dat de gewraakte verkoopster wellicht zelfs op particulier ter rein staat, en dan wordt het nog moeilijker om in te grijpen. Stoop kwam wel met de toezegging om in overleg te treden met de politie en met de andere gemeenten op het eiland. PvdA-raadslid G. Robijn liet merken een frequente bezoeker van de C1000 te zijn. Hij zei: "Ze zegt goedemorgen als je komt en goedendag als je weer vertrekt. Ze doet geen sterveling kwaad. Als je haar iets wil geven, dan doe je dat en als je dat niet wil, dan doe je het niet. Wat mij betreft mag die vrouw daar blijven staan." Op woensdag 30 juni wordt het oud papier weer opgehaald voor de Hervormde Gemeente van Melissant. Het ophalen begint om 18.00 uur. Wilt u het papier gebundeld aan de kant van de straat zetten. Bij voorbaat dankt voor uw medewerking. bleek uit de stukken dat de verdachte kort voordat hij de grens over ging nog een auto vignet voor de snelweg had gekocht. Door dat zijn mobiele telefoon diverse zendmas ten had aangestraald, was zelfs na te gaan welke route de verdachte had gereden en op welke tijdstippen hij diverse plaatsen was gepasseerd. De raadsman van Martin J. stel de echter dat er in de voormalige Oostblok landen veel corruptie is. Volgens mr. Nooit gedagt heeft Bom contacten in hoge kringen bij de pohtie, defensie en de politiek, zowel in Nederland als in het buitenland. Hij sug gereerde daarmee dat Bom van deze contac ten gebruik heeft gemaakt om zijn ex-zwa ger achter de tralies te krijgen. Uit het betoog van de Advocaat-Generaal kwam evenwel nog meer belastend materi aal naar voren. Zo was er bij de huiszoeking in zijn woning in het Hongaarse Poroszlo een fax van zijn zus uit Ouddorp gevonden met de mededeling dat zij op 21 maart 2002 (de avond van de moordaanslag) met de kin deren en haar vriend Kees Z. naar een voor stelling in het Luxortheater in Rotterdam zou gaan. De verdachte zei dat zijn jongere zus altijd kopieën van cortespondentie met haar ex-man consequent doorstuurde naar alle famiheleden. Het Hof liet blijken daar geen snars van te geloven. Volgens Advo caat-Generaal mr. Wittop Koning hadden ook Bom's ex-vrouw en haar vriend en huis genoot Kees Z. een rol gespeeld bij deze 'moorddadige handeling'. Ter plaatse ver zocht de voorzitter van het Hof aan Kees Z. om zich te melden, dat was tevergeefs, want Z. was niet op de zitting verschenen. Martin J. kreeg als laatste de gelegenheid om nog iets te zeggen, maar maakte daar geen gebruik van. Het Hof doet op 9 juli a.s. uit spraak. MIDDELHARNIS - Is het muziek theater 'Meekrap' te evenaren of te overtreffen? Kan een opvolger wedij veren met de voortreffelijke en uit zonderlijk succesvolle voorstelling van enkele jaren geleden? Afgezien van de vraag of zo'n vergelijking wel eerlijk is, afgezien van de veronder stelling dat zo'n tweede stuk per definitie in het nadeel is, is het ant woord dat 'Mare, als de zee spreekt' de vergelijking kan doorstaan en de geschiedenis in gaat als een waardig opvolger van 'Meerkrap'. Zowel wat betreft aantrekkingskracht als wat betreft inhoud en uitvoering. 'Mare' sprankelde en verleidde. 'Mare' was leerzaam en humoristisch. Maar 'Mare' was bovenal een stuk met een boodschap. Vrijdagavond, even na negen uur. De laatste klanken van het accordeonorkest NLS ster ven weg. De volgepakte tribune kijkt naar het nog lege podium. Het podium, vrijwel het hele Diekhuusplein, is een strand. Ach teraan staat een langgerekte blauwe golf met een glijbaantje. Aan de andere kant van dit gigantische speelveld is een stoere dijk te zien. Met een strandtrap. Direct achter de trap: een vrolijk gekleurd bouwsel met daar op 'Pension Achter d"n Diek'. Het publiek wacht. Het is nog lang niet donker, maar de smalle maansikkel, die boven de oude school staat, wordt elke minuut helderder. Hier, op deze zomeravond, krijgt cultuur- minnend Goeree-Overflakkee er een mijl paal bij. Het begint. Mare, personificatie van de zee, zingt