Stad aan 't Haringvliet gaat leven tijdens
wandeling bomvol weetjes en feiten
3252 fl6
LITIE
0900-8844
Waterbeheerders willen meer
samenwerking met gemeenten
over ruimtelijke ordening
www.buijze.nl
EUROPAIUIN
Met Wie???
Met Ria Jongejan
Rondvaartboot
EIIAtlDEtl-niEUWS
Delta sportvisser aan
de grond bij
Maasvlalcteboei
Europese subsidie voor
plattelandsontwikkeling
kievit warmte
Welkomstdienst in de
Ned. Hervormde kerk
te Dirksland
Openluchtconcert
in Herkingen
toeristendag Herkingen
Extra kerkdiensten
GerefGemeenten
Inbraak woning
Lezers van
weten het BETER.
MOOI WEER -
Toetsingkader
actief in beeld en geluid
Na afloop toeristendag:
Dinsdag 5 augustus 2003
76e jaargang
nr. 7227
Rotterdam-Rijnmond
district De Eilanden
Basiseenheid Goeree-Overflal<kee
OUDE-TONGE - Donderdagmiddag
omstreeks drie uur constateerde een 28-jari-
ge bewoonster van de Melkweg dat in haar
woning was ingebroken. Onbekenden waren
via een openstaande voordeur het huis bin
nengekomen, waarna een portemonnee werd
weggenomen. De vrouw heeft aangifte van
inbraak gedaan.
Vrijdagmorgen 1 augustus raakte een Delta-
visbootje, met 2 personen aan boord, aan de
grond bij de Maasvlakteboei. Via 112 werd
alarm geslagen, met tevens de melding dat
het bootje water maakte. De Kustwachtpost
Ouddorp alarmeerde de bemanning van de
Stellendamse reddingboot rond 02.00 uur.
Ook de Kapiteins Hazewinkel uit Hoek van
Holland werd gealarmeerd. Een boot van de
havendienst, de RPA 16, was in de buurt en
merkte een lichtje op, tegen het strand aan.
Dat bleek de bewuste Deltavisser te zijn. De
RPA 16 kon er niet bij komen, maar bleef
wel in de directe nabijheid. De Prinses Mar
griet, die even later ter plaatse aankwam,
kon het bootje wel bereiken, bracht een
sleepverbinding tot stand en trok het bootje
vlot. Omdat het toch geen water bleek te
maken, werd het op sleeptouw genomen en
naar de buitenhaven van Stellendam
gebracht, waar het bij de trailerhelling uit het
water werd gehaald.
Voor projecten in de provincie Zuid-
Holland op het gebied van dorpsver
nieuwing en -ontwikkeling en bevor
dering toeristische en ambachtelijke
activiteiten kan van 1 september 2003
tot 1 oktober 2003 subsidie aange
vraagd worden voor 2004. De provin
cie Zuid-Holland behandelt de aan
vragen. De subsidie komt van de
Europese Unie, die voor maximaal
50% activiteiten subsidieert die bij
dragen aan de ontwikkeling van het
landelijk gebied.
Nederland heeft ervoor gekozen om voor het
hele land één PlattelandsontwikkeUngspro-
gramma (POP) te maken: POP Nederland.
Dit is een samenwerkingsverband tussen de
provincies en het Rijk waarin het budget vol
gens een bepaalde sleutel verdeeld wordt.
De provincie Zuid-Holland krijgt tot en met
2006 circa 20 miljoen euro en besteedt dit
geld aan projecten. Elk jaar kunnen belang
hebbenden gedurende een bepaalde periode
aanvragen indienen voor subsidiëring van
projecten. Die projecten moeten te maken
hebben met specifieke thema's (die aange
duid worden met een letter).
Thema's
Bij 'Dorpsvernieuwing en -ontwikkeling
(O)' gaat het om herstel van cultuurhistori
sche objecten in het landelijk gebied en om
de herinrichting van kleine kernen, zoals
ontwerpen en herstellen van dorpspleintjes,
kleine haventjes, oude kerkpaden en derge
lijke.
Bij "Bevordering toeristische en ambachte
lijke activiteiten (S)' Ugt de kern van de acti
viteiten in het meer geschikt en aantrekkelijk
maken van het plattelandsgebied voor
(agro)toerisme.
Meer weten?
