Overdenking uit de Heilige Schrift Contactbijeenkomst MM Trapliften in wooncomplexen Oude Tonge Kri^lstocht Haar Leningrad Eiuyrmei-tiiEuws Oud papier ophalen HELPENDE HANDEN VERVOLGVERHAAL HET .ÖJKVENSTER Blik op kerk ^^y en samenleving tj IQÜIW OP HOEIENHUIO VEROOEMOE LOVIIETIE Opera- en Oratoriumkoor Zuid- West-Nederland vraagt koor leden voor Matthaus Passion Goedereede Borstvoedinginfo te Melissant TMniOHOEfK VMlEMREEi Onder goede Leiding Vroeger strafte Hij Toen later nu 0m '"Si Morgen, zaterdag 5 juni is er om kwart over twee een contactbijeen komst van 'Helpende Handen' voor mensen met een handicap. Met deze bijeenkomst wordt het verenigingsseizoen afgesloten. De middag wordt gehouden in één van de zalen van de kerk van de Gereformeerde Gemeente aan de Mozartsingel te Dirksland. OUDE TONGE - In vier woon complexen in Oude Tonge van Woongoed Flakkee zijn dinsdag morgen officieel vier trapliften in gebruik genomen. Hierdoor kun nen de ouderen en gehandicapten langer in hun eigen huis blijven wonen. x,x;n: l^aiga-^rilogie deel 1 JOH. G. VEENHOF PAGINA 5 VRUDAG 4 JUNI 2004 - Europese verkiezingen - Wel of niet stemmen? Op donderdag 10 juni wordt het Nederland se volk weer naar de stembus geroepen, dit maal om de nieuwe vertegenwoordigers in het Europese parlement te kiezen. Er blijkt echter weinig animo voor deze verkiezingen te zijn. Sinds de opkomstplicht is afgeschaft, geloven steeds meer Nederlanders het wel. De percentages worden welhaast bij iedere verkiezing kleiner. De Tweede Kamer scoort nog redelijk hoog, evenals de gemeenteraad. Maar voor de verkiezingen van de Provinciale Staten lopen de burgers kennelijk niet warm. En de vorige Europese verkiezingen vormden een absoluut diepte punt. Wanneer ik me niet vergis, kwam toen 29 procent opdagen, dat wil zeggen dat nog geen drie op de tien Nederlanders zich de moeite getroostten om hun stem voor Euro pa uit te brengen. Sindsdien is er nogal wat gedaan om de mensen op 10 juni naar de stembus te krijgen, en volgens de prognoses zal deze keer ongeveer 38 procent van z'n recht gebruik maken, maar ik moet nog zien dat dit aantal werkelijk wordt gehaald.Bij een enquête zeggen mensen vlotweg: "Natuurlijk ga ik stemmen", maar als puntje bij paaltje komt, laten ze het afweten. Hoe zou het komen dat de ene soort verkie zing zich meer in de belangstelling mag ver- heugen dan de andere? Doordat de meeste stemgerechtigden politiek niet op de hoogte zijn. Wat de^ Tweede Kamer doet, daarvan wordt kennis genomen via het nieuws, de leden van de gemeenteraad kent men vaak persoonlijk en hun werk staat in zekere zin dichtbij. Maar wat weet men van de werk zaamheden van de statenleden? Hoogstens dat zij het zijn die de leden van de Eerste Kamer kiezen. Maar hun verdere arbeid ont trekt zich aan de waarneming. Men is er niet bij betrokken en daarom gaat men er ook niet voor stemmen. Dat geldt zeker voor de leden van het Europees Parlement. Wat die dames en heren daar in Brussel en soms in Straatsburg doen weet men helemaal niet en het zal de meeste mensen ook een zorg zijn. Europa is vèr van hun bed. Het is de vraag of het stimuleren van de Europese verkiezingen resultaat zal hebben. Er is in het algemeen verzet tegen groot schaligheid en internationale samenwerking. De burgers - en heus niet alleen de Neder landse! - denken nationaal en niet interna tionaal en ze hebben, al of niet terecht, de vrees dat ze op den duur hun nationaliteit zullen verliezen. Vandaar dat een verenigd Europa weinig populair is. Toch ontkomen we er niet aan bepaalde ont wikkelingen op internationaal niveau te regelen. Te denken valt aan veiligheid, aan de strijd