i efe
Nieuws
SOW/PKN
PREDIKBEURTEN
Jan Jansen geeft orgelconcert
in Nieuwe Kerk
Kuren
uit de kerken
Laatste
Zomerzangdienst
te Goedereede
EIIIUraD0l-t1IEUW5
Opera- en
Oratoriumkoor
Zuid-West-Nederland
liervat repetities
EIÜM1DEI1-I1IEUW5
Fietstoclit Geref. Kerlc
Ouddorp
Noorse organist
concerteert in Kapelle
Contacten met verschillende kringen
Ruandese diaconessen zingen
Zondag 3 augustus 2003
Alledaags
De Utrechtse organist Jan Jansen
geeft op woensdagavond 20 augustus
a.s. een orgelconcert in de Nieuwe
Kerk te Zierikzee. Aanvang 20.00 uur.
De toegangsprijs bedraagt 5 voor
volwassenen, 3 voor vrienden, senio
ren en studenten, terwijl kinderen tot
12 jaar gratis naar binnen mogen. Op
het monumentale Kam&Van der
Meulenorgel speelt Jan Jansen de
Goldbergvariaties van J.S. Bach en
Sonate VI van F. Mendelssohn Bart-
holdy.
Het programma
De concertgever
ÉPAGINA2
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 2003
Bij de titel 't Arendsnest kunt u zicli van
alles voorstellen. Ik ontleen de naam aan het
tehuis van zendingsdiaconessen in Amster
dam. Op de vijfde verdieping van een oud
pand in de Frans Halsstraat, vlakbij het
Rijksmuseum, is daar gevestigd een centrum
voor pasorale en psychosociale begeleiding.
Daar worden mensen opgevangen die het
leven alleen niet meer aan kunnen. Ze
behoeven nog niet naar een inrichting of
welke andere vorm van verblijf buiten de
directe maatschappij, 't Arendsnest is een
tussenstation. Mensen kunnen er enkele
maanden verblijven om vooral psychosoci
aal weer op krachten te komen, zodat ze zelf-
standing in de maatschappij kunnen functio
neren.
Een flink aantal jaren geleden, begin jaren
tachtig, heb ik daar met mijn vrouw een
bezoek gebracht. We zijn er een middag en
een avond geweest, we hebben met de bewo
ners gepraat en gegeten. We genoten gast
vrijheid bij de diaconessen, wier moederhuis
in Amerongen staat.
U vraagt zich wellicht af hoe we daar terecht
zijn gekomen. Het gaat soms wonderlijk in
het leven. Je krijgt ongezocht contacten. Zo
ontrnoette ik ergens in het land één van de
zusters-diaconessen, die al jaren in Amster
dam werkt. Zij nodigde ons uit om eens in
Amerongen te komen, bij voorkeur op een
zondagavond, als daar met gepensioneerde
zusters, bewoners van het verzorgingshuis
en omwonenden een uur van bijbeloverden-
king, gebed en zang is. Reeds meer dan tien
jaar kom ik daar eens in het jaar. Van een
dominee verwacht men dan dat hij in de
samenkomst het Woord uitlegt en voorgaat.
Ik heb de jaren door vrijmoedigheid gekre
gen om waar ik ook maar een evangelie
woord kon spreken, dat te doen. Dat heb ik
mogen doen in de strafgevangenis in Sche-
veningen. Met mijn studenten ben ik ir_ de
Bijlmerbajes geweest - op bezoek. We zijn
in de rosse buurt in Amsterdam geweest.
Met majoor Bosschardt zat ik in een bestuur.
Een huis in
Amsterdam
Zij vroeg mij tijdens de koffie: "Kom eens
met je studenten naar Amsterdam". Dat heb
ben we gedaan. Eerst een gesprek met veel
informatie in het Goodwill-Centrum. Daar
na een gebedssamenkomst in wat men
noemt de Heiligingszaal. Ten slotte, terwijl
het al donker werd, een tocht door de buurt.
