ISRAËL, HET WONDER
Deltanatuur ontmoetboerAjé de Wit en natuurbeheerder Gert de Groot
Tegengestelde belangen hoeven niet per se onverenigbaar te zijn'
delta natuur
EIIAI1DB1-I1IEUW5
O)
Toen koning Frederik II van Prui
sen aan zijn hofprediker vroeg
hem met een enkel woord de waar
heid van de Bijbel te bewijzen, ant
woordde die: "De Joden, sire!" De
hofprediker zag achter de wereld
geschiedenis de hand van de grote
Architect, Die het wereldbestuur
in handen heeft en Die - op Zijn
tijd - de volken gebruikt om het
door Hem gemaakte bestek uit te
voeren. Het valt op dat de geschie
denis van Israël telkens weer loopt
via de weg van het wonder, vaak
door grote diepten heen.
Over Deltanatuur
PAGINA 9
VRIJDAG 14 MAART 2003
Het Oude Testament geeft ons een uitvoeri
ge beschrijving van de geschiedenis van
Israël vanaf de roeping van Abraham tot na
de ballingschap.
We noemen enkele van de wonderen die
God vanouds bij Israël gedaan heeft.
Abraham was 99, Sara 89 jaar oud en
onvruchtbaar en toch had God beloofd: "Ik
zal U tot een groot volk maken, als de ster
ren aan de hemel, ontelbaar" (Genesis 12 en
17). Op een moment waarop het menselij
kerwijs gesproken volslagen onmogelijk
was, wordt in het gezin van Abraham en
Sara het kind van de belofte - Izak - gebo
ren.
Izak trouwt met Rebekka. Ook zij was
onvruchtbaar, lezen we (Genesis 25:21).
Maar opnieuw vervult God Zijn belofte
door het onmogelijke heen: Ezau en Jakob
worden geboren.
Maar liefst tien plagen waren nodig om
Farao zover te krijgen daf hij het volk toe
stond het slavenhuis van Egypte te verlaten.
En toen ze gingen, liepen ze vast bij de
Schelfzee. Maar God baande door de woes
te baren en wilde stromen hun een pad.
Wat zou er van het volk geworden zijn als
de hemel geen manna en de steenrots geen
water zou hebben gegeven in de veertig
jaar, dat ze met zoveel mensen en vee in de
huilende wildernis moesten ronddolen?
En nadat ze het beloofde land, nu via een
pad in de Jordaan, zijn binnengegaan,
komen ze voor machtige steden te staan:
steden met reuzen, en met tot de tanden toe
bewapende inwoners. Voor de verovering
van Jericho is alleen maar een wandeling
van zeven dagen rond de muur nodig!
Wet van Meden en Perzen
Hoe kan een wet van Meden en Perzen nog
ongedaan gemaakt worden, een wet, waarbij
de datum en het uur, waarop de Joden zullen
worden verdelgd al vaststaat. Het wonder
vindt plaats, en Haman komt - als een waar
schuwend voorbeeld voor ieder, die zich aan
dit volk vergrijpt - aan de galg!
En wie is in staat de gevangenisdeuren voor
de Joden te openen, als zij zich al bijna
zeventig jaar als ballingen in Babel bevin
den? Het is God zelf, want in Psalm 126
lezen we: Als de Heere de gevangenen van
Sion wederbracht, waren wij als degenen,
die dromen. Toen werd onze mond vervuld
met lachen en onze tong met gejuich; toen
zei men onder de heidenen: De Heere heeft
grote dingen aan hen gedaan".
Ook het Nieuwe Testament spreekt van het
wonder. Paulus komt over de leiding van
God met het volk - zijn volk - niet uitge
dacht, als hij zijn visie op de toekomst van
Israël beëindigt met de lofzang op het won
der: O diepte des rijkdoms, beide der wijs
heid en kennis Gods, hoe ondoorzoekelijk
zijn Zijn oordelen en onnaspeuriijk Zijn
wegen! Wie heeft de zin des Heeren gekend?
Of wie is Zijn raadsman geweest? Uit Hem
en door Hem en tot Hem zijn alle dingen
(Romeinen 11).
Het is bij de wonderen die in de Heilige
Kapitein Dreyfus
Schrift vermeld staan niet gebleven. Ook de
recente geschiedenis is er vol van.
