Deitanatuur ontmoetVader en zoon Buijs: "Ik heb al meer dan veertig jaar
geploegd in de Zuiderdieppolder"
6.VANWUK
delta natuur
c. kasteleinbanden
Qeztgmdt ^rstdagcn
Voorspoedig 2004
Fam. J. van der Slik
luchtvervuiling en
Kerst-Expositie in
Theetuin 'De Bongerd'
Mannenkoor
*Ons Koor'
«It X~
Betere doorstroming
studentenhuisvesting
Kabinet gaat
verzuring aanpakken
Over Deltanatuur
Prettige Kerstdagen
Gelul<l<ig Nieuwjaar
gezegende Kerstdagen
voorspoedig nieuwjaar
BOEKEN EN MUZIEK
VAN DER BOOM i
prettige Feestdagen
en een
veilig en gezond 2004
Gods zegen voor de kerst
en 't nieuwe jaar 2004
(prettige CK^stda^en
en een <^oorspoetftg 2004
De uitstoot van luchtvervuilende
stoffen wordt teruggedrongen. Om
verzuring en luchtvervuiling tegen te
gaan moet de uitstoot van de lucht
vervuilende stoffen omlaag. Per sec
tor heeft het kabinet maxima vastge
steld aan de uitstoot van zwaveldioxi
den, stikstofoxiden, ammoniak en
vluchtige koolwaterstoffen.
"Volgens mij moet het kunnen." De rijp ligt wit op de kluiten. De lucht is
strak blauw. In de verte ligt de dijk als een dun grijs streepje in de nevel.
Twee mannen stampen op de aarde. "Hier is het nog hard bevroren." Ze
moeten het ploegen nog even uitstellen.
Deltanatuur wil natuur maken
In de Zuiderdieppolder.
Het liefst een groot en aaneen
gesloten areaal zilte getijden-
natuur. Maar dat betekent een
claim op boerengrond.
Voor sommigen Is het een
kans elders opnieuw te starten
of het bedrijf te stoppen.
Voor anderen wordt de
toekomst onzeker. Want meer
grond voor de natuur houdt in:
minder plek voor de boer.
Wat betekent dit voor de boer
die de plannen treft?
Deltanatuur gaat op bezoek bij
pioniersfamilie BuIjs.
Vader Ton Buijs verklaart zijn situatie met een tegenspraak: "We zitten hier in de
polder omdat de Haringvlletslulzen tot stand gekomen zijn. Maar omdat met het
kierbesluit het beheer van deze sluizen anders wordt, moeten we weer weg."
De Zuiderdieppolder is net als alle andere ten noorden van Dirksland in de loop
van 150 jaar In cultuur gebracht. Als werkverschaffing werden tot in de jaren '50
dammetjes gelegd waartussen het land aanslibde. Na bekading ontstonden er
buitendijkse weidegronden die overgingen In riet en slikken.
"Je kunt het je nu niet meer voorstellen, maar de boeren uit Mellssant liepen met
hun koelen over de provinciale weg naar deze domeingronden om het vee te
welden. Op deze bult achter ons bedrijf, met de naam 'Den Heuvel', stond een
soort bouwkeet waar de opzichter van domeinen kantoor hield."
Op zijn zestiende kwam Ton BuIjs van school. Hij verloor meteen zijn hart aan de
Zuiderdieppolder, waar zijn vader al vanaf 1945 enkele percelen grond pachtte.
"Welbeschouwd ploeg ik hier nu 42 jaar."
Na het gereedkomen van de Haringvlletslulzen volgde al snel de ruilverkaveling.
"Ik kon bij de ruilverkaveling solliciteren naar een compleet bedrijf hier."
Het was een enorme kans voor het vrij kleine versnipperde boerenbedrijf van
BuIjs. Hij verruilde zijn bedrijf In Melissant aan de, toen al, steeds drukker
wordende Provinciale weg voor een grote kale vlakte in de nieuwe polder.
