Deltanatuur ontmoet
Middelharnis: "Recreatie
Greet de Vries-Hommes, burgemeester
wordt steeds belangrijl<er voor ons eiland"
kaarten
NieUvrS XLlt ^iereiiS^cc
'Van Mendelssohn tot Bach'
in oi^elconcert door Paul Kieviet
delta natuur
'Jong Kamerkoor
Fiori Musical!'
Een advertentie in Eilanden-Nieuws heeft altijd succes
HIMKOI-niEtlVa
Adventsconcert mmv.
Bram Beekman
Met o.m. werk van een Sommelsdijkse componist uit de 18e eeuw
Over Deltanatuur
in volgende projecten
Feest is
een reden voor
Smalstads Mannenkoor
In Kapelle
4> ^J>
éS>i&tf&ilEri&»1r«i&i&<i&<&#^ii^i&«&«&<^
PAGINA?
Binnen beweegt zachtjes de lamp boven de eettafel, bulten Is het ronduit
herfst. Er staan koppen op het water in het kanaal, een kiekendief buitelt
temidden van bladeren door de lucht. Vandaag wordt de zon afgewisseld door
pittige buien, maar het licht is prachtig. "Wij zouden best wat trotser mogen
zijn op dit eiland. Op onze landbouwproducten. En ook op het landschap
met dat uitgestrekte water er omheen. Niet voor niets trekken we zo veel
watersporters."
Op haar woonboot in het havenkanaal van Middelharnis ontmoeten we Greet de
Vries-Hommes, nu bijna vijf jaar burgemeester van deze plaats. Zij combineert een
brede, streekgerichte blik met een oog voor de belangen van 'haar' inwoners.
Gedreven bespreekt ze de perspectieven voor Goeree-Overflakkee.
'■■■i-'iïM Greet de Vries-Hommes vindt het
haar taak om de verschillende
belangen die er op het eiland
zijn naast elkaar te zetten.
Zonder dat er één overheerst.
"Daarom ben ik naast
burgemeester ook lid van de
stuurgroep Deltanatuur."
Ze noemt het een lidmaatschap
'zonder last of ruggespraak'.
Een ruim mandaat en een blijk
van vertrouwen van haar vier
collega-burgemeesters op het
eiland. Verder heeft Greet de
Vries-Hommes het initiatief
genomen voor een werkgroep Deltanatuur. Daarin bracht zij de verschillende
belanghebbenden bij de plannen en de projecten bij elkaar.
"Deltanatuur is een mooi project. Een prachtige gelegenheid om natte natuur terug
te krijgen die in de loop der jaren is verdwenen door inpolderingen."
Ze weet dat niet iedereen het daar zonder meer mee eens is.
"Als het je levenswerk is, als je al generaties lang in een polder boert of als je er
net gestart bent, dan wil je deze veranderingen natuurlijk niet."
Toch vraagt ze van de mensen op het eiland om de zaken van verschillende kanten
te bekijken. Het eiland heeft immers maar een paar economische dragers en de
landbouw is er één van. Alle dragers moeten worden betrokken, naast de landbouw
ook de diensten en recreatie.
"Deitanatuur raakt alle drie. Zeker als je daar ook het Kierbesiuit bij betrekt.
De afdamming na 1973 bracht veel ruimte voor de landbouw door nieuwe polders
met goede grond en ruim zoet water Tegelijk was het een aanslag op de natuur.
Als we dat een beetje kunnen terugdraaien... Kijk eens naar de Oosterschelde, dat
is een mooi voorbeeld van hoe het kan worden als de Haringvlietsluizen op een
kier gaan!"
Natuurlijk, de burgemeester wil dat er goed wordt gelet op de belangen van de
agrarische bedrijven.
"Als het Haringvliet zout wordt, moeten we zoet water organiseren. De boeren mogen
geen nadeel ondervinden - en dat hoeft ook niet." Ze kijkt graag naar het waterschap,
want anders dan andere waterschappen zegt het geen nee tegen een gedeeltelijk
zout Haringvliet. "Maar tegelijk dringt het wel aan op een goede alternatieve
zoetwatervoorziening. Met bijbehorende financiële bijdrage door het Rijk!"
