Oud-Rabodirecteur maakt
voetreis naar Spanje!
Vleesvervanger
soja onder vuur
Goede doelen dertiende Omloop:
Een terugblik op 117 jaar 'ziengschole'
Good-Luck mist vorm
Goede prestaties
van zwemclub
'de Gooye' op de
verenigingscompetitie
Siermaisteler uit Oude Tonge
eist bij recliter liogere
vergoeding regenschade
0INSÖAG IG APRIL 2002
Liever biologisch
Vegetariërsbond niet ongerust
Bekend fenomeen
Nieuwe route
Verlichting
Sponsors
Vandaag is hij precies twee weken onderweg. Op dinsdag 2 april jl. vertrok oud-
directeur van Rabobank Oude Tonge, Nier Winkels, met zijn vrouw Petra voor een
voetreis naar Spanje. De vijf maanden durende reis heeft als eindbestemming San
tiago de Compostella. Een goed begin is het halve werk, en zodoende werden zij
enthousiast uitgezwaaid door niet alleen familie en vrienden, maar ook door een flin
ke groep medewerkers - oud-collega's - van Rabobank Flakkee Oost.
Zaterdag 13 april moest Good-Luck 1
aantreden in de belangrijke uitwedstrijd
tegen R.K.C. uit Rotterdam. Beide ploe
gen hadden voor deze wedstrijd 6 pun
ten en de winnaar hoeft na deze wed
strijd voorlopig niet meer aan degrada
tie te denken. Good-Luck moest
gehavend beginnen aan de wedstrijd,
want Leo van der Made en Nico Over-
duin konden vanwege lichamelijke onge
makken niet aantreden in deze wed
strijd. Daarom startte Arjan Zondervan,
een A-junior, voor het eerst in de basis.
Op de bank begonnen Heidi Kamerling,
Gijsbert Gillen en Jeroen Kars.
In de eerste helft had Good-Luck het betere
van het spel, ondanks het feit dat ze tegen het
verdedigende spel van de Rotterdamse for
matie moesten opboksen. R.K.C, hanteerde
het zogenaamde achterverdedigen, wat een
koTfbalwedstrijd net zo interessant maakt als
een gemiddelde voetbalwedstrijd Van F.C.
Den Bosch. Niet aantrekkelijk voor de toe
schouwers, maar wel regelmatig effectief. In
de eerste helft bleek dit al, want Good-Luck
met een goed spelende Arjan Zóndervan
kreeg de betere kansen, maar bleef op 5-5
steken. Na de rust begon R.K.C, beter en
kwam veel te snel op voorsprong. Good-
Luck bleef tactisch wel goed spelen tegen
het anti-korfbal van R.K.C., maar verzuimde
de bal van afstand raak te mikken. De wisse
lende wind hielp ook al niet, maar het was
duideHjk dat veel spelers op dit moment niet
in de juiste vorm verkeren. Gijsbert Gille en
Heidi Kamerling werden nog ingebracht
voor Ingmar Adam en Liesbeth Los om de
wedstrijd trachten te kantelen, maar de tijd
was te kort om echt een verschil te maken.
Na het laatste fluitsignaal stond dan ook de
teleurstellende eindstand van 12-8 op het
scorebord. De Good-Luckers zullen hard
moeten gaan knokken om de juiste vorm te
krijgen, anders kan het einde van deze com
petitie nog erg spannend en moeilijk wor
den.
Doelpuntenmakers: Marcel Kievit (4),
Arjan Zondervan (3), Gijsbert Gille (1).
DEN HAAG - Siermaisteler A. Korteweg in
Oude Tonge heeft zich bij de Raad van Sta
te beklaagd over de in zijn ogen te karige
schadevergoeding die hij van minister De
Vries van Binnenlandse Zaken heeft gekre
gen. De zaadteler ontving in 2000, wegens
het verlies van zijn oogst in het extreem nat
te najaar van 1998, omgerekend 13.500
euro. Dat is maar een kwart van de werkelij
ke schade die de landbouwer heeft geleden,
zei zijn raadsman A. Comeüssen vorige
week op een rechtszitting bij de Raad van
State in Dén Haag".