De zal nooit vergeten dat majoor Bosschardt,
toen wij op stap moesten, zei: "Mijn collega
en ik geven je wel een arm. Dan lopen wij
gedrieën voorop. Je bent hier in de buurt dan
in goede handen. Daarachter komen de stu
denten". De heilssoldaten gingen de cafés
binnen en deelden 'De Strijdkreet' uit, ter
wijl wij dat hele gebeuren gadesloegen. Op
een bepaald moment zei de majoor: "Nu
moet één van jullie hier het Evangelie ver
kondigen". Eén van de studenten kwam naar
voren en hield daar op een brug een evange
lietoespraak waarvan majoor Bosschardt, als
ik me goed herinner, zei: "Recht uit het hart
en gericht op het hart". Om nooit te verge
ten. De student is later predikant geworden,
nog weer later geestelijk verzorger bij Phi
ladelphia, ds. Hans van de Gronden. Hij is
betrekkelijk jong overleden, in 1993. Als ik
aan ons bezoek aan Amsterdam denk, hoort
hij er helemaal bij.
Nu weer terug naar de zendingsdiaconessen
arbeid. Ik kan eerlijk zeggen dat ik de bij
eenkomst daar, zoals ik die eens per jaar
meemaak, reken tot de mooiste en rijkste bij
eenkomsten. Na afloop is er altijd gelegen
heid om koffie te drinken en elkaar te ont
moeten. De oudste diacones is in de negen
tig. Daar is een sfeer die weldadig aandoet.
De laatste keer trof ik er een ouderling met
zijn vrouw aan uit mijn tweede gemeente. Ik
had hen gedurende vele jaren niet gespro
ken; en nu in Amerongen ontmoetten we
elkaar. Zij hadden daar een plekje gevonden
in het verzorgingshuis. We mochten spreken
over Gods genade en over Zijn wonderlijke
leiding.
Nu ik toch wat herinneringen ophaal, ver
meld ik de ontmoeting met ongeveer veertig
Ruandese diaconessen. Na de binnenlandse
oorlogen waren deze zusters voor een aantal
weken naar Nederland genodigd om wat rust
te vinden en op krachten te komen. Aan het
einde van ons samenzijn - ze zouden de vol
gende dag weer naar Afrika afreizen - heb
ben ze gezongen. Het was of ik in haar
gezang drie stemmen hoorde: weemoed over
al het leed in hun land, verlangen naar het
Nieuw Jeruzalem en lofprijzing en aanbid
ding. Ook hiervan zeg ik: om nooit te verge
ten.
En nu weer 't Arendsnest in Amsterdam. De
zusters (nu is een man projectcoördinator)
vertelden van de dagelijkse gang van zaken.
We kregen de gelegenheid om met de bewo
ners te praten, zowel over het heden als over
hun verleden. Zoals overal, de één is spraak
zamer dan de ander. Toch hoorden we din
gen die ons met dankbaarheid vervulden.
In het jaarverslag 2002, dat ik dezer dagen
toegestuurd kreeg, staat: 'De doelstelling
van 't Arendsnest is mensen tussen de 20 en
45 jaar begeleiden tot (opnieuw) zelfstandig
functioneren in de samenleving door middel
van een tijdelijk woonverblijf en begelei
ding. In 't Arendsnest wordt gewerkt vanuit
een christelijke identiteit. Bijbelse waarden
en normen vormen de leidraad'. Ik kan
alleen maar zeggen dat ik onder de indruk
ben gekomen van de inzet en de christelijke
bewogenheid waarmee de diaconessen (met
de kapjes op) haar werk doen. Ook dit vin
den we in Amsterdam.
De zusters hebben met de Hervormde
gemeente van Amsterdam een overeen
komst gesloten. Zes woonruimten van de
'Hilmanhof zijn ter beschikking gesteld van
't Arendsnest. Daar verblijven mensen die
nog wat langer nazorg nodig hebben. Een
vervolg van het tussenstation. Dit project is
voor mijn besef een combinatie van pastora
le zorg en christelijke ethiek, als voorbeeld
met het oog op de praktijk waarin de bewo
ners hopen verder te kunnen. Het is goed om
contacten op je te laten inwerken en er van
tijd tot tijd iets van door te geven, zoals dit
maal in deze rubriek.
