De geschiedenis van Oudurp
in un neutedoppe
Stoffen-
verkoop
15 jaar stichting "De Klup"
OJW Film
Papierinzameling
Nieuws van de
Wereldwinkel
Brochure Het Geheim
van Holland 2003 is uit
EIIAHD^JIIEUWS
Op zun Oudurps èschreeve
Ger. Gem.
Nieuwe
Tonge
Uitslagen
Manege Oostmoer
EIIAtlDEn-tllEUWS
Ooitgensplaat
Opbrengst collecte Reumafonds
Ooitgensplaat/Langstraat
Nationale Boomfeestdag
in Oostflakkee
PAGINA 2
(DINSDAG 25 MAART 2003
Op dit kaertie is duudeluk te ziejen dat Oudurp in Goeree op hut ende van de dartiende ieeuw op un eiland appart van de rest lagge. Hut zou dan oak nog
toet 1751 duure ieer hut eiland Goeree mit hut eiland Over-Flakkiee deur middel van un dam mit mekaore vurbonge wier. Omdat de Staeten van Holland
deezen dam an Hete leage, wier die dan oak de Staten-Dam ènoemd. Deur grond anwas teegen dien dam, ontstong zesundertug jaer laeter hier Stellendam.
Zoeoas joele inmiddels zacliies an wel al zulle weete is, dat ik nog al us graeg in
de ouwe doeoze zit te vroewten, zoeo oak noe wêêr us. Hier in kwam ik un boek-
kie teegen uut 1845, wêêrin de gescliiedenis van hut eiland Goeree en Overflak-
kiee beschreeve woordt deur de Meer B. Boers, schoolopziener, in hut Vl-de dis
trict van Zuud-Holland. Eigeluk was hut boekkie bestemd voor de schooien op
hut eiland. Waerschienluk wennende deeze hieer B.Boers in Menheersen, want
onger hut voorwoord stóót Middelharnis 1 dec. 1845. Om dat ielk durp appart
beschreeve woordt wil ik ieerst Oudurp dur uut lichte, 'k Zal prebeere de tekst
van 1845 wat leesbaerder te maeken in nutuurluk hut op zun Oudurps oover-
schrieve. Let wel! We góó noe honderdachtunvuuftug jaer vromme in dun tied.
Grenzen. Naemsoeorsprong.
Uutgestrektheid in gestelheid van de
grond. Bevolkieng. Bronnen van
bestóón.
Oudurp grenst mit zun grondgebied ten oeosten
an Goeree, ten noorden an hut Goereesegat, ten
westen an de Noordziee, in ten zuujen an hut
Brouwershaevense gat De Greveüngen De
ouwe benaeming van hut durp was Diepen
horst, deur sommege ofèleid van 'horst', un
vurouderd woord voor un bos, zoeodat Diepen
horst un dicht bos zou anduuje. De teegen-
woordege naem Oudurp leije sommege of van
de stichter, die de naem van Adriaan Ouddorp
zou hewwe èvoerd. Mar aore binne van miee-
ning, dat nae de bedieking van un twieede pol
der, waerschienluk dun Ouwen Oeostdiek, de
polder Diepenhorst hut Ouweland ènoemd,
wier wêêr toevaUug hut durp in lag, zoeodat op
die meniere de naem Oudurp is ontstöó. Nog
wêêr aore dienke dat de naem 'Ouddorp' is ont-
stóö deurdat de stad Goedereede laeter is
èsticht, dus nieuwer in jonger was dan hut toen-
maelege Diepenhorst. Hoe dan oak, dur binne
gêên geschriften èvonge die hieroover un ant
woord hewwe kunne geeve.
Hut grondgebiejd van Oudurp, groot 2.039
bunders, bevat de polders hut Ouweland, dun
Ouwen Oeostdiek (bediekt al voor 1065), hut
Ouwe Nieuweland (bediekt rond 1477) in de
polder hut West Nieuweland, die in 1494 inè-
diekt wier.
De gesteldheid van de grond op Oudurp is earg
vurschillend. (Dat is eigeluk nog zoeo heeden
ten daege.) Men vindt ur zwaere kluigronden in
vruchtbaere zandgronden, mar oak veel
onvruchtbaere gronden, beeter bekend onger de
naem haaijmeeten. Hiervan wier in dien tied
dan oak gêên lasten èheeve. Dan waere dur
duunen in duungronden. Hierop wier hut viee
èweid.
