c 11) i e k
PREDIKBEURTEN
Alternatie
OJW FILM
Cursus voor
nieuwe diakenen
Gereformeerde kerk vrijgemaakt:
een gastvrije gemeente in Middelliarnis
EIIM1I»1.|1IEUW5
VRUDAG 23 JANUARI 2004
De paus
Een tentoonstelling
Een oude man
Een ontluisterende vertoning
Doorgaan - of juist niet
In Stad aan 't Haringvliet wordt een
cursus georganiseerd voor diakenen
in de Nederlandse Hervormde Kerk.
De cursus is bedoeld voor nieuwe dia
kenen op Goeree-Overflakee en de
Hoekse Waard.
EIIAt1DEI1-niEUW5
Zondag 25 januari 2004
Alledaags
Creatieve workshops in
Tlieetuin 'De Bongerd'
Hallo allemaal,
Bijbelzondag in uur
Doopsgezinde Gemeente
Ouddorp
Zondag 25 januari 2004 wordt in
Nederland en België de zogenaamde
Bijbelzondag gevierd. Op die dag
wordt er in veel kerken extra aan
dacht besteed aan de Bijbel en bijbel-
werk in binnen- en buitenland. Het
thema voor deze zondag is 'Waarde
volle woorden'.
Christen zijn in het
dagelijks leven
MIDDELHARNIS - Aan het Oost
Voorgors staat een klein kerkgebouw.
Enigszins verborgen; achter de dijk,
in een vergeten hoekje van Middel-
harnis. Wat is dat nou voor een kerk?
Mensen die er wel eens langs komen
zullen zich dat wellicht afvragen. Op
de deur van het gebouwtje staat Gere
formeerde kerk vrijgemaakt. Dan
weet je al iets. Maar wat houdt dat in?
Klinkt hier een gereformeerd geluid?
Allemaal vragen. Vandaar: een kleine
kennismaking met de Gereformeerde
kerk vrijgemaakt aan het Oost Voor
gors. Een gastvrije kerk.
Welkom
Adverteren kost geld, niet adverteren kost meer
Deze column gaat over de paus, en met name
over zijn publieke optreden rond het uitspre
ken van goede wensen in, naar ik meen,
ongeveer zestig talen. Dat gebeuren wordt
vanuit Rome omschreven als de zegen 'urbi
et orbi' - voor stad en wereld.
Dikwijls heb ik naar dat imponerende ge
beuren gekeken, niet - om het eerlijk te zeg
gen - uit heilbegerigheid, maar uit nieuws
gierigheid. De menigte mensen op het plein
van de Sint Pieter imponeerde mij, haar
vreugdeuitingen als de eigen landstaal aan
de beurt was in het bijzonder. En dan de
praal van de prelaten, kerkvorsten die zich
hun waardigheid bewust zijn. Ze reiken in de
hiërarchie niet tot aan de hoogte van de paus
- uit hun blikken, gewaden en optreden
blijkt dat ze zich hun waardigheid bewust
zijn en hun plaats boven vele anderen, maar
onder de paus.
Kort voordat de tentoonstelling over de
Rooms-Katholieke Kerk in het Catharijne-
convent in Utrecht werd gesloten, had ik nog
net gelegenheid om het daar tentoongestelde
te bekijken. Vooral gewaden van hoogwaar
digheidsbekleders, inclusief van de vele
hooggeplaatsten rond de paus in en rond het
Vaticaan, uitgestald en de mensen geportret
teerd.
Iemand vroeg mij naar mijn indrukken. Ik
heb een tweevoudig antwoord gegeven.
Enerzijds interessant om deze weelde en
kerkelijke hoogheid te zien; anderzijds was
die pracht en praal van de kerk en haar die
naren mij volkomen vreemd. Het stuitte mij
tegen de borst. Ik heb in de Kerstdagen
gepreekt over het Kind in de kribbe. Daarbij
heb ik herinnerd aan het verhaal uit de oud
heid, dat het hout van de kribbe en dat van
het kruis van dezelfde boom afkomstig is.
Ook al zou dit een verzonnen vertelling zijn,
dan nog zit er een diepe gedachte in.
Ik kan de evangelische eenvoud niet rijmen
met deze onvoorstelbare pracht en praal.
