Nieuws
Overdenking
PI^LITIE
Binne joeie al gewend
an de euro's?
Kruistocht
HaarleMlMgrad
0900-8844
EiiMnoBMniEuwa^mH^
Ei(ia)ndelijk nieuws
uit de kerken
uit de
Heilige Schrift
Op zun Oudurps èschreeve
VERVOLGVERHAAL
HET
.OJKVENSTER
Blik op kerk ^^y
en samenleving Cj
Waarnemer
Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die
er kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt
u sturen aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8,3240 AA Middelhar-
nis, met in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen wor
den door deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de
inzending compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
£UCffr/F Mllf
ohgeuikse UEUTnaGiNC
DE GROENE UREOE
Lezing Reformatorisch
Contact
'Gods weldadigheden'
Snelheidscontroles
rx^aig^a-^rilo^ie. deel 1
'jOH.QXEENHOF'
PAGINA
- Geweld op t.v.
- Hoeveel uren?
- Gebruik en misbruik
Daar zijn de laatste jaren al heel wat woorden
over gesproken en geschreven, over de in
vloed van de televisie op het gedrag van de
jeugd. Tieners, soms kinderen nog, kwamen
tot criminele daden en bekenden desge
vraagd eerlijk: ik zag dit of dat op de televi
sie en ik heb dat gewoon naged^. Deson
danks roepen deskundigen dat het allemaal
wel meevalt. Onderzoeksresultaten zouden
uitgewezen hebben dat er geen oorzakelijk
verband bestaat tussen t.v.-kijken en jeugdi
ge criminaliteit.
Het is onthutsend, te lezen hoeveel uren per
dag kinderen naar de beeldbuis zitten te kij
ken. De cijfers spreken elkaar tegen, maar
zelfs al zouden die cijfers aan de hoge kant
zijn, dan nóg is het meer dan erg. Vele ouders
maken een afspraak met hun kinderen dat ze
niet langer dan zóveel uur per dag zullen kij
ken, en dan alleen naar bepaalde, van tevoren
geselecteerde programma's. Maar andere
ouders zijn afwezig omdat ze beide buitens
huis werken, en hun kinderen mogen als
compensatie t.v. kijken.En krijgen kinde
ren thuis niet de kans om eindeloos te kijken,
of worden ze door ouders gecontroleerd, dan
gaan ze bij een vriendje of vriendinnetje, of
bij de buren kijken naar het programma dat
thuis verboden werd!
Het zal duidelijk zijn dat kinderen op deze
manier veel te zien en te verwerken faijgen.
Vele programma's zijn doordrenkt van
geweld en van sex. Ruzies worden niet opge
lost doordat er met elkaar gesproken wordt,
maar doordat er geweld wordt gebruikt.
Tegenstanders worden gewoon uitgescha
keld. Gaat het in een huwelijk niet goed, dan
wordt de relatie beëindigd en er komt een
andere partner in de plaats. Waimeer kinde
ren deze en dergelijke dingen vaak zien, dan
gaan ze denken dat het gewoon is en dat het
zo hoort. Bovendien heeft een kind niet het
vermogen om te onderscheiden tussen fanta
sie en werkelijkheid. Alles wat het ziet is
voor hem of haar echt gebeurd.
Het medium televisie was (en is?) in vele
gezimien contrabande. Die afkeer is om aller
lei redenen begrijpelijk. Het is echter de
vraag of een verbod alleen op den duur
werkt. Kinderen zien toch wel wat ze graag
willen zien. Bovendien zijn er vele andere
mogelijkheden - video, internet, enz. - waar
door kmderen en jongeren toch aan hun trek
ken komen. We kunnen de wereld wel buiten
de deur wiUen houden, maar we leven mid
den in die wereld. En voor ouders en kinde
ren, trouwens, voor ons allemaal, is het een
probleem: de wereld gebruiken en niet mis
bruiken!
Waarom worden Amerikanen toch altijd
'yankeegenoemd?
