Het asielzoekers
besluit
etï) i eb
Bepaald werk langs de waterkant
PREDIKBEURTEN
Wooté
Daad S
EiiAtn»i-racuii/s
Alpha-cursus in
Stellendam
Zwemclub 'de Stelle'
Calvijn en de bijbel
Zondag 22 februari 2004
EIIAI1DEI1-I1IEUW5
Thema-avond Alzheimer
■WtM
Alledaags
Goeree Overf lakkee
doeree Overf lakkee
organiseert Haringvliet-
oversteek 2004
Herenstichting en NFGV danken
gulle gevers en collectanten
//r'^t
PAGINA 2
VRUDAG 20 FEBRUARI 2004
Een congres
De emoties zijn hoog opgelaaid. De rust
na de storm is opmerkelijk. Dit betreft aller
eerst wel het CDA-partijcongres van zater
dag 14 februari. Voorspellingen deden vre
zen dat het daar hard aan toe zou gaan. Het
viel allemaal mee, gelukkig! Niet dat er geen
stevige noten gekraakt zijn. Dat was wel het
geval. Ik heb de indruk dat het voor het CDA
gunstig is geweest dat uitgerekend op die
zaterdag - na de discussie en net voor de
stemmingen in de Tweede Kamer - het con
gres werd gehouden. Er kon gediscussieerd
worden. De pers laat ons weten dat daarvan
intensief is gebruikgemaakt.
Er was tevoren veel verzet en veel com
motie. Achteraf viel het mee. Dat wil niet
zeggen dat alle congresgangers tevreden
naar huis zijn gegaan. Het betekent wel dat
het intern niet tot een breuk is gekomen. Het
betekent wel dat het intern niet tot een breuk
is gekomen. Als ik het goed begrepen heb,
sloot het congres in een redelijke eensge
zindheid.
Waarom ik dit wat breder op papier zet?
Niet om het CDA een duwtje in de rug te
geven. Het is niet mijn taak politieke voor
keuren uit te spreken of partij(en) aan te prij
zen met het oog op de stembus. Ik voel me
voluit Nederlands burger, betrokken bij de
gang van zaken, u kunt ook zeggen bij de
belangen van en in onze samenleving.
Tevens weet ik me een waarnemer van ter
zijde, die de gang van zaken gadesla, op ont
wikkelingen inga - positief of negatief. Ik
voel me in deze rubriek vooral gedrongen
het denken en doen van de lezers aan te
scherpen. Dat gaat niet om buiten gewetens
vorming en morele argumenten. Bij het
schrijven voel ik me enerzijds wat in de luw
te staan. In vroeger jaren heb ik aan discus
sies en protest- of gebedsbijeenkomsten
deelgenomen. Deze rubriek heeft voor mij
iets van uitkijkpost. Ik vang signalen op en
zend signalen uit.
Als in een spiegel
Waarom ik dan iets meer dan gewone
aandacht geef aan het CDA-partijcongres?
Niet vanwege eventuele politieke voorkeur.
Wel omdat de gang van zaken in Utrecht
voor mij iets weg heeft van een spiegel te
zijn van wat zich in onze samenleving
afspeelt.
Er is in veel kringen onrust en ongenoe
gen geweest over het asielbeleid; in het bij
zonder over de politieke lijn die niet gevolgd
gaat worden. CDA-partijleden stonden daar
in niet alleen.
Het vraagstuk is mede daarom zo urgent.
omdat we asielzoekers die met uitzetting
bedreigd worden, op straat tegenkomen,
soms zelfs als bewoners dicht bij ons heb
ben, terwijl de media (in allerlei vorm) de
pijn van uitgeprocedeerde asielzoekers voor
ons neerzetten. We worden erdoor aangegre
pen en leven mee! Dat brengt onze emoties
in beweging. We zijn er door oogcontact bij
betrokken.
En toch, een tamelijk rustige en redelijk
eensgezinde afloop op het congres in
Utrecht. En die gang van zaken als spiegel
voor onze samenleving.