tegen terrorisme, aan de milieuver vuiling en dergelijke. Daarvoor hoeft nog geen groot machtsblok te worden gevormd, maar het is wel duidelijk dat de genoemde problemen in alle landen van de Unie leven en dat het zaak is een gezamenlijke aanpak te bevorderen. Bovendien, de situatie is niet anders, wordt over Nederlandse belangen in Straatsburg en in Brussel beslist. De landbouw en de visse rij ondervinden dat aan den lijve. We kunnen ons daarom uit eigenbelang niet aan de Europese samenwerking onttrekken. Zou men dat wèl doen, dan worden onze nationa le belangen nog verder besnoeid. Het is dus zaak, om verschillende redenen, toch onze stem uit te brengen. Onze verant woordelijkheid is groter dan de grenzen van ons eigen land, ook al willen we onze identi teit graag behouden. De Europese politiek is derhalve ook een zaak van gebed, in het openbaar, en in de binnenkamer. Waarnemer ^•/■./a^o,, '•^^«l til Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu ren aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragMiT worden door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na d^ inzending compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd. Is het waar dat er kerken zijn die op koeien- huid zijn gebouwd? Gebeurt dat nu nog? Antwoord: Er zijn in ons land lang geleden wel dierenhuiden gebruikt bij de bouw, maar er staan geen stenen torens of complete kerkgebouwen op, zoals u verteld werd. Er zijn verhalen in omloop dat koeienhuiden een hoge toren meer veerkracht zouden geven bij storm, doch wie nadenkt zal begrijpen dat zo'n enorme stenen kolos de huid zou verpletteren en alle veerkracht eruit zou persen. Er is bij de vondst van de restan ten van huiden bij funderingen van oude bouwwerken ook wel eens gedacht dat men vroeger offers aan de goden bracht bij de aanvang van het werk. Na de komst van het christendom mocht dat niet meer, en toen zouden de bouwmeesters de geestelijken hebben wijsgemaakt dat je op huiden moest bouwen om aantasting van de houten funde ring tegen te gaan. Er zijn nog altijd mensen die menen dat een gelooide runderhuid, dus leder, in de grond niet vergaat. Dat is een misverstand. Ook leer vergaat wel degelijk en zelfs vrij vlug, behalve in het conserve rende humuszuur van het veen. De huiden die men onder stenen gebouwen in het veen terugvond, bleken echter met behulp van balken en rijshout gebruikt te zijn als dam- wand van de bouwput. In de Middeleeuwen wist men in Amsterdam met dergelijke con structies toch een groot deel van het grond water tegen te houden. Het lekwater kon men wegscheppen, en later wegpompen, als er palen geheid werden voor de bouw. Natuurlijk heeft men slechts weinig huiden in de Amsterdamse en andere veengebieden teruggevonden, want nadat de palen gesla gen waren kon men de runderhuiden wegha len om ze in een volgende bouwput opnieuw te gebruiken. Doch af en toe stortte zo'n pri mitieve damwand in en heeft men de huiden in arren moede maar laten zitten. Toen men die later terugvond, ontstond het sprookje dat die als fundament voor belangrijke gebouwen gebruikt moesten zijn. We weten wel zeker dat dit niet waar is. Voor de Utrechtse Dom, die in de jaren 1320-1381 gebouwd is, heeft men gaten gegraven tot men een vaste ondergrond bereikte en ver volgens die gaten volgestort met veldkeien. Zo wisten onze voorouders in vele plaatsen voor een stevig fundament te zorgen. Er is een toneelstuk getiteld "Uit 't leven van verd... Lowietje' over een invalide kind. Maar waar komt die betiteling vandaan? Antwoord: Met 'Lamme (of Verdoemde) Het Opera- en Oratoriumkoor Zuid-West- Nederland zal op 19 maart 2005 in de Ned. Herv. Kerk