W. H. Velema
Middelhamis - Het Opera- en Oratorium
koor 'Zuid-West-Nederland' hervat op 20
augustus zijn repetities. De eerste maanden
van het nieuwe seizoen zullen voorname
lijk in het teken staan van het Requiem van
Mozart en het Vesperae Solennes de Con-
fessore, eveneens van Mozart. Deze wer
ken zullen op zaterdag 8 november a.s. met
begeleiding van het orkest 'Continuo' en
de solisten Mariët Kaasschieter, Sebastian
Brouwer en Ronald Dijkstra in de R.K.
Kerk te Oude Tonge worden uitgevoerd.
Toegangskaarten zijn nu reeds te koop ofte
reserveren. Mensen die zich aangesproken
voelen om in een koor te zingen dat uit
sluitend klassieke muziek ambieert, kun
nen vrijblijvend een repetitie bijwonen.
Het koor staat onder leiding van Bas van
Hou te uit Schiedam en repeteert 's woens-
dagsavonds van 19.45-22.00 uur in het
jeugdgebouw naast de R.K. Kerk aan de
Langeweg te Middelhamis. Voor inlichtin
gen over het koor kunt u bellen met de
voorzitter Ina Krijger via telefoonnummer
0187-485024. Voor toegangskaarten kunt
u ook bij haar terecht, of anders bij Jan
Zuurmond, tel. 0187-681883 of bij Genit
Sligman, tel. 0187-487829.
chr. streekblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hollandse en zeeuwse eilanden
is een uitgave van Uitgeversmaat
schappij Eilanden Nieuws BV
Verschijning: dinsdag- en vrijdagavond
Tel. (0187)471020
Fax (0187)48 5736
Postbus 8, 3240 AA Middelhamis
Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINISTRATIE:
tel.(0187)47 10 20
e-mail: AIgemeen@gebr-dewaal.com
(onder vermelding van 'adv' of 'adm')
tarief per mm 0,27;
contracttarieven op aanvraag
sluiüngstermijn zakelijke advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
sluitmgstenntjn overlijdensberichten:
dinsdag en vrijdag 8.30 uur
voor foutief geplaatste advertenties als
gevolg van onduidelijke advertentie-
opdrachten of telefonisch opgegeven
advertenties kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Advertentie-acquisitie:
A. J. van der Velden,
06-50448359
REDACTIE:
hoofdredacteur: J. Villerius,
tel. (0187)47 10 22,
privé (0187) 60 14 40
e-mail: J.Villerius@gebr-dewaal.com
Plaatsing van Ingezonden berichten kan
zonder opgaaf van redenen worden gewei
gerd.
ABONNEMENTEN:
Per kwartaal 9,25.
Per jaar €35,00.
Abonnementen zijn bij vooruitbetaling
en worden automatisch verlengd.
Opzeggingen schriftelijk
vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor
deze ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
postbank 167930
rabobank Middelhamis 342001108
De Werkgroep Missionaire Gemeente van
de Gereformeerde Kerk te Ouddorp organi
seert op 19 augustus a.s. een fietstocht door
de mooie omgeving van Ouddorp. De tocht
duurt ruim een uur en na afloop staat er een
lekker kopje koffie/thee of frisdrank klaar.
De tocht begint om 19.00 uur nadat verza
meld is bij de ingang van de Gereformeerde
Kerk aan de zijde van de Dorpstienden. Hier
krijgt u ook nadere informatie. Iedereen
wordt van harte uitgenodigd om deel te
nemen aan deze fietstocht, kinderen graag
onder begeleiding! Deelname is gratis, maar
een kleine bijdrage is altijd welkom.
OUDDORP - Herv. Gem. Dorpskerk: 9.30
uur ds. J. Joppe, Sujansland; en 18.30
uur ds. R. Veldman; Donderdag 21 aug.
