Overdenking
i^tnistocftt
naar LeMiMgrad
Thema-dag in
Dirksland
Kom aan boord!
uit de
Heilige Schrift
Herinrichting moet d'n Diek sobere en uniforme uitstraling geven
EIIAIIDei-IIIEUWS
VERVOLGVERHAAL
HET
"jKIJKVENSTER
spmma6
ruMMC KttiraNiEi
fff MMifi Mitf aiG
Zoals u inmiddels wel bekend,
organiseert de werkgroep koffie
ochtend Dirksland eenmaal per
seizoen een themadag voor vrou
wen. Zo ook weer dit jaar.
Eenzaam
Klankbordgroep
Plannen
Baatbelasting
Financiering
n?a.iga.-<rxlogie - deel 1
KW. aXEENHÖF^
PAGINA 5
VRUDAG 20 FEBRUARI 2004
Blik op kerk S^
en samenleving Ij
- Uitgeprocedeerde asielzoekers
- Het CDA
- Barmhartigheid
Gedurende de afgelopen week werd er in ons
land veel gesproken over de uitgeprocedeer
de asielzoekers. Moeten deze zonder pardon
terug naar het land van herkomst? Of moet
het aantal zogenaamde schrijnende gevallen
drastisch worden uitgebreid?
Het is in minister Verdonk te prijzen dat zij
voet bij stuk houdt, of, zoals het dezer dagen
vaak werd geformuleerd, dat zij haar rug
recht houdt. Uitgeprocedeerd betekent ook
uitgeprocedeerd. Dan blijft er geen andere
weg over dan de weg naar huis. Een uitzon
dering wil zij maken voor enkele speciale
gevallen. "Maar verder is haar beleid tamelijk
rigoreus.
Deze vastberaden houding, die trouwens
door een meerderheid van het parlement
wordt gesteund, is mevrouw Verdonk niet in
dank afgenomen. Vooral het CDA, dat pal
achter dit beleid staat, moest het ontgelden.
Verplicht de C van christelijk niet tot barm
hartigheid?
Het is zelfs zó ver gekomen dat locale CDA-
bestuurders (burgemeesters en wethouders)
zich verzetten tegen het centrale beleid in
Den Haag. Meermalen werd het argument
aangevoerd dat men in Den Haag slechts
kijkt naar dossiers, maar dat men op plaatse
lijk en regionaal niveau te maken heeft met
levende mensen. Met andere woorden: het is
geen kunst om op grond van de gegevens te
besüssen dat mensen niet meer het recht heb
ben hier te blijven. Maar wanneer men die
mensen kent en de gezinsomstandigheden in
aanmerking neemt, dan moet barmhartigheid
voor gerechtigheid gelden.
Met meer dan gewone belangstelling werd
uitgezien naar het congres van het CDA, dat
jl. zaterdag in Utrecht werd gehouden. De
leden zouden zich daar uitspreken en mis
schien zouden zij de fractie terugfluiten...
Dat is echter heel anders verlopen dan mis
schien werd gedacht. Want de CDA-leden
hebben zich in grote meerderheid vóór het
beleid uitgesproken. Weliswaar mag er nog
eens gekeken worden naar bepaalde 'schrij
nende gevallen', maar in grote lijnen riep het
regeringsstandpunt geen verzet op.
Het is reeds vele malen gezegd, dat Paars,
zowel het eerste als het tweede kabinet, de
zaak maar hebben laten sloffen. De asielzoe
kers waren toen onbespreekbaar. En nu er
eindeUjk een oplossing is gekomen, nu krijgt
het CDA de zwarte piet toegespeeld. Nu
wordt er gedaan alsof er bij het CDA geen
plaats is voor barmhartigheid. Maar ons land
is geen charitatieve instelling die buitenlan
ders aan de kost helpt. Dat besef is eindelijk
doorgedrongen en daar mogen we dankbaar
voor zijn.
Waarnemer
Deze vraag- en antwoordrubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er
kostenloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kunt u stu
ren aan: Redactie Eilanden-Nieuws, Postbus 8,3240 AA Middelharnis, met
in de linkerbovenhoek 'Vragenrubriek' vermeld. De vragen worden door
deskundigen beantwoord en zullen binnen enkele weken na de inzending
compleet met antwoord in deze rubriek worden gepubliceerd.