van Dirksland de Matthaus Pas sion van J.S. Bach uitvoeren. In dit grootse werk van de eveneens grootse componist J.S. Bach wordt het Ujden en sterven van Jezus Christus vertolkt. Uitvoering van een dergelijk werk behoeft een professionele aanpak. Voor de begeleiding is het Randste delijk Begeleidingsorkest gecontracteerd. Naast koor, orkest, organist en een zestal professionele solisten zullen ook kinderen van het Mauritskoor van de Christelijke Scholengemeenschap Prins Maurits uit Mid delharnis hun bijdrage leveren om zo met elkaar een indrukwekkende Matthaus Pas sion te gaan uitvoeren. Het Opera- en Oratoriumkoor Zuid-West- Nederland, als organisator van dit project, zou graag in contact willen komen met enke le koorzangers. Velen hebben de ambitie om ooit een keer de Matthaus Passion te zingen; dan is dit misschien de gelegenheid. Ook jongeren zijn welkom, en mensen die het stuk al kennen, kutmen eveneens reageren. De voorzitter, Ina Krijger, vertelt u er graag meer over. Haar telefooimummer is 0187- 485024. De Stichting Koninklijke Fanfare ApoUo te Goedereede haalt zaterdag weer oud papier op in Goedereede en op het Havenhoofd. Ook huishoudelijk karton kan er worden bij gezet. Dit is geen probleem. U wordt ver zocht het oud papier voor 8.30 uur goed gebundeld buiten te zetten. Om goed voorbereid aan borst voeding te beginnen en om met eventuele moeilijkheden tijdens de lactatieperiode goed om te gaan, is juiste informatievoorziening van veel belang. Daarom organiseert borstvoedingorganisatie LLL weer een infoavond, en wel op woens dag 9 juni van 20.00-22.00 uur aan het adres Plataan 11 te Melissant. Het onderwerp voor deze avond luidt 'Problemen voorkomen en oplossen', waarbij vragen zullen worden besproken zoals 'te veel/te weinig melk?', 'huilen?', 'groeiproblemen?', etc. Alle aan staande en voedende moeders zijn van harte welkom! Deelnamekosten voor deze avond bedragen 3 voor donateurs van LLL en 3,50 voor niet-donateurs, incl. twee maal koffie-of thee. U kunt ook bij LLL terecht voor een kolf, zoogkompressen, zalf, bro chures, draagdoeken, e.d. Voor hulp en/of nadere informatie kunt u bellen naar Diana Göbert, tel. 487260 of Carla van Gils, tel. 631716. Lowietje' werd koning Lodewijk (Louis Bonaparte) bedoeld, die tijdens de Franse bezetting kortstondig over ons mocht rege ren, doch in alles afhankelijk was van zijn broer, keizer Napoleon. Lamme Lowietje is in de volkstaal altijd de dupe en de sukkel die men een oor kan aaimaaien. Bevatten gedroogde vruchten nog genoeg vitaminen C? Antwoord: Nee, de vitaminen C gaan verlo ren door het drogen. Wel bevatten gedroog de vruchten verder de zelfde voedingsstof fen als vers fruit. Ons drinkwater werd onbetrouwbaar door giflozingen bij de bron. Wat is nu beter: fles sen bronwater van elders, frisdrank of gedestilleerd water? Antwoord: In gedestilleerd water zijn alle organismen (ook de vele goede) vernietigd. Frisdranken zijn duur. Het veiligste zijn fles sen bronwater uit hooggelegen berggebie den. Gelijk een beest, dat afgaat in de valleien, heeft hun de Geest des HEEREN rust gegeven. (Jesaja 63 vers 14a) Om Vaderlijk mededogen gevraagd Er wordt gebeden. De situatie is er naar. Men is het spoor bijster geraakt. Het volk is aan het dwalen gegaan. Ze zijn de weg volledig kwijt. Men heeft schreeuwend behoefte aan leiding. Aan Gods leiding. De Hulp wordt ingeroepen. Uit heel het gebed, uit het lange gebed blijkt dat men bidt omdat men weet niet tot dovemansoren te spreken. De Hoor der van het gebed leende in het verleden Zijn oren. Hij zal ook nu horen. In het gebed staat dat de geschiedenis zich herhaalt. Vroeger was het niet