H^faSO^^*
Gebr. Moijses
i
WENST ALLEN
GEZELLIGE KERST
'N GEZOND 2004
Keizer Augustus
kaarten
8
'^>oli JBto (gloria'
John P. de Wit Assurantiën B.V. x^^li^o^
34
Gebr. C. en K. Kievit
0oAirv2004
Fa. J. Bakker Zn.
*t ParfiiiEieiir^e
't Wapen van Stellendam
vrettigc feestdxwen
voors-poedig 2004
Fa. J. M. van Oostenbrugge
^i-SS J. de Blok Zn.
Zwemclub „DE STELLE"
jaar
@©/7!J©fr©(o//J©//i)@fi
^ooröpoetiig iBteutöjaar
EIIAttDBt-l1IEUW5
Voorstraat 41
STELLENDAM
lu.\e huishoudelijke artikelen
speelgoed -fietsen - electra
Trettige 'Kevdtdagen
en een
uaar&paedig 200-^
prettige 'K^rstdxigen
en een voorspoedig 2004
Gezegende JCerstdagen
VoorspoedigJÜeuwjaar
Bestuur en dirigent van de
Cbr. «gcmengïje Hansbereniging
te Stellendam
Qezegende ü(erstc[agerL
en een
voorspoedig 2004
f>ent uaeacuHinclee/Hl
Wij wensen u goede Kerstdagen
en een schilderachtig nieuwjaar
B.V. Aannemingsbedrijf
Timmer-, metsei- en betonwerl<en
prettige JCerstdagen
en een
voorspoedig nieuwjaar
Landbouw-
en Loonbedrijf
KORTEWEG Ib
Stellendam,
Tel. 49 15 22
en Voorstraat 83, Tel. 49 18 81
(06) 22 52 98 88
Qezegeruk 9(erstdcgen
en een
Voorspoedig 2004
Personeel van vishandel
'De Molen'
prettig£yfeeMdag£M.
csmarópaedj^ 2004
Parfumerie I Kadotiek
'Prettige JCerstdagen
en een
voorspoedig 2004
Fam. Breen en medewerkers
wensen u prettige 'Kerstdagen
en een
geCu/^2004
stellendam
en een
Fam. De Geus- en Van Soest
en medewerkers
prettige Kerstdagen
en een voorspoedig 2004
Op- en Overslag
Pallets
Skelters
Quads
Scharrezeeweg 1 - Stellendam - (0187) 49 13 93
vvww.oostenbrugge.nl
Gezegende Kerstdagen
en een voorspoedig 2004
Gezegende Kerstdagen en een Voorspoedig 2004
Fam. Van Drie!
Feest is
een reden voor
Nationaal Epilepsie Fonds
Word donateur
giro 222111
1 op de 150 mensen heeft epilepsie.
Het Nationaal Epilepsie Fonds helpt
deze mensen. Helpt u mee?
Er is nog zoveel te doen.
Vragen over epilepsie?
Postbus 270 3990 GB Houten
www.epilepsie.nl
PAGINA 8
DINSDAG 23 DECEMBER 2003
wenst alle klanten, vrienden en bekenden
Nieuweweg 89-91 STELLENDAM
wensen familie, vrienden en cliënten
bedankt u voor het
gestelde vertrouwen
en wenst cliënten, faml-
grognten fi fruitijg en vrienden
en een
Kees, Marja en medewerksters
Damweg la, 3251 LB Stellendam
wenst al haar leden en donateurs
Mr. I. Caustraat 15, 3251 AP Stellendam
Tel. (0187) 49 13 81 Fax (0187) 49 32 54
SCHILDER
GLASZETTER
BEHANGER
ERKEND SCHILDERS-
EN AFWERKINGSBEDRIJF
Postbus 64, 3250 AB STELLENDAM
Langeweg 28, STELLENDAM
Tel. (0187) 49 12 74 Fax (0187) 49 33 70
Bij de wisseling des jaars al onze clientèle,
vrienden en bekenden
wenst clientèle, familie en vrienden
wenst cliënten en bekenden
Molenkade, Stellendam
wenst u
Voorstraat 5, 3251 BB STELLENDAM
Tel./fax (0187) 492955
Voorstraat 2, tel. 49 13 76, STELLENDAM
wenst iedereen
Schavicast b.v.
Mr. Snijderweg 14
3251 U Stellendam
tel. (0187) 49 34 60, privé (0187) 48 46 73
fax (0187) 49 37 65
A.A. KEGGE B.V. - GARNALENHANDEL - STELLENDAM
Postbus 3
3250 AA Stellendam
Mr. Iman Caustraat 28
3251 AR Stellendam
Telefoon (0187) 491298 - 492129
Telefax (0187)493530
E-mail keggebv@flakkee.net
wensen cliënten, familie, vrienden
en kennissen
wenst alle bestaande en toekomstige klanten
Korteweg 4, 3251 LE Stellendam
Tel. (0187) 49 17 55 Fax (0187) 49 28 48
E-mail: verzekeringen@iohnpdewit.nl
http://vvww.johnpdewlt.nl
^Q'verzekerd o?
