Terugblik van de 'ouwe reporter'
s^^
EIIAIIDBI-IIIEIJWS
cyQÉïKf)
T.g.v. 75-jarig bestaan:
Zeker omdat ik haar vanachter het stuur van m'n geparkeerd
staande auto - 't was op het HEMA parkeerterrein - vriende
lijk gendag zei, keek de vrouw nog'es wat nadrukkelijker naar
binnen: "Kèn je die man nog?" vroeg ze haar echtgenoot die
aanstalten maakte z'n fiets te bestijgen en ja, natuurlijk kende
hij die man", gaf hij te kennen. "Da's de ouwe reporter van 't
Eilanden Nieuws", zo lichtte hij toe. 't Was al wat jaren gele
den dat we elkaar op een andere bijeenkomst hadden ontmoet
en al gauw ging het over het vlieden van de tijd. "Zal 'k 'es rae-
je?" zei hij over m'n leeftijd, 'vuufenzeventig' raadde hij en
dat was zeker twaalf jaar te hoog gegrepen hetgeen de man
enig misprijzen van z'n gade opleverde: "bin je noe zot", zei ze,
"die man is nog geen vuufenzeventig..." Maar de toon was
gezet, de ouwe reporter...
A. J. Grinwis, tijdens zijn afscheid van Eilanden Nieuws.
H. Koppelaar (1892-1961)
J. H. Koppelaar (geb. 1926)
Th. de Waal (1900-1978)
De redactie nu, met links Adri v. d. Laan en rechts Hans Villerius.
De administratie en de redactie, toen nog in één vertrek.
De administratie nu, met links Plony Tanis en rechts Betty den Braber.
PAGINA 9
VRIJDAG 20 JUNI 2003
Ik moet er in 's mans waarneming wel érg
sleets hebben uitgezien, na veertig jaar in de
locale nieuwsvoorziening bezig te zijn
geweest. Inderdaad heeft dat de nodige ener
gie gekost, overdag, in de week-ends en
meermalen ook 's nachts. Haast kon je de
klok gelijk zetten op een nachtelijke schuur-
brand in Oude Tonge, of een ernstige bot
sing op de Magdalenadijk aldaar. Maar 't is
nu tijd om terug te denken aan hoe de ouwe
reporter bij Eilanden-Nieuws begon, op
5 maart 1962.
Een uitermate sober kantoor was het dat
wachtte, bezet door twee mensen aan wie je
gauw merkte dat ze niks gemeen hadden. De
oud-hoofdredacteur Th. de Waal was dat en
de administratieve kracht Toos de Korte. De
heer De Waal hing met overtuiging het
Staatkundig Gereformeerde gedachtengoed
aan, Toos daarentegen was niet voornemens
iets van ha<ir Anti-Revolutionaire beginsel
prijs te geven, kortom was er geen basis voor
een harmonieuze samenwerking, 't was geen
hechte coalitie tussen die twee. De jongeman
uit Ouddorp, ook van Anti-Revolutionaire
huize, kreeg een plek tussen redactie en
administratie in, niet aan een mooi bureau
maiu- aan een wankel oud tafeltje op heel fra
giele pootjes. Het heeft niet zoveel dagen
geduurd voor ik het 'buro' in ribkarton ver
pakte en het, voorzien van een adres-sticker,
quasi serieus aan het Streekmuseum zond.
Oude, afgestempelde postzegels erop, want
Toos zou het misbruik van ook maar één
postzegel nooit hebben toegestaan, elke
geplakte postzegel werd genoteerd, zó pre
cies ging het er aan toe.
Het ging allemaal mondjesmaat, 't was een
low-budget kantoor, 't is trouwens nooit
over de balk gegooid, ook niet nadat T09S de
Korte vertrok en toegewijd medewerkster
van de electriciteitsmaatschappij Emgo
werd. De heer B. Both uit Melissant volgde
haar op en heeft een dienstverband van 27
jaar volgemaakt met overigens eenzelfde
accuratesse.
Leerling-joumalist Aart Grinwis, nu 'de
ouwe reporter' werd al gelijk in het diepe
gegooid. Naar dertien raadsvergaderingen
ging'ie, niet comfortabel in de auto maar
aanvankelijk op de motorfiets en óf ze klet
sen konden, de 7 raadsleden van dorpen als
Herkingen, Stad, Den Bommel, noem maar
op. 't Is dan ook meermalen nacht geworden
vooraleer de voorzitter de vergadering sloot,
vooral, in de periode toen de gemeentelijke
herindeling zich aandiende en dreigend op
de raadsleden afkwam, 't Was maar de vraag
of ze in de nieuw te vormen gemeenteraden
terug zouden keren. Hadden ze daarvoor
altijd pal gestaan? Op een vergaderavond in
Ooltgensplaat kon je Jaas Leijdens horen
verklaren dat 'ie met de op te richten
'instuif' geen moeite had, maar hij keek zor
gelijk als 'ie bedacht 'wat 'er laeter uut komt
stuuve'. Wethouder Jaas de Vos verdedigde
het voorstel: "ze spelen er spelletjes als
krebbe (scrabble)", liet hij weten.