De roeping veronachtzaamd
Het nageslacht van Abraham was geroepen
om een licht te zijn voor alle volken. Het
heeft aan die hoge roeping geen gehoor
gegeven. Het heeft gemurmureerd, de Baals,
de Molochs en de Asteroths gediend, de pro
feten gedood en geweigerd Israels grote
Koning te erkennen. Het heeft God ver
toornd. Er zijn momenten geweest dat God
dreigde het volk te verdelgen. Het staat
beschreven als een weerspannig, een hard
nekkig volk. Het is geen haar beter dan welk
ander volk dan ook. Toch heeft God dit volk
apart gezet.
"Uit alle geslachten van de aardbodem heb
ik U alleen gekend, daarom zal Ik al uw
ongerechtigheden over U bezoeken"", sprak
de Heere (Amos 3:2).
De ondergang van het volk in het jaar 70 -
waarbij Jeruzalem en de tempel in een puin
hoop werden veranderd - luidde een enorme
lijdensweg in. Bijna 20(X) jaar stond het volk
bloot aan vervolging en onderdrukking.
Onbeschrijfelijk is het leed dat de Joden is
aangedaan. Overal trokken ze heen, telkens
maar weer om een veilig heenkomen te zoe
ken. Ze leefden over de vijf werelddelen ver
spreid, maar nergens vonden ze een vader
land.
Het verlangen wordt gewekt
Een Joodse kapitein, Alfred Dreyfus, werd
op grond van valse documenten ten onrech
te beschuldigd van hoogverraad, gedegra
deerd en verbannen. Dit gebeurde na de
Frans-Duitse oorlog van 1870, een tijd waar
in het antisemitisme hoogtij vierde. God
gebruikte dit proces om het sluimerend ver
langen bij de Joden naar het beloofde land
wakker te roepen. Theodor Herzl, een geas
simileerde Jood, een journalist, schreef naar
aanleiding van dit proces een boekje, geti
teld "Der Judenstaat", dat wereldwijd ver
spreid werd. Daarin beweerde hij, dat de vei
ligheid voor de Joden alleen gewaarborgd
zou zijn in een eigen staat.
Vanaf die tijd trokken Joodse emigranten, al
dan niet gedwongen door vervolgingen,
richting Palestina. Daar aangekomen ston
den ze voor een vrijwel onmogelijke taak:
het land, eens overvloeiende van melk en
honing, lag daar als één grote woestijn, een
zaam en verwaarloosd. Ondanks dat hebben
Joodse mannen en vrouwen onder de meest
moeilijke omstandigheden, ten koste van
veel slachtoffers - door malaria, gele koorts
of dysenterie - uitgeputte grond tot vrucht
baar land gemaakt en op moerasgronden
nederzettingen (kibboetsim en moshavim)
gesticht. Zelfs de woestijn bloeit nu als een
Net als de uittocht uit Egypte is de terugkeer
van het volk naar het door God beloofde
land een wonder. De Heere gedacht aan het
yerbond dat Hij bij herhaling met een plech
tige eed aan Abraham, Izak en Jakob - aan
Israël - bekrachtigd had. Een verbond dat
Hij ingesteld had tot in duizend geslachten,
een eeuwig verbond, waarvan de inhoud
luidde: Al dit land zal ik u geven en uw zaad
tot een eeuwige bezitting" (Genesis 17:8,
Exodus 6:7, Psahn 105:11).
Een hardnekkig misverstand
Dat land was niet van de Palestijnen, zoals
wel wordt beweerd. Het is goed dat Gretta
Duisenberg en allen die zich met haar ver
bonden voelen, dat nog even weten. Nee, het
land was al 400 jaar in het bezit van de Tur
ken, en na de Eerste Wereldoorlog werd het
- op last van de Volkenbond - beheerd door
de Engelsen. Wel woonden er Arabieren,
maar er woonden ook Joden. Ze hebben er
altijd gewoond, vooral in Jeruzalem, Tibe
rias, Safed en Hebron. Daarom worden deze
steden wel de vier heilige steden genoemd.
