Overdenking
uit de
Heilige Schrift
Kruistocht
naar LeHingrad
EIIAnDBt-niEUWS
HET
.KIJkVENSTER
Derde
genealogische dag
Goeree-Overflakkee
Lezing over kleine
toetsinstrumenten
Aviodrome-Luchtvaartcursus
beant^ifoordt alle luchtvaartvragen
VERVOLGVERHAAL
■■MMiüüi
PAGINA si
Blik op kerk ^^y
en samenleving Cj
- De ware Kerk
- De voortzetting
- Waar of vals
ivrio Kduio
EXPLOilE yOORKOMEN
GiMOKiH pRinmaüi
OF OfffKF OF OF OUItflVF?
Het Genealogisch Centrum Goeree-
Overflakkee, de vereniging waar
mensen elkaar ontmoeten bij het
verzamelen en uitwisselen van gege
vens over hun voorouders, organi
seerde twee jaar geleden ter gelegen
heid van het tienjarig bestaan een
'genealogische dag'. Deze dag begint
inmiddels een traditie te worden. Nu
voor de derde keer nodigt het Cen
trum stamboomonderzoekers van
dit eiland en elders uit voor een dag
waar het nuttige met het aangename
verenigd kan worden.
Een ontmoeting met Jezus
in de nacht
Wereld
Liefhebben
God heeft de wereld lief
God maakt Zijn liefde zichtbaar
Niet verderve
Geloof
Ieder
Toepassing
Vereniging Van
Orgelvrienden:
Zowel voor luchtvaarthobbyist als luchtvaartprofessional:
•ü^aiga-^rilogie deel 1
K)H.G^y£ENHOF-
VRIJDAG 27 FEBRUARI 2004
Het was in 1845, dus meer dan anderhalve
eeuw geleden, dat een boekje verscheen met
de wat provocerende titel: 'Waar openbaart
zich de Gereformeerde Kerk in Nederland?'
Dat geschrift had uiteraard een voorgeschie
denis. In 1834 was de eerste breuk gekomen
in de vaderlandse kerk. Hendrik de Cock en
zijn medestanders, de eerste afgescheidenen,
waren in hun ogen de ware voortzetting van
de Gereformeerde Kerk, zoals die enkele
eeuwen had bestaan. Maar de Afgescheide
nen kregen al spoedig onder elkaar diep
gaande meningsverschillen, die ertoe leid
den dat uit de Christelijk Afgescheidenen de
Gereformeerde Kerk onder het kruis ont
stond. En beide groeperingen pretendeerden
dat ZU, en zij alleen, de wettige voortzetting
van de Gereformeerde Kerk waren. Toen
schreef dus de 'kruisdominee' W.W. Smitt
het genoemde boekje: 'Waar openbaart zich
de Gereformeerde Kerk in Nederland?'
De laat nu de kerkhistorische kwestie maar
rusten, maar de vraag die Ds Smitt in de titel
van zijn boekje stelde, is ook na meer dan
150 jaar nog aktueel! Trouwens, bij alle
breuken en scheuringen die er geweest zijn -
en dat zijn er nogal wat! - was dèt altijd het
argument: WIJ zijn de echte voortzetting
van de kerk en die anderen niet! Artikel 29
van onze Nederlandse Geloofs Belijdenis,
over het onderscheid tussen de ware en de
valse kerk, had er blijkens de laatste zin:
'Deze twee kerken zijn gemakkelijk te ken
nen en van elkaar te onderscheiden', niet
zoveel moeite mee, maar de veelheid van
kerken die alle uit de Reformatie zijn voort
gekomen, maakt dat vandaag niet zo een
voudig...
Neem nu de kwestie die de Hervormden
diepgaand bezig houdt. Op 12 december van
het vorige jaar hebben de drie kerken - de
NHK, de GKN en de ELK - Het fusiebesluit
genomen. De Protestantse Kerk in Neder
land zal dientengevolge op 1 mei een feit
zijn. Van synodewege wordt beweerd dat de
Hervormde Kerk niet opgeheven is, maar
wordt voortgezet in de PKN. Echter, een
behoorlijk aantal Hervormde Gemeenten is
van mening dat de vaderlandse kerk verdwe
nen is, en dat de PKN een volstrekt nieuwe
kerk is. Vandaar dat men onoverkomenlijke
bezwaren heeft tegen de fusie en dat men
heeft besloten de Hervormde Kerk voort te
zetten.