In 1745 wennende dur mar 600 meansen op
Oudurp, rond 1845 binne dur dat 2.679; hiervan
Op deeze pentekening is de lichtkoepel van dun
Goereesen tooren duudeluk te ziejen. Trouwens
de Goereese toorenwachters weunende op dun
hoek van de Hofdiekswegt in de Hondswegt in
dun Oeostdiek. Hut toorenlicht vurhuuzende in
1911 naerde toemaeleee nieuwe viertoren
'Westhoofd' in Oudurp.
waere dur 2.584 Hervormden, 10 Roams-Kat-
teliek, 83 Doapsgezinden in 2 Lutherse.
De voomaemse bron van bestóon was dan oak
landbouw in visserieje. Voor de bereiding van
de mieekrap stonge dur in dien tied vuuf miee-
stooven.
Hut durp Oudurp
Oudurp Ugt in de polder hut Ouweland van Die
penhorst; ruum un half uure van Goeree
(loapend). De hunzen biime in un vierkant
èbouwd. Binnen dit vierkant is un kearkhof
wêêrom un stieene muur stöö in opgêónde
boamen. In hut midden van hut kearkhof stóöt
den Hervormde kearke. Hut durp is omriengd
deur earg veel houtgewas, voomaemeluk mei
dooms, hutwelk an hut durp in hut voorjaer un
bevaUug voorkommen geeft. De kearke van de
Hervormde gemieente is èsticht in 1348, in ver
nieuwd in de jaeren 1734 in 1791; in dien tied
stong dun tooren los van de kearke.
Dun toren die oak in 1348 geüeke mit de kear
ke of was, dienende anvankeluk toet un backen
op dun dag voor de scheepvaert op de Noord
ziee, want de spits die ur toe oak al op zat, hoa
un un roeoje kleiu^e. Hut eigeluke baeken voor
de scheepvaert was in dien tied de Goereesen
tooren, die reeds in 1512 voltoeojd was.
Booven op dun tooren, in un stieene huusje mit
an de zieekant raemen - zoeodat de scheepva
ert oak 's nachts zun koers dur op kon bepaele
- brandde un steark koolevier. In 1833 wier hut
koolevier vurvange deur un stUstoond lampe-
licht, naer de uutvinding van de Fransman Tre-
nel in op 's Lands kosten èmaekt. Hut brandt in
un twelfkantege lantaem mit spiejgelglasruuten
lenzen).
Hut nieuwe hcht op den Goereesentooren was
op 6 uuren goöns zichtbaer. Mar oak ten dien
ste van de scheepvaert stong ur op hut noorder-
strange un stieene baeke, dat in 1742 èbouwd
was. Deeze dienende ieerst as baeken bie dag,
mar in 1843 wier dur un stilstöónd ücht opèzet,
net zoeoas hut licht op dun Goereesen tooren,
zoeodat de scheepen dur 's nachts oak wat an
hoa. Dit hcht was op 4 uuren 6óns te ziejen op
ziee. Waerschienneluk hewwe deeze lampen
ieerst op pententohe (raopeolie) èbrand, in pas
veele jaeren laeter op peterolie. Vlakbie hut
kustücht was in 1823 un kearkhof voor ange-
spoelde schipbreukelingen, anèleid deur de
opperstrandvonder de hieer J. Plaat. Czn.
Rondom hut kearkhof stonge boamen in
booven de ingang stonge de woorden uut
Openb. 20:13 'En de zee gaf de dooden die in
haar waren'.
De openbaere gebouwen in dien tied ware hut
Gastliuus uut 1599, de Doapsgezindekearke
èsticht in 1638, hut durpshuus èbouwd in 1779
in hut vumieuwde schoolgebouw in 1825.