"In Mellssant zou ik het als boer nu niet meer gered hebben. Maar hier kregen we
alle ruimte om een groot en goed bedrijf op te bouwen."
Vader en zoon Marco blikken over hun akkers. Jonge grond met goede afwate
ring, geen zoute kwel en altijd voldoende zoet water om te beregenen. Ook als
het erg droog Is.
Marco BuIjs: "Het Is de beste landbouwgrond van deze streek"
Eerst dacht de familie Buijs dat het Deltanatuur om een strook natuur ging langs
de dijk van het Haringvliet. "Dat heeft ook effect op je bedrijf, maar daar zou je
nog mee kunnen leven. Maar de hele polder?" Ton BuIjs blijft even stil en zegt
dan: "Ik ben niet tegen de natuur. Al die ganzen blijven we ook nog wel de baas.
Die sluizen op een kier gaat ook nog wel. Daar kun je maatregelen op nemen met
de aanleg van een zoetwaterkanaal. Dat je buitendijks dingen wilt veranderen
en dat daar ook de waterkwaliteit beter van wordt, begrijp Ik ook. Maar
waarom wil je die natte, zilte natuur binnendijks halen?"
Inmiddels hebben hierover toch eerste, verkennende gesprekken tussen de
familie BuIjs en Deltanatuur plaatsgevonden. De boeren staan open voor
gesprekken, maar de situatie Is erg complex.
Bedrijfsverplaatsing of -beëindiging gaat bij Deltanatuurprojecten op basis van
vrijwilligheid. Maar Buijs vindt dat in zijn situatie de compensatie onvoldoende
Is om een gelijkwaardig alternatief mee te financieren. "Ik wil hier niet weg,
echt niet. Deltanatuur zal over de brug moeten komen met een goed
alternatief. Je gaat toch niet verplaatsen als je er op achteruit gaat?"
Toch blijven vader en zoon realistisch en kijken om zich heen. Als ze weg
moeten, dan het liefst naar een nieuw en groot bedrijf op het eiland.
Vader Ton: "Maar 70 hectare hier is vaak beter dan 100 hectare elders."
Zoon Marco: "Ik ben ook op bedrijven wezen kijken In de Verenigde Staten,
Oost Duitsland en Frankrijk. Maar dan kom je er toch achter dat je helemaal
niet wilt emigreren. De cultuur Is anders, het boeren Is anders. Het enige
alternatief voor ons ligt hier op het eiland."
Wat de situatie niet makkelijker maakt Is het feit dat het bedrijf binnen een paar
jaar over zal gaan van vader op zoon.
Vader Ton; "Toen ik in '78 hier startte, keek ik ver vooruit. Niet alleen mijn
generatie, maar ook die van mijn zoon zou hier gaan boeren. De bedrijfs
opvolging kan financieel het best geregeld worden op deze plek."
Marco: "Maar wat als al je buren vertrekken? Dan krijg je gatenkaas, de hele
samenhang verdwijnt uit de polder. De burenhulp en de bedrijvigheid
verdwijnen, je blijft alleen achter."
Ton: "Net als boer Vos, die alleen op Tiengemeten zit."
Een combinatie van natuur en een boerenbedrijf wijst zoon Marco niet meteen
af. "ik zou het erbij willen doen." Maar de combinatie met boeren lijkt hem niet
haalbaar als Deltanatuur kiest voor de meest verregaande variant van de
plannen. "In natte en zilte omstandigheden Is hier niet meer te boeren. Je
wordt dan een soort opzichter in een foerageergebied, dat heeft niets meer
met boeren te maken."
Is er dan helemaal geen oplossing? Vader en zoon zijn even stil. Dan stellen
ze vast dat Deltanatuur met Initiatieven moet komen. Er zullen in ieder geval
nog veel goeie gesprekken moeten volgen.
Onrustig lopen ze een rondje over het erf. Eigenlijk willen de mannen gaan
ploegen. Bokjes kijken nieuwsgierig op een zekere afstand toe. Een man laadt
een kar met l<achelhout: stormschade van eerder dit jaar Achter de gehaven
de bomen: witberijpte akkers, zo ver als we kunnen zien.