We dwalen af, over 'Eilanden Nieuws' zou
het in deze korte terugblik gaan. Welnu
'Eilanden Nieuws' had en heeft veel abon
nees. Voor de een was het te christelijk, 'mar
dat slae 'k dan mar over', zeiden andersden
kenden bij wie de krant toch wekelijks in de
bus viel. Vele jaren heeft naast Eilanden
Nieuws de Flakkeese Nieuwsbode bestaan,
gelijksoortig, zich toeleggend op streekge-
bonden nieuws en neutraal getoonzet. Het
werd geredigeerd door Gerrit van Eek, de
grondlegger van Foto Persbureau Van Eek
dat hij samen met zijn echtgenote mevr. Lies
van Eck-Westhoeve met veel vlijt gaande
hield. Van hun hand kwam aanvankelijk ook
een deel van de inhoud van Eilanden-
Nieuws, veelschrijvers als ze waren, maar na
mijn komst op de redactie van Eilanden-
Nieuws verminderde hun bijdrage aan de
inhoud van ons blad zienderogen, we deden
het voortaan zoveel mogelijk zelf; de man
was er en wat nog nodig was was een ver
voermiddel, een camera en een donkere
kamer om films te ontwikkelen en foto's af
te drukken.
Daarvóór was dat nooit in eigen beheer
gebeurd. Een camera werd gekocht, bij Foka
in Rotterdam, door de heer De Waal, die
helaas een totaal verkeerde keuze maakte,
maar dat bleek pas later, in de praktijk. De
Mamya camera, prima van kwaliteit overi
gens, had een vaste 80 tnm lens, geen ver
wisselbare optiek, wist de heer De Waal
veel...
We hadden toegeleefd naar de opening van
de Haringvlietbrug, foto's van de openings
handeling uit eigen doka, zo was het voorne
men, maar vraag niet wat een heroïsche
strijd daarvoor gestreden is. Met verhit
hoofd heb ik een horde persfotografen ach
terwaarts geduwd, niet zij met hun groot
hoeklenzen, maar ik, met m'n 80 mm lens
had afstand nodig en zó is'ie gewrocht, de
foto met links P. D. Sieling en Min. Van
Aartsen en rechts chauffeur Bert van Leent
uit Dirksland die het eerste tolkaartje kocht.
In het gedrang bevond zich ook onze Plaatse
correspondent Piet in 't Veld, toen verslag-
gevend en fotograferend voor het schippers-
weekblad 'Schuttevaer'.
Het enige onvertogen woord dat ik de heer
De Waal ooit hoorde zeggen heeft hij toen
gebezigd. "Ik heb er één een opbl.gege
ven", zei hij na afloop van het tumult. Eén
fotograaf zal een gevoehge plek hebben
gehad, een herinnering aan die grote, met
hoed, die hem had toegebeten dat hij na
zoveel jaren over de komst van de brug te
hebben geschreven nu óók een foto wilde.
Liggend, plat op de vloer, bedekt met een
zware grijze deken wurmde ik dan een film
in de spiraal, ontwikkelde die en snelde later
met de foto naar de Reproductie Company,
aan de Ceintuurbaan in Rotterdam, waar een
cliché werd vervaardigd. Zó kwam de krant
tot stand.
Het schrijven en vooral het gereedmaken
van de foto's heeft me vele uren gekost, 't
was altijd haasten, altijd reppen en dat heeft
me best een stukje gezondheid gekost. Op
een kwalijke dag bleek de bloeddruk tot de
extreme hoogtes van 130 en 240 te zijn
gestegen. "Je bent explosief', zei de dokter
toen, maar wat gevreesd werd is toen uitge
bleven.
De ouwe reporter denkt dikwijls terug aan de
tijd van weleer,»vooral als'ie aanschouwt
hoe het nu gaat, ook bij Eilanden Nieuws.
Pagina's worden via het beeldscherm
samengesteld, geen inkt komt daar meer aan
te pas en op kantoor tref je niet meer de aan
bieders van advertenties, vooral begrafenis
ondernemers waren dat in mijn tijd. Soms 3
tegelijk, maar ook die sturen hun adverten
ties per e-mail, waardoor vele persoonlijke
contacten verloren zijn gegaan.
Voor het maken van foto's is er nu de digita
le camera, er worden geen uren meer in de
doka doorgebracht en de persfotograaf van
nu hoeft geen weet meer te hebben van de
ontwikkelaar monomytiel paraminofenol-
sulfaat.
Gelukkig leven nog vertegenwoordigers van
een nog oudere garde uit het vroegere perso
neelsbestand. Noem graficus Cor Jongejan
en oud-drukker Cor Boogerman.
Cor Jongejan stelde tienduizenden pagina's
samen, opgebouwd uit loden regels, eerder
nog uit losse lettertjes. Altijd vonden we de
twee Corren bereid de pers te stoppen als zich
een belangrijk nieuwsfeit aandiende wanneer
de oplage al in wording was. Een minder
belangrijk bericht maakte dan plaats voor een
nieuw bericht van meer importantie.
'Eilanden Nieuws' is met zegen en met veler
vlijt 75 jaar geworden en onze wens is dat
het nog lang gelukkig en zelfstandig zal
voortbestaan.
A. J. Grinwis
verbonden geweest aan Eilanden-Nieuws
-~"^'
reS^'»V"Mv
