Onze jaartelling pas in
het jaar 525 uitgedacht
01
M
Na zes jaar weer een strenge winter?
Vooral jongeren
willen knalvuurwerk
MEDISCHE DIENSTEN
Nog gerichter caravans zoeken op
Drukwerk nodig?
EIIAI1DB1-I1IEIIW5
Provincie presenteert visie
recreatie en toerisme
Goeree-Overflakkee
Gedeputeerde Staten (GS) van Zuid-
Holland hebben de ontwerpstreek-
planuitwerking 'toeristisch-recre-
atieve ontwikkeling Overflakkee' op
16 december vastgesteld. "De pro
vincie presenteert hiermee een inte
grale visie op de gewenste ontwikke
ling van toerisme en recreatie voor
Overflakkee voor de periode tot
2010", zegt Leen van der Sar,
gebiedsgedeputeerde Zuid-Holland
Zuid. De ontwerpstreekplanuitwer-
king ligt van 5 tot en met 30 Januari
2004 ter inzage in de regio.
Terinzagelegging
van woensdag 31 december ^003
t/m zondag 4 januari 2004
www.BOVAG-occasions.nl
1947 nog altijd de warmste
Kou zeer ongelegen
Jaren negentig
Kwakkelwinters
Lang of kort
Drukkerij Gobr. de Waal
kan het U leveren!
Telefoon (0187) 471020
Gevaarlijk vuurwerk
Vuurwerktoerisme
Illegaal vuurwerk
PAGINA 17
DINSDAG 30 DECEMBER 2003
een eeuw bestaat uit 100 jaar. Ja,
maar dan óók de eerste eeuw!
Geen verwarring dus, met eer
ste eeuw van 99 jaar en de rest 100
jaar. Maar dan is die eeuw niet geëin
digd in het jaar 99, maar op 31 decem
ber 100. Iemand die In 1900 geboren
werd, is daarom niet in de 20e eeuw
geboren, maar in de 19e. En in het
jaar 2000 begon niet de 21e eeuw,
maar eindigde de 20e. De 21e eeuw is
pas begonnen op 1 januari 2001'. Door
precies dezelfde oorzaken begint een
decennium niet in 1990 maar in 1991.
Het verband met het Kerstfeest
bestaat daarin, dat Kerstfeest Chris-
tusfeest betekent en dat onze jaartel
ling begint met Christus' geboorte.
Christus werd geboren tijdens de
regering van Herodes de Grote. Deze
vorst stierf echter - en dat staat vast
omdat de Romeinen nauwkeurig
boekhielden inzake hun vazallen - in
het jaar 4 vóór Christus.
'^fn ieder geval zijn Jozef en Maria naar
^■Egypte gevlucht vóór de moordenaar
/^J\-dn Bethlehem aan zijn einde geko
men was, anders hadden zij niet behoeven te
vluchten. Nu geeft iedere encyclopedie uit
voerige inlichtingen over de perikelen waar
in men verzeild raakt als men zich in de jaar
tellingen verdiept. Wij pikken dus de slechts
minder bekende feiten uit de hoeveelheid
gegevens, om enkele merkwaardige zaken te
ontdekken.
Zoals gezegd rekenen wij onze jaartelling
vanaf Christus' geboorte en zijn op zijn
minst 5 en op zijn hoogst 8 jaar mis. Overi
gens is die Christelijke jaartelling pas in 525
door Dionysius Exiguus uitgedacht en aan
bevolen en heeft het nadien nog een heel
i tijdje geduurd voor men zijn plannen aan-
vaardde. Dat men dit toch deed, kwam door-
dat het Christendom intussen een groot deel
van de meest ontwikkelde streken van de
Oude Wereld had veroverd en het dus zin-
loos was geworden om al die oude kalenders
(bijvoorbeeld vanaf de veronderstelde stich-
ting van Rome) te handhaven.
ok het feit dat de Joden een goede
^kalender hadden, speelde mee. Zij
rekenen vanaf de schepping der aar-
de en laten die in 3760 vóór Christus begin
nen. Als u vraagt waarop zij dit grondden, is
het antwoord niet moeilijk. De bijbel,
althans het Oude Testament, bevat vele
geslachtsregisters mét tiafmen en leeftijden.
Denk maar aan Methusalem, die 969 jaar
oud werd. Zeer orthodoxe Joden nemen dat
jaartal 3760 vóór Christus nog serieus, maar
het merendeel van de gelovige Joden toch
niet meer.
