UrutLb i:
Het schepsel
roept ons toe:
verootmoedig u
Maximumsnelheid op veel wegen
op Goeree-Overflakkee omlaag
www.knopsbv.nl
Rectificatie mededeling
verkoop boerenkaas
chr, streekblad op gereformeerde grondslag
voor de zuid-hollandse en zeeuwse eilanden
e GARAGE Hiwps
Langeweg Middelhamis Tel. (0187)476767
u(/iAG MINNAARD
VASTGOED
^i^* Visser Visser
^lisser Meubelen
Boerderijwïnkel Keizer
Groenten en Fruit
tijdelijk verplaatst!
Enige tijd geleden is het Waterschap Goeree-Overflakkee begonnen met
op de Kop van Goeree in de buitengebieden 60 km-zones in te voeren. Op
de meeste wegen buiten de bebouwde kom mag daar voortaan niet har
der worden gereden dan 60 km/u, dit in het kader van het plan Duurzaam
Veilig Flakkee.
actief in beeld en geluid
Opel-njeuws
Vacatures
Knöps-Shop
Informatie
Evenementen
Middelhar nis B.V.
BARENDRECHT TEL. 0180-642111
MIDDELHARNIS. TEL 0187-617 300
instaüatiebedrijf
In verband met besmettingsgevaar mkz
is onze groentewinkel tijdelijk ver
plaatst naar Voorstraat 85 te Stellen-
dam. In de voormalige winkel van de
familie Loef, 50 meter voor de oude
Rabobank.
Voor informatie en/of bestellingen kunt
u contact opnemen met tel/fax: (0187)
492904, e-mail: c.keizer@filtemet.nl.
We hopen dat u begrip hebt voor de
door de overheid ons opgelegd situatie.
Gelukkig is Goeree-Overflakkee tot
op heden vrij gebleven van mond- en
klauwzeerbesmetting. Wel dienden er
zich, in verband met het heersen van
de ziekte elders in het land, enige
gevolgen aan en werden preventieve
maatregels genomen.
Lege schappen
Afsluitingen
Oude geneeswijzen
Vrijdag 30 maart 2001
73e jaargang
nr. 6993
Met meer dan gewone belangstelling zullen
deze week de landkaartjes bekeken zijn die de
veetransporten in beeld brachten. Want zoveel is
nu wel duidelijk: de mkz-infectie is begonnen in
Engeland. Daar werd 'keukenafval' gevoerd dat
afkomstig was uit de horeca. Er zijn daarna nog
dieren naar Ierland vervoerd. Daar heeft het
virus waarschijnlijk ook toegeslagen, alleen lijkt
het erop dat er kalveren zijn die wel drager,
maar geen lijder van de ziekte zijn. Als dat de
start niet is, dan is het virus onderweg wel opge
daan. Het verhaal is bekend, de media doen
dagelijks uitvoerig verslag. Vee-exporteurs zijn
van letland naar Nederland gereden en hebben
gebruik gemaakt van een verplichte, diervrien
delijke stop in Frankrijk. Daar vond in ieder geval
de infectie plaats. Een transporteur ontsprong
die dans, de rit naar Nederland werd in een ruk
afgelegd. Achteraf is dat een overtreding die
voor de ontvangende boeren positief uitwerkt, zij
het dat de overtreding heel laat gemeld is. Te
laat, enkele bedrijven werden nu voor niets
geruimd.
Bio-industrie
Wie de verhalen op zich in laat werken ziet twee
uitersten. Aan de ene kant gaat het om een
gigantische industriële keten, met aan het begin
op de boerderij kalveren, aan het eind het vlees
en de zuivel. Via de slachterijen en de tussen
handel belandt het product op de schappen van
de supermarkt (wie heeft nog erg in de winkel
om de hoek?). Daar wordt de prijs bepaald,
mede door de consument Hoe we het ook wen
den of keren, die consument vraagt veel voor
bedragen die aan het begin van de keten noop
ten tot schaalvergroting. Grote aantallen dieren
worden daarom zo efficiënt mogelijk gemest of
gevoerd om een kwaliteitsproduct op de markt
te brengen. Met alle gevolgen van dien. Kwaliteit
wordt mede bepaald door de stoffen die in het
product komen. De gezondheidscultus rond de
mens, maakt hem uiterst kritisch en argwanend.