Problemen niet aangepakt
De poneer twee stellingen, waar iedere
burger rekening mee moet houden in zijn
oordeelsvorming.
In de eerste plaats: ons land heeft de
immense problematiek van het asielzoekers
vraagstuk voor enige, of zelfs wel geruime
tijd op zijn beloop gelaten. In vroeger jaren
rustte er een taboe op een kritische opmer
king jegens asielzoekers. Pim Fortuyn heeft
het deksel van dit taboe afgehaald. Toen is
eerst voorzichtig, daarna steeds luider en
sneller de publieke discussie op gang geko
men.
Tenslotte zijn er bij het regeerakkoord
afspraken gemaakt die uitgevoerd gaan wor
den. Minister Verdonk krijgt van allerlei
kanten de zwarte Piet toegespeeld. Zij ver
keert in een weinig benijdenswaardige posi
tie. Men bedenke wel, dat zij doet waartoe
partijen zich hebben verplicht.
Er moest, hoe dan ook orde op zaken
gesteld worden. Dat was ons land aan de
politiek naar alle kanten verplicht. Afgewe
zen asielaanvragers moeten weten waar ze
uiteindelijk aan toe zijn. De samenleving
moet weten waarvoor ze in relatie tot afge
wezen asielzoekers staat. Dat geldt ook naar
het buitenland, en niet in de laatste plaats
naar hen die vanuit het buitenland alsnog
trachten in ons land asiel te verkrijgen.
Eerlijkheidshalve moet gezegd worden
dat onze overheid terughoudend, aarzelend
en weifelachtig is geweest in de definitieve
aanpak van de problemen. Daaraan kunnen
asielzoekers geen recht ontlenen alsof er
reeds een beshssing ten gunste van hen was
gekomen.
Uitvoering van het regeerakkoord
De tweede stelling sluit direct aan bij de
voorgaande: In het regeerakkoord is de lijn
uitgezet waarnaar gehandeld zal worden. De
regering, in het bijzonder minister Verdonk,
is nu bezig met de uitvoering van genomen
besluiten. Eindelijk zijn er beslissingen
genomen en worden besluiten uitgevoerd.
Nu ontstaat er veel commotie, veel emo
tionele druk. Dat is te begrijpen. Daarvoor
behoeft de regering niet te wijken. Dat is
mijn overtuiging. Als ik het goed inschat is
dat ook de achtergrond van de besluiten op
het CDA-partijcongres. Er moesten besliss
ingen vallen. In de chaos van onzekerheid
moest een beleidsHjn worden uitgezet en uit
gevoerd.
Dat mensen daarbij pijn gedaan wordt, is
helaas werkelijkheid. Men kan daaraan niet
voorbijgaan. Noch aan het feit dat mensen
pijn oplopen; noch aan maatregelen die pijn
doen.
lessen rechtvaardigheid en
barmhartigheid
Ik heb in de afgelopen dagen een span
ning gevoeld mssen rechtvaardigheid en
barmhartigheid. Voor mijn besef botsten zij
soms met elkaar.
Men kan in een samenleving beleid niet
enkel laten bepalen door barmhartigheid.
Recht en rechtvaardigheid dienen gerespec
teerd en betracht te worden. Het (goede, juis
te, zuivere) recht is het gebinte van de
samenleving. Waar het recht wankelt ten
gunste van een ruim-bepleite en geprakti
seerde barmhartigheid, worden de grondsla
gen van de samenleving aangetast. Men zal
in het publieke leven barmhartigheid nooit
kunnen of mogen uitspelen tegen gerechtig
heid.
Het recht is het fundament van de samen
leving, al is er over een rechtvaardige
samenleving meer te zeggen.
Voorzover ik kan oordelen meen ik dat
in de nu uit te voeren en door de wet gelegi
timeerde maatregelen, recht en barmhartig
heid samengaan. En wel op deze wijze, dat
gezinnen niet uit elkaar mogen worden
gescheurd.