Korteweg is de enige teler in Nederland van
het zaad van de Zea Mais Sabine, een sier-
mais die bij boeketten wordt gevoegd.
Omdat het gaat om een exclusieve siermais-
soort, aldus raadsman Comelissen, kan Kor
teweg een kiloprijs vragen van 80 euro. Dit
bedrag wil de teler vergoed hebben. Hij stelt
dat in 1998 zijn volledige oogst, 680 kilo
siermaiszaad, verloren is gegaan. De water
overlast onstond toen overtolüg water uit de
bebouwde kom van Oostflakkee naar land
bouwgebieden werd gepompt. Het land van
Korteweg aan de Zuiddijk stond enige tijd
onder water.
Binnenlandse Zaken verklaart dat de zaad-
prijs voor hoeveelheden boven de 100 kilo
maximaal 22 euro per kilo bedraagt. Korte
weg moet daar blij mee zijn, zo blijkt uit een
brief van het ministerie, want gangbare prij
zen zouden zelfs tassen de 2 en 4 euro lig-
Soja is minder goed voor de gezond
heid dan tot dusver werd aangenomen.
Het tijdschrift Gezondheidsnieuws
waarschuwt voor een overmatige con
sumptie van deze populaire vleesver
vanger. Een 'overdosis' soja kan de
veroudering van de hersenen versnel
len of schildklierziekten veroorzaken.
Een onderzoek van de Amerikaanse weten
schapper dr. Lon White toont aan dat men
sen die minstens tweemaal per week het
sojaproduct tofu eten, te maken krijgen met
een snellere veroudering van de hersenen.
Bij het onderzoek van White waren maar
liefst achtduizend mensen betrokken. De
onderzoekers vonden een directe relatie tus
sen tofugebruik en gewichtsverlies van de
hersenen. Orthomoleculair apotheker Gert
Schuitemaker wijst in Gezondheidsnieuws
bovendien op schildklieraandoèningen die
meer voorkomen bij mensen die regelmatig
sojaproducten eten. Waarschijnlijk worden
de schildklierenziekten veroorzaakt door
isoflavonen. Dit zijn fyto-oestrogenen, hor
moonachtige stoffen, die een positieve
invloed op de gezondheid kunnen hebben,
maar bij een teveel juist een negatief effect
hebben. Volgens Schuitemaker eten vegeta
riërs vaak meer dan honderd gram soja per
dag. Daarmee lopen ze het risico een over
dosis aan isoflavonen binnen te krijgen.
Mag er dan helemaal geen soja meer gegeten
worden, is de vraag die Gezondheidsnieuws
voorlegde aan Schuitemaker en aan de in
nataurvoeding gespeciaUseerde diëtiste
Henny de Lint. Beiden antwoorden ontken
nend. Een lichte hoeveelheid soja heeft juist
een positieve invloed op de gezondheid. Een
tot twee keer per week is volgens hen de aan
bevolen dosering. De Lint wijst bovendien
op het belang van biologische soda. Regulie
re telers gebruiken veel bestrijdingsmidde
len. Daarnaast komt er steeds meer genetisch
gemanipuleerde soja op de markt. Wat dit op
de lange termijn voor de gezondheid bete
kent, is nog niet bekend. Tot slot wordt bij de
productie van 'gewone' soja gebmik
gemaakt van zuurbaden in aluminium ketels.
Dit heeft tot gevolg dat het eindproduct een
grote concentratie aluminium bevat. De stof
is schadelijk voor de nieren van baby's en
wordt in verband gebracht met het ontstaan
van de ziekte van Alzheimer.
Sojaproducten als tempe, ketjap en tofu heb
ben de laatste jaren een prominente plaats
veroverd in de Nederlandse keuken. Niet de
laatste plaats dsinkzij 'vleesschandalen' als
varkenspest, BSE en mond- en klauwzeer.