Maar je moet breder kijken. Want als het goed wordt aangepakt, bieden deze
veranderingen ook andere economische kansen.
"Recreatie is nu al belangrijk voor ons eiland en wordt in de toekomst nog veel
belangrijker. Wil je groei in deze sector mogelijk maken, dan hoort daar
natuurontwikkeling bij en een goede waterkwaliteit."
Nu is, meent de burgemeester, de veerkracht van de streek en het water wel zo'n
beetje opgebruikt.
"Dit jaar is voor het eerst blauwalg geconstateerd in het Haringvliet. Dat is erg
bedreigend. Van het Volkerak zeggen de watersporters nu al 'dat je er snel
doorheen moet'. Het is geen water waar je als watersporter graag komt."
Het was afgelopen jaar zo tobben met de waterkwaliteit dat je niet eens kon
zwemmen. Bovendien bedreigt dit ook de binnendijkse waterkwaliteit. "Je kunt het
vieze water niet inlaten en het veroorzaakt lege stranden aan verlaten zeilwateren."
Stel je eens voor dat blauwalg structureel het Haringvliet verziekt! "Als zo'n imago
aan het Haringvliet gaat kleven dan kost dat bezoekers, passanten en ankeraars.
En uiteindelijk bedreigt het ook de zoetwaterinname." Dus, afgezien van het zout,
komt een duurzamer waterbeheer op lange termijn toch de waterkwaliteit ten goede.
Natuurlijk, zegt de burgemeester, ook zij heeft zorgen over de financiële haalbaarheid
van alle plannen. Daar moet hard aan getrokken worden bij het Rijk.
"Maar het Kierbesiuit is goed voor de streek en zeker geen speeltje van Rijkswaterstaat."
Ook de landbouw zal profiteren van een nieuwe zoetwatervoorziening tussen het
Zuiderdiep en gemaal koert.
"Als die er met een rijksbijdrage komt, is verzilting geen probleem. Er is tot ver in de
toekomst een goede kwaliteit zoet water, 's Zomers voldoende voorraad en in natte
tijden bergingscapaciteit. Iedereen herinnert zich nog de natte jaren 1998 en 1999.
En als je hem laat meanderen in een brede streek groen dan profiteren natuur en
recreatie mee."
Het wordt tijd voor een kijkje op het havenhoofd. Via de loopplank bereiken we de
havenkade. De sluisdeuren zitten dicht, want er is hoog buitenwater
Via het bruggetje gaan we naar de overkant van het kanaal. In het brugwachtershuisje
is het druk, de kleine industriehaven en de pleziervaart zorgen voor toeloop.
Zo is er voor elk wat wils op en rond de Noordrand van Goeree, vindt de
burgemeester en met een grote armbeweging wijst ze naar de Meneersche Plaat.
"En dit is voor mij een voorbeeld van Deltanatuur," roept Greet de Vries-Hommes
tegen de wind. De Meneersche Plaat is op zich klein en ruig begroeid.
Daarachter liggen de Westplaat Buitengronden, nu nog een kale vlakte, maar
straks is dit een groot aaneengesloten natuurgebied. "Ruig, robuust en voor dieren,
planten en mensen een waar toevluchtsoord."
Om even weg te zijn uit de drukte.
In het landschap zien we de
verschillende belangen terug.
Naast ons ruige natuur, in de
verte de strakke dijk met hoge
bomen en windturbines.
Aan de overkant de uitlopers
van de Randstad. De hoge
pijpen van de Botlek zitten
ingeklemd tussen de grijze
hemel en het onstuimige
groene Haringvliet. Een klein
motorbootje met een witte snor
bokst op tegen de wind.
West-Nederland verstedelijkt in hoog
tempo. Er is behoefte aan natuur voor
ontspanning en ruimte voor
waterberging. De deltawerken hebben
voor veel veiligheid gezorgd. Dat zal ook
zo blijven. Er is echter ook een keerzijde
aan de indamming: veel kenmerkende
getijdennatuur ging verloren.
Daarom is het project Deltanatuur
gestart, voor mens, dier en plant.
In KtiuriAVLTO, ■■tancriappan ar
Overheden en maatschappelijke
Organisaties werken in Deltanatuur samen aan de ontwikkeling van robuuste,
waterrijke natuur in de mondingen van Rijn en Maas. Als de zeearmen weer
open zijn, kan ecologie zich herstellen.
