Simon Stevinweg 26
FLAKKEE
Deltanatuur ontmoetDijkgraaf David Goelioop van het Waterschap
Goeree Overflakkee: ''Kansen benutten en belangen beschermen"
U vind ons niet meer aan de West Achterweg 55
ons nieuwe adres is:
Industrieterrein 'Oostpiaat' te IVliddelliarnis
U bent van harte
welkom 'm onze
nieuwe showroom^
delta natuur
EiuumnBn-iiiEuwj
Simon Stevinweg 26
Industrieterrein
"Oostplaat"
te Middelharnis
Tel. (0187)48 34 84
fax (0187)48 76 86
PAGINA 17
AG 18 APRIL 2003
Over Deltanatuur
Sunstore is verhuisd
"Kijk, die vist op paling." Een blauw vissersbootje vaart op volle snelheid
langs. Vlal< onder de Haringvlietdijk. We staan op het waterinlaatpunt tussen
de Zuiderdieppolder en de Westplaat Buitengronden en kijken uit op het
Aardappelgat. "Daar zeilde ik vroeger. Ik heb met mijn sloep wel eens op
zo'n paal gezeten." Dijkgraaf David Goekoop van het Waterschap Goeree-
Overflakkee kent het Haringvliet nog van vóór de afsluiting. "Toen hadden
eb en vloed nog vrij spel."
In de verte sluiten de Haringvlietsluizen de zee bulten. Eén schuif staat open, om
het zoete water te spuien op de Noordzee. In de toekomst gaan misschien alle
schuiven op een kier en kan het getij op beperkte schaal weer terugkeren in het
Haringvliet. Dat heeft grote gevolgen voor het Waterschap Goeree Overflakkee.
De dijkgraaf; "Zo'n tienduizend hectare landbouwgrond is afhankelijk van zoet water
dat we hier innemen."
In het waterschapsbestuur van Goeree-Overflakkee komen heel wat belangen
samen. Het functioneert als scharnier tussen 'gebouwd, ongebouwd en
ingezetenen' op het eiland. Deze gangbare indeling geeft ook, grofweg, een
belangenscheiding aan. "Ongebouwd, dat zijn hoofdzakelijk de boeren met hun
landbouwgrond. Daar kom ik uit voort," verklaart Goekoop. "De categorie 'gebouwd'
zijn, zeg maar, de overige onroerend goed bezitters. Ingezetenen zijn de bewoners,
die willen veilig en prettig wonen in een mooie, natuurlijke omgeving. De boeren
willen zoet en voldoende landbouwwater en een hierop afgestemd polderpeil."
Het waterschap probeert binnen Deltanatuur
kansen te benutten en tegelijk belangen te
beschermen. "Als het Haringvliet brak wordt,
moet inname van landbouwwater verzekerd zijn."
Dat kan het beste via een zoetwaterkanaal met
een nieuw waterinnamepunt ten oosten van
Middelharnis. "We hebben nu de mogelijkheid
het in één keer goed te doen, we moeten
verzilting tot in de verre toekomst voorkomen."
Het waterschap wil daarom geen goedkope buis, maar een breed kanaal.
"Daarmee creëer je ook een zoetwaterscherm dat zoute kwel tegengaat.
Bovendien kan het brede kanaal dienen als broodnodige waterberging in natte
perioden en waterbuffer in droge tijden." Want door klimaatverandering zal
wateroverlast door hevige regenbuien worden afgewisseld met watertekort door
droogte. "Daarnaast is een breed kanaal recreatief aantrekkelijk en biedt het
kansen voor een natuurlijke overgang naar de buitendijkse gronden." We turen
naar de Westplaat Buitengronden, nu nog het speelveld van grondverzetmachines,
maar later dit jaar buitendijkse natuur onder directe invloed van het Haringvliet.
Zelf boert Goekoop niet meer, hij deed zijn bedrijf over aan zijn zoon. Maar hij kan
zich wel goed verplaatsen in de afwachtende - en soms zelfs afkeurende - houding
van de boeren op het eiland ten aanzien van Deltanatuur. Voor natuur heb je ruimte
nodig - en die is nu in gebruik bij de boer.
"We hebben als waterschap veel uit te leggen. Want het uitgangspunt van veel
boeren is: wat droog is blijft droog, wat zoet is wordt niet zout en een dijk graaf
je niet door." Goekoop maakt duidelijk dat er ook andere belangen zijn die het
waterschap moet dienen. Hij somt op: "Veiligheid is natuurlijk de belangrijkste.
Maar ook waterkwantiteit en straks ook de waterkwaliteit. En daarbij moeten
we rekening houden met landbouw, stedelijk gebied, cultuurhistorie, recreatie
en ecologische belangen."
Het waterschap bekijkt daarom alles zoveel mogelijk in onderlinge samenhang. "Wij
pakken nu bijvoorbeeld ons krekenstelsel aan en dienen daarbij meerdere doelen."
Met natuurlijke oevers en
fietspaden wordt het gebied
zowel ecologisch als recreatief
aantrekkelijk. "Maar de kreken
moeten ook functioneel zijn
door meer open waterberging
te bieden, verschillende
bemalingsgebieden te
verbinden en schoon water
aan en af te voeren. En dat is
weer goed voor de landbouw."