Ton BuIjs kan van iedere
glooiing in het land de
geschiedenis aflezen.
Kades die verdwenen, dijken
die kwamen, slikken die
landbouwgrond werden.
"Ik heb de polder uit het water
zien verrijzen. Zie Ik hem straks
weer onder water verdwijnen?
West-Nederland verstedelijkt in hoog
tempo. Er is behoefte aan natuur voor
ontspanning en ruimte voor
waterberging. De deltawerken hebben
voor veel veiligheid gezorgd. Dat zal ook
zo blijven. Er Is echter ook een keerzijde
aan de Indamming: veel kenmerkende
getijdennatuur ging verteren.
Daarom is het project Deltanatuur
gestart, voor mens, dier en plant.
ttri n*i Utniilirt* van INV^oirKtl* Zi,
It LinMI^k O«m«0 piotinat Zult-
Zuia-Ho)iindi LinOichap i
■luraWUTO. wiiancnapiM'
Overheden en maatschappelijke organisaties werken in Deltanatuur samen
aan de ontwikkeling van robuuste, waterrijke natuur in de mondingen van Rijn
en Maas. Als de zeearmen weer open zijn kan de ecologie zich herstellen.
Planten en dieren, die bij getijdengebleden horen, komen terug. Rond 2010 is
samen met de streek zo'n 3000 hectare nieuwe natuur gemaakt in de Zuid-
Hollandse Delta.
Samen met de streek betekent: elkaar opzoeken. Daarom publiceert
Deltanatuur over een aantal ontmoetingen met betrokken streekbewoners. Wat
vinden we eigenlijk van Deltanatuur? Gaan de plannen niet ten koste van de
veiligheid in het gebied? Blijft er wel ruimte voor de boer? Mogen we straks die
gebieden nog wel in?
Reageren op Deltanatuur?
Of wilt u Deltanatuur ook wel eens ontmoeten?
Stuur dan een email naar deltanatuur@lnvzw.agro.nl
of bel naar 078 - 63 95 467
Dirigent, bestuur en leden
van het
wensen u
en een
Familie, vrienden en diënten wensen wij
en een
Voorstraat 41
3245 BG Sommelsdijk
Tel. (0187) 48 26 14
Fax (0187) 48 45 20
Direl<tie en medewerkers
wensen u
Gerard Walschapstraat 18, 3245 MD SOMMELSDIJK.
Tel. (0187)48 39 54
Woonvoorziening
voor mensen met een verstandelijke liandicap,
maar óók met mogelijkheden
Stoofhoek 2
3245 XR SOMMELSDIJK
wenst al haar relaties wederkerig
Wij wensen u
en een
Nicolaas Beetsstraat 213245 RD Sommelsdijk
- r*
■O
Langeweg 27 - 3245 KE Sommelsdijk
Tel. (0187) 48 65 90 telefax (0187) 48 08 48
Wij wensen u allen
Bedankt voor uw vertrouwen In 2003.
www. g. van wijk aanhangwagens.nl
De ministerraad heeft op voorstel van
minister Donner van Justitie en minis
ter Dekker van Volkshuisvesting, Ruim
telijke Ordening en Milieubeheer inge
stemd met een wetsvoorstel tot wyzi-
ging van het Burgerlijk Wetboek (Huur
studentenwoning).
Het wetsvoorstel beoogt de doorstroming in
voor studenten bestemde woonruimte te
bevorderen. Het voorstel komt er op neer dat
de verhuurder van een studentenwoning of -
kamer de huurovereenkomst kan beëindigen
als de studie van de huurder is beëindigd. De
verhuurder kan zich er dan op beroepen de
ruimte nodig te hebben 'voor dringend eigen
gebruik', waaronder ook wordt verstaan de
verhuur aan een andere student.
De ministerraad heeft ermee ingestemd dat
het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van
State zal worden gezonden. De tekst van het
wetsvoorstel en van het advies van de Raad
van State worden pas openbaar bij indiening
bij de Tweede Kamer.