samen met haar golven over haar zoek tocht naar de kust, het land, het leven op de grens van zoet en zout. Haar zoektocht naar Swaentje, het eiland, met wie ze de verloren vriendschap wil herstellen. De golven zin gen en deinen, zoals ze dat de hele avond zullen- doen in hun gewaden van groen, blauw en wit. Ze bedelven het zand, soms een strandgast, en trekken zich weer terug. "Ik speel steeds de hoofdrol", vindt Mare. Swaentje runt een pension met luidruchtige gasten. Ze heeft haar man, de onverschrok ken visser Linus, verloren aan de zee en beschouwt Mare niet langer als haar vriend in. De stoere, strenge en rechtlijnige Dam mes van Dijk, een man met regenjas, hoed en laarzen, houdt de pensionhoudster weg van Mare, wakkert haar angst aan en wil haar inpalmen. Elisabeth, de dochter van Swaentje en Linus, doorbreekt dat. Zij weer staat Van Dijk, haar voogd, en wil meer weten over haar verdronken vader. Ze komt in contact met haar oom Marien, een broer van haar vader, die op de schorren en slikken woont en meer affiniteit heeft met Mare, van wie hij de geluiden opvangt met een schelp. "Soms is Mare als een vriendin, maar ik blijf op mijn hoede. Soms is Mare weerloos en zacht, maar dan weer verheft ze bulderend haar stem. Ik wil Mare niet uit het oog ver liezen, ik wil haar bevatten." 'Mare, als de zee spreekt' ontwikkelt zich als een boeiend spektakel met veel zang, een uitgekiende lichtshow en aangename tussen doortjes van onder meer de H20 duikclub en de vier gamalenpellers, die keer op keer veel te vertellen hebben over de geschiedenis van het eiland. De gamalenvisser, hun opdracht gever, vindt het maar niks: "Verhalen vertel len én garnalen pellen, dames! Jullie hebben nog geen ons bij elkaar gepeld." Een ander fraai beeld, onder de donker wordende hemel, op het killer wordende Diekhuus plein: een strand vol zonaanbiddende men sen, die met z'n allen een lied zingen over de recreant die de leegte zoekt. In het tweede bedrijf - opgevoerd na een pauze met eten, drinken en veel ontmoeting onder een door fakkels verlichte Diek - speelt de batterij lampen een prominentere rol. Het openluchttheater speelt zicht nu af binnen een donkere stolp, wat de strandsfeer nóg aparter maakt. In het tweede deel wordt langzaam maar zeker duidelijk dat er een soort verzoening komt tussen Mare en Swa entje. Haar dochter en Marien openen de weg en de stoere Van Dijk, die in een recht streekse confrontatie met Mare aangeeft waar volgens hem de grens van water en land hoort te liggen, moet het onderspit del ven. "Mare, ik laat je weer toe in mijn leven", zegt Swaentje aan het eind. "Je hebt mijn leven getekend, ik kan niet om je heen." En dat is dan ook meteen de boodschap. Ver pakt in een weergaloos schouwspel - muziek, dans, zang, kostuums, acteerpres taties, licht, sfeer, humor, organisatie; alles klopte - komt die duidelijk naar voren: de zee kan een vijand zijn, maar ook een vriend. Angst is een slechte raadgever, het is beter te luisteren naar Mare en haar de ruimte te geven. "Mare, ik kan niet om je heen." Het is kwart voor twaalf, door het donkere, frisse. Middelharnis klinkt een luid applaus. De makers van 'Meekrap' zijn er met 'Mare, als de zee spreekt' in geslaagd een mooie tweede stap te zetten. De 3600 bezoekers van het muziektheaterstuk - zes keer uitver kocht, ondanks de EK - zullen benieuwd zijn naar de volgende stap. 