Ik schrijf dit niet uit antipathie tegen de cle
rus, maar vanuit wat ik in mijn leven geleerd
heb op de weg achter lezus aan. Waaraan ik
direct toevoeg dat geen gelovige in het kruis-
Ontluistering
dragen volmaakt is. Ik schaar me met
schaamte onder die gebrekkigen.
Maar goed, nu dan de zegen 'Urbi et orbi'
Kerstmis 2003. Ik vond het een zielige ver
toning. Ik zeg dat zonder iemand te willen
kwetsen. Het speeksel liep de paus soms
over de onderkin. Zijn woorden waren nau
welijks te verstaan, hetgeen niet alleen ver
oorzaakt werd door mijn onbekendheid met
vele van de gesproken talen. Ik zeg het heel
eerlijk: gemompel, soms gemuramel.
Ik zal niet gauw de blikken vergeten van de
beide heren die op het scherm rechts van
hem zichtbaar waren. De voorste, een voor
naam en deftig heer. Hij zou zich bijna de
opvolger van de paus kunnen wanen. Met
een niet alleen verveeld gezicht, maar zelfs
gêne op het gelaat vanwege deze vertoning.
Mijn indruk was dat hij het nauwelijks kon
meemaken. De jongeman achter hem, in het
zwart gehuld, was een verjongde uitgave van
zijn voorman. Evenzeer met de situatie ver
legen en zich bijna gênant voelend omdat hij
deel moest uitmaken van de vertoning.
Mijn conclusie was: dit mocht de paus zich
zelf en zijn dienaren niet aandoen. Hij had
hun en zichzelf deze vertoning moeten be
sparen.
Waarom? Omdat deze presentatie aan heel
de wereld, een ontluistering betekende! Een
ontluistering van de paus als mens. Een zie
lige oude man die niet wil weten van ophou
den.
Een ontluistering van het ambt van de paus.
Men hoeft niet veel fantasie te hebben om te
concluderen dat deze man niet meer tegen
zijn taak is opgewassen. Er gaan sterke
geruchten dat de paus de touwtjes nog flink
in handen heeft. Dat zijn dan slechts enkele
touwtjes, maar de kluwen ontglipt hem. En
ontwarren kan hij haar zeker niet.
Onder bepaalde gezichtspunten kan er met
deze man een spel gespeeld worden. Mis
schien moet ik het anders zeggen: Hij is met
zijn fysieke en mentale aftakeling een speel
bal van een machtsstrijd.
Tenslotte is deze presentatie ook een ont
luistering voor de kerk en het geloof dat de
paus vertegenwoordigt. Ie kunt niet meer
spreken van het geloof dat hij uitstraalt. In
zijn uiterst verzwakte vorm is hij een verte
genwoordiger van zijn geloof, terwijl hij
wezenlijke onderdelen van de taak aan ande
ren moet overlaten.
Is dan niemand bij machte, individueel of
collectief, hier in te grijpen en aan deze ver
toning van ontluistering een einde te maken?
Of hangt het met de visie op het ambt van de
paus samen dat hij zelf, hoe ook afgetakeld
en ontluisterd, tot zijn laatste snik ermee kan
doorgaan? Durft niemand hem te zeggen dat
het ambt van paus-zijn, zo geschaad wordt?
Ik heb kennis genomen van het applaus van
jongeren en ouderen. Dit applaus leek mij
meer ingegeven te zijn door bewondering
voor de volharding van iemand die zich als
slachtoffer van de aftakeling, daaraan niet
gewonnen wil geven.
Deze paus gaat regelrecht in tegen het gege
ven van deze gevallen wereld, dat een mens
niet naar believen door kan gaan, zolang de
hartslag nog functioneert. Fysiek en mentaal
is deze paus een wrak. En dan doorgaan als
of er niets aan de hand is. Dit laatste is niet
mogelijk en ook niet waar. Daarom moet ik
het anders formuleren: doorgaan alsof er aan
het behoorlijk en ontluisterend functioneren
van de paus geen grens zou zijn.
Ook buiten de Rooms-Katholieke Kerk zijn
er mensen die niet van ophouden willen
weten. Ik zie dat als een ingaan tegen God,
de Schepper, en ook tegen Jezus Christus, de
Verlosser. Vader en Zoon stellen grenzen,
hoe dan ook.
Het is mij niet bekend of deze dwaze volhar
ding vrucht is van ijdelheid gepaard met
uiterste psychische inspanning - en daardoor
zelfs alleen mogelijk - of dat hier de rooms-
katholieke visie op het ambt van de paus een
rol speelt.