14.00 uur Ds. R. Veldman, huw.bev. van
Derk Jan Spans en Esther van der Wen
de; Eben-Haëzer: 9.30 uur ds. R. Veld
man en 18.30 uur ds. J. Joppe. - Ger.
Gem. 9.30 en 18.30 leesdienst - Ger.
Kerk 10.00 uur ds. J. Kruger en 18.30
uur ds. P.C. Koster te Spijkenisse -
Doopsgezinde Kerk:9.30 en 18.30 uur
ds. J. Smink, 11.15 uur Pfr. H. Kuschel
(Duitstalige dienst)
GOEDEREEDE - Herv. Gem. 9.00 en
10.45 uur ds. J. W. van Estrik, en 17.00
en 18.45 uur ds.C. van Gielen.
STELLENDAM - Herv. Gem. 10.00 uur
en 18.00 uur ds. W. L. Smelt - Ger.
Kerk 10.00 uur dhr. P. Reedijk te Put-
tershoek en 18.30 uur ds. H.B. Graafland
te Rotterdam
MELISSANT - Herv. Gem. 10.00 uur
kand. T. R. Rietveld, Ridderkerk en
18.00 uur ds. J. H. C. Olie, Spijk - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst -
Ger. Kerk 9.30 uur evangelist dhr. J.
van den Berg - Ger. Gem. in Ned. 10.00
en 18.00 uur leesdienst.
DIRKSLAND - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
W. P. van der Aa, Renkum en 18.00 uur
Dr. G. van den Brink, Woerden, - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst -
Van Weel-Bethesdaziekenhuis: 14.30
uur ds. A.P. Voets te Middelhamis
HERRINGEN - Herv. Gem. 10.00 en
18.00 uur ds. A. van Wijk Ger. Gem.
10.00 uur en 18.00 uur leesdienst.
SOMMELSDIJK - Herv. Gem. 10.00 en
18.00 uur ds. G. C. kunz - Lukaskapel
HDG 10.15 uur Dr. T. E. van Spanje -
Rem. Ger. Gem. 10.00 uur ds. H. v.d.
Berg - Herv. 'Exodus' Gem. 10.00 uur
ds. T. Verduijn (intrededienst ds. M.R.
Hoffenkamp) - CAMA Christenge
meente, het Prieel, 10.00 uur dhr. F.
Ouweneel.
.MIDDELHARNIS - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. A. P. Voets en 18.00 uur ds. P. C.
Hoek - Chr. Ger. Kerk 9.30 en 18.00
uur ds. P. den Butter - Ger. Gem. 9.30
en 18.00 uur leesdienst - Ger. Kerk
9.30 en 17.00 uur ds. L.J. Lingen - Ger.
Kerk (Vrijgemaakt) 9.30 uur ds. C. van
Dijk te Rotterdam-Zuid.
NIEUWE TONGE - Herv. Gem. 9.30 uur
kand. J. K. Timmermans en 18.00 uur
ds. J. Belder, Dordrecht - Ger. Gem.
10.00 en 18.00 uur leesdienst.
OUDE TONGE - Herv. Gem. 10.00 uur ds.
C. A. van der Sluijs, Rotterdam, en 18.00
uur ds. J. Kooien, IJsselstein - Ger.
Gem. 10.00 en 18.00 uur leesdienst -
EvangeUe Gemeente Berea geen opga
ve.
STAD aan 't HARINGVLIET - Herv.
Gem. 10.00 uurkand. C. Moolenaar,
Papendrecht en 18.00 uur ds. H. A. Sam-
som - Ger. Gem. 10.00 en 18.00 uur
leesdienst - Ger. Kerk 10.00 uur ds. J.
Tevel te Rotterdam en 18.00 uur ds. A.S.
Rienstra te Schevingen
Alhoewel de chroniqueur van het
alledaagse leven zeker niet achter elke trend
aanloopt ontkomt ook hij niet aan het mod
erne kuren. Een kuuroord is vanouds een
plaats waar een mengeling van gezonde en
minder gezonde zaken plaatsvindt. Kuren
heeft oude papieren en is tegelijk modem,
het was uitgebreid badderen in antieke bad
huizen en het drinken van zwavelhoudend
water, tegenwoordig een sauna, een
algenkuurtje of watermassage.