Antwoord: Die bijnaam danken alleen de
Noord-Amerikanen aan de Hollandse ko
lonisten langs de rivier de Hudson, die daar
in de 17de eeuw o.m. NieuwAmsterdam,
Haarlem en Breukelen stichten (nu New-
York, Harlem en Brooklyn genaamd). De
voornamen Jan, Jantje en Janneke kwamen
bij hen veel voor. Toen de Engelsen dit
gebied in de nieuwe wereld veroverd hadden
en de voertaal Engels werd, ging men Jantje
en Janneke Yankee noemen. Later werd yan
kee het woord waarmee een boer van Hol
landse afkomst werd aangeduid. Toen de
vroegere kolonisten zich vrij vochten van de
Britse overheersing, gebruikten de (in keiuig
uniform gestoken) soldaten van koning
George III de bijnaam yankees als scheld
woord voor het allegaartje opstandelingen in
boerenkledij. De Amerikanen beschouwden
het na hun overwinning als erenaam, maar in
de burgeroorlog werden de noordelijken
door de zuidelijken weer als yankees uitge
scholden.
Hoe komt het, dat melk soms ineens anders
gaat smaken?
Antwoord: Als melk is blootgesteld aan de
lucht, verandert de smaak al. Bovendien
neemt meUc gauw geurtjes van andere pro
ducten aan. Bewaar daarom geen etensresten
in open schaaltjes, of uien, knoflook enz. in
een koelkast waarin geopende flessen of
palcken melk, vla, slagroom en dgl. staan.
Wikkel kaas en vleeswaren in daarvoor
bestemd cellofaan.
Is het waar, dat onze aardbol steeds langza
mer om haar as gaat draaien? En waarom
wordt de dag van 24 uur dan niet langer?
Antwoord: Onze dag is door de eeuwen
heen inderdaad iets langer geworden. Dat
kan men nu berekenen, omdat de sterren
kundigen onder onze oeroude voorvaderen
heel nauwkeurig de zonnetijd in hun woon
plaats bijhielden. Dat is de tijd die gemeten
werd naar de stand (de zgn. uurhoek) van de
zon. Gezien een Phoenicisch kleitablet met
het verslag van een zonsverduistering op 5
maart van het jaar 1223 voor Christus, is
onlangs becijferd dat onze dag in die meer
dan 32 eeuwen elke honderd jaar 1,6 milli
seconde langer is geworden. Het valt dus
nogal mee met die vertraging.
Ik hoorde verschillende jaartallen over de
oprichting van 'Greenpeace'. Wat is het
juiste, 1970 of 1974?
Antwoord: In 1970 ging wel een groepje
Canadese jongeren met een gehuurde vis
sersboot in de buurt van Alaska protesteren
tegen de Amerikaanse atoomproeven aldaar,
maar zij noemden zich destijds 'Don't make
a wave' (een soort woordspeling van 'laat 't
niet zo golven' en een wenk om opzij te
gaan: 'wave away'). De naam 'Greenpeace'
(groene vrede) werd in 1971 gekozen voor
de huidige, internationale organisatie. De
meeste medewerkers daarvan werken Pro
Deo, dus gratis voor het goede doel, met
hooguit een kleine kostenvergoeding.
De betere woninginricliting sinds 1920
Zandpad 36, Middelharnis, Tel. (0187) 48 27 84
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Amsterdam (Prot.Gem.;g.v.
reval.centrum Amsterdam), ds.E.C. Littooij
te Amsterdam (g.v. reval.centrum Amster
dam), die dit beroep heeft aangenomen; te
Sint Laurens, ds. A. Hagoort te Wichmond,
die dit beroep heeft aangenomen.
Aangenomen: naar Apeldoorn (Eben-Haëz-
er), ds. F. van Duijvenboden te Den Bom
mel; naar Leerdam (wijkgem. Centrum-
Oost), ds. P.F. Bouter te Putten.
GEREF. KERKEN IN NED.