Als verklaring van het jaartal, dat wil zeggen
om het in overeenstemming te brengen met
moderne onderzoekingen, geven zij een
i tweetal explicaties. De eerste is dat men zich
kan afvragen of de geslachtsregisters wel
volledig zijn. Zoon kan immers ook afstam
meling betekenen (Christus is een zoon van
David, enz.) en dan kunnen er heel wat méér
eeuwen zitten tussen schepping en het begin
van de Christelijke kalender. Ten tweede is
het Joodse jaar wel zeer nauwkeurig bere
kend, maar wanneer men Adam en Eva aan
vaardt als de eerste en enige mensen op aar
de, dan mag men hen geen Joden noemen.
Dat volk is pas veel later ontstaan. Daarmee
zou dan ook de Joodse tijdrekening verval-
len voor zover die betrekking heeft op de tijd
vóór Abraham. Nog andere verklaringen
zijn er, bijvoorbeeld dat getallen in de bijbel
vaak alleen een zinnebeeldige betekenis
hebben.
Voor onze voorouders bestond een jaar uit
de afwisseling van drie seizoenen: lente,
zomer en winter (de herfst gold niet als
jaargetijde). Een maagd van 18 lentes was
18 jaar oud. Aan een nauwkeurige dagteke
ning hadden zij oorspronkelijk geen behoef
te en zodra die er wél was, kon men met
maan-maanden gaan rekenen. Toch was het
jaar dan een zonnejaar, zoals de feesten van
midwinter- en zomerzonnewenden bewij
zen. Zodra onze voorouders een gezeten
leefwijze hadden en dus landbouwers wer
den, was dit nodig. Oogsten en zaaien moe
ten immers in bepaalde tijden gebeuren.
eel anders was het bij volkeren die
I rondtrokken. Deze hadden in het
algemeen een maanjaar van twaalf
maanlien 354 dagen. Dat klopt helemaal
niet met de zon; daarom voegt men regelma
tig een 13e of schrikkelmaand in. Vroeger
deed men dat bij de Joden om de twee of cirie
jaar naar gelang van de stand van de oogst.
De tegenwoordige Joodse kalender kent vas
te regels. Men rekent met maanjaren, maar
in een tijdperk van 19jaar heeft men 12jaren
van 12 en 7 jaren van 13 maanden. Dus stelt
men 19 jaar gelijk aan 235 maanden. En dat
zit rekenkundig goed in elkaar, want de
maan-maand duurt 29,53 dagen. Rekent u nu
maar uit: 235 x 29,53 6939,55 dagen. Onze
zonnejaar telt 365,24 dagen. En 19 x 365,24
6939,60 dagen. Dat scheelt dus maar heel
weinig.
aar wat is nu toch een jaar? Och, er
zijn tal vanjaren. Men kan zeggen:
'het is de tijd die de zon nodig heeft
bm van lentepunt tot lentepunt te komen.
Dat is 365 dagen, 5 uur, 48 minuten en 45,17
seconden. Dit volgen wij; en omdat wij dan
elk jaar een beetje te kort rekenen, voegen
wij slechts eenmaal in de vier jaar een
schrikkeldag in - namelijk de 29e februari -
oom die 5 uur, 48 minuten, en 45,17 secon
den in te halen.
Daarnaast kent men het siderische jaar (de
tijd die de zon nodig heeft om dezelfde stand
in te nemen ten aanzien van de vaste ster
ren), het maanjaar, het burgerlijke jaar, het
kerkelijke jaar, het economische jaar, enz.
De laatste twee hebben echter niets te maken
met lengte van het jaar in dagen, uren en
seconden.
e laatste grote kalenderovergang,
.namelijk van de Juliaanse naar de
'thans geldende Gregoriaanse, had
plaats in de 17e eeuw. Door het weglaten
van de schrikkeljaren was men namelijk 12
dagen achter geraakt. Men sloeg die eenvou
dig over, stelde een goede regeling in voor
de schrikkeljaren en de zaak was rond.
Zijn wij nu met onze kalender helemaal
gelukkig? Nee, dat niet. Per eeuw lopen wij
toch weer seconden voor. Afgezien daarvan
vinden handelsmensen en ruimtevaartdes
kundigen het bezwaarlijk dat onze twaalf
maanden ongelijk van lengte zijn. Velen
wensen dat een bepaalde datum (laten wij
zeggen 25 december) elk jaar op een zelfde
weekdag (bijvoorbeeld zondag) zal vallen.
Dat kan als wij elk jaar één week van 8
dagen invoeren plus per schrikkeljaar twee
weken van 8 dagen, de zogenaamde blanco
dagen.