We kunnen veilig stellen dat alles wat
begeert achter Schrift en Belijdenis te staan
tégen de PKN is. Maar een gedeelte zegt
toch mee te gaan, zij het onder protest, en
een ander gedeelte haakt af. En beide hebben
natuurlijk de pretentie de enige echte voort
zetting van de Hervormde Kerk te zijn.
Bij de zogenaamde Vrijgemaakt Gerefor
meerden doet zich een soortgelijke situatie
voor. Lange tijd, eigenlijk vanaf de Vrijma
king in 1944 heeft de Ger. Kerk, die zich
eerst noemde 'onderhoudende Art. 31',
eraan vastgehouden dat ZU, en zij alleen, de
enige ware kerk waren. Maar men is ook in
dat kerkgenootschap breder gaan denken.
Maar natuurlijk zijn er Vrijgemaakten van
de oude stempel die vinden dat hun kerk
ontrouw is geworden, en hier en daar zijn al
breuken ontstaan, hebben zich gemeentele
den afgescheiden die zeggen de oude Vrijge
maakte Kerk voort te zetten...
We zouden misschien nog wel meer voor
beelden kunnen noemen. Het was echter
alleen de bedoeling te laten zien dat de vraag
naar de ware kerk nog volop aktueel is. Dus
ook de vraag van die kruisdominee in 1845:
'Waar openbaart zich de Gereformeerde
Kerk in Nederland?' Wie het weet mag het
zeggen.
Waarnemer
Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er
kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu
ren aan: Redactie Ëilanden-Nieuws, Postbus 8, 3240 AA Middelharnis, met
in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door
deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
Hoe verdelg ik bijgaand onkruid? Het kruipt
met lange witte wortels onder paden en per
ken door. Schoffelen helpt niet.
Antwoord: Dat is rolklaver, dat met zijn tere
klaverblaadjes en gele bloempjes tot de wil
de kruiden wordt gerekend. Ga het niet met
chemische middelen te lijf, want dan lijden
uw andere planten ook schade, maar haal het
dagelijks met wortel en tak uit de grond. Niet
rukken, want dan blijft een deel achter en
loopt opnieuw uit. In z'n geheel opgraven
dus met een handschopje of iets dergelijks.
En alle restanten zorgvuldig oprapen en in
de vuilniszak deponeren of verbranden.
Omdat een kind van kennissen elders
gewond werd, toen een fles frisdrank in een
winkel explodeerde, wil ik wel eens weten
hoe je zo'n ongeluk daar of onderweg kunt
voorkomen.
Antwoord: Heel eenvoudig, door éérst de
dop even los te draaien, zodat er een beetje
van het in de fles opgehoopte koolzuurgas
ontsnapt vóór u die frisdrank van de plank of
uit de krat haalt. Als u de dop dan gelijk weer
dicht draait, blijft de inhoud toch voldoende
bruisen. Maar de grootste spanning, die wel
eens te hoog kan oplopen, is er af zodat het
gevaar voor het springen van het glas is
geweken.
In een restaurant kregen we bij de vis een
zachte groente die daar 'palmhart' genoemd
werd. Welke groente is dat.
Antwoord: Dat zijn geconserveerde gesne
den of gebroken jonge spruiten van een eet
bare palmsoort, die ook als garnituur van
schotels dienen.
Wat is nu de beste honing: de dunne vloei
bare of de dikke versuikerde? En kan het
kwaad om een pot ingedikte honing te ver
warmen, zodat de inhoud weer vloeibaar
wordt?
Antwoord: De nectar die de honingbijen
verzamelen, is dun vloeibaar en bestaat voor
circa 70% uit glucose en fructose, enkele
procenten sacharose en andere suikers,
afscheidingsproducten van levende planten
zoals inhibine (een stof die de bacteriegroei
remt), aromastoffen (die de smaak en de
geur van de honing bepalen), enzymen, enz.