Van een Palestijnse staat met een Palestijnse
bevolking was dus geen sprake. Toen de
staat Israël in 1948 begon, was het land van
niemand! En Jeruzalem is ook nooit de
hoofdstad van welk volk dan ook geweest,
behalve van de Kruisvaarders. En laten we
het over die mensen maar niet hebben. Daar
valt niet zoveel goeds van te vertellen. De
stenen in Israël getuigen nóg tegen hen.
Een toekomst daagt
De eerste lichtstraal voor het Joodse volk
brak door toen de Britse minister van Bui
tenlandse Zaken Balfour namens zijn rege
ring beloofde mee te werken aan de stichting
van een Joods Nationaal Tehuis voor Pale
stina (De Balfour-declaration van 1917).
Lord Balfour was een man die op basis van
profetische voorzeggingen wist dat er een
moment zou komen dat de Joden naar hun
land zouden terugkeren, en dat ze de Mes
sias zouden aannemen in een tijd waarin het
Vrederijk begiimen zou.
God gebruikte de Eerste Wereldoorlog om
het Beloofde Land van Turken te bevrijden.
De Volkenbond - een volkerenorganisatie,
net als de Verenigde Naties - gaf op 24 juli
1922 aan de Engelsen de opdracht deze
belofte uit te voeren. Ze moesten ervoor zor
gen dat de immigratie van Joden soepel zou
verlopen. Maar die verliep niet zoals ver
wacht werd. De immigranten werden
bedreigd door Arabische terreur op grote
schaal. De Joden lieten zich daarbij niet
onbetuigd.
En toen kwam de Tweede Wereldoorlog.
Speciaal voor de Joden waren dat jaren van
verschrikking! Een opeenvolging van steeds
erger wordende kwellingen; een drama van
vernedering, van honger, angst en sterven.
Bergen-Belsen, Dachau, Auschwitz, het zijn
enkele van de vele namen die men zich in
heel de wereld tot in lengte van jaren met
huivering en afgrijzen zal blijven herinne
ren. Alle technische hulpmiddelen zijn aan
gegrepen om aan het Jodendom een eind te
maken, en de Joden die in die tijd de nazi's
wisten te ontvluchten, zochten als boot
vluchtelingen in de meest gammele schepen
een wanhopig heenkomen. Overal werd hun
de deur gewezen, zelfs in Palestina waren ze
niet welkom!
Het beheer over Palestina liep de Engelsen
volkomen uit de hand. Dat bracht hen ertoe
het mandaat (beheer) over Palestina aan de
Volkenbond terug te geven.
Palestina wordt verdeeld
Daarop kwamen de Verenigde Naties met
een voorstel om het land in een Joodse en
een Palestijnse staat te verdelen. De Joden
gingen - zij het met tegenzin - met dit plan
akkoord, het werd door de Palestijnen bruut
verworpen. Desondanks vond op 27 novem
ber 1947 de stemming plaats. Het werd met
33 stemmen vóór, 13 tegen en 10 onthoudin
gen aangenomen. Laten we dus goed ont
houden dat de Palestijnen een aan hen toege
wezen staat als onbespreekbaar van de hand
gewezen hebben! Dat is ook nuttig voor
Mevrouw Duisenberg en haar volgelingen
om dat te weten.
Dat het ooit tot een verdeling van Palestina
gekomen is, dankt Israël aan het collectieve
schuldgevoel over de zes miljoen vermoorde
Joden. Na de holocaust overheerste de
opvatting dat het gedecimeerde en getrau
matiseerde Joodse volk recht had op een
eigen staat. De toekenning daarvan suste het
geweten van Amerika, Rusland en Enge
land, die geen raad wisten met de misdaad
door nazi-Duitsland begaan, een misdaad
waarvan ze op de hoogte waren.
(^NORDT VERVOLGD) VH
Op goed geluk de Zuiderdieppolder in. Dichte mist beperl<t de wereid tot
een smalie streep asfalt. Er doemen verontwaardigde ganzen op die onwiilig
plaatsmaken voor menselijk vervoer. Deze vogels hebben het eigenlijk al
een beetje overgenomen hier. Want de Zuiderdieppolder is nu weliswaar
goede landbouwgrond, maar tegelijk ook het meest kansrijke gebied voor
Deltanatuur. Juist hier kan de streek haar oude gedaante terugkrijgen.