Ik ontdekte spinrag tussen mijn tuinplanten,
maar spinnen kan ik nergens vinden. Hierbij
wat blaadjes. Hebben ze soms last van ander
ongedierte of een soort schimmel?
Antwoord: De toegezonden bladeren tonen
allemaal spinsels van spint. Dat is een aan
tasting die door erg kleine diertjes, de spint-
mijten, wordt veroorzaakt. Terwijl deze
parasieten voortbewegen, komt er een draad
uit hun kop, waarmee ze onder een blad een
spinsel maken, dat hen tegen uitdroging
beschermt. Deze mijten leven onder dat
weefsel van het leegzuigen van bladcellen
en zijn voor de planten zeer schadelijk. Let
duar dus op bij uw tuinwerk. Schoonspuiten
is niet afdoende, omdat er dan toch van die
beestjes in de bladoksels of de aarde achter
blijven. Bij sommige kwekers, tuincentra en
coöperaties zijn geschikte bestrijdings
middelen verkrijgbaar. Volg precies de
gebruiksaanwijzing. De behandeling moet
na twee weken worden herhaald.
Als wij tamme kastanjes uit eigen tuin
geplukt hebben, is het moeilijk ze te bewa
ren, tot wij ze bij de open haard kunnen pof
fen. De kastanjes beschimmelen, óf ze ver
drogen en verschrompelen.
Antwoord: U mag ze natuurlijk niet te
vroeg plukken, of uit de boom slaan zoals
kinderen doen als er paardenkastanjes val
len, want de tamme zijn pas later rijp. Raap
ze pas als ze er vanzelf uil vallen. Op de
zachte tuingrond zullen de groene bolsters
niet zo snel openbarsten. Leg die complete
vruchten naast elkaar in een onverwarmde
en goed geluchte kamer (dus niet stapelen)
en haal de zaden pas in de loop van novem
ber of december uit hun stekelige jasje. Kas
tanjes zonder bolster kunt u langer goed hou
den in een schuur of dergelijke, waarin licht
en lucht vrije toegang hebben. Huizen met
centrale verwarming zijn daar veel te droog
voor en in donkere, vochtige kelders
beschinmielen ze. Het zijn ook geen bewaar
vruchten. Wilt u ze lang goed houden, steek
de zaden dan in een baJc zand. Overigens
kunt u hard geworden of gedroogde tamme
kastanjes nog wel poffen indien u ze eerst in
lauw water weekt, dan kort kookt en daarna
in een pan olie poft.
Ondanks tabletten die gegarandeerd zouden
helpen, zit mijn tuinvijver van 6 bij 9 m stik-
vol algen. De vissen gaan erin dood,
ondanks de waterplanten. Wat kan ik er nu
nog tegen doen?
Antwoord: In een kleine vijver met weinig
of geen vaste planten kunt u algen wel
bestrijden met de tabletten die een aquari
umhandelaar u verkocht, doch in een grote
vijver met veel waterplanten helpen ze maar
tijdelijk, omdat grond en planten besmet zijn
met algensporen. Daar past men een pompje
met filter toe, waardoor al het water in vier
vijf dagen circuleert. De flap en de sporen
worden uitgezeefd, en wat achterblijft krijgt
weinig tijd om weer aan te groeien. Is de alg
al te ver uitgedijd, dan zit er niets anders op
dan de hele vijver schoon te maken en met
chloorwater te ontsmetten. De vissen moe
ten zolang in soortgelijk water van dezelfde
samenstelling en temperatuur worden over
gezet en afgespoeld. Als u dan maar schone
aarde en geen besmette waterplanten in de
kom zet en er een rand omheen maakt, zodat
regen of sproei water geen tuingrond uw vij
ver meer kan inspoelen, dan kan het water
De betere woninginrichting sinds 1920
Zandpad 36, Middelharnis, Tel. (0187) 48 27 84
Zo'n dag draagt in principe hetzelfde karak
ter als een koffie-ochtend, alleen in een wat
uitgebreidere vorm, een dag waarop bijbel
studie en onderlinge ontmoeting centraal
staan.
De themadag voor dit seizoen staat gepland
op deo volente zaterdag 20 maart 2004 en
zal worden gehouden in het verenigingsge
bouw Onder de Wiek.