In de Lage Landen werd water gebruikt om
te kolonisten. Gezondheid eruit halen bleef
hier aqua incognita. Wij hebben geen tra
ditie op het gebied van modderbaden en
mineralen. Balneotherapie bleef onbekend
in het door mineraalrijk zeewater omringde
kikkerlandje. De heilzame werking van
zon, rust en zeewater werd hier gewoon op
het strand ervaren.
Elders in Europa ontstonden bloeiende
kuuroorden met modderbaden en lucht-
sneeuw- en 'stoomtherapie. De kuurgangers
beschikten over hotels, sanatoria onder
medisch toezicht, wandelparken en zuilen
galerijen. Na het genot van een glas roestig
water werd geflaneerd. De aanwezigheid
van avondlijk entertainment en casino's
bezorgden de kuuroorden de naam van
ioereldse plekken van vertier. De gasten
verbleven soms maandenlang in de
mondaine oorden van vermaak.
Vergeleken met de kuuroorden elders is de
wereld van het vaderlandse kuren een
miniatuur. Het blijft bij een uurtje kuren.
De uitgebreide xoaterpretjes en algen-ver
pakking zijn goed voor hooguit een dage
uit. Laatje inpakken en wordt warm is het
devies van het vaderlandse kuurwezen.
Kopje kruidenthee toe en dan weer verder.
Het Nederlandse kuuroord is vaak een
fraai zwembad en een sauna. Soms met
baden waarin wat blubber uit een pakje.
Wie meer wil moet naar plaatsen in den
vreemde. Het Bel^sche Spa is verreweg het
dichtste bij. In koperen badkuipen, met
onderaardse modder en veel bubbels kunt u
hier kuren. Verder weg is ook mogelijk. In
het TsjechischeJdchymov kunnen reumap
atiënten terecht voor een 'radioactief
radonbad. Voorklassiek kuren gaat u naar
het Engelse Bath en bijna overal ter wereld
kunt u terecht voor een Turks bad.
Raakt u zo langzamerhand een beetje verd
waald in deze waterwereld weet dan dat het
kuurgevoel het best tot zijn recht komt bij
eigen kraan en wastafel. Geen beter water
dan eigen leidingwater. Met zeep natu
urlijk. Er gaat niets boven kuren in eigen
huis.
DEN BOMMEL - Herv. Gem. 10.00 uur
ds. D. Siebelink, Klaaswaal 18.00 uur ds.
P. van Duijvenboden - Ger. Kerk 10.00
uur drs. H.P. de Goede te Werkendam en
18.00 uur dhr. C. Comelisse.
OOLTGENSPLAAT - Herv. Gem. 9.30
uurds. J. Kooien, IJsselstein en 18.00 uur
Dr. T. E. van Spanje - Ger. Gem. 9.30
uur en 18.00 uur leesdienst - Ger. Kerk
9.30 uur dhr. De Jong en 18.00 uur dr. J.
Vlaardingerbroek te Rotterdam.
LANGSTRAAT - Herv. Gem. 10.00 uur
kand. A. Baan, Nieuw Lekkerland; Vrij
dag 22 aug. 15.00 uur huw. bev. van
Amoud Bakelaar en Teuni Paasse.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Emmen (wijkgemeente
Kapel), G.J. van Asselt te Arnhem; te Oegst-
geest (Wijkgemeente Noord), A.E.I. Zaal te
Wesepe.
Toezegging van beroep: te Driebergen-Rij-
senburg (g.v. Nassau Odijckhof en Sparren
heide), A. van Vliet, geref. predikant te Via-
nen.
Aangenomen: naar Amemuiden, A. Goed
vree te Haaf ten; naar Barendrecht (wijkge
meente 2; toezegging), J.W. Kirpestein te
Kampen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Alteveer, kandidaat
D.A.J. Scholtens te Alteveer.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Lethbridge (Can.), C. Sonne-
velt te Veenendaal.