Dat oog voor gedeelde
belangen werpt zijn vruchten
af op de noordrand van
Goeree. Goekoop: "Je ziet een verschuiving van 'nee- tenzij' naar een houding
van 'ja-mits'. Dat vind ik positief." Er is begrip voor Deltanatuur ontstaan en
een deel van de boeren werkt vrijwillig mee aan het verwerven van grond.
"De landbouwer kan ook een boterham verdienen in groene en blauwe diensten, je
ziet dat ondernemende boerenbedrijven daarop anticiperen. Zo hebben we iemand
vergunning gegeven voor kanoverhuur. De provincie helpt mee met de subsidiëring
van in- en uitstapplaatsen en verblijfslocaties." Maar ook gaat een boerenbedrijf
experimenteren met de ontwikkeling van een 'landgoed'. Een combinatie van een
boerenbedrijf, natuurbestemming en de ontwikkeling van (recreatief) wonen.
Maar voor het traditionele boerenbedrijf ziet het waterschap ook perspectieven.
Het regenjaar 1998 ligt de eilanders nog vers in het geheugen. Uit cijfers van het
waterschap blijkt dat de laatste kwart eeuw de gemiddelde neerslag toenam van
zevenhonderd naar bijna negenhonderd millimeter. "Als de hemelsluizen open
gaan kunnen we het water binnendijks niet meer bergen," voorziet de dijkgraaf.
'Tien procent van het budget van Deltanatuur kan binnendijks worden besteed.
Dat moeten wij als Waterschap dus verzilveren! Daarmee kunnen we namelijk
binnendijks een flink probleem oplossen door waterberging te combineren
met natuur!"
We lopen de dijk af en gaan de polder in. "Een open landschap," zegt Goekoop
waarderend. Een monumentale, hoge boerderij ligt als een haven tussen de
bomen in de weidse polder. De zon breekt door en zet de bloesem in een schel
voorjaarslicht. Een paardje en een Shetlander blijven onverschillig onder ons
bezoek en concentreren zich op het jonge lentegras. "Moet je jezelf voorstellen,
hoe het straks is. Met wat meer bomen, een brede waterloop voor de extra berging
en daartussen enkele huizen rond deze hofstede. Dat lijkt mij prachtig wonen."
Maar dan moet die natuurlijk ingerichte waterloop in het verlengde van het
Zuiderdiep er uiteraard wel komen, "ledereen zal aan deze oplossing zijn deel
moeten bijdragen. Rijkswaterstaat, Deltanatuur, provincie, gemeente en wijzelf.
Het moet lukken als we de plannen èn de budgetten met elkaar combineren."
De wil is er, meent Goekoop. Zojuist is gestart met een bestuurlijke werkgroep
Deltanatuur Daarin zitten naast het ministerie van LNV vertegenwoordigers van de
verschillende gemeentes, de provincie, het waterschap en belanghebbenden vanuit
de agrarische sector en natuurorganisaties. "Het draagvlak voor Deltanatuur onder
de bevolking is het grootst als we zoveel mogelijk belangen weten te combineren.
Binnen de werkgroep Deltanatuur kunnen de betrokkenen afstemmen over de
projecten die op hen afkomen. Dan heb je het niet alleen over het zoetwaterkanaal,
maar ook over de Westplaat Buitengronden, natuurontwikkeling bij Den Bommel
en eventuele ontwikkelingen in de Zuiderdieppolder.
1 D*l»r<i)u
ur 11 («n II
n h*l MInlilirla vin LNV
Olrtdli Zuia-W.ll.
RliK»Wi1i
■tut dl',
Zuld-HoJlind. dl*n«t
LuidaJIIk 0*M*d. piDV.
V«r*nlgln
inl«n Sllchllng Hll Z
SUUttHiitnnHi
Dl» parlljvn h*bb«
■Il
■n 0*>n««nMn.
West-Nederland verstedelijkt in hoog
tempo. Er is behoefte aan natuur
voor ontspanning en, in bepaalde
seizoenen, ruimte voor waterberging.
De deltawerken hebben voor veel
veiligheid gezorgd - en dat moet
ook zo blijven. Er is echter ook een
keerzijde aan de indamming: veel
kenmerkende getijdennatuur ging
verloren. Daarom is het project
Deltanatuur gestart, voor mens,
dier en plant.
Overheden en maatschappelijke organisaties werken in Deltanatuur samen
aan de ontwikkeling van robuuste, waterrijke natuur in de mondingen van
Rijn en Maas. Als de zeearmen weer open zijn, kan ecologie zich herstellen.
Planten en dieren die bij getijdengebieden horen, komen terug als rond 2010
samen met de streek zo'n 3000 hectare nieuwe natuur is gemaakt in de
Zuid-Hollandse Delta.
Samen met de streek betekent: elkaar opzoeken. Daarom publiceert
Deltanatuur over een aantal ontmoetingen met betrokken streekbewoners.
Wat vinden we eigenlijk van Deltanatuur? Gaan de plannen niet ten koste van
de veiligheid in het gebied? Blijft er wel ruimte voor de boer? Mogen we straks
die gebieden nog wel in?
Reageren op Deltanatuur?
Of wilt u Deltanatuur ook wel eens ontmoeten?
Stuur dan een email naar deltanatuur@lnvzw.agro.nl
of bel naar 078 - 63 95 467