In 1954 reeds hebben de Verenigde Naties
een besluit genomen tot herziening van de
Gregoriaanse kalender (die toch wel op de
hele wereld erkend wordt) bij internationaal
akkoord. Maar dat akkoord is nooit bereikt.
Waarom niet? Er zijn voornamelijk gods
dienstige bezwaren. Eén of twee blanco
dagen, dat zijn de dagen die men wilde toe
voegen aan één week per jaar en aan twee
weken per schrikkeljaar, zijn absoluut
onaanvaardbaar voor Joden en Zevende
dagsadventisten en ook voor de Moslims. En
tenslotte ook voor de vele Christenen die de
zondag in ere houden.
Het plan is een uitwerking van het spreek-
plan Zuid Holland-Zuid en geeft nader rich
ting aan de toeristisch-recreatieve ontwikke
lingen op Overflakkee. De regio zelf heeft
een belangrijke stem in het proces gehad: de
gemeenten Middelhamis, Goedereede,
Dirksland en Oostflakkee en het waterschap
Goeree-Overflakkee hebben een bijdrage
geleverd aan de discussie en de ruimtelijke
afweging.
Eén van de sectoren met groeimogelijkhe
den op Overflakkee is de sector toerisme en
recreatie. Met name de mogelijkheden voor
verblijfsrecreatie, zoals campings, vakantie-
btmgalows en jachthavenplaatsen worden
uitgebreid. Ook worden voorstellen gedaan
voor het bevorderen van agrotoerisme
('kamperen bij de boer') en recreatief mede
gebruik van bijvoorbeeld natuurgebieden.
Stellendam, Middelhamis en Herkingen-
Battenoord zijn gebieden waar concentratie
van ontwikkelingen wordt voorgesteld.
Het agrarisch grondgebruik is en blijft de
drager van de open ruimte op Goeree-Over
flakkee. Het uitgangspunt voor nieuwe ont
wikkelingen is dat karakteristieke elemen
ten, zoals ringpolders en grote open ruimten,
zoveel mogeUjk behouden blijven en ver
sterkt worden. Bovendien moeten de ont
wikkelingen in samenhang zijn met die op
de Kop van Goeree.
Gemeenten zullen de diverse plannen moe
ten vertalen naar hun bestemmingsplannen,
nadat de streekplanuitwerking is vastge
steld. Daarbij moet ook op inrichtingsniveau
rekening gehouden worden met Europese
wet- en regelgeving, zoals de Vogel- en
Habitatrichtlijn.
De ontwerpstreekplanuitwerking ligt van 5
tot en met 30 januari 2004 ter inzage in het
provinciehuis van Zuid-Holland, alle
gemeentehuizen en bibliotheken op Goeree-
Overflakkee en het waterschapshuis van het
eiland. Bedenkingen met een poststempel
datum tot en met 2 februari 2004 worden
aangenomen en verwerkt. Tegen de streek
planuitwerking kan geen beroep worden
aangetekend.
WEEKEND-DIENSTEN ARTSEN
Van vrijdagmiddag vijf uur tot maandag
morgen acht uur heeft voor heel Goeree-
Overflakkee dienst de Centrale hulsartsen-
post Goeree-Overflakkee, Langeweg 70,
Middelhamis, tel. (0187) 480447.
TANDARTSEN
Uitsluitend voor spoedgevallen, 31 december en
1 januari tandarts G. Kroon, tel. 631432; 3 en 4
januari tandarts G. ten Voorde, tel. 486393 (van
ll.OOtot 11.30 uur).
VERLOSKUNDIGE PRAKTIJK 'NATALIA'
Paviljoen Ziekenhuis, Stationsweg 22
dl., wc, do, spreekuur volgens afspraak
9.00-12.00 uur tel. spreekuur
APOTHEKEN
APOTHEEK DIRKSU\ND Voorstraat 25, Dirksland
Telefoon 6015 80
Geopend op werkdagen: 8.30-12.30 uur
en van 13.30-17.30 uur.
Op zaterdag van 10.00-12,00 uur
APOTHEEK 'OUDDORP' Boompjes 3-5, tel. 68 37 89
Geopend op werkdagen: 8.30-17.30 uur.
Op zaterdag van 12.00-13.00 uur.
Apotheek Menheerse
Voorstraat 16, Middelhamis, 48 36 66
Geopend op werkdagen:
8.30-12.30 en 13.00-17.30 uur.
Apotheek St. Joris* St. Joris Doelstraat 34-36,
Sommelsdijk, Tel. 48 72 77.
Geopend op werkdagen:
8.30-12.30 en 13.00-18.00 uur
Op zaterdag van 10.30-11.30 uur.