Toch maakt Hans Bosch, directeur van de
Nederlandse Vegetariërsbond, zich niet echt
ongerust vertelt hij in Gezondheidsnieuws:
"De meeste vegetariërs eten gevarieerd en
bovendien zijn naast sojaproducten steeds
meer andere vleesvervangers verkrijgbaar."
gen. Een afzetprijs van 80 euro is bij het
ministerie in ieder geval niet bekend. Korte
weg kan met factaren de hoge kiloprijs
bewijzen. Het ministerie zegt hierop dat
vóór de wateroverlast slechts 80 kilo voor de
kUoprijs van 80 euro is geleverd.
Een aantal landbouwgebieden met regen
schade werd in 1998 door het kabinet aange
wezen als WTS-gebied (Wet tegemoetko
ming schade bij extreem zware regenval).
De schadebesluiten die de minister nam, lok
ten honderden procedures uit van ontevre
den agrariërs. Bij de Raad van State lopen
nog enkele tientallen zaken in hoger beroep.
Uitspraak van de Raad van State volgt bin
nen enkele weken.
Calando en War Child
STELLENDAM - Ropaninhospice
'Calando' in Dirksland en War Child
Nederland zijn de goede doelen waar
voor de deelnemers van de dertiende
Omloop Goeree-Overflakkee geld bij
een kunnen lopen. Dat maakte voor
zitter Ewoud van den Ouden donder
dagavond bekend in het Haagse Huus
te Stellendam. Tevens presenteerde
hij de exacte route, die 107 kilometer
lang is. De Omloop wordt dit jaar
gehouden op 23 en 24 augustus.
Calando en War Child vallen zonder moeite
binnen de criteria die de Stichting Omloop
Goeree-Overflakkee heeft opgesteld voor
als de goede doelen worden gekozen. Die
goede doelen moeten erkend zijn door mid
del van een keurmerk en er moet sprake zijn
van een brede steun voor deze doelen. Vol
gens Van den Ouden beantwoorden het
Dirkslandse hospice en de landelijke afde
ling van War Child daaraan.
Hij presenteerde Calando als een bekend
fenomeen op het eiland, een fenomeen dat
palüatieve zorg biedt aan patiënten die veel
al in hun laatste levensfase verkeren en in
Calando een prettige, huiselijke omgeving
vinden. War Child is een wereldwijd wer
kende organisatie die hulp en ondersteuning
biedt aan kinderen in (voormalige) oorlogs
gebieden. "Spelenderwijs leren de mensen
van War Child deze kinderen hun emoties en
trauma's te verwerken en weer gewone
wereldburgers te worden. Er wordt wat
gedaan aan de geestelijke wonden, die ze
hebben opgelopen in de oorlog; de kinderen
wordt geleerd weer kind te worden", aldus
Van den Ouden, die het woord namens War
Child voerde omdat de vertegenwoordiger
van de organisatie op het laatste moment niet
naar Stellendam kon komen.
Voor Calando voerde medisch directeur Van
der Velden het woord. Hij vertelde de aan
wezigen dat het hospice dne en een halfjaar
geleden vanuit een bepaalde bevlogenheid is
ontstaan, dat Calando een voorbeeldfunctie
vervult die in den lande veel navolging
krijgt, en dat de bevlogenheid van het begin
nog lang niet verdwenen is. Hij zei bhj te
zijn dat het hospice een vaste plaats in de
gemeenschap heeft weten te veroveren en
bedankte vervolgens het bestaur van de
Stichting Omloop Goeree-Overflakkee van
wege de keuze voor Calando als sponsor-
doel. Omdat er nog altijd geen sprake is van
structarele financiering van hospices, is elke
ondersteuning vanuit de bevolking immers
maar al te welkom. Vorig jaar liepen de lan-
geafstandswandelaars overigens 60.000 gul
den bijeen. Van den Ouden zei te hopen dat
dit jaar hetzelfde bedrag kan worden binnen
gehaald, maar dan in euro's.
De voorzitter maakte in het Haagse Huus
tevens de nieuwe route bekend. Die verschilt
niet bijzonder veel van de vorige Omloop.