Op zaterdag 6 maart a.s. kunt u terecht in
het nieuwe gebouw van de Rabobank West-
flakkee, Langeweg 63 te Stellendam. Het
Genealogisch Centrum zelf laat daar een
deel van zijn collectie zien: boeken over
families van het eiland, gegevens uit de
doop-, trouw- en begraafboeken van de
dorpen, en een deel van de nog steeds
groeiende verzameling familieberichten en
familiedrukwerk. Dit laatste biedt vaak een
schat van gegevens die in de officiële
archieven nog niet openbaar zijn. De werk
groep van de vereniging heeft zich de afge
lopen jaren vooral beziggehouden met het
verzamelen en verwerken van dit onder
deel van het stamboomonderzoek. Ze kun
nen nog altijd aanvullingen gebruiken; dus
als u nog oude rouwbrieven, geboortekaart
jes, e.d., hebt liggen waar u niets meer mee
doet, het Genealogisch Centrum houdt zich
aanbevolen! Materiaal kan gebracht wor
den op de eerste en derde zaterdag van de
maand aan het Achterdorp 7 te Dirksland.
Voor degenen die al wat langer met stam
boomonderzoek bezig zijn en hun gege
vens verwerken met de computer: op deze
dag zijn er demonstraties van HazaData en
PRO-GEN, twee bekende leveranciers van
genealogische software. Ook het Centraal
Bureau Genealogie en de vereniging 'Ons
Voorgeslacht' zullen zich presenteren met
boeken en cd-roms.
Niet alleen aantrekkelijk voor genealogen
maar voor iedereen die zich voor de
geschiedenis van het eiland interesseert,
zullen de voordrachten zijn van Pau Heer
schap en André Kastelein. Zij willen op
deze dag twee keer, rond 11.(X) en 14.00
uur, een voordracht houden, respectievelijk
over familienamen en de mooiste archief
stukken van de gemeente Goedereede: een
aanrader!
Het Genealogisch Centrum hoopt op zater
dag 6 maart tussen 10.00 en 16.00 uur veel
belangstellenden te ontmoeten in Stellen-
dam. De toegangsprijs bedraagt 3,50
(voor donateurs van het GCGO 2,50), de
koffie is gratis.
Deze nectar wordt door de bijen ingedikt tot
een traag vloeibare substantie met circa 80%
suiker, die door de imker uit de raat wordt
geslingerd (of geperst als ze uit korven
komt) en gezeefd, en dan als verse bijenho-
ning in de handel komt. Enkele soorten,
zoals acaciahoning, blijven vloeibaar maar
de meeste gaan na verloop van enige tijd
kristalliseren. Die worden vaak verwarmd
om ze weer vloeibaar te krijgen. Hoe hoger
de gekozen temperatuur, des te langer de
massa vloeibaar blijft. Verhit men honing tot
zo'n 80 85°C dan blijft ze altijd vloeibaar.
Voor de handel heeft dit het voordeel dat ze
verwerkbaar blijft. Een groot bezwaar van
die hoge temperatuur is echter dat bepaalde
enzymen dan verloren gaan en zelfs in gifti
ge stoffen omgezet kunnen worden. Het
Icopen van potjes gekristalliseerde honing
geeft dus wat meer garantie op een goed en
gezond product dan van vloeibare soorten
welke eigenlijk dik zouden moeten zijn.
Indien er additieven aan een Nederlands pro
duct zijn toegevoegd, dan moeten deze op
het etiket vermeld staan. Staat er niets bij,
dan is de honing 100% zuiver. Er hoeft trou
wens niets aan toegevoegd te worden, want
zuivere bijenhoning blijft vele jaren goed.
"Want alzo lief heeft God de
wereld gehad, dat Hij Zijn enig
geboren Tjoon gegeven heeft,
opdat een ieder die in Hem
Gelooft, niet verloren ga, maar
eeuwig leve hebbe.
(Johannes 3:16)
Midden in de nacht komt er een mens tot
Jezus.
Hij haalt de Heiland uit Zijn slaap.
Overdag durft hij geen vragen te stellen aan
Jezus.
Deze mens heet Nicodemus.
Hij is thuis in de Schrift als geen ander.
Hij is onder de indruk van het onderwijs van
Jezus.
Toch wil hij dat niemand hem ziet bij Jezus.
De mensen zouden kunnen denken dat hij bij
Jezus volgelingen zou behoren en dit mis
verstand wil hij voorkomen.
a. Gevallen wereld.
De Heere Jezus laat Nicodemus horen dat
God de wereld liefgehad heeft.
De wereld was het kunststuk van de Schep
per.
Dit kunststuk is door de zonde verwoest.
Het is een wereld waar de breuken en barsten
zichtbaar zijn.
Het is een wereld waar het egoïsme hoogtij
viert.
Een wereld waar rampen plaatsvinden,
'k Denk aan de aardbeving in Iran.
