n«rrfCii3
\>J
Opzienbarende vondst
in Kwade Hoeic verraadt dat
er iets grondig mis is
Informatieavond stand van
zaken 'Zoetwatervoorziening'
f:)S<^ B 6
Godsdienst
in het Grondvest
Sportvïsbootje in
moeilijkheden
De Hoop naar
topconcours
Gewoon Kees...
innaard
OPEL Nieuws
Rattenplaag in Dirksland?
MAKELAARDIJ
OBILITEITSCENTRUM
Nijverheidsweg 4, Dirksland
Eén vertrouwd adres
voor al uw rijplezier!
ERA
(0187) 47 02 72
of
(0187)68 45 45
actief in beeld en geluid
OTaxatierapport nodig van
woning of bedrijfspand?
i^^ Visser Visser
BARENDRECHT «TEL 0180-642 111
MIDDELHARNIS «TEL 0187-617 300
GOUDA «TEL 0182-358 235
BARNEVEID» TEL. 0342-405 140
Vrijdag 5 december 2003
76e jaargang
nr. 7262
Wie het handboek der Geschiedenis van het
Vaderland van mr. Groen van Prinsterer nazoeld
op de ontstaansgeschiedenis van onze staat,
stuit binnen een paar regels op de dragende fac
toren: geloof godsdienst. Dat valt aan te vullen,
dat valt te nuanceren, maar het valt niet te nege
ren.
Het kan ook niet anders. Wij - nuchtere wester
lingen van de 21e eeuw - kunnen ons nauwe
lijks voorstellen dat het dagelijks leven was
.doortrokken van de invloed en/of de beleving
van godsdienst Eerst dicteerde de rooms-
kathoiieke kerk eeuwenlang het openbare en
geestelijke leven. Rond de eeuwwisseling naar
de 16e eeuw is het de Hervorming die door de
prediking van de rechtvaardiging door het geloof
de mens terugwerpt op de soevereiniteit van
God en zijn eigen verantwoordelijkheid. Het is
ook de tijd van het Humanisme, maar ook dat
kent de wortels van de religie. In de beschrij
vingen wordt het wel het godsdienstig humanis
me genoemd.
Kortom de zestiende eeuwer is een religieus
mens. Dat geldt niet alleen voor de bevolking
van de Lage Landen, die zich opmaakt voor de
strijd tegen het machtige Spanje, maar voor heel
de toenmaals bekende westerse wereld.
Momenteel staat de Europese grondwet op sta
pel. Daarin Is deze joods-christeiijke wortel uit
gebannen. Alles wat momenteel in zwang is aan
denkrichtingen heeft blijkbaar invloed gehad op
de ontstaansgeschiedenis van wat uiteindelijk
Verenigd Europa moet heten. Het christelijk
geloof natuurlijk ook wel, maar dat kun je niet
noemen. Dat wordt genegeerd met een beroep
op de scheiding tussen kerk en staat
Dat zal waar zijn, maar dan geldt het wel voor
het heden. Die schelding in de historie projecte
ren is zoiets als geschiedvervalsing.
Onze minister-president Balkenende is een
moedig man. Hij durft thema's die tegen het
algemeen geldende denken ingaan te benoe
men en houdt in voorkomende gevallen ook vol.
Dat maakt hem politiek kwetsbaar. Je zult maar
een kabinet moeten leiden dat snoeihard moet
bezuinigen. Je zult maar een kabinet moeten
leiden dat, los van die bezuinigingen, zich
opmaakt om de samenleving terug te werpen op
de eigen verantwoordelijkheid, op echte solida
riteit.
Balkenende moet daarbij het liberale gedachte
goed en de gedachte van een verantwoordelijke
samenleving vanuit christelijk perspectief, bin
nen eenduidig beleid zien te houden. Dat op zich
is al reden voor veel kritiek. Zijn gereformeerde
achtergrond maakt het alleen maar erger,
althans dat vindt men.