Planten en dieren die bij getijdengebieden horen, komen terug als rond 2010
samen met de streek zo'n 3000 hectare nieuwe natuur is gemaakt in de
Zuid-Hollandse Delta.
Samen met de streek betekent: elkaar opzoeken. Daarom publiceert
Deltanatuur over een aantal ontmoetingen met betrokken streekbewoners.
Wat vinden we eigenlijk van Deltanatuur? Gaan de plannen niet ten koste van
de veiligheid in het gebied? Blijft er wel ruimte voor de boer? Mogen we straks
die gebieden nog wel in?
Reageren op Deltanatuur?
Of wilt u Deltanatuur ook wel eens ontmoeten?
Stuur dan een email naar deltanatuur® lnvzw.aaro.nl
of bel naar 078 - 63 95 467
Na het eerste succesvolle project bereidt het
jong kamerkoor zich nu voor op het kerst
project. Op het programma staan veel a
capella werken. Uitgevoerd worden o.m.
'Hodie beata virgo' en 'Ab Oriënte' van
Sweelinck, werken van Dering.Vitoria,
Schutz, verder ook werk uit de 19e en 20e
eeuw zoals 'A spotless Rose' van Howells
en de 'Quatre motets pour les temps de
Noël' van Fr.Poulenc. Door het programma
heen zitten een aantal aantrekkelijke carols
verwerkt en is ruimte voor samenzang. Het
repertoire van het kerstproject zal twee keer
uitgevoerd worden, één keer in Middelhar
nis en de andere keer in Zierikzee.
In het nieuwe project dat men in 2004 hoopt
te starten staat Engelse muziek door de eeu
wen heen op het programma: het 'Laudibus
in Sanctis' van Byrd waarin o.a. de cimbalen
vocaal ritmisch worden uitgebeeld, 3 wer
ken van Purcell, het ijle 'Misere mei' van
Allegri, dan het romantische madrigaal 'Lay
a Garland' van Pearsall, en tenslotte het
(protestanse) impressionistische 'Requiem'
van Howells. Zangers met een uitstekende
stem en veel motivatie kunnen contact zoe
ken met de dirigent Sietse van Wijgerden,
(tel. 0187-601 605). Welke kom zijn een
lage bas, een tenor, en een lage alt. Het koor
biedt de mogelijkheid voor mensen om zich
steeds verder te ontwikkelen en zich te laten
prikkelen met nieuw uitdagend repertoire.
Gebr. de Waai
Drukkerij
Sommelsdijk
(0187)47 10 20
algemeen®
gebr-dewaal.com
Zaterdag 27 november geeft het Smalstads
mannenkoor uit St. Maartendijk een concert
in de Hervormde Kerk van Kapelle. Uit het
brede repertoire van het mannenkoor staat in
dit concert de muziek bij de adventstijd en
kerst centraal. Het koor wordt op orgel bege
leid door de bekende organist Bram Beek
man uit Middelburg, die ook solowerken
voor orgel zal spelen.
Het rijke repertoire en het hoge niveau van
koor en organist staan garant voor een boei
end concert.
Aanvang 20.00 u. Entree 8,- (CJP en 65-h
6,-). Kaarten reserveren kan per telefoon:
(0113) 343879 of 343246, of per e-mail:
concerten@hervormdekerk-kapeUe.nl.
ifi
i&
De afgelopen weken waren heel druk
in De Dierenstee, de hondenkennels
vol, de kattenkamers vol, veel konij
nen, cavia's, etc. Maar gelukkig zijn
wij er in geslaagd om voor de meeste
dieren een nieuw tehuis te vinden.
Ook honden en katten die al een flin
ke tijd bij ons waren, zijn geplaatst.
Wij kunnen even uitrusten.
STICHTING
DIERENBELANG
HOEKSCHE
Nu vragen wij uw aandacht voor katten die WAARD
samen bij ons zijn gekomen, of samen zijn
gevonden en ook echt samen geplaatst moeten worden. Het zijn ech
te stelletjes en wij willen ze ook niet scheiden. Dus als u belangstel
ling hebt, dan graag voor twee katten.
