GEZOND WEL Orgaan- en weefseldonatie: Een cadeau voor het leven Wêêr je niejt oover docht dat hut bestong Fietsers op provinciale weg verwaciit? Flakkeese doelen oogsten che ques tijdens Flakkees festival Verkoping vrouwenver. Ger. Gem. Middelhamis Op zun Oudurps schreeve Weetje nog wel. EIIAIUBf-niEUWS Jannet Ringelberg en Zwaantje Raukema-Heering exposeren te Oostvoorne EIIAI1DEn.l1IEUW5 N N H H H H H H H H N H N H N H N N H H H H N H N H H H M H N H N N Probleemloos borstvoeding geven P.V. De Luchtbode Damvereniging 'Dirksland' Uitslagen van 3 november Lezers van weten het BETER. Vele weefsels en organen Misverstanden Donorregistratie Geloof en donatie ki Informatie f^ PAGINA 9 VRUDAG 7 NOVEMBER 2003 Tijdens het Oogstfeest, zaterdag 1 november jL, namen Jolijn Kamphuis en Kees Dörr beiden een cheque in ontvangst voor hun goede doei. Kees Dörr ontving een cheque van 2.500,- voor een til-lift in de valiantiewoning voor gehandicapten van de Lionsclub. Jolijn Kamphuis, gespecialiseerd oncologieverpleegkundige van het Van Weel-Bethesdaziekenhuis, kon een cheque van 5.000,- mee terugne men naar het Dirkslandse hospitaal. Het ziekenhuis heeft een speciale ruimte ingericht voor mensen die een dagbehande ling moeten ondergaan. De behandelaars, de mensen van het oncologieteam, vinden daar bij een huiselijke omgeving erg belangrijk. Er zijn inmiddels comfortabele stoelen aan geschaft, maar de ruimte is nog te klinisch. Met een deel van de opbrengst van het Oogstfeest kan het oncologieteam nu de ruimte verder gezellig aankleden en inrich ten om op die manier mensen die een dagbe handeling moeten ondergaan een steuntje in de rug te bieden. De Lionsclub Goeree Overflakkee zet zich al jaren in voor het beheer van twee aange paste vakantiewoningen, waar gehandicap ten en hun familieleden tegen een niet-com- mercieel tarief gebruik van kunnen maken. Recent zijn de twee woningen 'ingeruild' voor één ruime volledig aangepaste woning. Daarbij was o.a. dringend behoefte aan een speciale til-lift voor de badkamer, zodat deze ook door rolstoelgebruikers kan worden benut. Dankzij de vele Flakkeese sponsors en een groot aantal gasten, dat zich het traditionele oogstmaal in 't Fort goed lieten smaken, kon Bram Roos namens de gezamenlijke servi- ceclubs van Goeree-Overflakkee de twee cheques met fraaie bedragen overhandigen aan de vertegenwoordigers van de beide goede doelen. De leerlingen van de Groene School Som- melsdijk hebben met hun speciale herfst- stukjes in kalebassen voor een sfeervolle aankleding van 't Fort gezorgd. In de hal werden de sponsors door middel van een doorlopende presentatie van hun bedrijfslo go's, afgewisseld met dia's van de goede doelen, bedankt voor hun steun. De combinatie van feestelijke ingrediënten, veel gasten en trouwe sponsors zorgden voor een geslaagde editie 2003 van het Oogst feest! HERKJNGEN Op 14 en 15 november organiseert P.V. De Luchtbode weer haar jaarlijkse grote ten toonstelling voor vlieg- en showpostduiven in verenigingsgebouw Ons Huis. Er zijn mooie prijzen te winnen met de dui ven en op het rad van avontuur. De zaal is open op vrijdag vanaf 19.00 uur en zaterdag vanaf 16.00 uur. De toegang is gratis. Inschrijven of inlichtingen bij: C. Logmans, tel. (0187) 669762. Afdeling 1: Joh. Wolfert - H. Keuvelaar1 - 1 Jac.Wolfert-D. Wolfert1 -1 M. van 't Geloof - W. Knöps3 - O Afdeling 2: W. Nieuwland - A. LosO - 3 C. v. d. Kroon - J. v. d. Groef1 - 1 M. Poortvliet - W. Stolk1-1 H. de Munck-J. Knöps1 - 1 Aan de Hoflaan 7 te Oostvoorne expo seren van 13 tot en met 15 november tussen 