beter, vroeger was de HEERE er ook. De HEERE was Zijn volk tot een vijand geworden. Daarbij is te zeggen: Hem trof geen enkele schuld. Inte gendeel, van de HEERE niets dan goeds. Zijn goedertierenheden waren te melden. Aan het huis van Israël had Hij grote goe digheid bewezen. Omdat zij Zijn volk en Zijn kinderen waren was Hij tot een Heiland geworden. In de benauwdheid was Hij mee gegaan. Zijn liefde had Hij getoond en de verlossing stond geheel op naam van Hem. Kort gezegd: Hij heeft gedragen, gedragen en nog eens gedragen. Maar zij zijn wederspannig geweest. Zij hadden de Heili ge Geest smarten aangedaan. Met hun gedrag hadden Zijn kinderen hun Vader (vers 16) tegen zich doen keren. In het grijze verleden had men de HEERE tot toom ver wekt. En toch en in die oude tijd ontfermde Hij De bidder gedenkt de goede oude tijd! De HEERE openbaarde Zich zo heerlijk. Toch was Hij er weer. Wat een gedenken! Maar maar waar is Hij Die door de Rode Zee deed gaan? Waar is Hij Die het volk daar met droge voeten doorheen deed lopen? Waar is Hij Die met de herders de kudde weidde? Waar is Hij Die het volk leidde door de herders, door de hand van Mozes en Aaron? De HEERE gaf een leidsman. Een leidsman die niet op eigen kompas voorging. Geen leidsman die zelf de richting en de koers bepaalde. Neen, in de leidsman was de Heili ge Geest. In de herders was de Heilige Geest waardoor de weg geweten en gegaan werd. In dankbare verwondering en Geestvolle terugblik staat weer de gebeurtenis van de doortocht door de Rode Zee voor ogen: Hij kliefde de wateren vóór hen uit, zodat er een weg door de zee liep. De goddelijke daad met een goddelijke strekking: opdat Hij Zich een eeuwige Naam zou maken. Hij leidde door de diepten heen, zonder enige verhindering. En dan volgt ook de tekst: door Mozes en de andere leiders op wie de Geest des HEEREN rustte leidde de HEERE naar Kanaan. De HEERE Zelf leidde hen naar het land van de rust en de vrede, zoals het vee onder leiding afdaalt naar de grazige weiden in de valleien. Toen: Al in dat hele verre verleden nam de Heilige Geest, de Geest Gods de leiding van leiders en voorgangers. Mozes geroepen, Aaron als woordvoerder gesteld, Jozua als leidsman ingezet: de Heilige Geest nam de leiding. Alzo leidde de HEERE Later: Ook in het verleden, ook in een grijs verleden, op de Pinksterdag maakte de Heili ge Geest Zich meester van discipelen. Apos telen werden tot getuigen gemaakt. Zij wer den geroepen om te leiden: weidt de kudde Gods. De Geest ga de discipelen vastbera denheid, moed, kracht, wijsheid om te lei den tot het Licht. Met een priemende preek die leidde tot een prangende vraag en eindig de in een prijzenswaardige verlossing. Nu: De Heilige Geest geeft nog altijd wijs heid om voor te gaan, om leiding te geven, om van het Leven te getuigen, om naar het Beloofde Land te brengen. Wanneer de Hei lige Geest dienstknechten uitzendt dan is dat 'opdat Gij U een heerlijke Naam zoudt maken!' Het zal nooit anders gaan met her ders en kudden: 'God zal Zelf hun Leidsman wezen!' Gelijk In de tekst treffen we een vergelijking aan. We zien het schouwspel aan. Zwervende nomaden, trouwe herders die met hun kud den trekken. De weide is kaal gevreten. Als de bodem afgegraasd is en de beesten geen groenvoer meer hebben, is het de hoogste tijd om verder te trekken. Een zware voettocht. Een steihe moet worden genomen. Herders en beesten moeten de berghelling op. Achter die berg ligt de groene en grazige weide. Het beeld: opklimmen, omhoog, steeds verder omhoog, de beesten hijgen. Eindelijk berei ken zij de top, zij dalen af, zij gaan naar beneden, afdalen naar de vruchtbare