Maar ook de rampen in het klein.
Leraars, politieagent, politici worden slacht
offer van agressie.
Die gevallen wereld kom ik hier in het ver
pleeghuis dagelijks tegen.
Hier is de pijn van de bewoners, maar ook
van familie en vrienden Gods schepping is
naast het mooie ook een tranendal gewor
den.
b. Wereld van Joodse vroomheid.
De Heere Jezus betrekt ook Nicodemus in
die gevallen wereld.
Het woordje wereld ziet in het evangelie van
Johannes ook op de vrome Joodse wereld.
Nicodemus en vele vromen dachten dat ze
door hun best te doen, door de wet na te
leven hun schuld bij God konden vereffenen.
Ook deze vrome Joodse wereld redt het niet
door hun leven van godsdienstige plichtsbe
trachting de schuld bij de HEERE te vereffe
nen.
De HEERE God moet er zelf aan te pas te
komen.
God heeft die wereld hef, de wereld die van
Hem is afgevallen.
Voor het woordje 'liefhebben'staat hier een
bijzonder woord.
In ons gewone spraakgebruik is liefde een
soort vonk die overspringt.
Een jongen ziet wat in een meisje, omdat hij
fijn met haar kan praten.
Hij heeft het idee dat ze hem begrijpt.
Bij dat meisje is de vonk ook overgespron
gen.
Ze vindt het fijn om zijn stem te horen, zijn
genegenheid te ervaren.
Liefde is meer dan gevoel.
Liefde is respect, genegenheid, trouw,
gehoorzaamheid en eerbied.
Nu gebeurt het wonder dat God de wereld
liefheeft.
Die wereld die zich van Hem heeft afge
keerd.
Een wereld die zich van God heeft losge
scheurd.
Een wereld die zich kan redden zonder God,
ten diepste God afwijst.
Een vrome wereld, die God wat vroomheid
aan wil bieden.
Deze wereld heeft God lief.
Onbegrijpelijk wonder.
De HEERE God laat Zijn liefde zien door
Zijn eniggeboren Zoon naar de wereld te
zenden.
De Zoon verlaat de heerlijkheid van de
hemel.
Zijn Vader laat Hem gaan.
Wat een verschil is er tussen de hemel en de
aarde.
Voor de Zoon van God wacht een kribbe als
wieg.
Zijn weg leidt naar het kruis van Golgotha.
Hier ondergaat Hij de straf die zondaren,
mensen van deze gevallen wereld, hebben
verdiend.
De rekening die ons wachtte wordt Hem
gepresenteerd.
De rekening die mij wacht is voor Hem!
Dit woord geeft de ontstellende realiteit van
ons leven aan.
Niet verderve...
Mensen zoals Nicodemus, u en ik verdienen
de eeuwige dood.
In Jesaja 64:6 staat het zo verwoord:'Doch
wij allen zijn als een onreine, en al onze
gerechtigheden zijn als een wegwerpelijk
kleed; en wij vallen allen af als een blad en
onze misdaden voeren ons heen weg als een
blad'.
Wie kan hieraan ontkomen?
De Heiland nodigt Nicodemus uit om te gelo
ven in Hem, als Degene, Die God heeft
gezonden. Nicodemus mag vertrouwen dat
de Man tot Wie Hij is gekomen van God
gezonden is om Zijn rekening te vereffenen.
Zijn schuld voor God te betalen.
Nicodemus, je bent een besneden man, kind
van het Verbond.
De Heere God belooft in dit Verbond dat Hij
jou tot een God wil zijn, tot een Redder.
Je mag je zonden aanbieden en vertrouwen
op het Lam van God dat jouw zonde weg
neemt.
Zo worden vandaag zondaren uitgenodigd.
U en jij.
Kom tot uw Heiland!
Hij nam de dood en het verderf op Zich en
Hij verleende toegang tot God de Vader
Wat een ruim Evangelie.
Wie je ook bent, je mag tot Hem komen.
Maarten Luther maakt dit evangelie wel heel
persoonlijk..hij vulde zo zijn eigen naam in:
"Want alzo hef heeft God Maarten Luther
gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gege
ven heeft, opdat Maarten Luther die in Hem
gelooft, niet verloren ga, maar eeuwig leven
hebbe!
'k Ervaar het als een zegen om dit EvangeUe
uit te dragen en erdoor geraakt te worden.