En zo ontstaat het beeld van een premier, die
tegen beter weten in op Europees niveau zich
druk maakt voor een thema dat er niet toe doet
Die bij herhaling stelt dat er in het Europese
Grondvest een verwijzing moet staan naar de
joods-christelijke wortels van de landen die nu
weer min of meer verenigd zijn. Dat is een the
ma dat niet meer speelt Balkenende moest
beter weten. Als hij dan drie, vier of hoeveel keer
dan ook dat thema noemt, lijkt het wel alsof hij
zeurt. Nederland als het jengelende jongetje,
h/linister-president Balkenende verdient een
beter beeld. Hij heeft groot gelijk. Niet alleen
omdat wij ervan overtuigd zijn dat de christelijke
religie een wezenlijke rol speelde in het verle
den. Ook omdat het weglaten van die notie
geschiedvervalsing is.
Bovenal omdat het negeren - meer kan het niet
zijn - van de hand van God in de geschiedenis
betekent dat ook het hele waarden- en normen
patroon van de samenleving gefundeerd wordt
op de het drijfzand van het menselijk denken.
Zondag 30 november, op het eind van de
ochtend, bevond het sportvïsbootje 7460 YD
uit Schiedam zich met twee personen aan
boord ongeveer 3 mijl noordelijk van de
uiterton, toen er problemen ontstonden met
de motor. Via de Kustwachtpost in de vuur
toren van Ouddorp werd de hulp ingeroepen
van de Stellendamse reddingboot. De
bemanning werd tegen twaalf uur opgepiept
en voer 10 minuten later uit. Na twintig
minuten waren ze ter plaatse, brachten een
sleepverbinding tot stand en sleepten het
scheepje naar de haven van Stellendam,
waar het in de buitenhaven werd afgeleverd.
De geredden zegden toe donateur van de
KNRM te worden.
STELLENDAM - Enkele dagen geleden
heeft Fanfareorkest De Hoop uit Stellendam
de eervolle uitnodiging ontvangen om deel
te nemen aan het KNFM-topconcours te
Arnhem op 27 maart 2004, waar om de
KNFM-landstitel gestreden zal worden. De
vereniging komt uit in de hoogste amateur
afdeling, de Vaandelafdeling, in welke afde
ling men in 1983, 1989, 1997 en 2000 al
KNFM-landskampioen werd. Het zal sinds
1981 de 21e keer worden dat dirigent Arie
Stolk en zijn muzikanten naar Anihem zul
len trekken om de muzikale degens te krui
sen met een aantal andere orkesten. De Hoop
verdiende haar plaats in Arnhem op grond
van de prachtige prestatie op het KNFM-
concours te Zaandam, waar men met 91,17
punten een eerste prijs met onderscheiding
van de jury bij elkaar speelde. Op het a.s.
topconcours wordt de concurtentie gevormd
door fanfareorkesten uit Numansdorp, Zuid-
Beijerland, Castricum en het Friese Eestrum.
De muzikale voorbereidingen zullen één
dezer weken siarten, hoewel men in Stellen-
dam ook de nodige tijd en energie zal willen
besteden aan het speciaal voor hen geschre
ven concourswerk 'Songs of Sorrow and
Joy' van de Nederlandse componist Micha
Hamel. De compositie ligt sinds kort op de
lessenaar en blijkt een verrassend en afwis
selend stuk te zijn, dat de nodige studie ver
eist, maar naar uitdagingen is men bij De
Hoop altijd op zoek.
In de verenigde vergadering van het Water
schap werd melding gemaakt van grote
aantallen bruine ratten die de omgeving
van Dirksland tertoriseren. Wie deze rat
ten, of muskusratten, signaleert, wordt ver
zocht dit te melden aan het Waterschap.
Deze zal dan voor bestrijding van het
ongedierte zorg dragen.
Dat kan met de meerderheden van de 'dag' ver
anderen.
Wie de geschiedenis kent, weet ook wanneer de
kerk faalde. Het kan overigens geen kwaad ook
goed te onthouden waar zij een heel positieve rol
speelde. Als dienaren falen, is nog niet gezegd
dat hun heer niet deugt
Ondanks alles, blijven wij van mening dat Euro
pa niet alleen gebaat is bij de erkenning van haar
christelijke wortels, maar nog meer bij de dienst
van Goden de doorwerking daarvan in het open
bare leven.