Gevolg: inenten, dus 'vreemde' stoffen in het
dier oproepen, betekent dat de grenzen van
Amerika en Japan dichtgaan. Einde export, ein
de veeteelt in Nederland. Een puur economisch
verhaal dus. Daar staat dan weer tegenover dat
wij -in Europa- veel vlees uit (Zuid-)Amerlka
importeren voor de consumptie. Het meeste
eigen vee wordt natuurlijk ook uiteindelijk
geslacht, maar wordt niet voor het vlees, maar
voor de melk gehouden. Behalve dan de bij de
mesters die de (stier)kalveren die niet in de
melkproductie komen, opfokken. Deze laatste
groep krijgt nu ook harde klappen, want de kal
veren reizen heel wat af, voordat zij geslacht
worden.
Schaalvergroting
Ook voor een leek kan het duidelijk zijn dat het
oude beeld van een boerderij, waar eigen dieren
worden gefokt voor een deel van de eigen vee
stapel, al lang niet meer opgaat Verder werd
deze week overduidelijk dat er heel wat heen en
weer geschoven wordt Tekenend voor het
industriële karakter van de bedrijfstak is dat
nauwkeurig kan worden aangegeven waar het
rundvee vandaan komt Dit laatste geldt overi
gens niet voor alle dieren die evenhoevig zijn,
zoals schapen en geiten. Kortom, de term bio-
industrie is niet zomaar In de mond genomen, zij
het dat die voor de melkveehouderij niet zo
zichtbaar werd als in de varkensfokkerij. De
beschrijving geldt echter wel. In Europees ver
band werd de genoemde schaalvergroting
noodzakelijk. Het is gênant te horen hoe de boe-
renbedrijfstak nu te horen krijgt dat ze doorge
schoten is in de bedrijfsvoering en dat we weer
naar een maatvoering moeten die dier- en
mensvriendelijk is. Was het niet een Nederland
se Eurocommissaris -van huis uit PvdA- die de
schaalvergroting als enige overlevingskans
heeft gepropageerd? De Eurosceptici, degenen
die tevreden bleven met klein is fijn, schijnen nu
het gelijk aan hun zijde te krijgen. Zelfs oude
sentimenten tegen het voormalige Landbouw
schap spelen weer op. Het is echter de vraag of
zij gelijk hebben en of de Nederlandse veeteelt
inderdaad los van Europa zou kunnen overleven.
En dan wel zonder subsidies en dergelijke. Ver
der schrik je ervan als gelezen wordt hoeveel
runderen er op een paar vierkante kilometer
worden gehouden. Moeten worden gehouden,
om het hoofd boven water te houden. Eigenlijk is
dat vragen om infectieproblemen. Als we spre
ken in termen als bedrijfstak en gezamenlijk
economisch nut exportcijfers en dergelijke, is
het te begrijpen dat nu zulke ingrijpende maat
regelen moeten worden genomen.
Het boerenerf
Het andere uiterste is het individuele boerenerf
met de individuele boer Zoals het in een oorlog
gaat -de term is van de minister- de generaal
kent troepen, maar aan het front vechten Indivi
duen. De strategie kan op het niveau van een
legerkorps noodzakelijk zijn. De geleden verlie
zen werken echter door in de gezinnen, de
omgeving van de getroffenen. Wie zegt dat de
veeteelt ontaardt is in bio-industrie en daarop
doorborduurt, loopt de kans het boerenbedrijf in
kille bedrijfsmatige termen te beschrijven. De
boer wordt een manager die het leven van zijn
beesten niet kent Wie op boerderijen komt,
weet beter Er is wel zeker een meer dan
bedrijfsmatige betrekking op de dieren. Die gaat
verder dan "goed zijn voor de dieren, want
anders kost het geld." Het platteland in veel
streken, zeker in de nu getroffen gebieden heeft
een godsdienstige traditie of leeft ook nu nog
met de wetenschap dat de rechtvaardige het
leven van zijn beesten kent Men weet van wat
de apostel Paulus in de Romeinenbrief schrijft
over het schepsel wat zucht, wat aan de ijdel
heid onderworpen is om diens wil die het der
ijdelheid onderworpen heeft. De mens trok de
schepping mee in zijn zondeval.