11.00 en 17.00 uur Jannet Rin gelberg en Zwaantje Raukema-Hee ring hun werk. Zwaantje en Jannet zullen deze drie dagen aanwezig zijn om hun werk eventueel toe te lichten. Het atelier aan de Hoflaan is een initiatief van de Businessclub Westvoome en werd 6 juni 2003 officieel geopend. De Hoflaan is gelegen in het gezellige cen trum van Oostvoorne, tegenover de VVV en de bibliotheek met ruime parkeergelegen heid. Voor de wandelliefhebbers is er gele genheid in het nabijgelegen Mildenburgbos een wandeling te maken. Zwaantje Raukema-Heering, opleiding HBS-b en de toenmalige Kweekschool schildert al sinds 1994 bij kunstschilder Ha- rald J. Jassoy uit Goedereede en had ook twee jaar les bij Ruud van den Bosch. Ze heeft inmiddels haar eigen vorm gevonden en Jassoy karakteriseert haar werk als inge togen en persoonlijk. Andere vormen van haar creativiteit zijn onder andere boekbin- dingen en papierscheppen. Eerder exposeerde ze in FysioActief, prak tijk voor fysiotherapie, manuele therapie en sportfysiotherapie in Ouddorp en ontving ze de aanmoedigingsprijs van het Meekrappro- jekt 2002 op Goeree-Overflakkee. Jannet Ringelberg schildert in haar vrije tijd naast haar werk als fysio-manueeltherapeut. In 2001 had ze les van Suzan Offereins, kunst- en portretschilderes in Middelhamis. Daarna is ze haar eigen stijl gaan zoeken. Haar werk kenmerkt zich door het spel van licht en schaduw toegepast op figuren en mystieke ruimtes. Iedereen wordt van harte uitgenodigd de expositie te bezoeken. Op zaterdag 8 november hoopt de vrouwen vereniging van de Ger. Gem. te Middelhar- nis haar jaarlijkse verkoping te houden. Er is weer van alles te koop: Mooie handwerkartikelen en creatieve cadeauartikelen, oliebollen, bolussen, fruit, kaas, appeltaart, planten, boeken, advocaat en nog veel meer. De vrouwenvereniging nodigt u hartelijk uit om naar de verkoping te komen. Drink gezellig een kopje koffie of thee, met wat lekkers erbij. Met wat u koopt steunt u het werk van de zending en andere goede doelen. De verkoping begint om 9.30 uur en duurt tot 13.00 uur. Hartelijk welkom in het verenigingsgebouw, Chr. de Vrieslaan 40 in Middelhamis. Gezondheid en Welzijn op de Zuidhollandse eilanden Jaarlijks wachten ruim 1.400 men sen op het verlossende bericht dat het langverwachte donororgaan ein delijk beschikbaar is. Voor velen van hen duurt dat wachten erg lang, vaak zelfs te lang. Het grote tekort aan donoren van organen en weefsel zorgt ervoor dat niet iedereen op tijd die hulp kan krijgen die hij nodig heeft om het leven weer draaglijk te maken. Of überhaupt om te leven. Vaak is er niet tijdig een donororgaan beschikbaar om het leven van een patiënt te redden. Over donor- en weefseldonatie wordt heel verschillend gedacht. Voor de één is het een vanzelfsprekendheid om na het over lijden organen ter beschikking te stellen. Een ander vindt het onderwerp onbe spreekbaar. Velen hebben er nog niet zo over nagedacht (de dood is iets dat ver weg is) of staan er in principe wel positief tegenover maar hebben nog niets vastge legd. Donorschap is van alle leeftijden. Iedereen van O tot ongeveer 80 jaar kan in principe donor worden. Of iemand ook daadwerkelijk donor wordt, wordt door verschillende factoren bepaald. Het mo ment, de oorzaak en de plaats van het overlijden spelen daarin een belangrijke rol. Ook de lichamelijke conditie van de donor en de kwaliteit van de organen en weefsels hebben een invloed op het besluit of iemand als orgaandonor kan die nen. Het uitsluiten van risico's voor de ontvan gene staat hierbij voorop. Voor bepaalde