Als de Haringvlietsiuizen op een kier gaan, zijn de getijdeneffecten en zout-
zoetovergangen langs het Zuiderdiep het meest merkbaar. Het zou wel eens
het kroonjuweel van de getijdennatuur kunnen worden.
Maar voorlopig is daar geen klap van te zien. Wat een mist! Zouden die vage
omtrekken daar de boerderij van Ajé de Wit zijn?
De deurbel klinkt, het halletje is donker en staat vol spullen. Uit de verre omtrek
klinkt het oergeklaag van ganzen. Door de vochtige lucht gedempte knallen moeten
de vogels In beweging houden. Maar de ganzen worden broeds, ze willen niet meer
zo vliegen. Voetstappen klinken naast het huls. "Kom maar achterom," nodigt Ajé de
Wit uit. In Dirksland komt bezoek nog gewoon vla de keukendeur.
Gert de Groot van Natuurmonumenten zit al aan de keukentafel en Is voorzien van
koffie. De sfeer is rustig en ontspannen. En toch heeft de relatie tussen boer en
natuurbeheerder In het algemeen niet de naam gemakkelijk te zijn.
Bedriegt de schijn?
"Dat denk ik niet," zegt Gert de Groot van Natuurmonumenten. "Onze relatie Is goed."
Er zijn wel tegengestelde belangen, stelt De Wit vast. "Maar die bekijk ik toch vooral
zakelijk. Je moet daar zonder al te veel emoties over kunnen praten, want ook
tegengestelde belangen hoeven namelijk niet per se onverenigbaar te zijn."
"Ik denk dat wij er ook wel goed uitgekomen zijn. Toch, Ajé?" vraagt Gert de Groot.
Ajé de Wit knikt bevestigend. Hij heeft zojuist overeenstemming bereikt om zijn
bedrijf in de Zuiderdieppolder te beëindigen en elders op het eiland opnieuw te
beginnen. Kennelijk zit hem dat ook een beetje in het bloed, want in 1980 was hij
ook één van de eerste pioniers In de Zuiderdieppolder.
"Je moet bedenken dat dit een heel
P~^W^ recente polder Is die pas na de
^"'^^^■y afsluiting van het Haringvliet door de
^~Jr i Dienst der Domeinen Is ontwikkeld,"
-v^^_^''\ vertelt De Wit. "Voor die tijd was de
polder met lage kades beschermd
tegen het zoute Haringvliet." Het was
eigenlijk buitendijks gebied, half en
half In gebruik als weidegrond.
"Het overspoelde ook nog regelmatig.
Maar nu is het puike landbouwgrond.
Echt niks op aan te merken."
Klinkt er een beetje spijt In zijn stem?
De Wit vouwt zijn handen In elkaar
en kijkt een moment peinzend naar
het tafelkleed.
"//f wil hier niet weg. Maar de maatschappij\n\\ Iets anders met deze grond.
Het kleine moet wijken voor het grote, want zo zie Ik het toch. En als de maatschappij
daar ook voor wil betalen, dan vind Ik dat Ik weg moet gaan."
Maar, zo beseft De Wit ook: de één stapt gemakkelijker op dan de ander.
"Mijn binding met dit gebied Is niet zo groot. Je moet ook bedenken dat het nog
maar twintig jaar in gebruik is. Soms denk Ik zelfs wel eens dat we misschien wel
erg gemakkelijk van alle gronden hier cultuurgrond hebben gemaakt."
"En mode Is het ook zeker niet," meent Gert de Groot van Natuurmonumenten.
"Het is een noodzaak dat we nu voor natuur kiezen. Rijd maar eens van Rotterdam
naar Nijmegen. Kijk naar het ruimtelijke beslag door de Betuwelijn. Of vlieg over het
Groene Hart en zie hoe het dichtklontert. En kijk dan ook door je oogharen naar
een periode over twintig jaar. Hoe wil je dat ons land er uit ziet? Waar moeten de
mensen heen die daar dan leven en wonen? We hebben ieder stukje natuur straks
hard nodig. En helaas, de plaatsen waar we de natuur nog een kans kunnen geven
zijn meestal in handen van boeren."
"Maar dan moet de natuur wel toegankelijk voor die mensen zijn," meent De Wit.