Het is een wonder om zelf te mogen geloven.
Ook vandaag worden mensen door dit Evan
gelie geraakt.
Later in Johannes 19 vult Nicodemus, de
man die 's nachts tot Jezus kwam zijn eigen
naam in. Na het sterven van Jezus breekt het
geloof door.
Nicodemus komt uit de duisternis naar het
Licht
Hij haalt de Heiland van het kruis.
Zijn geloof belijdt hij hiermee:
'Jezus leven van mijn leven...
Jezus dood van mijne dood.
De schrijf de tekst nogmaals neer, opdat u en
jij op de puntjes je eigen naam mag invullen:
Alzo lief heeft God
gehad, dat hij Zijn eniggeboren Zoon gege
ven heeft, opdat die in
Hem gelooft, niet verderve, maar het eeuwi
ge leven hebbe.
Sommelsdijk, T. W. van Bennekom
Geestelijk verzorger
verpleeghuis
'de Samaritaan
De Vereniging Van Orgelvrienden nodigt u
uit tot het bijwonen van haar vergadering op
zaterdagmiddag 6 maart a.s. in de Ned.
Herv. kerk te Sommelsdijk. Aanvang 14.00
uur. De heer Martin Butter uit Ridderkerk
hoopt deze middag een lezing te houden
over het onderwerp 'Kleine toetsinstrumen
ten', waarvan hij er vier zal bespreken die
hij zelf bouwde: een virginaal, twee spinet
ten en een clavichord. De vergadering van 6
maart zal een uitstekende gelegenheid zijn
om met deze instrumenten kennis te maken.
Bovendien is de ruimte in de kerk al meer
dere malen zeer geschikt gebleken voor het
musiceren op een spinet; zelfs de zachte
klanken van een clavichord doen het er heel
goed. Het bijwonen van de vergadering is
dus beslist de moeite waard. U bent harte
lijk welkom. De toegang is gratis.
LELYSTAD - Hoe blijft een vliegtuig in
de lucht? Wat kunnen de oorzaken zijn
van een vliegtuigongeluk? Hoe onder
scheidt je een Boeing 767 van een Airbus
A-330 en hoe werkt luchtverkeerslei
ding? Voor iedereen die beroepsmatig
bij de luchtvaart betrokken is of die als
belangstellende in de luchtvaart is geïn
teresseerd, start op 17 maart de Avio
drome-Luchtvaartcursus.
De Aviodrome-luchtvaartcursus wordt voor
het eerst georganiseerd in het Nationaal
Luchtvaart-Themapark Aviodrome op de
luchthaven Lelystad. In het verleden is de
cursus echter al diverse malen en met veel
succes gegeven op Schiphol. De ervaring
leert dat zowel geïnteresseerde hobbyisten,
als luchtvaartprofessionals die nog niet zo
lang in de luchtvaart werkzaam zijn en hun
kennis willen uitbreiden, veel plezier van de
cursus kunnen hebben. In het verleden heb
ben al vele werknemers van de grote Neder
landse luchtvaartmaatschappijen, van diver
se luchthavens en van (semi-) overheidsin
stellingen die met de luchtvaart te maken
hebben, aan de cursus deelgenomen.
De Aviodrome-luchtvaartcursus wordt ge
geven door Richard Vermij, een ervaren spe
cialist en onderwijzer, die ook overdag voor
de klas staat. Momenteel is hij docent 'lucht-
vaartkunde' aan een opleiding voor lucht
vaartdienstverlening, maar naast luchtvaart-
onderwerpen doceerde Vermij ook Aard
rijkskunde en Geschiedenis. In acht avonden
worden tien onderwerpen behandeld, zoals
de techniek van een vliegtuig; het werk van
de luchtverkeersleiding; de anatomie van
luchthavens; vliegtuigherkenning; de pro
ductie van een nieuw verkeersvliegtuig en
vliegincidenten en -ongelukken. Daarnaast
wordt de geschiedenis van de luchtvaart uit
gediept, maar ook de laatste actualiteiten
worden niet vergeten. Zo wordt uitvoerig
ingegaan op het 'Skyteam', de gloednieuwe
alliantie tussen de KLM en Air France, en op
de Boeing 777, het grote transatlantische
passagiersvliegtuig dat onlangs door de
KLM in gebruik genomen is.