organen wordt dan ook een leeftijdsgrens aan de donor gesteld. Zo zal iemand van zeventig jaar neit meer als hartdonor kun nen dienen, maar zijn bijvoorbeeld de hoomvliezen en de huid nog goed bruik baar. Bij donatie gaat het om meerdere weefsels en organen. Ook mensen die zelf een ziek te hebben kunnen zich daardoor toch als donor aanmelden. Mocht door ziekte of het daarbij behorende medicijngebruik het ene orgaan zijn aangetast, dan blijven vaak nog andere organen en weefsels over die wel ia aanmerking komen. Organen die getransplanteerd kunnen worden zijn hart, nieren, lever longen en de alvlees klier. Bij weefsels gaat het om hoomvlie zen, hartkleppen, bloedvaten, huid en botweefsels (inclusief pezen en kraak been). Anders dan bij bloed worden organen en weefsels pas na het overlijden gedoneerd. Dit gegeven zorgt ervoor dat het misver stand zou kunnen ontstaan dat artsen iemand te snel hersendood verklaren. Deze gedachte is absoluut onterecht. Het hersendood verklaren van een patiënt is aan strikte regels gebonden waaraan elk ziekenhuis meewerkt. Ook mag de arts op zijn vroegst enkele uren voor het vaststel len van de dood het donorregister raadple gen. Daarbij moet duidelijk zijn dat het overlijden onafwendbaar is en dat de mogelijke donor binnen afzienbare tijd zal sterven. Een ander veel voorkomend misverstand is dat een orgaan- of weefseldonor niet meer opgebaard kan worden. Het uitne men van de organen gebeurt echter met zorg en respect voor de overledene, waar bij niet in het gezicht of de handen gesne den wordt. Het lichaam kan dan ook wor den opgebaard, waarna de begrafenis of crematie op het gebmikelijke tijdstip kan plaatsvinden. Sinds 1998 geldt de Wet op de orgaando natie. Iedereen van twaalf jaar en ouder kan zijn wensen voor orgaan- en weefsel donatie centraal laten vastleggen in het Donorregister. Voor jongeren onder de achttien geldt dat naast de eigen keuze ook de ouders hierin zeggenschap hebben. Door het invullen en opsturen van een donorformulier naar het Donorregister U zorgt iemand ervoor dat zijn wil met f\ betrekking tot het donorschap (positief of ii negatief) duidelijk bekend is voor artsen en nabestaanden. Wie zijn besluit niet laat M registreren legt de beslissing neer bij de j nabestaanden. Voor nabestaanden die net geconfronteerd werden met het overlijden u van een dierbare is het haast onmogelijk n om daarin een verstandelijke keuze te U maken. Door emoties overmand en door M de onduidelijkheid over wat de overledene Li zelf had gewild valt het voor hen erg moei- J lijk om toestemming voor donatie te U geven. Hiermee wordt gelijk het belang i van een goede registratie duidelijk. f\ Het formuHer voor donorregistratie biedt de u mogelijkheid om een aantal specifieke wen- f\ sen aan te geven. Zo kan het zijn dat iemand U besluit om een aantal specifieke organen te doneren, maar hever niet wil dat ook hui- dweefsel na het overUjden wordt weggeno- men. Alleen die organen waarvoor op het H formulier toestemming is verleend kunnen i j worden getransplanteerd. Wijziging van de j\ registratie kan op elk gewenst moment. Op u het moment dat een gewijzigde registratie f\ bij het Donorregister biimenkomt, wordt de Li vorige direct geblokkeerd en wordt de nieu- H we registratie vastgelegd. ki Alle grote wereldgodsdiensten staan in ij principe overwegend positief tegenover f^ orgaan- en weefseldonatie. Gevoelens van U solidariteit en naastenliefde zijn daarbij n belangrijke overwegingen. Toch hechten U ook vele godsdiensten waarde aan de inte- griteit en onschendbaarheid van het li- H