Als spreker voor deze dag is uitgenodigd
Otto de Bruijne, voor velen wellicht geen
onbekende. Otto zal die dag met ons naden
ken over het thema 'overgave en vertrou
wen', 's Morgens zal hij rondom dit thema
een lezing houden. De inhoud hiervan zal in
het middagprogramma op een beeldende
wijze worden verwerkt.
We starten om 10.00 uur en sluiten rond
15.45 uur af.
Evenals vorige jaren willen we tijdens de
middagpauze met elkaar gebruik maken van
een volledig verzorgde lunch.
We hopen dat u zich zaterdag 20 maart a.s.
vrij kunt maken om elkaar te ontmoeten, te
bemoedigen en te groeien in geloof.
U kunt zich, liefst schriftelijk en graag voor 10
maart a.s., voor deze themadag opgeven bij:
Cokke Hoekman, Oudewei 10,
3247 XP Dirksland of
Wouke Kraaijeveld, Voorstraat 25,
3245 BG Sommelsdijk
of per email: kracaz@gofree.nl.
De kosten voor deze dag bedragen 15,-.
Na opgave ontvangt u rond de 14e maart een
bevestigingsbrief waarin alle wetenswaar
digheden voor de themadag zijn opgeno
men.
Van harte welkom!
Werkgroep koffie-ochtend Dirksland
Hé, jij daar!
Er is weer Vakantie Bijbel Week!
Op 24, 25 en 26 februari ben je van harte
welkom in de Doopsgezinde Gemeente te
Ouddorp. Daar wachten de matrozen op jul
lie.
Er is weer van alles te doen: knutselen, spel
letjes, bijbelverhalen, sketch, eten, drin
ken. Te veel om op te noemen!
Elke morgen wordt om 9.30 uur begonnen
en rond 12.00 uur ga je weer naar huis.
Behalve op donderdag, dan mag je patat blij
ven eten. Dan wordt het wel 13.15 uur voor
datje naar huis gaat.
Krijg je er al zin in?
Neem je vrienden en vriendinnen of de kin
deren uit de straat ook maar mee!
Donderdagavond vanaf 19.00 uur ben je
weer welkom, samen met je ouders en ande
re belangstellenden. Er zal dan worden
getoond wat je de afgelopen dagen hebt
gedaan en gemaakt, en zo wordt de Vakantie
Bijbel Week afgesloten.
Ahoy, alle hens aan dek op 24, 25 en 26
februari!
Voor meer inlichtingen kun je terecht bij
matroos Annelies, tel. 493506.
daar geruime tijd vrij van algengroei blijven.
Maar bedenk wel, dat de wind telkens algen-
sporen (zaad dus) aanvoert en zowel de
waterplanten, nieuwe vissen en zeker de
tuinaarde er geregeld mee besmet worden.
Helemaal uitbannen kunt u algen eigenlijk
nooit.
"Ik heb geen mens"
(Johannes 57).
Eenzaamheid. Velen weten, wat dit woord
betekent. Een weduwe, een weduwnaar, die
aan een graf stonden. Een bejaarde, die
steeds meer leeftijdgenoten om zich heen
ziet wegvallen. Mensen, die geel luisterend
oor vinden voor hun zorgen. En wat te den
ken van hen, die van huis en haard verdreven
zijn?
Wat is eenzaamheid? Dat er geen echt lui
steren is. Geen echt meeleven. Dan kun je
eenzaam zijn, zelfs als er veel mensen om je
heen zijn. Eenzaamheid is ook het kenmerk
van onze gejaagde maatschappij.
Eenzaam. Zo kan ook het leven getypeerd
worden van die man in het 'ziekenhuis' Bet-
hesda. 'Huis van barmhartigheid' betekent
die naam. Daar lag hij, die man die door
Johannes aan ons wordt voorgesteld. Acht
en dertig jaar ziek! Voor toen een mensenle
ven. Een uitzichtloze toestand. Er was wel
een mogelijkheid om genezen te worden: van
tijd tot tijd beroerde een engel het water. En
de eerste die daarna in het water afdaalde,
werd genezen. Maar altijd was een ander
deze zieke voor!