Dit laatste kan ik me nauwelijks voorstellen.
Mocht dat de reden zijn, dan zeg ik: er zit
een theologie achter die niet van genade wil
weten, maar leeft van natuurlijke krachtsin
spanning, hoezeer ook afgetakeld.
Naar mijn inschatting (verder kom ik niet) is
er een stuk eigenwijze, zelfbewuste over
schatting in het spel.
Geen kerkleider, zelfs de paus niet, kan in
gemoede menen met zulk een ontluistering
de zaak van de kerk, en meer nog de zaak
van God te dienen. De kerk is in deze pre
sentatie een zieUge vertoning, die de werke
lijkheid niet onder ogen wil zien.
Misschien dat er voor rooms-katholieke
kerkleden een troost is: er staan (of zitten)
mensen om de paus heen die wel weten wat
ze willen.
De vraag is alleen: wanneer zullen ze ingrij
pen en wie zal dan winnaar blijken te zijn?
Of behoort dit afwachten, met vergroting
van de ontluistering, ook tot het machtsspel
binnen het Vaticaan?
Tweede Kerstdag 2003. W. H. Velema
Het is een goede traditie dat nieuwe diake
nen in de gelegenheid gesteld worden om
toegerust te worden voor het diakenambt
nüddels een cursus. Ook in 2004 zal deze
cursus weer plaatsvinden. Deze keer wordt
de cursus gehouden in Stad aan het Haring
vliet, in het verenigingsgebouw naast de
NH-kerk en wel op de maandagen 16 febru
ari, 1 en 15 maart 2004.
Wat komt er aan de orde tijdens deze drie
avonden? Naast de bijbelse onderbouwing
over het 'waarom van diaconaat in onze tijd'
zijn dat o.a. onderwerpen als 'werelddiaco-
naat', 'samenwerking diaconie en andere
instellingen', 'individuele financiële hulp
verlening' en 'diaconie en de gemeente'De
deelnemers krijgen gelegenheid om eigen
vragen en onderwerpen in te brengen. Deel
name is gratis!
Aanmelding en info: Theo van Stuijvenberg,
gemeenteadviseur (specialisme diaconaat),
tel. nr. 010-4454300 of 010-4454326, per e-
raail t.van.stuijvenberg@rdc-zuid-holland
of schriftelijk: Regionaal Dienstencentrum
ZH, Postbus 5103, 2900 EC Capelle aan den
IJssel.
chr. streekblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hoUandse en zeeuwse eilanden
is een uitgave van Uitgeversmaat
schappij Eilanden Nieuws BV
Verschijning; dinsdag- en vrijdagavond
Tel. (0187)471020
Fax (0187) 48 57 36
Postbus 8, 3240 AA Middelhamis
Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINISTRATIE:
tel.(0187)47 10 20
e-mall: Algemeen@gebr-dewaal.com
(onder vermelding van 'adv' of 'adm')
tarief per mm 0,28;
contracttarieven op aanvraag
sluitingstermijn zakelijke advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
sluitingstermijn overlijdensberichten:
dinsdag en vrijdag 8.30 uur
voor foutief geplaatste advertenties als
gevolg van onduidelijke advertentie
opdrachten of telefonisch opgegeven
advertenties kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Advertentie-acquisitie:
A. J. van der Velden.
06-50448359
REDACTIE;
hoofdredacteur: J. VUlerlus,
tel. (0187)47 1022,
privé (0187) 60 14 40
e-mail; J.Vlllerius@gebr-dewaal.com
Plaatsing van ingezonden berichten
kan zonder opgaaf van redenen
worden geweigerd.
ABONNEMENTEN:
Per kwartaal 9,50
Per haigaar 18,50
Per jaar €36,00
Abonnementen zijn bij vooruitbetaling
en worden automatisch verlengd.
Opzeggingen schriftelijk
vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor
deze ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
postbank 167930
rabobank Middelhamis 342001108
OUDDORP - Herv. Gem. Dorpskerk: 9.30
uur ds. K J. Kaptijn, 's-Grevelduin-
Capelle en 18.30 uur ds. I. R. Volk,
Nieuw-Lekkerland. Eben-Haëzer: 9.30
uur ds. J. R. Volk en 18.30 uur ds. K. J.
Kaptijn. Woensdag 28 januari, Dorps
kerk: 19.30 uur ds. W. van Vlastuin, Kat
wijk aan Zee - Ger. Gem. 9.30 en 18.30
uur leesdienst - Ger. Kerk 10.00 uur br.