QU en IX zijn aparte
namen voor twee dood
gewone katten. Qu is
een rood-witte kat van
ruim 8 jaar, een echte
schootkat die graag bui
ten komt, hij is niet
gewend aan kinderen en
bang voor honden. Qu
heeft dieetvoer. lx is een
cypers-witte poes van
ruim 8 jaar, lief voor
kinderen en bang voor
honden. Het is ook een
echte schootkat. Twee
lieve katten die altijd
samen zijn.
Simba en Nala zijn ook
een stelletje. Simba is
een rood-witte kat van
ruim 5 jaar en Nala is
een wit-rode poes van
ruim 5 jaar. Deze dieren
houden van een rustig
huis, zijn hef voor kin
deren, zijn niet gewend buiten te komen en komen niet op schoot.
Simba en Shelly zijn twee zwarte dames van 4 jaar, ook niet gewend
om buiten te komen en aUebei bang voor kinderen. Graag voor deze
twee een rustig gezin.
En dan Gert en Hermien, allebei twee jaar en samen het huis uitge
zet, dat schept ook een band. Gert is cypers-wit, een vriendelijke kat,
en Hermien is cypers-rood, ook een vriendelijke poes.
Heeft u belangstelling voor deze katten, komt u dan eens bij ons kijken:
Ons adres: Groene Kruisweg 14a te Numansdorp. Tel. (0186)
655150.
Onze openingstijden: maandag t'm zaterdag vanaf 11.00 tot 16.00
uur. Website: www.dierenstee.nl.
Op D.V. zaterdag 29 november, 's
avonds om 8 uur, hoopt organist Paul
Kieviet te concerteren op het prachti
ge Meere-orgel in de Hervormde
Kerk te Sommelsdijk in een program
ma met als thema 'Van Mendelssohn
tot Bach'. Voor dit concert heeft hij
een bijzonder aantrekkelijk program
ma samengesteld met bekende èn
onbekende orgelmuziek. Er zit zelfs
Sommelsdijkse muziek tussen!
Lange tijd was de gangbare gedachte dat er
tussen Bach (1685-1750) en Mendelssohn
(1809-1847) op het gebied van de orgelmu
ziek niet veel bijzonders valt te beleven.
Tóch blijkt de laatste tijd steeds meer, hoe
veel fraaie orgelmuziek in de periode daar
tussen is geschreven. Intussen is het wel heel
zinvol om eens te kijken naar Bach èn Men
delssohn, in verband met elkaar. Bekend is
de herontdekking door Mendelssohn van
Bachs Matthëus-Passion, die hij als jonge
man voor het eerst weer utivoerde, nadat
deze lange tijd onder het stof had gelegen.
Als één van de orgelvütuozen van zijn tijd
heeft Mendelssohn - vooral in Engeland -
veel Bachconcerten gegeven. Zijn tante had
nog van één van Bachs zonen - Carl Philipp
Emanuel - les gehad. Felex Mendelssohn
was bovendien een verwoed verzamelaar
van originele Bach-handschriften. En ten
slotte - en dat is interessant voor het concert
- Mendelssohn was al heel jong bezig met
het schrijven van eigen stukken naar de stijl
van Bach...
Voor het concertprogramma is gekozen voor
een opzet 'Van Mendelssohn tot Bach' -
terug in de tijd dus.
Allereerst van Mendelssohn diens Choral
mit Varlationen 'Wie gross ist des
Allmachtgen Güte', geschreven in de jaren
1821-1823. Precies tegelijk met het ontstaan
van het Sommelsdijkse orgel (1821).
Het is één van de vroegste werken van de in
1809 geboren Mendelssohn. Er is duidelijk
invloed van Bach. Het Ued is bij ons heel
bekend: '"k Wü U, o God, mijn dank beta
len.Het Andante, ook uit dezelfde tijd, is
meer romantisch van karakter, een mooie
■~Rondo Allegretto
sfeer spreekt er uit. Bijzonder interessant is
zijn Fantasia in g, eveneens op veertienjari
ge leeftijd gecomponeerd. Overduidelijk
geïnspireerd door Bachs beroemde Fantasia
m g (BWV 542). Evenals bij Bach horen we
ook hier grillige ritmes, spannende modula
ties, recitatiefachtige gedeelten, kortom: een
uitzonderlijke rijkdom aan expressie. Intus
sen is het grote voorbeeld - Bach - onover
troffen aan retorische zeggingskracht! Daar
om hoort u na Mendelssohn nu ook Bachs
Fantasia uitvoeren. Uiteraard niet om daar
mee de zeer begaafde jonge Mendelssohn te
diskwaUficeren!