En deze man wordt door de Heere Jezus
opgezocht. Deze stelt een wonderlijke vraag:
"Wilt gij gezond worden?" Dat zouden wij
nooit zo durven vragen. Je zou bang zijn,
elkaar pijn te doen met zo'n vraag. Natuurlijk
wilde die man dat, maar na acht en dertig jaar
geef je toch alle hoop op? En misschien moet
je zeggen: alles went, zelfs een weg van
beproeving.
Een rechtstreeks antwoord geeft deze man
niet. Gezond worden? Dat kan toch niet
meer? Als hij die vraag van de Heere Jezus
bevestigend zou beantwoorden, zou de wond
alleen maar des te heviger schrijnen. Daarom
zegt hij: "Ik heb geen mens".
Dat antwoord kan verbitterd klinken. Het kan
ook een uiting zijn van totale hulpeloosheid
en hopeloosheid. Niemand was er om die
man eens even heel snel in het water te
duwen, als die engel geweest was. Maar als
je verbitterd bent: dan is de eenzaamheid nog
groter. Dan wordt het: geen mens én geen
God.
Intussen blijkt zijn klacht niet terecht te zijn.
Hij heeft dé Mens! Jezus. Mens en God tege
lijk. Voor Christus is zijn toestand niet hope
loos. Dat blijkt uit het machtswoord van de
Heiland: "Sta op en wandel". En dan zien we
het wonder: die man staat op. Hij is genezen.
Dan mag Hij Bethesda verlaten. Want hij
heeft Jezus ontmoet, die barmhartig is en vol
ontferming. Maar deze geeft hem ook een
opdracht: "Zondig niet meer". Deze woorden
hebben bij sommigen de gedachte opgeroe
pen, dat hij verlamd was ten gevolge van een
zondig, losbandig leven. Dat hoeft niet zo te
zijn.
Eerder denken we aan een andere uitleg. De
Heere wil zeggen: Breng je gezonde dagen
nu niet in zonde door. Het zou toch te ver
wachten zijn, dat deze man zijn verloren
jaren zou willen 'inhalen'? Maar als zijn
lichaam genezen zou zijn en zijn ziel zou
vergiftigd worden door de zonde, dan zou het
laatste erger zijn dan het eerste.
Een woord, dat ons allen raakt. Daar behoe
ven we niet langdurig ziek voor te zijn. Hoe
worden we altijd opgeroepen, de Heere te
zoeken in de tijd, als we jong en gezond zijn.
Want buiten de Heere is het leven echt een
zaam. Ook al wordt dat niet zo ervaren. Het
is pas echt goed, als we de Heere liefhebben.
Dan gaan we soms de eenzaamheid zoeken
om de Heere te ontmoeten. Dat is een geze
gende eenzaamheid, soms ook in een weg
van ziekte en tegenslag. Want niet elk kruis
wordt weggenomen. Daar is de Heere ook
vrij in.
Maar ware vreugde is er in het leven waar
God de zonden vergeeft, het kruis wegneemt
of ten beste keert en in deze weg doet uitzien
naar het land, waar niemand zal zeggen: "Ik
ben ziek".
Werkendam, ds. W. Arkeraats
MIDDELHARNIS - In 'het Prieel'
van recreatiecentrum 'de Staver' te
Sommelsdijk presenteerde de ge
meente Middelharnis afgelopen dins
dagavond het herinrichtingsplan voor
winkelcentrum d'n Diek. Uitgebreid
werd de voorgenomen opknapbeurt
toegelicht, waarvan de nadruk vooral
ligt op een sobere en uniforme uitstra
ling van zowel Boven als Beneden
Zandpad en de Westdijk. Vooralsnog
reageerden de aanwezigen maar
matig enthousiast op de planvorming,
daar het kostenverhaal via de zoge
noemde baatbelasting voor een groot
gedeelte op hun schouders terecht zal
komen. In mei of juni van dit jaar zal
de gemeenteraad het Bekostigingsbe
sluit vaststellen, waarvan de tekst
opvraagbaar is.