Vervolgens ook, dat aandacht gegeven
wordt aan de meest-schrijnende gevallen.
Over de intensiteit van het schrijnend-zijn
zal altijd verschil van mening bestaan. Dat er
met een beroep op het schrijnend karakter
van de situatie een uitzondering gemaakt
kan en zelfs moet worden, is duidelijk toe
gezegd en door het CDA-partijcongres extra
onderstreept.
Als de wet straks uitgevoerd gaat wor
den, zullen er zeker nog tranen geschreid,
misschien wel vuisten gebald worden. Niet
temin zullen we in ons land ons aan de wet
moeten houden.
Ik zou christenen willen oproepen tot
gebed om een combinatie van rechtvaardig
heid en barmhartigheid in het asielzoekers
beleid - en dat binnen de grenzen van de
wet.
Ik besef dat met deze regels niet alle
aspecten zijn belicht. Vooral het schrijnend
karakter van bepaalde situaties is niet uit
voerig beschreven. Ik heb er oog voor, maar
meen tegelijkertijd dat barmhartigheid de
rechtvaardigheid niet teniet mag doen.
Een oplossing niet uitstellen
Tenslotte: uit heel deze problematiek
trek ik een les, die ik in mijn jeugd heb
geleerd: Wie niet tijdig een probleem aan
pakt maar de situatie maar laat voortsudde-
ren, komt voor steeds moeilijker en pijnlij
ker beslissingen te staan. Pak, in welke situ
atie of relatie ook, de problemen tijdig aan.
Uitstel vergroot de moeilijkheden. Op de
vraag of je soms ook niet geduld moet heb
ben, hoop ik in een latere column terug te
komen.
W.H.Velema
Eerste Lijdenszondag
OUDDORP - Herv. Gem. Dorpskerk: 9.30
uur ds. A. Kot, Schoonrewoerd, bedie
ning Heilige Doop en 18.30 uur kand. J.
K. Abbink, Vriezenveen. Eben-Haëzer:
9.30 uur kand. J. K. Abbink en 18.30 uur
ds. A. Kot. Woensdag 25 februari,
Dorpkerk: 19.30 uur ds. B. Reinders,
Maartensdijk - Oer. Gem. 9.30 en 18.30
uur leesdienst.
GOEDEREEDE - Herv. Gem. 9.00 en
10.45 uur ds. P. C. Hoek, Sint Annaland
en 18.30 uur ds. J. W. van Estrik.
STELLEND AM - Herv. Gem. 10.00 uur
kand. B. Jongeneel, Alblasserdam en
18.00 uur ds. W. L. Smelt. Donderdag
26 februari: 19.00 uur ds. R. W. de
Koeijer, Hardinxveld-Giessendam -
Ger. Kerk 10.00 uur ds. G. J. Mink en
18.30 uur leesdienst.
MELISSANT - Herv. Gem. 10.00 en 18.00
uur kand. D. C. Flapper, Staphorst - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst -
chr. streekblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hoUandse en Zeeuwse eilanden
is een uitgave van Uitgeversmaat
schappij Eilanden Nieuws BV
Verschijning: dinsdag- en vrijdagavond
Tel. (0187)4710 20
Fax (0187)485736
Postbus 8, 3240 AA Middelhamis
Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINISTRATIE:
tel.(0187)47 1020
e-mall: Algemeen@gebr-dewaal.com
(onder vermelding van 'adv' of 'adm')
tarief per mm 0,28:
contracttarieven op aanvraag
slmtingstermijn zakelijke advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
slultlngstermijn overlijdensberichten:
dinsdag en vrijdag 8.30 uur
voor foutief geplaatste advertenties als
gevolg van onduidelijke advertentie
opdrachten of telefonisch opgegeven
advertenties kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Advertentie-acquisitie:
A. J. van der Velden.
06-50448359
REDACTIE;
hoofdredacteur: J. Villerius,
tel. (0187)47 10 22,
privé (0187) 60 14 40
e-mail: J.Villerius@gebr-dewaal.com
Plaatsing van ingezonden berichten
kan zonder opgaaf van redenen
worden geweigerd.