'Mare, als de zee spreekt' werd georgani seerd door Stichting Podium Goeree-Over flakkee. Het script was van Martine Soeters- Wassenaar, de muziek en liedteksten van Wim Soeters, de regie, het decor en kostu mering van Maijolijn Beuling, de chore ografie van Jessica Willems, de decorreali satie van Herman Maas en Kees Beuling, het licht van Johan Veenstra, het geluid van Bouwe Hoekman en de grime van Lily Dee. Stel dat je geen werk hebt, gepensioneerd bent of lichamelijk niet in staat is om te spor ten enz. Dan weetje, dat een dag niets doen, heel lang kan duren. Dan is het een leuk idee om medewerker te worden van Radio Flak- kee. Kun je goed praten? Dan kan er een ver slaggever in je schuilen. Misschien langs de lijn bij jefavoriete sport. Lijkt het je leuk om muziek e.d. de ether in te sturen? Dan zijn er diverse mogelijkheden om te helpen met het opnemen van programma's waarin gesprek ken worden afgewisseld met muziek. Of lijkt het je leuk om de binnengekomen post en faxen te sorteren en leesbaar te maken voor een actualiteitenrubriek? Of een bestuurs functie? De tijd die een medewerker nodig heeft, is heel verschillend. De meeste mede werkers vinden het steeds leuker worden en gaan steeds meer doen. Maar er zijn er ook die door studie, verhuizing, e.d., moet stop pen. Voor die opengevallen plaatsen zoekt Radio Flakkee een aantal medewerkers. Jong of oud? ledereen die enthousiast is en bereid is om kwaliteit te leveren, is van har te welkom. Neem vrijblijvend eens contact op met Carla Hersbach, tel. 0111-672843, e- mail: hersbach@zeelandnet.nl of MarjaHer- rijgers, tel. 0187-481401, e-mail: m.herrijgers@wanadoo.nl. Dan ook een fijn geboortekaartje. Wij hebben ze voor u. Maak uw keuze uit ons nieuwe modellenhoek! SOMMELSDUK Tel. (0187) 471020 -50- 'Juist jou, de partijman, zal men ongenadig aanpak ken.' Hij grijnslachte: 'Jij stelt je de dingen wat te gemakke lijk voor. Wat dacht jij te kunnen bewijzen?" "Dat je een gemeen kereltje bent en dat je je aan weer- machtsgoederen hebt vergrepen.' Hij hijgde, z'n mond stond half open en toonde een bruin, afgebrokkeld gebit. 'Jij bewijst niets.' De bewijs alles!' 'Wie moet er voor jou getuigen?' 'Alle vrouwen die hier in de keuken werken. Zij allen verafschuwen jou, ze zullen je met genoegen aan de galg helpen.' 'En jij bent daar zeker van?' 'Ja.' Hij schudde meewarig z'n hoofd: 'Ik geef toe dat je opmerkingsgave scherp is, beter gezegd: Je hebt gro tendeels gelijk. Maar jij kunt dat niet bewijzen. Alle vrouwen die hier werken, hebben in deze keuken een verleden, als je begrijpt wat ik bedoel. Ze kuimen en durven niets te zeggen. Jij staat alleen, begrijp je dat? Helemaal alleen!' Ik was wat tot bezinning gekomen. In mijn drift h ad ik me laten gaan. Niet dat ik berouw had dat ik hem een trap gegeven had; nee, niet het minst. Ook weet ik van me zelf dat ik geen heilige ben. Maar de keukenleider! Het idee was op zichzelf al walgelijk. Toen mijn woede wat bekoeld was, voelde ik dat het voor mij een verloren strijd zou zijn. De keukenleider had gelijk, hij had de vrouwen in z'n macht. Voor mij zouden ze niet getuigen. Ik stond alleen, heel alleen. Ik werd gemeld. Reeds de volgende dag werd ik door een paar SS-ers afgehaald en naar een bureau van de SD gebracht. Het was een huis met kleine ramen. In een lange, donkere gang moest ik wachten om binnen gelaten te worden. Meer dan een uur lieten ze mij staan. Mijn twee bewakers zaten wat verderop en rook ten genoeglijk een sigaret. Toen ging de deur open, een lange Arisch uitziende kerel met het gouden partij-insigne op de borst beval mij: 'Herein kommen... schnell!' De kamer was schaars gemeubileerd. Op de vloer lag een dik tapijt en er stonden enkele gemakkelijke stoe len met een tafeltje, verder een groot bureau en aan de wand het heroïsche portret van de Führer. De man had achter zijn bureau plaats genomen en keek mij door dringend aan. Er werd mij geen zitplaats aangeboden, zodat na de lange tijd die ik al had gestaan, mijn benen behoorlijk pijn deden. 'Fraulein Adelheid Bergmayer!' 'Jawohl!' 'U bent aangeklaagd wegens het u toeëigenen van weermachtseigendommen. Is dat juist?' De wist dat ontkennen geen zin had en trachtte ervan te maken wat ervan te maken viel. 