Buiten openingstijden van de apothel<en l(unt u bel
len voor dringende spoedrecepten met het centrale
dienstnummer apotheken Goeree-
Overflakkee: 689957.
U wordt dan doorverbonden met de dienstdoende
apotheek. De dienstdoende apotheek is op zon- en
feestdagen extra geopend van 11.30-12.00 uur
en 17.00-17.30 uur
DIERENARTSEN
De weekenddienst wordt opgegeven via de
antwoordapparaten bij: P. R. J. M. Schilder, Oude
Tonge, 64 24 41L. Tjebbes, Middelhamis, 48 29 66;
Dierenkliniek Goeree-Overflakkee, 48 28 97.
ZORG EN WEUIJN GROEP
Voor verpleging, verzorging en huishoudelijke hulp,
ouder- en kindzorg, voedingsvoorlichting en dleet-advi-
serlng, maatschappelijk werk, Gezondheid Sen/ice en
uitleen van verpleeg- en hulpmiddelen:
bereikbaar via Zorgiijn ZHE, tei. (0161) 62 62 26
(alleen bij spoedgevallen 24 uur per dag).
Thuiszorgwinkel, Goudenregenpiein 9, Spijkenisse:
ma.-vr. 9.00-17.00 uur en za. 10.00-12.00 uur,
tel.(0181)67 97 00
Lotgenotencontact, voor vrouwen die borstkanker of
gynaecologische kanker hebben (gehad) en voor vrou
wen die een miskraam of vroeggeboorte hebben gehad:
Bel de Zorgiijn ZHE via (018162 62 26;
u wordt dan zo snel mogelijk teruggebeld
door een lotgenote.
ALARMERING Brandweer, Politie, Ambulance 1-1-2
THUISZORG EN MAATSCHAPPELIJK WERK
'De Dillenburg', Jul. v. Stolberglaan 19, Middelhamis
Tel. Thuiszorg 488 080
Tel. Maatschappelijk werk 488 070
telefonische hulpdienst, tel (0181) 62 59 52.
KRAAMZORG DE WAARDEN
regio Hoeksche Waard
Bezoekadres:
De Vriesstraat 2,3261 PC Oud-Beijerland
Postadres: Postbus 1202,3260 AE Oud-Beijerland.
Tel. (0186) 61 20 55 Fax (0186) 62 09 68
Email: kzhw@planet.nl
Website: www.kraamzorg.org
Is dag en nacht bereikbaar onder telefoonnummer
(0186) 612055. Kraamzorg De Waarden geeft diverse
vormen van zorg, variërend van enkele uren tot
8 dagen. Informatiebijeenkomsten over kraamzorg en
bevalling worden regelmatig gegeven in Oud-Beijerland.
Inlichtingen en informatie verkrijgbaar op werkdagen
via bovenstaand tel.nummer.
KRAAMZORG DE EILANDEN
Vliet 8, Hellevoetsluis. Tel. (0181) 391440
Fax (0181) 325898 Bevaliingslijn (0181) 31000
(24 uur per dag bereikbaar)
www.kraameiland.nl info@kraameiland.nl
Al meer dan 50 jaar één van de grootste aanbieders in
de regio. Kraamzorg de Eilanden, de eerste ISO
9002/HKZ gecertificeerde kwalifeitskraamzorg-organi-
satie van Nederiand, staat bekend om garantie van zorg
en hoge kwaliteit.
Stichting Bejaardenwark 'MIDDELHARNIS'
Tel. 48 33 66
STICHTING WELZIJNSWERK 'OOSTFLAKKEE'.
Tel. 6413 44
BURO SUCHTOFFERHULP
Tel. 48 4916; fax (010)436 94 09
e-mail: buro.rotterdam@slachtofferhulp.nl
Geopend: dinsdag 9-12 uur en 14-16 uur.
Slachtofferhulp biedt praktische, juridische en
emotionele ondersteuning (kostenloos) aan slachtoffers
van misdrijven en verkeersongelukken.
NED. M.S. VERENIGING afd. G-Overflakkee
K. M. Schippers-Berghuis, 49 90 00.
ALZHEIMER VERENIGING ZÜIDH. EILANDEN
Heeft u vragen? Bel dan van maandag t/m vrijdag van
8.30 tot 17.00 uur Locaal Ouderenwerk
Middelhamis, telefoon 48 33 66.
Landelijke Telefonische Hulpdienst:
(dag en nacht bereikbaar) (030) 65 67 511
TEL. HULPDIENST VOOR DIABETEN
(033)4725083
VERTROUWENSTELEFOON NED. PATIËNTEN VER.