Gert de Groot veert op. "Natuurmonumenten heeft de naam overal een hek om
heen te zetten. Nou dat wil Ik wel even rechtzetten. Meer dan vijfennegentig
procent van ons gebied is toegankelijk. Ook de Zuiderdieppolder wordt dat." En dat
is goed nieuws voor de padvinders uit Stellendam, want die'zijn naarstig op zoek
naar vrij toegankelijk natuurgebied om te doen wat ze moeten doen: paden vinden.
De lepeltjes klingelen in de koffie.
Buiten trekt de mist op. Op een hoog punt,
enkele honderden meters ten westen van
de boerderij kijken natuurbeheerder
De Groot en boer De Wit naar het strenge,
strakke land. "Weet je wat mij echt heeft
doen besluiten om weg te gaan?
De grauwe gans! Die is een eeuwigdurende
erfpacht. Ze komen met steeds meer en ze
blijven. Zomer en winter. Op een gegeven
moment ben ik gestopt met de wintertanwe.
Dat kostte meer dan het opbracht."
Het ganzenprobleem bracht De Wit en
De Groot samen om de tafel. Hoewel voor
Natuurmonumenten de grote groei van
de ganzenpopulatle een succesverhaal
is, worden de kosten voor de boer niet
altijd evenredig vergoed. De Wit wijkt nu
uit naar een akkerbouwlocatie waar er
minder problemen met ganzen zijn.
"Ik hoef dan niet meer op ieder uur van de
dag er op uit om de vogels te verjagen of
schade te inventariseren."
Natuurmonumenten wil proberen om ook rond het Zuiderdiep tot een aanvaardbare
ganzenstand te komen. Gert de Groot: "Met de herinrichting van de Zuiderdieppolder
als natuurgebied kun je de ganzenpopulatle sturen. Kies je voor zoveel mogelijk
zoute invloeden, dan is dat minder aantrekkelijk voor de grauwe gans. Die broedt
en foerageert toch het liefste in wat ruigere zoetwatergebieden."
Het water in het Zuiderdiep is grauw en rafelt in de wind. Dit wordt straks allemaal
getijdennatuur onder Invloed van het zoute zeewater. Wat voor de één terug naar af
is, is voor de ander de weg naar een duurzame toekomst. Gert de Groot:
"Zolang we maar rekening houden met elloars belangen."
Een koppeltje ganzen gaat op de wiek. "Best een mooi gezicht, hoor, vliegende
ganzen," beaamt De Wit. "Maar ze moeten vooral blijven vliegen. Niet zitten."
nwf,
inoiïerD
nd luB»
onli
SlIcMi
^•z» pinlKn htbBen U
Kgpiiln*
s In Nil
riAVLIO. ttilarichlpptn »n g*m**nt«n
West-Nederland verstedelijkt in hoog
tempo. Er Is behoefte aan natuur voor
ontspanning en, in bepaalde seizoenen,
ruimte voor waterberging.
De Deltawerken hebben voor veel
veiligheid gezorgd - en dat moet ook
zo blijven. Er is echter ook een keerzijde
aan de indamming: veel kenmerkende
getijdennatuur ging verloren.
Daarom Is het project Deltanatuur
gestart, voor mens, dier en plant.
Overheden en maatschappelijke organisaties werken in Deltanatuur samen aan
de ontwikkeling van robuuste, waterrijke natuur in de mondingen van Rijn en Maas.
Als de zeearmen weer open zijn, kan ecologie zich herstellen. Planten en dieren
die bij getijdengebieden horen, komen terug als rond 2010 samen met de
streek zo'n 3000 hectare nieuwe natuur is gemaakt in de Zuid-Hollandse Delta.
Samen met de streek betekent: elkaar opzoeken. Daarom publiceert Deltanatuur
over een aantal ontmoetingen met betrokken streekbewoners. Wat vinden we
eigenlijk van Deltanatuur? Gaan de plannen niet ten koste van de veiligheid in
het gebied? Blijft er wel ruimte voor de boer? Mogen we straks die gebieden
nog wel in?
Reageren op Deltanatuur?
Of wilt u Deltanatuur ook wel eens ontmoeten?
Stuur dan een email naar deltanatuur@lnvzw.agro.nl
of bel naar 078 - 63 95 467
--.'»*■■■ I