ABONNEMENTEN:
Per kwartaal 9,50
Per halfjaar 18,50
Per Jaar 36,00
Abonnementen zijn bij vooruitbetaling
en worden automatisch verlengd.
Opzeggingen schriftelijk
vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor
deze ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS;
postbank 167930
rabobank Middelhamis 342001108
Ger. Kerk 9.30 en 17.00 uur drs. P.
Roozeboom - Ger. Gem. in Ned. 10.00
en 18.00 uur leesdienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
G. van Meijeren, bediening Heilige
Doop Welkomstdienst en 15.00 uur ds.
L. Lammers, Giessen-Nieuwkerk - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur student G.
Beens.
HERKINGEN - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
A. van Wijk, voorbereiding Heilig
Avondmaal en 18.00 uur ds. H. J. Stout-
jesdijk - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur
ds. P. Blok, v.m. bediening Heilig
Avondmaal en nam. nabetrachting Hei
lig Avondmaal.
SOMMELSDIJK - Herv. Gem. 10.00 uur
kand. P. C. Zorge en 18.00 uur ds. B. J.
van Vreeswijk, Veenendaal - Lukaska-
pel HDG 10.15 uur ds. T. W. van Ben-
nekom - Rem. Ger. Gem. 10.00 uur ds.
J. F. Goud - Herv. 'Exodus' Gem.
10.00 uur ds. M. M. M. Leydens -
CAMA Christengemeente, het Prieel,
10.00 uur K. van Holten.
MIDDELHARNIS - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. C. Gielen en 18.00 uur ds, M. Gou-
driaan, Lunteren - Chr. Ger. Kerk 9.30
en 18.00 uur ds. P. den Butter - Ger.
Gem. 9.30 uur leesdienst en 15.00 uur
student G. Beens - Ger. Gem. 9.30 uur
leesdienst en 15.00 uur student G. Beens
- Ger. Kerk 10.00 uur kand. A. L. de
Kwaadsteniet en 17.00 uur drs. W. M.
Dekker - Ger. Kerk (Vrijgemaakt)
9.30 uur ds. A. W. Balk en 16.45 uur
leesdienst.
NIEUWE TONGE - Herv. Gem. 9.30 uur
ds. J. Kot, Borssele, bediening Heilig
Avondmaal en 18.00 uur kand. G, R.
Mauritz, Rotterdam, dankzegging Heilig
Avondmaal - Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur leesdienst.
OUDE TONGE - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
M. J. Kommers, Stavenisse en 18.00 uur
ds. L. de Wit - Ger. Gem. 10.00 en
18.30 uur leesdienst - Evangeliege
meente Beréa, gebouw De Bron 10.00
uur dienst.
STAD aan 't HARINGVLIET - Herv.
Gem. 10.00 uur ds. W. Meyer, Yerseke
en 18.00 uur ds. L. D. Burger - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst -
Ger. Kerk 10.00 uur ds. K. L. Bom en
IS.OOuurds. A.W. Mol.
DEN BOMMEL - Herv. Gem. 10.00 uur
kand. C. Hoek, Veenendaal en 18.00 uur
ds. F. van Duijvenboden - Ger. Kerk
10.00 uur dr. J. Vlaardingerbroek en
18.00 uur ds. A. S. Rienstra.
OOLTGENSPLAAT - Herv. Gem. 9.30
uur dr. T. E. van Spanje, voorbereiding
Heilig Avondmaal en 18.00 uur dr. C. A.
van der Sluijs, Rotterdam - Ger. Gem.
9.30 uur leesdienst en 18.00 uur ds. C.
Harinck - Ger. Kerk 9.30 uur drs. C.
van Steeg en 18.00 uur drs. J. E. Ezinga.