683149/482411.
VER. REUMAPATIËNTEN Goeree-Overflakkee e.o.
J. van Loon, Burg. Oranjelaan 36,3247 AM Dirisland,
tel.(0187)651661.
NED. LEVERPATIËNTEN VER.
Regio-kontaktpersoon:
H. G. Snauw-vdKrol,6318 21
NEDERLANDSE PATIËNTEN VERENIGING
Consultatiepunt voor medisch-ethische vragen
rondom het levenseinde: tei. (0318) 54 78 78
WERKGROEP V.B.O.K. OP GOEREE-OVERFLAKKEE
Ongewenst zwanger? Bel voor hulp aan
moeder èn kind (0900) 20210 88
Landelijk dienstencentrum VBOK
te Amersfoort, tel. (033) 460 50 70
HULP EN INFORMATIE BIJ BORSTVOEDING
Borstvoedingsorganisatie LLL, tel. 68 44 33
Voor klachten omtrent de behandeling in de Gezondheids-
Door de introductie van een nieuw, innovatief zoeksysteem kan op www.BOVAG-occa-
sions.nl nog gerichter worden gezocht naar caravans. Behalve op merk, bouwjaar, gewicht
en prijs, kan nu ook worden gezocht op indeling en accessoires.
Beschikt de caravan over een douche, een toilet of een vast bed? Waar zit de keuken en hoe
is de zitruimte ingedeeld? Welke accessoires zijn inbegrepen bij de verkoop. Belangrijke
vragen voor wie zich oriënteert op de aanschaf van een caravan. Bij vrijwel alle aangebo
den caravans zijn ook meerdere foto's beschikbaar. Zo kan de aspirant-koper al via internet
een goed idee krijgen of de caravan aan zijn of haar eisen en smaak voldoet.
Nieuwe caravans zijn onderling redelijk eenvoudig te vergelijken door de catalogusgege-
vens naast elkaar te leggen. De nieuwe, innovatieve zoekopties in het caravangedeelte van
www.BOVAG-occassions.nl maken dat voor occassions nu ook een stuk makkelijker. De
nieuwe zoekopties werden ontwikkeld in samenwerking met Internet Service Nederland
ISN, uitgever van onder meer www.caravangids.net.
Naast ruim 5000 caravans en kampeerauto's, vindt de bezoeker van www.BOVAG-occa-
sions.nl ook een royaal aanbod van personenauto's, motorfietsen en bestelauto's. In totaal
presenteren zo'ji 3000 BOVAG-aangesloten bedrijven daar ruim 75.000 voertuigen. En
altijd met de zekerheid van de bekende BOVAG Garantie.
De sneeuw die ons op 24 oktober ver
raste, was nog geen record in Neder
land. Op 13 oktober 1975 viel er ook al
sneeuw, ook een paar centimeter. De
nacht van 17 oktober was bijzonder
koud, in Twente werd 8,4 graden
onder nul gemeten. Dit was op 1 meter
hoogte en dat betekent dat het aan de
grond meer dan 10 graden gevroren
heeft. Dat was ook nét geen record.
Het is al weer zo'n zes jaar geleden dat
we in Nederland een strenge winter
beleefden. Die van 1996-1997 was
geen topwinter, maar vooral decem
ber 1996 bracht voldoende vriezend
weer om van een echte winter te kun
nen spreken. Voor het eerst sinds
februari 1986 kon er weer een Friese
Elfstedentocht worden gereden, die al
op de vierde januari 1997 plaatsvond
en in alle opzichten een ongekend suc
ces werd. Het feit dat de tocht op
zaterdag werd gereden (voor velen
een vrije dag) droeg er extra toe bij
dat het een schitterende sportdag
werd. Overigens was de winter van
1995-1996 strenger dan die van 1996-
1997, maar de Elfstedentocht ging
toen op het nippertje niet door. Vanaf
1997 was het in ons land vrijwel met
de strenge winters gedaan, enkele
kleine plaagstootjes daargelaten.