Beroepen: te Amsterdam (Prot. Gem.;
drugspastoraat), kandidaat G.H.J. Gilhuis te
Amsterdam, die dit beroep heeft
aangenomen; te Harlingen (g.v. St.
Zorggroep Noorderbreedte, locatie De Bat-
ting),ds, S.C. Leene te Leeuwarden-
Huizum, die dit beroep heeft aangenomen.
Aangenomen: naar Hengelo (Ov; SoW), ds.
J. Wachtmeester te Marknesse.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Aangenomen: naar Utrecht-Centrum, ds.
M.J.C. Blok te Ommen, die bedankte voor
Alblasserdam i.cm. Nieuw-Lekkerland,
voor Amersfoort-Emiclaer, voor amers-
foort-Emiclaer, voor Enschede-Oost en voor
Ten Boer; voor Goes, ds. A. van Houdt te
Vlaardingen.
Beroepbaar: ds. H.S. van Hemmen, Venus
laan 63, 9742 KJ Groningen. Tel. 050-
5779333.
NED. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Zeewolde, ds. C.T. de
Groot te Lelystad.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Rotterdam (Samenwerkings-
gemeente Alexandetpolder), ds. J.G.
Brienen te Sassenheim.
Aangenomen: naar Soest, ds. W. Kok te 's-
Gravenzande.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Beekbergen, te Meeuwen, te
Meliskerke en te Sint Annaland, ds. D. de
Wit te Nieuw Beijerland; te Goudswaard en
te Rilland-Bath, ds. M. Karens te Werk
endam; te Rijssen-West, ds. W. Visscher te
Amersfoort, die bedankte voor Aagtekerk; te
Rotterdam-Zuidwijk, ds. A.B. van der Hei
den te OostkapeUe; te Temeuzen, ds. B. van
der Heiden te Alblasserdam, die bedankte
voor Nieuwdorp.
Bedankt: voor Brakel, ds. A.H. Verhoef te
St. Catharines (Ontario-Canada); voor Dirk-
sland en voor Middelharnis, ds. W.J. Karels
te Hardinxveld-Giessendam; voor Koot-
wijkerbroek, ds. G.J.N. Moens te Goes; voor
Nijkerk, ds. G.J.N. Moens te Goes.
GEREF. GEMEENTEN NEDERLAND
Beroepen: te Ederveen, te Elspeet, te
Krimpen a/d IJssel en te Waardenburg, ds. J.
Roos te Opheusden.
Het Reformatorische Contact 'Schouwen-
Duiveland' organiseert in het winterseizoen
een aantal lezingen. De laatste lezing is op
donderdag 18 maart, deze is in samenwer
king met de vrouwenvereniging van Sirjans-
land tot stand is gekomen.
Dr.A.Teeuw verpleegarts uit Ridderkerk
houdt een lezing over een medisch onder
werp met als titel "Hoe ver mogen we
gaan?"
Deze avond wordt gehouden in de grote zaal
van de kerk te Sirjansland en begint om
19.45.uur.
Maak Uw weldadigheden won
derbaar, Gij, Die verlost dege
nen, die op U betrouwen.
(Ps. 17:7a)
Psalm 17 is een gebed. Een gebed van David
dat biddend wordt gezongen. In dit lied bij
snarenspel, blijkt dat David grote vrijmoe
digheid heeft. Deze vrijmoedigheid is geen
indrukloze brutaliteit. Er is aanleiding tot
deze vrijmoedigheid waardoor David zijn
hart voor de Heere openlegt. De omstandig
heden waarin hij verkeert, geven reden tot
zorg (vs. 9-12). Hij wordt door Saul ver
volgd als een veldhoen op de bergen. Dit
brengt hem niet tot wanhoop. David zoekt
niet, door angst gedreven, hulp bij mensen.
Hij belijdt juist dat dit ongenoegzaam is en
brengt onder woorden dat het bedenken van
het vlees zonde tegen God is (vs. 13-15).