LANGSTRAAT - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. W. L. Smeh, voorbereiding Heiüg
Avondmaal.
OOLTGENSPLAAT - Op donderdag
avond 26 februari a.s. organiseert de
Stichting Welzijnswerk Oostflakkee in
verenigingsgebouw 't Centrum, Van
Weelstraat 10 te Ooltgensplaat een
thema-avond over Alzheimer. De
avond begint om 19.30 uur en is voor
iedereen die belangstelling heeft toe
gankelijk. Entree 1,00.
Het komt in de bus ofhetphfl op de deur
mat. Bij de uitgang staat een bus. In
Nederland hebben we voor bijna alles een
bus. Volle en lege, gele en rode, stem en
beschuit. De bus is niet weg te denhen uit
ons dagelijks leven. Wat is uw favoriete
bus? Lijn 1 of de melkbus? De laatste met
z 'n oorspronkelijke bestemming of in de hal
met paraplu's. De bus heeft het dagelijks
leven ingrijpend veranderd. Zonder de bus
zaten we nog knus in de paardentram en
aten we koekjes uit een papieren zakje. Van
oudsher zijn er koekbussen, bedrukt met
afbeeldingen, van kastelen met zwanen in
het meer tot de schilderijen van Rien Poort-
vliet. Van rozen tot modieuze letters.
De bus was ooit een omstreden tv-program-
ma. Deze bus was gevuld met passagiers
van diverse snit en pluimage, en reed met
onbekende bestemming door het land. De
passagiers reden uit viije wil kriskras over
al heen, maar mochten de bus niet verlaten.
Hier en daar werd de bus geweerd omdat
fans van het programma dit middel van
niet-openbaar vervoer bestormden. Het
mediagenieke was om dit zo lang mogelijk
vol te houden. Met een aantal volstrekt
onbekenden xvas het op deze manier 'bus
sen 'geen eenvoudige opgaaf. Het is in ieder
geval anders dan in de gewone bus. Daar
zegt niemand iets en is zwijgzaamheid
regel. Het is een stiltebus. In dat opzicht
lijkt de streekbus op een klooster. Ook daar
is zwijgen één van de regels, maar zwijgen
in een klooster heeft een duidelijke functie.
Beiuustje mond houden maakt in contem
platieve gemeenschappen deel uit van het
dagelijks leven en wordt als zinvol
beschouwd.
In dé bus was praten een must. Anders
hield je het niet vol. Meedoen dus. Praat
maar raak. Niemand die ook maar ergens
aanstoot aan neemt of zich ergert. Alleen
wanneer godsdienst en geloof gesprekson-
denveip dreigen te worden, stokt het
gesprek. Spotten mag, maar verder is gods
dienst taboe, ook in de bus. Gepraat over
geld en sport doet het altijd goed. Evenals
het oeverloze gekwaak over wat er allemaal
niet deugt bij medemens en in Den Haag.
Hier en daar was de bus, zoals gezegd, niet
welkom. De taferelen eromheen brachten
sommige gemeenten ertoe de bus van haar
grondgebied te weren. Democratisch of niet,
u moet maar denken: alles komt tenslotte in
debus.
ro
Vorig jaar werd wegens omstandigheden de
Haringvlietoversteek niet georganiseerd. De
Stellendamse zwemclub 'de Stelle' vond dit
erg jammer en wil deze jarenlange traditie
toch in ere houden. Daarom organiseert ze
dit jaar wel de Haringvlietoversteek. De start
vindt plaats en op zaterdag 28 augustus om
14.00 uur aan de Hellevoetse zijde van het
Haringvliet. De finish zal aan de Stellen
damse zijde zijn. De totale afstand bedraagt
ongeveer 3,1 km.; tijdens de tocht is er vol
doende bewaking aanwezig. De inschrijving
opent medio juni. Voor meer informatie kunt
u contact opnemen met jos@tmannetje.tmf
web.nl of u surft naar www.zcdestelle.tk.