K. Baas en 18.30 uur ds. C, G. Kant -
Doopsgezinde Gem. 9.30 uur ds. A. A.
van Dalen, Bijbelzondag en 18.30 uur
ds. J. Smink en de heer T. Stortenbeker,
Gaan voor Go(u)d welkomstdienst.
GOEDEREEDE - Herv. Gem. 9.00 en
10.45 uur ds. J. W, van Estrik en 18.30
uur ds. W. Verboom uit Bleskensgraaf.
STELLEND AM - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. 'W. Meijer, Yerseke en 18.00 uur ds.
W. L. Smelt - Ger. Kerk 10.00 uur ds.
C. G. Kant en 18.30 uur ds. L. C. v, d.
Eijk.
MELISSANT - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
W. L. Smelt en 18.00 uur ds. IJ. R. Bijl,
Moordrecht - Ger. Gem. 10.00 uur lees
dienst en 15.00 uur ds. J. W. Verweij -
Ger. Kerk 9.30 uur ds. mevr. Worst en
17.00 Ouur ds. H. van Oostende - Ger.
Gem. in Ned. 10.00 en 18.00 uur lees
dienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
M. C. van Pelt, Peru en 18.00 uur ds. G.
van Meijeren - Ger. Gem. 10.00 en
IS.OOuurds.J.W. Verweij.
HERKINGEN - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
L. Quist, Opheusden en 18.00 uur ds. A.
van Wijk - Ger. Gem. 10.00 en 18.00
uur ds. C. Harinck, v.m. voorbereiding
Heilig Avondmaal.
SOMMELSDUK - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. M. J. Kommers, Stavenisse en 18.00
uur ds. J. C. den Toom Lukaskapel
HDG 10.15 uur ds. T. W. van Bennekom
- Rem. Ger. Gem. 10.00 uur ds. E. L.
van Dunné-de Bijll Nachenius - Herv.
'Exodus' Gem. 10.00 uur ds. C. A. van
Eek - CAMA Christengemeente, het
Prieel, 10.00 uur H. Post.
MIDDELHARNIS - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. A. P, Voets en 18.00 uur ds. C. Gie-
len - Chr. Ger. Kerk 9.30 uur ds, P. den
Butter; 14.45 uur drs. M. H. Baan, aan
gepaste kerkdienst voor gehandicapten
en 18.00 uur ds. P. den Butter - Ger.
Gem. 9.30 en 18.00 uur ds. P. Blok, nam.
bediening Heilige Doop - Ger. Kerk
10.00 uur drs. C. W. Saly en 17.00 uur
kand. A. L. de Kruijf - Ger. Kerk (Vrij
gemaakt) 9.30 uur leesdienst en 14.30
uur ds. E. Kramer.
NIEUWE TONGE Herv. Gem. 9.30 uur
ds. P. C. Hoek en 18.00 uur ds. A. Belder
- Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur lees
dienst.
OUDE TONGE - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
P. de Jager, Huizen en 18.00 uur ds. L. de
Wit - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur stu
dent. E. Bakker - Evangelie Gemeente
Beréa, gebouw 'De Bron', 10.00 uur
Harry Scheermeijer.
STAD aan 't HARINGVLIET - Herv.
Gem. 10.00 u ur ds. L. Burger en 18.00
uur ds. T. W. van Bennekom - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst -
Ger. Kerk 10.00 uur ds. N. J. A. van
Exel, jeugddienst en 18.00 uur ds. L. J.
Lingen.
DEN BOMMEL - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. J. P. Nap, Zeist en 18.00 uur ds. P.
van Duijvenboden - Ger. Kerk 10.00
uur ds. J. A. Becker en 18.00 uur ds. G.
Wijnstok.
OOLTGENSPLAAT - Herv. Gem. 9.30
uur ds. J. van Dijk, Ridderkerk en 18.00
uur dr. T. E. van Spanje - Ger. Gem.
9.30 en 18.00 uur leesdienst - Ger. Kerk
9.30 en 18.00 uur drs. Ezinga.
LANGSTRAAT - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. A. van Wijk.
Wanneer twee mogelijkheden tegelijk wor
den aangeboden noemen we het een of het
ander een alternatief. Als er gekozen moet
xuorden, is de tweede mogelijkheid hét alter
natief. Alternatieve straf en idem verbinte
nis behoren tot de moderne mogelijkheden.