In -en uitwendige zonden drijven hem in de
binnenkamer. Hij buigt zijn knieën en stort
zijn nood voor de Heere uit. Hij voelt zich
klein. Daardoor is er ook een zich afhanke
lijk weten. Afhankelijk van Hem in Wiens
hand Davids leven is. We mogen de Heere
om alle dingen van ons leven vragen. Huwe
lijk en gezin. School en werk. Gezondheid
en ver(Met. Het leven in de onbekende toe
komst.
Vraagt David alleen om redding uit Sauls
hand? Er is meer. De weldadigheden des
Heeren strekken zich bovenal uit over een
van Hem afgevallen mensengeslacht. Tus
sen Hem en de ziel is door de val in Adam
een scheiding gekomen. Het gescheiden zijn
van Gods gunst en gemeenschap geldt ons
allen. De kloof tussen de Heere en de ziel is
van 's mensen kant onoverbrugbaar. Doch
nu wil de Heere een van Hem vervreemd
mensengeslacht gedachtig zijn. Dit vloeit uit
een werk dat eenzijdig van de Heere is. Het is
mogelijk omdat er een welbehagen is. Dat
wil zeggen dat de Drieëenige Verbondsgod
een behagen heeft. Dit behagen strekt zich uit
over vijandige Adamskinderen. Dat eenzijdi
ge behagen is van eeuwigheid. Hij is bij
machte om de kloof die er is mssen vijandige
schuldige zondaren en de Heere te overbrug
gen. Hij zal de schuld die er is verzoenen.
Om zondaren te verlossen, heeft Hij Zijn
weldadigheid in Zijn Zoon geschonken. Die
geboren werd, geleden heeft, gestorven is,
maar die door Zijn verrijzenis dood en graf
overwon. Alleen in Hem is er verlossing voor
van God vervreemden. Alleen in Christus is
er redding voor een schuldige ziel. Gods
Zoon heeft niet alleen de kloof overbrugd,
maar -nog meer- ook gedempt. De profeet
Micha schrijft hierover: "Hij zal Zich onzer
weder ontfermen; Hij zal onze ongerechtig
heden dempen." Dit zijn weldadigheden die
de Heere wonderbaar maakt. Hoe, zo zal een
schuldverslagen ziel vragen? Wel, door de
toepassendekracht van Gods Geest.
Hoe blijkt het betrouwen in het leven van
Gods kinderen, waarover de tekst spreekt? In
Psalm 17 zoekt David in nood bescherming
bij Hem, opdat hij zijn levensgang zal gaan
op het spoor van Gods geboden (vers 5). Zijn
smeekbede omvat geheel het leven: werk,
school, gezin en gezondheid. Bidt u het
gebed in de tekst voor uw man, vrouw en kin
deren? Het mag in afhankeUjk worden gebe
den voor kerk, zending en evangelisatie,
opdat de Heere velen doet gaan op het pas
van Zijn geboden.
Davids gebed is persoonlijk. Het getuigt ook
van een zielsverlangen. "Maak Üw welda
digheden wonderbaar. Gij, Die verlost dege
nen, die op U betrouwen." De man naar Gods
hart is niet trots op dat betrouwen. Hoog
moed maakt lui en doet op het bed van zor
geloosheid rusten. Doch bij David is zijn
gemis groter dan zijn bezit. Hij zoekt Gods
weldadigheden voor zijn hart. Dit doet hem
de Heere aankleven met een uitziend en
levend verlangen. Immers, alleen de Heere
kan beschermen voor tijd en eeuwigheid,
naar ziel en lichaam. Dit kén, dit z41 Hij ook
doen. Omdat dit door Christus duur is ver
diend. Wat Hij heeft verdiend wil Hij door
Woord en Geest ook toepassen aan zondaars
harten. Deze verdienste is vrucht van Chris
tus. Naar Zijn komst werd onder het Oude
Testament uitgezien.
Wat wil Hij toepassen? Weldadigheden die
woonderbaar zijn. Wonderbaar, want wat
niet groeit en bloeit in het hart van de mens,
schenkt de Heere. Hij roept de dingen die niet
zijn, alsof ze waren. De Heere maakt van
dood, levend. Hij schenkt de vraag om ver
lost te worden van zonde en schuld. Tevens
om te leren haten wat God haat.