Donderdag 11 december a.s. worden
de plannen gepresenteerd voor de
Integrale Zoetwatervoorziening Goe-
ree-Overflakkee. De bijeenkomst
vindt plaats in het Waterschapshuis,
Dwarsweg 40 in Middelharnis en
begint om 19.30 uur; de zaal is open
vanaf 19.00 uur.
De zoetwatervoorziening op Goeree-Over-
flakkee wordt aangepast. Dat is nodig om de
kwaliteit van (landbouw)water zeker te stel
len én te verbeteren. Een en ander hangt
samen met het besluit om de Haringvliet-
sluizen op een kier te zetten waardoor het
huidige zoetwaterinnamepunt verzih. Daar
naast is behoefte aan bergings- en bufferca
paciteit voor respectievelijk natte en droge
perioden. In de afgelopen maanden zijn de
plannen voor de zoetwatervoorziening ver
der uitgewerkt. Waar mogelijk zijn wensen
en ideeën van belanghebbenden en bewo
ners in de inrichtingsplannen opgenomen.
Als het Haringvliet weer brak wordt, moet
de zoetwatervoorziening op Goeree-Over-
flakkee worden aangepast. Gestreefd wordt
naar een andere, meer duurzame manier van
waterbeheer. De Integrale Zoetwatervoor
ziening combineert daarom het beheer van
drink- en landbouwwater met natuur en
recreatie. Een duurzamer waterbeheer in de
Zeeuwse en Zuid-Hollandse Deha is nood
zakelijk om (toekomstige) waterproblemen
het hoofd te blijven bieden. Meer namurlijk
en dynamisch waterbeheer voorkomt een
verdere achteruitgang van de waterkwaliteit
en de ecologie (blauwalg, vis- en vogelsterf
te). Hierdoor kan de leefbaarheid van de
streek op termijn onder druk komen te staan.
Behalve dat het eiland er met het project een
nieuw en gevarieerd natuurgebied bij krijgt,
biedt het plan juist ook mogelijkheden voor
recreatie.
Tijdens de informatieavond op 11 december
zullen de inrichtingsplannen worden gepre
senteerd en toegelicht. Belangstellenden
krijgen volop gelegenheid om met leden van
de projectgroep Integrale Zoetwatervoorzie
ning van gedachten te wisselen. Verschil
lende bestuurders zoals mevrouw Dwars-
huis, gedeputeerde van de provincie Zuid-
Holland, en de wethouders van der Kamp en
Slootweg van de gemeente Middelharnis
alsmede de heer Goekoop, dijkgraaf van het
waterschap Goeree-Overflakkee, zullen aan
wezig zijn om vragen te beantwoorden en
uitleg te geven.
In het project werken de provincie Zuid-
Holland, Rijkswaterstaat, Deltanatuur, het
waterschap Goeree-Overflakkee, de ge
meenten Middelharnis en Dirksland en het
Zuiveringsschap Hollandse Eilanden en
Waarden samen.
www.cormelissant.nl
Autobedrijf Cor Melissant
0187-6015 98
Flakkee Caravans
0187-60 5191
Cor Melissant Tweewielers
0187-601706
2 beëdigde/gecertificeerde
makelaars/taxateurs
NVM
't Gebeurde ongeveer een maand geleden,
op Goeree-Overflakkee, en 't stond geschre
ven in SGP-blad 'De Banier'.
Loopt op een zaterdag in Stad aan 't Haring
vliet een al wat oudere boer - al in z'n goeie
pak en met pet op - pardoes en in levende lij
ve tegen niemand minder aan dan de Minis
ter van Landbouw, de heer Veerman. En ja,
wat zegje dan ineens? Minister? Hoogheid?
Excellentie? Of gewoon "m'near"? De goe
de man wist het echt niet en vroeg het de
minister zelf maar: "Meneer Veerman, hoe
moet ik u nu aanspreken? Met 'excellentie',
of 'hoogheid'of 'mijnheer' Het antwoord
van de minister zal even verbazingwekkend
zijn geweest dan de ontmoeting met zijne
excellentie zelf: "Zeg maar Kees.