Daarom eindigde de voorzitter van deze
avond, wethouder W.J. van der Kamp, de
bijeenkomst met de belofte dat binnen niet al
t§. lange tijd opnieuw een uitnodiging zal
volgen voor nóg een bijeenkomst. "De her
inrichting is een duidelijke kwaliteitsverbe
tering. Middels deze bijeenkomst willen we
inventariseren of daar draagvlak voor is. Ik
denk dat u allen kwaliteitsverbetering voor
staat; en de gemeenteraad zal er toch een
beslissing over moeten nemen. Ik hoop dat
we er in goed overleg gezamenlijk uit zullen
komen", aldus Van der Kamp.
Een klankbordgroep, bestaande 'uit onderne
mers, vertegenwoordigers van de gemeente,
de Stichting tot bescherming van het Dorps
gezicht, de politie, het gehandicaptenplat
form en een stedenbouwkundige in de per
soon van de heer J. van Kleef van bureau
Kuiper Compagnongs zijn een jaar lang
bezig geweest met de plannen rondom de
herinrichting.
Van Kleef presenteerde dinsdagavond de
bevindingen van zijn onderzoek, waarbij de
uitgangspunten soberheid en doelmatigheid
waren en waarbij het historische karakter
niet uit het oog is verloren. Hij heeft bij zijn
onderzoek gekeken naar onder meer het
autoverkeer, parkeren, het winkelaanbod,
het openbaar vervoer, fietsenstallingen,
voetgangers, het groenaanbod, materiaal
keuze van de 'vloerbedekking' en de trapop-
gangen. Hoe staat het er nu voor, en wat kan
er anders of moet worden verbeterd?
Bij de herinrichting stelt Van Kleef voor om
terug te gaan naar hoe het vroeger was op
Zowel het Boven- als Beneden Zandpad worden aangepakt.
d'n Diek, namelijk een rijbaan met aan
weerszijden stoepen. Deze historische drie
deling wil hij terugbrengen door met natuur
steen afbakeningen te maken, zodat er weer
het idee van sloepjes ontstaat. Het gehele
winkelgebied, ook het Beneden Zandpad
krijgt een vloerbedekking van gebakken
straatklinkers. Er wordt nu nog onderzocht
of dit niet te veel trillingen voor omwonen
den zal opleveren, anders wordt/blijft dit als
nog asfalt.
De kruising naast de muziektent zal haaks op
het Beneden Zandpad worden aangelegd en
er komen meer parkeerplaatsen met meer
groen. Het plein voor het Diekhuis krijgt een
patroon en blijft parkeerplaats. Bij de trap-
opgangen komen plaatsen voor fietsenstal
lingen.
De planning is dat in de maand oktober met
de werkzaamheden wordt begonnen en dat
medio 2005 het karwei is afgerond. In totaal
zullen daarbij zo'n 1100 tot 1200 parkeer
plaatsen worden gerealiseerd.
De genodigden voor de presentatieavond
waren de eigenaren, gebruikers en bewoners
van de panden aan het Zandpad, Beneden
Zandpad, Westdijk, Schoolstraat, Een-
drachtstraat, Nieuwstraat, Lijnbaanstraat en
de Kaai. In een brief die zij van de gemeen
te ontvingen, werd ondermeer aangegeven:
"Waarschijnlijk zal het niet lukken om deze
opknapbeurt te realiseren zonder dat daar
voor een zogenoemde baatbelasting wordt
geheven."
De heer G.I. Sheer Mahomed van Overwater
Grondbeleid Adviesbureau B.V. uil Strijen
ging op het begrip baatbelasting in - overi
gens werd in 1984 voor hetzelfde gebied ook
al baatbelasting geheven. Volgens Maho
med gaan steeds meer gemeenten over tot
het heffen van baatbelasting, een gemeente
lijke belasting. Het komt er eenvoudig
gezegd op neer dat eigenaren van onroeren
de zaken die in het winkelgebied (profijtge
bied) liggen een bijdrage moeten betalen.
Het begrip 'baat' houdt dan kortweg in dat
men in een voordeliger positie komt te ver
keren. Degene die een aanslag baatbelasting
ontvangt, kan daar overigens wel een
bezwaarschrift tegen indienen.
De heer Mahomed maakte ook de geraamde
kosten voor de herinrichting bekend: 2,4
miljoen euro. De aan te wenden eigen mid
delen van de gemeente bedragen 800.000
euro, middels de baatbelasting hoopt men de
overige 1,6 miljoen euro binnen te krijgen.
De verhouding is dus eenderde voor de
Gemeente en tweederde voor de eigenaren.