Het valt dit jaar niet mee om ons te concen
treren op een mogelijk strenge winter met
veel vorst, sneeuw en ijzel. Een groot deel
van 2003 was Nederland in de ban van veel
tropische zomerdagen, die gedurende juni,
juli en augustus in een lange stoet voorbij
trokken. En laten we niet vergeten dat daar
aan vooraf ook te genieten viel van een zeer
fraai voorjaar, dat evenals in 2002 eigenlijk
al in februari(!) begon. Prachtig waren dit
jaar de feestdagen als Pasen en Hemelvaarts
dag. Alleen in mei was er even sprake van
een kleine terugslag, maar daarna zou de zon
Nederland weer veroveren. De paraplu was
een artikel dat in de drie zomermaanden nau
welijks tevoorschijn hoefde te worden
gehaald. De gemiddelde temperatuur kwam
uit op 18,1 graden. We praten dan over uit
zonderlijk hoge waarden. Lang heeft het er
naar uitgezien dat het befaamde record van
1947 zou worden gebroken. De klassieke
zomer van dat jaar heeft een legendarische
faam. De eveneens mooie zomers van 1975,
1976, 1983, 1992, 1994 en 1995 konden de
zomer van 1947 niet van de eerste plaats ver-
driivep. Maar in 2003 leek het ^an eindeUjk
t^?IükKèn. Vooral door de langdurige hitte
golf van augustus stond het trotse record van
1947 op springen. Maar in de laatste dagen
van deze maand verspeelde de zomer van
2003 zijn kleine voorsprong en behield 1947
zijn koppositie.
Maar 1947 was niet alleen wat de zomer
betreft een bijzonder jaar. De winter was dat
jaar, gerekend vanaf januari, eveneens de
strengste van de vorige eeuw. De koppositie
van deze winter is zo mogelijk nog onaan
tastbaarder gebleken dan die van de zomer in
dat jaar. De winter begon overigens al begin
december 1946 en zette door in de maanden
januari en februari. Pas in de loop van maart
zouden vorst en sneeuw wijken. Voor de
meeste Nederlanders kwam deze winter zeer
ongelegen, al konden de schaatsliefhebbers
zich maanlang uitleven en al werd er ook een
Elfstedentocht gereden. Maar twee jaar na
Wereldoorlog II was Nederland tamelijk
arm. De meeste mensen hadden geen centra
le verwarming. De kachel stond nog in prak
tisch elke huiskamer, maar de kolen waren
nog op de bon en een groot deel van de
bevolking moest rondkomen van een relatief
laag inkomen. In de winter van 1947 is er
dan ook veel kou geleden. Des te groter was
het contrast in juni, toen de zomer begon en
de Nederlanders in driejaar tijd vijf hittegol
ven voor hun kiezen kregen.
Is een strenge winter zoals in 1947 ook nu
mogelijk? Weerkundigen achten de kans
hierop gering. Zij menen dat de kans op hete
zomers zoals die van 2003 veel groter is dan
de kans op strenge winters. De sterke
'opwarming van de aarde'die ook in Neder
land heeft geleid tot gemiddeld hogere tem
peraturen, zou de kans op strenge winters
aanzienlijk verkleinen. De weerkundige fei
ten lijken deze theorie te ondersteunen, maar
helemaal zeker weten ze het niet. In 1994 en
1995 beleefden we in ons landook zeer hete
zomers. Maar in december 1995 waren de
discussies over de opwarming van de aarde
snel van de baan toen het flink begon te vrie
zen. De winter van 1995-1996 was geen top
winter zoals die van 1947, 1963, 1985, maar
koud was het wel. Dat geldt eveneens voor
de winter van 1996-1997, die voor het eerst
sinds 1986 weer een Elfstedentocht mogelijk
maakte. De winters van 1996 en 1997 waren
wel de enige in de jaren negentig die de kwa
lificatie 'streng' verdienen. De mepste win-,
ters in de jaren negentig stelden hoegenaamd
niets voor. Illustratief was het warmterecord
dat op 13 januari 1993 werd gevestigd, toen
- midden in de winter dus - in ons land 16
graden boven nul werd gemeten. De laagste
temperatour ooit werd gemeten op 27 janu
ari 1942. Het werd die dag 24,8 graden
onder nul. Het paste bij deze zeer strenge
winter, de koudste tijdens de Tweede
Wereldoorlog.
Deze eeuw hebben we nog geen strenge win
ter meegemaakt. Alleen de winter van 2000-
2001 sprong er in zekere zin uit. Een koude
winter was het niet, maar wel met meer
sneeuw dan we gemiddeld meemaken.
Vooral in december 2000 sneeuwde het
flink, meer zelfs dan in de winters van 1996
en 1997, die wel een stuk kouder waren. In
december 2002 was er even een elfsteden-
tochtstemming in Nederland, toen deze
maand koud begon en we leken af te steven
en op een koude winter. Maar na veertien
dagen was het over en beleefden we de
zoveelste kwakkelwinter. In februari, vroe
ger toch vaak een koude wintermaand, kreeg
het weer al zonnige voorjaarstrekjes. Op 2
februari 2002, toen kroonprins Willem-
Alexander en Maxima in het huwelijk traden
werd het maar liefst 20 graden.