COMBI
'r fefo-urvice I
OinDOtP- Wtthlraol 3S Td. (CI1I7) 6tl All U37U
Makelaarskantoor Tamboer
beëdigd makelaar/taxaleur. lid NVM
0187-476555
Altijd 60 kwaliteitsoccasions
met 6 tot 12 maanden BOVAG-garantie.
Kijk op vt^wv^^.axxiaulo.nl
of kom langs! Watertoren 25, Dirksland
Tel. 60 35 90
MAKELAARDl,
Middelharnis B.V.
Voor de koop of verlcoop van uw woning
Doetinchemsestraat 32-34, 3241 AA iWiddelhatnis
Tel. (0187) 482606
www.ope1nieuws.nl
^1^ H^ HMV w 1 www.opeinieuws.nl
Actueel Nieuws Vacotures Shop
Evenementen Infomnatie Opel Linkz
en vonzettiprekendal onz« occasions tnd. Mo
REGISTERACCOUNTANTS
Afgelopen zomer zijn op Goeree-
Overflakkee twee planten ontdekt die
daar nooit eerder voorkwamen. De zee
venkei welteverstaan en de struikaster,
een naam die speciaal ervoor verzonnen
is, want er was nog geen Nederlandse
naam voor deze Noord-Amerikaanse
plant. Goeree-Overflakkee heeft kort
om een nieuw woord veroorzaakt. Beide
zeldzame planten werden aangetroffen
in de Kwade Hoek, één van de weinige
overgebleven buitendijkse natuurgebie
den, vlakbij Goedereede. Ze kwamen er
op eigen kracht, als zaad drijvend op
zeewater, en wisten zich er voortvarend
te aarden. De man die ze aantrof is dr.
Ruud van der Meijden, planten-
taxonoom van het Nationaal Herbari
um in Leiden. Dat de zeevenkei en strui
kaster op Goeree-Overflakkee groeien,
is floristisch-wetenschappelijk nogal
belangwekkend, en dat geldt al hele
maal voor de struikaster: de vondst was
de eerste ooit in Nederland. Maar: hun
aanwezigheid verraadt tegelijkertijd
dat er iets grondigs mis is met de
wereldtemperatuur. De opwarming van
de aarde doet zuidelijke planten klaar
blijkelijk oprukken naar het noorden,
en dat is verontrustend. In Eilanden-
Nieuws een exclusieve reportage over
een opzienbarende vondst.
Voorne
Ruud van der Meijden (1945), grijs baardje,
gemoedelijk voorkomen, woont 'aan de
overkant': in Oostvoome. Decennia lang
verbleef hij in Leiden, in de buurt van het
Rijksherbarium, waar hij zich als planten-
taxonoom, vroeger 'plantensystematicus'
geheten, bezig hield met het rangschikken
van de soorten. Nog steeds is Van der
Meijden verbonden aan dit instituut, dat een
onderdeel is van de universiteit, maar het is
niet meer zijn persoonlijke leefomgeving.
Drie jaar geleden verhuisde hij naar Voorne,
een regio die hem als wetenschapper tintelt.
"Als kind zocht ik al planten", zegt Van der
Meijden, die is geboren in Rotterdam, "en
Voorne was toen een topgebied. Het is dat
nog steeds trouwens. De natuur is er zó
mooi." Door de verhuizing kwam Van der
Meijden middenin het gebied te zitten dat
hem zo jong al verrukte, en waar hij als 58-
jarige nog immer met onverflauwde passie
rondloopt. "In feite zoek ik al vijftig jaar in
Voorne."
Voorne een dynamisch natuurgebied? Wie
in de verte al die woest vlammende pijpen
ziet, krijgt toch andere associaties. Wat
maakt Voorne dan zo opmerkelijk? Van der
Meijden toont zich in zijn antwoord meteen
de toegenegen docent: "Dat weten we niet zo
goed. Zelf denk ik dat het komt doordat het
gebied niet is ontwaterd door drinkwateront
trekking. Voorne ligt in de monding van de
Rijn en de Maas, twee rivieren die voortdu
rend hun bedding verlegden, waardoor er
steeds laagjes tussen kwamen. Het feit dat de
waterhuishouding van Voorne, voor Neder
landse begrippen, ongestoord is gebleven, is
een belangrijke verklaring dat de natuur er
zo bijzonder rijk is. Plus het bodemtype.