Door welk middel kan een schuldige en
ellendige worden verlost en bemoedigd?
Door de weldadigheden die wonderbaar zijn.
Dat is door de Ene Naam, die boven alles uit
steekt. "En men noemt Zijn Naam: Wonder".
Hij draagt de Naam Jezus. Dat betekent
Zaligmaker. Deze Naam draagt Hij omdat
Hij Zijn volk zal zaligmaken van hun zon
den.
Daivd bidt: "O, Heere, maak Uw weldadig
heden wonderbaar". Maak Hem alles voor
hart en leven. Uit de nood zoekt het hart ken
nis dén, en verborgen omgang mét, het Mid
del door God gegeven, Christus. Paulus
zoekt, begeert en zegt hiervan: "Opdat ik
Hem kenne, en de kracht Zijner opstanding
en de gemeenschap Zijns lijdens. Zijns dood
gelijkvomig wordende, of ik enigszins moge
komen tot de wederopstanding der doden".
Dit verlangen blijft: "Niet dat ik het airede
gekregen heb of airede volmaakt ben, maar
üs. jaag daarnaar, of ik het ook grijpen
mocht".
Gods weldadigheden zijn niet alleen voor het
leven hier op aarde. Ze wijzen ook op een
erfenis die Gods Kerk wacht. Daarover
spreekt het laatste vers van de Psalm: "Ik zal
Uw aangezicht in gerechtigheid aanschou
wen, ik zal verzadigd worden met Uw beeld,
als ik zal opwaken".
Kent u het gebed reeds? Bidt u de smeekbe
de? Daar waar de schuldbrief ontvangen is,
zal deze ook geopend worden. Dan rijst de
diep afhankelijke toon omhoog: Maak Uw
weldadigheden wonderbaar. Gij, Die verlost
degenen, die op U betrouwen.
Ds. A. A. Brugge
Rotterdam-Rijnmond
district De Eilanden
Dinsdagochtend en -middag hielden poUtie-
mensen van de Verkeerspolitie (bureau Ver
keershandhaving) snelheidscontroles op de
Plaatweg in Stellendam, Oosterweg en Vis
sersstraat in Ouddorp, Oudelandsedijk in
Dirksland en Lieve Vrouwepoldersedijk in
Stad aan 't Haringvliet en Rijksweg N57.
Op de Plaatweg hielden 43 van de 174 auto
mobilisten zich niet aan de maximum snel
heid van 80 km/ uur. Tussen half tien en half
twaalf bedroeg de hoogst gemeten snelheid
135 km/uur.
Op de Oosterweg reden tussen tien uur en
half twaalf, 12 van de 81 passerende auto
mobilisten harder dan de toegestane snelheid
van 50 km/uur. Hoogst gemeten overtreden:
73 km/uur.
Tussen kwart voor acht en kwart over negen
flitste de radar 14 van de 140 auto's op de
Vissersstraat. Hoogst gemeten snelheid be
droeg 95 km/uur in plaats van '60'.
Tussen kwart voor acht en kwart over negen
reden 33 van de 147 passanten te hard op de
Oudelandsedijk. Hoogst gemeten overtre
ding bedroeg 110 km/uur in plaats van de
toegestane maximum snelheid van 60 km/
uur.
Op de Lieve Vrouwepoldersedijk lapten,
tussen acht en negen uur, 12 van de 230
automobilisten de maximum snelheid van
'50' aan hun laars. Hoogst gemeten overtre
ding: 75 km/uur.
Tussen kwart over tien en half twaalf werden
15 van de 500 passerende auto's geflitst op
de Rijksweg N57 omdat zij harder dan de
toegestane snelheid van 70 km/uur reden.
Hoogst gemeten snelheid: 95 km/uur.