Gedienkwaerdege ooverbluufsels uut
vroegere leeuwen
In de dortiende ieeuw is in de polder hut Ouwe
land deur de hieer van Voome un kasteel
èbouwd dat de naem Spreeuwenstein droeg in
wat diendende as zeumervurbluuf voor de hieer
van Voome. (Zoeo zie je dat Oudurp al vroeg in
trek was as zeumervurbluuf.) Hut was èbouwd
op un hoagte die weUigt toet in schuulplekke
most diene voor means in dier om hut wassen
de waeter te kunne ontvluchten. In 1572 was
dur nog mar un heuveltie van oover mit de
spooren van un gracht. Bie opgraevingen bleek
dat ur zelfs un gangestelsel bestong dat zun eige
toet in hut durp uutstrekte. Bie un vurzakkrng in
de Doapsgezindekearke in 1791 kwam ur zoe-
on gank te vooschien. Thans is de naem Blae-
westieen. Van 1572 toet 1791 wier dur op de
Of dit vierbaeken op dezelfde plekke èstdó heid as
hut teerder beschreeve baeken, wêêr in 1843 un
stil stödnlicht op kwam, weet ik héélaes niejt. Dit
vierbaeken stong op de kliengen bie de
'Kaepe{de ouwe reddingsschuure); hut huus zou
laeter de naem 'Zeemeeuwkriege in beweund
woore deur Jan in Mina Flehil. Mar oak hiervan
is gêên stieen mêêr vromme te vinden.
Blaewestieen recht èsprooke oover burgeluk-
ke- in polderzaeken.
In hut zuudwesten van de polder hut Ouweland
Ugt Preekhü of Preekweif ('Prikhil'), wêêr in
vroeger jaeren un kapelletje stong. Hierin was
un college kanuniken èvestugd. In deeze kapel
was un beeld van de H. maegd Maria. De kapel
wier deur zieeüeden in vissers bezocht wannéér
ze op ziee an un zwaere sturm in schipbreuk
waere ontkomme, de leste kêêr dat dit plaetsè-
vonge heid, was in 1524.
Mearkwaerdege voorvallen
Eeven as Goeree wier Oudurp meerdere mae-
len bedreigd of benaedêêld deur hoage waeter-
vloeden, of vimiielingen deur branden. In de
jaeren 1170, 1173, 1283, 1304, 1530, 1570 in
vooral in 1682 leeje de polders hut Ouweland in
dun Ouwen-Oeostdiek belangrieke schaede. In
1677 wier de hêêle oeostkant van hut durp un
proeoj van de vlammen; doch de ijver in vlijt
van de inweuners deeje de spooren dêêrvan
binnen inkele jaeren vurdwiene, deur de
opbouw van nieuwe huuzen.
Oudurp hao nog alus te üejen van de vijanden,
die hut op Goeree èmunt hao, mar deurdat Goe
ree un ommuurde stad was, konne de bandieten
hier weinig uutrichte, zoeodat ze dan mar naer
Oudurp trokken. Want un durp wêêr gêên muur
omheene stong, was dan un gemakkeluke proe
oj voor ze.Vooral in de jaeren 1415,1428,1490
in 1604 wier mêêr dan ieens hut durp èplun-
derd, weuningen in brand èstooke in ieerzaeme
burgers wiere dan as gevangene mee ènoome,
om ze dan laeter teegen un hoag losgeld wêêr
vrie te geeven.
Oudurp stong in dien tied onger de rechterluk-
ke macht van Goeree. Want dat bHek uut ouwe
geschriften in processen tussen de Magistraat in
de Baljuw van Goeree. In 1559 wier un moor-
denaer uut Oudurp op hut Galgeveld van Goe
ree ter doeod èbrocht.
Zoeo zie je mar dat de saemenvoeging van de
gemieenten dur eigeluk al vroeg in zat, hoewel
hut toch nog toet 1966 èduurd heid ieer hut
zoeo voorde was.
Nogmaels, deeze kêêr is hut gêên vurhael van
mun eige, mar 'k docht meschien is hut toch
wel eaerdug om zoeo hut ieen in aore uut vroe
ge jaeren oover Oudurp, in in hut Oudurps uut
dat boekkie voor joele oover te schrieven.
HeUevoetsluus, winter 2003
De groewten van Job van Klaos van Job
Padmos in (ïerda van Koos van Gurp.