Wilt u meer informatie over de voorwaarden
voor subsidieaanvragen of projecten in
Zuid-HoUand? Neem dan contact op met de
heer I. Nanhekhan, tel. 070-441 6933 of e-
mail nanhekhan@pzh.nl. Meer informatie
over POP, zoals de andere thema's, is te vin
den op internet, website www.rb-pop.nl.
Voor het jaar 2005 kunnen, van 1 mei 2004
tot 1 juni 2004, aanvragen voor alle thema's
ingediend worden.
RUIM
Op het hoogst van de zomer zijn onze prijzen extra laag.
Tuinplezier wordt wel heel voordelig met grondige kortingen
op tuinmeubilair, potterie, planten en sfeerartikelen. Kom profiteren!
DIRKSLAND, VROONWEG 23, 0187-601354, DONDERDAG VRIJDAG KOOPAVOND
De waterbeheerders in Zuid-Holland
Zuid willen met de gemeenten meer
samenwerken op het gebied van de
ruimtelijke ordening. De waterbe
heerders hebben gezamenlijk hun
ideeën in de vorm van een handboek
en een toetsingskader onder de aan
dacht gebracht bij alle gemeenten in
Zuid-Holland Zuid. De toezending
van het handboek en het toetsingska
der krijgt binnenkort een vervolg in
de vorm van een presentatie of cursus.
Handboek
Voor de zeven samenwerkende waterschap
pen in Zuid-Holland Zuid is het waterbeheer
in stedelijk gebied een speerpunt. De uitga
ve van het 'Handboek waterplannen voor
uitbreidingsgebieden' onderstreept dit. In
het handboek hebben de waterbeheerders
aangegeven welke wensen zij hebben bij de
inrichting en het beheer van nieuwe woon
wijken en andere uitbreidingsgebieden. Het
gaat bijvoorbeeld om meer sloten, singels en
plassen om water te kunnen bergen bij hevi
ge neerslag, de aanleg van natuurvriendelij
ke oevers en het beheer van watergangen.
Het handboek beschrijft stap voor stap hoe
gemeenten en waterbeheerders dit soort
zaken gezamenlijk in een waterplan kunnen
vastleggen.
Naast het handboek hebben de waterbeheer
ders een checklist opgesteld om bestem
mingsplannen te toetsen, het 'Toetsingska
der bestemmingsplannen'. Het voordeel
voor de gemeenten is dat met behulp hiervan
een voorontwerpbestemmingsplan kan wor
den gemaakt dat 'waterproof is. Tijdroven
de en kostbare wijzigingen achteraf kunnen
achterwege blijven. Dit is een belangrijk
verschil ten opzichte van de oude werkwijze,
waarbij toetsing achteraf plaatsvond.
Het 'Handboek waterplannen voor uitbrei
dingsgebieden' en het 'Toetsingskader
bestenmiingsplannen' zijn onlangs naar alle
gemeenten in Zuid-Holland Zuid verstuurd.
De waterbeheerders in de verschillende
regio's in Zuid-Holland Zuid geven elk op
hun eigen wijze een verdere invulling aan de
afstemming van water en ruimtelijke orde
ning. In sommige regio's beleggen de water
beheerders een presentatiebijeenkomst, in
andere regio's verzorgen de waterbeheer
ders een complete cursus voor gemeen
teambtenaren.
INKOMENS- EN VERMOGENSPIANNING
Industrieweg 44
3241 MA Middelharnis
Tel.: (0187)482609
E-mail: iofo@laevitwamitfijil
- f wwwJcisvitwarmte.nl/
COMBI
r fera-MfWc* I
]SM.|0lt7]611611fui 613734
Ter afsluiting van de 1+1 dagen, hopen we
zondag 10 augustus a.s. weer een welkomst-
dienst te houden. Deze dienst is speciaal
bedoeld voor de kinderen die aan de l-i-l
dagen hebben meegedaan. Natuurlijk zijn
ook anderen van harte welkom. In het bij
zonder de ouders, grootouders en andere
bekenden van de kinderen. Sommige liede
ren van de 1+1 dagen worden gezongen en
de preek gaat natuurlijk over Ruth, het
Moabitische meisje, die koos voor de God
van Israël.