Al gaow nae de invoering van de euro in
2002 vonge un bearg Nederlanders, in oak
oare Europeanen, dat de priezen van un
bearg diensten in producten schrikbaerend
èsteege waere. "Niks an de hand, ik betaele
nog net zoeo veel voor un hamburger as
voorheene", kwam uze Wim Duizenberg
vertelle op de teeleviezi. Dat was praete tee
gen beeter weeten in, want wie weet noe
beeter dat iets dierder èwoore is? Degeene
die daegeluks de boo'schappen doewt of
iemimd die achter un buroo alUeene mar
naer de statestieken in tabellen oover de
Euro's kiekt? Oak uze menister van finajn-
siën Gerrit Zalm vong niejt dat alles dierder
èwoore was. Hierbie wier un dan oak nog
èsteund deur un antal finajnsiële meedewe-
arkers in regerende prominenten. Eigeluk
mks an de hand, zoeoas altied. "G66 mar
rustug slaepe, wiele waeke wel oover joele".
(Dat is oak al un ouwen trouwens.) Mar wat
Wiekt noe? Juust ja, de priezen binne wel
deegeluk èsteege, gemiddeld soms wel mit
50%! Dat is oare koeke. Ongerlestend las 'k
in hut weekblad 'De Tijd' dat in de wacht-
kaemer van hut ziekenhuus lag. De uutslag
van un ongerzoek naer kassabonnen van
1998, 2002 in 2003. De uutslag loog dur dan
oak niejt om: sommege diengen die in 1998
nog un guide kostende, most je noe un Euro
voor betaele! Dat bin dan toch wel groeote
verschillen, zou'k zeage, ten opzichte van
hutgeen deur de hoage hieeren beweerd
woordt! Zoeo be weere ze bie de Horeca dat
de priezen mar mit de gebruikeleke jaerluk-
se anpassiengen vurhoagd binne, mar hut
bliek wel 42% te wezen (mar dat hao mun al
op èmearkt). Góó mar us un daegeje uut in
de fekajnsie mit je huushouwen, bievoor-
beeld bestóónd uut moewder, vaoder in
twiee kinders booven de vuuf jaer; as je hut
dan niejt al te gek maekt, kost dat zoo'n
12,50 p.p. Ja, in dan bin je nog gêên ieens in
un pretpark zoeo as de Efteling, SixFlags of
un dieretuun èweesd. Want dan kommen dur
nog wel un paer Eurootjes bie. In voor de
daegelukse boo'schappen bin mun zoeo'n
25% mêêr góó betaele, mar dêêr waere we
inmiddels oak wel al achter èkomme. Soms
krieg je priezen onger oagen die te gek voor
woorden binne. Neem noe mar us un witte
kenteekenplaete voor je anhanger of fietse-
rek. Voorheen kostende die 12,50, noe
betael je dur mar 10,00 voor, dat is wel
22,50! Dus de geraazji's weete oak al hoe ze
motte reekene! Om dan nog mar te zwiegen
oover de ziekefondspremie; die wier mit
261% vurhoagd! Noe ja! Wannéér góó
dienstverlieeners, wienkeliers, kroegbaezen,
medici in de petatboeren nog us beseffe dat
de consument gêên melkkoeije is die je iede
re kêêr wêêr uut kan melke, want ieens komt
die koeije droag te stóón. Mar ja dur is oak
nog un spreekwoord; wannéér je mit un lee-
ge meelzak schod, dan bluuft un toch nog
stuuve. Mit aore woorden: ze betaele toch
wel. Van dat standpunt góó ze zeeker uut.
Want we zitte noe ieen mael in hut 'Euro
schuutje' in we zulle dur mit mee motte vae
re, of dat we dat noe wille of niejt. Mar dur
an gewend woore? 'k Weet hut nog zoe net
niejt. Ik voor mien rekene hut nog gereeged
omme in guldens, net as Gerda, wannéér we
boo'sschappen góó doewe. Soms hoar je de
vurkoaper dan zeage: hut kost u mar 2,50.
Ja de groewten, dat is dan wel meer dan
5,00!