Op 6 april start in Stellendam weer de
Alpha-cursus. Een laagdrempelige cursus
voor mensen die geïnteresseerd zijn in het
christelijk geloof Tien dinsdagavonden
wordt bij elkaar gekomen om te praten over
het geloof in God. Allerlei onderwerpen
komen aan bod. Wie is Jezus? Waarom stierf
Hij aan het kruis? Waarom bidden? Hoe bid
den? Waarom bijbellezen? Zomaar een aan
tal vragen die behandeld worden. Uiteraard
is er alle gelegenheid om vragen te stellen.
De avonden beginnen met een gezamenlijke
maaltijd, om elkaar wat beter te leren ken
nen. Na het eten is er een korte inleiding over
het onderwerp van die avond. Na een kop
koffie of thee is er alle gelegenheid om door
te praten over alles wat je bezighoudt. Deze
Alpha-cursus wordt alweer voor de zesde
keer georganiseerd door leden van de Geref.
Kerk te Stellendam. De cursus wordt gehou
den aan de Kerkdreef (het zaaltje van de
Geref Kerk) in Stellendam. De Alpha-cur
sus is toegankelijk voor iedereen, of je nu
wel of niet met het geloof bent opgegroeid,
of je nu wel of niet naar de kerk gaat, of je nu
wel of niet actief bezig bent met het geloof;
je bent gewoon welkom.
Voor de Nationale Collecte Hersenziekten
Psychische Ziekten in Ouddorp is dit jaar
een record bedrag van 842,24 bij elkaar ge
bracht. Het Nationaal Fonds Geestelijke
Volksgezondheid en de Hersenstichting
Nederland, organisatoren van deze collecte,
bedanken alle gulle gevers voor hun bijdra
ge. Ook de collectanten worden heel harte
lijk bedankt voor hun inzet in deze koude
periode.
Waarschijnlijk heeft niet iedereen een col
lectant aan de deur gehad. Dat komt omdat
er nog niet genoeg mensen zijn om in iedere
straat te kunnen collecteren. Help daarom
ook mee in 2005Meld u aan als collectant.
Voor meer informatie belt u naar
Jeannette v. d. Linde, Marijkeweg 1,
3253 BN Ouddorp. Tel. (0187) 682882.
Vanzelfsprekend kunt u het gehele jaar steu
nen door een actie te organiseren of een gift
over te maken op giro 950, tnv. Nationale
Collecte Hersenziekten Psychische Ziek
ten, Den Haag.
Het was eindjaren zeventig dat ik een exem
plaar in bezit kreeg van het prachtige boek
'Luther en de bijbel', geschreven door dr.
W.J. Kooiman, destijds een alom erkend
Luther-kenner. Ik heb het in die tijd met veel
genoegen gelezen. En later nog wel eens
herlezen. En nu verscheen onlangs een boek
met een vergelijkbare titel: 'Calvijn en de
bijbel' van de hand van dr. W. Balke.
Terecht noemt de omslag van dat boek hem
'een vooraanstaand Calvijn-kenner'. Met het
verschijnen van deze prachtig uitgevoerde
bundel ben ik erg blij. Het kwam uit ter gele
genheid van Balke's afscheid als hoogleraar
'geschiedenis van de Reformatie' aan de VU
te Amsterdam.
Dr. W. Balke heeft zijn leven voor een groot
deel gewijd aan de bestudering van de
geschriften van Johannes Calvijn, de refor
mator uit de 16e eeuw. Nog goed herinner ik
me de verschijning van zijn indrukwekken
de proefschrift, al weer heel wat jaren gele
den. Ook dat ging over Calvijn.