Na afloop van de toeristendag op zaterdag 9
augustus in Herkingen, zal daar om 19.00
uur een openluchtconcert worden gegeven
door pianist Arjan Huizer en panfluitiste
Fryda Huizer. Aanleiding tot dit concert is
de grote belangstelling tijdens een dergelijk
concert vorig jaar, toen de twee musici als
try-out een optreden gaven in 't Spui van
Herkingen. In een mum van tijd stond toen
de gehele Spui vol belangstellenden. Een
mooie gebeurtenis natuurlijk, waarvan
Arjan en Fryda hopen dat dit zich zaterdag
weer zal herhalen. Samen zullen ze verschil
lende muziekstijlen ten gehore brengen, dit
alles in een licht klassieke improviserende
stijl. De cateringstand van de toeristendag
zal om 19.00 uur nog geopend zijn, dus kof
fie, thee en limonade enz. is dan nog volop
verkrijgbaar.
Ria Jongejan start medio oktober een kin
derdagverblijf in Ooltgensplaat. Die is
bedoeld voor kinderen in de leeftijd van O tot
12 jaar. Kan ieder kind daar terecht en wat
kost dat? Wat doet het kinderdagverblijf als
er schoolvakanties zijn? Zijn er speciale
regels van de overheid. Zijn er kleine toilet
ten en wasbakjes, speelgoed, bedjes, enz?
Op woensdag 6 augustus komt Ria naar de
studio van Radio Flakkee. Zij vertelt over
wat wel en niet raag en welke opleiding de
leidsters hebben gehad. Het progratimia
wordt uitgezonden op woensdag 6 augustus
van 18.00 tot 19.00 uur. De herhaling is op
donderdag tussen 21.00 en 22.00 uur.
Op zaterdag 9 augustus wordt in Herkingen
weer de jaarlijkse toeristendag georgani
seerd. Dit jaar heeft u de mogelijkheid om
rond 12.00 uur met de rondvaartboot van
'Rederij de Veerman' uit Brainisse mee te
gaan. Schipper de heer Huizer zal u varen
over de wateren rondom Herkingen en u
daarbij een toelichting geven over wat u alle
maal te zien krijgt. Kaarten hoeft u niet te
reserveren; u kunt ze kopen bij het instap
pen. Kijk voor meer informatie over de boot
op: www.deveennan.nl en voor de toeristen
dag op www.toeristendag.nl.
MELISSANT, woensdagavond 19.30
uur, ds. W.J. Karels te Hardinxveld-
Giessendam;
OUDDORP, woensdagavond 19.30 uur,
ds. A.B. van der Heiden;
OOLTGENSPLAAT, donderdagavond
19.30 uur, ds. C. de Jongtse te Tholen.
Eeuwenoud lijkt het grote bouwwerk
vanaf een afstand. Een echte, ouder
wetse dorpskerk. Maar de schijn
bedriegt. De Nederlandse Hervormde
kerk in Stad aan 't Haringvliet is
maar net een eeuw oud. Wel is het
godshuis een exacte kopie van de kerk
die er al veel en veel langer stond,
maar in 1898 opging in de vlammen.
De fatale brand ontstond toen er een
wespennest werd uitgerookt. "Het
ging helemaal mis", vertelt Harry
Goosens aan het eind van de cultuur
historische wandeltocht door Stad.
"Men heeft maar een paar dingen
weten te redden, waaronder de kan
selbijbel. Maar daarna is de kerk in
precies dezelfde stijl herbouwd. Er is
niets aan veranderd."
De Stadse wandeling, een initiatief waar
Goosens deze zomer mee is begonnen, zit
vol met dit soort weetjes en feiten uit de
dorpshistorie. En dat maakt de excursie tot
een alleraardigst tijdverdrijf. Na de wande
ling, die ongeveer een uur duurt, heb je het
gevoel het verlaten dorp achter de dijk veel
beter te kennen. Stad aan 't Haringvliet is in
die zestig minuten als het ware gaan leven.
De wandeling begint aan de Molendijk, bij
de molen uit 1746. "Voor die tijd stond hier
een standerdmolen", vertelt Goosens, terwijl
hij een netjes geplastificeerde foto laat zien
van de huidige molen in vroeger tijden.
"Kijk, hiernaast staat het huis van de mole
naar. Het is pas gekocht door een jong stel en
ze moeten het helemaal opknappen", waar
mee de gids - die zelf ook al weer elf jaar in
het dorp woont - illustreert dat de uitdruk
king 'ons kent ons' zeker ook in Stad van
toepassing is.