Wederom staat Port Zélande als verzor-
gingsplaats op het programma. De 'omweg'
die daarvoor gemaakt moet worden, wordt
gecompenseerd door het afsnijden van het
nataurgebiedje de Dolle Beer. Nieuw in ver
gelijking met vorig jaar is het aandoen van
de oude kem van Oude Tonge. "Wij hebben
vragen gehad of de kom van het dorp weer in
het parcours kan worden opgenomen, en
aangezien we een democratische stichting
zijn, hebben we daar gehoor aan gegeven",
aldus Van den Ouden. De verzorgingsplaat-
sen, controleposten en grote publieksplek-
ken bevinden zich stuk voor stak op dezelf
de locaties als in 2001.
Het parcours telt 107 kilometer en loopt
wederom over de buitendijken en via de dui
nen en het strand rond het eiland. Wie de
naar verwachting duizend wandelaars op
vrijdagavond 23 augustus vanuit het cen
trum van Ooltgensplaat zal wegschieten, is
nog niet bekend. Als de stichting de traditie
weet voort te zetten, zal het in ieder geval
weer om een bekende Nederlander gaan.
Vorige edities van de Omloop werden van
een startschot voorzien door bijvoorbeeld
Erica Terpstra, Lee Towers, Peter van Vos
sen en Jack van Gelder.
Verdwalen wordt tijdens de dertiende
Omloop iets minder moeilijk, want de stich
ting heeft fluorescerende bewegwijzering
aangeschaft. De borden zijn bovendien
voorzien van een paal die ver de bodem in
kan, zodat ze naar verwachting minder
gevoeüg zijn voor vandaUsme. Van den
Ouden maakte voorts bekend dat er plannen
zijn om verlichting aan te brengen op de kop
van het eiland, het parcoursdeel waar de
meeste lopers de donkerste uren doormaken.
"Wellicht lukt dat nog dit jaar, maar het kan
ook volgend jaar worden", meldde de voor
zitter over het aanbrengen van die verlich
ting. Hij had er een tweeledig gevoel over
"want", zo gaf hij aan, "verdwalen is nu een
maal een aspect van het afzien, toch één van
de belangrijkste en aantrekkelijkste kenmer
ken van de Omloop".
Ewoud van den Ouden had in het Haagse
Huus ook nog nieuws van het hoofdsponsor
front. De ING heeft zich temggetrokken en
daarvoor in de plaats zijn de Rabobanken
van het eiland gekomen. Twee medewerk
sters van de bank maakten duidelijk dat de
aspecten 'sport' en 'vrijwilUgerswerk' daar
alles mee te maken hebben. Het zijn de
speerpunten in het sponsorbeleid van de
Rabobank. De andere hoofdsponsors zijn
wederom Keukencentrum Tieleman, Aanne
mingsbedrijf Kroon, WLB Vlamings, Aan
nemingsbedrijf LBS en OZ Zorgverzekerin
gen.
Belangstellenden kunnen voor meer infor
matie bellen naar: 0187-643968 of kijken op
de website: www.flakkee.net/omloop.
30 jaar 'De Lofstem'
Mannenkoor 'Wat niet is kan worden' in 1925. Zittend: v.l.n.r.: M. v.d. Broek, H. Roetman, M. v.d. Veer (dirigent en voorzitter), F. Razeiiherg, J. v.d. Baan
en Jan Berits. Staand: T. v.d. Veer, G. Lodder, L. v. Antwerpen, Joh. v.d. Baan, L. Schellevis, R.. v. Heemst, J. Kattestaart, Abr. v. Antwerpen, St. Hargens-
veld en H. v.d. Boom. Bovenste rij: Fr. de Leeuw, W. v. Antwerpen, J. v.d. Nieuwendijk, L. v.d. Boom, J. v.d. Veer, C. v.d. Sluis, P. Lodder, L. v.d. Nieuwen-
dijk, Joh. V. Dongen, Jan Peekstok, J. de Boer, C. Lodder, L. Faase, Jan Schellevis, M. v.d. Doel en A. v.d. Sluis.