'Jawohl!' De kerel stoof overeind en bulderde: 'En u geeft dat zomaar toe, alsof het helemaal niets zeggen wil iets weg te nemen wat aan onze soldaten toebehoort. Onze dapperen zijn door u bestolen. Dat is minderwaardig, het is..., het is schandalig. Ik heb voor een dergelijke handelwijze geen woorden. En u zegt... u bekent het alsof zoiets gewoon is. Zulk een gedrag is walgelijk.' De man haalde diep adem, stootte zijn borst naar voren en bulderde: 'U bent helemaal walgelijk. Onze held haftige soldaten die aan de fronten staan, waar we trots op zijn, verwachten dat het thuisfront in alle opzichten achter hen staat. Hen hebt u bestolen. Daarvoor moet u gestraft worden.' Ik sloeg mijn ogen neer. Een dergelijke fanaticus is voor geen rede vatbaar. 'Dan is er nog een volgend punt. U hebt beweerd dat de keukenchef zich eveneens weermachtsgoederen heeft toegeëigend. We hebben dat nagetrokken en geconcludeerd dat dit een leugen is, waarmee u uzelf bezwaart door een goed partijman te belasteren. Het is een schande.' Ik voelde alle grond onder mijn voeten wegzakken. Wat hier gebeurde was ingemene geestelijke uitbuiting van een weerloze. 'Hij viel mij lastig, daarbij heb ik mij verzet en hem een trap gegeven', zo probeerde ik de situatie enigszins in mijn voordeel te beslechten. 'U hebt wat? U hebt onze kameraad zelfs een trap gegeven? Wel hier en ginder! Vertel mij eens, bent u getrouwd, hebt u kinderen?' 'Nee, ik ben niet getrouwd en heb ook geen kinderen.' 'Zo, dus u paratiseert op onze maatschappij?' 'Wat doe ik?' De man vloog weer verontwaardigd overeind: 'Ben je nou werkelijk zo stom als je er uit ziet? Je weet dat het een eer is, om als vrouw kinderen te hebben en of je getrouwd bent doet helemaal niets terzake. Onze Füh rer stelt het op prijs dat er veel kinderen worden gebo ren. Ze zijn de toekomst van het duizendjarig rijk. Hij is de vader van alle kinderen. In Duitsland is een vrouw zonder kinderen onvolwaardig. U hebt zich hier met geweld tegen verzet. Het staat onomstotelijk vast dat u voor onze samenleving niet geschikt bent. U moet derhalve uit deze maatschappij verwijderd wor den.' Ik voelde alle kleur uit mijn gezicht wegtrekken. Ik had verwacht dat de straf zwaar zou zijn. Maar wat hier gezegd werd, betekende concentratiekamp. Met moei te wist ik mij op de been te houden. De kerel keek mij enkele ogenblikken doordringend aan. Hij voelde zich voldaan; hij zag een vrouw ineen krimpen. Ik kon mij slechts met de grootste moeite beheersen. Zijn ogen boorden zich in mijn gezicht. Hij hoopte dat ik om genade zou smeken. Een heerlijk gevoel doorstroomde hem. Hij wilde mij nog meer kwetsen. Radeloos moest ik worden, hulpe loos smeken. Het liefst zou hij de vrouwen over de vloer laten kruipen. O, dat heerlijke gevoel, het behaagde hem; het wakkerde zijn sadistische neigin gen aan. En als ze helemaal door de molen waren gedraaid, er van hun vrouwelijkheid niets meer over was, dan had hij het heerlijke gevoel superieur te zijn. Dat gaf hem een diepe bevrediging. Ik heb van het leven wel zo het een en ander meege maakt. Maar toen was ik bang, vreselijk bang en toch doorzag ik de kerel. Er was een geheel andere gloed in z'n ogen gekomen. Zijn mond stond een beetje open en ik hoorde hem zacht hijgen. Doorgaan met je aan te stellen, flitste het door me heen. Dat kan een gedeeltelijke redding worden. De kerel is in principe een gefrustreerde impotente dwaas, die hier in de gelegenheid is gesteld om z'n lichamelij ke en geestelijke onvolwaardigheid bot te vieren. Al zeg ik het zelf, ik speelde het spel ondanks mijn angst voortreffelijk. De kerel trapte er in. Ondanks het beroerde van de situatie, moest ik terug denken aan mijn meisjesjaren, die ik in een volkswijk van Würzburg heb doorgebracht. Al heel jong moest ik in een ververij gaan werken, als bakvis tussen ruige kerels. Ik heb er de eerste levenservaring opgedaan en leerde ten opzichte van het sterke geslacht van me afbijten. Mijn ervaringen met mannen zijn van dien aard, dat ik het wel heb bekeken. En toch, diep in mijn hart is er nog een zwakke plek. (wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 2004 | | pagina 5