chaam. Ook opvattingen omtrent weder- V. opstanding en reïncamatie hebben een M invloed op het donorschap. Sommige u kerkgenootschappen of groeperingen zijn f\ principieel tegen het afstaan en ontvangen ki van organen en weefsels. Het is dan ook n van belang dat iedereen vanuit de eigen ki geloofsbeleving een keuze kan maken. Donor worden büjft een hele persoonUjke f\ keuze. Deze keuze, positief of negatief, U zal pas dan genomen kurmen worden als men goed geïnformeerd is. Voor uitge- ki breide informatie (in verschillende talen) kunt u contact opnemen met de Stichting U Donorvooriichting SDV), Postbus 764, 1200 AT in Hilversum. Het telefoonnum- H mer is (035) 6460846. !1 Op www.donorvoorlicbting.nl vindt u ook f\ belangrijke informatie die u kan helpen bij U uw keuze. f\ Kiek mar us om je heene, al is hut ieerst mar bie je eige in huus. Dêêr stóö noe diengen wêêr je zoeo'n ruum vuufunvuuftug jaer èlee hut bestóon niejt van of wist. In al wist je van inkele diengen dat ze al wel bestonge, we konne ze doeodgeweun niejt koape om datje ouwelui hut geld ur niejt voor hoa. Wat hoa mun in dien tied eigeluk voor spullen in huus? Eeten kooken dee ze op un driej- of vierpitter, mit un krante oover de pannen heene om de waermte zoeo veel meugeluk te benutten. Trouwens hut valt me achterof nog mee dat dêêrdeiu- eigeluk noeojt brand is ontstóó. Koffie zette dee ze mit de pruttel- pot. Om de was te strieken, moste de striek- iezers op hut formuis opèwaermd woore. 's Winters stong dur altied un ketel mit waeter op de slee van de kachel, want dan hao je altied hieet waeter bie de hand. Degêênen die zun radio niejt in dun oorlog bie de Duusers in èleeverd hao, konje oak telle. Dan waere dur nog zat die buute of in de schuure amper elektries licht hao. Inkele meansen beschikkende toe oover un tille- foon. Hut prebleem was dat je eigeluk gêên means kon belle, want wie hao dur noe un tillefoon? Of in toe dee mun moewder dan us naer dur zuster Dit Schelhaes-Speé bellen, of heur bellende naer uus, (mun ome was nae- meluk in Broek op Langendiek burgermees ter in hao zoeodoende oak un tillefoon). Dat was eigeluk alius wat we toe an gemakken in huus hao st66, mar hut was wel un gezellu- gen tied. In we hao toe oak nog wat voor mekaore oover. Mar in de jaeren eind veertug begin vuuftug wiste we niejt dat we nog us de heedendaeg- se spullen zouwe koape. Zoeoas un ofwas- mechiene, elektries striekiezer, volautoma- ties wasmechien, wasdroager, elektriesede- ken, miksur, koffiezetapperaat, koelkasse, diepvriezer, CD-speelur in niejt te vurgeeten un stofzuuger. Dat is nog mar un greep uut de diengen voor wat hut huushouwen betreft. Hut is voor de huusvrouwen vandae- ge an dun dag hêêl wat minder zwaer werk mit al deeze apperaaten dan voor uuze moewders net nae dun oorlog. 's Maendagsoggens, eigeluk was hut nog nacht, wier hut fornuis anèmaekt in wier de wasbus op hut fornuis èzet om de was ieerst te kooken. Dêêmae wier dan vurvolgens mit un borstel in groennezieepe op hut wasbord hut wasgoewd uutèschuurd. Degeenen, mar dat waere dur niejt veel die toe al un houte Velo wasmechiene hoa, moste die zeeker in de zeumer 's zaeterdags al mit water zette zoeodat hie wêêr dicht zwol. Want aors liep hut waeter dur an alle kanten uut. Zoeo was de kuupe in un weeke tied èkrompe. Mar wie van uuze generaories hoa toe al èhaord van plestiek, radar, kopieërapperaat- en, bandrecordurs, teeleviezies ,vidioos, bal pennen, scankassas in de wienkels, leezer- straelen, kompjoewters, magnetrons in air co, om mar us wat heedendaegse diengen te noemen. Oover