Op woensdag 20 augustus 2003 zal alweer
de 4e (en tevens de laatste) zomerzang
dienst voor dit seizoen in de kerk van Goe
dereede worden gehouden. Tijdens deze
avond zal dominee H.A. Samson, her
vormd predikant te Stad aan 't Haringvliet,
zijn medewerking verlenen. Hij hoopt te
mediteren n.a.v. het thema: 'Dat is nou pas
echt nieuws!'
Uw zangkwaliteiten zullen deze avond,
evenals de vorige zomerzangdienst, op de
proef worden gesteld. Er zal nl. veel wor
den gezongen. Diverse psalmen en gezan
gen staan op het programma. De samen
zang zal worden begeleid door Ad de
Gans, één van de vaste organisten van de
Hervormde Gemeente van Goedereede.
Jan zal ook solistisch op het orgel te horen
zijn. Tijdens deze zangdienst zal mevrouw
A. van der Haven een tweetal gedichten
voordragen, één van Nel Benschop en één
van Marin Janus/Ria Borkent.
De aanvang van deze laatste zomerzang-
avond is 19.30 uur; de kerk gaat om 19.00
uur open. De toegang is gratis. Wel zal er
bij de uitgang een collecte worden gehou
den ter bestrijding van de onkosten. Na
afloop is er voor iedereen koffie, thee of
limonade in verenigingsgebouw 'De Ark'
naast de kerk, waar u elkaar kunt ontmoe
ten. Schroom niet en kom, de deuren staan
nodigend voor u open.
Zaterdag 23 augustus a.s. is de organist Wol
fram Syré uit Noorwegen te gast in de Ned.
Herv. Kerk van Kapelle.
Hij studeerde orgel, clavecimbel en muziek-
wetenschapppen, was van 1972-1981 orga
nist van de Kreuzbergkirche in Bonn en
artistiek leider van de concerten, aldaar. Tot
2000 was hij werkzaam in de regio Stade, als
organist, artistiek leider en orgeldeskundige
in opdracht van de kerk in Hannover, in
2003 gevolgd door zijn leeropdracht aan de
muziekhogeschool te Bergen in Noorwegen.
Wolfram Syré is bekend door bijdragen in
vaktijdschriften, orgelmuziekaudities, radio
uitzendingen, plaatopnamen en concerttour
nees door Europa. De aanvang van het con
cert is 20.00 uur, de toegangsprijs bedraagt
4,50 (CJP en 65-i- 3,50). Na afloop is er
(gratis) koffie.
Een eenvoudige lettercombinatie kan een
wereld van gedachten oproepen. Dat is deze
jaren en maanden wel zeker het geval met de
twee maal drie letters die hierboven zijn
afgedrukt. De ene combinatie wijst op een
proces, een jarenlang en zeer ingrijpend pro
ces. Dat van 'Samen op Weg'. De andere op
het product, het beoogde product. Een nieu
we kerk. Tengevolge van het fuseren van
drie bestaande kerken tot één. De aanstaande
Protestantse Kerk van Nederland
Waardoor heeft dat proces zich gekenmerkt?
Door bergen praalstukken en lange synode
vergaderingen. En naarmate het proces vor
derde bij velen door pijn en vrees, door
onzekerheid en onderlinge vervreemding.
En ook door verzet. Verzet tegen dat pro
duct, de nieuwe kerk, met een bredere
grondslag dan voorheen. Verzet vanwege
het offer dat gebracht wordt: het teloorgaan
van de kerk die door velen nog steeds werd
en wordt ervaren als de 'vaderlandse kerk'
of de 'kerk der vaderen', de Nederlandse
Hervormde Kerk. De planting Gods in de
lage landen.
Het begin van het SOW-proces ligt in het
begin van de jaren zestig. Achttien predikan
ten, negen hervormde (onder andere ds. T.
Poot uit Middelhamis) en negen gerefor
meerde, meenden om des gewetenswil een
appèl te moeten laten uitgaan. De geschei
den kerkelijke weg moest worden hersteld.