Verdwenen sloot
Vanaf de molen gaat de wandeling over de
dijk verder richting dorpskern. "Wie heeft er
nog een moestain in de voortuin?", vraagt
Harry Goosens, terwijl hij wijst op een flink
perceel met opschietend gewas. "Dat zie je
bijna niet meer." Maar dus wel in Stad. De
gids attendeert de wandelaars op een verd
wenen sloot, onderaan de dijk. Hier en daar
is een loos bruggetje nog zichtbaar, een
overspatming tussen twee voormalige
oevers.
Een rijtje woningwetwoningen uit de jaren
dertig trekt de aandacht. Twee-onder-een
kappers met allerhande mutaties sinds de
bouw. Hier is een balkonnetje toegevoegd,
daar een veel hogere zolder of een dakkapel.
"Het vreemde is dat die woningen juist hier
gebouwd zijn en niet dichter bij de dorps
kern; er zit nog een heel stuk niemandsland
tussen. Misschien was de grond hier goed
koper", oppert Goosens. Het niemandsland
van toen is iiuniddels redelijk opgevuld.
"Onder andere met foeilelijke koelhuizen",
wijst de gids. Hij vraagt de aandacht voor
een onleesbare gevelsteen op een dijkboer-
derijtje. Het is, niet lang na de start, de eerste
keer; er zullen nog veel van die stenen vol
gen. Als Stad aan 't Haringvliet ergens rijk
aan is, dan is het namelijk wel aan gevelste
nen.
Ook op de onderwijzers woning van de chris
telijke school - aan het begin van de doodlo
pende Boomgaarddreef - zit zo'n steen. Har
ry Goosens haalt weer een foto tevoorschijn.
Daarop staat de oude situatie: het schoolge
bouw vlak achter de woning. De school,
flink getroffen tijdens de watersnoodramp
en daarna met geschonken geld weer in ere
hersteld, is al jaren weg. Twee moderne
woningen hebben de plaats van het gebouw,
dat ook nog een tijdje heeft gefungeerd als
timmerwerkplaats, ingenomen. De gids
roept nog even de schermutseUngen in her
innering, die regelmatig plaatsvonden tussen
de leerlingen van de christelijke school en de
'openbare bonken', die even verderop aan de
dijk naar school gingen. Voorbij de "nieuwe
lelijkheid van de koelhuizen" en de hang
plek bij de Rabobank.
"Als je niet even stilstaat, mis je iets", glun
dert Goosens bij een opening in de lintbe
bouwing langs de dijk. In de verte Ugt de
Stee van Wagner, een authentieke boerderij
uit de achttiende eeuw. De gids is er geweest
en vertelt over details als de opkamer en het
keldergewelf; "alsof je in een koelkast
stapt." Dan trekt hij de ogen weer terug naar
Stad; naar een monumentale villa, uit de
jaren dertig, achter een brug over de
gedempte sloot, naar een schuur "met iets
dat op een makelaar lijkt" en naar de verd
wenen snoepwinkeltjes aan de dijk.
Burgemeestersgeslacht
Vlak voor de echt oude bebouwing van Stad
ligt de Dijkhof, het voormalige buiten van
het burgemeestersgeslacht Kolff van Ooster-
wijk. Een geslacht dat, net als burgemeester
Sterk én die ambachtsheren, voortleeft in
een straatnaam. Voor burgemeester Brink
man - toch bij velen de meest bekende eer
ste burger van Stad, alleen al door zijn zoon
Elco - hadden de dorpelingen geen straat
meer beschikbaar.
Goosens wijst een schuur aan. "Dit is niks,
treurigheid alom. Van mij mag hij zo tegen
Tijdens de culturele wandeling door Stad o.l.v. gids Harry Goosens (geheel rechts)
luchtafweergeschut, aan het eind werden de
Duitsers wat wanhopig en begonnen ze
zomaar te schieten. Het dak begaf het door
de luchtdruk." Aan de overkant zijn enkele
jongeren druk bezig op een halfpipe.
Eén binnenvaartschip
De zeedijk loopt via de restanten van de cou
pure uit op de haven. Nu ligt het Y-vormige
haventje vol pleziervaartuigen, maar vroeger
was dat wel anders. Harry Goosens: "Het lag
hier bomvol beurtschippers, die vooral aard
appelen vervoerden. Kijk, dit gebouw is
vroeger een aardappelpakhuis geweest, met
het kantoor ernaast. Als dat luik omhoog
was, had je een fantastisch uitzicht over de
haven en het Haringvliet. Dat daar is de punt
van Tien Gemeten." De aardappelen worden
tegenwoordig op een ander manier vervoerd,
Stad heeft nog maar één binnenvaartschip
als thuishaven.