Was de muziek van de jonge Mendelssohn
sterk op Bach gericht, dat geldt zéker niet
voor de Sonate in C van Jan Robbers
(1753-1830).
Wie was Jan Robbers? In 1753 werd hij
geboren in Sommelsdijk. Op 18-jarige leef
tijd ging hij naar Rotterdam, waar hij klok
kenist werd van de Laurenskerk. In 1778
werd hij ook organist van dezelfde kerk.
Beide functies heeft hij vervuld tot zijn dood
in 1830. Bij de bouw van orgels trad hij op
als keurmeester. Hij publiceerde sonates en
sonatines voor clavecimbel of piano. Ook o
phet orgel van Robbers geboorteplaats
komen ze prachtig tot hun recht! Binnen het
concert is deze 'Sommelsdijkse" muziek uit
de tijd 'tussen Bach en Mendelssohn' een
prachtig voorbeeld van de elegante, lichte
muziek van de tijd rond 1800.
De twee Fuga's van Carl Philipp Emanuel
Bach (1714-1788) staan weer een generatie
dichter bij Bach zélf: de componist is diens
tweede zoon! Ook deze fuga's zijn heel inte
ressant: duidelijk geïnspu-eerd door het
vaderlijk voorbeeld, maar toch weer heel
anders; soms komt zelfs Jan Robbers - als
het ware - om de hoek kijken!
Tenslotte Johann Sebastian Bach zelf
(1685-1750). Omdat de zondag na het con
cert de eerste zondag van het kerkelijk jaar is
- de eerste Advent - bevat het programma
twee van zijn onvergetelijke grote advent-
koralen: 'Nun komm' der Heiden Hei
land' (BWV 659) en 'Valet will ich dir
geben' (BWV 736). Bij ons bekend als
'Kom tot ons, de wereld wacht' (in de lut
herse traditie hèt lied voor deze zondag) en
'Hoe zal ik U ontvangen'. Beide voorafge
gaan door een koraalzetting van Bach zelf,
genomen uit de Cantates.
Het slotstuk is een monument, een groots
muzikaal bouwwerk: de Ricercare uit het
'Musikalisches Opfer' (BWV 1079). Een
doorwrochte zesstemmige fuga zoals alleen
Bach kon maken. Het thema hiervan kreeg
hij aangereikt door Koning Frederik de Gro
te van Pruisen, toen Bach hem bezocht
(1747). Indrukwekkend stuk!
Paul Kieviet studeerde aan het Rotterdams
Conservatorium de hoofdvakken Orgel
(Docerend Musicus en Uitvoerend Musi
cus), Kerkmuziek en Theorie der Muziek.
Sinds 1984 is hij vaste bespeler van het Mee
re-orgel in de Hervormde Kerk te Sommels
dijk. Sinds 1990 daarnaast van het grote
Leeflang-orgel in de Hervormde Kerk te
Middelharnis. Als kerkmusicus is hij in het
bezig van de eerste graads bevoegdheid.
Rond de beide orgels bouwde hij een bloei
ende lespraktijk op. Vele jongere en oudere
organisten werden door hem opgeleid. Vele
leerlingen behaalden prijzen op regionale en
nationale concoursen. Als docent muziek
theorie is hij verbonden aan de Muziek
school Goeree-Overflakkee. Hij gaf vele
concerten, ook voor de radio (NCRV en
EO). Eerste prijswinnaar werd hij oip het
Nationale Orgelconcours te Leiden (1985).
Hij studeerde improvisatie, o.m. bij Klaas
Bolt aan de Internationale Zomeracademie
te Haarlem.
U bent hartelijk welkom op 29 november in
de Sommelsdijkse kerk. De toegang is uw
gift aan de uitgang.