GOEREE-
OVERFLAKKEe
De Honeybush thee schijnt erg in de smaak
te vallen. Er is veel vraag naar, ook is men
benieuwd hoe je deze thee het beste kan zet
ten. Daarom volgt hier het originele Zuid-
Afrikaanse recept: Hoe om die perfekte
honeybush koppie te maak. Giet kook water
in teepot, voeg 1 sakkie by, en laat trek vir
ongeveer 5 minute. Bedien verkieslik met of
sonder suiker, 'n skyfie sitroen en/of 'n
skeppie heuning. Omdat hy kafeïnevry is en
weinig tannien bevat is de smaak nie bitter
nie en mag minder suiker nodig wees.
Deze koffie is te koop bij de Wereldwinkel,
aan het Spuiplein (achter de Winkeldiek)
van Middelharnis, en kost 1,79 per 20 zak
jes van 25 gram.
De Wereldwinkel is open op Vrijdagavond
van 18.00 uur tot 21.00 uur en op Zaterdag
van 09.00 uur tot 17.00 uur.
He, jij daar!
Al plannen voor aanstaande zaterdagavond?
Bij het OJW staat er een filmavond op het
programma. En er staat een gave film op het
lijstje: Finding Forrester! Mis het niet, kom
allemaal naar het OJW. Vanaf half 8 ben je
welkom in de Hoeksteen, we starten om 8
uur. Kosten 1,50 Euro. See you!
Limbodansen, siamees zeepvoetbal, levend
sjoelen, zeephelling en nog veel meer.30
april zeskamp OJW. Verzamel een team van
8 mensen bij elkaar en geef je op bij Heleen
(470155) of bij Reinout (487450).
Een hartelijke groet, het OJW.
De oudpapieercommissie van de Gerefor
meerde Gemeente in Ooitgensplaat hoopt op
donderdag 27 maart weer oud papier op te
halen voor de zending. U wordt verzorg het
papier gebundeld buiten te zetten. Wij star
ten om 17.30 uur.
De collecte voor het Reumafonds in Ooit
gensplaat en de Langstraat heeft het mooie
bedrag van 1.756,74 opgebracht. Het
comité dankt de collectanten en een ieder die
door een financiële bijdrage aan dit resultaat
hebben meegewerkt.
Op woensdag 26 maart a.s. is het Nationale
Boomfeestdag. De acht basisscholen in de
gemeente Oostflakkee zullen hieraan deel
nemen. De leerlingen van groep 7 zullen dan
dag een boompje planten in de Magdalena-
polder, aan het eind van de Oostendesedijk
te Oude-Tonge. Daartoe worden de kinderen
om 9.30 uur in 'De Grutterswei' verwel
komd door wethouder P. de Vries. Ook dit
jaar wordt er weer een wedstrijd gekoppeld
aan de Boomfeestdag. De groepen 1 tot en
met 5 kunnen meedoen met een kleurplaten
wedstrijd; de groepen 6 en 8 moeten een
beginnend stripverhaal afmaken. Op dins
dag 8 april worden in de kantine van het
gemeentehuis te Oude-Tonge de prijzen uit
gereikt aan de winnaars.
Op D.V. woensdag 26 maart 2003 hoopt
Weterings Stoffen (van de weekmarkt te
Sommelsdijk) nieuwe lente- en zomerstof-
fen te verkopen in de zaal van de kerk van de
Gereformeerde Gemeente te Nieuwe Ton
ge (Oranjestraat 17).
U bent van harte welkom van 19.30 tot
21.00 uur.
De opbrengst is voor de aflossing van de
kerk.
Voor inlichtingen kunt u bellen naar: M. de
Visser, tel. (0187) 652384 of naar L. Admi
raal, tel. (0187) 651270.
U zou de leden van "De Klup" eens bezig
moeten zien, ze bowlen, computeren, sjoe
len, wandelen, koken en knutselen dat het
een lieve lust is. En dat wordt ze allemaal al
15 jaar lang mogelijk gemaakt door de vrij
willigers van stichting "De Klup"!
Want sinds 1988 is op Goeree Overflakkee
Stichting "De Klup" actief op het gebied van
vrijetijds-besteding t.b.v. mensen met een
verstandelijke handicap van 18 jaar en
ouder.
De meeste deelnemers zijn afkomstig uit de
woonvoorzieningen maar ook de thuiswo-
ners weten de weg naar één of meerdere
klups steeds vaker te vinden. Het aantal
deelnemers aan klup-activiteiten bedraagt
zo'n 130 personen, terwijl de begeleiding in
handen is van ca. 30 vrijwilligers.