De cursus wordt vanaf 17 maart op acht ach
tereenvolgende woensdagavonden gegeven
om 20.00 uur. Een cursusavond duurt onge
veer twee uur. De tien cursusonderdelen
worden met behulp van een Power Point pre
sentatie toegelicht en de cursisten krijgen
een uitvoerig cursusboek mee. Meer infor
matie over de Aviodrome-luchtvaartcursus
in het Nationaal Luchtvaart-Themapark
Aviodrome is te vinden op www.aviodro-
me.nl en is te krijgen via de cursusleider
Richard Vennij: tel. 020-668 5344 of
vennij4.rac@worldonline.nl.
-17-
Korporaal Schreijer in vol ornaat, zich terdege van zijn
ftinctie bewust, stevent op hem af met grote passen.
Rustig, alsof hij thuis in een gemakkelijke stoel zat,
slaat Karl-Heinz de mannen gade. Angst voor de Rus
sen koestert hij geenszins; eerder heeft hij met hen te
doen. In zijn leven heeft hij teveel in de hoek gezeten
waar de klappen vallen en daarom peinst hij er niet
over om de gevangenen, die hij meer als lotgenoten
dan als vijanden beschouwt, een haar te krenken. Toch
zou hij niet weifelen, om wanneer zijn positie door de
Russen in gevaar werd gebracht, handelend op te tre
den. Mocht een van de gevangenen willen vluchten,
Karl-Heinz zal niet aarzelen hem neer te schieten.
Korporaal Schreijer blijft achter de rustende Karl-
Heinz staan en schraapt zijn keel. Deze voelt als het
ware dat de gehate korporaal achter hem staat en komt
tergend langzaam overeind. Met een blik alsof het hem
geweldig verbaast dat de korporaal daar zo plotseling
staat, gaat hij in de houding staan en meldt dat alles
naar wens verloopt. De sigaret heeft hij naast zich op
het hout gelegd en de rook kringelt omhoog in de rich
ting van de korporaal.
Even staat Schreijer stomverbaasd over zoveel onbe
schaamdheid van deze soldaat. Hij moet een paar keer
slikken voor hij begint te spreken. Zijn ogen worden
spleten, dan barst hij los in een stortvloed van woor
den, die Karl-Heinz onbewogen over zich heen laat
gaan. Hij wordt uitgemaakt voor alles wat het brein
van de korporaal kan bedenken. Hij beveelt Karl-
Heinz om zich vanavond na de dienst bij hem te mel
den, om voor zijn gedrag gestraft te worden.
Als de korporaal zijn reprimande heeft uitgebruld, ste
vent hij met statige tred naar de Russen, teneinde zich
op de hoogte te stellen of het werk wel de nodige pro
ductie oplevert. Karl-Heinz kijkt met nietszeggende
blik naar de korporaal, die schreeuwend en tierend de
Russen aan het verstand tracht te brengen dat ze nog
minder zijn dan varkens.
Als hij uitgeraasd is jaagt hij hen weer aan het werk.
Een klein kereltje, dat vlak naast hem staat en blijkbaar
niet snel genoeg op zijn commando reageert, krijgt een
schop tegen het onderlichaam, waardoor de Rus kreu
nend van pijn door de knieën zakt. De man hapt naar
adem en houdt zijn buik met beide handen omldemd.
Dit is echter geheel tegen de wens van de korporaal,
die zich meer en meer opwindt omdat de man niet
direct het werk hervat.
Als de Rus ondanks alle dreigementen niet terstond
aan het werk gaat, dreigt Schreijer in zijn woorden te
stikken. Met een blik vol sadisme en haat trapt hij het
kereltje andermaal tegen zijn onderlichaam, zodat die
met een luide schreeuw voorover valt.
De andere Russen gaan gewoon door met hun werk,
alsof er niets aan de hand is. Schreijer echter leeft zich
geheel uit op de man die nu werkelijk kreunt van de
pijn. 'Opstaan, smerige Rus..., opstaan!' gilt hij met
overslaande stem.
Met heel veel moeite weet de gevangene aan het bevel
te voldoen. Angstzweet staat hem op het voorhoofd en
het gezicht is door pijn tot een grimas vertrokken.
Onbewogen, zonder enige emotie kijkt Karl-Heinz
naar de korporaal, terwijl hij het machinepistool voor
de borst houdt. Hassan Modedoff komt op dat moment
aanzeulen met een zwaar stuk hout om dat op de stapel
te leggen.