Het dorpsleven in Sommelsdijk aan het einde van de 19e -
begin 2Öe eeuw bood weinig ontspanningsmogelijkheden.
Er waren een gymnastiekvereniging en een muziekvereni
ging, verder was er weinig te beleven.
Vanaf 1885 is er voor de zangliefhebbers ook een vereniging. Het
mannenkoor 'Wat niet is kan worden' wordt dan opgericht. De ver
eniging - in de volksmond 'de ziengschole' genoemd - bestaat voor
al uit landarbeiders. Er wordt dan ook alleen gerepeteerd in de win
termaanden, als het werk op het land wat minder is. Er wordt flink
geoefend, elk lid moet de beurt alleen zingen. Wordt er een fout
gezonden, dan blijft dat niet ongestraft, want dat kost een cent boete.
Vierstemmige Psalmen en Hazeuliederen vormen het repertoire en er
zijn vele leden die na verloop van tijd de Psalmen op het rijtje af kun
nen zingen. Het zangseizoen wordt afgesloten met de jaarvergade
ring, ook wel 'potvertering' genoemd. De kas werd dan opgeteerd,
leeggemaakt. Voor deze gelegenheid wordt een groot aantal sigaren
gekocht, een bus melk gehaald en poeder om chocolademelk te
maken. De Sommelsdijkse vereniging was niet de enige 'ziengscho
le'. Zo rond 1950 waren'er in bijna elk dorp op Flakkee wel een of
meerdere te vinden. Nadat het eiland werd opengebroken door de
verbindingen met 'de overkant' zette het verval van de 'ziengscho-
len' in, vooral in de jaren '70 werden verschillende van deze vereni
gingen opgeheven. Toch werd juist in deze tijd een nieuwe 'zieng
schole' opgericht. Op 15 april 1972 was zangvereniging 'De Lof-
stem' een feit. Gisteren dus dertig jaar geleden.
Ter gelegenheid van dit jubileum is een boekje geschreven, waarin
niet alleen de geschiedenis van 'De Lofstem' is beschreven, maar
waarin ook de geschiedenis wordt blootgelegd van zangvereniging
'Wat niet is kan worden', 'Ons Genoegen' te Sommelsdijk, de zieng
schole van Middelhamis onder leiding van G. de Ruiter en 'Zanglust'
te Nieuwe Tonge. Ook wordt verteld wie Hazeu was, wat zijn liede
ren zijn en hoe de vierstemmige psalmen in elkaar steken. Veel foto's
en afbeeldingen zorgen voor een afwisselend geheel. Nieuwsgierig
geworden hoe onze voorouders zongen en belangstelling voor een
stukje folklore van ons voormalig eiland? Bestel dan het 50 pagina's
tellende boekje. De prijs bedraagt (excl. verzendkosten) slechts 3,-
Bestel en bel (0187) 483669.
De zangvereniging van Nieuwe Tonge in de jaren '50. V.l.n.r. vooraan: Thomas de Gast (geen lid), Hans Hoogstraten (dirigent), mevr. Oostende, Ma v.d.
Velde, mevr. Klapmuts, Leny v. Heemst, mevr. Kieviet-v. Schouwen, Janny Kieviet, mevr. Bijdevaate, mevr. Knops-v. Schouwen, mevr. Kieviet-v.d. Valk.
Achterste rij: Jan v. Weenen, Jaap Kieviet, Nooteboom, Dirk Wielaard (achter), Mientje Huizer, mevr. Dorst, dhr. Dorst, A. Nooteboom (achter),
Jo V. Moort, mevr. Looij, Kees Oostdijk, mevr. Westdorp, mevr. v. Schouwen-Schol, dhr. Dorst, Teun Bijdevaate.
Op zaterdag 13 april werd de laatste
wedstrijd gezwommen van de vereni
gingscompetitie in zwembad de Gooye
te Dirksland. Met 29 persoonlijke
records werd de competitie afgeslo
ten. Net als vorige week werden de tij
den verbeterd in alle leeftijdscatego
rieën. Deelnemende verenigingen
waren de Duck uit Brielle, DWF uit
Sliedrecht en de Gooye.