Zij zijn verantwoordelijk voor de organisatie
en uitvoer van de activiteiten.
Dit jaar (om precies te zijn sinds 6 Januari)
bestaat De Klup alweer 15 jaar en dat laten
we niet ongemerkt voorbijgaan. Verleden
jaar al is onze jubileumcommissie begonnen
met het organiseren van een feestdag. Deze
commissie bestaat uit twee leden, twee vrij
willigers en twee bestuursleden, die heel wat
werk hebben verzet om iets leuks te organi
seren.
Wat gaan we doen en/of waar gaan we naar
toe en wat zullen onze leden het leukst vin
den enz.
Zo werd besloten om een dag naar het Dolfi
narium in Harderwijk te gaan met alles erop
en eraan.
De brochure Het Geheim van Holland
is weer verschenen. Deze toeristische
informatiegids wordt uitgegeven in
het kader van het samenwerkingsver
band tussen de cultuurhistorische ste
den Delft, Dordrecht, Gouda, Haar
lem, Leiden en Schiedam en geeft veel
informatie over deze zes steden. Aan
de hand van een korte beschrijving
van belangrijke historische gebeurte
nissen en veel beeldmateriaal wordt
een beeld geschetst van de steden. Een
uitgebreid overzicht van de beziens
waardigheden en verschillende tips en
arrangementjes bieden u een ruime
keuze uit mogelijkheden om deze his
torische steden te verkennen.
Nieuw: Autotour 'Ontdek het
Geheim van Holland'
Nieuw is de 4-daagse autotour 'Ontdek het
Geheim van Holland'. Tijdens deze tocht
bezoekt u met de auto vier van de.zes prach
tige Oudhollandse steden, namelijk Haar
lem, Leiden, Delft en Schiedam. Als u van
stad naar stad rijdt, komt u ook in het Groe
ne Hart, een schitterend gebied met polders,
weidse landschappen, vaarten en meren.
Kortom: een prachtige tocht die u niet mag
missen. De autotour kost 220,- per per
soon en is te boeken bij VVV Vakanties
West- en Midden Nederiand en bij alle
VVV's van Nederland.
Speciale arrangementen
Historische grachtenpanden, oude markt
pleinen, grachtjes en havens tonen een deel
van de rijke geschiedenis van deze steden,
maar er is nog veel meer te zien en te bele
ven. Behalve de Oudhollandse sfeer, rijke
geschiedenis en vele musea, hebben deze
plaatsen ook veel te bieden aan gezellige ter
rasjes, goede restaurants en leuke winkels.
Voor iedereen die deze steden op zijn gemak
wil leren kennen, hebben de VVV's ver
schillende verblijfsarrangementen samenge
steld. Ook deze vindt u in de gratis brochure.
Het Geheim van Holland
Onder de naam Het Geheim van Holland
werken de zes Hollandse steden Delft, Dor
drecht, Gouda, Haarlem, Leiden en Schie
dam samen op het gebied van cultuurhisto
rie. Naast verschillende producten als de
brochure en speciale Kinderstadsgidsten,
organiseren de VVV's, musea, hotels, res
taurants en culturele instellingen gezamen
lijk dag- en verblijfsarrangementen, culinai
re wandelingen en wandel- en fiersroutes.
Gratis verkrijgbaar
De brochure Het Geheim van Holland is ver
krijgbaar bij de VVV's van de Geheim van
Hollandsteden:
VVV Informatie Punt, Delft, tel. (015)
2197799.
VVV Zuid-Holland Zuid, Dordrecht,
tel. (0900) 4636888.
VVV Het Groene Hart, Gouda, tel.
(0900) 46832888.
VVV Zuid-Kennemerland, Haarlem,
tel. (0900) 6161600.
VVV Holland Rijnland. Leiden, tel.
(0900) 2222333.
VVV Nieuwe WaterwegAVestland,
Schiedam, tel. (010) 4733000.
Dus gaan we op Zaterdag 3 Mei a.s. met de
hele klup, in twee touringcars van de Fa.
Mijnders te Melissant en twee rolstoelbusjes
van Taxi De Vlieger uit Oosterland naar
Harderwijk.