Karl-Heinz kijkt niet naar de Rus, maar houdt zijn bUk
gevestigd op de korporaal, die nog steeds met zijn
slachtoffer bezig is.
Dit is het moment dat Hassan de grote Duitse soldaat,
wiens hele voorkomen uitdrukt voor geen kleintje ver
vaard te zijn, naar waarde taxeert. De uiterlijk onbe
wogen blik van de Duitser vertelt de Rus meer dan in
vele woorden gezegd kan worden. Slechts een moment
glijden de zwarte ogen langs het lichaam en handen
van de Duitser. Even blijft de blik gevestigd op de han
den die het machinepistool omklemd houden. In dit
kleine ogenblik ziet de Rus dat de knokkels van de vin
gers wit zijn: de spieren gespannen langs het staal van
de loop, als hebben ze zich om de trekker gekromd.
Vanaf dat ogenblik beseft Hassan Momedoff, dat hij
van de sterke Duitser geen kwaad te duchten heeft. Als
jongens van de vlakte is een gevoel van gelijk geaard-
zijn: rechtvaardigheid naar de wet van de sterkste. Als
de korporaal zich eindelijk op de Rus heeft uitgeleefd,
is de gevangene in een diepe bewusteloosheid geraakt;
een situatie waarin de trappen van Schreijer hem geen
angst of pijn meer kunnen doen. Vol minachting kijkt
de korporaal nog eens naar zijn slachtoffer dat als een
stuk vuil voor hem ligt. Hij schraapt zijn keel en spuwt
vol afschuw op het in elkaar gekronkelde lichaam voor
hem op de grond.
Na nog een kanonnade scheldwoorden over de hoof
den van de gevangenen te hebben geslingerd, vertrekt
Schreijer naar de volgende ploeg die verderop aan het
zagen is.
Hassan Momedoff brengt weer een stuk naar de stapel.
Karl-Heinz staat nog steeds in dezelfde houding: de
vinger langs het staal van de loop, terwijl zijn koele
blik in de rug van de weglopende Schreijer priemt.
Hassan gooit het hout met veel lawaai op de stapel en
dat brengt Karl-Heinz weer tot de werkelijkheid terug.
Twee paar ogen ontmoeten elkaar en spreken boekde
len; ze voelen elkaar aan, de Rus en de Duitser. Tussen
hen doorbreekt begrip de vijandschap, hen door de
oorlog opgedrongen.
Als de korporaal uit het gezicht verdwenen is, neemt
Karl-Heinz zijn veldfles en loopt naar de mishandelde
Rus. Met zijn enorme handen pakt hij het slachtoffer
beet en zet hem overeind. Het hoofd houdt hij tegen
zijn borst en laat dan zachtjes de inhoud van zijn veld
fles tussen de gewrongen lippen lopen. De man slaat
zijn ogen op en kreunt. Daarna laat Karl-Heinz hem
drinken, zoveel hij lust. De Rus knapt er zichtbaar van
op.
Alsof de man een veertje was pakt hij hem op en gaat
er mee naar de kant van de weg waar de andere gevan
genen hun jassen hebben neergelegd. Hiervan maakt
hij een soort bed, zonder de Rus een ogenblik los te
laten. Zachtjes legt hij de mishandelde man er op en
dekt hem vervolgens met een paar andere jassen toe.
Zonder een woord te zeggen begeeft hij zich weer naar
de houtstapel, steekt een nieuwe sigaret op en gaat er
weer rustig bij zitten alsof er niets aan de hand is. De
andere Russen gedragen zich, alsof het gebeurde ook
hen niets aangaat, maar Karl-Heinz merkt wel dat er zo
nu en dan zachtjes over hem wordt gepraat. Hij doet
echter of hij niets merkt en zijn blik is even nietszeg
gend als voorheen. Rustig kringeh de rook van zijn
sigaret omhoog.
Die avond na het eten begeeft Karl-Heinz zich naar het
bureau waar majoor WoUweber en korporaal Schreijer
zitten.
Na zich gemeld te hebben krijgt hij al direct de volle
lading van de korporaal. Daarna moet hij naar buiten
voor strafexercitie. Met geweld wordt hij door het
lager gejaagd. De schelle stem van Schreijer, die de
commando's uitschreeuwt, is tot in alle hoeken van het
lager te horen.
'Opstaan.liggen.opstaan.liggen. Hardlopen.
liggen..., opstaan.'
(wordt vervolgd)