Een pakket van maatregelen van staatssecre
taris Van Geel is door de ministerraad goed
gekeurd. De verdere uitwericing vindt de
komende jaren plaats. Daarbij Icrijgen de
sectoren zoveel mogelijk vrijlieid om zelf
invulling te geven aan de plafonds, maar de
plafonds zelf staan niet ter discussie.
Om de uitstoot van zwaveldioxiden terug te
dringen zijn er verschillende maatregelen
mogelijk. Te denken valt aan de overgang op
gasstook of ontzwavelde stookolie door
kolencentrales en de introductie van zwave-
larme benzine.
Om de uitstoot van stikstofoxiden terug te
dringen zijn er verschillende mogelijkheden.
Naast emissiehandel door de industrie, zal
met name de verkeerssector een bijdrage
moeten leveren. Begin volgend jaar zal in de
nota verkeersemissies worden aangegeven
hoe de uitstoot van luchtvervuilende stoffen
door het verkeer omlaag moet.
Om de uitstoot van ammoniak terug te drin
gen zal met name de landbouw een bijdrage
leveren, o.a. door aangescherpte regels voor
het uitrijden van mest.
Om de uitstoot van vluchtige koolwaterstof
fen temg te dringen stelt het kabinet voor om
de Europese richtlijn voor verven uit te brei
den met cosmetica, lijm en schoomnaakmid-
delen. Ook het aanscherpen van de eisen
voor kachels en de overschakeling op pro
ducten met minder oplosmiddelen behoort
tot de mogeüjkheden.
Met de voorstellen wordt invulling gegeven
aan de internationale verplichtingen uit de
Europese NEC-richtlijn en het Gotenborg
protocol. In de NEC-richtlijn is vastgelegd
dat Nederland in 2010 niet meer dan 50 kilo-
ton zwaveldioxide, 260 kiloton stikstofoxi
den, 128 kiloton ammoniak en 185 kiloton
vluchtige organische stoffen mag uitstoten.
De uitstoot van stikstofoxiden en vluchtige
organische stoffen door verkeer en industrie
en ammoniak uit de landbouw is een hard
nekkig milieuprobleem. De emissies leiden
tot ademhalingsklachten, schade aan natuur,
verslechtering van grondwaterkwaliteit en
schade aan gebouwen en materialen.
Het gesprek van Niels Snoek-
Niels Snoek, sinds 1987 woonachtig in
Dirksland, houdt zich bezig met het schil-
deren van spirituele onderwerpen. Voor
hem is vooral de sfeer van een schilderij
belangrijk: het kan je iets laten zien dat je
gewoonlijk niet ziet. Hij gebruikt allerlei
materialen en technieken in zijn series.
Voor de Kersttijd en Jaarwisseling is een
serie van engelen wel zeer toepasselijk. Het
zijn echter geen engelen in de traditionele
zin, maar meer een soort lichtwezens, die
ter wille van de herkenbaarheid de uiterlij
ke kenmerken van mensen hebben. In vele
culturen komen we teksten en mythen over
deze wezens tegen, die in donliere tijden
symbool staan voor brengers van licht en
vrede, gezondheid en voorspoed, kortom
van al het goede, dat wij elkaar bij een jaar
wisseling toewensen.
Behalve deze serie schilderijen is er een
nieuwe collectie keramiek van Hannie
Speelman te bewonderen, evenals sieraden
van Mareike van Buuren, zodat een bezoek
aan de theetuin weer zeer lonend is.
In de Kerstvakantie (tot en met 10 januari)
is Theetuin "de Bongerd", Molendijk 65,
Herkingen (tel.0187 66 93 27), geopend:
dagelijks van 10.30 tot 20.00 uur,
maar....gesloten: donderdag 25 december
(Ie Kerstdag) en 8 januari 2004.
Meer informatie:
www.theetuin-de-bongerd.nl, Niels Snoek:
www.reugieuze-spiritaelekunst.nl