Eerder was een alternatieve levensstijl aan
de orde. De gangbare mening over alter
natievelingen was dat ze leefden in com
munes, geestverruimende artikelen gebruik
ten en dat hippies de publieke moraal
ondermijnden. Met recht alternatief dus.
Het woord alternatief wordt tegeniuoordig
gebruikt in de wereld van de dubieuze
geneeswijzen. Alternatief leven begint bij
vage Gestalttherapieën of ayurvedische
massage. Bel de kristallijn en treedt binnen
in de wereld van tantra voor Einzel-
gangers. Met aura niet roken en sap-vasten
wordt een geheel nieuwe gezondheidsbalans
bereikt. Evenwichtig boos worden of een
Socratisch gesprek aangaan zorgen voor de
juiste balans. Evenwichtigheid staat hoog
aangeschreven in de alternatieve wereld.
Om een nieuwe start te maken worden
allerlei, vormen van meditatie aangeprezen,
de wereldgodsdiensten vliegen de argeloze
kijker om de oren. Aan familieopstellingen
geen gebrek. Met Empowerment en Moving-
into-silence bereikt u innerlijke mst en
energiebeheer. Het lijkt wel. Vitaliseren
kan ook. Met de wat-xuil-je-nou-eigenlijk-
bereiken cursus ervaren we een voorlopig
hoogtepunt in de wereld van alternatieve
geneeswijzen en therapieën. Kies voor jezelf,
kuur gezond en ga met hart en ziel een week
natuurgeneeskundig vasten. Ontspan
ning gegarandeerd? Of liever een ander
alternatief? Een vrijblijvend advies: kies
voorgetvoon gezond en ga eens wandelen of
fietsen. Laat al die aura-reiki verhalen en
tantra/mantra flauwekul voor wat het is;
er gaat niets borven lekker uit in eigen
omgeving. Er valt genoeg te ontdekken op
eigen erf. Dat noem ik nog eens het grote
alternatief.
Het winterseizoen is de aangewezen tijd om
in huis bezig te zijn, liefst met creatieve hob
by's. Theetuin 'De Bongerd' wil dat ook dit
jaar weer animeren met een tweetal works
hops:
Servetten op hout: allerlei houten voorwer
pen, zoals kastjes, kistjes, archiefdozen,
krantenbakken, enz. krijgen een vrolijk aan
zien door ze te beplakken met kleurige ser
vetten, die er opgestreken worden. Deze vrij
eenvoudige techniek kunt u in één enkele
middag leren van Anja Breen. op vrijdag 6,
13 of 20 februari a.s. Kosten: 10 (exclusief
materialen)
Tuindecoratie: op een geraamte van ijzer
wordt van textiel een vogel gevormd, die
door een toegevoegd verhardingsmiddel
tegen weer en wind bestand buiten geplaatst
kan worden. Lenie Teeuw onderwijst deze
techniek in een cursus van 4 middagen, op
woensdag 24 februari, 2, 9 en 16 maart a.s.
Kosten: 70 (inclusief materialen).
Deze gezellige middagen beginnen om 13
uur en duren tot 17 uur. Een kopje koffie
of thee is altijd inbegrepen.
Nadere informatie en aanmelding
Theetuin "de Bongerd" - Molendijk 65 -
Herkingen, tel. (0187) 66 93 27, www.thee
tuin-de-bongerd.nl.
Morgenavond komt stichting Nehemia naar
het OJW om ons het waar gebeurde verhaal
'The Pianist' te laten zien. Een film die je
zeker gezien moet hebben. Ben je 15 jaar of
ouder, dan zien we jou morgenavond in de
Hoeksteen aan de Ring in Middelhamis. Let
op, in plaats van 20.00 beginnen we deze
keer iets vroeger, namelijk om 19.30. De
zaal is vanaf 19.00 open, zorg dat je op tijd
bent! De kosten bedragen 1 euro 50. Tot
morgenavond!?!
Het OJW, de moeite waard!