Helaas - in de breedte van onze samenleving
heeft de reformator Calvijn niet zo'n goede
naam. De meeste mensen willen liever niet
vereenzelvigd worden met Calvijn en het
calvinisme. Die staan voor velen gelijk met
moralisme en rigorisme, wereldvreemdheid
en bovenmatige strengheid. Anderen gaan
nog verder en menen dat een trek van kneu
terigheid en enghartigheid evenmin ont
breekt. Was Calvijn niet die strenge heerser
in Geneve, die er allerlei hardvochtige
opvattingen op nahield? Nee, Calvijn krijgt
in onze verlichte maatschappij de handen
niet op elkaar. En dat, zo schrijft Balke
terecht, "terwijl Calvijn in zijn tijd een
modem mens was, een cultuurdrager van de
eerste orde, die de Franse taal mede vorm
gegeven heeft, die een enorme stoot gaf aan
de ontwikkelingen van de wetenschap en die
de hele westerse beschaving diepgaand heeft
beïnvloed."
Calvijn is vooral bekend geworden door zijn
boek dat wel als zijn hoofdwerk wordt aan
gemerkt, de 'Institutie'. Velen beschouwen
dat vierdelige werk als zijn dogmatiek, de
uiteenzetting van 'de leer van Calvijn'. Dr.
Balke wijst erop dat Calvijn met dit boek
niet meer bedoelde dan een verwijzing naar
de Heilige Schrift. Calvijn is niet de man van
dat ene boek, maar veel meer is hij 'de man
van de bijbel'. Balke: "Naast hem zal men
niet licht iemand vinden die zoveel van zijn
talenten, tijd en energie gegeven heeft om de
bijbel te verklaren, en zich zo heeft toege
legd op de prediking."
In de eeuw van Calvijn is de bijbel als het
Woord van God bij het gewone volk terecht
gekomen. Natuurlijk heeft daaraan de uit
vinding van de boekdrukkunst bijgedragen,
enkele tientallen jaren daarvoor. Maar ook
de aandacht voor de bijbelhandschriften,
door mensen als Erasmus en anderen, heb
ben een stoot gegeven aan de hernieuwde
aandacht voor de tekst van de bijbel. In de
I6e eeuw werd de bijbel overal vertaald in
de gewone volkstaal. "De bijbel is het rijkste
geschenk dat een mens kan krijgen in zijn
leven. Daarin is wijsheid tot zaligheid. Daar
van was men in de 16e eeuw diep doordron
gen." Welnu, Calvijn - gegrepene door het
Heilige Schriften als hij was - wist het als
zijn roeping van Godswege om al zijn gaven
dienstbaar te maken aan de uitleg van de
bijbel. De exegese van de Schriften behoort
tot het hart van Calvijn's levenswerk. Het is
niet overtrokken als Balke hem noemt "een
van de grootste Schriftuitleggers van zijn
tijd, en men mag wel zeggen van alle tijden."
Calvijn heeft wat afgepreekt... Onvermoei
baar was hij daarin. Week in week uit, jaar in
jaar uit. Zo maar een enkel voorbeeld geeft
dr. Balke daarvan. In 1549 preekte Calvijn
op de zondagmorgen over de brief aan de
Hebreen. Toen hij dat bijbelboek voltooid
had, begon hij met zijn preken over de Han
delingen der apostelen. Op de zondagavon
den preekte hij over de Psalmen. Op de
werkdagen preekte hij over Jeremia. In de
colleges voor zijn studenten behandelde hij
het profetenboek van Jesaja. In de bijeen
komsten op de vrijdagmorgen kwam
opnieuw de Hebreënbrief aan de orde. In
datzelfde jaar publiceerde hij onder meer
een commentaar op de brief aan Titus. Als
we het allemaal op een rij zetten, zien we dat
Calvijn tien(!) maal per veertien dagen de
kansel in Geneve beklom. Elke zondag twee
keer en om de week ook elke werkdag. En
altijd hield hij zich aan de zogenaamde 'lec
tio continua', dat wil zeggen dat hij een heel
bijbelboek achtereenvolgens behandelde,
slechts onderbroken door de christelijke
feestdagen of door ziekte of verblijf elders.