Hellevoetsluus, winter 2004.
De groewten van
Job van Klaos van Job Padmos
in Gerda van Koos van Gurp
"SS"
■21-
Er wordt onder het eten weinig gesproken. Ze hebben
allen honger en ondanks dat de samenstelling van het
eten duister is, werken ze hun portie snel naar binnen.
Later op de avond hebben de mannen allerhande werk
jes te doen, sokken worden gestopt en de laarzen met
vet ingesmeerd. Dit moet eerst bij het vuur verwarmd
worden, daar het spul anders niet te gebruiken is.
Het is tegen tienen als Karl-Heinz opstaat en naar buiten
gaat. De anderen letten daar niet op. Het is gewoon dat
er zo nu en dan een naar buiten gaat om naar de la-trine
te gaan. Er zijn over het lager verdeeld vier van deze
inrichtingen. Een gat in de grond met een balk er boven,
waarop men kan gaan zitten. Voor het kleine werk gaan
de soldaten gewoon even tegen de muur staan.
Als Karl-Heinz na een kwartier nog niet terug is,
vraagt er een: 'Jongens, wat büjft Karl lang weg. Je
haalt het nu met dit koude weer toch niet in je hoofd
om een half uiu: op de latrine te gaan zitten?'
'De maaltijd werkt inisschien wel laxerend op hem,
wie weet, gaat het hem op het ogenblik wel dun door
de darm'wordt er gelachen. Maar na een half uur is hij
nog niet terug.
'De ga toch even kijken. Misschien is er wel wat
gebeurd', zegt Franck. Hij pakt z'n karabijn, kijkt of
die geladen is en stapt naar buiten, de koude avond in.
Na vijf minuten komt hij weer terug: 'Karl-Heinz is
nergens te vinden.'
'Nergens?'
'Nee, nergens te vinden.'
'Vreemd.'
Hoewel men zich over Karl-Heinz niet zo gauw onge
rust maakt, kunnen ze zich geen voorstelling maken,
wat de jongen nu in het lager te zoeken heeft.
'Zullen we alarm maken?' vraagt Peter Mayer.
'Wacht nog even, je weet nooit wat hij uitspookt, mis
schien is het juist verkeerd om dat te doen. Hij loopt
niet zo vlug in zeven sloten tegelijk.'
Bijna drie kwartier later komt Karl-Heinz weer binnen.
Z'n ogen tintelen, wat overigens van alles kan beteke
nen. De mannen kijken hem vragend aan, maar hij
houdt zich van de domme.
'Jongens, het is koud buiten, ik geloof dat we spoedig
sneeuw krijgen. De wind prikt gemeen in je gezicht als
je buiten loopt.'
'Heb jij dan al die tijd datje weg was buiten gelopen?'
wordt er gevraagd.
'Ja, al die tijd.'
'Zeker een avondwandeling gemaakt.'
'Welnee joh, m'n hond uitgelaten.'
Er wordt uitbundig gelachen, verder zwijgen ze maar,
wetende dat ze van hem toch niets wijzer zullen wor
den.
Karl-Heinz is bij het vuur gaan zitten en laat de hitte op
zich inwerken. Peinzend staart hij in de vlammen die
hoog oplaaien. Plotseling vliegt de deur open en kor
poraal Schreijer stormt binnen. Zijn ogen draaien
woest in hun kassen: 'Zo, jullie zijn er dus allemaal.'
'Jawel korporaal', roept men luid.
Schreijer loopt met stijve passen door de hut en kijkt de
soldaten één voor één recht in de ogen. Bij Karl-Heinz
gekomen, trekt hij zijn wenkbrauwen op en bromt:
'Hoelang ben jij al hier?'
'Ik, korporaal?'
'Ja, jij smeerlap, ben jij de hele avond binnen ge
weest?'
'Jawel korporaal.'
De jongens wisselen een blik van verstandhouding,
begrijpende dat het verdwijnen van Karl-Heinz eerder
op de avond, zeker in verband staat met de komst van
Schreijer.