Ook in Ouddorp zal de Bijbelzondag worden
gevierd en wel in de Doopsgezinde Gemeen
te. Tijdens de viering worden teksten uit De
Nieuwe Bijbelvertaling gebruikt. Deze
interconfessionele vertaling verschijnt eind
oktober 2004 en komt tot stand door samen
werking van het Nederlands Bijbelgenoot
schap, de Katholieke Bijbelstichting, het
Vlaams Bijbelgenootschap en de Vlaamse
Bijbelstichting. Voor iedere bezoeker is een
vouwblad met de tekst beschikbaar
De collecte is bestemd voor het bijbelwerk
in Ghana. Ghana ligt in West-Afrika. Er
wonen ongeveer 20 miljoen mensen en de
officiële taal is Engels. De helft van de
bevolking in Ghana is christen. Mensen ver
langen naar Gods woord in de eigen taal.
Een bijbel kost echter vier daglonen en is
dus voor de meeste Ghanezen onbetaalbaar
Alleen met financiële hulp kunnen bijbels
tegen een betaalbare prijs worden aangebo
den. Het bijbelgenootschap aldaar vertaalt
en publiceert bijbels en bijbelgedeelten in de
meeste Ghanese talen. Naast geprinte bijbe
luitgaven zorgt het bijbelgenootschap voor
audiocassettes in de lokale talen en worden
Engelstalige bijbels geïmporteerd en ver
spreid. Omdat 36% van de bevolking analfa
beet is, wil het bijbelgenootschap de Bijbel
ook op cassette beschikbaar stellen. Er is een
alfabetiseringsproject opgezet: Esahie Liter
acy Promotion. Het Nederlands en Vlaams
Bijbelgenootschap willen het Ghanees Bij
belgenootschap financieel steunen. Hiervoor
is een bedrag nodig van 10.000,-. Het
Nederlands en Vlaams Bijbelgenootschap
willen het Ghanees Bijbelgenootschap
financieel steunen.
Iedereen is van harte welkom de Bijbelzon
dag mee te vieren. Dat kan aanstaande zon
dag in de morgendienst - aanvang 09.30- uur
- van de Doopsgezinde Gemeente, Dorp-
stienden 3, Ouddorp.
Voorganger in deze dienst is Ds. Albert A.
van Daaleti, doopsgezind predikant te Hil
versum en secretaris van de Raad voor Con
tact en Overleg betreffende de Bijbel
(R.C.O.B.).
Het is niet de eerste keer in deze rubriek dat
ik iets schrijf over John Charles Ryle. Ik ben
altijd weer blij wanneer er boeken van zijn
hand in het Nederlands zijn vertaald en op de
markt worden gebracht. Dat is de laatste
jaren nog al eens gebeurd. Ik meen dat
vooral hel boek 'Het hart van het christelijk
geloof' onder ons bekendheid heeft gekre
gen. Het verscheen zo'n dertien jaar gele
den. Dat was in de tijd dat de predikanten K.
ten Klooster en A. Baars collega's in Mid
delhamis waren. Weliswaar onder verschil
lend kerkelijk dak, maar dat belette hen niet
zich samen te beijveren voor de publicatie
van dit prachtige Ryle-boek. Het betrof toen
een selectie uit Ryle's bekende werk 'Old
Paths'. In hun gezamenlijke Woord vooraf
schreven deze broeders toen: "Het is onze
hartelijke wens en bede dat ook hier in Ned
erland veel mensen - van welke achtergrond
ook - naar de stem van deze leraar der kerk
willen luisteren. Het zou hun, zoals Ryle zelf
in alle bescheidenheid in zijn oorspronkelijk
voorwoord opmerkt, 'enig goed doen'."
Sindsdien zijn nog andere geschriften van
J.C. Ryle onder de aandacht van het Neder
lands-talige publiek gebracht. Een daarvan
draagt de aantrekkelijke titel 'Christen zijn
in het dagelijks leven'. De volledige oor
spronkelijke titel uit 1878 luidt als volgt:
'Practical Religion. Being plain papers on
the daily duties, experience, dangers and
privileges of professing Christians'. Het is
duidelijk: Ryle heeft met zijn boek het oog
gehad op de beoefening van de godsdienst in
de praktijk, zo u wilt: de dagelijkse praktijk.
Met een gedateerde uitdrukking: de praktijk
der godzaligheid.
Voordat ik over de inhoud van dit boek iets
zeg, eerst nog iets over de schrijver. Jammer
dat een introductie van deze man, eventueel
geschetst in het raam van zijn tijd, (ook) in
'dit boek ontbreekt. Ik ervaar dat als een onn
odige oinissie. Juist omdat John Charles
Ryle tot voor kort niet heel erg bekend was
in ons land, zou een meer of minder uitge
breide levensbeschrijving in een boek als dit
niet behoren te ontbreken. Hij leefde van
1816 tot 1900 in Engeland. Hij groeide op in
een omgeving van luxe en plezier. In okto
ber 1834 - de maand waarin in Nederland de
Afscheiding plaats vond - ging Ryle stud
eren aan het beroemde Christ College in
Oxford. Hij was een veelbelovend student.