Aan (wat professor Van Ruler noemde) die
'huishoudelijke twist' moest een einde
komen. Het duurde nog tot 1973 voordat er
een gezamenlijke synode werd gehouden. In
1986 was het zover dat zowel de hervormde
als de gereformeerde en de lutherse synode
verklaarde dat men in 'staat van hereniging'
was. Vanaf toen werd aangekoerst op fusie
van deze drie kerken. Welnu, het gaat er naar
uitzien dat op 12 december aanstaande het
SOW-proces zal worden afgerond met het
definitieve fusiebesluit.
Vóór mij liggen twee kleine boekjes die
onlangs verschenen en die allebei in het
teken van de nieuwe kerk-vorming staan. De
ene is geschreven door een vijftal predikan
ten van min of meer genabuurde gemeenten
uit de omgeving van Leerdam. Zij verklaren
dat ze niet mee kunnen naar de PKN en ver
antwoorden zich over dit standpunt. Ze doen
dat door middel van het didactische instru
ment van vragen-en-antwoorden. De andere
brochure is van de hand van dr. W. Verboom
die veel jaren hervormd predikant was en nu
hoogleraar aan de Universiteit van Leiden.
Ook hij geeft een persoonlijk getuigenis aan
gaande zijn houding tegenover de recente
kerkelijke ontwikkelingen. Ook dr. Ver
boom laat zich kennen als iemand die de
komende fusie niet toejuicht. Integendeel!
Anders dan zijn eerder genoemde collega's
echter heeft hij niet de vrijmoedigheid zich
aan de PKN te onttrekken.
Opvallend is dat zowel de vijf dorpsdomi
nees als de ene hoogleraar behoren tot het
gereformeerde deel van de Hervormde Kerk.
Allen hebben ze die kerk lief omdat het deze
kerk is door middel waarvan de Heere in het
verieden en tot nog toe heeft willen werken
door Zijn Woord en Geest. Het is tevens de
kerk die de band is met het verieden. En
daarom voor velen een tastbaar bewijs van
Gods verbondstrouw. Een kerk met een
exclusief gereformeerde belijdenis als
grondslag, die op die belijdenis ook aan te
spreken is.
U begrijpt - voor zover u het al niet wist -
als de PKN een feit is, zullen er binnen het
gereformeerde deel van de 'vaderlandse
kerk" op verschillende manier consequenties
worden getrokken. Heel aangrijpend: het
gevolg van 'Samen op Weg' zal zijn dat,
binnen gemeenten waar generaties- en gene
ratieslang mensen samen in dezelfde kerk
zaten, leden van eenzelfde gemeente uit
elkaar dreigen té gaan. Niet vanwege een
andere leer of een andere prediking, maar
omdat ze - zonder hun toedoen - plotseling
onder de paraplu van een ander kerkverband
verkeren. Als God het niet verhoedt: de één
zal blijven en de ander zal gaan. De één z'dl
zeggen dat hij hervormd blijft doorgaan. Om
zo de Hervormde Kerk (in hersteld verband)
voort te zetten. De ander meent niet anders te
kunnen doen dan te blijven. Omdat er onbe
lemmerde rainite voor de prediking van de
gereformeerde leer blijft, ook in de nieuwe
kerk. Quis non fleret? Wie zou niet wenen?
Deze kolom is er niet voor bestemd om u, die
deze problematiek heel persoonlijk aangaat,
van een (ongevraagd) advies te dienen. Wel
om u naar de inhoud van deze twee boekjes
te verwijzen. Die hun overeenstemming niet
alleen hebben in hun kritische houding ten
opzichte van de nieuwe kerk die geen exclu
sief gereformeerde grondslag meer zal heb
ben en die het mogelijk maakt om ook bui
tenhuwelijkse samenlevingsvormen kerke
lijk te laten 'zegenen'. De overeenstemming
tussen deze twee boekjes is ook te vinden in
de eerlijke en betrokken toon waarin ze zijn
gesteld en de integere wijze waarop de din
gen verwoord worden. Pijn en verdriet klin
ken in beide door. En een brok onmacht en
verlegenheid in deze ongewilde situatie. En
daaniaast ook een ootmoedige belijdenis van
schuld en verdiend oordeel.