Uit het publiek kwam dan ook de vraag of
die verhouding niet kan worden omgedraaid.
En daar ook het kostenbedrag voor de herin
richting niet nader werd gespecificeerdriep
een en ander veel vragen op, die vooralsnog
onbeantwoord bleven. "We zullen een bete
re specificatie van de begroting maken en
hierop terugkomen", zegde Van der Kamp
toe na de kritische opmerkingen uit het
publiek.
-15-
Mitrailleurschutters van de partizanen hebben zich op
enkele honderden meters afstand van hun tegenstan
ders onopgemerkt kunnen ingraven. Goed gedekt voor
het Duitse vuur kunnen ze nu de stelUngen bestoken.
Het duurt niet lang of in het lager staan enkele hutten
in brand. Een zachtrose gloed begint zich in de nacht af
te tekenen. Geweerschutters nemen met uiterste nauw
keurigheid de schietgaten van de Duitse stellingen
onder vuur. Het brandende fosfor geeft hun een rede
lijk goede aanwijzing waar de schoten geplaatst moe
ten worden.
Een groot gedeelte van het lager brandt als een fakkel.
Er is bijna geen soldaat meer aanwezig, daar allen zijn
weggegaan om aan de strijd tegen de partizanen deel te
nemen.
De verdedigers achter hun mitrailleurs zijn haast doof
van het schieten. Aanhoudend ritselen kogels door het
zand rond de mitrailleumesten. Al enkele keren heb
ben de Russen treffers in het schietgat weten te plaat
sen, maar doden zijn er tot op dat moment niet geval
len.
Als het gevecht een kwartier heeft geduurd, gaat aan de
horizon een tweetal rode lichtkogels omhoog. Nauwe
lijks zijn deze gedoofd of voor de stellingen ontploffen
projectielen, die eerst een zachte gloed verspreiden en
vervolgens enorm beginnen te roken; rookgranaten die
de Russen aan het oog van hun tegenstanders moeten
onttrekken.
Enkele minuten later neemt het schieten in hevigheid
af en beginnen de Russen zich sprongsgewijs terug te
trekken. Maar de verdedigers nemen geen enkel risico.
Ze begrijpen dat de vijand door het rookgordijn
gedekt, een frontale aanval kan uitvoeren. Zolang de
Duitsers een zwaar spervuur voor hun stellingen leg
gen, zullen de partizanen het niet wagen om zonder
hulp van zware wapens door te breken.
Van de Russische kant wordt het vuren steeds zwak
ker. Nu en dan ratelt er nog een salvo, maar het lawaai
van de strijd trekt zich meer en meer terug, de vlakte
in.
Eindelijk is de rust weergekeerd. Ook de Duitse
wapens zwijgen. De lopen zijn gloeiend geschoten.
Rook trekt over de stellingen heen en verandert het
brandende lager in een spookdorp. Voor de stellingen
is het rustig; blijkbaar hebben de Russen kans gezien
om hun gewonden mee te nemen. De gevechten die op
en om de weg hebben gewoed, beginnen ook af te
nemen en tenslotte keert ook daar de rust weer. Nu en
dan valt er nog een schot of knettert een machinepis
tool. Af en toe dreunen nog explosies door de nacht,
afkomstig van brandende munitiewagens, waarop gra
naten of ander oorlogstuig exploderen. Als de rook is
opgetrokken, tekenen zich, zover het oog kan zien,
rose vlekken tegen de nachtelijke hemel af.
De partizanen hebben hun werk grondig gedaan. Het
heeft de Duitsers enorm grote verliezen aan materieel
gekost, terwijl het aantal doden en gewonden op dat
moment nog niet bekend is. Dat zal beslist niet gering
zijn.
Langzaam wijkt de nacht \oor het ochtendgloren.
Grauw tekent de nieuwe dag zich af tegen de bosrand
in de verte; het gebied van de partizanen, waarin geen
Duitser het waagt te komen. Het is een oerwoud van
vele duizenden kilometers. W ie zal ooit in staat zijn
daar de verborgen schuilplaatsen te vinden?