Een met ijspret doordrenkte winter zou
vooral de schaatsliefhebbers goed uitkomen.
Of dat er in de komende winter eindelijk
weer eens van zal komen, kan niemand
voorspellen. Niet altijd gaat een zogenaamd
strenge winter gepaard met zeer felle lage
temperaturen. Dat bleek wel in 1996 en 1997
toen het weer zeer koud aandeed. Met een
snerpende oostenwind kan het zeer koud
zijn. We spreken dan van de 'gevoelstempe-
ratour', d.w.z. dat het kouder aanvoelt dan
de thermometer aangeeft.
Koude winters kunnen lang of kort duren.
Lange winters beginnen meestal al in
december. De befaamde winter van 1947
was daar een voorbeeld van. Maar sommige
winters die in december begonnen, waren in
januari al weer ten einde. In december 1997
vroor het dat het kraakte, zodat rond de jaar
wisseling het ijs goed genoeg leek voor een
Friese Elfstedentocht. Die werd dan ook op
4 januari 1997 gehouden. Daarna verloor de
winter zijn greep al heel snel. Zo was het ook
in 1933. Door strenge vorst in december kon
dat jaar nog een Elfstedentocht worden gere-
-deasSonumseiiElfstedentochten werden pas
op het laatste nippertje gereden - zoals die in
1985 en 1986 - op 27 februari. Als het in
december niet of nauwelijks gevroren heeft,
hoeven we dus niet te denken dat een stren
ge winter niet meer mogelijk is. De beruchte
winter van 1963 startte na de kerst en dat
gold ook voor de winter van 1979, die enke
le dagen eerder vlak voor oudejaarsdag 1978
begon. De barre winter van 1985 startte pas
na nieuwjaarsdag. Zelfs als december en
januari weinig kou en sneeuw brengen, kan
februari nog roet in het eten gooien. Voor
beelden zijn de winters van 1956 en 1986,
die erg koud waren. Voordeel van een in
februari beginnende winter is dat hij altijd
minder lang duurt en in maart spoedig sneu
velt. Of de komende winter koud zal wor
den, is niet te zeggen. Het verhaal dat na een
hete zomer vaak een koude winter volgt,
wordt door de geschiedenis niet bevestigd.
zorg en Maatschappelijke dienstverlening:
INFORMATIE- EN KLACHTENBUREAU
GEZONDHEIDSZORG (IKG)
Tel. (0181) 626445 's ochtends (beh. woensdag)
van 9.30 tot 12.00 uur.
MOEDERS VOOR MOEDERS
Aanmelden vanaf 'overtijd' tot 11e week
zwangerschap (deelname t/m 16e week),
0800-0228070 (gratis).
REGIONAAL INDICATIE ORGAAN
is van maandag tot en met vrijdag bereikbaar voor aan
vragen voor thuiszorg en verzorging- en verpleeghuis:
tijdens spreekuur van 13.00-14.00 uur.
Of tijdens kantooruren via de zorgiijn:
tel.(0181)626226.
VRIJWILLIGE THUISHULPCENTRALE
verleent hulp en ondersteuning aan thuiswonende men
sen met dementie, aan mensen met handicap
en/of chronische ziekte, tel. (078) 6483730
STEUNPUNT MANTELZORG regio Zuid-Holland Zuid
Ondersteuning voor mantelzorgers
Tel. SPD Telezorg 0900-2020672 0,10 p/m)
SPD ZUID-HOLLAND ZUID
voor hulp aan mensen met een handicap en/of
ontwikkelingsachterstand en hun ouders
of verzorgers.
Tel. SPD Telezorg 0900-2020672 0,10 p/m),
fax (078) 6483776. Te bereiken van maandag t/m vrij
dag van 08.00-18.00 uur en zaterdag van
10.00-13.00 uur. Website: www.spdzhz.nl.
ROPARUN-HOSPICE CALANDO
Tel. nr. 0187-609147 Faxnr. 0187-609148
VRIJWILLIGE THUISZORG CENTRALE CALANDO
Tel. nr 0187-609147
HET STEUNPUNT
voor slachtoffers van seksueel geweld, 24 uur per dag
gratis telefonisch bereikbaar voor een
vertrouwelijk gesprek en informatie: 0800-2358774.
YPSILON.' Vereniging van familieleden van mensen
met schizofrenie of een psychose.
Inl.; N. Bernouw, tel. (0181) 661978. Landelijke help
desk: (010) 4045166 (op werkdagen) of Internet:
www.ypsilon.org. E-mail: ypsilon@ypsilon.org.