valleien. Afdalen, hier en daar wat plukken, onder de leiding van de herders komen de beesten in de vlakte aan. Gras, overal gras. De herders leiden in grazige weiden en stille wateren. De kudde ontbreekt niets. De beesten worden verzadigd, zij kunnen zich uitstrekken. Rus ten! We zien het vandaag met de kudde Gods weinig anders gaan. Gods kinderen worden geleid. Van Hogerhand, van Bovenaf. Wat zou er anders van hen terecht komen? Niets, helemaal niets, zij zouden in het verderf terecht komen. Wee degenen die zich door hun dwaalzieke hart laten leiden. Vreselijk als niet de Heilige Geest maar een onreine geest de teugels in handen heeft en houdt. We kutmen en moeten er voor huiveren en vre zen. Maar Gods kinderen gaan onder de vSste Gids, de Heilige Geest. Door Geest en Woord. Wonderlijk dat Hij, zoals gebleken is, daarbij leidslieden gebruikt. Alleen geschikt door de Heilige Geest, gebonden aan het Woord. De voorgangers gaan, de schapen horen. Zij gaan door de verdrukking, er is lijden, er is afzien. Er moet veel leed geleden zijn en strijd gestreden zijn er zal veel gebed gebeden zijn dan zal het einde RUST vrede zijn. Die vergelijking gaat zeker op: als de onrust gewerkt wordt, als de levensvraag geboren wordt, als het ene nodi ge gerechtigheid is, dan is het de Geest des HEEREN Die rust brengt. Uit de dood, uit stad verderf als een beest afgaat in de val leien door de Heilige Geest naar de weide, de grazige weide van het Woord. In die groe ne en frisse weide is het overal: Jezus Chris tus, de Gekruisigde, de Opgestane, de Ver hoogde. Nevens U, Heere, kan niets mijn dorstige ziel en mijn hongerige mond verza digen! Goedereede, J.W. van Estrik, V.D.M. Allereerst worden de mensen met een handi cap uitgenodigd met hun ouder(s), ver- zorg(st)er(s) en/of begeleid(st)ers. Verder worden alle belangstellenden uitge nodigd. "Toon uw belangstelling voor het werk voor de mensen met een handicap. Zij stellen uw komst zeer op prijs", aldus de organisatoren. Het programma is zoals gebruikelijk: na opening wordt een Bijbels verhaal verteld, waarover wordt teruggevraagd. Degenen uit de doelgroep die pas jarig zijn geweest wor den alsnog gefeliciteerd (en krijgen een attentie) waarna ze ieder een versje mogen laten zingen. Omdat dit de laatste bijeenkomst van het sei zoen is, zal de verdere invulling van deze middag geheel afwijken van de gebruikelij ke. Het bestuur meent dat deze middag aan iedere bezoeker voldoening zal geven. Het gaat om de flatjes aan onder meer de Henry Dunantstraat en de Bemhardstraat. In de recreatiezaal aan de Bemhardstraat waren de bewoners uitgenodigd om onder het genot van een kopje koffie uitleg te krijgen over het hoe en waarom van de trapUften. Martin ter Have is hoofd Front Office bij Woongoed Flakkee; hij vertelde waarom de trapliften zijn aangebracht. "Het beleid van Woongoed Flakkee is erop gericht dat de woningen die de mensen huren, ook daad werkelijk bij hen passen. Als dat niet het geval is, zorgen wij ervoor dat we een pas sende oplossing kunnen vinden zodat de mensen zo lang mogelijk in hun woning kunnen blijven wonen. De trapliften zijn dan ook een service die past bij wonen op leeftijd en/of het hebben van een handicap. De gemeente Oostflakkee heeft bovendien enthousiast op ons voorstel gereageerd en een financiële bijdrage geleverd. In totaal kosten de trapliften 40.0()0 euro, waarvan de gemeente een kwart heeft gefinancierd. In het kader van de Wet Voorzieningen Gehan dicapten kan men subsidies aanvragen voor individuele voorzieningen. Hiervoor kan men bij de gemeente aankloppen, die de sub sidies verstrekt. Nu is er een gemeenschap pelijke voorziening als