Voorne is nat en kalkrijk, waardoor er veel
meer soorten groeien dan in een natte en
kalkarme bodera."
Snuffelen
Zijn voorliefde voor Voome heeft Van der
Meijden niet eenkennig geinaakt. Hij geeft
zijn ogen ook beroepsmatig de kost op Goe
ree-Overflakkee; sterker: overal waar hij
vertoeft, ook tijdens vakanties, kan hij het
niet nalaten een stuk grond systematisch af
Ï!SS?5S*tgg5^^^=
Ruud vwi der Meijden verkent mei enkele vrijwilligers een gebied:
"Je zit wel eens een halfuur te staren om alles te kunnen determineren"
te snuffelen op planten. Het is een ingebak
ken gewoonte, die hem tot een gezagheb
bend plantenexpert heeft gemaakt. Het
wetenschappelijke boek 'Heukel's Flora"
staat op zijn naam,
Goeree-Overflakkee is zo'n gebied waar
Van der Meijden ook al vijftig jaar trouw
komt. Uit persoonlijke nieuwsgierigheid,
maar ook in functie: Van der Meijden is -
vanzelfsprekend - aangesloten bij de Stich
ting Floristisch Onderzoek Nederland (Flo-
ron). Zo'n achthonderd actieve vrijwilligers
inventariseren op verzoek van Floron de
Nederlandse flora, op dit moment bestaande
uit circa 1400 soorten planten. De vrijwilli
gers - voor buitenstaanders klinkt dit onge
looflijk - verkennen Nederland per vierkan
te kilometer. Het land is daartoe opgedeeld
in 40.000 vakken ofwel kilometerblokken.
Elk jaar noteren zij de soorten die daar voor
komen. Hun waarnemingen, honderddui
zenden per jaar, worden verwerkt in geauto
matiseerde bestanden. Zo ontstaat een
momentopname van de Nederlandse flora,
gegevens waarmee de overheid en particu
liere instellingen perfect uit de voeten kun
nen.
Van der Meijden doet in zijn vrije tijd mee
aan zulke inventarisaties. Hij heeft dan een
zogeheten streeplijst in de hand, waarop alle
Nederlandse planten staan in hun Latijnse
benaming. "Ik loop door zo'n gebied, alleen
of met een groep, en streep alles aan wat ik
zie. Zo'n vierkante kilometer kost veel tijd.
Je zit weleens een half uur te staren, om alles
te kunnen determineren." Kruipend, lopend,
bukkend werkt hij zijn vak af. "Het schiet
niet erg op, je doet een hele dag over een
vierkante kilometer."
Van der Meijden keert steeds terug. Per sei
zoen en om de vier jaar. "In het voorjaar, de
zomer en de herfst heeft de flora wisselende
aspecten, en om die veranderingen te kunnen
registreren, moet je vaak teruggaan. Eens in
de vier jaar doe ik daarnaast een herhalings
opname, en dan zie je de grote verschillen.
Vooral in de Kwade Hoek, waar de vegetatie
nogal in beweging is."
En zo belandt hij bij die zondoorstoofde dag,
vrijdag 15 augustus. De dag dat hij zijn
legendarische vondst deed.
Boekje
Van der Meijden was weer eens 'op excur
sie', wat in floristische kringen een andere
betekenis heeft: niet zomaar wat plezierig
ronddarren, maar nauwgezet observeren.