En daarom, als ik op deze plaats toch een
advies geven mag: volsta niet met één van
beide boekjes te lezen. Een gulden regel uit
de klassieke rechtspraak was: "Audi et alte-
rem partem! Hoor ook de andere partij!" Zo
moge dat ook hier gelden. Neem niet slechts
kennis van de standpunten vanuit de ene
hoek. Laat het integere standpunt van de
ander ook tot u doordringen! In het verieng-
de van het boekje van ds. Klopstra c.s. zou
kennis genomen kunnen worden van de uit
gaven van het Comité tot behoud van de
Nederiandse Hervormde Kerk. Maar lees
dan ook dit geschriftje van dr. Verboom en
de boekjes en artikelen van bijv. ds. L.H.
Oosten en ds. D.J. Budding., Of het boekje
'Licht op de kerk' van de Gereformeerde
Bond. En zo geldt het ook andersom.
De Koning der Kerk geve wijsheid aan die
naren in gewetensnood. Hij ontferme Zich
over Zijn gemeente in onze dorpen en ste
den. Het dreigende onheil moge alsnog wor
den afgewend en de gemeenten mogen in
saamhorigheid worden bewaard bij de waar
heid van de Schriften.
N.a.v.:
Ds. K. Klopstra, ds. A. Kot, ds. B.M. Meule-
man, ds. J.H.C. Olie, ds. H. Zweistra,
Vragen naar de weg. Een verantwoor
ding in vraag en antwoord van het niet
mee kunnen naar de PKN. Brochure. 50
pag. ISBN 90-901-7089-8. Prijs €1,00.
Dr. W. Verboom, Om het verbond. Een per
soonlijk getuigenis in het zicht van de
Protestantse Kerk in Nederland. Uitge
verij Boekencentrum, Zoetermeer. Bro
chure. 40 pag. ISBN 90-239-1357-4.
Prijs €4,50.
J. M. J. Kieviet
De Goldbergvariationnen verschenen in het
najaar van 1741 in dmk. Forkel (Bachbio-
graaf) komt met de anekdote dat het werk
zou zijn ontstaan op verzoek van Rijksgraaf
Hermann Carl von Keijserling, één van de
belangrijkste beschermheren van Bach.
Keijserling wilde graag wat klavierwerken
van Bach voor zijn huisklavecinist Johann
Gottlieb Goldberg, die zo zacht en tegelij
kertijd levendig van aard zouden moeten
zijn dat hij er zijn slapeloze nachten wat mee
kon opvrolijken, dat in de ostinatobas van de
inleidende aria wordt geïntroduceerd. Het
werk bestaat uit 30 variaties, geplaatst in een
raamwerk van de openingsaria en de herha-
hng ervan aan het eind. De variaties zijn
gebaseerd op een thema van 32 maten Bach
kreeg een gouden beker, gevuld met 100
dukaten, voor deze opdracht.
Jan Jansen (1946) studeerde aan het Utrechts
Conservatorium orgel bij Cor Kee, piano bij
Gérard van Blerk en klavecimbel bij Lenie
van der Lee. In 1970 behaalde hij de Prix
d'Excellence voor orgel. Sinds 1987 is hij
organist van de Domkerk te Utrecht, waar
hij naast de drakke liturgische praktijk de
landelijk welbekende Zaterdagmiddagmu-
ziek verzorgt, samen met de Domcantorij
o.l.v. Remco de Graas. Jan Jansen maakte
een groot aantal cd-opnamen, waaronder een
integrale opname van de orgelwerken van
Felix Mendelssohn Bartholdy, een cd met
werken van César Franck, onder meer de
'Trois Chorales'. Van Johann Sebastiaan
Bach nam hij de koraalpartita's op en meest
recentelijk diens Grote Orgelmis. Verder is
hij een veel gevraagd continuospeler en is hij
werkzaam als correpetitor en docent algeme
ne theoretische vakken aan de Hogeschool
voor de Kunsten te Utrecht.