Maar God kende hij niet. Enkele jaren later
werd het allemaal anders. Hij raakte zowel
financieel als geestelijk aan de grond. Er
kwam een radicale bekering tot God in zijn
leven. Hij werd daarna dienaar van het
Woord in de Anglicaanse kerk. Enkele keren
veranderde hij van standplaats totdat hij in
1880 benoemd werd tot bisschop van Liver
pool. Ryle was toen al op een leeftijd dat
anderen er over denken zich terag te trekken.
Op 10 juni 1900 kwam er een eind aan zijn
aardse leven. Hij werd tot hoger dienst
bevorderd.
De preken en geschriften van John Charles
Ryle werden altijd gekenmerkt door een
tweetal aspecten: trouw aan de klassieke
leerstukken van het christelijk geloof en
tevens gericht op de praktische beoefening
van die leer. Hij had een grote liefde voor de
fundamentele waarheden van de Heilige
Schrift, maar hij behandelde deze met als
leerstukken op zichzelf. Ryle zocht altijd
naar de praktische toepasbaarheid en het nut
voor de praktijk van het geloofsleven. Dat
zien we vooral ook in het boek waarop ik u
nu wijs, het boek dus met de titel 'Christen
zijn in het dagelijks leven
Ryle werd in zijn dagen beschouwd als een
leidende figuur van de (toen zo geheten)
evangelische beweging. Met deze laatste
aanduiding werd (anders dan nu) vooral
bedoeld dat hij de traditionele bijbelse
beginselen voorstond. Hoewel hij in zijn
dagen algemeen gerespecteerd werd, was hij
toch een vreemde eend in de kerkelijke bijt
van toen. Het liberalisme, de vrijzinnigheid,
had in de kerk van Engeland brede aanhang.
Ryle werd daarentegen beschouwd als een al
te fundamentalistische prediker en schrijver.
Maar het deerde hem niet. Hij reageerde in
zijn boek als volgt; "Ik ben mij er volkomen
van bewust dat de evangelische zienswijze
momenteel weinig populair is en nauwelijks
aanvaard wordt. Zij wordt door veten ver
acht en zij heeft in hun ogen 'geen enkele
aantrekkelijkheid'. De erkenning dat men de
evangelische standpunten is toegedaan,
roept in sommige kringen verachtelijke
bespotting op en u zult als een 'ongeletterd
en onwetend mens' afgewezen worden.
Maar dat deert mij weinig. Ik schaam mij
niet voor mijn meningen. Na veertig jaar bij
bellezen en bidden, meditatie en theologis
che studie, klem ik mij meer dan ooit vast
aan de 'evangelische' godsdienst en meer
dan ooit schenkt die mij grote bevrediging.
Zij blijkt de proef op de som te kunnen
doorstaan. Ik ken geen godsdienstig systeem
dat beter is. In dat geloof heb ik meer dan
een derde van een eeuw geleefd en in dat
geloof hoop ik ook te sterven...
Maar, ik zei het al: Ryle houdt niet aan de
leer vast louter omwille van die leer. Het
ging hem om de beoefening ervan en om het
geestelijke nut. Dat blijkt in dit boek ten
volle. Waarover schrijft hij zoal? Ik noem
enkele thema's. Opmerkelijk is dat hij zijn
eerste hoofdstuk wijdt aan het zelfonder
zoek. Van de apostel Paulus is bekend dat hij
de lezers van één van zijn brieven opriep
zich te onderzoeken. "Onderzoekt uzelf of
gij in het geloof zijt. Beproeft uzelf!" (2 Kor.
13). Welnu, zo doet ook Ryle aan het begin
van zijn boek. Hij voert wel een tiental pun
ten op aan de hand waarvan zijn lezers zich
kunnen toetsen. Eén van de volgende hoofd
stukken heet 'Realiteit'. Daarin wijst Ryle
op het gevaar van een godsdienst die niet
echt is. "Werkelijke godsdienst is geen schi
jn, een net doen alsof, een oppervlakkig
gevoel, een tijdelijke belijdenis en uiterlijk
vertoon. Werkelijke godsdienst is innerlijk,
degelijk, wezenlijk, levend en blijvend.