Wat dat laatste betreft: van 1538 tot 1541 is
Calvijn verbannen geweest uit de stad Gene
ve. Hij heeft toen de wijk genomen naar
Straatsburg, waar hij predikant was in een
vluchtelingengemeente. Maar wat denkt u -
teruggekomen in Geneve sloeg hij in de eer
ste dienst in de St. Pierre het bijbelgedeelte
op waar hij enkele jaren geleden noodge
dwongen was opgehouden.
Calvijn was zeer overtuigd van de noodzaak
van de prediking van het Woord. Zelfs zegt
hij ergens: "Wie niet ter kerke komt, ver
werpt het Woord van God en de Zoon van
God. Wie zich tegen de prediking verklaart,
is als een rebel, die Christus de scepter uit
handen rukt. Zij keren de orde van God om.
Zij blussen de Geest uit. Zij scheiden zich af
van Zijn lichaam. Zij verloochenen hun
heil.Dat zijn geen geringe woorden. Cal
vijn was er heilig van overtuigd dat de din
gen zo liggen. En hij had er het Woord van
God mee aan zijn zijde.
Daarom was hij ook zo overtuigd van de bij
zondere verantwoordelijkheid van de diena
ren van het Woord. Ze zijn niet minder dan
deurwachters van het Koninkrijk der heme-
len. Ieder, zo benadrukt hij, die de opdracht
heeft om het Evangelie te verkondigen, moet
zich aan die taak helemaal geven. Zijn dienst
vraagt de hele mens. Het Woord van God
moet onvervalst als de boodschap van God
Zelf aan de harten worden gelegd. God Zelf
moet spreken in de gemeente. Ieder die het
Woord verkondigt, is Zijn plaatsvervanger.
Zijn tolk en heraut.
Nog veel meer schrijft Balke in dit rijke
boek over 'Calvijn en de bijbel'Ik geef nog
enkele titels van de in totaal 22 hoofdstuk
ken. 'De landbelofte aan Israël', 'Het offer
van Isaak', 'Calvijn en de zondagsheiliging',
'Het Hooglied - Psalm 45', 'De gelijkenis
van het onkruid tussen de tarwe', 'De Pink-
sterprediking.'
Ik besluit met nog een enkele zinsnede uit de
epiloog. "Ook voor Calvijn zijn de poorten
der hel vaak beangstigend dichtbij en tege
lijk heeft hij een verrassend vertrouwen
in Gods vaderlijke zorg en de onwankel
baarheid van de koninkrijk van Christus. Het
staat voor Calvijn vast dat, terwijl God "Zijn
hand over ons uitstrekt, bewerkt Hij dat het
koninkrijk van onze Heere Jezus Christus
bloeit en zich meer en meer verbreidt, totdat
Hij al Zijn uitverkorenen tot Zich genomen
heeft en hen heeft bekleed met Zijn heerlijk
heid en onsterfelijkheid."
Dit voorrecht ontving Johannes Calvijn op
27 mei 1564, nog geen 55 jaar oud. Hij was
verteerd in de dienst van zijn Zender.
N.a.v.: W. Balke, Calvijn en de bijbel. Uit
geverij Kok te Kampen. ISBN 9043-
508-14-4. Gebonden, 448 pag. Prijs
34,90.
J.M.J. Kieviet
Om het afbrokkelen van het talud tegen te gaan, wordt langs een watergang tus
sen MeUssant en Stellendam een beschoeiing geplaatst, dit over een afstand van
15 kilometer. In totaal gaan er maar liefst 30.000 palen van 2 meter lengte de
grond in. De palen zijn van onbehandeld hout, omdat geïmpregneerde of geteer
de palen schadelijk zijn voor het milieu. Vooralsnog kan maar één kant van de
watergang worden afgewerkt. Aan de andere kant van de watergang is het land
net omgeploegd en wacht de akker op aardappels. Pas na de oogst kan ook de
andere oever van beschoeiing worden voorzien. De werkzaamheden worden uit
gevoerd in opdracht van het waterschap. (foto Persburo Flakkee)