Aan de westzijde van de haven stond de
koekfabriek van Nipius, een Stadse banket
bakker die de zaken groots durfde aan te
pakken. De gids toont een oud pand aan de
haven en vertelt dat dit een redoute is, een
soort vesting werk. "Dit zijn de schietgaten,
denk ik", wijst hij op de kleine raampjes. Het
pand heeft ook nog gefungeerd als polderka
mer.
Dan komen de cultuurhistorisch geïnteres
seerde wandelaars aan in het meest statige
gedeelte van het dorp: de Voorstraat.
Goosens verteh over de grandeur van de bur
gemeesterswoning, naast de garage van de
motorspuit en recht tegenover het voormali
ge gemeentehuis. Hij laat zien waar de sla
gerij was, de melkboer en de bakker. "Zie je
die boerderij. Dat is de Oude Jonker. Dit is
de bakermat van de doleantie in Stad aan 't
Haringvliet." Bij kapper Bakelaar, die nog
niet zo lang geleden een punt zette achter
zijn imposante carrière, gaan de wandelaars
naar binnen om de onovertroffen sfeer op te
snuiven van een museumachtige kapsalon
armex tabakswinkel en drogisterij.
Na het voormalige weeshuis - dat nu onder
dak biedt aan de plaatselijke brandweer - en
het voormaUge postkantoor, staat het gezel
schap voor de Nederlandse Hervormde kerk.
Harry Goosens toont weer een oude foto en
vertelt dat de pastorie veertig jaar werd
bewoond door dominee Polhuis. "Hij heeft
zijn hele carrière in Stad gestaan, nooit een
beroep gehad van een andere gemeente."
Bij de kerk zit het uurtje cultuurhistorisch
verantwoord wandelen erop. De gids, die
graag het romantische beeld van vroeger
koestert, vraagt nog één keer de aandacht
voor zijn dorp. "Kijk hier eens in de rondte.
De kerk, het doktershuis - het is net of je
honderd jaar geleden in Stad loopt. Jammer
alleen van die foeilelijke loods."
Mensen die de Stadse wandeling ook willen
doen, kunnen bellen met Harry Goosens.
Zijn telefoonnummer is 0187-612219. De
volgende wandeling is op zaterdag 16
augustus, om 14.00 uur. Daarnaast is een
excursie op afspraak mogelijk.
De Herv. Kerk van Stad is een exacte kopie van
het eerdere kerkgebouw, dat in 1898
in vlammen opging.
de vlakte." In tegenstelling tot Huize Maas,
de in 1876 gebouwde woning van dokter
Maas, die nog helemaal intact is en niet min
der dan vier schoorstenen telt. Bij de oprel,
ongeveer ter hoogte van het punt waar de
Molendijk overgaat in de Achterdijk, vertelt
Harry Goosens over het 'schoolstraatje', dat
ooit op de dijk stond. Negen paaltjes, waar
de scholieren twee aan twee naartoe werden
gedirigeerd door de onderwijzer, die het net
jes opgestelde rijtje pas daar de vrijheid gaf.
Scholieren die de andere kant op moesten -
richting molen - hadden pech; ze moesten
eerst richting dorp naar het schoolstraatje en
mochten pas na het sein van de onderwijzer
teruglopen.
De weetjes en feitjes komen in een constan
te stroom richting wandelaars. Dat Melklust
een boerenwoning met dertien kamers is.
Dat een krotwoning na de ramp in 1963 is
vervangen door een nieuw huis. Dat er -
"proef maar"- zout zit op de zijkant van de
gereformeerde pastorie. Dat de eerste predi
kant van het achter de pastorie gelegen
rechttoe-rechtaan kerkje een stembereik had
dat net voldoende was voor deze kleine
gemeente. Dat zich naast het gereformeerde
kerkje het arme Frèlebuurtje bevond, waar
na 1953 nog maar weinig van over is. "De
ramp heeft veel gesaneerd", zegt een van de
wandelaars.
Op de zeedijk is het eiland Tien Gemeten te
zien. In het oosten is de molen van Den
Bommel zichtbaar, evenals het topje van de
watertoren. Tegenover het punt waar vroe
ger de meestoof van Stad stond, wijst Harry
Goosens op een dak met verschillende soor
ten pannen erop. "In de oorlog stond hier
het monumentale doktershuis uit 1876 is nog geheel intact.