Mede namens alle medewerkers van ons kantoor wensen wij u
Verzekeringen voor bedrijven en particulieren. Financieringen Hypotheken Pensioenen Regio Bank
wenst een ieder
en een
Voorstraat 115, Stellendam. Tel. (0187) 49 17 67
"En hel geschiedde in dezelfde
dagen, dat er een gebod uitging
van de keizer Augustus, dat de
gehele wereld beschreven zou
worden... (Lukas 2:1)
De geschiedenis van Jezus' geboorte begint
metseen keizer. Toch gaat het niet om hem.
het aaat om het Kind! De keizer komt in het
Evangelie van Lukas alleen voor in zover hij
het instrument in Gods hand is, om de profe
tie van de profeet Micha in vervulling te doen
gaan: "'En gij Bethlehem Efratha, zijt gij
klein onder de duizenden van Juda, uit u zal
Mij voortkomen, die een Heerser zal zijn in
Israël..." Augustus zal de dienaar worden
van wat in Gods Raad besloten was... hij
vaardigt een gebod uit. opdat Maria uit Naza
reth op Gods'tijd in Bethlehem zal zijn.
Een machtig man die Augustus. Imperator.
keizer. Alleenheerser over het Romeinse
Rijk. Dat rijk bestreek een uitgestrekt gebied.
Globaal omschreven, üep de grens van het
Romeinse Rijk van Holland Oostwaarts tot
de Zwarte Zee, dan Zuidwaarts tot de Arabi
sche Zee, boog zich dan naar het Westen, liep
door Noord-Afrika naar de Atlantische Oce
aan en sloot verder Spanje, Frankrijk en Bel
gië in. Engeland was toen nog niet door de
Romeinen veroverd. In de loop van enige
eeuwen had Rome al deze, in Europa en Afri
ka gelegen gebieden, onderworpen en tot één
machtig wereldrijk ge-vormd.
De machtige keizer achtte het nodig om een
bevel uit te vaardigen, dat de 'gehele wereld'
beschreven moest worden. Dat hield in, dat
iedere onderdaan moest worden ingeschre
ven in registers. Genoteerd moest worden:
naam, beroep, familie, vermogen en, als men
die bezat, slaven.
Het doel was: het tot stand brengen van een
goede regeling en een meer gelijkmatige
verdeling van de schatting, welke de over
wonnen volken aan de overwinnaar moesten
opbrengen. Dit keizerlijk gebod gold ook
voor het joodse volk. Herodes was wel
koning over Israël, maar zijn macht was
beperkt. Zonder toestemming van de keizer
van Rome kon hij weinig uitrichten. Deze
beschrijving was voor de Joden de eerste.
Men moest zich persoonlijk melden... een
ieder in zijn eigen stad. In de plaats dus,
waar het geslachtsregister lag en vanwaar
men oorspronkelijk stamde. Zo moesten ook
Jozef en Maria de bezwaarlijke reis naar
Bethlehem ondernemen.
Wie was deze Augustus? De meningen over
zijn karakter en capaciteiten lopen nogal uit
een. De een noemt hem hoogmoedig en
sluw. Een man vol zelfzucht, waarvoor alles
moest wijken. De ander daarentegen noemt
hem bescheiden, eerlijk, zachtmoedig en
vredelievend. Als hij 4 jaar is, sterft zijn
vader, die evenals hij, Galus Octavianus
heet. De grote Galus Julius Caesar is de oom
van de latere Augustus. Omdat Julius geen
zoon had, adopteerde hij zijn neef met de
bedoeling, dat deze hem later zou opvolgen.
Naar de gewoonte van die dagen werd zijn
naam veranderd in: Galus Julius Caesar
Octavianus. Zijn oom zorgde voor een goe
de en strenge opvoeding. Hij moest in vele
vakken hard studeren. De studie over krijgs
kunde ging gepaard met praktische oefenin
gen en harde training. Hij moest ook zélf de
wapens kunnen hanteren als dat nodig zou
zijn.
Op 15 maart in het jaar 44 voor Christus,
gebeurde er iets, dat het leven van Octavia
nus ingrijpend zou veranderen. Want op die
datum werd Julius Caesar het slachtoffer van
een samenzwering. Men overviel hem en
maakte hem met dolksteken af. Nu zal Octa
vianus keizer worden. Dat was bij testament
bepaald. Maar... er is een tegenstander! Het
is Marcus Antonius, consul en vriend van
Julius Caesar. Hij streeft er naar de opvolger
van Julius Caesar te worden. Het Romeinse
Rijk wordt nu geregeerd door twee mannen:
Antonius regeert in de Oostelijke gebieden.
Octavianus heeft in het Westen de zeggen
schap. Er ontstaat een strijd om de alleen
heerschappij.