de anschaf van un auto durf de je hêêlemaele niejt te dienken, want iede- rieen vurplaetste zun eige op de fiets, of je gieng laope. Mar dêêr kwam toch in de begin jaeren vuuftog zachiesan vm-anderieng in. De inrichting van un huusicamer tussen 1945 m yv.ii. Want de Solex in de Berini (hut eitje voor op je fiets) deeje dur intree in wier zoeodoende haest gemieemgoewd. De bromfietsen wiere dan ook luukser, zoeoas de Sparta, Betavus, NSU, Puch in de Zundap. Mit deeze brom mers kon je oak harder rieje. Hut antal autoo's op durp kon je op je haon telle toet begin zestug. Nae dien tied wier de auto betaelbaer voor eigeluk de mêêste meansen. Un Fort Cortina bie Witvliet (Theo Soete- man) kostende toe nieuw 5.555,-. Wie wat voordieelluger uut wouw weeze kocht bie Pesch voor net nog gêên 4.000,- un Renauh 4, of bie Blokland in Menheersen un Dafje. Hiermit mocht je naemeluk oak zon- ger riebewies rieje, as ur dan mar un bord van 20 km op zat in 'n hierop ofèsteld was. Voor un liter beziene most je toe 0,35 beta- ele. Jantje van dun Boagert uut Sommerdiek dee toe goeoje zaeken, want lederen dunderdag kreeg un wêêr nieuwe klanten op de beurs om autorieles te neemen. Om un uure mit un luukse auto te lessen was je 8,00 kwiet in voor de vrachtwaegen (un Opel Blits) ƒ10,00. Laeter kwam dêêr Cris Demoewt in Mark van hut Geloof bie, zoeodat je oak op Oudurp kon lesse. Mar oak in de landbouw bleef dun tied niejt stille stöó. Want net voor de ramp waere dur al un stik of wat boeren die un grieze Ferguson anèschafd hao. Nae de ramp kwam dit eigeluk wel in un stroam- versnellieng, zoeodat de paerden as trekdier van lieverlee uut de polders verdweene. De korenmaojer in hut dorsmechien moste plek ke maeke voor de zelfriejende raaojdorsser, hut suukerpeespaetje voor de peeroeojer, ieerst ieenrijug, teegenwoordug al zesrijug. Mot je ze teegenwoordug zieje ploege mit trekkers wêêr in de cabine airo in un radio zit, dur bin dur zelfs al mit vier- in zesschar- ren. Hut aerpelriekje zal dan bie dien in geenen nog wel gebruukt woore om de ieer- ste vroeg aerpels uut te doewen, of om un bos kweeken uut dun hoeojkant te halen. Un houtewasmechiene mit un vringer, mar deeze wasmechiene most wel mit de hand anèdreeve woore. Mar voor de winteraerpels komt ur wel un loeonwearker om ze dur eeven voor je uut te riejen. Vroeger zag je in de herstfekansie hêêle schooien jongens in meisjes aerpels raepe om un zakcentje te verdienen. Hut moeojste dur van vong ik altied as je hut aer- pellof mocht vurstooke, in dan in de hieete assie poters poffe. Ze zeage weilus dat iede re brandweerman un pieromaan is, dat klop pende dus wel bie mien, want stooke zat ur dan oak al vroeg bie mun in. Stooke hew'k altied graeg èdae: sloeotkanten in de ouwe ruugte van de hoagten opstooke! Teegen woordug hoef je dat niejt mêêr te doewen, want as je buute un luciefer ansteekt, stoot de pelisie of de milieuambtenaer al bie je. Op hut gebied van de medische weetenschap is ur de ofgeloapen vuuftug jaer oak nog al wat veranderd in vurbeetert. Teegenwoor dug hoar je soms van kunststikjes die de dokters uuthaele in wêêr de pasiënt nog jae ren baete bie heit. We hao toch vroeger dur niejt oover duurve dienke dat ze zelfs bie iemund un lever zouwe kunne transplantee- re. Meanselukker wieze èsprooke, zouw zoeo'n persoon eigeluk niejt mêêr kunne leeve wannéér dat niejt zouw gebuure. Hut is netuurluk toch zoeo dat ur mar lEEN is die hut leeven van uus in ZUN haon heid. Most je vroeger voor un breuke of un blindenda- erm nog un dag of tiene in hut ziekenhuus ligge, teegenwoordug doewe ze dat poliek- lienies. 