'Zo, dus jij bent deze stal niet uit geweest?'
'Nee korporaal.'
'Weetje dat heel zeker, zwijnsjak?'
'Zeker weten, korporaal', antwoordt hij.
Het gezicht van de korporaal loopt rood aan. Straks
begint hij nog te brullen van woede of komt hij adem
te kort, denkt Karl-Heinz, die hem met een onnozele
bhk aankijkt. Nu knijpt de korporaal zijn ogen tot nau
we spleten. Z'n mond is een smalle streep. Nou komt
het, weten de mannen. Schreijer haalt diep adem.
'Zo, dus niemand heeft hier iemand biimen zien
komen?'
'Nee korporaal.'
'De geef jullie vijf minuten de tijd om na te denken.
Misschien dat er in een of ander dor brein toch nog wel
zoveel verstand zit om een half uurtje terug te kunnen
denken. Misschien is het hier te warm. Als ik jullie een
paar uurtjes buiten laat staan, werkt dat mogeüjk goed
op het verstand en komen de heriimeringen makkelij
ker boven.'
De jongens kijken elkaar met een schuin oog aan. Ze
weten dat Schreijer er niet voor terugdeinst om zijn
dreigement uit te voeren. Ze zijn er zeker van dat Karl-
Heinz het een of ander heeft uitgevoerd, waarvan de
korporaal de dupe is geworden. Had hij ten nadelen
van de compagnie of van een van de soldaten wat uit
gehaald, dan zou zeker majoor WoUweber op de prop
pen zijn gekomen.
Nu kan het alleen maar zijn, dat Karl de korporaal zelf
te grazen heeft gehad. Schreijer wil zelf dit zaakje
opknappen; een bewijs dat de hoge heren er buiten
moeten blijven.
Deze gedachten stemmen hen enigszins mild tegen
over him kameraad, wat inhoudt dat Schreijer nooit
achter de waarheid zal komen. Hij staat als een stand
beeld, een woeste trek op z'n gezicht. 'Ik ga en kom
over vijf minuten terug om te horen of jullie hersens
nog nuttig werk kunnen doen.'
Dan beent Schreijer met grote passen het vertrek uit.
Hij neemt niet de moeite de deur achter zich te sluiten,
maar er is niemand die daar wat van durft te zeggen.
Schreijer is op het oorlogspad en zoekt zijn slachtoffer.
Wee hem die in z'n handen valt.
Als Schreijer buiten gehoorsafstand is, vraagt men:
'Karl, wat heb jij uitgevoerd? Heb je wel even in de
peiling dat we door jouw spelletjes narigheid krijgen?'
'Door mij?'
'Ja, door jou, je weet dat Schreijer het niet bij dreige
menten laat; hij zal ons met genoegen een paar uur in
de kou laten staan.'
'Niet bang zijn broeders, rustig blijven, dan kan er
niets gebeuren. Dat zwijn zal van mij niets aan de weet
komen; ik ben dit hol niet uitgeweest.'
'Maar wat heb jij dan uitgehaald?' wil Ernst Schlösser
weten.
'Ik...?'
'Ja jij, stuk verdriet, straks kunnen we voor jouw ple
zier gaan staan blauwbekken', snauwt Franz.
Karl-Heinz glimlacht: 'Ik heb het zwijn slechts een
grote dienst bewezen. Ik moet de gezondheid van dat
kereltje een beetje in de gaten houden; hij mocht eens
gaan hoesten.'
Ze staren hem niet begrijpend aan. Dat hij de korporaal
een poets gebakken heeft, begint hen nu duidelijk te
worden.
NauweUjks zijn de vijf minuten verstreken of Schreijer
komt weer binnen. Nu niet met geweld, maar met de
waardigheid zoals het een korporaal betaamt.
'En..., heeft iemand zich al herinnerd, dat hij deze
nederige stulp voor enige tijd heeft verlaten?'
'Nee korporaal.'
(wordt vervolgd)