Voor Coen van der Wekken, Amanda
Schaaf en Anne de Kok was het de eerste
keer dat zij de 100 wissel zwommen. Hun
tijden waren 1.59.15, 1.55.20 en 2.00.24.
Lars Kalle kreeg het op de 100 vrij voor
elkaar om 1.20.00 te zwemmen. Jammer, er
net niet onder, maar wel goed voor het zil
ver.
De 50 school leverde voor Karola Hameete-
man en Lizzy van Dijke een pr op in 48.31
en 46.71. Lizzy snoepte mim 5 sec er vanaf.
Dan de grootste verrassing bij de jongens,
Maikel Kalle werd eerste in 39.81. Het was
Maikel's eerste wedstrijd na een langdurige
periode van ziek zijn, een puike prestatie.
Jeroen van Dam, Micky Hilgers en Pascal
Lugthart verbeterden zich ook en brachten
45.19, 48.40 en 54.25 op de klokken.
Mirjam Kievit blijft zich verbeteren. Nu
zwom zij 7 sec van haar tijd af op de 200 rug;
haar tijd was 3.17.03. Anja de Gelder was
goed voor het brons in 2.55.97.
Lortaine van Huizen haalde bijna 2 sec van
de 50 vlinder af, eindtijd was 54.54. Lars
Kalle werd tweede bij de jongens in 43.83 en
haalde er bijna 6 sec af
De 200 vrij ging voor Lizzy van Dijke in
3.09.17 Dit was bijna de tijd van Karola
Hameeteman van een vorige keer. Zij haalde
er maar Uefst 11 sec af en tikte aan in
2.58.54. Jeroen van Dam zwom bij de jon
gens iedereen op grote afstand. Hij tikte aan
in 2.33.03 een verbetering van 20 sec. Leo
de Jong werd derde in 2.47.24.
Mirjam Kievh verbeterde zich weer en wel
op de 100 wissel, zij tikte aan in 1.26.38.
Anja de Gelder werd eerste in 1.19.23. Bas-
tian Zoon werd eveneens eerste in 1.12.64.
Bas van Driel bracht 1.19.45 in de boeken.
Lydia Terlouw verbeterde zich op de 100
rug en tikte aan na 1.29.97. Annelies Kievit
werd eerste in 1.17.40.
Na een korte mst moest AimeUes al weer aan
de bak en wel op de 200 wissel, zij werd eer
ste en met een pr in 2.44.85. Bij de jongens
was het Mark Zoon die het zilver en Gerben
de Jong die het brons meenamen. Voor bei
de een pr in 2.36.19 en 2.36.73.
Op de 25 school werd de ene verbetering na
de andere genoteerd. Anne de Kok in 28.10,
Ramon van Huizen in 28.42 Anna Kooijman
verbeterde zich met bijna 3 sec en bracht
25.50 op de klok. Pieter Wolfert met 25.76
en voor Melissa Knops werd 26.47 geklokt.
Jos Terlouw werd weer een medaille rijker,
de kleur was zilver in 24.69.
Loraine van Huizen en Danielle Lugthart
verbeterden hun tijden op de 100 vrij: er
werd 1.48.50 en 1.43.64 genoteerd. Voor
Danielle een verbetering van 6 sec.
Op de 200 rug verbeterde Jan Robbert
Albrechts zich met bijna 7 sec, zijn eindtijd
was 3.24.57. Bastian Zoon werd gemakke
lijk eerste in 2.45.36.
Lydia Terlouw verbeterde haar tijd op de
100 vrij en zij liet 1.19.56 achter haar naam
zetten. Annelies Kievit werd eerste in
1.05.94. Bastian Zoon werd derde bij de jon
gens in 1.00.76 en Bas van Driel haalde iets
van zijn tijd af en bracht 1.08.29 in de boe
ken.
Gerben de Jong werd eerste op de 50 vrij in
27.19 en Mark Zoon haalde iets van zijn tijd
afen liet 29.20 noteren
Al met al prestaties die er weer mogen zijn.