's Ochtends nogtur komme in mit de middug naer huus. In zoeo bin dur mêêr van die diengen die ze tussen neus in lippen bie je doewe. Dagopnaeme noeme ze dat, mar voordatje trek in eeten kriegt mot je alwêêr naer huus. Wat oak un buuten geweune vooruutgang is, is dat ze je noe bie un moe- luk ongerzoek deur de MRI scan (zelfs mobiel in Dirksland) kunne haele. ledere vierkante centiemeeter van je lief kunne ze dan bekieke. Dit geeft un veel beeter beeld dan de ouwerwesse footoo's. Hiermit hew- we ze eigeluk al hêêl wat kwaelen opè.spoord in hierdeur dan oak op in kunne griepe. Zoeo is dur in de leste vuuftug jaer nog al wat veranderd in of verbeeterd. Want toe wiste we nog niejt wat eete uut de muur was, of dat iemund in de VUT gieng (trouwens dat heit oak zun langsten tied wêêr al èhaod). In wie van uus hao toe durve dienke dat, wannéér je van durp of gieng, je niejt mêêr deur de cesouw bochten in oover de Plasbru- ge bie Goeree zou goó, mar oover de N57 naer Rotterdam in zelfs naer Zieeland? Mar hut zou toch niejt bie je opèkomme hewwe dat ze in 2003 mit un mobiel tillefoontje footoo's kunne maeke in die dan nog wêêr glashelder naer un oar mobieltje kunne stie- re! 'k Zal mar ophouwe want hut is vandae- ge an dun dag zoeo: watje vandaege koapt, is merege wéér al achterhaeld. Zouw ur eige luk nog zoeoveel kunne verandere as in de leste vuuftag jaer van de voorege ieeuw? Hellevoetsluus, naejaer2003 De groewten van Job van Klaos van Job Padmos Gerda van Koos van Gurp. Pee es: Defootoo 's binne èmaekt in museum de Laekenhal in Lieden. Wil je graag borstvoeding geven? Kom dan naar de informatieavond van Borst voedingorganisatie LLL. ledere bijeenkomst wordt een thema behandeld, ver want aan borstvoeding, moe derschap en baby's. De meeste moeders die borstvoeding geven, doen dit gelukkig zonder proble men. Toch kan er wel eens iets mis gaan. Dat varieert van tepelkloven tot het weige ren van de borst. Het voorkomen en oplos sen van deze en andere problemen staat centraal op woensdag 12 november om 20.00 uur in lokaal 6 van het Multi Functio neel Centrum, De Huybertstraat 35 in Zier- ikzee. Daarnaast is er alle ruimte om van gedachten te wisselen, vragen te stellen, twijfels en onzekerheden te uiten. Geef je borstvoeding, of ben je nog zwanger? En wil je graag ervaren en minder ervaren borstvoedende moeders ontmoeten? Kom dan met je baby en/of partner naar deze bij eenkomst. De toegangskosten bedragen 4 per persoon (incl. brochure naar keuze). Vooraf aanmelden hoeft niet, maar mag wel. Je kunt hiervoor bellen naar 0111- 483425 of 417776 of mailen naar info.Ul zeelandnet.nl. Ook voor het beantwoorden van vragen kunt u daar terecht, evenals voor verhuur/verkoop van kolven en het hand boek 'Borstvoeding'. Fietsers, laatje zien! Ook in 'i donker. En dat doe je natuurlijk met je verlichting aan. Vanzelf. 'Daar kun je mee thuiskomen', zeggen ze er tegenwoordig bij. En om die goe de gewoonte nog eens extra bij fietsers onder de aandacht te brengen, werden onlangs borden langs de weg gezet. Jawel, maar precies op plaatsen waar helemaal geen fietsers komen, niet mógen komen zelfs: op de provinciale weg! In ieder geval kom je als auto mobilist deze borden enkele malen tegen langs de N2I5, tussen Sommelsdijk en Stellen- dam. Hopelijk zijn ze óók neergezet op plekken waar op 't eiland wél mag worden gefietst, anders zullen het geen lichten zijn geweest die zich voor fietslichten aldus heb ben ingespaimen. I i

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 2003 | | pagina 9