In het lager, waarvan het grootste gedeelte door de
brand is verwoest, heerst een zenuwachtige bedrijvig
heid. Het bataljon heeft in de gevechten van de afgelo
pen nacht dertig man verloren en een veertigtal gewon
den, waarvan er verschillende ernstig aan toe zijn. De
gesneuvelden liggen onder dekens aan de rand van het
dorp. Straks zullen ze in een massagraf ter aarde wor
den besteld. Reeds is men daartoe buiten het lager
voorbereidingen aan het treffen, zodat de compagnie
vanaf dat moment een eigen begraafplaats heeft.
Bij een van de gebouwen waarin de staf huist, staat een
vijftal partizanen, die tijdens de gevechten gevangen
zijn genomen. Mensen zonder nog enige illusie. Ze
weten dat er voor hen geen enkel pardon zal zijn.
Straks zullen ze verhoord worden, waarna meteen het
vonnis zal worden voltrokken. Voor partizanen kent
men maar één straf: dood door de strop.
Franz en Franck zijn door de gebeurtenissen van de
afgelopen nacht oververmoeid. Aan hun bezwete
gezichten hebben zich stof en kruitdamp gehecht,
zodat ze bijna onherkenbaar zijn. In het mitrailleumest
liggen bergen lege hulzen, terwijl de scherpe lucht van
de inmiddels opgebrande fosforgranaten nog in hun
keel prikkelt.
Nu de dag aanbreekt zijn de gevolgen van de aanval
pas goed te zien. Op korte afstand van hun onderko
men liggen enkele lijken van partizanen, die door het
mitrailleurvuur aan stukken zijn geschoten. Rond de
stellingen lijkt de grond met een grove hark te zijn
bewerkt; ontelbare voortjes hebben de kogels door de
aarde getrokken.
De mannen die op wacht staan verlangen om afgelost
te worden, hoewel ze begrijpen dat er van rusten niets
zal komen. Ondanks hun dikke kleding is de kou tot op
hun lichaam doorgedrongen. Ze huiveren en rillingen
lopen hen over de leden. Er wordt bijna geen woord
meer gesproken; met roodomrande ogen staren de
wachters door het schietgat naar buiten, naar de ver
minkte lichamen van de partizanen; een vreselijke aan
blik. Franz begint te kokhalzen als hij er naar kijkt.
Uit de vlakte waait de wind, die door het schietgat een
geur van bloed, kruitdamp en smeulend gras naar bin
nen voert. De aflossing had al meer dan een uur gele
den moeten plaatsvinden; ook is er nog geen eten of
drinken in de stellingen gebracht. Ze drinken wat kou
de koffie uit hun veldflessen. Die smaakt bitter en
brengt hun maag in opstand.
De zon is inmiddels hoog aan de hemel geklommen.
De vochtige aarde dampt en er vormen zich mistslier
ten, die vanuit de vlakte naar het lager drijven. Ze
brengen een zoete geur mee, die zich in het lager ver
mengt met de geur van de uitgebrande hutten. Daar
tussendoor lopen soldaten die met de opruimingswerk-
zaamheden zijn belast. Hun ogen zijn groot, de gezich
ten grauw en vertrokken. Slechts een klein gedeelte
van het lager is nog bewoonbaar; de meeste voorraden
zijn verloren gegaan. Het gebouw, waarin de keuken
en fourier waren ondergebracht, is tot de grond toe
afgebrand. Dit heeft tot gevolg dat, wat het eten betreft,
niets meer aanwezig is. Nieuwe voorraden moeten
vanuit Mga worden aangevoerd, maar de weg is over
grote afstanden versperd door omgevallen bomen en
uitgebrande voertuigen. Het zal nog lange tijd duren
voor nieuwe aanvoer kan plaatsvinden. Alle telefoon
verbindingen zijn verbroken, zodat communicatie tus
sen de compagnieën door ordonnansen moet worden
gaande gehouden.
Als de avond valt, staan de mannen nog steeds op post.
Ze hebben een etensketel dunne soep gehad en hun
veldflessen zijn gevuld met water. Tegen donker is
men nog voortdurend bezig met het opruimen van de
weg. Men vertelt, dat Russische krijgsgevangenen
onderweg zijn om te helpen.
De volgende morgen wordt de wacht, na een rustige
nacht, afgelost. De afkomers krijgen vier uur rust,
waarna ze weer aan het werk moeten.
(wordt vervolgd)