Na bloedige gevechten wordt in de zeeslag
bij Actium in 31 voor Christus, Octavianus
de overwinnaar. De Romeinse Senaat roept
hem nu uit tot Imperator of alleenheerser. In
27 voor Christus ontvangt hij van de Senaat
de bijnaam 'Augustus', een eretitel met reli-
gieuse betekenis. Hij schreef daar zelf over:
"Op grond van verdiensten kreeg ik door
een Senaatsbesluit de titel Augustus. De
deurposten van mijn huis werden met
lauwertakken omhangen; boven de deur
werd de eikenkrans wegens de redding
van burgers bevestigd en een gouden
schild geplaatst in de vergaderzaal van
de Senaat, mij gegeven wegens mijn dap
perheid, zachtmoedigheid, rechtvaardig
heid en toewijding".
In een plechtige Senaatszitting besloot men.
dat Augustus als Imperator het bevel zou
voeren over leger en vloot van het rijk, en
bestuurder zou worden over Syrië, Gallië en
Spanje, de belangrijkste provincies. In het
jaar 23 voor Christus werd hij opperstadhou-
der en volkstribuun. Tot verbazing van allen
die het hoorden, herstelde Augustus in 27
voor Christus de 'republiek". Hij wilde niet
meer dan de eerste dienaar zijn. Maar deze
■democratie" was een wassen neus. In de
praktijk was Augustus vrijwel oppermach
tig.
Inderdaad heeft deze keizer veel voor Rome
betekend. Zijn persoonlijk leven was een
voudig. Een hofhouding hield hij er niet op
na. Hij was een groot staatsman. Alle eigen
schappen die daarvoor nodig zijn bezat hij:
inzicht, een vooruitziende blik, mensenken
nis, geduld en wilskracht.
Met zorg koos hij zijn medewerkers en zette
zich met hen met kracht in voor het herstel
en de vooruitgang van zijn hoofdstad.
"De stad Rome, het hart van het onme
telijke rijk, beleefde in cultureel opzicht
haar gouden tijdperk. De letterkunde
kwam tot ongekende bloei. Huizen wer
den gebouwd van zelfs zes en zeven ver
diepingen, aan lange straten, die 's
avonds verlicht waren. Nieuwe tempels
en theaters worden gebouwd, grote bad
huizen verrijzen. Een internationale
menigte verdringt zich op de met mar
mer geplaveide straten
(prof. dr. Sizoo).
Maar bovenal... in dh wereldrijk heerste
vrede. Vele jaren van oorlog, ook van bur
geroorlog, gingen er aan vooraf. Het was
moeilijk geweest om tot die zo begeerde vre
de te komen. Maar het was Augustus gelukt.
Geen wonder dat men deze man huldigde als
'vredevorst'. Dichters hebben hem bezon
gen. Op gedenkstenen heeft men hem
gedankt en geprezen. Zelfs ging men in zijn
verering zover, dat men hem ging noemen:
"heiland der wereld'".
Augustus hield veel van kinderen. Zijn eni
ge dochter Julia had er twee: Gaius en Luci
us. Veel verdriet deed het de keizer, dat zijn
dochter een zedeloos leven leidde. Hij heeft
haar tenslotte verbannen en haar kinderen
gekocht als de zijne.
Een andere opvallende bijzonderheid was
zijn bijgelovigheid. Hij liet zich nogal eens
leiden door aanwijzingen, die hij in dromen
ontving of door voortekens. Toen er eens
een gevaarlijke muiterij ontstond onder zijn
soldaten, schreef hij die toe aan het feit, dat
hij die morgen eerst zijn linkerschoen had
aangetrokken.
In het jaar 14 na Christus stierf hij, 76 jaar
oud. Senatoren droegen zijn stoffelijk over
schot naar de brandstapel. Iemand verklaar
de 'met eigen ogen" te hebben gezien, dat
Augustus 'in levende lijve' ten hemel voer.
Na zijn dood werd hij opgenomen onder de
goden van de Staat. Ook gaf men hem de
titel: "Divus Augustus'. Eigenlijk betekent
Augustus alleen maar: "die groter is dan
anderen'. Maar door de vermelding 'Divus
Augustus' gaf men aan dit woord een bo\en-
natuurlijke klank. Dat blijkt ook uit de griek-
se vertaling: 'Sebastos', dat wijst op eerbie
dige verering.
Keizer Augustus werd de "Vredevorst" ge
noemd. En dat niet zonder reden. Maar hij
was enkel de vredevorst van de zichtbare
dingen. Hij heeft nooit geweten, dat tijdens
zijn regering de Vredevorst geboren is. Die
de werkelijke, onaantastbare, onvergankelij
ke vrede gebracht heeft, wiens Rijk niet van
deze aarde was.
Augustus' uitwendige heerlijkheid is groter
geweest dan die van de Man van Smarten.
De keizer gebiedt slechts en de gehele
wereld wordt beschreven en ook Jozef en
Maria gaan op naar Bethlehem.
Maar aan de andere kant... waar is Augus
tus, waar zijn heerlijkheid?
Het rijk van Augusms en dat van zovelen die
na hem kwamen, is ondergegaan, maar het
Rijk van Chrisms blijft tot in eeuwigheid.
Ere zij God in de hoge!
B.
H.H.
Gebr. de Waal
Drukkerij
Sommelsdijk
(0187)47 10 20
algemeen®
gebr-dewaai.com
De Macht van het Kleine
0900-8212411 (€0,10 per minuut)