■"4':-.-: - '*s^
B De struikaster op de Kwade
Hoek: dit is de allereerste j^
vondst in Nederland. -V& i-
Lopend door het getij dengebied zag hij het
onmiddellijk: een zeevenkei (Crithmum
maritiraum). Nog nooit was deze plant waar
genomen op Goeree-Overflakkee. "De zee
venkei is van oudsher erg zeldzaam in
Nederland. We kennen de soort al lang. De
naam staat al sinds 1825 in het boekje. De
laatste jaren is het aantal vindplaatsen echter
toegenomen. Zo zijn er bijvoorbeeld vond
sten gedaan in het noorden. Maar dit is de
eerste op de Kwade Hoek, überhaupt op
Goeree. Ongetwijfeld zullen zaden van de
zeevenkei wel vaker zijn aangespoeld bij de
Kwade Hoek. Maar toen sloegen ze niet aan,
of de plant is kort daarna weer doodgegaan."
Dezelfde dag, iets verderop, deed hij nóg een
verbazingwekkende ontdekking, veel
opzienbarender: de struikaster. "Ik reageer
de heel enthousiast. De zeevenkei is al bij
zonder, de struikaster had ik nooit verwacht.
Dit is de allereerste vondst in Nederland."
Eerlijk gezegd was het niet het woord
'struik-aster' dat hem door het verwonderde
hoofd schoot. Hij herkende de plant als de
Baccharis halimifolia. Van oorsprong is het
een Noord-Amerikaanse plant, die op een of
andere manier kans heeft gezien Europa te
bereiken. In België, wist Van der Meijden,
was de plant "op sommige plekken aange
plant, op andere plekken verwilderd". 'Ver
wilderen' wil zeggen: spontaan ontstaan op
een plek waar niet getuinierd wordt.
Hoe de zaadpluisjes vanuit België de Kwade
Hoek hebben bereikt, is niet te achterhalen.
"Ik was er niet bij," zegt Van der Meijden.
"Er zal geen mens aan te pas gekomen zijn,
vermoedelijk zijn ze aangespoeld." Zó
recent was het fenomeen struikaster zelfs in
België, dat er nog geen Nederlandstalige
naam voor bedacht was. Van der Meijden
nam daarom kort na zijn vondst contact op
met collega's van de Nationale Plantentuin
in Meise. Gezamenlijk besloten ze de plant
de 'struikaster' te noemen.
Zeldzaam als de struikaster is. Van der
Meijden houdt de lokatie niet geheim. "De
plant staat op het zandige deel, aan de water
kant, vlakbij het vogelrustgebied", vertelt hij
zonder omhaal. Op zijn GPS, een apparaatje
waarmee iemand via satellieten exact kan
uitzoeken waar hij zich bevindt, heeft hij de
coördinaten van de zeevenkei en de struikas
ter 'ingemeten'. Is hij niet bang dat onverla
ten de planten meenemen?
Hij haah de schouders op. "Mensen die
kwaad willen, komen er toch wel achter
waar de planten staan. Wij maken met enige
regelmaat mee dat mensen die hebben deel
genomen aan een excursie, stiekem terug
gaan en een plant uitgraven. Alles wat
beschermd en zeldzaam is, roept nu eenmaal
zwarte handel op."
Maar Van der Meijden stelt de oprechte flo-
risten gerust: de zeevenkei en de struikaster
staan er nog steeds, zo heeft hij onlangs
geconstateerd. "De struikaster zou in okto
ber gaan bloeien. Maar we Icregen plotseling
vorst. Toen zijn de bloeitoppen bevroren. De
plant zelf overleeft zeker." Hij keek uit naar
de bloei. "Als een plant niet bloeit, is het een
rariteit. Bovendien: om pluis te krijgen,
moet een plant uitkomen. De struikaster had
al bloemknoppen, dat duidt op bloei, maar
de vorst sloeg toe. Erg jammer, want soms
kan het wel drie jaar duren voordat een plant
op een nieuwe plek bloeit."
Heeft Van der Meijden niet te neiging om de
struikaster te plukken en toe te voegen aan
de reusachtige collectie gedroogde planten
in het Nationaal Herbarium? "Je moet erg
oppassen dat een plant die in zulke lage aan
tallen voorkomt - en dat geldt ook voor de
zeevenkei - door plukken wordt uitgeroeid.
Hij begint net, en dan zou 't gelijk weer af ge-
lopen zijn (ygrvolg op pagina 8)