U begrijpt wel dat dat een hele organisatie is,
maar met de hulp van onze vrijwilligers zal
het allemaal best lukken. Wij zullen u ver
slag doen van deze dag.
Maar nu financieel....zo'n dag zal natuurlijk
heel wat kosten en daarom doen we een
beroep op de inwoners van Goeree Over
flakkee. De financiering is dan wel bijna
rond, maar.... we kunnen nog wel een paar
euro's gebruiken. Een groot aantal bedrijven
op Goeree Overflakkee is al benaderd, maar
als u als inwoner van Goeree Overflakkee,
ons werk(wat we trouwens met veel liefde
en enthousiasme doen) daadwerkelijk wilt
steunen, maak dan een bedragje over op ons
speciale jubileumbanknummer:
3420.26.976 van de Rabobank t.n.v. de
penningmeester van "De Klup" te Middel
harnis. Wij en onze leden zullen u zeer dank
baar zijn.
Met behulp van een paar enthousiaste com-
puteraars is een prachtige website ontwik
keld, waarin u alle informatie kunt vinden
over onze bezigheden, compleet met foto's.
Daarin kunt u tevens een fotoverslag zien
van onze vorige lustrumvieringen.
Het adres van onze website is: www.klup-
go.nl Breng onze website eens een bezoek
je en geef uw mening.
Uitslag van de dressuurwedstrijd voor
pony's, proef 2, gehouden op zaterdag 22
maart jl. in Manege Oostmoer, Oostmoerse-
dijk 2a te Stad aan't Haringvliet. Voor deze
proef dient een minimaal aantal punten
behaald te worden van 80. Malou Wenders,
Tirza, 102 pnt; Joyce Visbeen, Daisy, 101
pnt; Sharon Hazelhoff, Max, 100 pnt; Tha-
lonja Slui, Mickey Boy, 95 pnt; Anouk Bie-
nefelt, Carola, 95 pnt; Colin v. Noort, Dyna
mite, 94 pnt; Willemijn v. Marion, Dia
mond, 94 pnt; Joanne Braber, Dynamite, 91
pnt; Aurelia v. Strien, Diamond, 91 pnt;
Hannah Spelt, Karine, 90 pnt; Jacky Vis
been, Cupido, 89 pnt; Bodine Leertouwer,
Tirza, 88 pnt; Thomas Dee, Rody, 88 pnt;
Nina Buurman, Carla, 87 pnt; Deborah
Vroegindeweij, Bobbie, 87 pnt; Peter Wit
vliet, Tazz, 78 pnt.
chr. streelcblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hollandse en Zeeuwse eilanden
is een uitgave van Uitgeversmaat
schappij Eilanden Nieuws BV
Verschijning: dinsdag- en vrijdagavond
Tel. (0187)4710 20
Fax (0187)48 57 36
Postbus 8, 3240 AA Middelharnis
Langeweg 13, Sommelsdijk
ADVERTENTIES EN ADMINISTRATIE:
tel.(0187)47 10 20
e-mail: Algemeen@gebr-dewaal.coin
(onder vermelding van 'adv' of 'adm')
tarief per mm 0.27;
contracLtarieven op aanvraag
sLuitingstermijn zakelijke advertenties:
maandag en donderdag 14.00 uur
sluitingstermijn overlydensberichten:
dinsdag en vrijdag 8.30 uur
voor foutief geplaatste advertenties als
gevolg van onduidelijke advertentie
opdrachten of telefonisch opgegeven
advertenties kan de uitgeverij niet
aansprakelijk worden gesteld.
Advertentie-acquisitie:
A. J. van der Velden.
06-50448359
REDACTIE:
hoofdredacteur: J. Villerius,
tel. (0187) 47 1022,
privé (0187) 60 14 40
e-mail: J.ViIlerius@gebr-dewaal.com
Plaatsing van ingezonden berichten kan
zonder opgaaf van redenen worden gewei
gerd.
ABONNEMENTEN:
Per kwartaal 9.25.
Per jaar €35.00.
Abonnementen zijn bij vooruitbetaling
en worden automatisch verlengd.
Opzeggingen schriftelijk
vóór 30 november.
Wijzigingen graag twee weken voor
deze ingaan doorgeven.
REKENINGNUMMERS:
postbank 167930
rabobank Middelharnis 342001108