Een boodschap
Voor velen is het niet meer te begrijpen dat er
stemmen opgaan die een relatie leggen tussen
de Godverlating van kerk en samenleving In ons
land, en de plagen die ons in opvolging treffen.
Calvijn zegt van zo'n redenering dat God daar
mee niet de auteur van de plaag is geworden,
maar dat zij voortkomt uit onze zonden. Leed
-ook dit- is een gesel Gods, met een remedie:
genade. Dat maakt niet machteloos, dat ontheft
niet van verantwoordelijkheid, het heeft maar
een heilig doel: wederkeer tot Hem die ons
geschapen heeft. Het moet ons wel solidair doen
zijn, ons doen medeleven uit de grond van ons
hart. Wie z'n oor te luisteren legt staat soms
versteld van het gemak en afstandelijkheid
waarmee (jonge) inwoners van niet getroffen
streken -zelfs uit de zelfde beroepsgroep-
Het invoeren van de zones is een onderdeel van de uitvoering van het plan. Ook andere
te treffen veiligheidsmaatregels behoren daartoe, zoals bijvoorbeeld markeringen van
kruispunten of plaatselijke verhogingen in het wegdek, maar daarover beraadt men zich
nog. Aan het begin en aan het einde van een gebied waarvoor de 60 km-zone geldt wor
den aan weerszijden van de weg 'poorten' geplaatst, waaraan bestuurders kunnen zien
wanneer ze zich in een 60 km-zone bevinden.. Het is de bedoeling dat in de komende
weken de rest van het eiland van '60-poortjes' wordt voorzien.
reageren op de gebeurtenissen. Dat kan niet en
dat mag niet Dit gaat ons hele volkaan, de die
ren in de grijper zijn één roep: Verootmoedig u.
Dat laatste heeft ook een praktische spits. Dui
delijk is nu al dat het voorlopig of nooit meer
wordt zoals het was. Bij de invulling van het
landschap, als voedselproducent als bevol
kingsgroep is de boerenstand onontbeerlijk.
Opnieuw beginnen, de schaal van de bedrijfs
voering aanpassen, een redelijk inkomen
'garanderen', kan dan geen zaak van individuele
ondernemers met een gigantisch risico meer
zijn. Daar moet een samenleving tegenover, nee
rond hen zijn die bereid is te erkennen dat ook in
deze een arbeider zijn loon waard is
COMIBi
I uur fotO'service I
OUDDO«''Walslra<]l3STil.|OIS7|6S16<:lo«l]7HinESSE'PrinbliopHo9«ooml72lil,(OI1I|«»l»
Al onze occasions incl. foto's
op dé site van uw Opel-dealer
lOPEL Yoor MPorJJden weP plezier
Voor de koop of verlcoop van uw woning
Doetinchemsestraat 32-34, 3241 AA Middelharnis
Tel. (0187)482606
REGISTERACCOUNTANTS
Gas - Water - Warmte
Zuidweg 2, Ouddorp, Tel. (0187) 68 21 01
Haeteip: t^lkom in de
sbowrooMvaa
&^ÜS-,
•«l*^—iSrf^f**-»*».
HsvetieM 7, Sommelsdijk, tel. (0187) 48 33 28
In Eilanden Nieuws van dinsdag 27 maart jl.
stond vermeld dat de verkoop van boeren
kaas van Kaasboerderij 'De Westplaat' van
familie R. J. van Schalk i.v.m. de MZK-epi-
demie op Oost Voorgors 16 in Middelhamis
zal worden voortgezet. Dit is niet juist, dit
moet Oost Voorgors 66 te Middelharnis
zijn. De openingstijden zijn ongewijzigd.
Nog geen mkz op het eiland,
wel gevolgen en maatregels
Met name eind vorige week stuitten in ver
schillende supeimarkten consumenten op
lege schappen van een aantal zuivelproduc
ten. Vanwege de maatregels m.b.t. vervoer
en verkoop, die in verband met de mkz
waren genomen, gingen klanten over tot
massaal inslaan van zuivelproducten, wat
voor diverse supers leidde tot problemen in
de voorraad. Die perikelen zijn thans nage
noeg voorbij. Nu de bevoorrading vrijwel is
genormaliseerd lijken supermarkten zelfs
niet van sommige voorraden af te komen. In
verband met de piek in afname van produc
ten werd een beduidend grotere voorraad
aangelegd of werden producten van vervan
gende merken neergezet indien de gangbare
merken tijdelijk niet meer leverbaar waren.