Ik volsta nu nog met enkele hoofdstuktitels:
Gebed. Bijbellezen. Aangaan aan de tafel
des Heeren. Liefde. IJver. Ziekte. Gods fam
ilie. Erfgenamen van God. De grote scheid
ing. Eeuwigheid.
Zijn laatste hoofdstuk eindigt Ryle met een
'tenslotte". "Tenslotte, wilt u gelukkig zijn?
Klem u vast aan Christus en leef het leven
des geloofs in Hem. Blijf in Hem en leef dicht
bij Hem. Volg Hem met hart en ziel en ver
stand en kracht Dat doende zult u grote
vrede kennen terwijl u leeft temidden van de
dingen die tijdelijk zijn en temidden van een
stervende wereld zult ii niet sterven in der
eeuwigheid.
N.a.v.: J.C. Ryle, Christen-zijn in het
dagelijks leven. Over de praktijk van het
geloof. Vertaald uit het Engels door de
heer P.J. de Gier. Uitgeverij De Groot
Goudriaan te Kampen. Gebonden.
ISBN 90-6140-500-9. 377 pag. Prijs
22,64-
Ook genoemd: J.C. Ryle, Het hart van het
christelijk geloof. Samengesteld en
ingeleid door ds. A. Baars en ds. K. ten
Klooster. Vertaald uit het Engels door
drs. J.H. van der Kamp. Uitgeverij J.J.
Groen zoon. Heerenveen. Gebonden.
ISBN 90-5030-186-X. 172 pag. prijs
16,50.
J.M.J. Kieviet
De Gereformeerde kerk vrijgemaakt neemt
de Bijbel zoals ze is: een complete verzame
ling van zesenzestig boeken. Natuurlijk,
iedereen weet dat in een ver verleden vele
mensen aan die boeken hebben gewerkt.
Maar wij geloven dat ze bij dat schrijfwerk
de bedoeling van Gods Geest hebben weer
gegeven. En dat ze met een doel voor ons
zijn bewaard. Voor ons is het geheel van die
zesenzestig boeken 'het Woord van God'.
Er zijn meer kerkgenootschappen in Neder
land - en op Goeree-Overflakkee - die dat
vinden. Zoals er ook meer kerken zijn die
Jezus Christus centraal stellen.
Eigenschappen
Wat maakt de Gereformeerde kerk vrijge
maakt dan zo bijzonder? Enkele eigenschap
pen van de kerk zorgen daarvoor. In de eer
ste plaats houden we vast aan de geloofsleer
van de Bijbel, zoals die is samengevat in de
gereformeerde belijdenissen. Kortweg: De
Gereformeerd vrijgemaakten geloven in
God, de Schepper van hemel en aarde, zijn
eniggeboren Zoon Jezus Christus en de Hei
lige Geest. En dat Christus voor hun zonden
gestorven is aan het kruis; alleen geloof in
Zijn offer kan hen in het reine brengen met
God en zorgen voor hen behoud.
Als kerk voelen ze zich verantwoordelijk
voor de samenleving. Voorts is de Gerefor
meerde kerk vrijgemaakt oprecht geïnteres
seerd in iedereen die in de kerkelijke wereld
nog eeriijk God wil dienen, in de hoop op
hereniging of vereniging.
In Nederland zijn meer dan 250 Gerefor
meerd vrijgemaakte kerken. Het totale
ledenaantal is circa 120.000. In Middelhar-
nis kerken ongeveer 150 mensen. De kerk
aan het Oost Voorgors is een streekkerk voor
het hele eiland Goeree-Overflakkee. Een
predikant is er op dit moment niet, maar daar
kan verandering in komen als het beroe-
pingswerk gezegend wordt.
Twee belangrijke kenmerken van de Gere
formeerde kerk vrijgemaakt in Middelhamis
nog: de onderlinge betrokkenheid van de
kerkleden is groot en de gemeente wil graag
gastvrij zijn. Dat laatste betekent dat ieder
een van harte welkom is om een kerkdienst
mee te maken. Verschillende gasten weten
overigens ons kerkje aan de Oost Voorgors
al te vinden. De kerkdiensten zijn doorgaans
om 9.30 en 16.45 uur; zie voor een meer
exacte opgave de speciale rubriek in deze
krant.