Jeugdhulpverlening Jeugdzorg ZHE
Hulpverlening aan kinderen/jongeren en/of ouders.
Tel. (0181) 625022 (tijdens kantooruren)
voor een afspraak op het eiland.
ASTMAFONDS AFD. GOEREE-OVERFLAKKEE
Overdag bereikbaar via tel. (0187) 632554
DIABETES INFORMATIE POST
Hans Pijl, Azaleastraat 39,3251 CA Stellendam
Telefonisch spreekuur dagelijks van 20.00 tot 21.00 uur
via telefoonnummer (0187) 491830.
Via e-mail: iohaDiil@Drettel.nl.
SOMMELSDIJK
In Nederland is vorig jaar voor 50 mil
joen euro aan vuurwerk besteed. Vijf
jaar geleden was dat nog 70 miljoen
gulden. In de otüciële handel is het
aandeel aan siervuurwerk ten aanzien
van de knallers van 60 naar 80 pro
cent gegaan. Veel (jonge) Nederlan
ders gaan echter even de grens over
om knalvuurwerk te kopen. In België
gelden andere regels dan in Neder
land, In sommige winkels in België
liggen speciale foldertjes klaar voor
Nederlandere om hen te waarschu
wen. Ze vertellen dat bepaalde pro
ducten in Nederland verboden zijn en
het dus strafbaar is om het in bezit te
hebben. Siervuurwerk is minder
belastend wat geluidsoverlast betreft
en minder gevaarlijk, maar het is wel
slechter voor het milieu. Gemiddeld
zit er ia vuurpijlen aanzienlijk meer
kruit dan in knalvuurwerk.
Na jaren van daling vielen er bij de laatste
jaarwisseling weer veel gewonden. Er waren
zelfs twee dodelijke slachtoffers te betreu
ren. In Almelo schoot een 29-jarige man
zwaar vuurwerk af met een zelfgemaakt
mortier. Het mortier ontplofte vlakbij zijn
hoofd. In Maarsbergen kwam een 52-jarige
man om toen een doos vuurwerk in zijn huis
ontplofte. In Zaandam werd een man tien
meter weggeslingerd toen een doos vuur
werk in zijn gezicht ontplofte. Meer dan
1000 mensen moesten in het ziekenhuis
behandeld worden. Verreweg de meesten
raakten gewond door knal vuurwerk dat in de
hand tot ontploffing kwam.
Een groot aantal ongevallen vond plaats
vóór 31 december en de meeste slachtoffers
vielen in de leeftijdscategorie tussen tien en
negentien jaar. Het meeste letsel werd ver
oorzaakt door rotjes, strijkers en meervoudi
ge klappers. De vuurwerkverkopers in de
grenssfreken hebben de laatste jaren hun
omzet zien dalen. Zij zien veel van hun klan
ten de grens oversteken naar de concurrentie
in België en Duitsland. Honderden vuur
werktoeristen gaan in de buurlanden op zoek
naar goedkoop maar gevaarlijk of in hun
ogen het mooiste 'vuurwerk. In België
bestaan veel minder strenge regels wat vuur
werk betreft. Bekende trekpleister is Baarle
Hertog/Baarle Nassau. In december zijn
daar veel 'gewone' winkeltjes omgebouwd
tot vuurwerkpaleisjes. Ze liggen vol met
allerhande kanonslagen, zwarte weduwen en
andere gevaarlijke troep.
Elk jaar wordt er veel illegaal vumwerk in
beslag genonffin door de politie, maar er is
geen houden aan. Er wordt gepraat over een
imiforme regelgeving op Europees niveau,
maar België eji Duitsland houden voorals
nog de boot af. Vorig jaar heeft de politie
meer illegaal vuurwerk in besls^ genomen
dan ooit, ISl.OCK) kilo. Het jaar daarvoor
was dat 96.(K)0 kilo.
Het grotere aantal vangsten van de politie is
toe te schrijven aan het succes van de ano
nieme kliklijn. Meld Misdaad Anoniem. In
de maand december van het vorig jaar kwa
men er meer dan honderd meldingen over
illegaal vuurwerk biimen.
Dan hebben we nog 'Halt Nederland',
Dit is een initiatief van het Ministerie
van Justitie, de gemeenten en de politie.
Zij geven voorlichting aan jongeren
van 13 tot 16 jaar. Ieder jaar verzorgen
zij een voorlichtingscampagne over
vuurwerk. Deze duurt vanaf half
november tot aan de kerstdagen.