Met die voorreen lijken de supers nu te blij
ven zitten.
Ter preventie van verspreiding van mkz
heeft het waterschap besloten om minder
werkzaamheden in de buitengebieden uit te
voeren. Ook heeft het schap om deze reden
de klaphekjes aan de buitendijken - die toe
gang verlenen tot de wandelgebieden aldaar
afgesloten, zodat wandelaars niet eventu
eel het mkz-viras van of naar de buitenge
bieden brengen, waar ook vee graast. In
afwachting van 'betere tijden' zullen de
maatregels van kracht blijven.
Verder hebben ook enkele agrarische bedrij
ven op het eiland, bij wijze van overheids
maatregel, hun erf af moeten sluiten voor
publiek. Dit omdat op die bedrijven vee ver
blijft en daar tevens verkoopactiviteiten
Lege schappen...
plaatsvinden. Hoe minder kopers zich daar
op de erven begeven des te kleiner wordt de
kans geacht op mogelijke verspreiding van
mkz.
In een eerder stadium werd ook de kinder
boerderij van 'Hemesseroord' afgesloten
voor het publiek.
In een krant die 90 jaar geleden op Goeree-
Overflakkee verscheen werden daadwerke
lijk gevallen van mkz op het eiland gemeld.
In Sommelsdijk werden 10 koeien door de
ziekte getroffen en in Stellendam een varken
en zelfs een haan.
In tegenstelling tot afslachtingsmaatre
gels van vandaag, werden toen therapieën
aangewend die kennelijk zeer effectief
waren.
...afgesloten wandelgebieden..
Zo werden met de looistof tannine succesvol
300 aangetaste koeien behandeld, die alle
binnen vier tot zes dagen genezen waren.
Het middel werd zowel in vloeibare als in
vaste vorm toegediend, dagelijks een eetle
pel van het extract, met alleen in ernstige
gevallen een dubbele dosis.
Ook werd een aftreksel van wilde tijm toe
gepast ter genezing van mkz. Het aftreksel
werd bereid door een hoeveelheid gedroog
de tijm zo sterk mogelijk samen te drukken
in een emmer, kuip of ton, deze vol te gieten
met kokend water en vervolgens goed af te
sluiten. Na zes uur werd het middel toege
diend. Per koe werd vier a zes liter tijmaf-
treksel gebraikt. Daarvan werd één liter met
tussenpozen in de bek van het zieke dier
gegoten, met de rest werden - na zorgvuldi
ge reiniging vooraf - de wonden gespoeld.
Ook werd het tijmaftreksel preventief
gebmikt. Daarbij was het voldoende om
ieder dier éénmalig, ook het pasgeborene, 's
morgens in één keer 1 liter tijmaftreksel op
te laten drinken, nog vóórdat de dieren iets
anders hadden gebraikt.
Een geheel andere visie op de ziekte en de
behandeling daarvan bracht de Duitse ama
teur-veearts Ernst Albert. In zijn zomerva
kanties wijdde hij zich aan natuurstudies,
waai'bij hij tot de conclusie kwam dat mkz
veroorzaakt wordt door een soort vlieg,
waarvan hij er 150 tegelijk in een netje ving
op de buik van een koe. Onder die vliegen
vond hij er veel die ziek waren. Bij wijze van
experiment maakte Albert een wond bij
zichzelf en bracht hij onder een omgekeerd
wijnglas, dat hij over de wond zette, de zie
ke vliegen in aanraking met de wond. De
volgende dag had hij hevige koorts en
gewrichtspijn.
Een geraadpleegde arts constateerde
gewrichtsreumatiek, maai' Albert verzweeg
de oorzaak van zijn ziekte. Voor het vee
maakte hij de gevolgtrekking dat de zieke
vliegen alleen dan schadelijk zijn als de die
ren ergens een wond(je) hebben. Daarop
gebaseerd heeft hij - preventief - al de koei
en van de burgemeester in zijn woonplaats
behandeld door daarvan de kop en de poten
met booipoeder in te wrijven. Al deze dieren
zijn vrijgebleven van mkz, terwijl op de
naburige hoeven de ziekte het vee wel heeft
aangetast.
.en niet toegankelijke agrarische bedrijven.