preventieve maatre gel uit de WVG-pot." Na de toespraak ontvingen de aanwezigen de sleuteltjes en werd er gedemonstreerd hoe de traplift werkt. Op de foto toont bewoonster mevrouw A. de Bruyn de wer king ervan. Deze eer viel haar te beurt omdat dankzij haar inspaimingen de trapliften er zijn geko men, (foto Persburo Flakkee) -43- Tussen de hutten, waar de sneeuw is weggeruimd, staat het kader klaar om hen te ontvangen. Het merendeel van hen was vanmorgen nog soldaat of korporaal. Straks zullen ze het bevel gaan voeren over pelotons, mitrailleurgroepen, twee stukken pantserafweer die aan de compagnie zijn toegevoegd, radio en telefoon, hospikken en al wat een infanteriecompagnie operatio neel maakt. Dan stappen de nieuwkomers door de sneeuw het dorpspleintje op. De begeleidende onder officieren van een verzorgingscompagnie hebben hen tot hier gebracht, waarmee hun taak is afgelopen. Met de pantserwagens zullen ze straks naar hun onderdeel terugkeren. Franz, die bij het opwachtende kader staat en dadelijk ook een groep krijgt toegewezen, huivert als hij de verkleumde soldaten ziet staan. Het zijn jongens en een paar oudere kerels. Hij kan zijn ergernis niet onderdrukken. Met deze kinderen en grijsaards moet de eindoverwinning behaald worden. Het is absurd. Het is kanonnevlees, dat bij de eerste de beste Russi sche aanval naar de slachtbank wordt geleid. Hij zucht en zijn blik gaat over de soldaten van het Derde Rijk. Het is ook wel het laatste beetje dat ze in het vaderland bij elkaar hebben geschraapt. Wat hij ziet overtuigt hem dat Duitsland de oorlog heeft verlo ren. Een gevoel van medelijden welt in hem op. Zijn soldateneer zal zijn om deze kinderen weer bij hun moeder terug te brengen. Meteen beseft hij de waanzin van dit idee, de jongens hebben geen enkele fronterva ring. Als de Russen aanvallen, doen ze het in hun broek of vormen levende schietschijven. Nog nooit in zijn leven heeft hij zich door een opdracht zo bezwaard gevoeld. Hij, Franz Fischer, zal deze jon gens ten strijde moeten voeren. Hen moeten motiveren dat voor de Duitse soldaat slechts overwinnen of ster ven bestaat. Zijn blüc mag alleen maar naar voren zijn gericht. Zijn loon is de heldendood. Vierentwintig jongens zijn onder zijn bevel geplaatst. Samen met Franck en Karl-Heinz zullen ze een gevechtseenheid vormen, bewapend met zware en lichte mitrailleurs. Franz, die eerder op die dag een. stafbespreking heeft bijgewoond vertelt dat aan zijn vrienden. Als Karl-Heinz dit hoort, laat hij een daverende vloek los: 'Jongens, dit houdt in dat we van nu af aan voor aan in de loopgraven komen te liggen. Met onze mitrailleur de infanterie ondersteunen als die aanvalt. Maar waimeer we even logisch denken, weten we dat de Duitse soldaat, met uitzondering van hier aan het Leningradfront, overal zijn hakken laat zien. Overal in Rusland worden we teruggeslagen. In het zuiden wor den de onzen volgens plan teruggetrokken. In werke lijkheid betekent dat: vernietigd. De Russen staan daar bijna aan de Poolse grens. Hier valt vandaag of morgen de klap. Dat onze legers hier aan het front zijn uitge dund om elders in Rusland de plaatsen op te vullen van hen die daar verloren zijn gegaan, duidt er op dat we als de aanval komt, moeten zorgen dat we hardlopend wegkomen. Met het erbarmelijk restant aan manschap pen en materieel dat we hier hebben zijn de Iwans niet tegen te houden. Reserves zijn er niet meer, dat bewij zen wel deze schooljochies die ze ons als aanvulling sturen. Alle mannen zijn aan de fronten gesneuveld en nu nemen kinderen hun plaatsen in om voor het vader land met luid hoerageroep in het zand te bijten. Ons land is leeggebloed, dit zijn nog de laatste smiptrek- kingen voor we met heilgeschreeuw ten onder gaan. Onze taak zal zijn ons op te offeren. Iets anders is het niet. Het enige wat wij zullen doen, is de Rus zolang tegenhouden tot onze kameraden kunnen vluchten. Dan zal er van ons weinig meer over zijn. Daarvoor worden deze kinderen gebruikt. Ik heb in mijn leven rare dingen meegemaakt, maar dit hier gaat mij te ver. Dit is moord!' Franz en Franck knikken, ze zijn het volkomen met hem eens: 'De vraagt blijft alleen: Wanneer vallen de Russen aan', vraagt Franck zich peinzend af. 'Leningrad wordt nu al bijna negenhonderd dagen belegerd. Overal in Rusland worden we teruggeslagen, waarbij Iwan steeds nieuwe divisies in de strijd werpt. Hun potentieel aan materieel en manschappen schijnt onuitputtelijk. Ik ben van mening, dat een aanval hier spoedig zal plaatsvinden'meent Franz. Karl-Heinz gaat stram in de houding staan: 'Sergeant, mag ik als uw ondergeschikte het volgende voorstel doen Als er roet aan de knikker komt, zal deze jongen het initiatief nemen om via de kortste weg weer bij moeder te komen.' Franz lacht wrang. Wat Karl zegt is geen grap maar harde realiteit. 'Kom jongens, laten we even bij onze baby's gaan kij ken, we zullen hen de eerste beginselen van het over leven trachten bij te brengen.' Hij kijkt Karl veelbetekenend aan. 'Tot uw orders, sergeant.' Ze begeven zich naar één van de hutten waarin hun ondergeschikten zijn ondergebracht. Als Franck de deur opent, schreeuwt een schelle jongensstem: 'Staat!' De drie oude rotten staren verblijft naar de soldaatjes die, voorbeeldig gedisciplineerd, stram in de houding staan en wachten tot de sergeant hen op hun gemak zal stellen. Franz slikt een paar keer. Het stuit hem tegen de borst. Hulpeloos kijkt hij zijn kameraden aan. Franck voelt met hem mee, alleen Karl-Heinz lacht gemoedelijk. Franz wuift met zijn hand: 'Ga je gang maar mannen', de nadruk leggend op het woord mannen. De soldaten kijken verbluft naar de sergeant. Ze hadden zich Rus land anders voorgesteld. Franz loopt met de handen op de rug door de hut en zoekt naar woorden om zijn ondergeschikten aan te spreken. Hij ziet de vragende ogen op zich gericht. De gezichten, waarop hij de meesten nog het zachte dons groeit, zijn in afwachting naar hem opgeheven. Met deze maimen, waarvan het uniform te groot of te wijd is, moet hij straks in de voorste linies de aanvallen van geharde, niets ontziende Russen afslaan. Wat weten deze jongelingen van een vijand die het maken van krijgsgevangenen onnodig vindt? Die vervuld van haat iedere Duitser uit de weg zal ruimen? Deze helden van het laatste uur zijn voor de door strijd geharde rode sol daten geen partij, maar schietschijven en slachtkippen, die als in een vleesfabriek geliquideerd zullen worden. Het liefst zou hij hen vaderlijk de hand op hun schou ders hebben gelegd, maar in hun eigen belang zal hij hard moeten zijn. Ze moeten werkelijk de indruk krij gen dat ze kerels zijn die zich onder alle omstandighe den kuimen handhaven. Voor één van hen blijft hij staan: 'Hoe heet je soldaat?' 'Kurt Schenk, sergeant.' De soldaat staat stram in de houding, waarbij Franz andermaal de neiging voelt om de jongen vaderlijk op de schouder te kloppen. Hij ziet de grijnzende tronie van Karl-Heinz en voelt zich nog beroerder dan te voren. 'Hoe oud ben je soldaat Schenck?' 'Achttien jaar sergeant.' 'Wat ben je van beroep?' 'Ik heb geen beroep, ik was tot voor mijn diensttijd op de middelbare school, sergeant.' 'Zo, en heb je wel eens met de M.l mitrailleur gescho ten?' {wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 2004 | | pagina 5